You are on page 1of 75

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 105

1 รัฐธรรมนูญ
2 พระรำชบัญญัติ
3 พระรำชกำหนด
4 พระรำชกฤษฎีกำ
5 กฎกระทรวง
6 ข้อบัญญัติทอ้ งถิ่น

การแบ่งแยกอานาจ

ฝ่ ายนิตบิ ัญญัติ ฝ่ ายบริหาร


ฝ่ ายตุลาการ
ใช้อำนำจทำงสภำผูแ้ ทนและ จัดระเบียบบริหำรรำชกำร
ใช้อำนำจทำงศำล
วุฒิสภำ แผ่นดิน

ส่วนที่ออกสอบ ก.พ.
วิชำควำมรูแ้ ละลักษณะกำรเป็ นข้ำรำชกำรที่ดี
จะอยู่ในส่วนนี ้ ไม่ว่ำจะเป็ น พ.ร.บ. พ.ร.ก พ.ร.ฏ กฎกระทรวงหรือข้อกำหนด

106 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


พามองภาพรวม
ในกำรทำโจทย์เรื่องนี ้ เนือ้ หำที่นอ้ งต้องรูอ้ ะไรบ้ำง
1. ข้อมูลเบือ้ งต้น
2. กำรจัดระเบียบบริหำรรำชกำรแผ่นดิน
2.1 กำรจัดระเบียบบริหำรรำชกำรส่วนกลำง
2.2 กำรจัดระเบียบบริหำรรำชกำรส่วนภูมิภำค
2.3 กำรจัดระเบียบบริหำรรำชกำรส่วนท้องถิ่น
3. กำรปฏิบตั ิรำชกำรแทน กำรรักษำกำรแทน กำรบริหำรรำชกำรในต่ำงประเทศ
4. คณะกรรมกำรพัฒนำระบบรำชกำร (ก.พ.ร.)

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 107


1 ข้อมูลเบือ้ งต้น
หัวข้อ พ.ศ. 2534 พ.ศ. 2553
ผูใ้ ห้ ร.9 ร.9
ผูร้ บั นำยอำนันท์ ปั ญยำรชุน (นำยกรัฐมนตรี) นำยอภิสิทธิ์ เวชชำชีวะ
ตรำโดย สภำนิติบญ
ั ญัติแห่งชำติ รัฐสภำ
ให้ 21 ส.ค. 2534 3 ธ.ค. 2553
ประกำศ 4 ก.ย. 2534 7 ธ.ค. 2553
บังคับใช้ 5 ก.ย. 2534 (วันถัดไปจำกวันประกำศ) 8 ธ.ค. 2553 (วันถัดไปจำกวันประกำศ)
มำตรำ 75 มำตรำ 4 มำตรำ
ผู้ นำยกรัฐมนตรี นำยกรัฐมนตรี
รักษำกำร
มีกำร ประกำศของคณะปฏิวตั ิ พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิม่ เติมประกำศของ คณะปฏิวตั ิ ประกำศคณะรักษำควำมสงบ
ยกเลิก เรียบร้อยแห่งชำติ รวม 9 ฉบับ

1. ประโยชน์สุขของประชำชน สุข
2. เกิดผลสัมฤทธิ์ตอ่ ภำรกิจของรัฐ สัม
3. ควำมมีประสิทธิภำพ สิทธิ
กำรบริหำรรำชกำรตำมพระรำชบัญญัติ 4. ควำมคุ้มค่าในเชิงภำรกิจแห่งรัฐ คุ้มค่า
ระเบียบบริหำรรำชกำรแผ่นดิน 5. กำรลดขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำน ลด ขัน้
ต้องเป็ นไปเพื่อ 10 หัวข้อ ดังนี ้ 6. กำรลดภำรกิจและยุบเลิกหน่วยงำนที่ไม่จำเป็ น ลด ยุบ
(มำตรำ 3/1) 7. กำรกระจายภารกิจและทรัพยำกรให้แก่ทอ้ งถิ่น กระจายภารกิจ
8. กำรกระจายอานาจตัดสินใจ กระจายอานาจ
9. กำรอานวยควำมสะดวก อานวย
10. กำรตอบสนองควำมต้องกำรของประชำชน สนอง
โดยกำรจัดสรรงบประมาณ การบรรจุและการแต่งตั้งบุคคลเข้ำดำรงตำแหน่งหรือปฏิบตั ิหน้ำที่ตอ้ งคำนึงถึงหลักกำรนีด้ ว้ ย

108 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


1. ควำมรับผิดชอบของผูป้ ฏิบตั งิ ำน รับผิดชอบ
กำรปฏิบตั ิหน้ำที่ของส่วนรำชกำร ต้องใช้
2. กำรมีส่วนร่วมของประชำชน มีส่วนร่วม
วิธีกำรบริหำรกิจกำรบ้ำนเมืองที่ดี
3. กำรเปิ ดเผยข้อมูล เปิ ดเผย
โดยให้คำนึงถึง 5 หัวข้อ ดังนี ้
4. กำรติดตามตรวจสอบ ติดตาม
(มำตรำ 3/1)
5. ประเมินผลกำรปฏิบตั ิงำน ประเมิน
เพื่อประโยชน์ในกำรดำเนินกำรให้เป็ นไปตำมมำตำรำนี ้ จะตรำเป็ นพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีกำรในกำร
ปฏิบตั ิรำชกำร กำรสั่งกำรในส่วนรำชกำรและข้ำรำชกำร นัน้ ก็คือ
พรฎ.ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีบริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ี พ.ศ. 2546

2 การจัดระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน

การจัดระเบียบบริหารราชการ
แผ่นดิน

ระเบียบบริหารราชการ ระเบียบบริหารราชการส่วน ระเบียบบริหาราชการส่วน


ส่วนกลาง ภูมิภาค ท้องถิน่

รวมอานาจ แบ่งอานาจ กระจายอานาจ


- รว ม อ ำนำจกำรปกครอง - ส่วนกลำงแบ่งอำนำจหน้ำที่ ที่ - ส่ ว นกลำงมอบอำนำจให้กับ
ทัง้ หมดไว้ท่สี ่วนกลำง เป็ นของส่ ว นกลำงบำงส่ ว น ส่วนท้องถิ่น มีควำมเป็ นอิสระ
ให้กบั ส่วนภูมิภำค ในกำรก ำหนดนโยบำย กำร
- ส่ ว นกลำงมี อ ำนำจในกำร บริ ห ำรงำน กำรจัด ท ำบริ ก ำร
บังคับบัญชา สำธำรณะและงบประมำณ
- ส่ ว นกลำงมี อ ำนำจในกำร
กากับดูแล

- สำนักนำยกรัฐมนตรี กระทรวง - จังหวัด อำเภอ - กทม. อบจ. เมื อ งพั ท ยำ


ทบวง กรม - ผวจ. / นอภ. เป็ นหัวหน้ำส่วน เทศบำล อบต.
- นำยก / ครม. เป็ นผูใ้ ช้อำนำจ - ผูบ้ ริหำรมำจำกกำรเลือกตัง้

*** ทุกหน่วยงำนเป็ นนิติบคุ คล ยกเว้น อาเภอ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 109


2.1 การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนกลาง

กำรแบ่งส่วนรำชกำรส่วนกลำง 1. สำนักนำยกรัฐมนตรี (มีฐานะเป็ นกระทรวง)


2. กระทรวงหรือทบวงซึง่ มีฐำนะเทียบเท่ำกระทรวง
3. ทบวงซึง่ สังกัดสำนักนำยกรัฐมนตรีหรือกระทรวง
4. กรมหรือส่วนรำชกำรที่มฐี ำนะเป็ นกรม
กำรจัดตัง้ รวม โอน เปลี่ยน 1. กำรจัดตั้ง รวมหรือโอนส่วนรำชกำร ให้ตรำเป็ นพระราชบัญญัติ
ชื่อ ยุบ 2. กำรรวมหรือโอนส่วนรำชกำร ถ้ำไม่มกี ำรกำหนดตำแหน่งหรืออัตรำของข้ำรำชกำรหรือ
ลูกจ้ำงเพิ่มขึน้ ให้ตรำเป็ นพระราชกฤษฎีกา
3. กำรเปลี่ยนชื่อส่วนรำชกำร ให้ตรำเป็ นพระราชกฤษฎีกา
4. กำรยุบส่วนรำชกำร ให้ตรำเป็ นพระราชกฤษฎีกา
กำรแบ่งส่วนรำชกำรภำยใน - กำรแบ่งส่วนราชการภำยในสำนักงำนรัฐมนตรี กรมหรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่น
สำนักงำนรัฐมนตรี กรม และมีฐำนะเป็ นกรม ให้ออกเป็ นกฎกระทรวง
- ให้รัฐมนตรีเจ้าสังกัดของส่วนรำชกำรเป็ นผูอ้ อกกฎกระทรวง
สำนักงำนคณะกรรมกำร 1. ตรวจสอบดูแลมิให้มีกำรกำหนดตำแหน่งหรืออัตรำของข้ำรำชกำรหรือลูกจ้ำงของส่วน
ข้ำรำชกำรพลเรือนและสำนัก รำชกำรที่จดั ตัง้ ขึน้ ใหม่ท่ีถูกรวมหรือ โอนจนกว่ำจะครบกำหนดสามปี นับแต่วันที่พระราช
งบประมำณมีหน้ำที่ กฤษฎีกามีผลบังคับใช้
2. ร่วมกันเสนอต่อคณะรัฐมนตรีในกำรแบ่งส่วนรำชกำรภำยในและในกำรกำหนดอำนำจ
หน้ำ ที่ ข องแต่ ละสวนรำชกำร ให้ ส านั ก งานคณะกรรมการข้ า ราชการพลเรื อ นจั ด
อัตรากาลังและสานักงบประมาณจัดสรรเงินงบประมาณ

110 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


การจัดระเบียบราชการในสานักนายกรัฐมนตรี
@ กำรจัด ระเบี ยบรำชกำรในสำนักนำยกรัฐมนตรี ให้เ ป็ น ไปตำมกฎหมายว่ า ด้ ว ยการ
ปรับปรุ งกระทรวง ทบวง กรม
@ ส่ ว นราชการในส านั ก นายกรั ฐ มนตรี ที่กำหนดไว้ในกฎหมำยว่ำด้วยกำรปรับ ปรุ ง
กระทรวง ทบวง กรม มีฐานะเป็ นกรม
สำนักนำยกรัฐมนตรี @ มีนายกรั ฐมนตรีเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ โดยให้มี รองนายกรั ฐมนตรีและ
รัฐมนตรีประจาสานักนายกรัฐมนตรีเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำร
@ ให้น ำยกรัฐ มนตรี รองนำยกรัฐ มนตรี แ ละรัฐ มนตรี ป ระจ ำส ำนัก นำยกรัฐ มนตรี เ ป็ น
ข้าราชการการเมือง

1. กากับโดยทั่วไปซึ่งการบริหารราชการแผ่นดิน มีอำนำจสั่งกำร รำชกำรส่วนกลำง


รำชกำรส่วนภูมิภำคและส่วนรำชกำรซึ่งมีหน้ำที่ควบคุมรำชกำรส่วนท้องถิ่น
2. มอบหมำยให้รองนายกรัฐมนตรีกากับการบริหารราชการของกระทรวงหรือทบวง
3. บังคับบัญชาข้าราชการฝ่ ายบริหารทุกตำแหน่ง
4. สั่งให้ข้าราชการซึ่งสังกัดกระทรวง ทบวง กรม มำปฏิบตั ิรำชกำรสำนักนำยกรัฐมนตรี
5. แต่งตั้งข้าราชการซึ่งสังกัดกระทรวง ทบวง กรมหนึ่งไปดำรงตำแหน่งของอีกกระทรวง
ทบวง กรมหนึ่ง ข้าราชการตั้งแต่ตาแหน่งอธิบดีหรือเทียบเท่าขึน้ ไปต้องได้รับอนุมัติ
อำนำจหน้ำที่นำยกรัฐมนตรี จากคณะรัฐมนตรี
6. แต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิเป็ นประธำนที่ปรึกษำหรือคณะที่ปรึกษำของนำยกรัฐมนตรี
7. แต่งตั้งข้าราชการการเมืองให้ปฏิบตั ิรำชกำรในสำนักนำยกรัฐมนตรี
8. วางระเบียบปฏิบัติราชการเพื่อให้กำรบริหำรรำชกำรแผ่นดินเป็ นไปโดยรวดเร็วและมี
ประสิทธิภำพเท่ำที่ไม่ขดั หรือแย้งกับพระรำชบัญญัตินหี ้ รือกฎหมำยอื่น
9. ดำเนินกำรอื่นๆ ในกำรปฏิบตั ิตำมนโยบำย

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 111


@ มี ห น้ า ที่ เ กี่ ย วกั บ ราชการประจ าทั่ ว ไปของส านั ก นายกรั ฐ มนตรี แ ละรำชกำรที่
คณะรัฐมนตรีมิได้กำหนดให้เป็ นหน้ำที่ของกรมใดกรมหนึ่งในสังกัด สำนักนำยกรัฐมนตรี
โดยเฉพำะ
สำนักงำนปลัดสำนัก @ มีป ลั ด สานั กนายกรั ฐมนตรี เ ป็ นผู้ บัง คับบั ญชาข้า ราชการ โดยมีรองปลัด สานั ก
นำยกรัฐมนตรี (กรม) นายกรัฐมนตรีเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำรหรือให้มีผู้ช่วยปลัดสานักนายกรัฐมนตรี
เป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำรด้วยก็ได้
@ ให้ป ลั ด ส ำนั ก นำยกรัฐ มนตรี รองปลั ด ส ำนั ก นำยกรัฐ มนตรี แ ละผู้ช่ ว ยปลั ด ส ำนั ก
นำยกรัฐมนตรี เป็ นข้าราชการพลเรือนสามัญ

1. รับผิดชอบควบคุมราชการประจาในสานักนายกรัฐมนตรี
2. เป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการของส่วนราชการในสานักนายกรัฐมนตรีรองจำก
อำนำจหน้ำที่ปลัดสำนัก นำยกรัฐมนตรี รองนำยกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีประจำสำนักนำยกรัฐมนตรี
นำยกรัฐมนตรี 3. เป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการในสานักงานปลัดสานักนายกรัฐมนตรี

@ มีหน้าทีเ่ กี่ยวกับราชการทางการเมือง
@ มีเลขาธิการนายกรัฐมนตรีเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการและรับผิดชอบในกำรปฏิบตั ิ
รำชกำรขึน้ ตรงต่อนำยกรัฐมนตรี โดยมีรองเลขาธิการนายกรัฐมนตรีฝ่ายการเมืองและ
รองเลขาธิ ก ารนายกรั ฐ มนตรี ฝ่ ายบริ ห ารเป็ น ผู้ช่ ว ยสั่ง และปฏิ บัติ ร ำชกำรหรื อ ให้มี
สำนักเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี ผู้ช่วยเลขาธิการนายกรัฐมนตรีเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำรด้วยก็ได้
(กรม) @ ให้ เ ลขำธิ ก ำรนำยกรั ฐ มนตรี แ ละรองเลขำธิ ก ำรนำยกรั ฐ มนตรี ฝ่ ำยกำรเมื อ ง
เป็ นข้าราชการการเมือง
@ ให้ ร องเลขำธิ ก ำรนำยกรั ฐ มนตรี ฝ่ ำยบริ ห ำรและผู้ ช่ ว ยเลขำธิ ก ำรนำยกรัฐ มนตรี
เป็ นข้าราชการพลเรือนสามัญ

@ มีหน้าทีเ่ กี่ยวกับราชการของคณะรัฐมนตรี รัฐสภาและราชการในพระองค์


@ มีเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการและรับผิดชอบในกำรปฏิบตั ิ
รำชกำรขึน้ ตรงต่อนำยกรัฐมนตรี โดยมีรองเลขาธิการคณะรั ฐมนตรี เป็ นผู้ช่วยสั่งและ
สำนักเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี ปฏิบตั ิรำชกำรหรือให้มีผู้ช่วยเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำรด้วย
(กรม) ก็ได้
@ ให้เลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี รองเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรีและผูช้ ่วยเลขำธิกำร
คณะรัฐมนตรี เป็ น ข้าราชการพลเรือนสามัญ

112 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


การจัดระเบียบราชการในกระทรวงหรือทบวง
กระทรวง @ กระทรวงมีอำนำจหน้ำที่ตำมที่ กำหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยการปรั บปรุ งกระทรวง
ทบวง กรม
@ กำรแบ่งส่วนรำชกำรในกระทรวง
1. สำนักงำนรัฐมนตรี
2. สำนักงำนปลัดกระทรวง
3. กรมหรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่น และมีฐำนะเป็ นกรม
(2)(3) มีฐานะเป็ นกรม
@ มีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ โดยให้มีรัฐมนตรีช่วยว่า
การกระทรวงเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำรด้วยก็ได้
@ ให้รฐั มนตรีวำ่ กำรกระทรวงและรัฐมนตรีชว่ ยว่ำกำรกระทรวงเป็ นข้าราชการการเมือง
สานักงานรัฐมนตรี @ มีหน้าทีเ่ กี่ยวกับราชการทางการเมือง
@ มี เ ลขานุ ก ารรั ฐ มนตรี เ ป็ นผู้ บั ง คั บ บั ญ ชาข้ า ราชการ ขึ น้ ตรงต่ อ รัฐ มนตรี ว่ ำ กำร
กระทรวง โดยให้มีผู้ช่วยเลขานุการรัฐมนตรีเป็ นผูช้ ่วยสั่งหรือปฏิบตั ิรำชกำรด้วยก็ได้
@ เลขำนุกำรรัฐมนตรีและผูช้ ่วยเลขำนุกำรรัฐมนตรีเป็ นข้าราชการการเมือง
อานาจหน้าทีร่ ัฐมนตรี 1. เป็ นผู้ บั ง คั บ บั ญ ชาข้ า ราชการในกระทรวงและรับผิดชอบในกำรกำหนดนโยบำย
เป้ำหมำยและผลสัมฤทธิ์ของงำนในกระทรวง
สานักงานปลัดกระทรวง @ มีหน้าที่เกี่ยวกับราชการประจาทั่วไปของกระทรวงและรำชกำรที่คณะรัฐมนตรีมิได้
(กรม) กำหนดให้เป็ นหน้ำที่ของกรมใดกรมหนึ่งในสังกัดกระทรวงโดยเฉพำะ
@ มีปลัดกระทรวงเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการในสานักงานปลัดกระทรวง โดยให้มี
รองปลัดกระทรวงเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำรด้วยก็ได้
@ ให้ปลัดกระทรวงและรองปลัดกระทรวงเป็ น ข้าราชการพลเรือนสามัญ
อานาจหน้าทีป่ ลัดกระทรวง 1. รับผิดชอบควบคุมราชการประจาในกระทรวง
2. เป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการของส่วนราชการในกระทรวงรองจำกรัฐมนตรี
3. เป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการในสานักงานปลัดกระทรวง

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 113


การจัดระเบียบราชการในกรม
กรม @ มีอำนำจหน้ำที่ตามทีก่ าหนดไว้ในกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการของกรมหรือตาม
กฎหมายว่าด้วยอานาจหน้าทีข่ องกรม
@ กำรแบ่งส่วนรำชกำรในกรม
1. สำนักงำนเลขำนุกำรกรม
2. กองหรือส่วนรำชกำรที่มฐี ำนะเทียบกอง
กรมใดมีความจาเป็ นจะแบ่งส่วนราชการโดยให้มสี ่วนราชการอื่นนอกจาก (1) หรือ
(2) ก็ได้
@ มีอธิบดีเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ โดยให้มีรองอธิบดีเป็ นเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิ
รำชกำรด้วยก็ได้
@ ให้อธิบดีและรองอธิบดีเป็ น ข้าราชการพลเรือนสามัญ
อานาจหน้าทีอ่ ธิบดี 1. เป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการในกรมและรับผิดชอบในกำรปฏิบตั ิรำชกำรในกรม
สานักงานเลขานุการกรม @ มีหน้าทีเ่ กี่ยวกับราชการทั่วไปของกรมและรำชกำรที่มิได้แยกให้เป็ นหน้ำที่ของกอง
หรือส่วนรำชกำรใดโดยเฉพำะ
@ มีเลขานุการกรมเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ
@ ให้เลขำนุกำรกรมเป็ น ข้าราชการพลเรือนสามัญ

ผู้ตรวจราชการ
1. กระทรวง ทบวงหรือกรมใดโดยสภำพและปริมำณของงำนสมควรมีผตู้ รวจรำชกำรก็ให้กระทำได้
2. ผูต้ รวจรำชกำรของกระทรวง ทบวงหรือกรม มีอำนำจหน้ำที่ตรวจและแนะนำกำรปฏิบตั ิรำชกำรให้เป็ นไปตำมกฎหมำย
ระเบียบหรือข้อบังคับของกระทรวง ทบวงหรือกรม หรือมติของคณะรัฐมนตรีหรือกำรสั่งกำรของนำยกรัฐมนตรี

114 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


ข้าราชการการเมือง ข้าราชการพลเรือนสามัญ
- นำยกรัฐมนตรี - ปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี
- รองนำยกรัฐมนตรี - รองปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี
- รัฐมนตรีประจำสำนักนำยกรัฐมนตรี - ผูช้ ่วยปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี
- เลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี - รองเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรีฝ่ำยบริหำร
- รองเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรีฝ่ำยกำรเมือง - ผูช้ ่วยเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี
- รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวง - เลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
- รัฐมนตรีช่วยว่ำกำรกระทรวง - รองเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
- เลขำนุกำรรัฐมนตรี - ผูช้ ่วยเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
- ผูช้ ่วยเลขำนุกำรรัฐมนตรี - ปลัดกระทรวง
- รองปลัดกระทรวง
- อธิบดี
- รองอธิบดี
- เลขำนุกำรกรม

จาแบบสั้น

ข้าราชการการเมือง ข้าราชการพลเรือนสามัญ
- นำยก / รองนำยก - ปลัดต่ำงๆ - อธิบดีตำ่ งๆ
- รัฐมนตรีตำ่ งๆ - คณะรัฐมนตรีตำ่ งๆ
- เลขำธิกำรนำยก - ผูช้ ่วยเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี
- รองเลขำธิกำรนำยกฝ่ ำยกำรเมือง - รองเลขำธิกำรนำยกฝ่ ำยบริหำร

ฐานะกระทรวง ฐานะกรม ฐานะอื่นๆ


- กระทรวง - สำนักงำนปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี - สำนักงำนรัฐมนตรี
- สำนักนำยกรัฐมนตรี - สำนักงำนเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี - สำนักงำนเลขำนุกำรกรม
- สำนักงำนเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
- สำนักงำนปลัดกระทรวง

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 115


หน้าทีร่ ับผิดชอบ
กฎหมายว่าด้วยการ ราชการทางการเมือง ราชการประจาทั่วไป ราชการของ
ปรับปรุ งกระทรวง คณะรัฐมนตรี รัฐสภา
ทบวง กรม และราชการในพระองค์
- สำนักนำยก - สำนักงำนเลขำธิกำร - สำนักงำนปลัดสำนักนำยก - สำนักงำนเลขำธิกำร
- กระทรวง นำยก - สำนักงำนปลัดกระทรวง คณะรัฐมนตรี
- สำนักงำนรัฐมนตรี - สำนักงำนเลขำนุกำรกรม

2.2 การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนภูมิภาค

การจัดระเบียบบริหารราชการในจังหวัด
กำรตัง้ ยุบ และเปลี่ยนแปลง ให้ตรำเป็ นพระราชบัญญัติ
เขตจังหวัด
จังหวัด @ มีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็ นผูบ้ งั คับบัญชำข้ำรำชกำร โดยมีปลัดจังหวัดและหัวหน้าส่วน
ราชการเป็ นผูช้ ่วยเหลือผูว้ ำ่ รำชกำรจังหวัด
@ ผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด รองผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัดและผูช้ ่วยผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัดสังกัด
กระทรวงมหาดไทย

