BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HIẾN

Ngành: NNA – MKT – XH-TT – DL

HỌC PHẦN: GIAO TIẾP ĐA VĂN HÓA

ĐỀ TÀI
VĂN HÓA GIAO TIẾP KHU VỰC ĐÔNG DƯƠNG
LÀO – CAMPUCHIA

Giảng viên hướng dẫn : NGUYỄN THÀNH ĐẠO

Nhóm : N4-6-3

TP. Hồ Chí Minh, tháng 2, năm 2024

1
MỤC LỤ

C
I. Lời mở đầu.................................................................................................................................................3
II. Tổng quan về Lào và Campuchia...........................................................................................................3
2.1 Vị Trí địa lí, điều kiện tự nhiên (Lào - Campuchia)........................................................................3
2.2 Dân cư..................................................................................................................................................5
III. Văn hóa giao tiếp của Lào – Campuchia.............................................................................................7
3.1 Ngôn ngữ..............................................................................................................................................7
3.2 Xưng hô................................................................................................................................................8
3.3 Thái độ...............................................................................................................................................11
3.4 Giao tiếp phi ngôn ngữ.....................................................................................................................12
3.5 Thách thức đa ngôn ngữ...................................................................................................................14
IV. Văn hoá Lào-Campuchia.....................................................................................................................15
4.1 Trang phục........................................................................................................................................15
4.2 Ẩm thực..............................................................................................................................................18
4.3 Nghi lễ, phong tục.............................................................................................................................21
4.4 Tôn giáo..............................................................................................................................................30
IV. Kết Luận................................................................................................................................................33
Câu hỏi củng cố...........................................................................................................................................34
Tài liệu tham khảo......................................................................................................................................36
Bảng đánh giá..............................................................................................................................................37

2
I. Lời mở đầu

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc hiểu biết văn hoá giao tiếp của
các quốc gia khác là vô cùng quan trọng. Điều này sẽ giúp chúng ta giao tiếp hiệu quả
hơn với người nước ngoài, tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp và tránh những hiểu lầm không
đáng có. Việt Nam, Lào và Campuchia là ba quốc gia nằm trong khu vực Đông Dương.
Ba nước có mối quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời. Trong những năm qua, quan hệ
hợp tác giữa ba nước trên nhiều lĩnh vực ngày càng được tăng cường.

Để giao tiếp hiệu quả với người Lào và người Campuchia, chúng ta cần tìm hiểu về văn
hoá giao tiếp của hai quốc gia này.

II. Tổng quan về Lào và Campuchia

2.1 Vị Trí địa lí, điều kiện tự nhiên (Lào - Campuchia)
Lào Campuchia

Vị trí địa lí Lào là một quốc gia duy nhất ở
Đông Nam Á không giáp với biển.
Lào giáp Trung Quốc ở phía Bắc
với đường biên giới dài 505 km;
giáp Campuchia ở phía Nam với
đường biên giới dài 535 km; giáp
với Việt Nam ở phía Đông với
đường biên giới dài 2069 km, giáp
với Myanmar ở phía Tây Bắc với
đường biên giới dài 236 km; giáp
với Thái Lan ở phía Tây với
đường biên giới dài 1835 km
Campuchia nằm trong khu vực nhiệt
đới; từ vĩ độ 10 đến vĩ độ 15N kinh
độ 102 đến 108E. Đất nước có 800
km biên giới với Thái Lan về phía
bắc và phía tây, 541 km biên giới với
Lào về phía đông bắc, và 1.137 km
biên giới với Việt Nam về phía đông
và đông nam. Nước này có 443 km
bờ biển dọc theo Vịnh Thái Lan.
Nhìn trên bản đồ, lãnh thổ
Campuchia có hình dáng gần giống
như lưỡi rìu tứ giác, cạnh không đều

3
 https://bandothegioikholon.com/ban-do-lao-ve-hanh-
chinh-giao-thong/
Diện tích 237.955 km2
Khí hậu Khí hậu trong khu vực là khí hậu
nhiệt đới của khu vực gió mùa với
hai mùa rõ rệt: mùa mưa và mùa
khô. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5
đến tháng 11, tiếp theo đó là mùa
khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm
sau.
4
https://diaocthongthai.com/ban-do-campuchia/
181.035 km2
Khí hậu khô và ẩm ướt rõ rệt theo
mùa. Nhiệt độ dao động trong khoảng
21 °C - 35 °C. Campuchia có các mùa
mưa nhiệt đới: gió tây nam từ Vịnh
Thái Lan/Ấn Độ Dương đi vào đất
liền theo hướng đông bắc mang theo
hơi ẩm tạo thành những cơn mưa từ
tháng 5 đến tháng 10, trong đó lượng
mưa lớn nhất vào khoảng tháng 9,
tháng 10; gió đông bắc thổi theo
hướng tây nam về phía biển trong
mùa khô từ tháng 11 đến tháng 3, với
thời kỳ ít mưa nhất là tháng 1, tháng
2.
Quốc kỳ

https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A0o https://vi.wikipedia.org/wiki/Campuchia

https://
Quốc huy

vi.wikipedia.org/wiki/Campuchia

5
 https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A0

https://www.youtube.com/watch?v=ejHHtDW_LIs https://www.youtube.com/watch?v=xvfjGH7ugF0
Quốc ca

