Professional Documents
Culture Documents
4 5988047505776970344
4 5988047505776970344
بهنام خدا
مدیر سبز تقدیم میکند
خالقیت
و حل مسئله
برایان تریسی
ترجمه
ژان بقوسیان
بنفشه عطرسائی
سی ،برایان - ۱۹۴۴ ،مTracy, Brian . تری : سرشناسه
:خالقیت و حل مسئله :کتابخانه موفقیت برایان تریسی /ترجمه ژان بقوسیان ،بنفشه عطرسائی. عنوان و نام پديدآور
قم :برقعی ،.۱۳۹۳ مشخصات نشر :
مشخصات ظاهری :۱۰۴ص :.مصور (بخشی رنگی).
: ۷۰۰۰۰ریال :6-00-7531-600-978 شابک
:فیپا وضعیت فهرست نویسی
:عنوان اصلی reativity and problem solving , [2015] :
C يادداشت
خالقیت در کسب و کار : موضوع
اندیشه و تفکر خالق : موضوع
حل مساله : موضوع
بقوسیان ،ژان ، ،- ۱۳۵۵مترجم : شناسه افزوده
عطرسائی ،بنفشه ،- ۱۳۶۲ ،مترجم : شناسه افزوده
جوزی ،آذر ،ویراستار : شناسه افزوده
رده بندی کنگره :۸ ۱۳۹۳خ۴ت/HD۵۳
رده بندی دیویی :۶۵۸/۴۰۳
۳۶۱۷۵۶۱: شماره کتابشناسی ملی
5
مقدمه
مهارتهای تفکر خالق برای موفقیت حیاتی است .یک مدیر معمولی
بیش از 50درصد زمان خود را صرف حل مسئله به تنهایی یا به کمک
دیگران میکند .توانایی مقابله با دشواریها و حل مشکالت بیش از هر چیز
تعیینکننده رویدادهای کسبوکار است .در حقیقت میتوان گفت فردی که
مهارتهای ضعیفی در تفکر خالق دارد مجبور است کارمند افرادی شود که
از مهارتهای پیشرفتهتر تفکر خالق بهره میبرند.
خبر خوب اینکه خالقیت مانند راندن دوچرخه یا کار با کامپیوتر یک
مهارت است که میتوان آن را با تمرین یاد گرفت و بهبود بخشید .به عالوه،
به نظر میرسد ارتباط مستقیمی بین کمیت ایدههای جدیدی که در کار
مطرح میکنید و میزان موفقیت وجود دارد .یک ایده یا بینش جدید میتواند
برای تغییر مسیر کاری یا تحول کل شرکت کافی باشد .سودآوری ،درآمد و
مشتریان آینده شرکت به میزان خالقیت شما بستگی دارد.
6
به یاد داشته باشید هر آنچه هستید و خواهید بود نتیجه استفاده از ذهنتان
است .با بهبود کیفیت فکر کردن ،کیفیت زندگیتان نیز بهبود مییابد.
هدف این کتاب ارائه مجموعهای از روشها و تکنیکهای اثباتشده
و عملی است که کامال کاربردی هستند و بالفاصه باعث خلق ایدههایی
برای بهبود زندگی و کارتان خواهند شد .با بهکارگیری هر یک از روشهای
ارائهشده در این کتاب نتایجی بهتر از نتایج فعلی کسب میکنید .گاهی نتایج
جدید شما را شگفتزده خواهد کرد.
متاسفانه ،بیشتر افراد اصال تفکر خالق ندارند یا بهره کمی از آن بردهاند.
آنها در گوشه امن خود محبوس هستند و سعی میکنند با تکرار رفتار و گفتار
گذشته ،شرایط کنونی را حفظ کنند .به همین دلیل امرسون معتقد است که
«ثبات ابلهانه محصول ذهنهای کوچک است».
فرصتهای بزرگی برای پیشرفت و موفقیت در دسترس همگان است که
نادیده گرفته میشود.
بیایید با روشی کامال جدید به دنیا نگاه کنیم.
7
فصل یک
همه افراد خالق هستند .خالقیت ویژگی طبیعی و ذاتی افراد مثبتاندیشی
است که عزتنفس باالیی دارند .شرکتهایی که محیط کاری مثبتی ایجاد
میکنند ،مدام از سوی کارمندان ایدههای خوبی دریافت میکنند.
مهمترین عوامل تعیینکننده خالقیت کدامند؟ اینجا به سه مورد مهم اشاره
میکنیم .نخستین عامل تجربیات گذشته است .آنچه در گذشته برای شما
روی داده است ،اثر زیادی بر میزان خالقیت شما در زمان حال دارد.
تاثیر گذشته
به نظر میرسد افراد خالق به علت سوابقشان خود را بسیار خالق میدانند.
ایدهپردازی امری معمول و طبیعی برای آنها است.
از طرف دیگر ،افراد غیرخالق از دوران کودکی در محیطهای منفی بودهاند
که این منفینگری در محیطهای مختلف کاری ادامه مییابد و باعث میشود
9
خالقیت و حل مسئله -فصل 1
باور کنند که اصال خالق نیستند .حتی وقتی ایدههای خوبی دارند که اغلب
چنین نیز است ،آن ایده را پس میزنند یا نادیده میگیرند و معتقدند اگر آنها
ایدهپرداز باشند ،نتایج چندان جالب نخواهد بود.
وقتی برای شرکتی کار میکنید که شما را به ارائه ایدههای جدید تشویق
و ترغیب میکند و روسا و همکاران با عالقه و احترام به ایدههایتان توجه
میکنند ،احساس میکنید در کارتان خالقتر هستید.
قدرت حال
دومین عامل تعیینکننده میزان خالقیت شما ،شرایط کنونیتان است .آیا به
ارائه ایدههای جدید در محل کارتان تشویق میشوید؟ آیا افراد با هم صمیمی
هستند و ایدههایشان را با هم در میان میگذارند یا ایدههایتان مورد تمسخر و
انتقاد قرار میگیرد؟
ت َمن ُکداک» یک شرکت 60میلیارد دالری با 140.000 در دهه « ،1990ایس
کارمند بود .این شرکت در طول دهههای متمادی بر دنیای فیلم دوربین مسلط
ت َمن ُکداک پس از سالها
بود .در آن زمان بود که دانشمندان و محققان ایس
تالش ،فرایند جدیدی به نام «عکاسی دیجیتال» را کشف کردند که دیگر
برای عکاسی و چاپ عکس نیازی به فیلم دوربین نداشت .وقتی این کشف به
مدیران ارشد گفته شد ،به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و روسا به آنها گفتند
«این ایده اصال جالب نیست .کداک یک شرکت فیلمسازی است ،درحالیکه
این تکنولوژی نیازی به فیلم ندارد».
محققان را به محل کار و آزمایشگاههایشان برگرداندند و گفتند که این
فناوری پیروزمندانه را فراموش کنند .بقیه ماجرا طوالنی است .پس از چند سال
دوربینسازان ژاپنی ایده عکاسی دیجیتال را مطرح کرده و دوربینهای دیجیتال
را یکی پس از دیگری روانه بازار کردند و کداک به سرعت از بازار محو شد.
10
خالقیت و حل مسئله -فصل 1
بازی درونی
تیموتی گال ِوی در کتاب خود با عنوان «بازی درونی گلف» به ما میآموزد
که راه تبدیل شدن به گلفبازی بهتر این است که تصور کنید یک گلفباز
حرفهای هستید و طوری بازی کنید انگار پیشتر در مسابقات قهرمانی شرکت
کردهاید .تفکر درباره خودتان به عنوان یک گلفباز عالی ،بازی شما را به
سرعت بهبود میبخشد.
به همین ترتیب ،یکی از روشهای افزایش خالقیت این است که خود را
شخص بسیار خالقی بدانید .بارها و بارها به خودتان بگویید« :من یک نابغه
هستم! من یک نابغه هستم! من یک نابغه هستم!»
خود را شخص بسیار خالقی تصور کنید .تصور کنید از خالقیت فراوانی
برخوردارید و هیچ مشکلی در دنیا وجود ندارد که با استفاده از ذهن خالق خود
از عهده حل آن برنیایید .تصور کنید هیچ هدفی وجود ندارد که با ایدهپردازی
برای تحقق آن قابلدستیابی نباشد .تصور کنید هیچ مانعی وجود ندارد که
با ذهن خالق شما قابل برداشتن نباشد و مانند پرتو لیزری که فلز را میبرد
میتوانید آن مانع را از میان بردارید.
11
خالقیت و حل مسئله -فصل 1
خبر خوب اینکه همه افراد ذاتا خالق هستند .خالقیت ابزاری است که
در طبیعت بشر نهاده شده تا ضامن بقای او باشد و کمک کند تا از عهده
مشکالت غیرقابل اجتناب و چالشهای زندگی روزمره برآید .تنها تفاوت
در این است که بعضی افراد از حداکثر خالقیت ذاتی خود استفاده میکنند،
درحالیکه دیگران بهره کمی از آن میبرند.
تمرینهای عملی
.1بزرگترین هدف زندگیتان در حال حاضر را مشخص کنید .این هدف
چیست و انجام فوری چه کاری میتواند شما را یک گام به هدفتان نزدیکتر
کند؟
.2بزرگترین مشکل یا مانعی که میان شما و مهمترین هدفتان قرار دارد
را مشخص کنید .با کدام اقدام فوری میتوانید مشکل را حل کرده یا مانع را
از میان بردارید؟
12
فصل دو
13
خالقیت و حل مسئله -فصل 2
سه عامل
خالقیت نیز مانند هم زدن شکر در فنجان قهوه توسط سه عامل مخلوط
میشود که همه آنها تحت کنترل شما هستند.