116 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


@ การยกเว้น จากัดหรือตัดทอนอานาจหน้าทีข่ องผู้ว่าราชการจังหวัดกระทำได้โดย
ตรำเป็ นพระราชบัญญัติ
กำรแบ่งส่วนรำชกำรของ 1. สานักงานจังหวัดมีหน้ำที่เกี่ยวกับรำชกำรทั่วไปและกำรวำงแผนพัฒนำจังหวัด มีหัวหน้า
จังหวัด สานักงานจังหวัดเป็ นผูบ้ งั คับบัญชำข้ำรำชกำร
2. ส่วนต่างๆซึ่งกระทรวง ทบวง กรม ได้ตั้งขึ้น มีหน้ำที่เกี่ยวกับรำชกำรของกระทรวง
ทบวง กรมนัน้ ๆ มีหัวหน้าส่วนราชการประจาจังหวัดเป็ นผูบ้ งั คับบัญชำ

อำนำจของจังหวัด 1. นำภำรกิจของรัฐและนโยบำยของรัฐบำลไปปฏิบตั ิให้เกิดผลสัมฤทธิ์


2. ดูแลให้มีกำรปฏิบตั ิและบังคับกำรให้เป็ นไปตำมกฎหมำย เพื่อให้เกิดควำมสงบเรียบร้อย
และเป็ นธรรมในสังคม
3. จัดให้มีกำรคุม้ ครอง ป้องกัน ส่งเสริมและช่วยเหลือประชำชนและชุมชนที่ดอ้ ยโอกำส
เพื่อให้ได้รบั ควำมเป็ นธรรมทัง้ ด้ำนเศรษฐกิจและสังคมในกำรดำรงชีวิตอย่ำงพอเพียง
4. จัดให้มีกำรบริกำรภำครัฐเพื่อให้ประชำชนสำมำรถเข้ำถึงได้อย่ำงเสมอภำค รวดเร็วและมี
คุณภำพ
5. จัดให้มีกำรส่งเสริม อุดหนุนและสนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อให้สำมำรถ
ดำเนินกำรตำมอำนำจและหน้ำที่ ที่จะดำเนินกำรตำมภำรกิจที่ได้รบั จำกกระทรวง ทบวง กรม
6. ปฏิ บัติ ห น้ำ ที่ อื่ น ตำมที่ ค ณะรัฐ มนตรี กระทรวง ทบวง กรมหรื อ หน่ ว ยงำนอื่ น ของรัฐ
มอบหมำยหรือที่มีกฎหมำยกำหนด
คณะกรมกำรจังหวัด @ มีหน้าทีเ่ ป็ นทีป่ รึกษาของผู้ว่าราชการจังหวัดในกำรบริหำรรำชกำรแผ่นดิน
@ คณะกรมกำรจังหวัดประกอบด้วย
1. ผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัดเป็ นประธำน 2. รองผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด 1 คน
3. ปลัดจังหวัด 4. อัยกำรจังหวัด
5. ผูบ้ งั คับกำรตำรวจภูธรจังหวัด
6. หัวหน้ำส่วนรำชกำรประจำจังหวัดจำกกระทรวงและทบวงต่ำงๆ
อำนำจผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด อยู่ในมำตรำ 57(มี 9 ข้อ)
แผนพัฒนำจังหวัด @ ให้จังหวัดจัดทาแผนพัฒนาจังหวัดให้สอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจ
และสังคมในระดับชาติ และความต้องการของประชาชนในท้องถิ่นในจังหวัด
@ ในกำรจัดทำแผนพัฒนำจังหวัด ให้ผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัดจัดให้มีกำรประชุมปรึกษำหำรือ
ร่วมกันระหว่ำงหัวหน้ำส่วนรำชกำรที่มีสถำนที่ตงั้ ทำกำรอยู่ในจังหวัดไม่ว่ำจะเป็ น
1. รำชกำรบริหำรส่วนภูมิภำค
2. รำชกำรบริหำรส่วนกลำง
3. ผูบ้ ริหำรองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทัง้ หมดในจังหวัด
4. ผูแ้ ทนภำคประชำสังคม
5. ผูแ้ ทนภำคธุรกิจเอกชน
@ กำรจัดทำแผนพัฒนำจังหวัด จำนวนและวิธีกำรสรรหำผูแ้ ทนภำคประชำสังคมและผูแ้ ทน
ภำคธุรกิจเอกชนให้เป็ นไปตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในพระราชกฤษฎีกา

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 117


คณะกรรมกำรธรรมำภิบำล @ ในจังหวัดหนึ่งนอกจำกกรุงเทพมหำนคร ให้มี คณะกรรมการธรรมาภิบาลจังหวัดคณะ
จังหวัด หนึ่ง เรียกโดยย่อว่า “ก.ธ.จ.” ทำหน้ำที่สอดส่องและเสนอแนะการปฏิบัติภารกิจของ
หน่วยงานของรัฐในจังหวัดให้ใช้วิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ี
@ ก.ธ.จ. ประกอบด้วย
1. ผู้ตรวจราชการสานักนายกรัฐมนตรีซึ่งมีเขตอานาจในจังหวัด
เป็ นประธำนผูแ้ ทนภำคประชำสังคม
2. ผู้แทนสมาชิกสภาท้องถิ่นทีไ่ ม่ได้ดารงตาแหน่งผู้บริหาร
3. ผู้แทนภาคธุรกิจเอกชน
ทั้งนี ้ จำนวนวิธีกำรสรรหำและกำรปฏิบัติหน้ำที่ของ ก.ธ.จ. ให้เป็ นไปตำมระเบียบสานัก
นายกรัฐมนตรี

การจัดระเบียบบริหารราชการในอาเภอ
กำรตัง้ ยุบ และเปลี่ยนแปลง ให้ตรำเป็ นพระราชกฤษฎีกา
เขตอำเภอ
อำเภอ @ มีนายอาเภอเป็ นผูบ้ งั คับบัญชำข้ำรำชกำร โดยมีปลัดอาเภอและหัวหน้าส่วนราชการ
ประจาอาเภอซึ่งกระทรวง ทบวง กรมต่ำงๆ ส่งมำประจำเป็ นผูช้ ่วยสั่งและปฏิบตั ิรำชกำร
@ นำยอำเภอสังกัดกระทรวงมหาดไทย
กำรแบ่งส่วนรำชกำรของ 1. ส านั ก งานอ าเภอมี ห น้ำที่ เ กี่ ย วกับ รำชกำรทั่วไปของอ ำเภอนั้น ๆมี น ายอ าเภอเป็ น
อำเภอ ผู้ปกครองบังคับบัญชาข้าราชการและรับผิดชอบ
2. ส่วนต่างๆ ซึ่งกระทรวง ทบวง กรม ได้ตั้งขึน้ ในอาเภอนั้น มีหน้ำที่เกี่ยวกับรำชกำร
ของกระทรวง ทบวง กรมนัน้ ๆ มีหัวหน้าส่วนราชการประจาอาเภอนั้นๆ เป็ นผู้ปกครอง
บังคับบัญชารับผิดชอบ
อำนำจของอำเภอ 1. อำนำจและหน้ำที่ตำมที่กำหนดในอำนำจหน้ำที่ของเขตจังหวัด
2. ส่ ง เสริ ม สนับ สนุ น และจัด ให้มี ก ำรบริ ก ำรร่ ว มกั น ของหน่ ว ยงำนของรัฐ ในลั ก ษณะ
ศูนย์บริการร่วม
3. ประสำนงำนกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อร่วมมือกับชุมชนในกำรดำเนินกำรให้ มี
แผนชุมชน

118 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


4. ไกล่เกลี่ยหรือจัดให้มีการไกล่เกลี่ยประนอมข้อพิพาท
อำนำจของนำยอำเภอ อยู่ในมำตรำ 65(มี 4 ข้อ)
กำรไกล่เกลี่ยและประนอม @ การไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาททางแพ่ง
เรื่องที่พิพำททำงแพ่งเกี่ยวกับ ที่ดิน มรดกและข้อพิพำททำงแพ่งอื่นที่มีทุนทรัพย์ไม่เกินสอง
แสนบำทหรือมำกกว่ำนัน้ ให้นำยอำเภอโดยควำมเห็นชอบของคณะกรมกำรจังหวัดจัด ทำ
บัญชีรำยชื่อบุคคลที่จะ ทำหน้ำที่เป็ นคณะบุคคลผูท้ ำหน้ำที่ไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพำท
เมื่อมีขอ้ พิพำทเกิดขึน้ และคู่พิพำทตกลงยินยอมให้ใช้วิธีกำรไกล่เกลี่ย ให้แต่ละฝ่ ำยเลือก
บุคคลจำกบัญชีรำยชื่อฝ่ ำยละหนึ่งคนและให้นายอาเภอ พนักงานอัยการประจาจังหวัด
หรื อ ปลั ด อ าเภอเป็ นประธานเพื่ อ ท ำหน้ำ ที่ เ ป็ น คณะบุค คลผู้ท ำหน้ำ ที่ ไกล่ เ กลี่ ย และ
ประนอมข้อพิพำท
@ การไกล่เกลี่ยความผิดทีม่ ีโทษทางอาญา
หำกเป็ นควำมผิดอันยอมควำมได้และมิใช่เป็ นควำมผิดเกี่ยวกับเพศ เมื่อผูเ้ สียหำยและผูถ้ กู
กล่ำวหำยินยอมเป็ นหนังสือตำมที่ไกล่เกลี่ยและปฏิบัติตำมคำไกล่เกลี่ยดังกล่ำวแล้ว ให้
คดีอำญำเป็ นอันเลิกกัน

การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนกลาง
พระราชบัญญัติ พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง
1. ตัง้ 1. เปลี่ยนชื่อ 1. แบ่งส่วนรำชกำร (สำนักงำน
2. รวม 2. ยุบ รัฐมนตรี / กรม)
3. โอน 3. รวมหรือโอน (กรณีไม่มีกำร
กำหนดตำแหน่งหรืออัตรำของ
ข้ำรำชกำรหรือลูกจ้ำงเพิ่มขึน้ )

การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนภูมิภาค
พระราชบัญญัติ พระราชกฤษฎีกา
กำรตัง้ ยุบ และเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัด กำรตัง้ ยุบ และเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 119


2.3 การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนท้องถิ่น

การแบ่งส่วนราชการส่วนท้องถิ่น
ตาม พ.ร.บ ปั จจุบัน
1. องค์กำรบริหำรส่วนจังหวัด 1. องค์กำรบริหำรส่วนจังหวัด
2. เทศบำล 2. เทศบำล
3. สุขำภิบำล 3. องค์กำรบริหำรส่วนตำบล
4. รำชกำรส่วนท้องถิ่นอื่นตำมที่มีกฎหมำยกำหนด 4. กทม.
5. เมืองพัทยำ

3 การปฏิบัตริ าชการแทน การรักษาราชการแทน


และการบริหารราชการในต่างประเทศ

3
กำรปฏิบตั ิรำชกำรแทน
@ มีการมอบอานาจ
การปฏิบัติราชการแทน
@ มีผู้ดารงตาแหน่ง แค่หาคนมาช่วยทางานแทน

1. ทำเป็ นหนังสือ
2. เพื่อสะดวกและรวดเร็วในกำรให้บริกำร
3. เพื่อกำรกระจำยอำนำจ

การรักษาราชการแทน
กำรรักษำรำชกำรแทน @ ไม่มีผู้ดารงตาแหน่งหรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ต้องหาคนมาทางานแทน
@ ใช้กับหัวหน้าส่วนราชการหรือ ผอ.กอง ขึน้ ไป
นำยกรัฐมนตรี @ นายกรัฐมนตรีไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้รองนายกรัฐมนตรีรกั ษำรำชกำรแทน
@ รองนายกรัฐมนตรีหลายคน ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมำยให้รองนายกรัฐมนตรีคนใด
คนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
@ รองนายกรัฐมนตรีไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมำยให้รัฐมนตรีคน
ใดคนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
รัฐมนตรี @ รัฐมนตรีไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้รัฐมนตรีช่วยรักษำรำชกำรแทน
@ รัฐมนตรีช่วยหลายคน ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมำยให้รัฐมนตรีช่วยคนใดคนหนึ่ง
รักษำรำชกำรแทน

120 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


@ รัฐมนตรีช่วยว่ไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมำยให้รัฐมนตรีคนใด
คนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
เลขำนุกำรรัฐมนตรี @ เลขานุ ก ารรั ฐ มนตรี ไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ ให้ผู้ ช่ ว ยเลขานุ ก ารรั ฐ มนตรี รักษำ
รำชกำรแทน
@ ผู้ ช่ ว ยเลขานุ ก ารรั ฐ มนตรี ห ลายคนให้รั ฐ มนตรี ม อบหมำยให้ผู้ ช่ ว ยเลขานุ ก าร
รัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
@ ผู้ช่วยเลขานุ การรัฐมนตรีไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ ให้รัฐมนตรีแต่งตัง้ ข้าราชการใน
กระทรวงคนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
ปลัดกระทรวง @ ปลัดกระทรวงไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้รองปลัดกระทรวงรักษำรำชกำรแทน
@ รองปลั ด กระทรว งหลายคนให้ น ายกรั ฐ มนตรี ห รื อ รั ฐ มนตรี แต่ ง ตั้ ง รอง
ปลัดกระทรวงคนใดคนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
@ รองปลัดกระทรวงไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ ให้นายกรั ฐมนตรี หรือรั ฐมนตรี แต่งตัง้
ข้าราชการในกระทรวงซึ่งตำแหน่งไม่ต่ำกว่ำอธิบดีหรือเทียบเท่ำรักษำรำชกำรแทน
อธิบดี @ อธิบดีไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้รองอธิบดีรกั ษำรำชกำรแทน
@ รองอธิบดีหลายคน ให้ปลัดกระทรวงแต่งตัง้ รองอธิบดีคนใดคนหนึ่งรักษำรำชกำร
แทน
@ รองอธิ บ ดี ไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ ให้ป ลั ด กระทรวงแต่งตั้ง ข้า ราชการในกรมซึ่ง
ตำแหน่งเทียบเท่ำรองอธิบดีรกั ษำรำชกำรแทน
@ รองอธิบดีไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ใ ห้อธิบดีจะแต่งตัง้ ข้าราชการในกรมซึ่งตำแหน่ง
เทียบเท่ำรองอธิบดีรกั ษำรำชกำรแทน
เลขำนุกำรกรม @ เลขานุการกรมไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้อธิบดีแต่งตัง้ ข้าราชการในกรมคนหนึ่งซึ่ง
ตำแหน่งไม่ต่ำกว่ำหัวหน้ำกองรักษำรำชกำรแทน
ผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด @ ผู้ว่าราชการจังหวัดไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้รองผู้ว่าราชการจังหวัดรักษำรำชกำร
แทน
@ รองผู้ว่าราชการจังหวัดไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ ให้ผู้ช่วยผู้ว่าราชการจังหวัดรักษำ
รำชกำรแทน
@ ผู้ช่วยผู้ว่าราชการจังหวัดไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้ปลัดจังหวัดรักษำรำชกำรแทน
@ ปลัดจังหวัดไม่อำจปฏิบตั ิรำชกำรได้ ให้หัวหน้าส่วนราชการประจาจังหวัดซึ่งมีอำวุโส
รักษำรำชกำรแทน
@ ถ้ำมีรองผู้ว่ำรำชกำรจังหวัด ผู้ช่วยผู้ ว่ำรำชกำรจังหวัดหรือปลัดจัง หวัด หลายคน ให้
ปลัดกระทรวงแต่งตัง้ รองผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด ผูช้ ่วยผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัดหรือปลัดจังหวัด คน
ใดคนหนึ่งรักษำรำชกำรแทน
นำยอำเภอ @ นายอาเภอไม่อำจปฏิบัติรำชกำรได้ ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดหรือนายอาเภอแต่งตัง้
ปลัดอาเภอหรือหัวหน้าส่วนราชการประจาอาเภอผูม้ ีอำวุโสรักษำรำชกำรแทน

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 121


การบริหารราชการในต่างประเทศ
คณะผูแ้ ทน @ คณะผู้แทน หมำยถึง บรรดำข้ า ราชการฝ่ ายพลเรื อ นหรือข้ า ราชการฝ่ ายทหารที่
ประจำกำรในต่ำงประเทศซึ่งได้รับ แต่ งตั้ง ให้ดารงตาแหน่ งในสถานเอกอัครราชทูต
สถานกงสุ ล ใหญ่ สถานกงสุ ล สถานรองกงสุ ล ส่ ว นราชการของกระทรวงการ
ต่างประเทศ
หัวหน้ำคณะผูแ้ ทน @ เป็ นผู้รับนโยบำยและคำสั่งจำกนำยกรัฐมนตรีในฐำนะหัวหน้ำรัฐบำล คณะรัฐมนตรี
กระทรวง ทบวง กรม มำปฏิบตั ิกำร
@ เป็ นหัวหน้ำบังคับบัญชำบุคคลในคณะผูแ้ ทนและให้มีรองหัวหน้าคณะผู้แทนเป็ นผูช้ ่วย
สั่งและปฏิบตั ิรำชกำร

4 คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)
คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)
คณะกรรมกำรใน @ ประกอบด้วย
ก.พ.ร 1. นำยกรัฐมนตรีหรือรองนำยกรัฐมนตรี เป็ นประธาน
2. รัฐมนตรีท่นี ำยกรัฐมนตรีกำหนด เป็ นรองประธาน
3. ผูซ้ ่งึ คณะกรรมกำรกำรกระจำยอำนำจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมอบหมำย 1 คน
4. กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิไม่เกิน 10 คน ซึ่งคณะรัฐมนตรีแต่งตัง้ จำกผูม้ ีควำมรูค้ วำมเชี่ยวชำญใน
ทำงด้ำนนิติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์รัฐศาสตร์ การบริ หารรัฐกิจ การบริหารธุรกิจ การเงินการ
คลัง จิตวิทยา องค์การ และสังคมวิทยาอย่ำงน้อยด้ำนละหนึ่งคน
@ เลขาธิการ ก.พ.ร. เป็ นกรรมกำรและเลขำนุกำรโดยตำแหน่ง
ผูท้ รงคุณวุฒใิ น @ ในกรณี ท่ีมีควำมจำเป็ นเพื่อให้กำรปฏิบัติงำนบรรลุผล คณะรั ฐ มนตรี จะกำหนดให้กรรมกำร
ก.พ.ร. ผูท้ รงคุณวุฒิ ไม่น้อยกว่า 3 คนแต่ไม่เกิน 5 คน ต้องทำงำนเต็มเวลำ
@ กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิมีวำระกำรดำรงตำแหน่งคราวละ 4 ปี ผูซ้ ่งึ พ้นจำกตำแหน่งแล้ว อำจได้รบั
แต่งตัง้ อีกได้แต่ไม่เกินสองวาระติดต่อกัน
@ เมื่อตำแหน่งกรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิว่ำงลงก่อนวำระ ให้ ดำเนินกำรแต่งตัง้ กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ
ภายใน 30 วัน เว้นแต่วำระของกรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิเหลือไม่ถึงหนึ่ง 180 วัน จะไม่แต่งตัง้
@ กำรประชุม ก.พ.ร. ต้องมีกรรมกำรมำประชุม ไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจานวนกรรมการทัง้ หมด
เท่ำที่มีอยู่
คุณสมบัติและ 1. มีสญ ั ชำติไทย
ลักษณะต้องห้ำมของ 2. ไม่เป็ นบุคคลล้มละลำย คนไร้ควำมสำมำรถหรือคนเสมือนไร้ควำมสำมำรถ
ผูท้ รงคุณวุฒิใน 3. ไม่เคยได้รบั โทษจำคุกโดยคำพิพำกษำถึงที่สดุ เว้นแต่โทษสำหรับควำมผิดที่กระทำโดยประมำท
ก.พ.ร. หรือควำมผิดลหุโทษ
4. ไม่เป็ นผูด้ ำรงตำแหน่งทำงกำรเมือง สมำชิกสภำท้องถิ่น กรรมกำร ผูบ้ ริหำร ที่ปรึกษำ เจ้ำหน้ำที่
พรรคกำรเมือง
122 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY
5. ไม่เคยถูกไล่ออก ปลดออกหรือให้ออกจำกเพรำะทุจริต ต่อหน้ำที่หรือประพฤติมชิ อบในวงรำชกำร
กำรพ้นจำกตำแหน่ง 1. ตำย
ของผูท้ รงคุณวุฒิใน 2. ลำออก
ก.พ.ร. 3. ขำดคุณสมบัติหรือมีลกั ษณะต้องห้ำมตำมหัวข้อ (คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ำมของผูท้ รงคุณวุฒิ
ใน ก.พ.ร.)
4. คณะรัฐมนตรีให้ออกเพรำะบกพร่องต่อหน้ำที่ มีควำมประพฤติเสื่อมเสียหรือหย่อนควำมสำมำรถ
สำนักงำน ก.พ.ร. ให้มีสำนักงำนก.พ.ร. เป็ นส่วนรำชกำรในสานักนายกรัฐมนตรีทำหน้ำที่รบั ผิดชอบงำนธุรกำรของ
ก.พ.ร.และหน้ำที่อื่นตำมที่กฎหมำยหรื อก.พ.ร.กำหนด โดยมีเลขาธิการ ก.พ.ร. ซึ่งเป็ นข้าราชการ
พลเรือนสามัญเป็ นผูบ้ งั คับบัญชำข้ำรำชกำรและลูกจ้ำง ขึน้ ตรงต่อนายกรัฐมนตรี
อำนำจหน้ำที่ ก.พ.ร. อยู่ในมำตรำ 71/10

ตัวอย่างข้อสอบจริง
1. การตราพระราชบัญญัติ ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน ได้มีการยกเลิกประกาศของคณะปฏิวั ติ
พระราชบั ญ ญั ติ แ ก้ ไ ขเพิ่ ม เติ ม ประกาศของคณะปฏิ วั ติ ประกาศคณะรั ก ษาความสงบเรี ย บร้ อย
แห่งชาติ รวมทัง้ สิน้ กี่ฉบับ
1. 7 ฉบับ 2. 8 ฉบับ
3. 9 ฉบับ 4. 10 ฉบับ

2. การจะท าให้ พ ระราชบั ญ ญั ติ ร ะเบี ย บบริ ห ารราชการแผ่ น ดิ น บรรลุ ผ ลเพื่ อ ประโยชน์ ใ นการ
ดาเนินการจึงมีการตรากฎหมายฉบับใดเพื่อให้ส่วนราชการและข้าราชการได้ปฏิบัติ
1. พระรำชบัญญัติวิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. 2539
2. พระรำชกฤษฎีกำว่ำด้วยหลักเกณฑ์และวิธีกำรบริหำรกิจกำรบ้ำนเมืองที่ดี พ.ศ. 2546
3. พระรำชบัญญัติมำตรฐำนทำงจริยธรรม พ.ศ. 2562
4. พระรำชบัญญัติระเบียบข้ำรำชกำรพลเรือน พ.ศ. 2551

3. การจัดระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน ข้อใดถูกต้อง
1. ส่วนกระทรวง ส่วนจังหวัด ส่วนท้องถิ่น
2. ส่วนกลำง ส่วนท้องถิ่น ส่วนตำบล
3. ส่วนภูมิภำค ส่วนท้องถิ่น ส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ
4. ส่วนกลำง ส่วนภูมิภำค ส่วนท้องถิ่น

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 123


4. การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนกลาง ข้อใดถูกต้อง
1. สำนักเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี กระทรวง ทบวง กรม
2. สำนักเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี กระทรวง ทบวง กรม
3. สำนักงำนปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี กระทรวง ทบวง กรม
4. สำนักนำยกรัฐมนตรี กระทรวง ทบวง กรม

5. สานักนายกรัฐมนตรีมีฐานะเป็ น
1. กระทรวง 2. ทบวง
3. กรม 4. ส่วนรำชกำรที่มีฐำนะเป็ นกรม

6. การรวมสานักนายกรัฐมนตรีเข้ากับส่วนราชการอื่นต้องตราเป็ น
1. พระรำชบัญญัติ 2. ประมวลกฎหมำย
3. พระรำชกฤษฎีกำ 4. กฎกระทรวง

7. การรวมกรมการปกครองเข้ากับกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นให้ตราเป็ น
1. กฎกระทรวง 2. พระรำชกฤษฎีกำ
3. ประมวลกฎหมำย 4. พระรำชบัญญัติ

8. การรวมกระทรวงเข้า ด้ว ยกันถ้า ไม่มีการก าหนดตาแหน่ งหรื ออั ต ราของข้า ราชการหรือ ลู ก จ้ า ง


เพิ่มขึน้ ให้ตราเป็ น
1. พระรำชบัญญัติ 2. ประมวลกฎหมำย
3. พระรำชกฤษฎีกำ 4. กฎกระทรวง