2.2 Dân cư

Lào Campuchia

Dân số 7.588.163 triệu người vào năm 2023

Dân cư Phân bổ không đều trên lãnh thổ. Hầu hết dân Campuchia là quốc gia
chúng sống tại các thung lũng của sông thuần nhất về dân cư với
Mekong và các chi lưu của nó. Thủ đô Viêng hơn 90% dân số là người
Chăn có 740 nghìn cư dân vào năm 2008. Mật Khmer và nói tiếng Khmer,
độ dân số Lào đạt 27/km².Cư dân Lào thường ngôn ngữ chính thức. Số
được phân chia theo độ cao, gần tương ứng với còn lại là người Việt, người
dân tộc. Campuchia gốc Hoa, người
Chàm và người Thượng
Hơn một nửa dân số (60%) là người Lào, chiếm
sống tập trung ở miền núi
phần lớn cư dân vùng thấp, họ là dân tộc chiếm
phía bắc và đông bắc.
ưu thế về chính trị và văn hóa tại Lào. Người
Lào thuộc nhóm ngôn ngữ Thái, họ bắt đầu di Phật giáo Theravada hay còn
cư từ Trung Quốc về phía nam vào thiên niên gọi là Phật giáo nguyên thủy
kỷ 1. 10% dân số là các nhóm vùng thấp khác, bị Khmer Đỏ hủy diệt đã
họ cùng với người Lào hợp thành Lào Loum. được phục hồi là tôn giáo
Tại vùng núi miền trung và miền nam, các bộ chính thức, với khoảng 95%
lạc Môn-Khmer gọi chung là Lào Theung, hay dân số. Phật giáo Đại thừa
Lào vùng giữa, chiếm ưu thế. Họ từng là cư dân Bắc tông chủ yếu tập trung
bản địa tại miền bắc Lào. Một số người Việt, trong cộng đồng người Việt
Hoa và Thái vẫn ở lại, đặc biệt là tại các đô thị, và người Hoa. Hồi giáo và
song nhiều người dời đi khi Lào độc lập vào đạo Bà la môn ở các cộng
cuối thập niên 1940, nhiều người trong số họ tái đồng Chăm, Ki-tô giáo
định cư tại Việt Nam, Hồng Kông hay sang chiếm khoảng 2% dân số.

6
 Pháp. Lào Theung chiếm khoảng 30% dân số.
Các dân tộc vùng cao như H'Mông, Dao, Shan
và một số dân tộc Tạng-Miến sống trong các
khu vực cô lập tại Lào trong thời gian dài. Các
bộ lạc vùng đồi núi có nguồn gốc hỗn hợp về
dân tộc/văn hóa-ngôn ngữ tại miền bắc Lào bao
gồm người Lua và người Khơ Mú, họ là dân tộc
bản địa của Lào. Các dân tộc này được gọi
chung là Lào Soung hay Lào vùng cao. Người
Lào Soung chiếm khoảng 10% dân số.

Sắc tộc 53,2% Người Lào 97% Người Khmer

11% Người Khơ Mú 2,4% Người Việt

9,2% Người H'Mông 2,3% Người Chăm

3,4% Người Phouthai 0,2% Người Campuchia gốc

Hoa
3,1% Người Thái
0,2% Người Hoa
2,5% Người Makong
0,3 % khác
2,2% Người Katang

2,0% Người Lự

1,8% Người Akha

11,6% khác

III. Văn hóa giao tiếp của Lào – Campuchia

III.1 Ngôn ngữ

Lào Campuchia

Ngôn ngữ chính thức của Lào là tiếng Khmer là ngôn ngữ chính thức và phổ biến
Lào. nhất ở Campuchia.
Đây là một ngôn ngữ Tai-Kadai và có Chữ viết Khmer dựa trên bảng chữ cái với
7
chữ viết dựa trên chữ cái Lào. 80+
ngôn ngữ bản địa và ngôn ngữ chính
thức là Lào.
Tiếng Lào thuộc nhóm ngôn ngữ Tai-
Kadai, và cấu trúc ngôn ngữ có sự linh giao tiếp mà còn là nguồn gốc của nghệ
hoạt và tinh tế.
Ngữ âm của tiếng Lào chủ yếu dựa
trên nguyên tắc "nguyên âm đơn" và
"phụ âm đơn," với sự đơn giản trong
cách phát âm.
8
đặc điểm là viết từ trái sang phải, tương tự
như nhiều ngôn ngữ ở khu vực Đông Nam
Á.
Ngôn ngữ Khmer không chỉ là phương tiện
thuật và văn
hóa truyền thống ở Campuchia.
Chữ viết Khmer có sức hút lịch sử và là
biểu tượng của quốc gia.
Khmer là ngôn ngữ chính thức và được sử
dụng bởi hơn 90% dân số.
Ngôn ngữ chính thức là tiếng Khmer, thuộc
nhóm ngôn ngữ Austroasiatic.
Cấu trúc ngôn ngữ có đặc điểm động từ đặc
biệt, và ngữ âm có sự phong phú với nhiều
nguyên âm và phụ âm khác nhau.
III.2 Xưng hô

Lào Campuchia

Xưng Hô Theo Tên Gọi: Tiếng Xưng Hô "Oknha" và "Unkle"

(Nam) /
Trong môi trường hàng ngày, người
Lào thường xưng hô nhau dựa trên tên "Lok" và "Aunty" (Nữ):
gọi, thậm chí còn không sử dụng
Ở Campuchia, tiếng xưng hô "Oknha"
tiếng xưng hô như "Anh", "Chị", "Em." dành cho nam giới và "Lok" dành cho phụ
nữ thường được sử dụng để chỉ những
Tiếng Xưng Hô "Phi" (Nếu Cần
người già có vị thế, địa vị xã hội.
Thiết):
Sử Dụng Tiếng Xưng Hô "Bong" và "Pee"
Trong trường hợp cần thiết hoặc khi
(Nam) / "Oun" và "Mei" (Nữ):
gặp người lớn tuổi, người Lào có thể sử
dụng tiếng xưng hô "Phi" để chỉ anh, Trong trường hợp không sử dụng "Oknha"
chị, em.
hoặc "Lok," người Campuchia thường sử
dụng tiếng xưng hô như "Bong" và "Pee"
9
Bởi vì:
Giao Tiếp Thân Thiện và Gia Đình:
Lào có một nền văn hóa nơi mối quan
hệ gia đình và sự thân thiện được coi
trọng cao. Sự xưng hô bằng tên gọi
thường phản ánh tinh thần thân thiện,
gần gũi, và không có sự cách biệt đáng
kể giữa các thành viên gia đình hay bạn Địa Vị Xã Hội và Vị Thế:
bè.
Không Giai Cấp Hóa Quá Mức:
Trong xã hội Lào, có sự giảm giai cấp
hóa trong giao tiếp. Việc sửdụng tiếng
xưng hô như "Anh," "Chị," "Em" ít phổ
biến hơn so với các quốc gia có giai
cấp xã hội mạnh mẽ
10
cho nam giới, "Oun" và "Mei" cho phụ nữ.
Tiếng Xưng Hô "Chbab" (Anh/Chị):
Tiếng xưng hô "Chbab" thường được sử
dụng để xưng hô người không quen biết và
có địa vị xã hội tương đối.
Bởi vì:
Ở Campuchia, xưng hô thường liên quan
đến địa vị xã hội và vị thế của người đó
trong xã hội. "Oknha" và "Lok" thường
được sử dụng để chỉ người có địa vị cao
trong xã hội.
Tôn Trọng Đối Với Người Lớn Tuổi:
Tiếng xưng hô như "Oun" và "Mei" dành
cho
người lớn tuổi thể hiện sự tôn trọng và
lòng
kính trọng trong mối quan hệ gia đình.
Điều
này phản ánh giá trị truyền thống của sự
tôn trọng đối với người già trong gia đình
Campuchia.
Giai Cấp Xã Hội và Sự Chia Rẽ:
Việc sử dụng các tiếng xưng hô "Oknha,"
"Lok," "Bong," và "Pee" có thể tạo ra một
 phân chia rõ rệt giữa các tầng lớp xã hội.
Điều này có thể phản ánh sự phân biệt xã
hội và địa vị của người đó trong xã hội
Campuchia.