اهداف دلخواه
هرچه خواسته خود را شفافتر بدانید و فکر مثبت و هیجان بیشتری برای
دستیابی به آن داشته باشید ،خالقتر خواهید بود و ایدههای بیشتری به
ذهنتان میرسد .هرچه چیزی را بیشتر بخواهید ،احتمال یافتن روشهای
خالقانه برای دستیابی به آن بیشتر میشود .به همین دلیل میگویند «هیچ
فرد غیر خالقی وجود ندارد ،مگر افرادی که هیچ هدف انگیزانندهای نداشته
باشند».
یک هدف مشخص کنید که اگر به آن دست یابید ،بیشترین اثر مثبت را بر
زندگیتان خواهد داشت .آن را با چنان شفافیتی روی کاغذ بنویسید که حتی
یک کودک هم بفهمد .درک اینکه چه چیزی را بیشتر از همه میخواهید،
محرک ایدههایی کاربردی برای رسیدن به هدف است.
مشکالت دشوار
مشکالت بزرگترین محرکها برای رسیدن به خالقیت بیشتر هستند .اگر
مشکل یا مانعی وجود دارد که شما را از دستیابی به چیزی که برایتان مهم
است بازمیدارد ،بدانید که توانایی و خالقیت شگفتانگیزی برای از میان
برداشتن آن دارید.
شفافیت برای تفکر خالقانه حیاتی است .روش دستیابی به شفافیت بیشتر
این است :نخست ،هدف کلی یا جزئی خود را مشخص کنید .چه چیزی را
در حوزه خاصی از زندگی میخواهید؟ سپس از خود بپرسید «چرا قبال به این
14
خالقیت و حل مسئله -فصل 2
هدف فکر نکردهام؟ چرا قبال به آن نرسیدهام؟» سپس بپرسید «از میان همه
عواملی که مانع دستیابی من به هدف شده است ،بزرگترین و مهمترین عامل
کدام است؟»
وقتی بزرگترین مانع یا مشکلی که شما را از دستیابی به مهمترین هدف باز
میدارد را مشخص کردید ،ذهنتان پشت سر هم شروع به خلق ایدهها میکند
تا آن مشکل را حل کرده و مانع را از میان بردارد.
سواالت متمرکز
پرسیدن سواالتی از خود و دیگران که شما را مجبور به تفکر عمیق درباره
شرایط موجود کند ،یکی از محرکهای اصلی خالقیت است .جیم کالینز در
کتاب خود «از خوب به عالی» اشاره میکند که یکی از نشانههای شرکتهای
برتر این است که مدیران اجرایی «سواالت بیرحمانهای» از خود میپرسند
که آنها را مجبور میکند عمیقا به شرایط موجود فکر کنند.
پیتر دراکر در جمله معروف خود میگوید «من مشاور نیستمُ .رکگو هستم.
پاسخ نمیدهم؛ فقط سواالت دشواری از افراد میپرسم که باید تالش کنند
پاسخهای مخصوص به خود را بیابند».
در این کتاب ،مجموعه سواالتی را میآموزید که میتوان برای آزادسازی
خالقیت از خود بپرسید .به آنها پاسخ دهید .این سواالت به شما امکان
میدهند که به عمق موضوع نفوذ کنید .هرچه سواالت دقیقتر و متمرکزتر
باشد ،بازتابهای خالقانه ذهنتان با سرعت بیشتری پاسخهایی کاربردی ارائه
خواهند کرد.
آزمایش فرضیهها
یکی از قدرتمندترین راهها برای برانگیختن خالقیت این است که مدام
15
خالقیت و حل مسئله -فصل 2
تمرینهای عملی
.1دستیابی به کدام هدف بیشترین اثر مثبت را بر شغل و کسبوکارتان
میگذارد؟
.2در زندگی و کارتان چه فرضیات بزرگی دارید که اگر درست نباشد،
تغییرات عمدهای میطلبد؟
16
فصل سه
آیا مثال هم زدن شکر در فنجان قهوه را به خاطر دارید؟ شما ذخایر عظیمی
از خالقیت دارید که میتوانید با استفاده از انواع تکنیکها آنها را هم بزنید
و برانگیزید .روش طوفان ذهنی یکی از آنها است.
بر اساس نظر متخصص مغز تونی بوزان ،مغز حدود 100میلیارد سلول دارد
که هر یک از طریق غدد و رشتههای عصبی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم
با حدود 20.000سلول دیگر مرتبط هستند.
یعنی از نظر ریاضی تعداد ایدهها و افکاری که میتوان خلق کرد 100
میلیارد ایده به توان 20.000است که معادل عدد یک به اضافه 8صفحه
صفر میشود .تعداد افکاری که میتوانند به ذهنتان خطور کنند بیشتر از
تعداد مولکولهای دنیا است .شما ذاتا یک نابغه هستید!
17
خالقیت و حل مسئله -فصل 3
ورزش فکری
طوفان ذهنی یکی از قویترین روشهای خالقانه حل مسئله و دستیابی به
اهداف است .این روش با استفاده از سواالت متمرکز ،نیروی ذهن را درگیر
یک سوال خاص میکند .بر اساس تجربیات من استفاده از این روش ساده
در مقایسه با سایر تکنیکهای تفکر خالق ،افراد بیشتری را ثروتمند و موفق
کرده است .در سمینارها آن را «روش 20ایدهای» مینامیم.
دلیل قدرتمندی این روش سادگی آن است.
نخست ،صفحهای کاغذ بردارید و دشوارترین مسئله یا هدفتان را باالی
صفحه و به شکل سوال بنویسید .برای مثال ،اگر هدفتان دو برابر کردن
فروش و سودآوری در دو سال آینده است ،سوال به این شکل خواهد بود:
«برای دو برابر کردن فروش و سودآوری در 24ماه آینده چه کاری میتوان
انجام داد؟»
هر چه سوال دقیقتر باشد ،بهتر است .بهتر است هدف خود را به صورت
عددی یا مالی تعریف کنید.
«برای افزایش فروش از 5میلیون دالر به 10میلیون دالر در سال ،باید چه
کارهایی در 24ماه آینده انجام دهیم؟»
ارائه 20پاسخ
سپس شروع به نوشتن پاسخها با ضمیر اول شخص کرده و از عبارات
اجرایی استفاده کنید.
برای مثال ،میتوانید بگویید« :ما 22مدیر فروش جدید استخدام میکنیم و
آموزش میدهیم» .یا میتوانید بنویسید «در 12ماه آینده سه محصول جدید
به مشتریان معرفی خواهیم کرد».
خود را موظف به نوشتن کنید تا حداقل 20پاسخ ارائه دهید .این کار را
18
خالقیت و حل مسئله -فصل 3
19
خالقیت و حل مسئله -فصل 3
اقدام سریع
وقتی 20پاسخ به سوال خود دادید ،آنها را بازبینی کرده و حداقل یک
ایده را که میخواهید فورا اجرا کنید ،انتخاب کنید .با اجرای سریع یک ایده،
خالقیت خود را در جریان نگه میدارید .اگر هر صبح قبل از شروع کار این
تمرین را انجام دهید ،خواهید دید که در تمام طول روز خالقانه فکر میکنید
و درست مثل اینکه صبح ورزش کرده باشید ،تمام روز شادابتر و هوشیارتر
هستید.
یکی از سختترین کارها برای افراد انجام کاری جدید یا متفاوت است.
وقتی ایده فوقالعادهای ارائه میکنید ،باید فورا بر تمایل طبیعی به تعلل یا
سهلانگاری و پناه بردن به گوشه امن به جای عملی کردن آن ایده غلبه
کنید.
دیدگاهها و ایدههایی به ذهنتان خواهد رسید که خود و اطرافیانتان را
شگفتزده خواهد کرد.
20
خالقیت و حل مسئله -فصل 3
تمرینهای عملی
.1همین امروز بزرگترین مسئله یا هدف خود را مشخص کرده و آن را به
شکل سوال ،باالی یک صفحه کاغذ بنویسید.
.2خود را موظف کنید که 20ایده یا پاسخ را یکباره و بدون حواسپرتی
یا وقفه ارائه کنید.
21
فصل چهار
23
خالقیت و حل مسئله -فصل 4
24
خالقیت و حل مسئله -فصل 4
یا چالشهای خارجی مواجه شدید ،یکبار دیگر ساعت را متوقف کنید .روی
کاغذ فکر کنید .فرایندهایی که برای رسیدن از مبدا به مقصد مورد استفاده
قرار میدهید را بازبینی کنید .
آیا ممکن است مسیر اشتباهی را در پیش گرفته باشید؟ آیا ممکن است
مسیری که برای رسیدن به اهداف انتخاب کردهاید دیگر موثر نباشد ،منسوخ
شده باشد و الزم باشد فعالیتهای کامال متفاوتی را آغاز کنید؟
جئوفری کالوین نویسنده مجله فورچون مقالهای درباره «نوآوری در
مدلهای کسبوکار» نوشت و به این نتیجه رسید که اغلب شرکتها از
مدلهای منسوخ کسبوکار پیروی میکنند .بدتر اینکه اگر کسبوکاری
اطالعاتمحور داشته باشید و انواع محصوالت ناملموس را بفروشید90 ،
درصد احتمال دارد که در مسیری اشتباه گام بردارید.
وقتی اپل آیفون را در سال 2006معرفی کرد ،نوکیا و بلکبری آن را
«اسباببازی و یک هوس موقتی و زودگذر» نامیدند .فرضشان این بود که
هیچکس توان از بین بردن تسلط آنها بر بازار را ندارد .
یکی از مدیران بلکبری با غرور فراوان درباره آیفون گفت« :هیچکس به
دنبال اپلیکیشنها نیست» .امروزه ،اپل 1.2میلیون اپلیکیشن مختلف ارائه
میکند که به کاربران آیفون امکان میدهد هر نوع کار اداری یا شخصی و
کارهای متعددی که هرگز تصورش را نمیکردند را با گوشی خود انجام دهند.