9. หน่วยงานใดมีหน้าทีต่ รวจสอบดูแลว่าหน่วยงานที่รวมหรือโอน มิได้มีการกาหนดตาแหน่ง


ข้าราชการหรือลูกจ้างของส่วนราชการทีจ่ ัดตั้งขึน้ ใหม่
1. สำนักงำน ก.พ.ร.
2. สำนักงำนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน
3. สำนักงบประมำณ
4. สำนักงำนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือนและสำนักงบประมำณ

124 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


10. การเปลี่ยนชื่อกระทรวง เช่น จากกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็ นกระทรวงการ
อุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ให้ตราเป็ น
1. กฎกระทรวง 2. พระรำชกฤษฎีกำ
3. ประมวลกฎหมำย 4. พระรำชบัญญัติ

11. การแบ่งส่วนราชการภายในกรม เช่น กรมการขนส่งทางราง แบ่งเป็ นกองกฎหมาย กองกากับ


กิจการขนส่งทางราง ออกเป็ น
1. กฎกระทรวง 2. พระรำชกฤษฎีกำ
3. ประมวลกฎหมำย 4. พระรำชบัญญัติ

12. การแบ่งส่วนราชการภายในสานักงานรัฐมนตรีหรือกรม หน่วยงานใดมีหน้าทีเ่ สนอความเห็น ต่อ


ผู้มีอานาจในการกาหนดอานาจหน้าทีข่ องแต่ละส่วนราชการ
1. สำนักงำน ก.พ.ร.
2. สำนักงำนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน
3. สำนักงบประมำณร่วมกัน
4. สำนักงำนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือนและสำนักงบประมำณร่วมกัน

13. ในการแบ่งส่วนราชการภายในสานักงานรัฐมนตรี หน่วยงานใดมีหน้าทีจ่ ัดอัตรากาลัง


1. สำนักนำยกรัฐมนตรี 2. สำนักงำน ก.พ.ร.
3. สำนักงำนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน 4. สำนักงบประมำณ

14. ส่วนราชการในสานักนายกรัฐมนตรีที่กาหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยการปรับปรุ งกระทรวง ทบวง


กรม มีฐานะเป็ น
1. กระทรวง 2. ทบวง
3. กรม 4. ส่วนรำชกำรที่ขนึ ้ ตรงต่อนำยกรัฐมนตรี

15. การปฏิบั ติ ราชการในสานั ก นายกรั ฐมนตรี ใครเป็ นผู้ ช่วยนายกรั ฐมนตรี ในการสั่ งและปฏิบัติ
ราชการ
1. รองนำยกรัฐมนตรี
2. รัฐมนตรีประจำสำนักนำยกรัฐมนตรี
3. รองนำยกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีประจำสำนักนำยกรัฐมนตรี
4. ปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 125


16. ถ้านายกรัฐมนตรีถูกศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าความเป็ นนายกรัฐมนตรีของนายกรัฐมนตรีสิน้ สุด
ลง ถ้าไม่มีผดู้ ารงตาแหน่งรองนายกรัฐมนตรีหรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติราชการได้ จะมอบให้ใครเป็ นผู้
รักษาการแทน
1. รัฐมนตรีประจำสำนักนำยกรัฐมนตรี 2. รัฐมนตรีคนใดคนหนึ่ง
3. ผูน้ ำฝ่ ำยค้ำนในสภำผูแ้ ทนรำษฎร 4. ปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี

17. อานาจหน้าที่นายกรัฐมนตรีในฐานะหัวหน้ารัฐบาลข้อใดไม่ถูกต้อง
1. สั่งให้รำชกำรส่วนกลำง แสดงควำมคิดเห็น เกี่ยวกับกำรปฏิบตั ิรำชกำร
2. สั่งให้รำชกำรส่วนภูมิภำค แสดงควำมคิดเห็น เกี่ยวกับกำรปฏิบตั ิรำชกำร
3. สั่งให้รำชกำรส่วนท้องถิ่น ชีแ้ จง เกี่ยวกับกำรปฏิบตั ิรำชกำร
4. ส่วนรำชกำรซึ่งมีหน้ำที่ควบคุมรำชกำรส่วนท้องถิ่น ชีแ้ จง เกี่ยวกับกำรปฏิบตั ิรำชกำร

18. ผู้ดารงตาแหน่งในข้อใดเป็ นข้าราชการการเมือง


1. เลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี 2. รองเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
3. เลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี 4. ผูช้ ่วยเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี

19 ข้อใดเป็ นอานาจหน้าทีข่ องสานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี


1. รำชกำรทำงกำรเมือง
2. รำชกำรประจำทั่วไป
3. รำชกำรของคณะรัฐมนตรี รัฐสภำ และรำชกำรในพระองค์
4. รำชกำรที่คณะรัฐมนตรีมิได้กำหนดให้เป็ นหน้ำที่ของกรมใดกรมหนึ่งในสังกัดสำนัก นำยกรัฐมนตรี
โดยเฉพำะ

20. ผู้ดารงตาแหน่งตามข้อใดเป็ นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ และรับผิดชอบในการปฏิบัติราชการ ใน


สานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
1. นำยกรัฐมนตรี 2. เลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี
3. เลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี 4. ปลัดสำนักนำยรัฐมนตรี

21. ผู้ดารงตาแหน่งตามข้อใดไม่ได้เป็ นข้าราชการพลเรือนสามัญ


1. เลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี 2. ปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี
3. รองปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี 4. ผูช้ ่วยปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี

126 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


22. ข้อใดเป็ นอานาจหน้าทีข่ องสานักงานปลัดสานักนายกรัฐมนตรี
1. รำชกำรของคณะรัฐมนตรี 2. รำชกำรประจำทั่วไป
3. รำชกำรทำงกำรเมือง 4. รำชกำรในพระองค์

23. ข้อใดเป็ นอานาจหน้าทีข่ องสานักงานรัฐมนตรี


1. รำชกำรของคณะรัฐมนตรี 2. รำชกำรประจำทั่วไป
3. รำชกำรทำงกำรเมือง 4. รำชกำรในพระองค์

24. ใครเป็ นผู้รับคาสั่งจากนายกรัฐมนตรีในฐานะหัวหน้ารัฐบาล คณะรัฐมนตรี กระทรวง ทบวง กรม


มาปฏิบัติในต่างประเทศ
1. คณะผูแ้ ทน 2. หัวหน้ำคณะผูแ้ ทน
3. รองหัวหน้ำคณะผูแ้ ทน 4. ผูช้ ่วยหัวหน้ำคณะผูแ้ ทน

25. การตั้งจังหวัด เช่น จังหวัดสุราษฎร์ธานี ให้ตราเป็ น


1. พระรำชบัญญัติ 2. พระรำชกฤษฎีกำ
3. กฎกระทรวง 4. ประกำศจังหวัด

26. ข้อใดไม่ใช่อานาจภายในเขตจังหวัดของจังหวัด
1. จัดให้มีกำรคุม้ ครอง ป้องกัน ส่งเสริม และช่วยเหลือประชำชนและชุมชนที่ดอ้ ยโอกำส
2. จัดให้มีกำรส่งเสริม อุดหนุน และสนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อให้สำมำรถ ดำเนินกำร
ตำมอำนำจและหน้ำที่
3. ไกล่เกลี่ยหรือจัดให้มีกำรไกล่เกลี่ยประนอมข้อพิพำทเพื่อให้เกิดควำมสงบเรียบร้อยในสังคม
4. จัดให้มีกำรบริกำรภำครัฐเพื่อให้ประชำชนสำมำรถเข้ำถึงได้อย่ำงเสมอภำค รวดเร็วและมี
คุณภำพ

27. ใครทาหน้าทีเ่ ป็ นทีป่ รึกษาของผู้ว่าราชการจังหวัดในการบริหารราชการแผ่นดินในจังหวัด


1. คณะกรมกำรจังหวัด 2. คณะกรรมกำรจังหวัด
3. คณะกรรมกำรธรรมำภิบำลจังหวัด 4. ปลัดกระทรวงมหำดไทย

28. ผู้ว่าราชการจังหวัดและรองผู้ว่าราชการจังหวัดสังกัดหน่วยงานใด
1. กรมกำรปกครอง 2. กระทรวงมหำดไทย
3. สำนักงำนรัฐมนตรี 4. สำนักนำยกรัฐมนตรี

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 127


29. ใครไม่สามารถเป็ นประธานผู้ทาหน้าทีไ่ กล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาทในเขตอาเภอได้
1. ผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด 2. นำยอำเภอ
3. พนักงำนอัยกำรประจำจังหวัด 4. ปลัดอำเภอ

30. ผู้ทรงคุณวุฒใิ นคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ ดารงตาแหน่งคราวละกี่ปี


1. 3 ปี อำจได้รบั แต่งตัง้ อีกได้แต่ไม่เกิน 2 วำระติดต่อกัน
2. 4 ปี อำจได้รบั แต่งตัง้ อีกได้แต่ไม่เกิน 2 วำระติดต่อกัน
3. 5 ปี วำระเดียว
4. 7 ปี วำระเดียว

128 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


พามองภาพรวม
ในกำรทำโจทย์เรื่องนี ้ เนือ้ หำที่นอ้ งต้องรูอ้ ะไรบ้ำง
1. ข้อมูลเบือ้ งต้น
2. กำรบริหำรกิจกำรบ้ำนเมืองที่ดี
2.1 ประโยชน์สขุ ของประชำชน (หมวด2)
2.2 ผลสัมฤทธิ์ภำรกิจรัฐ (หมวด3)
2.3 ประหยัด ประสิทธิภำพ คุม้ ค่ำ (หมวด4)
2.4 ลดเวลำขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำน (หมวด5)
2.5 กำรปรับปรุงให้ทนั สมัย (หมวด6)
2.6 ใส่ใจ อำนวยควำมสะดวกประชำชน (หมวด7)
2.7 ประเมินผลสม่ำเสมอ (หมวด8)
3. บทเบ็ดเตล็ด

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 129


1 ข้อมูลเบือ้ งต้น
หัวข้อ พ.ศ. 2546 พ.ศ.2562
ผูใ้ ห้ ร.9 ร.10
ผูร้ บั พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร (นำยก) พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชำ (นำยก)
อาศัยอานาจตาม อาศัยอานาจตาม
- มำตรำ 221 ของรัฐธรรมนูญ - มำตรำ 175 ของรัฐธรรมนูญ
- มำตรำ 3/1 และ มำตรำ 71/10 แห่ง - มำตรำ 3/1 วรรค4 แห่งพระรำชบัญญัติ
ตรำโดย พระรำชบัญญัติระเบียบบริหำรแผ่นดิน ระเบียบบริหำรแผ่นดิน พ.ศ. 2534 ( แก้ไข
พ.ศ. 2534 (แก้ไขเพิ่มเติม ฉบับที่5 พ.ศ. เพิ่มเติม ฉบับที่5 พ.ศ. 2545)
2545) ตราเป็ นพระราชกฤษฎีกา
ตราเป็ นพระราชกฤษฎีกา
ให้ 9 ต.ค. 2546 26 เม.ย. 2562
ประกำศ 9 ต.ค. 2546 30 เม.ย. 2562
บังคับใช้ 10 ต.ค. 2546 (วันถัดไปจำกวันประกำศ) 1 พ.ค. 2562 (วันถัดไปจำกวันประกำศ)
มำตรำ 53 มำตรำ 10 มำตรำ
ผูร้ กั ษำกำร นำยกรัฐมนตรี นำยกรัฐมนตรี

@ ข้อปฏิบตั ิตำมพระรำชกฤษฎีกำว่ำด้วยหลักเกณฑ์และวิธีบริหำรกิจกำรบ้ำนเมืองที่ดี (ส่วนรำชกำรใด ปฏิบตั ิ


เมื่อใด มีเงือนไขอย่ำงไร) เกิดจำก
- ก.พ.ร เสนอแนะร่ำงพระรำชกฤษฎีกำแก่คณะรัฐมนตรี
- คณะรัฐมนตรีกำหนดตำมข้อเสนอแนะของ ก.พ.ร. และเสนอพระมหำกษัตริยใ์ ห้ตรำเป็ นกฎหมำย
@ ส่วนรำชกำร หมำยถึง ส่วนรำชกำรตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรปรับปรุง กระทรวง ทบวง กรมและหน่วยงำนอื่น
ของรัฐ ไม่รวมองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
@ ข้ำรำชกำร หมำยถึง พนังงำน ลูกจ้ำงหรือผูป้ ฏิบตั ิงำนในส่วนรำชกำร
@ รัฐวิสำหกิจ หมำยถึง รัฐวิสำหกิจที่จดั ตัง้ ขึน้ โดย พระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ
@ พระรำชกฤษฎีกำว่ำด้วยหลักเกณฑ์และวิธีบริหำรกิจกำรบ้ำนเมืองที่ดี ถ้ำถำมเกี่ยวกับวันให้ตอบ (15 วัน)
ยกเว้น กำรจัดให้มีแพลตฟอร์มดิจิทลั กลำงตอบ (90 วัน)

130 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


2 การบริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ี
7 เป้ า 6 หลัก
1. ประโยชน์สุขของประชำชน สุข 1. หลักนิติธรรม
2. ผลสัมฤทธิ์ภำรกิจรัฐ สัม 2. หลักคุณธรรม
3. ประหยัด ประสิทธิภำพ คุม้ ค่ำ สิทธิ 3. หลักควำมโปร่งใส
4. ลดเวลำขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำน ลด 4. หลักกำรมีส่วนร่วม
5. กำรปรับปรุงให้ทนั สมัย ปรับ 5. หลักควำมรับผิดชอบ
6. ใส่ใจ อานวยควำมสะดวกประชำชน อานวย 6. หลักควำมคุม้ ค่ำ
7. ประเมินผลสม่ำเสมอ ประเมิน

2.1 ประโยชน์สุขของประชาชน
เป้ำหมำย 1. ควำมผำสุขและควำมเป็ นอยูท่ ่ดี ีของประชำชน
2. ควำมสงบและปลอดภัยของสังคม
3. ประโยชน์สงู สุดของประเทศ
ถือประชำชนเป็ นศูนย์กลำง 1. กำรกำหนดภำรกิจของรัฐและส่วนรำชกำรต้องสอดคล้องกับนโยบายแห่งรัฐและครม.
(ก.พ.ร. กำหนด 5 ประกำร) 2. ส่วนรำชกำรต้องปฏิบัตโิ ดยสุจริตและตรวจสอบได้
3. ส่วนรำชกำรต้องศึกษาและวิเคราะห์ผลดีผลเสีย
4. ส่วนรำชกำรต้องรับฟั งความคิดเห็นของประชาชน
5. ส่วนรำชกำรต้องแก้ปัญหาและอุปสรรค

2.2 ผลสัมฤทธิ์ภารกิจรัฐ
ให้ส่วนรำชกำรปฏิบตั ิ ดังนี ้ 1. จัดทาแผนปฏิบตั ิรำชกำรล้วงหน้ำ
2. กาหนดแผนปฏิบตั ิรำชกำร ขัน้ ตอน ระยะเวลำ งบประมำณ เป้ำหมำย ตัวชีว้ ดั
ผลสัมฤทธิ์
3. ติดตามและประเมินผลกำรปฏิบตั ิตำมแผนปฏิบตั ิรำชกำร สอดคล้องกับมำตรฐำนที่
ก.พ.ร. กำหนด
4. แก้ไขหรือเปลี่ยนแผนปฏิบตั ิรำชกำร กรณีเกิดผลกระทบต่อประชำชน

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 131


1. ให้ส่วนรำชกำรจัดทำแผนปฏิบตั ิรำชกำรของส่วนรำชกำรนัน้ โดยจัดทำเป็ นแผนห้าปี ซึง่
ต้องสอดคล้องกับยุทธศำสตร์ชำติ แผนแม่บท แผนกำรปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนำเศรษฐกิจ
และสังคมแห่งชำติ นโยบำยของคณะรัฐมนตรีท่แี ถลงต่อรัฐสภำและแผนอื่นที่เกี่ยวข้อง
เสนอต่อรัฐมนตรี (ในวำระเริ่มแรก ให้จดั ทำเป็ นแผนสามปี โดยมีหว้ งระยะเวลำ ตัง้ แต่
แผนปฏิบตั ิรำชกำร ปี งบประมำณ พ.ศ. 2562 - 2565)
2. เมื่อรัฐมนตรีเห็นชอบ ให้สานักงบประมาณดำเนินกำรจัดสรรงบประมำณเพื่อปฏิบตั ิงำน
3. เมื่อสิน้ ปี งบประมาณให้สว่ นรำชกำรจัดทำรำยงำนแสดงผลสัมฤทธิ์ของแผนปฏิบตั ิ
รำชกำรเสนอต่อคณะรัฐมนตรี
4. กำรปรับแผนปฏิบตั ิรำชกำรจะกระทำได้ต่อเมื่อได้รบั อนุมตั ิจำกคณะรัฐมนตรี
@ กรณีท่ภี ำรกิจใดมีควำมเกี่ยวข้องกับหลำยส่วนรำชกำรหรือเป็ น ภำรกิจที่ใกล้เคียงหรือ
ต่อเนื่องกัน ให้ส่วนรำชกำรที่เกี่ยวข้องกำหนดแนวทำงกำรปฏิบตั ริ ำชกำรเพื่อให้เกิดการ
บริหารราชการแบบบูรณาการร่วมกัน
หัวข้อที่ควรจำ @ ส่วนรำชกำรมีหน้ำที่พฒ ั นำควำมรูใ้ นส่วนรำชกำร เพื่อให้มีลกั ษณะเป็ น องค์การแห่ง
การเรียนรู้และนำมำประยุกต์ใช้ในกำรปฏิบตั ิรำชกำรได้อย่ำงถูกต้อง รวดเร็วและเหมำะสม
@ เมื่อนำยกพ้นจำกตำแหน่ง ให้หวั หน้ำส่วนรำชกำรมีหน้ำที่สรุปผลกำรปฏิบตั ิรำชกำรส่งต่อ
นำยกคนใหม่

2.3 ประหยัด ประสิทธิภาพ คุ้มค่า


1. กำหนดเป้ำหมำย
2. กำหนดแผนงำน
กำรปฏิบตั ิรำชกำรอย่ำงมี
3. ระยะเวลำแล้วเสร็จ
ประสิทธิภำพ
4. งบประมำณที่ใช้
5. เผยแพร่ให้ขำ้ รำชกำรและประชำชนทรำบ
จัดทำบัญชีตน้ ทุน แผนลด ส่วนรำชกำรจัดทำบัญชีตน้ ทุน แผนลดรำยจ่ำยและรำยงำน สานักงบ กรมบัญชีกลาง
รำยจ่ำย ก.พ.ร.
ประเมินควำมคุม้ ค่ำ ให้ สานักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สานักงบประมาณ
ประเมินควำมคุม้ ค่ำและรำยงำนคณะรัฐมนตรี
1. เปิ ดเผยและเที่ยงธรรม
2. พิจำรณำถึง
กำรจัดซือ้ จัดจ้ำง
- ประโยชน์และผลเสียทำงสังคม - ภำระต่อประชำชน
- คุณภำพและวัตถุประสงค์ - รำคำ
- ประโยชน์ระยะยำว
ในกำรพิจำรณำวินจิ ฉัยชีข้ ำด ส่วนรำชกำรมีหน้ำที่รบั ผิดชอบ
ปั ญหำ
กำรสั่งรำชกำร 1. เป็ นลำยลักษณ์อกั ษร
2. ถ้ำสั่งด้วยวำจำ ให้ผรู้ บั คำสั่งบันทึกเป็ นลำยลักษณ์อกั ษร

132 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


2.4 ลดเวลาขั้นตอนการปฏิบัติงาน

@ ส่วนรำชกำรจัดให้มีกำรกระจายอานาจการติดสินใจ เกี่ยวกับกำรอนุญำต กำรอนุมตั ิ


กำรปฏิบตั ิรำชกำรหรือกำรดำเนินกำรอื่นใด เพื่อมุ่งให้เกิดควำมสะดวกและรวดเร็วในกำร
บริกำรประชำชน
@ ก.พ.ร. จะกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีกำรหรือแนวทำงในกำรกระจำยอำนำจและลด
ขัน้ ตอนกำรปฏิบตั งิ ำน โดยควำมเห็นชอบจำก ครม.
@ กำรบริกำรประชำชนและกำรติดต่อประสำนงำนระหว่ำงส่วนรำชกำรด้วยกันต้องกระทำ
กำรกระจำยอำนำจตัดสินใจ โดยใช้ แพลตฟอร์มดิจิทัลกลางที่สานักงานพัฒนารัฐบาลดิจทิ ัล (องค์กำรมหำชน)
กำหนด
- จัดทำแผนภูมิขนั้ ตอน ระยะเวลำดำเนินกำร
- เผยแพร่ให้ประชำชนรับทรำบ
@ ในวำระเริ่มแรก ให้สำนักงำนพัฒนำรัฐบำลดิจิทลั จัดให้มแี พลตฟอร์มดิจิทลั กลำงภำยใน
เก้าสิบวันนับแต่วนั ที่พระรำชกฤษฎีกำนีใ้ ช้บงั คับ
@ ให้เป็ นหน้ำที่ของหัวหน้ำส่วนรำชกำรที่จะต้องดำเนินกำรให้กำรบริกำร โดยกำรใช้
แพลตฟอร์มดิจิทลั กลำงให้แล้วเสร็จภำยในสองปี นับแต่พน้ กำหนดเวลำตำมวำระแรก
ส่วนรำชกำรร่วมกันจัดตัง้ 1. ปลัดกระทรวงมีหน้ำที่จดั ให้ส่วนรำชกำรรับผิดชอบร่วมกัน จัดตัง้ ศูนย์บริกำรร่วม
ศูนย์บริกำรร่วม 2. จัดให้มีเจ้ำหน้ำที่ รับเรื่อง ณ.ศูนย์บริกำรร่วม
(One Stop Service) 3. แนวทำงกำรจัดตัง้ ให้ผวู้ ำ่ รำชกำรจังหวัด นำยอำเภอและปลัดอำเภอ จัดให้มีขึน้ ในจังหวัด
หรืออำเภอ

2.5 การปรับปรุ งให้ทันสมัย


กำรทบทวนภำรกิจว่ำสมควร 1. กรณีส่วนราชการเห็นควร ยกเลิก ปรับปรุง ให้ดำเนินกำรปรับปรุงและเสนอ ครม.
ดำเนินกำรต่อหรือควรยกเลิก 2. กรณี ก.พ.ร. พิจำรณำภำรกิจส่วนรำชกำรใดสมควร ยกเลิก เปลี่ยนแปลงให้เสนอ ครม.
ปรับปรุง 3. กำรยุบ โอนหรือรวมส่วนรำชกำร ห้ามมิให้จดั ตัง้ ส่วนรำชกำรที่มีลกั ษณะเดียวกันหรือ
คล้ำยคลึงกันกับส่วนรำชกำรดังกล่ำวอีก
กำรสำรวจ ตรวจสอบและ 1. กฎหมำย ระเบียบ ข้อบังคับ ต้องทันสมัยและเหมาะสม
ทบทวน กฎหมำย ระเบียบ 2. กฎหมำย ระเบียบ ข้อบังคับ ทีไ่ ม่ทันสมัยและไม่เหมาะสม
ข้อบังคับ - สำนัก กฤษ เสนอ ส่วนรำชกำรแก้ไข
- ถ้ำส่วนรำชกำรไม่เห็นชอบคำเสนอแนะของ สำนัก กฤษ ให้เสนอเรื่องต่อ ครม.