Tôn Trọng Trong Giao Tiếp Xã Hội:

Việc sử dụng các tiếng xưng hô chính thức

như "Oknha," "Lok" thường liên quan đến
các tình huống chính trị, kinh doanh, nơi
mà tôn trọng và vị thế xã hội đóng một vai
trò quan trọng

11
III.3 Thái độ

Lào Campuchia

Người Lào thường rất lịch sự và Văn hóa Campuchia rất coi trọng sự
coi trọng thái độ trong giao tiếp kính trọng và lịch sự trong giao tiếp, đặc
với người lạ biệt với người lớn tuổi.

https://www.hoctienglao.vn/bai-viet/van-hoa-chao-hoi-cua-nguoi- https://dichthuatmientrung.com.vn/wp-content/uploads/2022/04/
lao.html chaodd.jpg

12
III.4 Giao tiếp phi ngôn ngữ
Lào
Ở Lào, ngôn ngữ cơ thể và cử chỉ
được sử dụng rộng rãi để truyền đạt
thông điệp và ý nghĩa.
Giao tiếp phi ngôn ngữ ở Lào thường
mang đặc điểm của sự nhẹ nhàng, tinh Tại Campuchia, giao tiếp phi ngôn ngữ
tế, và lịch sự.
Cử chỉ và biểu hiện văn hóa được sử
dụng để thể hiện sự tôn trọng và thấu
hiểu.
Cử Chỉ Tôn Trọng:
Ví dụ: Khi một người Lào gặp người
lớn tuổi, cử chỉ nghiêng người và nụ
13
Campuchia
Kỹ thuật giao tiếp phi ngôn ngữ, bao gồm
cử chỉ, biểu hiện khuôn mặt, và tiếp xúc
thân mật, là một phần quan trọng của văn
hóa giao tiếp tại Campuchia.
thường chứa đựng nhiều yếu tố tôn trọng
và lòng kính trọng đối với người khác.
Cử chỉ như cúi đầu thường được sử dụng
để thểhiện sự tôn trọng và sự nhún nhường.
Cử Chỉ Cúi Đầu Tôn Trọng:
Ví dụ: Khi người Campuchia gặp người có
địa vị cao hơn, họ thường sử dụng cử chỉ
cười nhẹ thường được sử dụng đểthể cúi đầu nhẹ nhàng để thể hiện lòng kính

hiện lòng tôn trọng. trọng và tôn trọng.

Biểu Hiện Văn Hóa Trong Gia Đình: Biểu Hiện Văn Hóa Trong Cuộc Sống
Hàng Ngày:
Ví dụ: Trong gia đình, khi có ý kiến
khác biệt, việc sử dụng cử chỉ như giơ Ví dụ: Trong giao tiếp phi ngôn ngữ hàng

tay nhẹ nhàng để bày tỏ ý kiến và sự ngày, cử chỉ như ánh mắt nhìn thẳng và nụ

nhún nhường thường được ưa chuộng. cười tươi thường được sử dụng để thể hiện
sự thoải mái và hòa nhã.
Sự Nhẹ Nhàng Ở Lào:
Sự Nhún Nhường Ở Campuchia:
Ví dụ: Khi chào hỏi, người Lào có thể
sử dụng cử chỉ như giơ tay nhẹ để Ví dụ: Trong một cuộc thảo luận gia đình,

chào mời một cách nhẹ nhàng, thường nếu có ý kiến khác biệt, người Campuchia

kèm theo nụ cười tươi có thể sửdụng cử chỉ như gập tay và cúi
đầu để thể hiện sự nhún nhường và lòng
kính trọng

14
3.5 Thách thức đa ngôn ngữ

Lào Campuchia

Trong số ít tình huống, có sự đa ngôn
ngữ do sự ảnh hưởng của ngôn ngữ
láng giềng như Tiếng Thái và Tiếng
Việt, đặc biệt trong các khu vực biên
15
Tính đa dạng ngôn ngữ tăng lên trong số
các dân tộc và cộng đồng ở Campuchia,
nhưng ngôn ngữ chính thức làm cầu nối
 giới. giao tiếp rộng rãi.

IV. Văn hoá Lào-Campuchia

4.1 Trang phục

 Lào

Không chỉ nổi danh là “đất nước triệu voi” với các địa điểm du lịch mới lạ, trang phục
truyền thống của Lào rất đặc biệt, phản ánh phong tục của người Lào, có tên gọi là Sinh
(dành cho nữ giới) và Salong (dành cho nam giới). Những họa tiết trên trang phục được
tạo thành bởi kỹ thuật dệt điêu luyện, sự cẩn thận, tỉ mỉ của người Lào.