در سال 2013سهم بازار بلکبری و نوکیا 90درصد کاهش یافت ،این دو
شرکت نیمه تعطیل شدند و نامشان به عنوان رهبران بازار به کتابهای تاریخ
کسبوکار راه یافت .آنها هرگز از خود نپرسیدند «میخواهیم چطور این کار
را انجام دهیم؟ میخواهیم چطور سهم خود از بازار گوشیهای همراه را حفظ
کنیم؟»
شما مانند نوکیا و بلکبری در کدام بخش از کسبوکار خود نابینا هستید؟ آیا
25
خالقیت و حل مسئله -فصل 4
26
خالقیت و حل مسئله -فصل 4
تمرینهای عملی
.1کاری که سعی دارید در کسبوکار خود انجام دهید را دقیقا و به وضوح
و در بیست تا بیستوپنج کلمه توضیح دهید .
.2برنامه عملی خود برای دستیابی به اهداف را در بیست تا بیستوپنج
کلمه توضیح دهید .دقیقا میخواهید آن را چگونه انجام دهید؟
27
فصل پنج
.1اندازه ایدهآل برای گروه طوفان فکری چهار تا هفت نفر است .کمتر
29
خالقیت و حل مسئله -فصل 5
از چهار نفر باعث کاهش کمیت و کیفیت ایدههای ارائهشده میشود .بیش
از هفت نفر نیز زیاد است و باعث میشود بعضی افراد فرصت ارائه بهترین
افکارشان را نداشته باشند.
وقتی جلسات طوفان فکری را با گروههای بزرگتر برگزار میکنم ،آنها را
به گروههای چهار تا هفتنفره تقسیم میکنم و از آنها میخواهم جداگانه
کار کنند و در انتهای جلسه ایدههایشان را با کل گروه در میان بگذارند.
.3هدف جلسه طوفان ذهنی ارائه بیشترین تعداد ایده ممکن در زمان
تعیینشده است .ارتباط مستقیمی بین کمیت و کیفیت ایدههای ارائهشده
وجود دارد .گاهی آخرین ایدهای که در آخرین دقیقه جلسه طوفان فکری
ارائه میشود ،ایده سرنوشتسازی است که آینده سازمان را دگرگون میکند.
.4جلسه طوفان فکری باید کامال مثبت باشد .یعنی ایدههای ارائهشده مورد
هیچگونه قضاوت یا ارزیابی قرار نمیگیرند .همه ایدهها خوب هستند .هدف
این است که ایدههای بیشتری از افراد بگیرید و این امر با تقدیر و تشویق
حتی مسخرهترین ایدهها ممکن میشود.
چندان عجیب نیست که یک ایده مسخره در ترکیب با یک ایده مسخره
دیگر ،به ایده سومی منجر شود که کسبوکار را متحول کند .ایده بامزه
30
خالقیت و حل مسئله -فصل 5
بدهید ،ایده احمقانه بدهید .ایده خندهدار بدهید .کاری کنید که به همه خوش
بگذرد .هرچه میزان خندهها در جلسه طوفان فکری بیشتر باشد (که بخشی
از آن به خاطر ایدههای ابلهانه است) ،کیفیت و کمیت ایدهها افزایش خواهد
یافت .به دنبال ایدهها و راهحلهای بیشتر بروید و نگران خوب یا بد بودن
آنها نباشید .
.5پیش از شروع جلسه طوفان فکری ،رهبر جلسه را مشخص کنید .رهبر
جلسه مسئولیت ویژه دارد تا مطمئن شود که همه افراد فرصت همکاری و
صحبت پیدا میکنند .بهترین راه رسیدن به این درجه از همکاری این است
که رهبر دور میزها بچرخد و یک ایده از هر فرد را نفر به نفر یادداشت کند.
این فرایند بسیار موثر و درست مانند روشن کردن موتور است .وقتی یک بار
سر میزها میروید ،همه هیجانزده میشوند و در کار مشارکت میکنند .افراد
از همه سو ایدههای خود را مطرح میکنند ،دستشان را باال میبرند و برای
صحبت کردن اجازه میگیرند.
وظیفه رهبر این است که فرایندی منظم ایجاد کند ،هر فرد را به ارائه
ایدههایش تشویق کند و مطمئن شود که سایرین هم فرصت صحبت دارند.
.6هر جلسه طوفان فکری به یک نگارنده هم نیاز دارد .وظیفه این شخص
عالوه بر همکاری ،ثبت ایدههای ارائهشده است .شاید در یک جلسه طوفان
فکری پرانرژی به بیش از یک نگارنده نیاز داشته باشید ،زیرا ایدههای خوب
زیادی مطرح میشود.
هرگاه جلسات طوفان ذهنی را در آی.بی.ام و سایر شرکتها برگزار
میکردم ،پیشنهاد میدادم که مسابقهای بین میزها و میان اعضای هر میز
انجام شود تا مشخص شود کدام گروه بیشترین ایده را ارائه میکند .ایده
31
خالقیت و حل مسئله -فصل 5
«مسابقه» باعث میشد همه سعی کنند بیشترین تعداد ایده ممکن را بدون
قضاوت و ارزیابی ارائه دهند.
32
خالقیت و حل مسئله -فصل 5
فصل برایشان توضیح دهید و سپس از آنها بخواهید هر تعداد ایده ممکن
برای حل مسئله یا دستیابی به هدف را در معرض طوفان فکری بگذارند .از
نتایج شگفتزده خواهید شد .
33
فصل شش
اهمیت خوشبینی
35
خالقیت و حل مسئله -فصل 6
.2در هر فرد یا شرایطی به دنبال نکات مثبت باشید .خوشبینها معتقدند
که درون هر مسئله راهحلی نهفته است .آنها باور دارند اگر هدف شفافی
داشته باشند ،برای دستیابی به آن حتما راهی پیدا میشود .مشکالت همیشه
وجود دارند .وقتی مشکلی پیش میآید ،خوشبینها به دنبال کسب چیزی
خوب یا سودمند از شرایط منفی هستند.
اصطالحات خوشبینها
یکی از ویژگیهای افراد خوشبین این است که هرگز از واژه «مشکل»
استفاده نمیکنند و به جای استفاده از این واژه منفی ،آن پیشامد یا دشواری را
«شرایط» مینامند .میگویند «امروز با شرایط جالبی روبهرو شدیم» .
درحالیکه واژه «مشکل» احساسات ترس و زیان را برمیانگیزد ،واژه
«شرایط» خنثی است .شما با مشکل دستوپنجه نرم میکنید ،اما با شرایط
فقط سروکار دارید.
یک واژه بهتر «چالش» است .اگر مشکل چیزی است که با آن مبارزه
میکنید و موجب شکست و هدر دادن زمان و پول میشود ،چالش چیزی
است که با آن مواجه میشوید ،یعنی شرایطی که بهترین آنچه در توان شما
و اطرافیانتان است را برمیانگیزد.
از این به بعد ،وقتی مشکلی پیش آمد ،میتوانید اینطور به آن واکنش نشان
دهید «امروز با چالش جالبی روبهرو هستیم».
بهترین واژه «فرصت» است .وقتی هر مشکل یا سختی را یک فرصت به
حساب آورید ،از فرصتهای فراوانی که پیش میآید ،شگفتزده میشوید .در
36
خالقیت و حل مسئله -فصل 6
تغذیه ذهن
برای تبدیل شدن به فردی کامال خوشبین ،باید مدام ذهن خود را با ایدهها،
اطالعات و دانش مثبت و همچنین گفتگو با افراد مثبت «تغذیه کنید».
همانطور که «همان چیزی میشوید که به آن فکر میکنید» اغلب هم
همان چیزی میشوید که ذهن خود را با آن تغذیه میکنید .اگر غذاهای سالم
37
خالقیت و حل مسئله -فصل 6
و مغذی بخورید ،بدنی سالم و سرزنده دارید .اگر ذهن خود را با مطالب مثبت
تغذیه کنید ،ذهنی مثبت ،هوشمندتر و خالقتر برای کار خواهید داشت.
وقتی در مواجهه با هر سختی این نوع تفکر را پیش بگیرید ،از دیدگاهها
و درسهای فوقالعادهای که از هر موقعیت دشوار میآموزید ،شگفتزده
خواهید شد .اغلب ،درسی که میآموزید کلید موفقیتهای بعدی است.
تفکر مثبت ،گفتار مثبت و تصور مثبت ،کاتالیزورهایی هستند که باعث
میشوند ذهن فرا آگاه سریعتر و بهتر از هر زمان دیگری کار کند.
هرچیزی که مدام به آن فکر کنید ،به زندگیتان جذب میشود .اگر فکر و
گفتار منفی داشته باشید یا نگران رویدادهای آینده باشید ،قانون جذب را فعال
میکنید تا مانند آهنربا آن حوادث را به زندگیتان جذب کند .مراقب باشید.
ذهن فرا آگاه نیازمند شفافیت و تعهد ،اعتقاد راسخ و اشتیاق است .این ذهن
ترین آنها اشتیاق است ،فعال میشود.
با احساسات عمیق که مهم ِ
هرچه اشتیاق بیشتری برای دستیابی به هدفی مهم داشته باشید ،ذهن فرا
آگاهتان سریعتر کار میکند تا ایدهها و دیدگاههایی را ارائه کند که باعث
میشود شما و اهداف با سرعت بیشتری به سوی هم حرکت کنید.
تمرینهای عملی
.1از امروز تصمیم بگیرید فردی کامال خوشبین باشید .فقط درباره
خواستههای خود و روش دستیابی به آنها بیندیشید و صحبت کنید .در هر
شرایطی به دنبال نکات مثبت باشید .در هر سختی به دنبال درسی ارزشمند
باشید و مدام ذهن خود را با «پروتئین ذهنی» مثبت به شکل کتاب ،فایلهای
صوتی ،دیویدیها و گفتگوهای مثبت و بهبودبخش زندگی تغذیه کنید.