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 133


2.6 ใส่ใจ อานวยความสะดวก
กำรกำหนดระยะเวลำแล้วเสร็จ 1. ส่วนรำชกำรกำรกำหนดระยะเวลำแล้วเสร็จของงำนและประกำศให้ประชำชนและ
ของงำน ข้ำรำชกำรทรำบ กรณีส่วนรำชกำรมิได้กำหนดระยะเวลำแล้วเสร็จหรือกำหนดไว้แต่เป็ น
ระยะเวลำที่ล่ำช้ำเกินสมควร ก.พ.ร. จะกาหนดเวลาแล้วเสร็จให้ส่วนราชการนั้นปฏิบัติ
ตามก็ได้
2. ส่วนรำชกำรจะต้องตอบคำถำมหนังสือจำกประชำชน
1. ส่วนรำชกำรจัดให้มีระบบเครือข่ายสารสนเทศเพื่ออำนวยควำมสะดวกให้ประชำชน
ติดต่อ สอบถำม ขอข้อมูลและแสดงควำมคิดเห็น โดยต้องทาในระบบเดียวกับกระทรวง
กำรจัดให้มีระบบเครือข่ำย
เทคโนโลยี(กระทรวงดิจติ อลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม)
สำรสนเทศ
2. กระทรวงเทคโนโลยี(กระทรวงดิจติ อลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม) ต้องจัดให้มีระบบ
เครือข่ำยสำรสนเทศกลำง
ส่วนรำชกำรต้องจัดให้มีกำรเปิ ดเผยข้อมูล
กำรปฏิบตั ิรำชกำรถือเป็ นเรื่อง - งบประมำณรำยจ่ำย
เปิ ดเผย เว้นแต่กรณีจำเป็ น - รำยกำรจัดซือ้ จัดจ้ำง
- สัญญำจัดซือ้ จัดจ้ำง

2.7 ประเมินผลสม่าเสมอ
1. กำรประเมินผลส่วนรำชกำร
- โดยประชำชน
กำรประเมินผล - โดยคณะผูป้ ระเมินอิสระ
2. กำรประเมินภำพรวมผูบ้ งั คับบัญชำ (กระทำเป็ นควำมลับ)
3. กำรประเมินผลข้ำรำชกำร
@ ก.พ.ร.เสนอคณะรัฐมนตรีจัดสรรเงินเพิ่มได้
1. กำรจัดสรรเงินเพิม่ พิเศษ
- กรณีทำได้ตำมเป้ำ
กำรจัดสรรเงิน - ประชำชนพอใจ
2. กำรจัดสรรเงินรำงวัล
- กรณีทำได้เกินเป้ำ ไม่เพิม่ ค่ำใช้จ่ำย
- ประชำชนพอใจ

134 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


เป้ า สิ่งทีต่ ้องจาเกี่ยวกับหน่วยงาน
- กำรถือประชำชนเป็ นศูนย์กลำง กำรกำหนดภำรกิจของรัฐและส่วนรำชกำรต้องสอดคล้อง
1. ประโยชน์สขุ ของประชำชน
กับนโยบายแห่งรัฐและคณะรัฐมนตรี
- กำรติดตำมและประเมินผลกำรปฏิบตั ิตำมแผนปฏิบตั ิรำชกำร ต้องสอดคล้องกับมำตรฐำน
ที่ ก.พ.ร. กำหนด
2. ผลสัมฤทธิ์ภำรกิจรัฐ - ส่วนราชการจัดทำแผนปฏิบตั ริ ำชกำร เสนอ รัฐมนตรี
- ส่วนราชการจัดทำรำยงำนแสดงผลสัมฤทธิ์ของแผนปฏิบตั ิรำชกำรเสนอต่อคณะรัฐมนตรี
(กำรปรับแผนปฏิบตั ิรำชกำรต้องได้รบั อนุมตั ิจำก คณะรัฐมนตรี)
- ส่วนราชการจัดทำบัญชีตน้ ทุน แผนลดรำยจ่ำยและรำยงำน สานักงบ /กรมบัญชีกลาง /
3. ประหยัด ประสิทธิภำพ
ก.พ.ร.
คุม้ ค่ำ
- สานักงานพัฒ / สานักงบ ประเมินควำมคุม้ ค่ำและรำยงำน คณะรัฐมนตรี
- ก.พ.ร. จะกำหนดหลักเกณฑ์ในกำรกระจำยอำนำจและลดขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำนโดย
4. ลดเวลำขัน้ ตอนกำร
ควำมเห็นชอบจำก คณะรัฐมนตรี
ปฏิบตั ิงำน
- แพลตฟอร์มดิจิทลั กลำงจัดทำโดยสานักงานพัฒนารัฐบาลดิจทิ ัล
- กำรยกเลิก ปรับปรุงภำรกิจ ส่วนราชการหรือก.พ.ร. เสนอ คณะรัฐมนตรี
5. กำรปรับปรุงให้ทนั สมัย - กำรตรวจสอบ ทบทวน กฎหมำย ระเบียบ ข้อบังคับ สานักกฤษ เสนอ ส่วนราชการแก้ไข
(ถ้ำส่วนรำชกำรไม่เห็นชอบ เสนอ คณะรัฐมนตรี)
- ระบบเครือข่ำยสำรสนเทศ จัดทำโดย ส่วนราชการ
6. ใส่ใจ อำนวยควำมสะดวก
- ระบบเครือข่ำยสำรสนเทศกลำง จัดทำโดย กระทรวงเทคโนโลยี(กระทรวงดิจิตอลเพื่อ
ประชำชน
เศรษฐกิจและสังคม)
7. ประเมินผลสม่ำเสมอ - กำรจัดสรรเงินเพิ่มพิเศษและเงินรำงวัล ก.พ.ร. เสนอ คณะรัฐมนตรี

3 บทเบ็ดเตล็ด
@ อ.ป.ท. ต้องจัดทาหลักเกณฑ์การบริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ี อย่างน้อย 2 ข้อ
1. ลดเวลำขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำน (หมวด5)
2. ใส่ใจ อำนวยควำมสะดวกประชำชน (หมวด7)
อ.ป.ท. องค์กำรมหำชนหรือ เป็ นหน้ำที่กระทรวงมหาดไทยดูแล
รัฐวิสำหกิจ @ องค์การมหาชนหรือรัฐวิสาหกิจ ต้องจัดทาหลักเกณฑ์การบริหารกิจการบ้านเมือง
ทีด่ ี
กรณีท่ี ก.พ.ร. เห็นว่ำองค์กำรมหำชนหรือรัฐวิสำหกิจใดไม่จดั ทำ ให้แจ้งรัฐมนตรีซึ่งมีหน้าที่
กากับดูแล เพื่อพิจำรณำสั่งกำรให้องค์กำรมหำชนหรือรัฐวิสำหกิจนัน้ ดำเนินกำรถูกต้อง

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 135


ตัวอย่างข้อสอบจริง
1. มาตราใดของพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 ซึ่งเป็ นจุดเริ่มต้นของพระ
ราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ี
1. มำตรำ 3 2. มำตรำ 3/1
3. มำตรำ 70 4. มำตรำ 71

2. ข้อใดไม่ใช่ “ส่วนราชการ” ตามคานิยามของพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหาร


กิจการบ้านเมืองทีด่ ี
1. องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 2. กระทรวง
3. ทบวง 4. กรม

3. ข้อใดไม่ใช่เป้ าหมายของการบริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ี
1. มีกำรปรับปรุงภำรกิจของส่วนรำชกำรให้ทนั ต่อสถำนกำรณ์
2. ก่อนจะดำเนินกำรตำมภำรกิจใด ส่วนรำชกำรต้องจัดทำแผนปฏิบตั ิรำชกำรไว้เป็ นกำรล่วงหน้ำ
3. ประชำชนได้รบั กำรอำนวยควำมสะดวกและได้รบั กำรตอบสนองควำมต้องกำร
4. มีกำรประเมินผลกำรปฏิบตั ิรำชกำรอย่ำงสม่ำเสมอ

4. การบริหารราชการเพื่อประโยชน์สุขของประชาชน ส่วนราชการจะต้องดาเนินการโดยถือว่า
1. ประชำชนเป็ นศูนย์กลำงที่จะได้รบั กำรบริกำรจำกรัฐ
2. ประชำชนมีควำมเป็ นอยู่ท่ีดี
3. ประชำชนได้รบั กำรอำนวยควำมสะดวก
4. ประชำชนและประเทศมีควำมสงบและปลอดภัย

5. ข้อใดเป็ นแนวทางการบริหารราชการเพื่อประโยชน์สุขของประชาชน
1. กำรกำหนดภำรกิจของรัฐและส่วนรำชกำรต้องสอดคล้องกับนโยบำยของคณะรัฐมนตรี ที่แถลงต่อ
รัฐสภำ
2. มีกำรปรับปรุงภำรกิจของส่วนรำชกำรให้ทนั ต่อสถำนกำรณ์
3. ถ้ำแผนปฏิบตั ิรำชกำรเกิดผลกระทบต่อประชำชน ให้เป็ นหน้ำที่ของส่วนรำชกำรที่จะต้องดำเนินกำร
แก้ไขหรือบรรเทำผลกระทบนัน้
4. ประชำชนได้รบั กำรอำนวยควำมสะดวกและได้รบั กำรตอบสนองควำมต้องกำร

136 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


6. ข้อใดไม่ใช่การบริหารราชการเพื่อให้เกิดผลสัมฤทธิ์ต่อภารกิจของรัฐ
1. กรณีท่กี ำรปฏิบตั ิภำรกิจเกิดผลกระทบต่อประชำชน ให้เป็ นหน้ำที่ของส่วนรำชกำรจะต้องดำเนินกำร
แก้ไขหรือบรรเทำผลกระทบนัน้
2. ก่อนจะดำเนินกำรตำมภำรกิจใด ส่วนรำชกำรต้องจัดทำแผนปฏิบตั ิรำชกำรไว้เป็ นกำร ล่วงหน้ำ
3. กำรกำหนดแผนปฏิบัติรำชกำรของส่วนรำชกำรต้องมี รำยละเอียดของขั้นตอน ระยะเวลำและ
งบประมำณที่จะต้องใช้ในกำรดำเนินกำรของแต่ละขัน้ ตอน
4. ก่อนเริ่มดำเนินกำรส่วนรำชกำรต้องจัดให้มีกำรศึกษำวิเครำะห์ผลดีและผลเสียให้ครบถ้วนทุกด้ำน

7. ใครเป็ นผู้ให้ความเห็นชอบแผนปฏิบัติราชการ
1. คณะรัฐมนตรี 2. นำยกรัฐมนตรี
3. รัฐมนตรี 4. เลขำธิกำร ก.พ.ร.

8. เมื่อแผนปฏิบัติราชการได้รับความเห็นชอบแล้วหน่วยงานใดต้องดาเนินการจัดสรร งบประมาณ
เพื่อปฏิบัติงานให้บรรลุผลสาเร็จในแต่ละภารกิจตามแผนปฏิบัติราชการ
1. สำนักเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
2. สำนักเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี
3. สำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ
4. สำนักงบประมำณ

9. เมื่อมีการกาหนดงบประมาณรายจ่ายประจาปี ตามแผนปฏิบัติราชการของส่วนราชการใดแล้ว การ


โอนงบประมาณจากภารกิจหนึ่งตามที่กาหนดในแผนปฏิบัติราชการไปดาเนินการอย่างอื่น ซึ่งมีผล
ทาให้ภารกิจเดิมไม่บรรลุเป้ าหมายจะกระทาได้ต่อเมื่อได้รับอนุมัติจาก
1. คณะรัฐมนตรี 2. รัฐมนตรี
3. สำนักงบประมำณ 4. ก.พ.ร.

10. การปฏิบัติราชการภายในส่วนราชการจะเป็ นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ส่วนราชการต้องดาเนินการ


อย่างไร
1. กำหนดเป้ำหมำย แผนกำรทำงำน
2. กำหนดระยะเวลำแล้วเสร็จของงำนหรือโครงกำรและงบประมำณที่จะต้องใช้ในแต่ละงำนหรือ
โครงกำร
3. เผยแพร่ให้ขำ้ รำชกำรและประชำชนทรำบทั่ว
4. ถูกทุกข้อ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 137


11. หน่วยงานใดมีหน้าที่ร่วมกันจัดให้มีการประเมินความคุ้มค่าในการปฏิบัติภารกิจของรัฐทีส่ ่วน
ราชการดาเนินการอยู่
1. กรมบัญชีกลำง และ สำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ
2. สำนักงบประมำณ และ ก.พ.ร.
3. กรมบัญชีกลำง ก.พ.ร.
4. สำนักงบประมำณ และ สำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ

12. การปฏิบัติภารกิจหากส่วนราชการจาเป็ นต้องได้รับอนุญาต อนุมัติ หรือความเห็นชอบจากส่วน


ราชการอื่น ให้ส่วนราชการที่มีอานาจแจ้งผลการพิจารณาให้ส่วนราชการที่ยื่นคาขอทราบภายในกี่
วัน
1. 7 วัน 2. 15 วัน
3. 30 วัน 4. 45 วัน

13. ในการลดขั้นตอนการปฏิบัติงานต้องมีการกระจายอานาจการตัดสินใจโดยมุ่งผลในข้อใด
1. เกิดประโยชน์สขุ ของประชำชน
2. เกิดผลสัมฤทธิ์ต่อภำรกิจของรัฐ
3. มีประสิทธิภำพและเกิดควำมคุม้ ค่ำในเชิงภำรกิจของรัฐ
4. ควำมสะดวกและรวดเร็วในกำรบริกำรประชำชน

14. หน่วยงานใดเป็ นผู้รับผิดชอบและกาหนดให้ส่วนราชการใช้แพลตฟอร์มดิจิทัลกลาง


1. สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู ้
2. สำนักงำนรับรองมำตรฐำนและประเมินคุณภำพกำรศึกษำ
3. สำนักงำนพัฒนำรัฐบำลดิจิทลั
4. สถำบันพัฒนำองค์กรชุมชน

15. ภายในกระทรวงใครเป็ นผู้รับผิดชอบในการร่วมกันจัดตั้งศูนย์บริการร่วม


1. ปลัดกระทรวง 2. อธิบดี
3. ผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด 4. นำยอำเภอ

16. ถ้าส่วนราชการเห็นควรยกเลิก ปรับปรุ ง หรือเปลี่ยนแปลงภารกิจของตนเอง ต้องเสนอเรื่องให้


ผู้ใดพิจารณาให้ความเห็นชอบ
1. คณะรัฐมนตรี 2. รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวง
3. ก.พ.ร. 4. สำนักงบประมำณ

138 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


17. หน่วยงานใดมีอานาจแจ้งส่วนราชการได้ ถ้าเห็นว่าเห็นว่ากฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับหรือ
ประกาศ ทีอ่ ยู่ในความรับผิดชอบของส่วนราชการใด ไม่สอดคล้องหรือเหมาะสมกับสถานการณ์ใน
ปั จจุบัน
1. สำนักเลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
2. สำนักเลขำธิกำรนำยกรัฐมนตรี
3. สำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ
4. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

18. เพื่ออานวยความสะดวกให้แก่ประชาชนที่จะสามารถติดต่อสอบถามหรือขอข้อมูลหรือแสดง
ความคิดเห็นเกี่ยวกับการปฏิบัติราชการให้ส่วนราชการจัดทาอะไร
1. คอนเทนต์ดจิ ิทลั แพลตฟอร์ม 2. แพลตฟอร์มดิจิทลั กลำง
3. แอพพลิเคชั่น แพลตฟอร์ม 4. ระบบเครือข่ำยสำรสนเทศ

19. ส่วนราชการใดได้ดาเนินงานไปตามเป้ าหมาย สามารถเพิ่มผลงานและผลสัมฤทธิ์โดยไม่มีการ


เพิ่มค่าใช้จ่ายและคุ้มค่าต่อภารกิจของรัฐ ใครสามารถเสนอคณะรัฐมนตรีจัดสรรเงินรางวัล เพื่อเพิ่ม
ประสิทธิภาพให้แก่ส่วนราชการนั้น
1. สำนักงบประมำณ 2. ก.พ.ร.
3. กรมบัญชีกลำง 4. คณะรัฐมนตรี

20. ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดทาหลักเกณฑ์การบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี ตามพระราช-


กฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการ บริหารกิจการบ้านเมืองทีด่ ีในเรื่องใด
1. กำรลดขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำน และ กำรอำนวยควำมสะดวกและกำรตอบสนองควำม ต้องกำรของ
ประชำชน
2. กำรประเมินผลกำรปฏิบตั ิรำชกำร และ กำรปรับปรุงภำรกิจของส่วนรำชกำร
3. กำรอำนวยควำมสะดวกและกำรตอบสนองควำมต้องกำรของประชำชน และ กำร บริหำรรำชกำร
เพื่อให้เกิดผลสัมฤทธิ์ต่อภำรกิจของรัฐ
4. กำรปรับปรุงภำรกิจของส่วนรำชกำร และ กำรลดขัน้ ตอนกำรปฏิบตั ิงำน

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 139


พามองภาพรวม
พามองภาพรวม
ในกำรทำโจทย์เรื่องนี ้ เนือ้ หำที่นอ้ งต้องรูอ้ ะไรบ้ำง
1. ข้อมูลเบือ้ งต้น
2. คณะกรรมกำรวิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง
3. คำสั่งทำงปกครอง
3.1 เจ้ำหน้ำที่
3.2 คู่กรณี
3.3 กำรพิจำรณำ
3.4 รูปแบบและผลของคำสั่งทำงปกครอง
3.5 กำรอุทธรณ์คำสั่งทำงปกครอง
3.6 กำรเพิกถอนคำสั่งทำงปกครอง
3.7 กำรขอพิจำรณำใหม่
3.8 กำรบังคับทำงปกครอง
4. ระยะเวลำและอำยุควำม
5. กำรแจ้ง
6. คณะกรรมกำรที่มีอำนำจดำเนินกำรพิจำรณำทำงปกครอง

140 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


1 ข้อมูลเบือ้ งต้น
หัวข้อ พ.ศ. 2539 พ.ศ.2562
ผูใ้ ห้ ร.9 ร.10
ผูร้ บั นำยบรรหำร ศิลปอำชำ (นำยก) พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชำ (นำยก)
ตรำโดย รัฐสภำ สภำนิติบญ
ั ญัติแห่งชำติทำหน้ำที่รฐั สภำ
ให้ 23 ก.ย. 2539 24 พ.ค. 2562
ประกำศ 14 พ.ย. 2539 27 พ.ค. 2562
14 พ.ค. 2540 (พ้นกำหนด 180 วัน นับแต่วนั ถัด 28 พ.ค. 2562 (วันถัดไปจำกวันประกำศ) ยกเว้น
บังคับใช้ จำกวันประกำศ) มำตรำ63/15-19 (พ้นกำหนด 180 วัน นับแต่วนั ถัดจำก
วันประกำศ)
มำตรำ 87 มำตรำ 10 มำตรำ
ผูร้ กั ษำกำร นำยกรัฐมนตรี นำยกรัฐมนตรี

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 141


@ เป็ นหลักกฎหมำยที่ให้เจ้ำหน้ำที่ ต้องถือปฏิบตั ิ กรณี
- เจ้ำหน้ำที่ กระทบ เจ้ำหน้ำที่ จำกคำสั่งทำงปกครอง
- เจ้ำหน้ำที่ กระทบ ประชำชน จำกคำสั่งทำงปกครอง
พระรำชบัญญัตวิ ิธีปฏิบตั ิ @ เป็ นหลักประกันควำมเป็ นธรรม
รำชกำรทำงปกครอง @ เป็ นมำตรฐำนกลำงในกำรปฏิบตั ิรำชกำร
- กฎหมำยใดมำตรฐำนดีกว่ำมำตรฐำนกลำง ให้ใช้กฎหมำยนัน้
- กฎหมำยใดมำตรฐำนต่ำกว่ำมำตรฐำนกลำง ให้ใช้กฎหมำยของ
พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง

1. รัฐสภำและคณะรัฐมนตรี
2. องค์กรที่ใช้อำนำจตำมรัฐธรรมนูญโดยเฉพำะ
3. กำรพิจำรณำของนำยกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีในงำนทำงนโยบำยโดยตรง
4. กำรพิจำรณำพิพำกษำคดีของศำลและกำรดำเนินงำนของเจ้ำหน้ำที่ในกระบวนกำร
พิจำรณำคดี กำรบังคับคดี และกำรวำงทรัพย์
พระรำชบัญญัตวิ ิธีปฏิบตั ิ 5. กำรพิจำรณำวินิจฉัยเรื่องร้องทุกข์และกำรสั่งกำรตำมกฎหมำยว่ำด้วยคณะกรรมกำร
รำชกำรทำงปกครอง ไม่ กฤษฎีกำ
บังคับใช้กับ 6. กำรดำเนินงำนเกี่ยวกับนโยบำยกำรต่ำงประเทศ
7. กำรดำเนินงำนเกี่ยวกับรำชกำรทหำรหรือเจ้ำหน้ำที่ซง่ึ ปฏิบตั ิหน้ำที่ทำงยุทธกำร ร่วมกับ
ทหำรในกำรป้องกันและรักษำควำมมั่นคงของรำชอำณำจักรจำกภัยคุกคำมทัง้ ภำยนอกและ
ภำยในประเทศ
8. กำรดำเนินงำนตำมกระบวนกำรยุติธรรมทำงอำญำ
9. กำรดำเนินกิจกำรขององค์กำรทำงศำสนำ
การยกเว้น หน่วยงำนใดนอกจำกที่กำหนดไว้ ไม่ตอ้ งกำรนำมำบังคับใช้ให้ตรำเป็ นพระรำช
กฤษฎีกำ

142 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


@ เตรียมการ + ดาเนินการ ของเจ้าหน้าทีเ่ พือ่ ให้มี
1. คาสั่งทางปกครอง
- กระทำโดยเจ้ำหน้ำที่
- ต้องใช้อำนำจตำมกฎหมำย
- มีผลเป็ นกำรสร้ำงนิติสมั พันธ์ระหว่ำงบุคคล อันที่จะ ก่อ
เปลี่ยนแปลง โอน สงวน ระงับหรือกระทบต่อสิทธิและหน้ำที่ เช่น
วิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง กำรสั่งกำร กำรอนุญำต กำรอนุมตั ิ กำรวินิจฉัยอุทธรณ์ กำรรับรอง
กำรรับจดทะเบียน
- มุ่งใช้บงั คับกับกรณีใดหรือบุคคลใดเป็ นกำรเฉพำะ
- มีผลออกสู่ภำยนอก
2. กฎ
พ.ร.ฎ. กฎ ประกำศ ข้อบัญญัติ ระเบียบ ข้อบังคับ ที่มีผลบังคับทั่วไป ไม่ม่งุ ใช้กบั กรณีใด
หรือบุคคลใดเป็ นกำรเฉพำะ
3. การดาเนินการทางปกครอง
กำรพิจำรณำทำงปกครอง @ เตรียมการ + ดาเนินการ ของเจ้าหน้าทีเ่ พื่อให้มี
1. คาสั่งทางปกครอง
คณะกรรมกำรวินจิ ฉัยข้อ คณะกรรมกำรที่จดั ตัง้ ขึน้ ตำมกฎหมำย ที่มกี ำรจัดองค์กรและวิธีพจิ ำรณำสำหรับกำรวินิจฉัย
พิพำท ชีข้ ำดสิทธิและหน้ำที่ตำมกฎหมำย

2 คณะกรรมการวิธีปฏิบัตริ าชการทางปกครอง
@ ประกอบด้วย
1. ประธำนกรรมกำร
2. ปลัดสำนักนำยกรัฐมนตรี
3. ปลัดกระทรวง มหำดไทย
4. เลขำธิกำรคณะรัฐมนตรี
5. เลขำธิกำรคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน
คณะกรรมกำรวิธีปฏิบตั ิ
6. เลขำธิกำรคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกำร ทำงปกครอง
7. ผู้ทรงคุณวุฒิอกี ไม่น้อยกว่า 5 คนแต่ไม่เกิน 9 คนเป็ นกรรมการ
@ ให้คณะรัฐมนตรีแต่งตัง้ ประธำนกรรมกำรและกรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ โดยแต่งตัง้ จำกผูซ้ ง่ึ
มีควำมเชี่ยวชำญในทำงนิติศาสตร์ รัฐประศาสนศาสตร์ รัฐศาสตร์ สังคมศาสตร์หรือ
การบริหารราชการแผ่นดิน แต่ผนู้ นั้ ต้องไม่เป็ นผูด้ ำรงตำแหน่งทำงกำรเมือง
@ ให้กรรมกำรซึง่ คณะรัฐมนตรีแต่งตัง้ มีวำระดำรงตำแหน่งครำวละ 3 ปี กรรมกำรซึง่ พ้นจำก
ตำแหน่งสำมำรถได้รบั กำรแต่งตัง้ อีกได้