Người phụ nữ Lào biết dệt vải từ rất sớm, đó là nét đẹp truyền thống khẳng định sự thanh
lịch của họ. Họ quan niệm một người vợ tốt là người dệt vải đẹp. Từ xa xưa, trong mỗi
bản làng, người dân Lào đã tự túc các loại chăn vải . Khi chưa có thuốc nhuộm, họ lấy các
loại quả loại củ của núi rừng để tạo màu sắc. Các cô gái ở Lào thích mặc vải hoa, vải kẻ
có màu đậm, tươi tắn như màu của hóa lá tự nhiên của núi rừng quê mình. Tuy là thế,
nhưng kiểu áo, kiểu quần họ cũng lựa chọn sao cho tiện lợi, cho phù hợp với mùa, với
hoàn cảnh cụ thế, do đó có trang phục đi lễ hội có trang phục lao động, ma chay, cưới hỏi
cũng vậy,…

Sinh là một chiếc váy ống được làm bằng lụa, bông dệt họa tiết tinh tế và thêu ren tinh
xảo. Một chiếc váy Sinh thường được dệt công phu ở chân.

Trang phục truyền thống của Lào thường mặc trong dịp lễ quan trọng như tết, đám cưới,
lễ hội. Sinh và Salong sẽ có nhiều màu khác nhau phụ thuộc vào dịp họ mặc trang phục.

16
https://bizweb.dktcdn.net/100/356/785/articles/trang-phuc-dep-don-tet-cua-10-nuoc-chau-a-12-1538.jpg?v=1594601341667

https://file3.qdnd.vn/data/images/0/2023/12/19/upload_1021/trang%20phuc%20lao%201.jpg?dpi=150&quality=100&w=870

Campuchia

Là một quốc gia sở hữu kho tàng văn hóa đồ sộ, hẳn là không khó hiểu khi mà những bộ
trang phục truyền thống Campuchia cũng được xem như là một biểu tượng truyền đạt rất
nhiều tầng ý nghĩa bên trong

Sarong là một bộ trang phục truyền thống Campuchia dành cho cả nam và nữ ở tầng lớp
thấp. Nó được thiết kế từ 1 miếng vải được may ở 2 đầu, được buộc ở thắt lưng với nhiều
màu sắc khác nhau. Hiện tại, sarong được người dân nước này sử dụng rộng rãi hơn bởi
nó khá là tiện lợi. Điều này, bạn có thể thấy rất phổ biến khi xem các bộ phim của
Campuchia hoặc ghé thăm đất nước này vào một dịp nào đó nhé.

Sampot Phamuoong ngoài việc chỉ 1 loại trang phục truyền thống của Campuchia thì nó
còn nổi tiếng là tên của của các loại hàng dệt truyền thống người Khmer. Sampot
Phamuong thiết kế như 1 chiếc váy sang trọng được dệt chéo và chỉ có 1 màu duy nhất.

Khác với Sampot Phamuoong, Sampot Chang Ben được thiết kế như 1 chiếc quần, có thể
dài hơn một chút. Sampot Chang Ben thường được trang trí kèm theo nhiều hoa văn thể
hiện đẳng cấp cho người mặc. Loại trang phục này được làm từ những chất liệu cao cấp
mang đến sự thoải mái vô cùng khi sử dụng.

Trước kia, Sampot Chang Ben thường chỉ dùng cho phụ nữ trung lưu. Nhưng hiện tại thì
hầu như ai cũng có thể mặc chúng. Nếu có cơ hội du lịch Campuchia, bạn có thể bắt gặp
hình ảnh loại trang phục này ở các lễ hội hay các sự kiện đặc biệt.

17
Tuỳ theo dịp lễ hội khác nhau mà người Capuchia sẽ mặc những bộ trang phục khác nhau
như trong các lễ cưới,tết,…

https://scontent.fsgn5-14.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/423557252_871917564681789_916450656788375764_n.jpg?_nc_cat=101&ccb=1-
7&_nc_sid=c42490&_nc_ohc=VfWEL0jlhYIAX9AasgC&_nc_ht=scontent.fsgn5-
14.fna&oh=00_AfAJQ7WVjVaJL_TzPNte2GQQKd3nQ9nplOapAj3Jqo_9QQ&oe=65C3CBD4

https://scontent.fsgn5-11.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/425349513_871512144722331_8503160291536264811_n.jpg?_nc_cat=110&ccb=1-
7&_nc_sid=c42490&_nc_ohc=xnXNUlnMczYAX8bWmpU&_nc_ht=scontent.fsgn5-11.fna&oh=00_AfA95RBgSpkeWC6ZcP-
PHzsz1B6wfUdJryEaxLwq-fVndw&oe=65C39D1E

4.2 Ẩm thực

 Đặc trưng trong ẩm thực của Lào

18
Nhìn chung trong nền ẩm thực thì ẩm thực Lào có phần đơn giản. Món chính của Lào là
các món nướng. Một số món nướng tiêu biểu, thịt heo nướng, lẩu nướng, lạp bò, gà
nướng… Tuy nguyên liệu không phức tạp nhưng luôn được chọn lựa kỹ càng. Rau củ quả
ăn kèm cũng rất đa dạng từ gừng, ớt, tỏi, đến cà xanh, cà chua… Các nguyên liệu cũng
đến từ khắp các vùng chuyên canh trên đất Lào.

Ẩm thực Lào không cầu kỳ, không quan trọng về tính thẩm mỹ, trang trí nhưng rất chú
trọng về hương vị và sự đậm đà của món ăn. Vì thế các loại nước chấm được pha chế rất
cầu kỳ, nhằm giữ cân bằng giữa các vị chua, cay, mặn và ngọt. Trong đó vị cay được xem
là chủ đạo.

Khao soi
https://cdn3.ivivu.com/2022/07/am-thuc-lao-9-1024x1024.jpg

Gà nướng

19
https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Ffnbdirector.com%2Fvan-hoa-am-thuc-11-am-thuc-lao-
bid468.html&psig=AOvVaw1p1AgVdCIFJqEHgKMhCFzd&ust=1707042753456000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0CBIQjR
xqFwoTCOD9uo79joQDFQAAAAAdAAAAABAK

https://dulichvietnam.com.vn/vnt_upload/news/11_2019/am-thuc-lao.jpg

 Đặc trưng trong ẩm thực Campuchia

Ẩm thực Campuchia tuy có lịch sử lâu đời nhưng gần đây mới được thế giới biết đến. Các
món ăn mang đặc trưng của người Khmer với sự kết hợp hoàn hảo giữa mặn, ngọt, cay và
chua cùng những nguyên liệu độc đáo vùng sông Mekong.