.2به زبان افراد خوشبین صحبت کنید .از واژگانی که معانی منفی دارند،
38
خالقیت و حل مسئله -فصل 6
39
فصل هفت
تمرکز
نخست ،نوابغ توانایی تمرکز کامل و 100درصدی بر یک موضوع بدون
هیچگونه حواسپرتی را دارند .این توانایی گاهی قدرت تمرکز ذهن ()CMP
41
خالقیت و حل مسئله -فصل 7
42
خالقیت و حل مسئله -فصل 7
43
خالقیت و حل مسئله -فصل 7
واقعا مشکل است یا میتواند فرصت باشد؟ آیا واقعا مشکل است یا میتواند
نشانه مشکل بزرگتر یا متفاوتتری باشد که باید حل شود؟
در مدرسه تفکر ریاضی میآموزید .اگرچه پس از اتمام دوران مدرسه هرگز
از جبر یا هندسه استفاده نمیکنید ،مگر اینکه وارد حوزهای تخصصی شوید،
اما هدف از یادگیری این دروس آموزش کار سیستماتیک از ابتدا تا انتهای یک
مسئله برای یافتن راهحل است .شما روش منطقی و سیستماتیک پرداختن به
هر مسئله را میآموزید ،مهارتی که میتوانید آن را در سایر حوزههای زندگی
نیز بهکار گیرید .همه نوابغ رویکردی سیستماتیک به مسائل دارند و هر مسئله
را گام به گام حل میکنند.
به یاد داشته باشید که عمل بسیار مهم است .شما همان چیزی هستید که
انجامش میدهید .وقتی رفتار نوابغ را تمرین کنید ،خیلی زود مانند آنها عمل
خواهید کرد.
تمرینهای عملی
.1یکی از مشکالت بزرگ فعلی خود را انتخاب کرده و همه جزئیات آن را
روی کاغذ بنویسید .گاهی هنگام نوشتن جزئیات پاسخ آشکار میشود.
.2به مشکلی که با آن درگیر هستید ،از دور نگاه کنید و ارتباط علت و
معلولی بین آن مشکل و سایر اجزای کار را بررسی کنید .یک صفحه کاغذ
بردارید ،دایرهای میان آن بکشید و مسئله را در آن تعریف کنید ،سپس
شاخههایی مانند پاهای عنکبوت رسم کنید و در دایرههای متصل به آنها
اسامی افراد و عوامل مختلفی را بنویسید که در این مسئله دخیل هستند.
44
فصل هشت
45
خالقیت و حل مسئله -فصل 8
46
خالقیت و حل مسئله -فصل 8
بخوابید
قبل از خواب مسئله خود را مرور کنید و پاسخ آن را از ذهن ناخودآگاهتان
بخواهید .به نظر میرسد این روش زمانی بهترین اثربخشی را دارد که دشواری
یا مشکل مربوط به روز بعد باشد .با درخواست راهحل ،اغلب با پاسخ یا راهحلی
عالی برای مسئلهای که باید تمام روز درگیر آن باشید ،از خواب بیدار میشوید.
شاید نیمهشب با پاسخ یا دیدگاهی از خواب بیدار شوید .شاید صبح از خواب
برخیزید و جواب درست مانند پروانهای روی شانهتان نشسته باشد.
47
خالقیت و حل مسئله -فصل 8
اقدام کنید
سرانجام اینکه ،ایدهتان هرچه هست ،فورا دربارهاش اقدام کنید .تردید
نکنید .معموال ایدههایی که به ذهنتان میرسند« ،تاریخ انقضایی» دارند.
اگر فورا اقدام کنید ،اتفاقات فوقالعادهای روی میدهد .اما اگر اقدام را به
چند ساعت یا چند روز دیگر موکول کنید ،اغلب فرصت را از دست میدهید.
نگذارید این اتفاق بیفتد.
تمرینهای عملی
.1مسئله یا هدف خود را مشخص کرده و آن را در گوگل جستجو کنید.
همه مقاالت و وبالگهایی که درباره مسئله یا هدف خاص شما نوشته شده
است را پیدا کرده و آنها را با دقت مطالعه کنید .از مطالبی که افراد دیگر قبال
یافتهاند و انجام دادهاند ،شگفتزده خواهید شد.
.2وقتی تعریف شفافی از مسئله یا هدف خود یافتید ،به دنبال افرادی بروید
که قبال این مسئله را در زندگی یا کار خود حل کردهاند .از دیگران بپرسید
آیا افرادی را میشناسند که مطلبی درباره مسئله شما بدانند .خواهید دید که
خیلی زود فرد موردنظر را مییابید تا با او صحبت کنید.
48
فصل نه
49
خالقیت و حل مسئله -فصل 9
سه مورد از مهمترین اهداف زندگی وقت داشته باشید ،اهداف واقعی نمایان
میشوند و گاهی شما را متعجب میکنند.
وقتی در همایش خود این تمرین را به حاضرین دادم ،بیش از 80درصد
مخاطبان سه هدف مشابه نوشتند :هدف مالی ،هدف خانوادگی و هدف
سالمتی .باید هم اینطور باشد .این موارد سه هدف مهم در زندگی بیشتر
افراد هستند.
وقتی افراد به این سواالت جواب دادند ،از آنها میخواهم میزان رضایت
خود را در هر حوزه با اعداد 1تا 10مشخص کنند .در هر حوزهای که
پایینترین نمره را به خود دادند ،بیشترین مشکالت و ناراحتیها را دارند .این
تمرین را انجام دهید و نتیجه را ببینید.
در همایشهای کسبوکار از صاحبان کسبوکارها میخواهیم به
مجموعهای از سواالت «فهرست سریع» درباره اهداف کاری ،مالی ،فروش،
محصول ،افراد و رقابت پاسخ دهند .شرکتکنندگان 30ثانیه مهلت دارند
تا پاسخهای خود را برای هر یک از سواالت بنویسند .پاسخهایشان موجب
شفافسازی میشود و اغلب متحول کننده کسبوکار است.
سواالت بیرحمانه
رهبری توانایی حل مسئله است .موفقیت توانایی حل مسئله است .تنها
چیزی که میان شما و دستیابی به اهداف قرار دارد ،انواع مسائل و موانع است.
آنها چه هستند؟ تمرین بعدی تمرکز بر موضوعی است که جیم کالینز آن
را «سواالت بیرحمانه» مینامد .یعنی سواالتی که شما را مجبور میکند بر
مسائل تمرکز کنید.
در قدم نخست این سوال کلی را از خود بپرسید :سه مسئله دشوار امروزمان
چیست؟
50
خالقیت و حل مسئله -فصل 9
51
خالقیت و حل مسئله -فصل 9
52
خالقیت و حل مسئله -فصل 9
سوال جادویی
در این قسمت تمرین جالبی برایتان دارم .از خودتان بپرسید« :اگر بدانید
شکست نمیخورید ،چه کار بزرگی را امتحان میکنید؟»
فرض کنید هنوز چوب جادویی خود را دارید .میتوانید آن را تکان دهید
و به هر هدفی در زندگیتان برسید .اگر چنین چیزی ممکن بود ،رسیدن به
کدام هدف بیشترین اثر مثبت را بر زندگیتان داشت؟
پاسختان هر چه که باشد (مطمئنا همیشه پاسخی دارید) آن را بنویسید،
برنامهای تهیه کنید و هر روز بر آن کار کنید .نخستین گام را بردارید .کاری
انجام دهید .هر کاری که باشد .اما هر روز روی این هدف اصلی کار کنید،
یعنی هدفی که دستیابی به آن ،موجب تغییر بزرگی در زندگیتان میشود.
53
خالقیت و حل مسئله -فصل 9
تمرینهای عملی
.1سه هدف مهم خود در زندگی کاری یا شخصی را بنویسید .آنها را
همین االن بنویسید.
.2هدفی را مشخص کنید که دستیابی به آن بیشترین اثر مثبت را بر
زندگیتان دارد.
54
فصل ده
55
خالقیت و حل مسئله -فصل 10
توضیح میدهد که تقریبا همیشه دو راه برای استفاده از ضمیر خودآگاه وجود
دارد.
نخستین راه یعنی «تفکر سریع» شهودی ،خودکار ،غریزی و فوری است.
روش تفکر در ضمیر خودآگاه میتوانید پیشامدهای ناگهانی زندگی با این ِ
روزانهتان را هدایت کنید .تفکر سریع بسیار شبیه رانندگی در ترافیک است؛
سریع تصمیم میگیرید و همزمان با حرکت روبهجلو به رویدادهای متغیر
واکنش نشان میدهید .بیشتر زمان شما در طول روز صرف تفکر سریع
میشود .در گفتگوها ،تماسهای تلفنی ،پاسخگویی به ایمیلها و تقاضاهای
خارجی از تفکر سریع بهره میبرید .روش استفاده معمول و طبیعی از تفکر
سریع نیز همین است که در اغلب موارد بسیار مناسب است.
تفکر آهسته
دومین روش تفکری که کانمن توضیح میدهد «تفکر آهسته» است که
نوع دیگری از کارکرد ضمیر خودآگاه است .در این روش باید سرعت تفکر را
کاهش دهید و پیش از هرگونه صحبت یا واکنشی با دقت به رویدادها توجه
کنید.
بهترین نوع استفاده از تفکر آهسته زمانی است که مشغول فعالیتی هستید
یا میخواهید تصمیمی بگیرید که تاثیرات یا عواقب بلندمدت دارد .برای مثال،
در جلسات برنامهریزی استراتژیک همه اعضا مجبورند به تفکر آهسته روی
آورند.
این کار بسیار حیاتی است ،زیرا تصمیماتی که در برنامهریزی استراتژیک
اتخاذ میشود ،عواقب بلندمدتی دارد و تا حد زیادی تعیینکننده موفقیت یا
شکست شرکت است.