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 143


@ ให้สานักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาทำหน้ำที่เป็ นสำนักงำนเลขำนุกำร ของ
คณะกรรมกำรวิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง รับผิดชอบงำนธุรกำร งำนประชุม กำรศึกษำ
หำข้อมูลและกิจกำรต่ำงๆ ที่เกี่ยวกับงำนของคณะกรรมกำรวิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง
1. สอดส่องดูแลและให้คำแนะนำเกี่ยวกับกำรดำเนินงำนของเจ้ำหน้ำที่ ในกำรปฏิบตั ติ ำม
พระรำชบัญญัตินี ้
2. ให้คำปรึกษำแก่เจ้ำหน้ำที่เกี่ยวกับกำรปฏิบตั ิตำมพระรำชบัญญัตินี ้ ตำมที่บคุ คลดังกล่ำว
ร้องขอ ตำมหลักเกณฑ์ท่คี ณะกรรมกำรวิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครองกำหนด
อำนำจหน้ำที่ของ 3. มีหนังสือเรียกให้เจ้ำหน้ำที่หรือบุคคลอื่นใดมำชีแ้ จงหรือแสดงควำมเห็นประกอบกำร
คณะกรรมกำรวิธีปฏิบตั ิ พิจำรณำได้
รำชกำรทำงปกครอง 4. เสนอแนะในกำรตรำพระรำชกฤษฎีกำและกำรออกกฎกระทรวงหรือประกำศตำม
พระรำชบัญญัตินี ้
5. จัดทำรำยงำนเกี่ยวกับกำรปฏิบตั ิตำมพระรำชบัญญัตินเี ้ สนอคณะรัฐมนตรี เป็ นครัง้ ครำว
ตำมควำมเหมำะสมแต่อย่ำงน้อยปี ละหนึ่งครัง้ เพื่อพัฒนำและปรับปรุงกำรปฏิบตั ิรำชกำร
ทำงปกครองให้เป็ นไปโดยมีควำมเป็ นธรรมและมีประสิทธิภำพยิ่งขึน้

3 คาสั่งทางปกครอง
3.1 เจ้าหน้าที่
@ บุคคล คณะบุคคลหรือนิติบคุ คล
ซึ่งมีอำนำจทำงปกครองหรือได้รบั มอบให้ใช้อำนำจทำงปกครองในกำรดำเนินกำรอย่ำงหนึ่ง
อย่ำงใดตำมกฎหมำย เช่น ข้ำรำชกำร คณะกรรมกำรต่ำงๆ หรือหน่วยงำนของรัฐก็ได้
เจ้ำหน้ำที่ (ผูอ้ อกคำสั่งทำง
@ องค์ประกอบเจ้าหน้าทีผ่ ู้ใช้อานาจทางปกครอง
ปกครอง)
1. จะต้องเป็ นผูม้ ีอำนำจหน้ำที่ในเรื่องนัน้
2. จะต้องเป็ นผูท้ ่ไี ด้รบั แต่งตัง้ โดยชอบด้วยกฎหมำย
3. มีควำมเป็ นกลำงต่อทุกฝ่ ำย
1. เป็ นคู่กรณีเอง
2. เป็ นคู่หมัน้ หรือคู่สมรสของคู่กรณี
เจ้ำหน้ำที่ดงั ต่อไปนีจ้ ะทำกำร 3. เป็ นญำติของคูก่ รณี คือ เป็ นบุพกำรีหรือผูส้ ืบสันดำนไม่วำ่ ชัน้ ใดๆ หรือเป็ นพี่นอ้ งหรือ
พิจำรณำทำงปกครองไม่ได้ ลูกพี่ลกู น้องนับได้เพียงภำยในสำมชัน้ หรือเป็ นญำติเกี่ยวพันทำงแต่งงำนนับได้เพียงสองชัน้
4. เป็ นหรือเคยเป็ นผูแ้ ทนโดยชอบธรรมหรือผูพ้ ิทกั ษ์หรือผูแ้ ทนหรือตัวแทนของคู่กรณี
5. เป็ นเจ้ำหนีห้ รือลูกหนี ้ หรือเป็ นนำยจ้ำงของคูก่ รณี 6. กรณีอื่นตำมที่กำหนดในกฎกระทรวง
กรณีเป็ นดังข้อ 1-5 หรือคู่กรณี @ กรณีเป็ นเจ้ำหน้ำที่
คัดค้ำน จะต้องดำเนินกำรดังนี ้ 1. เจ้ำหน้ำที่ผนู้ นั้ หยุดกำรพิจำรณำเรื่องไว้ก่อน

144 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


2. แจ้งให้ผบู้ งั คับบัญชำเหนือตน ขึน้ ไปชัน้ หนึ่งทรำบ
@ กรณีเป็ นกรรมกำรในคณะกรรมกำร
1. ประธำนกรรมกำรเรียกประชุมคณะกรรมกำรเพื่อพิจำรณำเหตุคดั ค้ำน
2. กรรมกำรผูถ้ กู คัดค้ำนเมื่อได้ชแี ้ จงข้อเท็จจริงและตอบข้อซักถำมให้ออกจำกที่ประชุม
3. กรรมกำร ทุกคนที่ไม่ถกู คัดค้ำนลงคะแนนเสียง ถ้ำคะแนนเสียงไม่นอ้ ยกว่ำสองในสำมก็ให้
กรรมกำรผูน้ นั้ ปฏิบตั ิหน้ำที่ตอ่ ไปได้
@ ถ้ำเห็นว่ำตนเองมีกรณีดงั กล่ำว
1. หยุดกำรพิจำรณำเรื่องไว้ก่อน
2. แจ้งให้ผบู้ งั คับบัญชำเหนือตน ขึน้ ไปชัน้ หนึ่งทรำบ
@ ถ้ำมีค่กู รณีคดั ค้ำนว่ำตนเองมีเหตุดงั กล่ำว
1. หำกตนเองเห็นว่ำไม่มีเหตุตำมที่คดั ค้ำน
กรณีนอกจำกข้อ 1-5
2. ทำกำรพิจำรณำเรื่องต่อไปได้แต่ตอ้ งแจ้งให้ผบู้ งั คับบัญชำเหนือตนขึน้ ไปชัน้ หนึ่งหรือ
ประธำนกรรมกำรทรำบ
@ ให้ผบู้ งั คับบัญชำตนเองหรือคณะกรรมกำรที่มีอำนำจพิจำรณำทำงปกครอง ซึง่ ตนเองเป็ น
กรรมกำรอยู่มีคำสั่งหรือมีมติโดยไม่ชกั ช้ำ แล้วแต่กรณีวำ่ ผูน้ นั้ มีอำนำจในกำรพิจำรณำทำง
ปกครองในเรื่องนัน้ ได้หรือไม่
@ กำรกระทำของเจ้ำหน้ำที่หรือกรรมกำรในคณะกรรมกำรที่ได้กระทำไปก่อนหยุดกำร
พิจำรณำถือว่ำไม่เสียไป
กำรพิจำรณำทำงปกครองใน @ ไม่ให้นำมำใช้บงั คับกับกรณีท่มี ีควำมจำเป็ นเร่งด่วน
ส่วนของเจ้ำหน้ำที่ @ ถ้ำปรำกฏภำยหลังว่ำเจ้ำหน้ำที่หรือกรรมกำรในคณะกรรมกำร ขำดคุณสมบัติหรือมี
ลักษณะต้องห้ำม อันเป็ นเหตุให้ผนู้ นั้ ต้องพ้นจำกตำแหน่ง กำรพ้นจำกตำแหน่งไม่กระทบ
กับสิ่งที่ผนู้ นั้ ได้ปฏิบตั ิไป

3.2 คู่กรณี
บุคคล คณะบุคคลหรือนิตบิ ุคคล
1. ผูย้ ่ืนคำขอหรือผูค้ ดั ค้ำนคำขอ
คู่กรณี 2. ผูอ้ ยู่ในบังคับหรือจะอยูใ่ นบังคับของคำสั่งทำงปกครอง
3. ผูซ้ ่งึ ได้เข้ำมำในกระบวนกำรพิจำรณำทำงปกครองเนื่องจำกสิทธิของผูน้ นั้ จะถูก
กระทบกระเทือนจำกผลของคำสั่งทำงปกครอง
1. ผูซ้ ่งึ บรรลุนิติภำวะ
ผูม้ ีควำมสำมำรถกระทำกำรใน 2. ผูซ้ ่งึ มีบทกฎหมำยเฉพำะกำหนดให้มคี วำมสำมำรถกระทำกำรในเรื่องที่กำหนดได้
กระบวนกำรพิจำรณำทำง 3. นิติบคุ คลหรือคณะบุคคล โดยผูแ้ ทนหรือตัวแทนแล้วแต่กรณี
ปกครอง 4. ผูซ้ ่งึ มีประกำศของนำยกรัฐมนตรีหรือผูซ้ ่งึ นำยกรัฐมนตรีมอบหมำยในรำชกิจจำนุเบกษำ
กำหนดให้มีควำมสำมำรถกระทำกำรในเรื่องที่กำหนดได้

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 145


@ กรณีมีค่กู รณีเกิน 50 คน ยื่นคำขอที่มีขอ้ ควำมอย่ำงเดียวกัน ถ้ำในคำขอมีกำรระบุให้
บุคคลใดเป็ นตัวแทน ให้ถือว่ำผูท้ ่ถี กู ระบุช่ือดังกล่ำวเป็ นตัวแทนร่วมของคูก่ รณีเหล่ำนัน้
ตัวแทนร่วม @ กรณีท่มี ีค่กู รณีเกิน 50 คนยื่นคำขอให้มีคำสั่งทำงปกครองในเรือ่ งเดียวกัน โดยไม่ได้ระบุ
ให้บคุ คลใดเป็ นตัวแทนร่วมของตน ให้เจ้ำหน้ำที่ในเรื่องนัน้ แต่งตัง้ บุคคลที่ค่กู รณีฝ่ำยข้ำง
มำกเห็นชอบเป็ นตัวแทนร่วม
@ คู่กรณีตอ้ งมำปรำกฏตัวต่อหน้ำเจ้ำหน้ำที่ในครัง้ แรก คู่กรณีมสี ิทธินำทนำยควำมหรือที่
ปรึกษำของตนเข้ำมำในกำรพิจำรณำทำงปกครองได้
กำรพิจำรณำทำงปกครองใน @ คู่กรณีอำจมีหนังสือแต่งตัง้ ตัวแทนให้กระทำกำรอย่ำงหนึง่ อย่ำงใดแทนตนในกระบวนกำร
ส่วนของคูก่ รณี พิจำรณำทำงปกครองได้
@ คู่กรณีถงึ แก่ควำมตำยกำรเป็ นตัวแทนไม่ถือว่ำสิน้ สุดลง เว้นแต่ผสู้ ืบสิทธิตำมกฎหมำย
ของคู่กรณีหรือคูก่ รณีจะถอนกำรแต่งตัง้ ดังกล่ำว

3.3 การพิจารณา
@ เอกสำรที่ย่ืนต่อเจ้ำหน้ำที่ให้จดั ทำเป็ นภาษาไทย
@ ถ้ำเป็ นเอกสำรที่ทำขึน้ เป็ นภำษำต่ำงประเทศ ให้คกู่ รณีจดั ทำคาแปลเป็ นภาษาไทยมำ
ให้ภำยในระยะเวลำที่เจ้ำหน้ำที่กำหนด
เว้นแต่เจ้ำหน้ำที่จะยอมรับเอกสำรที่ทำขึน้ เป็ นภำษำต่ำงประเทศและในกรณีนใี ้ ห้ถือวันที่ได้
ยื่นเอกสำรฉบับที่ทำขึน้ เป็ นภำษำต่ำงประเทศเป็ นวันที่เจ้ำหน้ำที่ได้รบั เอกสำร
กำรยื่นเอกสำร
@ เจ้ำหน้ำที่ผรู้ บั คำขอจะต้องดำเนินกำรตรวจสอบความถูกต้องของคำขอและความ
ครบถ้วนของเอกสาร
- หำกคำขอไม่ถกู ต้อง ให้เจ้ำหน้ำที่แนะนำให้ผยู้ ่ืนคำขอดำเนินกำรแก้ไขให้ถกู ต้อง
- หำกมีเอกสำรใดไม่ครบถ้วนให้แจ้งผูย้ ่ืนคำขอทรำบทันทีหรือภำยในไม่เกิน 7 วันนับแต่
วันที่ได้รบั คำขอ
@ เจ้ำหน้ำที่แจ้งสิทธิและหน้ำที่ในกระบวนกำรพิจำรณำทำงปกครองให้คกู่ รณีทรำบ
@ ในกำรพิจำรณำทำงปกครอง เจ้ำหน้ำที่อำจตรวจสอบข้อเท็จจริงได้ตำมควำมเหมำะสม
@ เจ้ำหน้ำที่ตอ้ งพิจำรณำพยำนหลักฐำนที่ตนเห็นว่ำจำเป็ นแก่กำรพิสจู น์ ข้อเท็จจริง
1. แสวงหำพยำนหลักฐำนทุกอย่ำงที่เกี่ยวข้อง
เจ้ำหน้ำที่ 2. รับฟั งพยำนหลักฐำน คำชีแ้ จงหรือควำมเห็นของคูก่ รณีหรือของ พยำนบุคคลหรือพยำน
ผูเ้ ชี่ยวชำญที่ค่กู รณีกล่ำวอ้ำง
3. ขอข้อเท็จจริงหรือควำมเห็นจำกคู่กรณี พยำนบุคคลหรือพยำนผูเ้ ชี่ยวชำญ
4. ขอให้ผคู้ รอบครองเอกสำรส่งเอกสำรที่เกี่ยวข้อง
5. ออกไปตรวจสถำนที่
@ กรณีท่คี ำสั่งทำงปกครองอำจกระทบถึงสิทธิของคู่กรณี เจ้ำหน้ำที่ตอ้ งให้ คู่กรณีมีโอกำสที่
คู่กรณี จะได้ทรำบข้อเท็จจริงอย่ำงเพียงพอและมีโอกำสได้โต้แย้งและแสดงพยำนหลักฐำนของตน
ยกเว้น

146 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


1. เมื่อมีควำมจำเป็ นรีบด่วนหำกปล่อยไปจะก่อให้เกิดควำมเสียหำยยร้ำยแรงแก่ผหู้ นึ่งผูใ้ ด
หรือกระทบต่อประโยชน์สำธำรณะ
2. เมื่อจะมีผลทำให้ระยะเวลำ ในกำรทำคำสั่งทำงปกครองต้องล่ำช้ำออกไป
3. เมื่อเป็ นข้อเท็จจริงที่คกู่ รณีได้ให้ไว้ในคำขอ คำให้กำรหรือคำแถลง
4. เมื่อโดยสภำพเห็นได้ชดั ว่ำกำรให้โอกำสดังกล่ำวไม่อำจกระทำได้
5. เมื่อเป็ นมำตรกำรบังคับทำงปกครอง
6. กรณีอื่นตำมที่กำหนดในกฎกระทรวง
@ คู่กรณีมีสิทธิขอตรวจดูเอกสำรที่จำเป็ นต้องรูเ้ พื่อกำรโต้แย้งหรือชีแ้ จง หรือป้องกันสิทธิของ
ตนได้ ยกเว้น
1. เอกสำรอันเป็ นต้นร่ำงคำวินิจฉัย
2. เอกสำรต้องรักษำไว้เป็ นควำมลับ

3.4 รูปแบบและผลของคาสั่งทางปกครอง
รูปแบบของคำสั่ง 1. หนังสือ 2. วำจำ 3. กำรสื่อควำมหมำยในรูปแบบอื่น
@ ต้องระบุ
1. วัน เดือน และปี ที่ทำคำสั่ง
2. ชื่อและตำแหน่งของเจ้ำหน้ำที่ผูท้ ำคำสั่ง
3. ลำยมือชื่อของเจ้ำหน้ำที่ผูท้ ำคำสั่ง
@ ต้องจัดให้มีเหตุผลไว้ดว้ ยและเหตุผลต้องประกอบด้วย
1. ข้อเท็จจริงอันเป็ นสำระสำคัญ
2. ข้อกฎหมำยที่อำ้ งอิง
3. ข้อพิจำรณำและข้อสนับสนุนในกำรใช้ดลุ พินิจ
แต่จะไม่บังคับใช้กับ
1. เป็ นกรณีท่มี ีผลตรงตำมคำขอและไม่กระทบสิทธิและหน้ำที่ของบุคคลอื่น
2. เหตุผลนัน้ เป็ นที่รูก้ นั อยู่แล้วโดยไม่จำต้องระบุอีก
คำสั่งที่เป็ นหนังสือ
3. เป็ นกรณีท่ตี อ้ งรักษำไว้เป็ นควำมลับ
4. เป็ นกำรออกคำสั่งทำงปกครองด้วยวำจำหรือเป็ นกรณีเร่งด่วนแต่ตอ้ งให้เหตุผลเป็ นลำย
ลักษณ์อกั ษรในภำยหลัง
@ กำหนดเงื่อนไขเท่ำที่จำเป็ นเพื่อให้บรรลุวตั ถุประสงค์ของกฎหมำย
1. กำรกำหนดให้สิทธิหรือภำระหน้ำที่เริ่มมีผลหรือสิน้ ผล ตำมเวลำ
2. กำรกำหนดให้สิทธิหรือภำระหน้ำที่เริ่มมีผลหรือสิน้ ผล ตำมเหตุกำรณ์ในอนำคต
3. สงวนสิทธิท่จี ะยกเลิกคำสั่งทำงปกครอง
4. กำรกำหนดหน้ำที่ของผูร้ บั ประโยชน์ตอ้ ง กระทาหรืองดเว้นกระทา มีภาระหน้าที่
ความรับผิดชอบบางประการ หรือการจัดทาข้อกาหนดในการเปลี่ยนแปลง
@ คำสั่งที่อำจอุทธรณ์หรือโต้แย้งต่อไปได้ ให้ระบุกรณีท่อี ำจอุทธรณ์หรือโต้แย้ง กำรยื่นคำ
อุทธรณ์หรือคำโต้แย้งและระยะเวลำสำหรับกำรอุทธรณ์หรือกำรโต้แย้ง ไว้ดว้ ย
ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 147
@ คำสั่งที่ไม่ปฏิบตั ติ ำมหลักเกณฑ์ แต่ยงั ถือว่ำสมบูรณ์
1. ออกคำสั่งโดยยังไม่มีผยู้ ่ืนคำขอ ต่อมำภำยหลังได้มีกำรยื่นคำขอ
2. ออกคำสั่งโดยไม่แจ้งเหตุผล ต่อมำภำยหลังได้มกี ำรแจ้งเหตุผล
3. ออกคำสั่งโดยยังไม่รบั ฟั งคูก่ รณี ต่อมำในภำยหลังได้มกี ำรรับฟั ง
4. ออกคำสั่งโดยยังไม่มีเจ้ำหน้ำที่อื่นเห็นชอบ ต่อมำในภำยหลังเห็นชอบ
@ กำรออกคำสั่งหำกมิได้มีกฎหมำยหรือกฏกำหนดระยะเวลำในกำรออกคำสั่ง ให้
เจ้ำหน้ำที่ออกคำสั่งนัน้ ให้แล้วเสร็จภำยในสำมสิบวันนับแต่วนั ที่เจ้ำหน้ำที่ได้รบั คำขอและ
เอกสำรถูกต้องครบถ้วน
@ คำสั่งทำงปกครองให้มีผลใช้ยนั ต่อบุคคลตัง้ แต่ผนู้ นั้ ได้รบั แจ้งเป็ นต้นไป คำสั่งทำง
ปกครองย่อมมีผลตรำบเท่ำที่ยงั ไม่มีกำรเพิกถอนหรือสิน้ ผลลงโดยเงื่อนเวลำหรือโดยเหตุอื่น
กรณีท่สี ่งั ด้วยวำจำ ถ้ำผูร้ บั คำสั่งนัน้ ร้องขอให้ออกเป็ นหนังสือ ผูอ้ อกคำสั่งต้องยืนยันคำสั่ง
คำสั่งที่เป็ นวำจำ
นัน้ เป็ นหนังสือภำยใน 7 วัน

3.5 การอุทธรณ์คาสั่งทางปกครอง
@ คู่กรณีอทุ ธรณ์คำสั่งทำงปกครองนัน้ โดยยื่นต่อเจ้ำหน้ำที่ผู้ทาคาสั่งภำยใน 15 วันนับแต่
วันที่ตนได้รับแจ้งคาสั่ง
@ คำอุทธรณ์ตอ้ งทำเป็ นหนังสือโดยระบุขอ้ โต้แย้งและข้อเท็จจริงหรือข้อกฎหมาย
ประกอบด้วย
@ กำรอุทธรณ์ไม่เป็ นเหตุให้ทุเลากำรบังคับตำมคำสั่ง
@ ให้เจ้ำหน้ำที่ผทู้ าคาสั่ง พิจำรณำคำอุทธรณ์และแจ้งผูอ้ ทุ ธรณ์ โดยไม่เกิน30 วันนับแต่
วันทีไ่ ด้รับอุทธรณ์
1. กรณีท่เี ห็นด้วยกับคำอุทธรณ์
รำยละเอียดกำรอุทธรณ์
- ให้ดำเนินกำรเปลี่ยนแปลงหรือเพิกถอนคำสั่ง
2. กรณีไม่เห็นด้วยกับคำอุทธรณ์
- ให้เร่งรำยงำนควำมเห็น พร้อมเหตุผลไปยังผูม้ ีอำนำจพิจำรณำคำอุทธรณ์ภำยใน
กำหนดเวลำ
- ผูม้ ีอำนำจ พิจำรณำคำอุทธรณ์ให้แล้วเสร็จภายใน 30 วันนับแต่วนั ทีไ่ ด้รับรายงาน
- ถ้ำไม่อำจพิจำรณำให้แล้วเสร็จภำยในระยะเวลำดังกล่ำว ให้ผมู้ ีอำนำจพิจำรณำ
อุทธรณ์มีหนังสือแจ้งให้ผอู้ ทุ ธรณ์ทรำบก่อนครบกำหนดเวลำดังกล่ำว ในกำรนีใ้ ห้ขยำย
ระยะเวลำพิจำรณำอุทธรณ์ออกไปได้ไม่เกิน 30 วัน