Ẩm thực Campuchia, cũng như thói quen ẩm thực của nhiều dân tộc thuộc nền văn minh
lúa nước trong khu vực châu Á, cho thấy những đặc điểm riêng biệt. Người dân
Campuchia có thói quen ăn gạo tẻ và ăn nhiều cá hơn thịt. Vào các ngày lễ tết, nông thôn
cũng như thành thị đều có gói bánh tét, bánh ít. Phần lớn trong mỗi gia đình đều có mắm
bồ hóc để ăn quanh năm.

20
Bún Cari
https://scontent.fsgn10-2.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/425353254_1464671090928353_1120298281543162000_n.jpg?_nc_cat=108&ccb=1-
7&_nc_sid=c42490&_nc_ohc=bDBIXotVKocAX8IyhOI&_nc_ht=scontent.fsgn10-2.fna&oh=00_AfDk-u82kQ-
lQ2ajl_VU7UJO3n4T_l6qlm2M89MMai4DTg&oe=65C37EEB

Mắm bò hóc
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fbaodantoc.vn%2Fmam-bo-hoc-cua-nguoi-dan-campuchia-
1655785696303.htm&psig=AOvVaw2YUOq926SF29Q69kdDZp7g&ust=1707047526554000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0
CBIQjRxqFwoTCIiqyfKOj4QDFQAAAAAdAAAAABAE

Gỏi bò Khmer
https://www.vietnam.vn/wp-content/uploads/2023/08/1693327207_879_Dac-san-Campuchia-la-mieng-ngon-nuc-tieng-khach-vua.jpg

4.3 Nghi lễ, phong tục

Nghi lễ, phong tục của Lào

 Tục lệ cưới xin

Hình thức cưới xin ở Lào khá phong phú và phản ánh khá rõ nét một hình thức sinh hoạt
tinh thần của người Lào và tích tụ nhiều tập quán cổ của mỗi nhóm dân tộc. Tục cưới xin
của người Lào từ trước đến nay thường theo trình tự từ dạm hỏi, lễ cưới và lại nhà như ở
Việt Nam. Chỉ có điều khác là đến giờ cưới, khi làm lễ, trưởng họ nhà trai chúc, vẩy nước
và buộc chỉ cổ tay cho cô dâu, chú rể. Sau lễ cưới, chàng trai ở rể và tham gia lao động
với gia đình vợ.
21
Việc cưới xin ở Lào còn có tục kan-xu (cho nợ lễ cưới). Vợ chồng nghèo có thể lấy nhau,
sau khi làm ăn khá giả, sẽ tổ chức đám cưới theo tập tục của bản mường.

TCIDk8cORj4QDFQAAAAAdAAAAABAEhttps://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fphunuvietnam.vn%2Fdoc-dao-phong-
tuc-cuoi-xin-cua-nguoi-lao-co-dau-chu-re-dong-phong-o-nha-gai-
20201224184140245.htm&psig=AOvVaw3wCV8tEvCmdIqc2M0zQQKl&ust=1707048234432000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&v
ed=0CBIQjRxqFwo

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fblogcuoi.vn%2Fphong-tuc-cuoi-hoi-cua-nguoi-
lao&psig=AOvVaw3wCV8tEvCmdIqc2M0zQQKl&ust=1707048234432000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0CBIQjRxqFwoTC
IDk8cORj4QDFQAAAAAdAAAAABAJ

 Lễ cầu yên (xù-khoẳn) và lễ buộc chỉ cổ tay (phục khẻn)

Xù-khoẳn là một nghi lễ đơn giản nhưng thiêng liêng, trang trọng, phổ biến trong nhân
dân các bản mường. Chỉ cần cây nến, bông hoa, bát gạo, sợi chỉ trắng là có thể làm lễ xù-
khoẳn (vía trở lại). Mâm lễ (pha-khoẳn), người làm lễ (mỏ khoẳn) và nội dung cầu mong
trong lễ (xụt-khoẳn) là các yếu tố có ý nghĩa có ý nghĩa cả về tâm linh và nghi lễ.

22
Phục-khẻn chỉ cần lễ vật là quả trứng luộc, quả chuối chín, nắm gạo, sợi chỉ trắng nhưng
với nghi lễ của mình, người Lào buộc chỉ vào cổ tay khách và thể hiện sự chân thành,
thận trọng và tin tưởng.

https://tapchilaoviet.org/wp-content/uploads/2022/06/1-2.png

 Ngày Tết truyền thống của Lào

Ngày Tết truyền thống của Lào hay còn được gọi là lễ hội Boun Pi Mai, thường diễn ra
vào dịp năm mới ở Lào, tức từ 13-15.4 hàng năm theo Phật lịch. Ý nghĩa của lễ hội là
mang đến sự mát mẻ, phồn vinh cho vạn vật, sự gột rửa linh hồn, ấm no hạnh phúc, may
mắn cả năm với cuộc sống của con người.

http://imgs.baobacgiang.com.vn/2023/04/13/08/20230413082110-b33.jpg

23
https://media-cdn

 Lễ hội đua thuyền (Boun Suang Heua )

Lễ hội đua thuyền (Boun Suang Heua ) được tổ chức ở nhiều nơi của Lào, bao gồm các
thành phố và làng mạc dọc theo sông Mekong. Tại Viêng Chăn, lễ hội này diễn ra một
ngày sau khi kết thúc Mùa Chay Phật giáo, từ ngày 2-3.10.

https://media-cdn-v2.laodong.vn/Storage/NewsPortal/2022/7/21/1070928/Boat-Race-Thumnail1.jpg

24
Lễ nghi, Phong tục Campuchia

 Tết Chol Chnam Thmay

Tết Chol Chnam Thmay là lễ hội mừng năm mới theo lịch cổ truyền của dân tộc Khmer
Chôl Chnam Thmay là vào năm mới.Hằng năm, lễ hội thường được diễn ra vào tháng Tư
Dương lịch trong 3 ngày,bao gồm nhiều nghi lễ truyền thống và trò chơi dân gian, vì là
đất nước hơn 90% dân số theo đạo Phật nên các lễ hội thường được tổ chức chủ yếu là ở
chùa,chùa là nơi lưu giữ nhiều nét truyền thống văn hoá của người dân nơi đây.Chol
Chnam Thmay là lễ hội lớn nhất trong năm.Đây cũng là dịp tết của nhiều nước khác như
Lào,Thái Lan,Myanma,Siri Lanka.