یکی از دیدگاههای مهم کانمن این است که مردم اغلب هنگامی که باید
56
خالقیت و حل مسئله -فصل 10
به تفکر آهسته روی آورند ،از تفکر سریع استفاده میکنند .بسیاری افراد به
جای اینکه کمی استراحت کنند و همه حقایق و جزئیات تصمیم مهمشان را
با دقت بررسی کنند ،از تفکر سریع استفاده میکنند و سهوا تعهداتی میدهند
و تصمیماتی میگیرند که تاثیرات بلندمدتی دارد.
روی کاغذ فکر کنید
یکی از بهترین راهها برای هدایت ذهن از تفکر سریع به تفکر آهسته،
پرسیدن سواالت و فکر کردن روی کاغذ است .پرسیدن سواالت شما را
مجبور میکند که آهستهتر پیش روید و درباره مسئله بهتر بیندیشید .نوشتن
مطالب روی کاغذ ،به خصوص وقتی مشغول جمعآوری حقایق یا جزئیات
مربوط به آن شرایط هستید ،شما را مجبور به تفکر آهسته میکند.
قانون همیشه این است که اگر در ابتدا ،زمان بیشتری را به بررسی مسائل
اختصاص دهید ،تصمیمات بهتری اتخاذ میکنید .هرگاه ممکن است ،هنگام
اتخاذ هر تصمیم مهمی «زمان بخرید» .در صورت امکان تصمیمگیری را
24ساعت ،دو روز ،یک هفته یا حتی یک ماه به تاخیر اندازید .همواره
هرچه آهستهتر درباره یک تصمیم مهم فکر کنید ،در نهایت تصمیم بهتر و
عملیتری اتخاذ خواهید کرد.
استفاده از ضمیر ناخودآگاه
این بخش ،نیروگاه یا کتابخانه بزرگ ذهنتان است .این ضمیر همه تجربیات،
دانش ،تصمیمات ،ایدهها و افکاری که تاکنون داشتهاید را جذب کرده و ذخیره
میکند و میتواند فورا به این حافظه دسترسی پیدا کند .ضمیر ناخودآگاه همه
اطالعات را ثبت میکند و به خاطر میآورد و میتواند اطالعات موجود را به
اَشکال و الگوهای جدیدی تبدیل کند و در حل مسائل به کار گیرد.
57
خالقیت و حل مسئله -فصل 10
58
خالقیت و حل مسئله -فصل 10
59
خالقیت و حل مسئله -فصل 10
ترکیب سه ضمیر
به یاد داشته باشید که ذاتا نابغه هستید .شما 100میلیارد سلول مغزی دارید
که هر کدام با 20.000سلول دیگر در ارتباط است و ظرفیت تفکری فراتر از
بزرگترین ابَرکامپیوترها به شما میدهد.
میتوانید از ذهن خود به شکل مثبت یا منفی استفاده کنید .وقتی برای
شفافسازی دقیق خواسته خود از ضمیر خودآگاه استفاده میکنید و سپس
با تجسم و نوشن هدف آن را به ضمیر ناخودآگاه میفرستید ،از نیرویهای
فکریتان بهتر استفاده خواهید کرد .اگر با اعتمادبهنفس و آرام منتظر بمانید
و باور داشته باشید که ضمیر فراآگاه 24ساعته کار میکند تا دقیقا آنچه
میخواهید را در زمانی که میخواهید به شما ارائه دهد ،نیروهای فرا آگاهتان
را فعال میکنید و کنترل کامل ذهنتان را در دست میگیرید.
با استفاده هماهنگ از این سه ضمیر مختلف ،نبوغ نهفته در وجودتان را
آزاد خواهید کرد.
تمرینهای عملی
.1زمانی را به تفکر آهسته بپردازید ،خواسته خود را به وضوح مشخص کنید
و احساس دستیابی به هدف را برای خود مجسم کنید .این خواسته را آنقدر
شفاف بنویسید که یک کودک هم آن را بفهمد.
.2واژههای مثبت را بارها و بارها تکرار کنید« .من نابغه هستم» یکی از
این عبارات است ،اما میتوانید از هر عبارت دیگری که بهترین واکنش را به
آن دارید هم استفاده کنید.
60
فصل یازده
روش خاص تفکر روش تفکر ،خالقیت ذاتیتان را محصور یا آزاد میکندِ .
آموختنی است و از اوایل کودکی و معموال درنتیجه تقلید از یکی از والدین
یا هردوی آنها آغاز میشود .وقتی آنقدر کودک هستید که نمیدانید چه
اتفاقی در اطرافتان میافتد ،یاد میگیرید مانند والدینتان فکر کنید .
دو روش مختلف تفکر حفظ بقا یا مبارزه است .این روشها بهطور ناخودآگاه
در واکنش به عدمقطعیتها و اتفاقات غیرقابل پیشبینی دنیای اطراف شکل
میگیرند .از آنجا که این روشهای تفکر آموختنی هستند ،بنابراین قابل
فراموششدن نیز هستند .با تمرین مداوم میتوانید هر روش تفکر ناکارآمدی
را با روشهای تفکر مثبت و پویاتر جایگزین کنید.
تفکر مکانیکی
اگر روشهای مختلف تفکر را در یک طیف کنار هم قرار دهید ،تفکر
61
خالقیت و حل مسئله -فصل 11
62
خالقیت و حل مسئله -فصل 11
آشفتگی وجود ندارد ،بسیار راحت هستند .خالقیت ندارند و از این موضوع
کامال راضی و خوشحال هستند .در حقیقت ،متفکران مکانیکی تا حد زیادی
باور دارند افراد دیگری که منعطفتر هستند و از ایدههای جدید استقبال
میکنند ،ثبات و توانایی کمتری نسبت به آنها دارند.
تفکر انطباقی
مشخصه تفکر انطباقی سطح باالی انعطافپذیری در پرداختن به هر پروژه،
مسئله یا هدف است .همانطور که قبال اشاره کردیم ،این روش تفکر ،ویژگی
نوابغ و افراد بسیار خالق است .این همان تفکری است که باید مدام آن را
تمرین کنید.
بعضی افراد در برخی حوزهها تفکر مکانیکی و در بعضی دیگر تفکر انطباقی
دارند .روش ایدهآل این است که در هر زمینه ممکن ،تفکر انطباقی داشته
باشید.
63
خالقیت و حل مسئله -فصل 11
از مسائل به خصوص در ابتدای کار قضاوت نکنید .خودداری از قضاوت و باز
نگه داشتن ذهن موجب انعطافپذیری بیشتر در تفکر میشود.
سرانجام ،اگر تصمیمی گرفتید و اطالعات جدیدی به دست آوردید که
تصمیمتان را بیاعتبار کرد ،به دنبال تغییر ذهنیتتان باشید .به یک ایده یا
نظر خاص نچسبید ،به خصوص وقتی شواهد علیه شما است.
تمرینهای عملی
.1باورهای محدودکنندهای که درباره خود و درباره نبوغ ،تواناییها و
استعدادتان دارید را به چالش بکشید .چه میشود اگر هیچکدامشان درست
نباشد؟ چه میشود اگر استعداد نامحدودی داشته باشید و فقط الزم باشد
روش آزادسازی آن را یاد بگیرید؟
.2به شرایطی فکر کنید که موجب ناامیدی یا عصبانیت شدید شما شده
است .تصور کنید نظر شما کامال اشتباه و حق با شخص مقابل است .تصور
کنید روش موثری برای کنار آمدن با این شرایط وجود دارد که کامال متفاوت
از آن چیزی است که تاکنون یاد گرفتهاید.
64
فصل دوازده
کلیدواژههای برعکس
یکی از روشهای تفکر جانبی ،برعکس کردن کلیدواژهها یا عبارات است.
برای مثال ،همانطور که پیشتر اشاره کردم ،میتوانید مشکل را فرصت
بنامید .به این ترتیب ،طوری با مشکل برخورد میکنید انگار هدیهای است که
65
خالقیت و حل مسئله -فصل 12
برایتان فرستاده شده است و تالش میکنید فرصت نهفته در آن را پیدا کنید.
به جای گفتن «فروش کاهش یافته است» بگویید «خریدها کاهش یافته
است» .موضوع این نیست که ما به اندازه کافی نمیفروشیم ،بلکه مشتریان
به اندازه کافی خرید نمیکنند .این عبارت شرایط را عوض میکند و ذهن را
به راهحلهای کامال متفاوتی معطوف میکند.
یکی دیگر از روشهای تفکر جانبی استفاده از «رابطه تصادفی» است.
در این حالت ،واژگانی را انتخاب میکنید و آنها را با شرایط خود انطباق
میدهید .واژهای مانند پرتقال یا کنگر فرنگی انتخاب کنید و کسبوکار،
محصول یا مسئله خود را بر اساس آن توضیح دهید.
برای مثال ،میتوانید بگویید «کسبوکار ما مانند پرتقال است چون از بیرون
کامال نرم به نظر میآید ،اما وقتی نزدیکتر میشوید فراز و نشیبهای فراوان
دارد» .بخشهای مجزای شرکت را به دانهها ،پوستهها و بخشهای پرتقال
تشبیه میکنید که شاید هیچ ارتباطی با هم نداشته باشند« .البته ،کسبوکار
ما بخشهای آبداری (سودآورترین بخشها) هم دارد که شاید توجه کافی به
آنها نداشته باشیم» .تمرین رابطه تصادفی اغلب چنان محرکی برای تفکر
خالق است که شاید باور نکنید.
ایده غالب
یکی دیگر از رویکردهای تفکر جانبی «ایده غالب» نام دارد .اگر ایده غالب
این است که مشکلی واقعی داریم ،تفکر جانبی میگوید یک فرصت واقعی
برای سودآوری یا کاهش هزینهها داریم.
به ایده غالب فکر نکنید .مثال به جای گفتن «باید بیشتر بفروشیم» بگویید
«مشتریانمان باید بیشتر خرید کنند».
