สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -1-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง

ผู้จัดทำ : ผู้ทบทวน : ผู้อนุมัติ :

(นายสุกิจ บรรจงกิจ)

ผู้อำนวยโรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ

(นางสาวเบญญา หิรัญญชาติธาดา) (นายจารุวัฒน์ จิตโสภากุล) สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

เภสัชกรปฎิบัติการ หัวหน้ากลุ่มงานเภสัชกรรม สยามบรมราชกุมารี ระยอง

เรื่อง การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษประเภทยาสูดพ่นโดยเภสัชกร

1. ผู้ปฏิบัติ :
ประวัติการแก้ไข
เภสัชกร
จำนวนทั้งหมด 10 หน้า

2. วัตถุประสงค์ :

1. เพื่อเป็ นแนวทางประกอบการให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ ประเภทยาสูดพ่นโดยเภสัชกร

2. ผู้ป่ วยหรือผู้ดูแล สามารถบริหารยาเทคนิคพิเศษประเภทยาสูดพ่นได้อย่างถูกต้องภายหลังการได้รับการให้คำปรึกษา

3. ขอบเขต :

คู่มือฉบับนี้ จัดทำขึ้นเป็ นแนวทางสำหรับผู้ป่ วยที่ต้องใช้ยาเทคนิคพิเศษประเภทยาสูดพ่น

4. สิ่งที่เกี่ยวข้อง :

4.1. แบบประเมินทักษะขั้นตอนการใช้ยาเทคนิคพิเศษประเภทยาสูดพ่น

4.2. แผ่นให้ความรู้เกี่ยวกับทักษะการใช้ยาสูดพ่นและ QR code คลิปวิดิโอสาธิตการใช้ยาสูดพ่น

5. นิยาม :

ยาสูดพ่น จัดเป็ นยาเทคนิคพิเศษที่มีวิธีใช้เฉพาะหรือต้องมีการฝึ กทักษะในการใช้ และจำเป็ นต้องอาศัยความร่วมมือของผู้ป่ วยที่จำ

สามารถใช้ยาสูดได้อย่างถูกต้องเหมาะสม ประเภทของยาสูดพ่น แบ่งได้เป็ น

 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -2-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง

1. Metered dose inhaler (MDI) เป็ นยาสูดพ่นชนิดที่ใช้ก๊าซ ภายในบรรจุยาในรูปแบบยาแขวนตะกอนแขวนลอยอยู่ในก๊าซ

เหลว โดยเมื่อกดเครื่องพ่นยา ยาจะถูกฉีดพ่นออกเป็ นละอองฝอยในปริมาณที่เท่ากันทุกครั้งของการกดพ่นยา หลักการสำคัญของการ

บริหารยาประเภท MDI คือ การเขย่าหลอดยา 3-4 ครั้งในแนวตั้งของการใช้ยา เนื่องจากตัวยามีสารผลักดัน การบริหารยาจึงควร

หายใจเข้าช้าๆและลึกๆทางปาก

2. Dry powder inhaler (DPI) ภายในบรรจุตัวยาสำคัญในรูปแบบผงแห้งที่เกาะอยู่กับสารเพิ่มปริมาณยาเพื่อให้ตัวยากระจาย

ได้ดี ไม่เกาะกลุ่มกันขณะเก็บรักษา ซึ่งการสูด DPI แต่ละครั้งจะต้องใช้แรงสูดลมหายใจเข้าให้มากพอเพื่อให้ตัวยาสำคัญหลุดออกจาก

สารเพิ่มปริมาณกลายเป็ นละอองยา จึงเหมาะกับผู้ป่ วยที่มีแรงสูดลมหายใจได้มากพอ

6. รายละเอียด :

1. เภสัชกรให้คำปรึกษาการใช้ยาเทคนิคพิเศษแก่ผู้ป่ วย ตามแนวทาง ได้แก่ แนวทางการให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิค

พิเศษประเภทสูดพ่น (รูปที่ 1)

● กรณีผู้ป่ วยไม่เคยได้รับยารูปแบบที่ได้รับในครั้งนี้

- เภสัชกรให้ข้อมูลของยาที่ผู้ป่ วยได้รับและความสำคัญ

ของการใช้ยา คำแนะนำวิธีการใช้ยาและการเก็บรักษา

การปฏิบัติเมื่อยาหมด

● กรณีผู้ป่ วยเคยได้รับยาแล้ว แต่ใช้ไม่ถูกต้อง

- ให้ผู้ป่ วยแสดงวิธีการใช้ยาให้เภสัชกรทราบ

- เภสัชกรแนะนำวิธีการใช้ยาที่ถูกต้อง

- ให้ผู้ป่ วยแสดงวีธีการใช้ยาภายหลังการได้รับคำแนะนำจากเภสัชกร
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -3-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง

2. การติดตามผลการประเมินการให้คำปรึกษาของยาเทคนิคพิเศษประเภทสูดพ่น โดยประเมินทุกครั้งที่ผู้ป่ วยมาติดตามนัด โดย

สอบถามความเข้าใจการบริหารยา หากค้นพบปั ญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา เภสัชกรจะอธิบายวิธีใช้ยาแก่ผู้ป่ วยเพื่อให้ผู้ป่ วยมีความ

เข้าใจและใช้ยาได้อย่างถูกต้อง (ภาคผนวก)

7. เครื่องชี้วัด

ร้อยละของผู้ป่ วยรายเก่าและรายใหม่ที่ได้รับการประเมินการใช้ยาเทคนิคพิเศษประเภทสูดพ่น

8. ภาคผนวก

8.1 แบบประเมินทักษะขั้นตอนการใช้ยาสูดพ่น

8.2 แผ่นความรู้การใช้ยาสูดพ่นประเภทต่างๆ

หมายเหตุ การประเมินความสามารถของผู้ป่ วยแล้วพบว่าไม่สามารถใช้ยาได้ ให้เภสัชกรเสนอความเห็นต่อแพทย์เพื่อพิจารณาดำเนิน

การต่อไป

รูปที่ 1

แนวทางการให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษประเภทสูดพ่น
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -4-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -5-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง

ภาคผนวก

8.1 แบบประเมินทักษะขั้นตอนการใช้ยาสูดพ่น
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -6-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -7-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง

8.2 แผ่นความรู้การใช้ยาสูดพ่นประเภทต่างๆ
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -8-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -9-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -10-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -11-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง
 สำเนาสำหรับ .

วิธีปฏิบัติงาน (Work Instruction ) รหัส : WI-PHA-44

โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ ชื่องาน : การให้คำปรึกษาเรื่องการใช้ยาเทคนิคพิเศษ หน้า -12-

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
โดยเภสัชกร
สยามบรมราชกุมารีระยอง