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fvov.vn%2Fthe-gioi%2Fcuoc-song-do-day%2Fcampuchia-tung-bung-chao-don-tet-co-
truyen-chol-chhnam-thmey-post1014175.vov&psig=AOvVaw1zDiAw-
NKcuaK6UmubHFEq&ust=1707048896543000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0CBIQjRxqFwoTCKDHvP-
Tj4QDFQAAAAAdAAAAABAF

25
https://media.truyenhinhdulich.vn/upload/news/4499_campuchia_don_tet_choul_chnam_thmey_03035214042019.jpg

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fvntravellive.com%2Fthang-4-don-tet-te-nuoc-o-dong-nam-a-
d31199.html&psig=AOvVaw0atObiAOyqWcw3lLALc6xm&ust=1707049565535000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0CBIQjRx
qFwoTCMDGyL6Wj4QDFQAAAAAdAAAAABBA

 Lễ hội đua thuyền Bon Om Touk Ngo

-Nhắc đến lễ hội đặc sắc ở xứ sở chùa tháp thật thiếu sót nnhuw bỏ qua lễ hội Đua Ghe
Ngo nổi tiếng bậc nhất tại đây.
26
Lễ hội thường dược diễn ra từ ngày 13-15 tháng 11 âm lịch hàng năm tại Biển Hồ (Tonl
Sap) ở thành phố Phnom Pênh.Mỗi năm chỉ tổ chức một lần duy nhất đúng dịp trăng tròn
trong tháng 11,với ý nghĩa là đánh dấu kết thúc mùa mưa ,là nơi hội tụ các đội ghe đến từ
nhiều tỉnh thành khác nhau để tham gia thi đấu tranh tài,thông qua đó thể hiện được sức
mạnh đoàn kết của dân tộc.

-Về đêm thì trên dòng sông thả thuyền trang trí nhiều hoa văn và đèn rất trôi trên sông
lung linh vô cùng đặc sắc, trên thắng đài thì tổ chức buổi văn nghệ truyền thống cũng
không kém phần hấp dẫn.

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fbaotintuc.vn%2Fthe-gioi%2Fcampuchia-tung-bung-to-chuc-le-hoi-lon-nhat-trong-nam-
20181121200953240.htm&psig=AOvVaw3fwO4oUzByMM1QJ7SPWkFW&ust=1707049956949000&source=images&cd=vfe&opi=89978449
&ved=0CBIQjRxqFwoTCICFjPmXj4QDFQAAAAAdAAAAABBu

27
https://kyluc.vn/Userfiles/Upload/images/Download/2019/10/3/bb87e6e94a714802b22573f9d0252ec6.jpg

.Lễ Oc Om Boc (Lễ Cúng Trăng Rằm)

Lễ Oc Om Boc (Lễ Cúng Trăng Rằm) được tổ chức vào ngày đêm 15 tháng 11 âm lịch
hằng năm (do cách tính thời gian có sự trên lệch), như đây là chấm dứt lễ hội Bon Om
Touk. Đây là lúc kết thúc vụ mùa,người Khmer tổ chức đút cốm dẹp ước nguyện những
điều tốt đẹp trước khi nuốt với sự chứng kiến của người lớn tuổi và thần Mặt Trăng, vật
cúng trăng là thành quả mùa vụ để tỏ lòng biết ơn đến Thần Mặt Trăng - vị thần đang
mang đến cho họ một vụ mùa tốt tươi và những điều ước tốt đẹp. Trong dịp Lễ hội có các
hoạt động văn hóa chính như: lễ cúng trăng, thả đèn gió, đèn nước,…

28
https://igotravel.vn/wwwroot/resources/upload/Asia%20festival_03.jpg

 Ngày Đức Phật Vesaka Bochea

Ngày Đức Phật Vesaka Bochea được tổ chức ngày 17-4 âm lịch hàng năm,là một ngày
tưởng niệm 3 cột mốc quan trọng của Đức Phật :sinh ra,giác ngộ và đi vào cõi Niết Bàn.
Các Phật Tử sẽ làm lễ tại chùa để có dịp cúng dường tứ vật dụng cho cần thiết cho sư và
nghe sư thuyết Pháp và tụng kinh chúc phúc cầu an.

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Ftruyenhinhdulich.vn%2Fvan-hoa%2Fdoc-dao-le-phat-dan-tai-campuchia-
19427.html&psig=AOvVaw3wvvH3iyvTb3nQZfqgDTEu&ust=1707052233911000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0CBIQjRxq
FwoTCMDk-bagj4QDFQAAAAAdAAAAABAE

 Lễ Dâng Y KaThiNa

-Hàng Năm, lễ Dâng Y KaThiNa được tổ chức vào khoảng thời gian từ ngày 15-9 đến 15-
10 âm lịch tuỳ theo điều kiện của chùa tổ chức vào các ngày khác nhau.Cụ thể sau khi
Chư Tăng trong chùa thực hiện xong quá trình mùa An Cư Kiết Hạ thời gian 3 tháng.

Đối với những người dân theo Phật giáo Nguyên Thuỷ ,lễ Dâng Y mang một ý nghĩa hết
sức to lớn,vừa thể hiện thiện tâm của người Phật tử đối với việc hộ trì Tăng đoàn,vừa tạo
nên niềm vui to lớn trong mùa lễ hội cho người Phật tử tại gia.