شاید طبیعت میخواهد با شکست یا زیان به شما نشان دهد که در مسیر
66
خالقیت و حل مسئله -فصل 12
اشتباهی گام برمیدارید .شاید باید کاری متفاوت انجام دهید یا محصول و
خدمتی متفاوت را به بازاری متفاوت عرضه کنید .شاید زیان امروز باعث شود
با انجام کاری دیگر یا ایجاد تغییرات به سود برسید.
برای تمرین تفکر جانبی باید به دیدگاههای فرد مقابل نیز توجه کنید
و سعی کنید شرایط را از زاویه دید آن شخص و به خصوص از زاویه دید
مشتریان ببینید و تعریف کنید .وکال هنگام ارائه دادخواست به دادگاه از این
روش استفاده میکنند .ابتدا و قبل از تهیه شکایت علیه طرف مقابل موضوع
را از زاویه دید او بررسی میکنند.
تخیل
تخیل یکی دیگر از روشهای تمرین تفکر جانبی است .تصور کنید یک
چوب جادویی دارید و میتوانید با تکان دادن آن همه موانع را از میان بردارید
و به اهدافتان برسید .اگر این اتفاق میافتاد ،اگر چوب جادوی خود را تکان
میدادید و همه مشکالت و موانع ناپدید میشد ،چه شرایطی داشتید؟
وانمود کنید هیچ مانعی وجود ندارد .شرایط چه فرقی میکند؟ شما چه
67
خالقیت و حل مسئله -فصل 12
کار متفاوتی انجام میدهید؟ اگر هیچ محدودیتی در زمان ،پول ،افراد ،منابع،
استعدادها یا تواناییها نداشتید ،چه امکانات و فرصتهای جدیدی برایتان
پیش میآمد؟ سپس راهی برای دستیابی به اهداف حتی بدون از بین بردن
موانع و حتی بدون استفاده از همه مزایای طبیعی ترسیم کنید.
تمرینهای عملی
.1شرکت شما از چه جهاتی به پرتقال شبیه است و چگونه میتوانید ساختار
آن را تغییر دهید تا بهرهورتر و سودآورتر باشد؟
.2خواستهها و نیازهای واقعی مشتریان فردا چیست و در آینده مایل هستند
برای چه موارد متفاوتی پول خرج کنند؟ چگونه میتوانید آن محصوالت و
خدمات را به بازار عرضه کنید؟
68
فصل سیزده
دیداری
افراد دیداری با عکسها ،واژگان مکتوب ،تصاویر ،جداول و نمودارها فکر
میکنند و برای درک مسئله یا اطالعات باید آنها را ببینند.
شنیداری
بعضی افراد باید ایدهها ،بحثها ،صداها و موسیقیها را بشنوند.
69
خالقیت و حل مسئله -فصل 13
حسی-حرکتی
افراد حسی-حرکتی به عواطف ،احساسات ،حرکت یا تماس فیزیکی توجه
بیشتری دارند .آنها باید مسئله یا شرایط را حس کنند .دوست دارند اشیاء را
بردارند ،آنها را در دست بگیرند ،بررسی کنند و احساس کنند .دوست دارند
هنگام گفتگو به جای ثابت نشستن به این طرف و آن طرف بروند.
70
خالقیت و حل مسئله -فصل 13
71
خالقیت و حل مسئله -فصل 13
تمرینهای عملی
.1روش مطلوب یا اصلی یادگیری و جذب اطالعات خود را مشخص کنید.
این روش چیست؟
.2روش غالب تفکر مدیر و کارمندان کلیدی خود را مشخص کنید .از آنها
بپرسید دوست دارند اطالعات را چگونه دریافت کنند و سپس اطالعات را به
همان شکل مطلوب در اختیارشان بگذارید.
72
فصل چهارده
ل مسئله سیستماتیک
ح
73
خالقیت و حل مسئله -فصل 14
خود را آزاد کنید یا آن را محصور نگه دارید .به هر مسئله یا مشکل طوری
نگاه کنید ،انگار راهحلی منطقی و عملی برای آن وجود دارد.
یکی از اهداف شما به عنوان متفکر خالق این است که در طول فرایند تفکر
خالق تا حد ممکن آرام و بیاحساس باشید.
74
خالقیت و حل مسئله -فصل 14
اغلب ،وقتی مسئلهای خوب تعریف شده باشد و به عنوان چالش یا فرصت
در نظر گرفته شود ،پس از مطرح شدن به سرعت قابل حل است.
گسترش احتماالت
در گام پنجم بپرسید «همه راهحلهای ممکن کدامند؟» ارتباط مستقیمی
بین تعداد راهحلهای ممکنی که برای یک شرایط مشکلزا دارید و کیفیت
راهحلی که در انتها ارائه میدهید ،وجود دارد.
در بخش سیستماتیک و تحقیقی فرایند حل مسئله و قبل از رسیدن به
مرحله تصمیمگیری باید بیشترین راهحل ممکن را ارائه کنید .البته اقدام
نکردن هم یک راهحل است.
تصمیمی بگیرید
گام ششم تصمیمگیری است .معموال اگر پنج گام اول را به شکلی آرام و
منطقی انجام دهید ،تصمیم ایدهآل نیز به شکلی منطقی مانند سرشیر روی
شیر آشکار خواهد شد .
75
خالقیت و حل مسئله -فصل 14
در اغلب موارد ،هر تصمیمی بهتر از بیتصمیمی است .اگر منتظر اطالعات
بیشتر هستید و نمیتوانید در لحظه تصمیم بگیرید ،مهلتی برای تصمیمگیری
نهایی تعیین کنید .اجازه ندهید شرایط مشکلزا بدون هیچ راهحلی معلق بماند.
76
خالقیت و حل مسئله -فصل 14
دنیا کار کردم ،این فرصت را داشتم که با مدیران بلندپایه بسیاری مالقات
کنم که اغلب میلیاردر و مولتی میلیاردر بودند و توانستم روش برخورد آنها با
یک مشکل بزرگ یا بحران در شرکت را ببینم.
بدون استثنا فهمیدم رهبران برتر هنگام مواجهه با مشکلی که سایر افراد را
ناراحت و عصبانی میکند ،کامال آرام هستند.
ذهن خود را آرام ،شفاف و بیطرف نگه دارید تا بتوانید با شکست یا مشکلی
بزرگ کنار بیایید .از گامهای ارائهشده در این فصل پیروی کنید تا زمانی که
در وجودتان نهادینه شوند .آن وقت است که از کیفیت راهحلها و تصمیمات
خود شگفتزده میشوید.
تمرینهای عملی
.1بزرگترین مسئله یا چالش کاری که در حال حاضر با آن روبهرو هستید،
چیست؟ آن را بهوضوح تعریف کنید.
77
فصل پانزده
تفکر از صفر
«تفکر از صفر» تکنیکی خالق برای تفکر است که کمک میکند با
دیدگاهی کامال متفاوت به مسائل بپردازید و راهحل بیابید .در این روش مدام
همه تصمیمات قبلی را زیر سوال میبرید ،به خصوص وقتی اطالعات جدید
یا تجربهای به دست میآورید که دیدگاهی که اساس تصمیم قبلی بوده را
نقض میکند یا به چالش میکشد .
«تفکر از صفر» از مفهوم مالی «بودجهبندی از صفر» میآید .در بودجهبندی
از صفر به جای اینکه هزینهای خاص در دوره مالی بعدی را کاهش یا افزایش
دهید از خود میپرسید« :اگر قبال در این حوزه هزینه نکرده بودیم ،آیا با
اطالعاتی که امروز داریم ،دوباره به آن وارد میشدیم؟»
تحلیل کوئینک
این سوال تحلیل کوئینک نامیده میشود« .با توجه به دانش کنونیام آیا
79
خالقیت و حل مسئله -فصل 15
کاری هست که اکنون انجام میدهم و اگر مجبور بودم از اول شروع کنم،
اصال انجامش نمیدادم؟»
بر افکار قبلی خود خط بکشید و آماده باشید همه تصمیماتی که تاکنون
گرفتهاید را با این سوال به چالش بکشید .
اگر سوال کوئینک را بپرسید و پاسختان این باشد «با توجه به آنچه اکنون
میدانم ،هرگز دوباره درگیر این شرایط نمیشدم» سوال بعدی این است
«چگونه و با چه سرعتی از این شرایط خالص شوم؟»
من فهمیدهام اگر پاسخ به سوال تفکر از صفر مثبت باشد ،معموال به این
معنی است که دیگر برای حفظ شرایط دیر شده است و تنها سوال این است
که چقدر باید صبر کنید و این تاخیر چقدر برایتان هزینه دارد؟
80
خالقیت و حل مسئله -فصل 15
آیا روشی برای بازاریابی ،فروش یا توسعه کسبوکار وجود دارد که با
دانستههای فعلی هرگز دوباره از آن استفاده نمیکردید؟
آیا فرایند ،روند یا روش کسبوکاری وجود دارد که با دانستههای فعلی
هرگز دوباره آن را اجرا نمیکردید؟
سومین حوزه «تفکر از صفر» سرمایهگذاری پول ،زمان یا احساسات است.
انسانها از هر نوع ضرر مالی به هر دلیلی متنفر هستند .اما بسیاری از بهترین
و هوشمندانهترین تصمیمات ما درباره سرمایهگذاری پول در کار و زندگی
شخصی تا حدودی اشتباه است .از خود بپرسید «اگر پول خود را در این
محصول ،خدمت یا فعالیت سرمایهگذاری نکرده بودم ،آیا با دانش فعلی باز
هم این سرمایهگذاری را انجام می دادم؟»
اگر پاسخ منفی است ،سوال بعدی این است «چگونه و با چه سرعتی
میتوان از این شرایط خالص شد؟»
هزینهها را کاهش دهید ،به اشتباه خود اعتراف کنید و اعالم کنید با توجه
به اطالعات کنونی سرمایهگذاری خوبی انجام ندادهاید .با خودداری از اعتراف
به اشتباه ،پولتان را هدر ندهید.