148 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


3.6 การเพิกถอนคาสั่งทางปกครอง
กำรเพิกถอนคำสั่ง @ เจ้าหน้าทีห่ รือผู้บังคับบัญชาของเจ้าหน้าทีจ่ ะเป็ นผูเ้ พิกถอนคำสั่ง แม้ว่ำจะพ้นขัน้ ตอน
กำรกำหนดให้อทุ ธรณ์หรือให้โต้แย้งแล้วก็ตำม
@ กำรเพิกถอนคำสั่งทำงปกครองที่มีลกั ษณะเป็ นกำรให้ประโยชน์ตอ้ งกระทำภำยใน 90 วัน
นับแต่ได้รูถ้ ึงเหตุท่จี ะให้เพิกถอนคำสั่ง
@ คำสั่งที่ไม่เป็ นกำรให้ประโยชน์แก่ผรู้ บั อำจถูกเพิกถอนทัง้ หมดหรือบางส่วน โดยมีผล
ย้อนหลังหรือมีผลในอนาคตได้
@ คำสั่งที่เป็ นกำรให้ประโยชน์แก่ผรู้ บั อำจถูกเพิกถอนทัง้ หมดหรือบางส่วน โดยมีผล
ย้อนหลังหรือมีผลในอนาคตได้ แต่กำรเพิกถอนต้องเป็ นไปตำมนี ้
1. กำรเพิกถอนคำสั่งที่เป็ นกำรให้เงินทรัพย์สินหรือให้ประโยชน์ท่แี บ่งแยกได้แก่ผู้รับ กำรคืน
เงินทรัพย์สินหรือให้ประโยชน์แก่ผไู้ ด้รบั ผลกระทบ ให้คำนึงถึงความเชื่อโดยสุจริตของผูร้ บั
ประโยชน์กบั ประโยชน์สาธารณะประกอบกัน
คำสั่งทำงปกครองที่ไม่ชอบ
กรณีท่ผี รู้ บั คำสั่งทำงจะอ้างความเชื่อโดยสุจริตไม่ได้
ด้วยกฎหมำย
- ผูน้ นั้ ได้แสดงข้อควำมอันเป็ นเท็จหรือปกปิ ดควำมจริง
- ผูน้ นั้ ได้ให้ขอ้ ควำมไม่ถกู ต้องหรือไม่ครบถ้วนในสำระสำคัญ
- ผูน้ นั้ ได้รูถ้ ึงควำมไม่ชอบด้วยกฎหมำยของคำสั่งในขณะได้รบั คำสั่ง หรือกำรไม่รูน้ นั้
เป็ นไปโดยควำมประมำทเลินเล่ออย่ำงร้ำยแรง
2. กำรเพิกถอนคำสั่งที่ให้ประโยชน์ทแี่ บ่งแยกไม่ได้แก่ผู้รับ ผูไ้ ด้รบั ผลกระทบจำกกำรเพิก
ถอนคำสั่ง มีสิทธิได้รบั ค่ำทดแทนควำมเสียหำยเนื่องจำกควำมเชื่อโดยสุจริต แต่ตอ้ งร้องขอ
ค่ำทดแทนภำยใน 180 วันนับแต่ได้รบั แจ้งให้ทรำบถึงกำรเพิกถอน
@ คำสั่งที่ไม่เป็ นกำรให้ประโยชน์แก่ผรู้ บั อำจถูกเพิกถอนทัง้ หมดหรือบางส่วน โดยมีผล
ตัง้ แต่เพิกถอนหรือมีผลในอนาคตได้
@ คำสั่งที่เป็ นกำรให้ประโยชน์แก่ผรู้ บั อำจถูกเพิกถอนทัง้ หมดหรือบางส่วน โดยมีผลตัง้ แต่
เพิกถอนหรือมีผลในอนาคตได้ แต่กำรเพิกถอนต้องเป็ นไปตำมนี ้
1. กำรเพิกถอนคำสั่งที่เป็ นกำรให้เงินทรัพย์สินหรือให้ประโยชน์ท่แี บ่งแยกได้แก่ผรู้ ับ จะเพิก
ถอนได้ก็ต่อเมื่อ
- มีกฎหมำยกำหนดให้เพิกถอนได้หรือมีขอ้ สงวนสิทธิให้เพิกถอนได้
คำสั่งทำงปกครองที่ชอบด้วย - คำสั่งทำงปกครองนัน้ มีขอ้ กำหนดให้ผรู้ บั ปฏิบตั ิ แต่ไม่มีกำรปฏิบตั ิ ภำยในเวลำที่
กฎหมำย กำหนด
- ข้อเท็จจริงและพฤติกำรณ์เปลี่ยนแปลงไป
- บทกฎหมำยเปลี่ยนแปลงไป
- อำจเกิดควำมเสียหำยอย่ำงร้ำยแรงต่อประโยชน์สำธำรณะหรือต่อ ประชำชน อัน
จำเป็ นต้องป้องกันหรือขจัดเหตุดงั กล่ำว
กรณีทมี่ กี ารเพิกถอนคาสั่งเพราะเหตุ (2) (3) (4) และ (5) ผู้รับประโยชน์มีสิทธิได้รับ
ค่าทดแทนอันเกิดจากความเชือ่ โดยสุจริตได้
2. กำรเพิกถอนคำสั่งที่ให้ประโยชน์ทแี่ บ่งแยกไม่ได้แก่ผู้รับ จะเพิกถอนได้กต็ ่อเมื่อ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 149


- ไม่ปฏิบตั ิหรือปฏิบตั ิล่ำช้ำในกำรดำเนินกำรเพื่อบรรลุตำมวัตถุประสงค์ของคำสั่งทำง
ปกครอง
- ผูไ้ ด้รบั ประโยชน์ไม่ได้ปฏิบตั ิหรือปฏิบตั ิล่ำช้ำในกำรดำเนินกำรให้ เป็ นไปตำมเงื่อนไข
ของคำสั่งทำงปกครอง

3.7 การขอพิจารณาใหม่
@ คู่กรณีมีคำขอให้เจ้ำหน้ำที่อำจเพิกถอนหรือแก้ไขเพิ่มเติมคำสั่ง แม้จะพ้นกำหนดอุทธรณ์
ไปแล้ว ถ้ำมีกรณีดงั นี ้
1. มีพยำนหลักฐำนใหม่ อันอำจทำให้ขอ้ เท็จจริงเปลี่ยนแปลงไป
2. คู่กรณีท่แี ท้จริงมิได้เข้ำมำในกระบวนกำรพิจำรณำหรือถูกตัดโอกำสโดยไม่เป็ นธรรมในกำร
มีส่วนร่วมในกระบวนกำรพิจำรณำ
กำรขอพิจำรณำใหม่ 3. เจ้ำหน้ำที่ไม่มีอำนำจที่จะทำคำสั่งทำงปกครองในเรื่องนัน้
4. ข้อเท็จจริงหรือข้อกฎหมำยนัน้ เปลี่ยนแปลงไปในสำระสำคัญในทำงที่จะเป็ นประโยชน์แก่
คู่กรณี
@ กำรยื่นคำขอตำม (1) (2) หรือ (3) ให้กระทำได้เฉพำะเมื่อคูก่ รณีไม่ทรำบ ถึงเหตุนนั้ ในกำร
พิจำรณำครัง้ ที่แล้วและกำรยื่นคำขอให้พจิ ำรณำใหม่ตอ้ งกระทำภำยใน 90 วันนับแต่ผนู้ นั้ ได้รู ้
ถึงเหตุ

3.8 การบังคับทางปกครอง

การบังคับทางปกครองคือ มำตรกำรต่ำงๆ ที่หน่วยงำนทางปกครองหรือเจ้ำหน้ำที่


ดำเนินการเพื่อให้คำสั่งทางปกครองบรรลุผล แต่กำรบังคับมีเงื่อนไขดังนี ้
1. ไม่ใช้บงั คับกับหน่วยงำนของรัฐด้วยกัน
กำรบังคับใช้ 2. ไม่ใช้บงั คับกับคำสั่งที่อยู่ระหว่ำงกำรทุเลำ
3. บังคับเท่ำที่จำเป็ นเพื่อให้บรรลุตำมวัตถุประสงค์ของคำสั่ง โดยกระทบกระเทือนผูอ้ ยูใ่ น
บังคับน้อยที่สดุ
4. ไม่ใช้บงั คับกับคำสั่งทำงปกครอง ในกรณีท่ศี ำลได้มีคำพิพำกษำแล้ว
@ บังคับโดยเจ้ำหน้ำที่ของหน่วยงำนรัฐ
ในกรณีท่เี จ้ำหน้ำที่มีคำสั่งทำงปกครองที่กำหนดให้ชำระเงิน ถ้ำถึงกำหนดแล้วไม่มกี ำรชำระ
โดยถูกต้องครบถ้วน
กำรบังคับให้ชำระเงิน 1. ให้เจ้ำหน้ำที่ผูท้ ำคำสั่งทำงปกครองมีหนังสือเตือนให้ผนู้ นั้ ชำระภำยใน ระยะเวลำที่กำหนด
แต่ตอ้ งไม่นอ้ ยกว่ำเจ็ดวัน
2. ถ้ำไม่มกี ำรปฏิบตั ิตำมคำเตือนเจ้ำหน้ำที่มีอำนำจใช้มำตรกำร บังคับทำงปกครองโดยยึด
หรืออำยัดทรัพย์สินของผูน้ นั้ และขำยทอดตลำดเพื่อชำระเงินให้ครบถ้วน

150 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


3. คำสั่งให้ชำระเงินต้องดำเนินกำรยึดหรืออำยัดทรัพย์สิน ภำยในสิบปี นบั แต่วนั ที่คำสั่งทำง
ปกครองที่กำหนดให้ชำระเงินเป็ นที่สดุ
คาสั่งทางปกครองทีก่ าหนดให้ชาระเงินเป็ นทีส่ ุด ดังนี้
- ไม่มีกำรอุทธรณ์คำสั่งภำยในระยะเวลำอุทธรณ์
- เจ้ำหน้ำที่ผมู้ ีอำนำจพิจำรณำอุทธรณ์มีคำวินจิ ฉัยยกอุทธรณ์และไม่มี
กำรฟ้องคดีต่อศำลภำยในระยะเวลำกำรฟ้องคดี
- ศำลมีคำสั่งหรือคำพิพำกษำคดีถงึ ที่สดุ แล้ว
@ บังคับโดยเจ้ำพนักงำนบังคับคดี
ในกรณีท่มี ีกำรบังคับให้ชำระเงินและคำสั่งทำงปกครองที่กำหนดให้ชำระเงินเป็ นที่สดุ แล้ว
หำกหน่วยงำนของรัฐที่ออกคำสั่งให้ชำระเงินประสงค์ให้เจ้ำพนักงำนบังคับคดีในสังกัดกรม
บังคับคดี ดำเนินกำรให้
1. ให้ย่ืนคำขอฝ่ ำยเดียวต่อศำลภำยในสิบปี นบั แต่วนั ที่คำสั่งทำงปกครองที่กำหนดให้ชำระ
เงินเป็ นที่สดุ เพื่อให้ศำลออกหมำยบังคับและแต่งตัง้ เจ้ำพนักงำนบังคับคดี
2. เมื่อศำลออกหมำยบังคับคดีและแต่งตัง้ เจ้ำพนักงำนบังคับคดีแล้วให้หน่วยงำนของรัฐ
ติดต่อกรมบังคับคดี พร้อมทัง้ มีหนังสือแจ้งให้ผอู้ ยู่ในบังคับทรำบว่ำศำลได้ตงั้ เจ้ำพนักงำน
บังคับคดีเพื่อดำเนินกำรบังคับคดีแล้ว
3. หน่วยงำนของรัฐที่ออกคำสั่งให้ชำระเงินต้องดำเนินกำรสืบทรัพย์แล้วแจ้งให้เจ้ำพนักงำน
บังคับคดีทรำบพร้อมเอกสำรหลักฐำนที่เกี่ยวข้องเพื่อให้เจ้ำพนักงำนบังคับคดี ดำเนินกำร
เพื่อให้มกี ำรยึดหรืออำยัดทรัพย์สนิ ภำยในสิบปี นบั แต่วนั ที่คำสั่งทำงปกครองที่กำหนดให้
ชำระเงินเป็ นที่สดุ

1. มีหนังสือสอบถำมสถำบันกำรเงิน สหกรณ์ออมทรัพย์ สหกรณ์เครดิตยูเนียน ตลำด


หลักทรัพย์ แห่งประเทศไทย กรมที่ดิน กรมกำรขนส่งทำงบก กรมทรัพย์สินทำงปั ญญำหรือ
หน่วยงำนอื่นของรัฐที่มีหน้ำที่ควบคุมทรัพย์สิน
2. มีหนังสือขอให้นำยทะเบียน พนักงำนเจ้ำหน้ำที่หรือบุคคลอื่นผูม้ ีอำนำจหน้ำที่ตำม
กฎหมำย ระงับกำรจดทะเบียนหรือแก้ไขเปลี่ยนแปลงทำงทะเบียนที่เกี่ยวกับทรัพย์สินของ
ผูอ้ ยู่ในบังคับของมำตรกำรบังคับทำงปกครองไว้เป็ นกำรชั่วครำวเท่ำที่จำเป็ น
กำรสืบทรัพย์สิน - ในกำรสืบหำทรัพย์สินอำจร้องขอให้สำนักงำนอัยกำรสูงสุดหรือ
หน่วยงำนอื่นดำเนินกำร สืบหำทรัพย์สินแทนได้
- ในสืบหำทรัพย์สินหำกจำนวนเงินที่ตอ้ งชำระมีมลู ค่ำตัง้ แต่สองล้ำน
บำทขึน้ ไปอำจมอบหมำยให้เอกชนสืบหำทรัพย์สินแทนได้
เอกชนที่สืบพบทรัพย์สินได้รบั ค่ำตอบแทนไม่เกินร้อยละ 2.5 จำกเงินหรือทรัพย์สินที่ได้มำ
ทัง้ นีจ้ ำนวนเงินค่ำตอบแทนสูงสุดต้องไม่เกิน 1 ล้ำนบำทต่อจำนวนเงินที่ตอ้ งชำระตำม
คำสั่งทำงปกครองในเรื่องนัน้
@ “ค่าปรับบังคับการ” หมำยควำมว่ำ ค่ำปรับที่เจ้ำหน้ำที่ส่งั ให้ผทู้ ่ฝี ่ ำฝื นหรือไม่ปฏิบตั ิ
กำรบังคับให้กระทำหรือละ
ตำมคำสั่ง ชำระเป็ นรำยวันไปจนกว่ำจะยุติกำรฝ่ ำฝื นคำสั่งหรือได้มีกำรปฏิบตั ิตำมคำสั่ง
เว้นกำรกระทำ
แล้ว

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 151


@ บังคับโดยเจ้ำหน้ำที่ของหน่วยงำนรัฐ
ถ้ำผูอ้ ยูใ่ นบังคับของคำสั่งทำงปกครองฝ่ ำฝื นหรือไม่ปฏิบตั ิตำม
1. ให้เจ้ำหน้ำที่มีคำเตือนเป็ นหนังสือให้มีกำรกระทำหรือละเว้นกระทำตำมคำสั่งทำง
ปกครองภำยในระยะเวลำที่กำหนดตำมสมควรแก่กรณี โดยสิ่งที่ตอ้ งระบุในคำเตือน
- มำตรกำรบังคับทำงปกครอง
- ค่ำใช้จ่ำยและเงินเพิ่มรำยวันในกำรที่เจ้ำหน้ำที่เข้ำดำเนินกำรด้วย
ตนเองหรือมอบหมำยให้บคุ คลอื่นกระทำกำรแทนหรือจำนวนค่ำปรับ
บังคับกำรแล้วแต่กรณี
2. ถ้ำไม่มกี ำรปฏิบตั ิตำมคำเตือนเจ้ำหน้ำที่อำจใช้มำตรกำรบังคับทำงปกครองอย่ำงหนึง่
อย่ำงใด ต่อไปนี ้
- เจ้ำหน้ำที่เข้ำดำเนินกำรด้วยตนเองหรือมอบหมำยให้บคุ คลอื่นกระทำกำรแทน โดยผู้
อยู่ ในบังคับของคำสั่งทำงปกครองจะต้องชดใช้คำ่ ใช้จ่ำยและเงินเพิ่มรำยวันในอัตรำร้อย
ละ 25 ต่อปี ของค่ำใช้จ่ำยดังกล่ำว
- ให้มีกำรชำระค่ำปรับบังคับกำรตำมจำนวนที่สมควรแก่เหตุแต่ตอ้ งไม่เกิน 50000
บำทต่อวัน
3. เจ้ำหน้ำที่จะต้องใช้มำตรกำรบังคับทำงปกครองตำมที่กำหนดไว้ในคำเตือน กำร
เปลี่ยนแปลงมำตรกำรจะกระทำได้ก็ต่อเมื่อปรำกฏว่ำมำตรกำรที่กำหนดไว้ไม่บรรลุตำม
วัตถุประสงค์
4. ถ้ำผูอ้ ยู่ในบังคับของคำสั่งต่อสูข้ ดั ขวำงกำรบังคับทำงปกครอง เจ้ำหน้ำที่อำจใช้กำลัง
เข้ำดำเนินกำรได้ แต่ตอ้ งกระทำโดยสมควรแก่เหตุและเจ้ำหน้ำที่อำจแจ้งขอควำม
ช่วยเหลือจำกเจ้ำพนักงำนตำรวจได้
5. ในกรณีไม่มีกำรชำระค่ำปรับบังคับกำร ค่ำใช้จ่ำยหรือเงินเพิ่มรำยวันโดยถูกต้อง
ครบถ้วน ให้เจ้ำหน้ำที่ดำเนินกำรบังคับทำงปกครองตำม การบังคับให้ชาระเงิน
@ กรณีบคุ คลธรรมดำ
หำกบุคคลนัน้ ถึงแก่ควำมตำย ให้ดำเนินกำรบังคับทำงปกครองต่อไปได้ โดยบังคับกับ
ทำยำทผูร้ บั มรดกหรือผูจ้ ดั กำร
@ กรณีนิติบคุ คล
หำกนิติบคุ คลนัน้ สินสภำพ โอนกิจกำรหรือควบรวมกิจกำร ให้ดำเนินกำรบังคับทำง
ผูถ้ กู บังคับ
ปกครองต่อไปได้ โดยบังคับกับผูช้ ำระบัญชีหรือนิติบคุ คลที่รบั โอนกิจกำรหรือควบรวม
กิจกำร
@ ผูถ้ กู บังคับสำมำรถอุทธรณ์ได้
กรณีผถู้ กู บังคับแทนให้แจ้งมำตรกำรบังคับทำงปกครองไปยังผูถ้ กู บังคับแทน โดยให้
ระยะเวลำอุทธรณ์กำรใช้มำตรกำรบังคับเริ่มนับใหม่ตงั้ แต่วนั ที่ผถู้ กู บังคับแทน ได้รบั แจ้ง

152 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


4 ระยะเวลา และอายุความ
วันเริ่ม @ กำหนดเวลำเป็ นวัน สัปดำห์ เดือนหรือปี นนั้ ไม่นบั วันแรกแต่ให้นบั วันถัดไปจำกกำรแจ้ง
@ ในกรณีท่เี จ้ำหน้ำที่ ให้นบั วันสิน้ สุดของระยะเวลำนัน้ รวมเข้ำไปด้วยแม้วำ่ วันสุดท้ำยเป็ น
วันหยุดสำหรับเจ้ำหน้ำที่
วันสิน้ สุด
@ ในกรณีท่บี คุ คล ถ้ำวันสุดท้ำยเป็ นวันหยุดสำหรับเจ้ำหน้ำที่หรือวันหยุด ตำมประเพณีของ
บุคคลผูร้ บั คำสั่ง ให้ถือว่ำระยะเวลำสิน้ สุดเป็ นวันทำงำนทีถ่ ดั จำกวันหยุด
ขอขยำยระยะเวลำ ดังนี ้
1. กำรสิน้ สุดตำมระยะเวลำเดิมจะก่อให้เกิดควำมไม่เป็ นธรรม
กำรขอขยำยระยะเวลำ
2. ไม่อำจกระทำกำรภำยในระยะเวลำที่กำหนดไว้ เพรำะมีพฤติกำรณ์ท่ีจำเป็ นที่ไม่ได้เกิดขึน้
จำกควำมผิดของผูน้ นั้ ขอยื่นภำยใน 15 วันนับแต่พฤติกำรณ์นนั้ ได้สนิ ้ สุด

5 การแจ้ง
กำรแจ้ง บังคับใช้กบั กำรแจ้งที่เป็ นคำสั่งที่สำมำรถกระทำโดยวำจำหรือเป็ นหนังสือ
@ กำรแจ้งเป็ นหนังสือโดยวิธีให้บคุ คลนำไปส่ง
1. มีคนรับถือว่ำได้รบั แจ้งแล้ว
2. ไม่มีคนรับ หำกได้วำงหนังสือนัน้ หรือปิ ดหนังสือ ณ สถำนที่นนั้ ต่อหน้ำเจ้ำพนักงำนก็ให้ถือ
ผูร้ บั 1 ถึง 15 คน ว่ำได้รบั แจ้งแล้ว
@ กำรแจ้งโดยวิธีส่งทำงไปรษณียต์ อบรับ
1. สำหรับกรณีภำยในประเทศ ให้ถือว่ำได้รบั แจ้งเมื่อครบกำหนด 7 วันนับแต่วนั ส่ง
2. สำหรับกรณีส่งไปยังต่ำงประเทศ ให้ถือว่ำได้รบั แจ้งเมื่อครบกำหนด 15 วันนับแต่วนั ส่ง
จะกระทำโดยวิธีปิดประกำศไว้ ณ ที่ทำกำรของเจ้ำหน้ำที่และที่วำ่ กำรอำเภอที่ผรู้ บั มี
ผูร้ บั 16 ถึง 100 คน ภูมิลำเนำ ในกรณีนใี ้ ห้ถือว่ำได้รบั แจ้งเมื่อล่วงพ้นระยะเวลำ 15 วัน นับแต่วนั ที่ได้แจ้งโดยวิธี
ดังกล่ำว
กำรแจ้งเป็ นหนังสือจะกระทำโดยกำรประกำศในหนังสือพิมพ์ซ่งึ แพร่หลำย ในท้องถิ่นนัน้ ใน
ผูร้ บั ตัง้ แต่ 101 ขึน้ ไป
กรณีนใี ้ ห้ถือว่ำได้รบั แจ้งเมื่อล่วงพ้นระยะเวลำ 15 วันนับแต่วนั ที่ได้แจ้งโดยวิธีดงั กล่ำว

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 153


6 คณะกรรมการทีม่ ีอานาจดาเนินการ
พิจารณาทางปกครอง
@ นอกจำกพ้นจำกตำแหน่งตำมวำระ กรรมกำรจะพ้นจำกตำแหน่งเมื่อ
1. ตำย
2. ลำออก
3. เป็ นบุคคลล้มละลำย
4. เป็ นคนไร้ควำมสำมำรถหรือคนเสมือนไร้ควำมสำมำรถ
กำรพ้นจำกตำแหน่ง 5. ได้รบั โทษจำคุกโดยคำพิพำกษำถึงที่สดุ ให้จำคุก เว้นแต่เป็ นควำมผิดลหุโทษหรือควำมผิด
อันได้กระทำโดยประมำท
6. มีเหตุตอ้ งพ้นจำกตำแหน่งก่อนครบวำระตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรนัน้
@ ผูท้ ่ไี ด้รบั แต่งตัง้ แทนจะอยูใ่ นตำแหน่งเท่ำกับวำระ ที่เหลืออยู่ของผูซ้ ่งึ ตนแทน
@ กำรแต่งตัง้ กรรมกำรเพิม่ ให้ผทู้ ่ไี ด้รบั แต่งตัง้ เป็ นกรรมกำรเพิม่ อยู่ในตำแหน่งเท่ำกับวำระ
ที่เหลืออยู่ของกรรมกำรที่ได้รบั แต่งตัง้ ไว้แล้ว
@ กำรนัดประชุมต้องทำเป็ นหนังสือและแจ้งให้กรรมกำรทุกคนทรำบล่วงหน้ำไม่นอ้ ยกว่ำ 3
วัน
@ กำรประชุมของคณะกรรมกำรต้องมี กรรมกำรมำประชุมอย่างน้อยกึง่ หนึ่งจึงจะครบ
องค์ประชุม
@ ในกรณีกำรพิจำรณำเรื่องต้องเลื่อนเพรำะไม่ครบองค์ประชุม ถ้ำเป็ นกำรประชุมของ
คณะกรรมกำรซึง่ ไม่ใช่คณะกรรมกำรวินจิ ฉัยข้อพิพำท หำกมีกำรนัดประชุมเรื่องนัน้ อีก
ภำยใน 14 วันนับแต่วนั ที่เลื่อนมำและกำรประชุมครัง้ หลังนีม้ กี รรมกำรมำประชุมไม่นอ้ ยกว่ำ
หนึ่งในสำมของจำนวนกรรมกำรทัง้ หมดให้ถือว่ำครบองค์ประชุม
@ ประธำนกรรมกำรมีอำนำจหน้ำที่ดำเนินกำรประชุม
กำรประชุม
ถ้ำประธำนกรรมกำรไม่สำมำรถปฏิบตั ิหน้ำที่ได้ให้รองประธำนกรรมกำรทำหน้ำที่แทน ถ้ำรอง
ประธำนกรรมกำรไม่สำมำรถปฏิบตั ิหน้ำที่ได้ ให้กรรมกำรที่มำประชุมเลือกกรรมกำรคนหนึ่ง
ขึน้ ทำหน้ำที่แทน
@ กำรลงมติของที่ประชุมให้ถือเสียงข้ำงมำก
กรรมกำรคนหนึ่งให้มีหนึ่งเสียงในกำรลงคะแนน ถ้ำคะแนนเสียงเท่ำกันให้ประธำน ในที่
ประชุมออกเสียงเพิ่มขึน้ อีกเสียงหนึ่งเป็ นเสียงชีข้ ำด
@ ในกำรประชุมต้องมีรำยงำนกำรประชุมเป็ นหนังสือ
คำวินจิ ฉัยของคณะกรรมกำรวินจิ ฉัยข้อพิพำทต้องมีลำยมือชื่อของกรรมกำร ที่วินิจฉัยเรื่อง
นัน้

154 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


ตัวอย่างข้อสอบจริง
1. ถ้ามีกฎหมายอื่นกาหนดวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองทีม่ ีมาตรฐานต่ากว่าหลักเกณฑ์ทกี่ าหนดใน
พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง ให้ใช้กฎหมายตามข้อใด
1. พ.ร.บ. วิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. 2539
2. พ.ร.บ. ระเบียบข้ำรำชกำรพลเรือน พ.ศ. 2551
3. พ.ร.บ. จัดตัง้ ศำลปกครองและวิธีพิจำรณำคดีปกครอง พ.ศ. 2542
4. พ.ร.บ. ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. 2539