Kathina theo ngôn ngữ kinh điển của Phật giáo Nam tông dùng trong việc chép kinh cùng
tụng niệm thì có nghĩa là sự vững bền, chặt chẽ. Lễ dâng y của Phật tử người Khmer sẽ
gieo nhiều phúc đức và việc người nhận y áo là các nhà sư, sẽ viên mãn trong quá trình tu
tập.

Vật phẩm dâng lên lễ, ngoài những lễ vật truyền thống như áo cà sa – vật phẩm quan
trọng nhất để tưởng nhớ về nghi thức của lễ do Phật dựng lên; bình bát để sư sãi khất
29
thực, tập, viết…; còn có các vật dụng sinh hoạt, đồ dùng hằng ngày cần thiết khác trong
chùa như: thuốc uống, thực phẩm, đồ gia dụng…

https://www.facebook.com/photo/?fbid=846650650311879&set=a.513177810325833&__cft__[0]=AZUGl7eWUAjA1zTbuXGmq76P-
0UxqWDgLd3t5OlIK7KnOOv0RzhyTsQXcaOiHup75ijqvxjw9ze7BHaUs1SmutMgCMlL7GpizjsCvIx68boQdPtNzPuW7xNq0vtp7O_68BqqLH
ur4c6DFRAKa-h5f3ux4Owl9hs-wReZXn27VM9aksCQdFKDfh2ZbwhrPOlxsS7HCEoKaPh-DdIfXxK3Q7ZX&__tn__=EH-y-R

30
https://scontent.fsgn10-1.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/308195307_492123982932313_824880286371460893_n.jpg?stp=cp6_dst-
jpg&_nc_cat=111&ccb=1-7&_nc_sid=a73e89&_nc_ohc=04axalUxAlIAX_RIsaG&_nc_ht=scontent.fsgn10-
1.fna&oh=00_AfBerwzwBSIPZPOYjWKipCNuPbaLSj_y08kterFjfinhyA&oe=65C42C7

4.4 Tôn giáo

Lào

Hơn 60% người dân Lào theo đạo Phật, một số lượng nhỏ theo đạo Thiên chúa, Đạo hồi,
Baray và các tín ngưỡng khác. Phật giáo tại Lào tồn tại song song hai hệ phái là Đại thừa
và Tiểu thừa, trong đó hệ phái Tiểu thừa chiếm đa số..

Văn hóa Phật giáo và đạo Phật đã ăn sâu vào tư tưởng, để lại những dấu ấn rõ nét trong
đời sống của người dân Lào. Không chỉ ở những nét đặc trưng của các chùa tháp cổ kính,
những bóng áo vàng của sư tăng mà Phật giáo còn trở thành một phần tất yếu trong cuộc
sống tâm linh của người dân Lào. Từ kiến trúc, nghệ thuật cho đến hội họa, điêu khắc, từ
ngôn ngữ, văn tự cho đến văn học, thi ca; từ trang phục, ẩm thực cho đến tín ngưỡng, lễ
hội đều mang dấu ấn Phật giáo.

Campuchia

Đạo Phật là tôn giáo nổi tiếng và lớn mạnh nhất tại Campuchia bởi có đến 97% dân số
Campuchia là phật tử nên Phật giáo ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường nhật. Sự
hiện hữu của Phật giáo đã góp phần quan trọng tạo nên bản sắc văn hóa riêng của đất
nước Campuchia. Ngôi chùa ở nơi đây không chỉ là trung tâm văn hóa của bản làng mà
còn là nơi bảo vệ nền văn hóa lâu đời của người dân. Người Campuchia quan niệm rằng
chính nhờ Phật phù hộ, độ trì đã giúp con người vượt qua bao khó khăn, gặp nhiều may
mắn để có cuộc sống sung túc. Chính vì thế, họ tôn thờ Phật và thường tổ chức các lễ hội
lớn nhằm thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần linh đã ban phước lành cho họ.

Hồi giáo là tôn giáo chính của người Chăm và người Malay sống tại Campuchia và truyền
bá những tư tưởng lành mạnh về cách sống. Những người theo đạo Hồi sẽ tham gia các
hoạt động riêng và cũng có những ngày lễ lớn để kỉ niệm. Người Chăm tự xây dựng nên
nhà thờ riêng của họ và thu hút được nhiều khách du lịch bởi sự độc đáo trong kiến trúc

31
cũng như vẻ đẹp tinh tế. Sự ảnh hưởng của đạo Hồi đến kiến trúc.Người theo đạo Hồi có
cách ăn mặc vô cùng kín đáo thể hiện sự tôn kính của họ đối với các vị thần linh.

Nhắc đến các tôn giáo ở Campuchia thì không thể không kể đến Kito giáo. Mặc dù đây
không phải là tôn giáo lớn nhưng Kito giáo cũng đóng góp nhiều điều quan trọng vào văn
hóa của Campuchia. Tôn giáo này đã xuất hiện ở Campuchia từ lâu nhưng không phát
triển. Sau khi đất nước giành được độc lập, Kito giáo đã được gây dựng lại và thu hút
nhiều người tham gia.

Hiện nay, Kito giáo xây dựng nhiều nhà thờ lớn tại Campuchia để tiến hành các hoạt động
tín ngưỡng. Bên cạnh việc thờ các vị thần linh thì đạo Kito còn tuyên truyền những bài
học ý nghĩa nhằm rèn luyện đạo đức con người. Bởi vậy nên ngày ngày đạo Kito càng
được mọi người đón nhận và cởi mở hơn, nhiều người dân Campuchia cũng theo đạo và
đi lễ hàng tuần.

IV. Kết Luận

Văn hóa giao tiếp ở Đông Dương không chỉ là ngôn ngữ hay cách giao tiếp trực tiếp, mà
còn bao gồm giá trị truyền thống, thói quen, và cách thức xã hội hoạt động. Người Lào
và Campuchia không chỉ tượng trưng cho những người mang trong mình một di sản văn
hóa độc đáo. Việc tìm hiểu sâu hơn về những yếu tố này là chìa khóa để thấu hiểu tình
hình và xây dựng cầu nối hiểu biết giữa các cộng đồng.