همانطور که مردم از دست دادن پول را دوست ندارند ،از دست دادن زمان
را هم دوست ندارند .شاید زمان خیلی زیادی را صرف توسعه یک محصول یا
پروژه ،یادگیری مطلب یا مهارتی جدید یا گذراندن کالس خاصی کرده باشید.
اکنون با توجه به دانستههای فعلی خود میدانید این کار اشتباه بوده است.
وقت خود را هدر دادهاید و زمان برای همیشه از دست رفته است .راهحل این
است که سرمایهگذاری زمان در موارد و حوزههایی که بینتیجه بوده است را
متوقف کنید.
آخر اینکه ،همه ما عادت داریم احساسات زیادی را به خصوص در روابط
کاری و شخصی و در کارها سرمایهگذاری کنیم .با این حال ،اگر مشخص
81
خالقیت و حل مسئله -فصل 15
تمرینهای عملی
.1در زندگی کاری یا شخصی خود یک ارتباط مشخص کنید که با دانش
کنونی هیچگاه دوباره وارد آن نمیشدید .سپس سعی کنید هرچه سریعتر به
آن خاتمه دهید.
82
فصل شانزده
به گفته جک ِولش مدیر ارشد و رئیس اسبق جنرال الکتریک ،مهمترین
قانون کسبوکار «اصل واقعیت» است؛ یعنی توانایی دیدن دنیا همانطور
که هست نه همانطور که میخواهید باشد؛ یعنی صادق بودن با خود در هر
شرایطی بدون توجه به اعتقادی که به درستی افکارتان دارید .وقتی جک
ولش به جلسه حل مساله میرفت ،ابتدا میپرسید «واقعیت چیست؟»
شما هم باید همین سوال را بپرسید .واقعیت چیست؟ این سوال را در هر
حوزه از کسبوکار و زندگی شخصی خود بپرسید« .آیا کاری هست که اکنون
انجام میدهم و با دانش فعلی خود هرگز دوباره انجام نخواهم داد؟»
دیر یا زود ،واقعیت خودش را به شما نشان میدهد .نمیتوانید از آن اجتناب
کنید .زمانه تغییر میکند و شرایطی که اکنون در آن قرار دارید ،ثابت نمیماند
و به پایان میرسد .باید حرکت کنید .تنها سوال این است که قبل از پذیرفتن
واقعیت چقدر منتظر میمانید و چه قیمت گزافی میپردازید؟
83
خالقیت و حل مسئله -فصل 16
شرایط رکود
یکی از مشتریان من شرکتی موفق داشت .اما در برههای از زمان ،فروش
به شدت کاهش یافت و شرکت دیگر امکان رشد نداشت .این عدم رشد باعث
ناامیدی و ناراحتی زیاد او و افراد شرکت شد .با وجود کارهایی که انجام
میدادند ،ادامه فعالیت و رقابت غیرممکن به نظر میرسید.
البته آنها عوامل مختلفی از جمله رقابت ،شرایط اقتصادی ،تغییر تکنولوژی،
تبلیغات بیاثر ،مشکالت و معایب محصوالت و غیره را مسئول مشکالت خود
میدانستند.
تحول کسبوکارشان زمانی اتفاق افتاد که رئیس شرکت سرانجام فهمید
بهترین دوستش که از ابتدای تاسیس شرکت در آن حضور داشت ،مشکل و
مانع اصلی موفقیتهای آینده است .او زمانی که شرکتشان کوچک و در حال
رشد بود ،کمکهای ارزشمندی به آنها کرده بود ،اما اکنون در پیچیدگیهای
یک سازمان بزرگتر غرق شده بود.
وقتی او شخص دیگری را جایگزین دوستش کرد که البته تصمیمی
پراضطراب و پرهزینه بود ،حصار شرکت شکست .افراد جدیدی استخدام
شدند که شایستهتر و توانمندتر بودند و تجربه زیادی در فروش ،بازاریابی،
امور مالی و جایگاهسازی در برابر رقبا داشتند .در مدت 12ماه ،فروش و سود
شرکت دو برابر شد و تا امروز به رشد خود ادامه داده است.
84
خالقیت و حل مسئله -فصل 16
85
خالقیت و حل مسئله -فصل 16
تمرینهای عملی
.1از خود بپرسید «آیا شرایط را همانطور که واقعا هست میبینم یا آنطوری
که دوست دارم باشد؟» با خودتان کامال روراست باشید .دیر یا زود باید با
واقعیت مواجه شوید.
.2از جمالت جادویی «اشتباه کردم ،خطا کردم و نظرم عوض شد» به
راحتی استفاده کنید.
86
فصل هفده
گذر از موانع
در مسیر دستیابی به همه اهداف کاری و شخصی مشکالت و موانعی وجود
دارد .بعضی آشکار و واضح و بعضی دیگر پنهان و غیرمنتظره هستند .به گفته
دونالد رامسفلد بعضی موانع «ناشناختههای ناشناس» هستند.
در فصلهای پیش درباره «مشکالت دشوار» صحبت کردیم .یکی از
کاربردهای اصلی خالقیت مشخص کردن همه عواملی است که شما را
از دستیابی به مهمترین اهداف باز میدارد .سپس باید بزرگترین مانعی را
مشخص کنید که برطرف کردن آن در مقایسه با سایر موانع ،شما را سریعتر
به هدف میرساند.
87
خالقیت و حل مسئله -فصل 17
تمرکز بر فروش
با این کشف ،توجه خود را به یافتن یک متخصص حرفهای فروش
معطوف کردند؛ یعنی یک «فروشنده برتر» که بتواند محصول را به بازار
بزرگتری بفروشد .وقتی راهحل الزم را یافتند ،خیلی زود شخص مناسب را
با مجموعهای از مهارتهای فروش پیدا کردند.
یک سال کار سخت و 50ساعت در هفته مدیر فروش ،شرکت را از زیان
به سودآوری رساند .در سال دوم ،سود دوبرابر و سپس سهبرابر شد.
در سال سوم سود 10 ،برابر مقداری شد که شرکت تصورش را داشت.
88
خالقیت و حل مسئله -فصل 17
قیمت سهام شرکت نیز 10برابر افزایش یافت و همه مشکالت مالی که در
طول سالها روی هم انبار شده بود ،به سرعت حل شد.
سنگ جاده شما چیست؟ نخستین مانعی که شما را از دستیابی به نتایج
شخصی یا مالی مطلوبتان باز میدارد ،چیست؟ این مانع بزرگ هر چه که
هست ،باید آن را مشخص کنید و این صخره بزرگ را دور بزنید یا از آن رد
شوید تا به مهمترین هدفتان برسید.
به جای برداشتن موانع کوچک از سر راه ،مشخصکردن صخره اصلی و
متمرکز کردن همه انرژی ذهنی بر از میان برداشتن آن مانع به شما کمک
میکند تا در زمانی کوتاهتر پیشرفت بیشتری داشته باشید.
مسئله خوشهای
مانع یا موانعی که دلیل بازماندن شما هستند ،اغلب به شکل مسئله پیچیده
یا «خوشهای» پدیدار میشوند .این مسئله عوامل کوچک متعددی دارد که
همه دست به دست هم میدهند تا شما را از پیشرفت موردنظرتان باز دارند.
با این حال همیشه یک مشکل اصلی در یک مسئله به ظاهر پیچیده و
خوشهای وجود دارد که باید قبل از حل مشکالت کوچک برطرف شود .با
حل شدن یا برطرف شدن مسئله اصلی ،همه مسائل کوچکتر بهسرعت و
خودبهخود حل خواهند شد.
بزرگترین اشتباه افراد این است که دوست دارند به جای کار درست ،الزم
و دشوار ،کار لذتبخش و آسان را انجام دهند؛ دوست دارند خود را با موانع
کوچک و مشکالت روزانه سرگرم کنند ،از موضوع اصلی منحرف میشوند و
صخره بزرگ یا عامل محدودکنندهای که مانع اصلی و دلیل عقبماندگیشان
است را فراموش میکنند.
89
خالقیت و حل مسئله -فصل 17
تمرینهای عملی
.1همین امروز بزرگترین و اصلیترین مانع درون یا بیرون کسبوکار که
محدودکننده سود یا بهرهوری است را مشخص کنید.
.2در گفتن عبارات «اشتباه کردم ،خطا کردم و نظرم عوض شد» راحت
باشید.
90
فصل هجده
.1رویداد غیرمنتظره
رویداد غیرمنتظره میتواند یک صنعت را دگرگون کند .منظور از رویداد
غیرمنتظره موفقیت ،شکست یا رویداد خارجی غیرمنتظرهای است که منجر
به فرصت جدیدی در کسبوکار شود یا آن را نمایان سازد .
پیِر امیدیار مجموعهای از جعبههای شیرینی داشت که میخواست آنها
را در بازار آزاد بفروشد .از آنجا که وبسایتی نداشت ebay ،را خلق کرد تا
آنها را به افرادی بفروشد که بیشترین قیمت را برایشان میپرداختند .استقبال
91
خالقیت و حل مسئله -فصل 18
آنقدر زیاد و غیرمنتظره بود که تصمیم گرفت با استفاده از این مدل مزایده
محصوالت دیگری هم بفروشد .این موفقیت غیرمنتظره که پیِر آن را به
سرعت تشخیص داد و در آن سرمایهگذاری کرد ،او را به یکی از ثروتمندترین
مردان دنیا تبدیل کرد.
بسیاری از پیشرفتهای نوآورانه در کسبوکار ،نتیجه یک شکست
غیرمنتظره بودهاند .اغلب ،شکست غیرمنتظره یک محصول منجر به تفکر و
طراحی مجدد و خلق محصولی بسیار محبوب میشود.
.2ناسازگاری
یک منبع دیگر نوآوری عدم سازگاری بین واقعیت موجود و چیزی که باید
باشد ،است .به عبارت دیگر ،وقتی کارها قرار است به شکل مشخصی اتفاق
بیفتد ،اما چنین نمیشود ،عدم سازگاری روی میدهد.