2. การยกเว้น ไม่ให้นาบทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ.2539 มา


ใช้บังคับแก่การดาเนินกิจการใดหรือกับหน่วยงานใดนอกจากทีก่ าหนดไว้ใน พ.ร.บ. ให้ตราเป็ น
1. พระรำชบัญญัติ 2 พระรำชกำหนด
3. พระรำชกฤษฎีกำ 4. กฎกระทรวง

3. การที่นายกรัฐมนตรีออกนโยบาย 30 บาทรักษาทุกโรค ต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติ


ราชการทางปกครองหรือไม่
1. ไม่ตอ้ งปฏิบตั ิตำม พ.ร.บ. นี ้ 2. ต้องปฏิบตั ิตำม พ.ร.บ. นี ้
3. ไม่ตอ้ งเพรำะเป็ นรัฐสภำ 4. ไม่มีขอ้ ถูก

4. ข้อใดหมายถึง “การเตรียมการและการดาเนินการของเจ้าหน้าทีเ่ พื่อจัดให้มีคาสั่งทางปกครอง”


1. วิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง 2. กำรพิจำรณำทำงปกครอง
3. คำสั่งทำงปกครอง 4. กฎ

5. ข้อใดคือ “การใช้อานาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ ที่มีผลเป็ นการสร้างนิติสัมพันธ์ขึ้นระหว่า ง


บุคคลในอันทีจ่ ะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน ระงับหรือมีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่
ไม่ว่าจะเป็ นการถาวรหรือชั่วคราว เช่น การสั่งการ การอนุญาต การอนุมัติ การรับรองและการรับจด
ทะเบียน แต่ไม่หมายความรวมถึงการออกกฎ”
1. วิธีปฏิบตั ิรำชกำรทำงปกครอง 2. กำรพิจำรณำทำงปกครอง
3. คำสั่งทำงปกครอง 4. กฎ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 155


6. “บุคคล คณะบุคคลหรือนิติบุคคล ซึ่งใช้อานาจหรือได้รับมอบให้ใช้อานาจทางปกครองของรัฐใน
การดาเนินการอย่างหนึ่งอย่างใดตามกฎหมาย” หมายถึง
1. คณะกรรมกำรวินิจฉัยข้อพิพำท 2. เจ้ำหน้ำที่
3. คู่กรณี 4. องค์กร

7. ผู้ทรงคุณวุฒทิ เี่ ป็ นคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง มีจานวนตามข้อใด


1. ไม่นอ้ ยกว่ำ 3 คนแต่ไม่เกิน 5 คน 2. ไม่นอ้ ยกว่ำ 3 คนแต่ไม่เกิน 7 คน
3. ไม่นอ้ ยกว่ำ 5 คนแต่ไม่เกิน 7 คน 4. ไม่นอ้ ยกว่ำ 5 คนแต่ไม่เกิน 9 คน

8. ถ้าเกิดกรณีตามข้อใดเจ้าหน้าที่ จะทาการพิจารณาทางปกครองไม่ได้
1. เจ้ำหน้ำที่เป็ นคู่กรณีเอง 2. เจ้ำหน้ำที่เป็ นคู่หมัน้ ของคู่กรณี
3. เจ้ำหน้ำที่เป็ นคู่สมรสของคู่กรณี 4. ถูกทุกข้อ

9. ถ้าคู่กรณีไม่ประสงค์จะเข้ามาดาเนินการในกระบวนการพิจารณาทางปกครองสามารถตั้งผู้ทาการ
แทนได้หรือไม่
1. ไม่ได้ 2. ได้
3. ไม่ได้ค่กู รณีตอ้ งมำเอง 4. กฎหมำยไม่ได้เปิ ดช่องไว้

10. ตัวแทนร่วมต้องมีคู่กรณีตั้งแต่กี่คนขึน้ ไป
1. 20 คน 2. 30 คน
3. 40 คน 4. 50 คน

11. การขอให้เจ้าหน้าทีม่ คี าสั่งทางปกครองโดยหลักเอกสารที่ยืน ต้องทาเป็ นภาษาใด


1. ภำษำไทย 2. ภำษำต่ำงประเทศ
3. ภำษำอังกฤษ 4. ภำษำไทยหรือภำษำต่ำงประเทศ

12. ถ้าคาสั่งทางปกครองอาจกระทบถึงสิทธิของคู่กรณี เจ้าหน้าทีต่ ้องให้คู่กรณีได้ทราบสิ่งใดบ้าง


1. ได้ทรำบข้อเท็จจริงอย่ำงเพียงพอ 2. มีโอกำสได้โต้แย้ง
3. มีโอกำสได้แสดงพยำนหลักฐำนของตน 4. ถูกทุกข้อ

13. คาสั่งทางปกครองทีท่ าเป็ นหนังสือ อย่างน้อยต้องระบุอะไรบ้าง


1. วัน เดือน และปี ท่ีทำคำสั่ง 2. ชื่อและตำแหน่งของเจ้ำหน้ำที่ผูท้ ำคำสั่ง
3. ลำยมือชื่อของเจ้ำหน้ำที่ผูท้ ำคำสั่ง 4. ถูกทุกข้อ

156 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


14. คาสั่งทางปกครองสิน้ ผลได้ตามข้อใด
1. ถูกเพิกถอน 2. สิน้ ผลลงโดยเงื่อนเวลำ
3. คำสั่งที่เจ้ำหน้ำที่ทำไม่ชอบด้วยกฎหมำย 4. ข้อ 1. และ 2.

15. การอุทธรณ์คาสั่งทางปกครอง คู่กรณีต้องอุทธรณ์คาสั่งทางปกครองต่อเจ้าหน้าที่ผู้ทาคาสั่งทาง


ปกครองภายในกี่วันนับแต่วันทีต่ นได้รับแจ้งคาสั่ง
1. 15 วัน 2. 30 วัน
3. 60 วัน 4. 90 วัน

16. ใครทีส่ ารมารถเพิกถอนคาสั่งทางปกครองได้


1. เจ้ำหน้ำที่ผทู้ ำคำสั่ง 2. ผูบ้ งั คับบัญชำของเจ้ำหน้ำที่ผูท้ ำคำสั่ง
3. คู่กรณี 4. ข้อ 1. และ 2.

17. การบังคับทางปกครอง จะไม่ใช้บังคับกับ


1. คู่กรณี 2. คู่กรณีท่เี ป็ นนิติบุคคล
3. คู่กรณีท่เี ป็ นบุคคลธรรมดำ 4. หน่วยงำนของรัฐ

18. เจ้าหน้าที่ผู้ทาคาสั่งทางปกครองต้องมีหนังสือเตือนให้ผู้อยู่ในการบังคับตามคาสั่งทางปกครอง
ไม่น้อยกว่ากี่วันก่อนจะบังคับทางปกครองโดยยึดหรืออายัดทรัพย์สิน
1. 7 วัน 2. 15 วัน
3. 30 วัน 4. 60 วัน

19. ค่าปรับที่เจ้าหน้าที่ส่ังให้ผู้ท่ฝี ่ าฝื นหรือไม่ปฏิบัติตามคาสั่งทางปกครองที่กาหนดให้กระทาหรือละ


เว้นการกระทา ชาระเป็ นรายวันไปจนกว่าจะยุติการฝ่ าฝื นคาสั่งหรือได้มีการปฏิบัติตามคาสั่งแล้ว
เรียกว่า
1. ค่ำปรับทำงปกครอง 2. ค่ำปรับบังคับกำร
3. ค่ำปรับบังคับคดี 4. ค่ำปรับบังคับรำยวัน

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 157


20. การแจ้งในกรณีทรี่ ู้ตัวและภูมิลาเนา แต่มีผู้รับเกิน 100 คน การดาเนินการตามข้อใดถือว่าได้รับ
แจ้งแล้ว
1. วำงหนังสือนัน้ ไว้ในที่ซ่งึ เห็นได้ง่ำย ณ สถำนที่นนั้ ต่อหน้ำเจ้ำพนักงำน
2. ปิ ดหนังสือนัน้ ไว้ในที่ซ่งึ เห็นได้ง่ำย ณ สถำนที่นนั้ ต่อหน้ำเจ้ำพนักงำน
3. ปิ ดประกำศไว้ ณ ที่ว่ำกำรอำเภอที่ผรู้ บั มีภมู ิลำเนำ
4. ประกำศในหนังสือพิมพ์ซ่งึ แพร่หลำยในท้องถิ่นนัน้

21. คู่กรณีมีสิทธิขอตรวจดูเอกสารที่จาเป็ นต้องรู้เพื่อการโต้แย้งสิทธิหรือชีแ้ จงหรือป้ องกันสิทธิของ


ตนได้ การขอดังกล่าวไม่รวมถึงการขอในข้อใด
1. ขอตรวจดูเอกสำรต้นร่ำงคำวินิจฉัย ในขณะที่ยงั ไม่ได้ทำคำสั่งทำงปกครอง
2. ขอสำเนำเอกสำรที่เป็ นพยำนหลักฐำนทัง้ หมด
3. ขอดูหลักฐำนที่เจ้ำหน้ำที่เก็บรักษำไว้
4. มีสิทธิขอดูได้ทกุ กรณี

22. รู ปแบบคาสั่งทางการปกครองในข้อใดไม่ถูกต้อง
1. ทำเป็ นหนังสือ
2. เป็ นคำสั่งด้วยวำจำก็ได้
3. สั่งทำงจดหมำยอิเล็กทรอนิกส์
4. คำสั่งทำงปกครองอำจใช้รูปแบบได้ทงั้ ข้อ 1 , 2 และข้อ 3

23. ในกรณีคาสั่งทางปกครองเป็ นคาสั่งด้วยวาจา ถ้าผู้รับคาสั่งร้องขอให้ออกเป็ นหนังสือ ผู้ออกคาสั่ง


ต้องยืนยันคาสั่งนั้นเป็ นหนังสือภายในกี่วัน
1. 3 วัน 2. 5 วัน
3. 7 วัน 4. 15 วัน

24. เหตุผลทีต่ ้องจัดให้มีไว้ในคาสั่งทางปกครอง ทีท่ าเป็ นหนังสือคือข้อใด


1. ข้อเท็จจริงอันเป็ นสำระสำคัญ
2. กฎหมำยที่ใช้อำ้ งอิง
3. ข้อพิจำรณำและข้อสนับสนุนในกำรใช้ดลุ ยพินิจ
4. ต้องมีเหตุผลทัง้ ในข้อ 1 , 2 และ 3

158 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


25. ข้อใดไม่ถูกต้องเกี่ยวกับการอุทธรณ์คาสั่งทางปกครอง
1. ให้ค่กู รณีอทุ ธรณ์คำสั่งทำงปกครองต่อเจ้ำหน้ำที่ทำคำสั่งภำยใน 15 วันนับแต่วนั ที่ได้รบั แจ้งคำสั่ง
2. กำรอุทธรณ์คำสั่งทำงปกครองสำมำรถอุทธรณ์ดว้ ยวำจำได้
3. กำรอุทธรณ์ไม่เป็ นเหตุให้ทเุ ลำกำรบังคับตำมคำสั่งทำงปกครอง
4. เจ้ำหน้ำที่ตอ้ งพิจำรณำคำอุทธรณ์และแจ้งผูอ้ ทุ ธรณ์ภำยในไม่เกิน 30 วันนับแต่วนั ที่ได้รบั กำร
อุทธรณ์

26. ในการพิจารณาอุทธรณ์ เจ้าหน้าทีม่ ีอานาจพิจารณาในประเด็นตามข้อใด


1. พิจำรณำในประเด็นปัญหำข้อเท็จจริง
2. พิจำรณำประเด็นปัญหำข้อกฎหมำย
3. พิจำรณำควำมเหมำะสมของกำรทำคำสั่งทำงกำรปกครอง
4. ถูกทุกข้อ

27. การเพิกถอนคาสั่งทางการปกครองทีม่ ีลักษณะเป็ นการให้ประโยชน์ต้องกระทาภายในกี่วันนับแต่


ได้รู้ถึงเหตุทจี่ ะให้เพิกถอนคาสั่งทางการปกครองนั้น
1. 30 วัน 2. 60 วัน
3. 90 วัน 4. 120 วัน

28. เมื่ อ คู่ ก รณี มี ค าขอ เจ้ า หน้ า ที่อ าจเพิ กถอนหรื อ แก้ ไ ขเพิ่ ม เติ ม ค าสั่ งทางปกครองที่พ้นก าหนด
อุทธรณ์ได้ในกรณีใดบ้าง
1. มีพยำนหลักฐำนใหม่อนั อำจทำให้ขอ้ เท็จจริงที่ฟังเป็ นข้อยุติแล้วนัน้ เปลี่ยนแปลงไปในสำระสำคัญ
2. คู่กรณีท่แี ท้จริงไม่ได้เข้ำมำในกระบวนกำรพิจำรณำทำงปกครองหรือได้เข้ำมำในกระบวนกำร
3. เจ้ำหน้ำที่ไม่มีอำนำจที่จะทำคำสั่งทำงกำรปกครอง
4. ถูกทุกข้อ

29. เจ้าหน้าทีต่ ามข้อใดทาการพิจารณาทางปกครองได้


1. เป็ นคู่กรณีในคดี
2. เป็ นเจ้ำหนีห้ รือลูกหนี ้ หรือเป็ นนำยจ้ำงของคู่กรณี
3. เป็ นผูบ้ งั คับบัญชำของคู่กรณี
4. เป็ นพี่ชำยของคู่กรณี

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 159


30. คาสั่งทางปกครองที่กาหนดให้ละเว้นการกระทา ถ้าผู้อยู่ในบังคับของคาสั่งฝ่ าฝื น เจ้าหน้าที่อาจ
บังคับให้ชาระค่าปรับบังคับการ โดยจานวนเงินทีก่ าหนดต้องไม่เกินอัตราตามข้อใด
1. 500 บำทต่อวัน 2. 5,000 บำทต่อวัน
3. 20,000 บำทต่อวัน 4. 50,000 บำทต่อวัน

160 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


พามองภาพรวม
ในกำรทำโจทย์เรื่องนี ้ เนือ้ หำที่นอ้ งต้องรูอ้ ะไรบ้ำง
1. ข้อมูลเบือ้ งต้น
2. กำรฟ้องร้อง
3. กำรชดใช้ค่ำสินไหม

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 161


1 ข้อมูลเบือ้ งต้น
ผูใ้ ห้ ร.9
ผูร้ บั นำยบรรหำร ศิลปอำชำ (นำยกรัฐมนตรี)
ตรำโดย รัฐสภำ
ให้ 27 ก.ย. 2539
ประกำศ 14 พ.ย. 2539
บังคับใช้ 15 พ.ย. 2539 (วันถัดไปจำกวันประกำศ)
มำตรำ 15 มำตรำ
ผูร้ กั ษำกำร นำยกรัฐมนตรี

บรรดำกฎหมำย กฎและข้อบังคับใดๆ ซึง่ ขัดแย้งกับพระรำชบัญญัตินี ้ ให้ใช้พระรำชบัญญัตินี ้


ควำมสำคัญของ พ.ร.บ. นี ้
แทน
ข้ำรำชกำร พนักงำน ลูกจ้ำงหรือผูป้ ฏิบตั ิงำนประเภทอื่นไม่วำ่ จะเป็ นกำร แต่งตัง้ ในฐำนะเป็ น
เจ้ำหน้ำที่
กรรมกำรหรือฐำนะอื่นใด
กระทรวง ทบวง กรมหรือส่วนรำชกำรที่มฐี ำนะเป็ นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วน
ท้องถิ่นและรัฐวิสำหกิจที่ตงั้ ขึน้ โดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำช กฤษฎีกำและให้หมำยควำม
หน่วยงำนของรัฐ
รวมถึงหน่วยงำนอื่นของรัฐที่มีพระรำชกฤษฎีกำกำหนดให้เป็ นหน่วยงำนของรัฐตำม
พระรำชบัญญัตินี ้

162 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


2 การฟ้ องร้อง

@ หน่วยงำนของรัฐต้องรับผิดต่อผูเ้ สียหำยในผลแห่งละเมิดที่เจ้ำหน้ำที่ของตนได้กระทำใน
กำร ปฏิบตั ิหน้ำที่ ในกรณีนผี ้ เู้ สียหำยอำจฟ้องหน่วยงำนของรัฐดังกล่ำวได้โดยตรง แต่จะ
ฟ้องเจ้ำหน้ำที่ไม่ได้
ถ้ำกำรละเมิดเกิดจำกเจ้ำหน้ำที่ซง่ึ ไม่ได้สงั กัดหน่วยงำนของรัฐแห่งใดให้ถือ ว่ำ
กระทรวงกำรคลังเป็ น หน่วยงำนของรัฐที่ตอ้ งรับผิดชอบ
@ ถ้ำกำรกระทำละเมิดของเจ้ำหน้ำที่มิใช่กำรกระทำในกำรปฏิบตั ิหน้ำที่ เจ้ำหน้ำที่ตอ้ งรับ
ผิดใน กำรนัน้ เป็ นกำรเฉพำะตัว ในกรณีนผี ้ เู้ สียหำยอำจฟ้องเจ้ำหน้ำที่ได้โดยตรง แต่จะฟ้อง
หน่วยงำนของรัฐไม่ได้
@ ในคดีท่ผี เู้ สียหำยฟ้องหน่วยงำนของรัฐ ถ้ำหน่วยงำนของรัฐเห็นว่ำเป็ นเรื่องที่เจ้ำหน้ำที่
กำรฟ้องร้อง ต้องรับ ผิดหรือต้องร่วมรับผิด หรือในคดีท่ผี เู้ สียหำยฟ้องเจ้ำหน้ำที่ถำ้ เจ้ำหน้ำที่เห็นว่ำเป็ น
เรื่องที่หน่วยงำนของรัฐต้องรับ ผิดหรือต้องร่วมรับผิด หน่วยงำนของรัฐหรือเจ้ำหน้ำที่
ดังกล่ำวมีสิทธิขอให้ศำลที่พิจำรณำคดีนนั้ อยู่เรียกเจ้ำหน้ำที่ หรือหน่วยงำนของรัฐ แล้วแต่
กรณี เข้ำมำเป็ นคู่ควำมในคดี
ถ้ำศำลพิพำกษำยกฟ้องเพรำะเหตุท่หี น่วยงำนของรัฐหรือเจ้ำหน้ำที่ท่ถี กู ฟ้องมิใช่ผตู้ อ้ งรับผิด
ให้ขยำยอำยุควำมฟ้องร้องผูท้ ่ตี อ้ งรับผิดซึ่งมิได้ถกู เรียกเข้ำมำในคดีออกไปถึง 6 เดือนนับแต่
วันที่คำพิพำกษำนัน้ ถึงที่สดุ
@ เมื่อได้มกี ำรจัดตัง้ ศำลปกครองขึน้ แล้วสิทธิรอ้ งทุกข์ต่อคณะกรรมกำรวินจิ ฉัยร้องทุกข์ต่อ
หน่วยงำนรัฐ ให้ถือว่ำเป็ นสิทธิฟอ้ งคดีต่อศาลปกครอง

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 163


1. ไม่มีควำมผิด
- ไม่ตอ้ งชดใช้
2. มีควำมผิด
ลักษณะควำมผิด
- ชดใช้เองทัง้ หมด
- ร่วมชดใช้บำงส่วน
- ชดใช้เฉพำะของตนเอง

3 การชดใช้ค่าสินไหม
@ ค่าสินไหมทดแทน หมำยถึง "เงินที่ตอ้ งชดใช้เพื่อทดแทนควำมเสียหำย ที่เกิดขึน้ แก่
ทรัพย์สินหรือแก่บคุ คลอันเนื่องมำจำกกำรละเมิดหรือกำรผิดสัญญำ
@ กรณีทเี่ จ้าหน้าทีล่ ะเมิดต่อผู้เสียหาย
1. กรณีท่หี น่วยงานของรัฐต้องรับผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผเู้ สียหำยเพื่อกำรละเมิด
ของเจ้ำหน้ำที่ ให้หน่วยงำนของรัฐมีสิทธิเรียกให้เจ้ำหน้ำที่ผทู้ ่ลี ะเมิดชดใช้ค่ำสินไหมทดแทน
ดังกล่ำวแก่หน่วยงำนของรัฐได้ ถ้ำเจ้ำหน้ำที่ได้กระทำกำรนัน้ ด้วยความจงใจหรือประมาท
เลินเล่ออย่างร้ายแรง
2. ถ้ำกำรละเมิดเกิดจำกควำมผิดหรือควำมบกพร่องของหน่วยงำนของรัฐหรือระบบกำร
ดำเนินงำนส่วนรวม ให้หักส่วนของความรับผิดดังกล่าวออกด้วย
3. ในกรณีท่กี ำรละเมิดเกิดจำกเจ้ำหน้ำที่หลำยคนเจ้ำหน้ำที่แต่ละคนต้องรับผิดใช้คำ่ สินไหม
ทดแทนเฉพาะส่วนของตนเท่านั้น และมิให้นำหลักลูกหนีร้ ่วมของประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณิชย์มำบังคับ
กำรชดใช้ค่ำสินไหม 4. ถ้ำหน่วยงำนของรัฐหรือเจ้ำหน้ำที่ได้ใช้ค่ำสินไหมทดแทนแก่ผเู้ สียหำย สิทธิท่จี ะเรียกให้อีก
ฝ่ ำยหนึ่งชดใช้คำ่ สินไหมทดแทนแก่ตนให้มีกาหนดอายุความ 1 ปี นับแต่วันทีห่ น่วยงาน
ของรัฐหรือเจ้าหน้าทีไ่ ด้ใช้ค่าสินไหมทดแทนนั้นแก่ผู้เสียหาย
5. ถ้ำมิใช่กำรกระทำในกำรปฏิบตั ิหน้ำที่ให้บงั คับตำมบทบัญญัตแิ ห่งประมวลกฎหมาย
แพ่งและพาณิชย์
6. เมื่อหน่วยงำนของรัฐมีคำสั่งเช่นใดแล้วหำกผูเ้ สียหำยยังไม่พอใจในผลกำรวินิจฉัยของ
หน่วยงำนของรัฐก็ให้มีสิทธิรอ้ งทุกข์ต่อ คณะกรรมกำรวินิจฉัยร้องทุกข์ได้ภายใน 90 วันนับ
แต่วันทีต่ นได้รับแจ้งผลการวินิจฉัย หน่วยงานของรัฐต้องพิจารณาคาขอทีไ่ ด้รับให้
แล้วเสร็จภายใน 180 วัน หำกเรื่องใดไม่อำจพิจำรณำได้ทนั จะต้องรำยงำนปั ญหำและ
อุปสรรคให้รฐั มนตรีเจ้ำสังกัดหรือกำกับหรือควบคุมดูแลหน่วยงำนของรัฐแห่งนัน้ ทรำบและ
ขออนุมัตขิ ยายระยะเวลาออกไปได้แต่ไม่เกิน 180 วัน
@ กรณีทเี่ จ้าหน้าทีเ่ ป็ นผู้กระทาละเมิดต่อหน่วยงานของรัฐ
1. สิทธิเรียกร้องค่ำสินไหมทดแทนให้มีกาหนดอายุความ 2 ปี นับแต่วนั ทีห่ น่วยงานของ
รัฐรู้ถึงการละเมิดและรู้ตัวเจ้าหน้าทีผ่ ู้ทตี่ ้องใช้ค่าสินไหมทดแทน

164 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


2. กรณีท่หี น่วยงำนของรัฐเห็นว่ำเจ้ำหน้ำที่ผนู้ นั้ ไม่ตอ้ งรับผิดแต่กระทรวงกำรคลังตรวจสอบ
แล้วเห็นว่ำต้องรับผิด ให้สิทธิเรียกร้องค่ำสินไหมทดแทนนัน้ มีกาหนดอายุความ 1 ปี นับแต่
วันทีห่ น่วยงานของรัฐมีคาสั่งตามความเห็นของกระทรวงการคลัง
@ คณะรัฐมนตรีจดั ให้มีระเบียบเพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ซ่งึ ต้องรับผิด สำมำรถผ่อนชำระเงินที่จะต้อง
รับผิดนัน้ ได้โดยคำนึงถึงรำยได้ ฐำนะ ครอบครัว ควำมรับผิดชอบและพฤติกำรณ์
ประกอบด้วย

ตัวอย่างข้อสอบจริง
1. เจ้าหน้าทีต่ ามข้อใดทีต่ ้องรับผิดทางละเมิด หากตนเองได้กระทา
1. ข้ำรำชกำร 2. พนักงำน
3. ลูกจ้ำง 4. ถูกทุกข้อ