Văn hóa giao tiếp của Lào và Campuchia có nhiều điểm tương đồng, bắt nguồn từ nền
tảng chung của văn minh nông nghiệp lúa nước. Những điểm tương đồng đó thể hiện ở:

Tôn trọng lễ nghĩa: Đây là một trong những giá trị cốt lõi của văn hóa giao tiếp ở cả hai
nước. Người dân hai nước đều coi trọng lễ nghĩa, luôn thể hiện thái độ tôn trọng đối với
người khác, nhất là đối với người lớn tuổi, bề trên.

Tính cộng đồng: Văn hóa giao tiếp của hai nước mang đậm tính cộng đồng. Người dân
hai nước coi trọng sự đoàn kết, gắn bó, luôn quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau.

Tính hòa đồng: Người dân hai nước có tính hòa đồng cao, luôn tôn trọng sự khác biệt về
văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng.

32
Bên cạnh những điểm tương đồng, văn hóa giao tiếp của Lào và Campuchia cũng có
những nét khác biệt, thể hiện bản sắc riêng của mỗi dân tộc. Những nét khác biệt đó thể
hiện ở:

Ngôn ngữ: Tiếng Việt, tiếng Lào và tiếng Khmer là những ngôn ngữ khác nhau, có hệ
thống ngữ pháp, từ vựng và cách phát âm riêng. Điều này dẫn đến những khác biệt
trong cách giao tiếp bằng ngôn ngữ của cả hai nước.

Trang phục truyền thống: Trang phục truyền thống của hai nước cũng có những nét
khác biệt, thể hiện đặc trưng của văn hóa mỗi dân tộc.

Ẩm thực: Ẩm thực của hai nước cũng có những nét khác biệt, thể hiện phong cách ẩm
thực riêng của mỗi dân tộc.

Việc hiểu biết về văn hóa giao tiếp của Lào và Campuchia có ý nghĩa quan trọng, góp
phần thúc đẩy giao lưu, hợp tác giữa cả hai nước. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện
nay, việc hiểu biết về văn hóa giao tiếp của các quốc gia khác nhau là điều cần thiết, đặc
biệt là các quốc gia có mối quan hệ gắn bó, thân thiết như Lào và Campuchia.

Câu hỏi củng cố

Câu hỏi 1: Đâu là điều cấm kỵ khi đến với đất nước Campuchia?

A. Sờ đầu người dân

B. Đổi tờ tiền 4$

C. Cung kính với Phật

D. Đưa đồ bằng tay phải

Đáp án: A

Giải thích: đầu là bộ phận nhạy cảm , là nơi tôn thờ cha mẹ , tôn giáo nên kh dc sờ đầu

Câu hỏi 2: Trong văn hóa Campuchia, khi vào nhà ai đó, người ta thường làm gì?

A. Lấy dép ra

B. Lấy khăn lau chân

33
C. Lấy khăn lau tay

D. Cả A và B

Đáp án: D

Giải thích: Khi vào nhà ai đó, người Campuchia thường lấy dép ra và lấy khăn lau chân.
Đây là những hành động thể hiện sự tôn trọng đối với chủ nhà.

Câu hỏi 3: Trong văn hóa Campuchia, khi gặp gỡ người khác, người ta thường chào hỏi
bằng cách nào?

A. Chào hỏi bằng tiếng Campuchia

B. Vẫy tay

C. Nắm tay

D. Chấp 10 ngón tay

Đáp án: D

Giải thích: Cách chào hỏi chấp tay 5 cách khác nhau tuỳ theo độ tuổi , vai vế… để tay
từ ngang vai cho đến ngang trán , tuỳ theo tầng lớp mà họ có cách chào hỏi khác nhau.
Ngay cả khi thủ tướng gặp vua cũng chào hỏi như vậy.

Câu hỏi 4: Khi giao tiếp với người Lào, điều gì sau đây là không nên làm?

A. Chạy vội vàng trên đường

B. Nói chuyện to và ồn ào

C. Vỗ tay khi chúc mừng

D. Tặng quà cho người đối diện

Đáp án: A

Giải thích: Người Lào thường đi lại chậm rãi và nhẹ nhàng, nên việc chạy vội vàng trên
đường sẽ được coi là thô lỗ. Họ cũng thường nói chuyện nhỏ nhẹ và lịch sự, không nói

34
chuyện to và ồn ào. Ngoài ra, tặng quà cho người đối diện là một hành động thể hiện sự
tôn trọng và thiện chí, nên được khuyến khích.

Câu hỏi 5: Trong văn hóa Lào, khi ăn uống, người ta thường làm gì?

A. Không được nói chuyện khi đang ăn

B. Không được khạc nhổ ra bàn

C. Không được ợ to

D. Cả A, B và C

Đáp án: D

Giải thích: Trong văn hóa Lào, khi ăn uống, người ta thường không được nói chuyện
khi đang ăn, không được khạc nhổ ra bàn và không được ợ to. Đây là những hành động
thể hiện sự tôn trọng đối với những người đang ăn cùng

Tài liệu tham khảo

1. https://www.noron.vn/post/su-tuong-dong-va-khac-biet-trong-van-hoa-giaotiep-giua-
viet-nam-va-mot-so-nuoc-dong-nam-a-2dphcahq0qr

2. https://mayphiendich.vn/tin-tuc/nguoi-lao-noi-tieng-gi/

3. https://special.nhandan.vn/thongtincoban_lao/index.html

4.http://toandandoanket.bvhttdl.gov.vn/articledetail.aspx?
articleid=463&sitepagemid=641

Bảng đánh giá

STT Tên MSSV Phân Công %

1 Trần Nhật Huỳnh PPT 100

211A030646

2 Nguyễn Thị Tường Vy Thuyết Trình 100

221A030694
35
3 Nguyễn Tường Vi Thuyết Trình 100
211A031479

4 Nguyễn Thị Phương Mai Nội Dung, Phần I, 100

211A140397
II

5 Võ Thị Hà Tiên Nội Dung, Phần 100

221A300398
III

6 Danh Đệ Nội Dung, Phần 100

231A240024
IV

7 Nguyễn Thị Yến Nhi Nội Dung, Phần 100

211A031374
V,VI

36