به کسبوکار امروز خود نگاهی بیندازید .آیا رویدادی در کسبوکار یا در
تقاضای بازار اتفاق میافتد که با آنچه قبال انتظار داشتهاید ،متفاوت است؟
همه این ناسازگاریها میتواند منبعی برای تولید محصوالت و خدمات
نوآورانهای باشد که کسبوکارتان را متحول میکند.
.3نیاز به فرایند
یکی دیگر از منابع مهم نوآوری ،نیاز به فرایندی خاص است .گاهی برای
غلبه بر مشکالت و کمبودهای شرکت به تکنولوژی ،تکنیک یا سیستمی نیاز
دارید .همین موضوع باعث توسعه فرایندی میشود که کاربردهای تجاری
دارد .این فرایند باعث میشود بر عوامل محدود کننده غلبه کرده ،بر بازار
تسلط یابید.
وقتی تام موناگان ایده ارسال پیتزا در 30دقیقه یا کمتر را مطرح کرد،
92
خالقیت و حل مسئله -فصل 18
93
خالقیت و حل مسئله -فصل 18
94
خالقیت و حل مسئله -فصل 18
عمر بیشتر ،سالمت بهتر و انرژی بیشتر موجب تقویت صنعت مواد غذایی
طبیعی و ویتامینها شده است .متوسط عمر از 60سال در 1935به 80سال
در 2014افزایش یافته است .افراد بیشتری میخواهند بیشتر ،بهتر و سالمتر
از گذشته زندگی کنند .این اشتیاق از سوی میلیونها مصرفکننده نسبتا
ثروتمند فرصتهای کاری فراوانی برای کارآفرینان نوآور ایجاد کرده است که
میتوانند محصوالت و خدمات جدیدی را برای تامین این نیازها ارائه کنند.
.7دانش جدید
دانش جدید ،چه علمی باشد چه غیرعلمی ،روندهای اقتصادی ،فرصتها و
حتی صنایع کامال جدیدی را خلق میکند.
امکان اجرا کردن همه عملیات یک کامپیوتر شخصی روی تبلتهایی مثل
آیپد اپل دنیای پردازندههای قابل حمل را متحول کرده و منجر به کاهش
شدید فروش کامپیوترهای خانگی و جنگهای قیمتی شده است که بسیاری
از شرکتهای پیشرو در صنعت کامپیوترهای شخصی را به ورشکستگی
کشانده است .هماکنون میلیونها و میلیاردها دالر فروش و درآمد ،سهم
شرکتهایی میشود که اپلیکیشنهای جدید برای موبایل و خدمات جدیدی
برای صاحبان تبلتها تولید میکنند.
البته دانش جدید نامعتبرترین منبع نوآوری است زیرا خیلی طول میکشد تا
وارد بازار شود و حدس زدن عاقبت آن بسیار دشوار است.
تمرینهای عملی
.1تصور کنید از امروز قرار است کسبوکارتان را با توجه به دانش و تجربه
فعلی و دنیای متغیر اطرافتان دوباره آغاز کنید .چه کاری را شروع و کدام کار
را متوقف میکنید؟
95
خالقیت و حل مسئله -فصل 18
96
فصل نوزده
97
خالقیت و حل مسئله -فصل 19
98
خالقیت و حل مسئله -فصل 19
رودس کثیف ،پر از آشغال و پسمانده غذا بودند .در آن لحظه فکر تاسیس
دیزنیلند به ذهن والت رسید .او گفت «میخواهم پارکی بسازم که آنقدر
تمیز و زیبا باشد که والدین از همه جای دنیا کودکانشان را بارها و بارها برای
بازدید از آن بیاورند».
99
خالقیت و حل مسئله -فصل 19
.8آیا میتوانید تفکر خود را برعکس کنید و رویکردی کامال متفاوت با
آنچه امروز انجام میدهید در پیش بگیرید؟ یکی از کارهای متضادی که
چند سال پیش انجام دادم این بود که برای فروش موجودی بیش از اندازه
محصول ،به جای کاهش قیمت ،آن را افزایش دادم .به خاطر ارزش دریافتی
باالتر و پاداشهایی که در نظر گرفته بودیم ،آنقدر محصول فروختیم که در
چند ماه اخیر به آن نرسیده بودیم.
.9آیا میتوانید محصول خود را با چیز دیگری ترکیب کنید؟ آیا میتوانید
آن را با موارد دیگری ترکیب کنید تا ارزش بیشتری پیدا کند؟
با ترکیب همه مواردی که مشتری در یک محصول یا خدمت خاص با
قیمت مشخص نیاز دارد ،پیچیدگیها و عدم قطعیتهای خرید را تا حد زیادی
کاهش داده و در عین حال جذابیت محصول یا خدمت را افزایش میدهید.
100
خالقیت و حل مسئله -فصل 19
نسبت به رقبا تجربه خرید بهتری برای مشتریان خود رقم بزنید؟ برای این
سوال پاسخهای زیادی وجود دارد.
تمرینهای عملی
.1سه روش ویژه برای بهبود محصوالت و خدمات فعلی و افزایش جذابیت
آنها برای مشتریان مشخص کنید.
101
فصل بیست
مهندسی ارزش
مهندسی ارزش روشی ساده برای ارزیابی سودمندی محصول جدید با
پرسیدن چند سوال کلیدی است :
.1محصول یا خدمت شما چیست؟ آن را از زاویه دید مصرفکننده توضیح
دهید.
.2دقیقا چه کاری انجام میدهد؟ چگونه به بهبود زندگی یا کار مشتری
کمک میکند؟
.3قیمت آن چقدر است؟
.4چه محصول دیگری همان کار را انجام میدهد؟
.5قیمت آن محصول جایگزین چقدر است؟
103
خالقیت و حل مسئله -فصل 20
همچنان در بازار باقی بمانید و موفق شوید اما محصول یا خدمتی دارید که
در نظر مشتریان شبیه محصول یا خدمت دیگران است ،باید قیمتی مساوی
یا کمتر از رقبا داشته باشید.
اغلب ،اصل «مهندسی ارزش» شما را به سوی برونسپاری هدایت میکند.
به جای انجام کار توسط خودتان میتوانید شرکت دیگری را با ظرفیتها و
امکانات بهتر بیابید و با واگذاری کار در هزینههای خود صرفهجویی کنید.
ارائه بهترین محصوالت و خدمات با کمترین قیمت ممکن ،نیروی محرکه
برونسپاری است .عالقه مردم به قیمتهای کم دلیل انتقال صنایع تولیدی
جهان از کشورهایی با هزینه باالی تولید و نیروی کار به کشورهای با
هزینههای پایینتر نیروی کار و تولید است.
تمرینهای عملی
.1محصوالت و خدمات خود را از نظر بهبودی که در زندگی و کار مشتریان
ایجاد میکند ،توضیح دهید .به چه روش دیگری میتوانید پیشرفتی در زندگی
مشتریان ایجاد کنید؟
104
فصل بیستویک
ارزیابی ایدهها
کارایی
آیا محصول یا خدمت جدیدتان کارایی دارد؟ آیا بهبود قابلتوجهی در
شرایط فعلی ایجاد میکند؟ افراد زیادی را دیدهام که کاالها و خدمات خود
را به بازار عرضه کردند و فکر میکردند با مهارت و اراده فوقالعادهای که
دارند ،مردم از آنها خرید خواهند کرد .اما آنچه باید بپرسید این است «چرا
105
خالقیت و حل مسئله -فصل 21
سازگاری
آیا محصول یا خدمت جدید شما با طبیعت انسان سازگار است؟ آیا با روش
مطلوب مردم برای خرید سازگار است؟ امروزه ،مردم به جای تحمل زحمت و
ناراحتی رانندگی در سطح شهر و خرید از فروشگاهها ،آنالین خرید میکنند.
افراد بسیاری نیز هنوز برای خرید به فروشگاهها مراجعه میکنند .دلیلش این
است که میخواهند قبل از خرید محصوالت آنها را لمس کنند ،مزه کنند ،بو
کنند و احساس کنند .آنها تجربه خرید واقعی را دوست دارند.
کدام یک از اینها ،روش محبوب برای خرید محصوالت شما است؟
106
خالقیت و حل مسئله -فصل 21
107
خالقیت و حل مسئله -فصل 21
یک :همیشه حق با مشتری است .قانون شماره دو :هر جا شک کردید ،به
قانون شماره یک رجوع کنید.
108
نتیجه
شما ذاتا نابغه هستید .آنقدر استعداد دارید که با 100بار زندگی هم
نمیتوانید از همه آن استفاده کنید .به گفته کارشناس مغز ،تونی بوزان تعداد
افکار و ایدههایی که با استفاده از مغز 100میلیارد سلولی خود خلق میکنید
بیشتر از همه مولکولهای دنیای شناختهشده است.
هماکنون در وجودتان توانی نهفته است که میتوانید مدام ایدههایی
خارقالعاده برای تولید ،بازاریابی و فروش محصوالت و خدمات بهتر به افراد
بیشتری در بازارهای متفاوت ایجاد کنید.
با پرسیدن سواالت مطرحشده در این کتاب و پاسخگویی به آنها ،ذهنتان
مدام از ایدههای جدید پر میشود و هر روز با دیدگاههای جدید ذوقزده
خواهید شد.
109
فهرست کتابهای ژان بقوسیان
بازاریابی عصبی
۲۱روش جدید برای ترغیب مشتری به خرید
نویسنده :ژان بقوسیان ،آذر جوزی
مخاطب :مدیران ،کارآفرینان ،فروشندگان
128صفحه
قیمت 7 :هزار تومان
برای تهیه کتابها به صورت تکی و همچنین با تعداد باال برای سازمانتان
لطفا با شماره 88308732با تماس بگیرید یا به سایت modiresabz.com
مراجعه کنید.
کتابخانه موفقیت برایان تریسی
مجموعهای بینظیر برای مدیران