2. นาย ก เจ้าหน้าทีข่ องรัฐตาแหน่งพนักงานขับรถสังกัดหน่วยงานรัฐแห่งหนึ่ง ได้รับมอบหมายให้ขับ


รถพาเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานไปปฏิบัติงานต่างจังหวัดระหว่างทางรถยนต์ของทางราชการที่ นาย ก
ขับมาไม่สามารถบังคับได้และเบรกไม่อยู่ทาให้ไปชนกับรถเข็นขายผลไม้ของแม่ค้าข้างทางได้รับ
ความเสียหาย ผู้เสียหายต้องฟ้ องใคร
1. หน่วยงำนของรัฐ 2. เจ้ำหน้ำที่
3 แม่คำ้ 4. กระทรวงกำรคลัง

3. ถ้าการละเมิดเกิดจากเจ้าหน้าทีซ่ ึ่งไม่ได้สังกัดหน่วยงานของรัฐแห่งใดหน่วยงานใดต้องรับผิดชอบ
1. สำนักนำยกรัฐมนตรี 2. กระทรวงกำรคลัง
3. กระทรวงมหำดไทย 4. กระทรวงยุติธรรม

4. นาย ก เจ้าหน้าที่ของรั ฐวันหยุดราชการได้พาครอบครัวไปเที่ยวต่างจังหวัดระหว่างทางรถยนต์


ส่วนตัวของ นาย ก ขับมาไม่สามารถบังคับได้และเบรกไม่อยู่ ทาให้ไปชนกับรถเข็นขายผลไม้ของ
แม่ค้าข้างทางได้รับความเสียหาย ผู้เสียหายต้องฟ้ องใคร
1. หน่วยงำนของรัฐ 2. เจ้ำหน้ำที่
3. แม่คำ้ 4. กระทรวงกำรคลัง

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 165


5. หน่ วยงานของรั ฐต้องรั บผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหายเพื่อการละเมิดของเจ้าหน้ าที่ ให้
หน่วยงานของรัฐมีสิทธิเรียกให้เจ้าหน้าที่ผู้ทาละเมิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนดังกล่าวแก่หน่วยงาน
ของรัฐได้ในกรณีใดบ้าง
1. เรียกคืนได้ทกุ กรณีเพรำะเป็ นเงินของรัฐ
2. เจ้ำหน้ำที่ได้กระทำกำรด้วยควำมจงใจ
3. เจ้ำหน้ำที่ได้กระทำกำรด้วยควำมประมำทเลินเล่ออย่ำงร้ำยแรง
4. ข้อ 2 และ 3

6. ถ้าหน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหาย สิทธิที่จะเรียกให้อีกฝ่ าย
หนึ่งชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ตนให้มีกาหนดอายุความกี่ปี
1. 1 ปี 2. 3 ปี
3. 5 ปี 4. 10 ปี

7. กรณีทเี่ จ้าหน้าทีเ่ ป็ นผู้กระทาละเมิด ถ้ามิใช่การกระทาในการปฏิบัติหน้าที่ให้ดาเนินการตาม


กฎหมายใด
1. ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
2. ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมแพ่ง
3. ประมวลกฎหมำยอำญำ
4. ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ

8. วิ ธี ก ารชดใช้ ค่ า เสียหายที่เ กิ ดจากการละเมิ ด ของเจ้ าหน้ า ที่ต ามพระราชบั ญญั ติ ค วามผิ ด ทาง
ละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539 ข้อใดถูกต้อง
1. ชดใช้เป็ นเงิน
2. ซ่อมแซมทรัพย์สินที่เสียหำยให้คงสภำพเดิม
3. ชดใช้เป็ นทรัพย์สินที่มีคณ
ุ ภำพ สภำพและปริมำณอย่ำงเดียวกับที่เสียหำย
4. ถูกทุกข้อ

9. กรณีที่เจ้าหน้าที่เป็ นผู้กระทาละเมิดต่อหน่วยงานของรั ฐ สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนให้มี


กาหนดอายุความกี่ปี
1. 1 ปี 2. 2 ปี
3. 3 ปี 4. 4 ปี

166 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


10. การ ฟ้ องของบุคคลภายนอกทีไ่ ด้รับการละเมิดจากเจ้าหน้าทีร่ ัฐทีเ่ กิดจากการปฏิบัติหน้าที่และ
เจ้าหน้าทีร่ ัฐคนนั้นไม่ได้สังกัดหน่วยงานใด บุคคลภายนอกจะฟ้ องหน่วยงานใด
1. ฟ้องเจ้ำหน้ำที่คนนัน้ 2. ฟ้องหน่วยงำนรัฐ
3. ฟ้องนำยกรัฐมนตรี 4. ฟ้องกระทรวงกำรคลัง

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 167


พามองภาพรวม
ในกำรทำโจทย์เรื่องนี ้ เนือ้ หำที่นอ้ งต้องรูอ้ ะไรบ้ำง
1. ข้อมูลเบือ้ งต้น
2. มำตรฐำนทำงจริยธรรมและประมวลจริยธรรม
3. คณะกรรมกำรมำตรฐำนทำงจริยธรรม
4. กำรรักษำจริยธรรมของเจ้ำหน้ำที่รฐั

1 ข้อมูลเบือ้ งต้น
ผูใ้ ห้ ร.10
ผูร้ บั พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชำ (นำยกรัฐมนตรี)
ตรำโดย สภำนิติบญ
ั ญัติแห่งชำติ
ให้ 14 เม.ย. 2562
ประกำศ 16 เม.ย. 2562
บังคับใช้ 17 เม.ย. 2562 (วันถัดไปจำกวันประกำศ)
มำตรำ 22 มำตรำ
ผูร้ กั ษำกำร นำยกรัฐมนตรี

168 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


เป็ นมำตรฐำนกลำง เพื่อให้หน่วยงำนของรัฐใช้เป็ นหลักในกำรกำหนดประมวลจริยธรรม
ควำมสำคัญของ พ.ร.บ. นี ้
สำหรับเจ้ำหน้ำที่ของหน่วยงำนนัน้ ๆ
กระทรวง ทบวง กรม ส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่น และมีฐำนะเป็ นกรม รำชกำรส่วน
หน่วยงำนของรัฐ ท้องถิ่น รัฐวิสำหกิจ องค์กำรมหำชน หรือหน่วยงำนอื่นของรัฐ ในฝ่ ำยบริหำร แต่ไม่
หมำยควำมรวมถึง หน่วยงำนธุรกำรของรัฐสภำ องค์กรอิสระ ศำล และ องค์กรอัยกำร
เจ้ำหน้ำที่ของรัฐ หมำยควำมว่ำ ข้ำรำชกำร พนักงำน ลูกจ้ำง หรือผูป้ ฏิบตั ิงำนอื่น ในหน่วยงำนของรัฐ
คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน คณะกรรมกำร ข้ำรำชกำรพลเรือนในสถำบันอุดมศึกษำ
คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรครูและบุคลำกรทำงกำรศึกษำ
คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรตำรวจ ตำมกฎหมำยว่ำด้วยระเบียบข้ำรำชกำรประเภทนัน้ รวมทัง้
องค์กรกลำงบริหำรงำนบุคคล
คณะกรรมกำรกลำงบริหำรงำนบุคคลของเจ้ำหน้ำที่ของรัฐในฝ่ ำยบริหำร และคณะกรรมกำร
มำตรฐำนกำรบริหำรงำนบุคคลส่วนท้องถิ่นตำมกฎหมำยว่ำด้วยระเบียบบริหำรงำนบุคคล
ส่วนท้องถิ่น

2 มาตรฐานทางจริยธรรม และประมวลจริยธรรม

จริยธรรม หลักเกณฑ์เกี่ยวกับควำมดีงำมที่เป็ นข้อประพฤติปฏิบตั ิ


@ หลักเกณฑ์กำรประพฤติปฏิบตั ิอย่ำงมีคณ ุ ธรรม ของเจ้ำหน้ำที่ของรัฐ ซึง่ จะต้อง
ประกอบด้วย
1. ยึดมั่นในสถำบันหลักของประเทศ อันได้แก่ ชำติ ศำสนำ พระมหำกษัตริย ์ และ กำร
ปกครองระบอบประชำธิปไตยอันมีพระมหำกษัตริยท์ รงเป็ นประมุข
2. ซื่อสัตย์สจุ ริต มีจิตสำนึกที่ดี และรับผิดชอบต่อหน้ำที่
มำตรฐำนทำงจริยธรรม
3. กล้ำตัดสินใจและกระทำในสิ่งที่ถกู ต้องชอบธรรม
4. คิดถึงประโยชน์ส่วนรวมมำกกว่ำประโยชน์สว่ นตัว และมีจิตสำธำรณะ
5. มุ่งผลสัมฤทธิ์ของงำน
6. ปฏิบตั ิหน้ำที่อย่ำงเป็ นธรรมและไม่เลือกปฏิบตั ิ
7. ดำรงตนเป็ นแบบอย่ำงที่ดีและรักษำภำพลักษณ์ของทำงรำชกำร
@ องค์กรกลางบริหารงานบุคคลของหน่วยงานของรัฐ สำหรับเจ้ำหน้ำที่ของรัฐที่อยูใ่ น
ควำมรับผิดชอบ เช่น ข้ำรำชกำรพลเรือน องค์กรกลำงคือ ก.พ.
@ ในกรณีท่เี ป็ นเจ้ำหน้ำที่ของรัฐซึ่งไม่มีองค์กรกลำงบริหำรงำนบุคคลที่รบั ผิดชอบ ให้องค์กร
ผูร้ บั ผิดชอบในกำรจัดทำ
ต่อไปนีเ้ ป็ นผูจ้ ดั ทำ
ประมวลจริยธรรม
1. คณะรัฐมนตรี สำหรับข้ำรำชกำรกำรเมือง
2. สภำกลำโหม สำหรับข้ำรำชกำรทหำรและข้ำรำชกำรพลเรือนกลำโหม
3. สำนักงำนคณะกรรมกำรนโยบำยรัฐวิสำหกิจ สำหรับผูบ้ ริหำรและพนักงำนรัฐวิสำหกิจ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 169


4. คณะกรรมกำรพัฒนำและส่งเสริมองค์กำรมหำชน สำหรับผูบ้ ริหำร เจ้ำหน้ำที่และ
ผูป้ ฏิบตั ิงำนขององค์กำรมหำชน
@ ในกรณีท่มี ีปัญหำว่ำองค์กรใดเป็ นผูจ้ ดั ทำประมวลจริยธรรมสำหรับเจ้ำหน้ำที่ของรัฐ
ประเภทใด ให้ ก.ม.จ. เป็ นผูม้ ีอำนำจวินจิ ฉัย

3 คณะกรรมการมาตรฐานทางจริยธรรม
@ เรียกโดยย่อว่ำ “ก.ม.จ.” ประกอบด้วย
1. นำยกรัฐมนตรีหรือรองนำยกรัฐมนตรีซง่ึ นำยกรัฐมนตรีมอบหมำย เป็ นประธำนกรรมกำร
2. ผูแ้ ทนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือนที่ได้รบั มอบหมำย เป็ นรองประธำนกรรมกำร
3. กรรมกำรโดยตำแหน่งจำนวนห้ำคน ได้แก่
- ผูแ้ ทนที่ได้รบั มอบหมำยจำกคณะกรรมกำร ข้ำรำชกำรพลเรือนใน
สถำบันอุดมศึกษำ
- ผูแ้ ทนที่ได้รบั มอบหมำยจำกคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรครูและบุคลำกรทำงกำรศึกษำ
- ผูแ้ ทนที่ได้รบั มอบหมำยจำกคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรตำรวจ
- ผูแ้ ทนที่ได้รบั มอบหมำยจำกคณะกรรมกำรมำตรฐำนกำรบริหำรงำนบุคคลส่วนท้องถิ่น
คณะกรรมกำรมำตรฐำนทำง - ผูแ้ ทนที่ได้รบั มอบหมำยจำกสภำกลำโหม
จริยธรรม 4. กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิซ่งึ นำยกรัฐมนตรีแต่งตัง้ จำนวนไม่เกินห้ำคนเป็ นกรรมกำร
@ ให้เลขำธิกำร ก.พ. เป็ นกรรมกำรและเลขำนุกำรและให้เลขำธิกำร ก.พ. แต่งตัง้ ข้ำรำชกำร
ในสำนักงำน ก.พ. เป็ นผูช้ ่วยเลขำนุกำร
@ ให้สำนักงำน ก.พ. มีหน้ำที่ปฏิบตั ิงำนธุรกำร งำนประชุม งำนวิชำกำร กำรศึกษำหำข้อมูล
และกิจกำรต่ำงๆ ที่เกี่ยวข้องให้แก่ ก.ม.จ.
@ ก.ม.จ. จัดให้มีกำรทบทวนมำตรฐำนทำงจริยธรรมทุก 5 ปี
@ กำรประชุม ก.ม.จ. ต้องมีกรรมกำรมำประชุมไม่นอ้ ยกว่ำกึ่งหนึง่ ของจำนวนกรรมกำร
ทัง้ หมดเท่ำที่มีอยู่จงึ จะเป็ นองค์ประชุม ส่วนกำรวินิจฉัยชีข้ ำดของที่ประชุม ให้ถือเสียงข้ำง
มำก

@ คุณสมบัติของกรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ
1. มีสญั ชำติไทย
2. มีอำยุไม่ต่ํำกว่ำ 45 ปี
กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ 3. ไม่เป็ นบุคคลล้มละลำย
4. ไม่เป็ นคนไร้ควำมสำมำรถหรือคนเสมือนไร้ควำมสำมำรถ
5. ไม่เคยได้รบั โทษจำคุกโดยคำพิพำกษำถึงที่สดุ ให้จำคุกเว้นแต่เป็ นโทษ ที่ได้กระทำโดย
ประมำท

170 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


6. ไม่เป็ นผูด้ ำรงตำแหน่งทำงกำรเมือง
7. ไม่เคยถูกลงโทษทำงวินยั หรือให้ออก ปลดออกหรือไล่ออกจำกรำชกำร รัฐวิสำหกิจหรือ
หน่วยงำนของรัฐ
8. ไม่เคยต้องคำพิพำกษำหรือคำสั่งของศำลอันถึงที่สดุ
9. ไม่เคยต้องคำพิพำกษำอันถึงที่สดุ ว่ำกระทำควำมผิดต่อตำแหน่งหน้ำที่รำชกำร
10. ไม่อยู่ในระหว่ำงต้องห้ำมมิให้ดำรงตำแหน่งทำงกำรเมือง
11. ไม่เคยพ้นจำกตำแหน่งเพรำะศำลฎีกำหรือศำลฎีกำแผนกคดีอำญำของผูด้ ำรงตำแหน่ง
ทำงกำรเมือง
@ กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิมวี ำระกำรดำรงตำแหน่งครำวละ 3 ปี
กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิซ่งึ พ้นจำกตำแหน่งตำมวำระอำจได้รบั แต่งตัง้ อีกได้ แต่จะดำรง
ตำแหน่งติดต่อกันเกินสองวำระไม่ได้
@ กำรพ้นจำกตำแหน่งของกรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ
1. ตำย 2. ลำออก 3. ขำดคุณสมบัติหรือมีลกั ษณะต้องห้ำม
กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ
4. ก.ม.จ. มีมติให้ออกจำกตำแหน่งด้วยคะแนนเสียงไม่นอ้ ยกว่ำกึง่ หนึ่งของจำนวนกรรมกำร
เท่ำที่มีอยู่
5. พ้นจำกตำแหน่งตำมวำระ
@ กรณีแต่งตัง้ แทนตำแหน่งที่วำ่ งหรือแต่งตัง้ ผูท้ รงคุณวุฒเิ พิ่ม ให้อยู่ ในตำแหน่งเท่ำกับวำระ
ที่เหลืออยู่ของผูซ้ ง่ึ ตนแทนหรือผูซ้ ่งึ แต่งตัง้ ไว้แล้ว
1. เสนอแนะและให้คำปรึกษำเกี่ยวกับนโยบำยและยุทธศำสตร์ดำ้ นมำตรฐำนทำงจริยธรรม
และกำรส่งเสริมจริยธรรมภำครัฐต่อคณะรัฐมนตรี
2. กำหนดแนวทำงหรือมำตรกำรในกำรขับเคลื่อนกำรดำเนินกระบวนกำรรักษำจริยธรรม
3. กำหนดแนวทำงในกำรส่งเสริมและพัฒนำเพื่อเสริมสร้ำงประสิทธิภำพให้เจ้ำหน้ำที่ของรัฐ
หน้ำที่และอำนำจ ของ มีควำมรูค้ วำมเข้ำใจเกี่ยวกับมำตรฐำนทำงจริยธรรมและยึดถือแนวทำงปฏิบตั ติ ำมประมวล
คณะกรรมกำรมำตรฐำนทำง จริยธรรม
จริยธรรม 4. กำกับ ติดตำม และประเมินผลกำรดำเนินกำรตำมมำตรฐำนทำงจริยธรรม
5. ตรวจสอบรำยงำนประจำปี ของหน่วยงำนของรัฐ และรำยงำนสรุปผลกำรดำเนินงำน
ดังกล่ำวเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อทรำบอย่ำงน้อยปี ละหนึ่งครัง้
6 ตีควำมและวินิจฉัยปั ญหำที่เกิดจำกกำรใช้บงั คับพระรำชบัญญัตินี ้
7. ปฏิบตั ิหน้ำที่อื่นตำมที่บญ ั ญัตไิ ว้ในพระรำชบัญญัตินหี ้ รือตำมที่คณะรัฐมนตรีมอบหมำย

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 171


4 การรักษาจริยธรรมของเจ้าหน้าทีร่ ัฐ
เพื่อประโยชน์ในกำรรักษำจริยธรรมของเจ้ำหน้ำที่ของรัฐ ให้หน่วยงำนของรัฐ ดำเนินกำร
ดังต่อไปนี ้
1. กำหนดให้มีผรู้ บั ผิดชอบเกี่ยวกับกำรรักษำจริยธรรมประจำหน่วยงำนของรัฐ ในกำรนี ้ อำจ
มอบหมำยให้ส่วนงำนที่มีหน้ำที่และภำรกิจในด้ำนจริยธรรม ธรรมำภิบำล หรือที่เกี่ยวกับ กำร
บริหำรงำนบุคคล หรือคณะกรรมกำรและกลุ่มงำนจริยธรรมประจำหน่วยงำนของรัฐที่มอี ยู่
แล้ว เป็ นผูร้ บั ผิดชอบก็ได้
2. ดำเนินกิจกรรมกำรส่งเสริม สนับสนุน ให้ควำมรู ้ ฝึ กอบรม และพัฒนำเจ้ำหน้ำที่ของรัฐ ใน
กำรรักษำจริยธรรมของ
หน่วยงำนของรัฐ และจัดให้มีมำตรกำรและกลไกที่มีประสิทธิภำพเพื่อเสริมสร้ำงให้มกี ำร
เจ้ำหน้ำที่ของรัฐ
ปฏิบตั ิ ตำมประมวลจริยธรรม รวมทัง้ กำหนดกลไกในกำรส่งเสริมให้ประชำชนมีส่วนร่วมใน
กำรตรวจสอบพฤติกรรม ของเจ้ำหน้ำที่ของรัฐ ตลอดจนสร้ำงเครือข่ำยและประสำนควำม
ร่วมมือระหว่ำงหน่วยงำนของรัฐและ ภำคเอกชน
3. ทุกสิน้ ปี งบประมำณ ให้จดั ทำรำยงำนประจำปี ตำมหลักเกณฑ์ท่ี ก.ม.จ. กำหนดเสนอต่อ
ก.ม.จ. โดยให้หน่วยงำนของรัฐเสนอรำยงำนประจำปี ผำ่ นองค์กรกลางบริหารงานบุคคล
หรือองค์กรซึง่ ไม่มีองค์กรกลางบริหารงานบุคคลทีร่ ับผิดชอบแล้วแต่กรณี เพื่อ
ประเมินผลในภำพรวมของหน่วยงำนของรัฐเสนอต่อ ก.ม.จ. ด้วย

สิ่งที่หน่วยงานของรัฐต้องดาเนินการเพือ่ ประโยชน์ในการรักษาจริยธรรม

หน่วยงานของรัฐ

แต่งตั้ง ฝึ กอบรม ส่งรายงานประจาปี

ผู้รับผิดชอบ ข้าราชการ/ พนักงาน /ลูกจ้าง ก.ม.จ.

172 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


ตัวอย่างข้อสอบจริง
1. ข้อใดคือนิยามของมาตรฐานทางจริยธรรม
1. ภำพคุณงำมควำมดีท่เี จ้ำหน้ำที่ของรัฐต้องยึดถือสำหรับกำรปฏิบตั ิงำน
2. หลักเกณฑ์กำรประพฤติปฏิบตั ิอย่ำงมีคณ ุ ธรรมของเจ้ำหน้ำที่ของรัฐ
3. กำรปฏิบตั ิท่ีควรกระทำหรือไม่ควรกระทำ
4. กำรดำรงตนในกำรกระทำควำมดีและละเว้นควำมชั่ว

2. ข้อใดเป็ นมาตรฐานทางจริยธรรม
1. ยึดมั่นในสถำบันหลักของประเทศอันได้แก่ ชำติ ศำสนำ พระมหำกษัตริย์ และกำร ปกครองระบอบ
ประชำธิปไตยอันมีพระมหำกษัตริยท์ รงเป็ นประมุข
2. ซื่อสัตย์สจุ ริต มีจิตสำนึกที่ดีและรับผิดชอบต่อหน้ำที่
3. กล้ำตัดสินใจและกระทำในสิ่งที่ถกู ต้องชอบธรรม
4. ถูกทุกข้อ

3. ใครมีหน้าทีจ่ ัดทาประมวลจริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าทีข่ องรัฐทีอ่ ยู่ในความรับผิดชอบของ


หน่วยงานรัฐ
1. คณะรัฐมนตรี 2. องค์กรกลำงบริหำรงำนบุคคล
3. คณะกรรมกำรมำตรฐำนทำงจริยธรรม 4. คณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน

4. ในกรณี ที่ผู้ บ ริ หารและพนั ก งานรั ฐวิ สาหกิ จ ไม่ มี อ งค์กรกลางบริ หารงานบุ ค คลที่รับ ผิด ชอบให้
องค์กรใดเป็ นผู้จัดทาประมวลจริยธรรม
1. สำนักกำกับและประเมินผลรัฐวิสำหกิจ
2. สำนักนโยบำยและแผนรัฐวิสำหกิจ
3. สำนักงำนปลัดกระทรวงกำรคลัง
4. สำนักงำนคณะกรรมกำรนโยบำยรัฐวิสำหกิจ

5. ในกรณีท่ีมีปัญหาว่าองค์กรใดเป็ นผู้จัดทาประมวลจริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐประเภทใด
ใครมีอานาจวินิจฉัย
1. คณะรัฐมนตรี 2. ก.ม.จ.
3. ก.พ.ร. 4. องค์กรกลำงบริหำรงำนบุคคล

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 173


6. ใครเป็ นประธานคณะกรรมการมาตรฐานทางจริยธรรม
1. นำยกรัฐมนตรี
2. รองนำยกรัฐมนตรีซ่งึ นำยกรัฐมนตรีมอบหมำย
3. นำยกรัฐมนตรีหรือรองนำยกรัฐมนตรีซ่งึ นำยกรัฐมนตรีมอบหมำย
4. กรรมกำรผูท้ รงคุณวุฒิ ที่กรรมกำรเลือกกันเองจำนวน 1 คน

7. กรรมการผู้ทรงคุณวุฒใิ นคณะกรรมการมาตรฐานทางจริยธรรมมีจานวนไม่เกินกี่คน
1. 3 คน 2. 5 คน
3. 7 คน 4. 9 คน

8. องค์กรใดทาหน้าที่ปฏิบัติงานธุรการ งานประชุม งานวิชาการ การศึกษาหาข้อมูลและกิจการ ต่าง


ๆ ให้แก่ ก.ม.จ.
1. สำนักงำน ก.ม.จ. 2. สำนักงำน ก.พ.
3. สำนักงำน ก.พ.ร. 4. สำนักนำยกรัฐมนตรี

9. ถ้ากรรมการผู้ทรงคุณวุฒมิ ีความประพฤติเสื่อมเสีย ก.ม.จ. มีมติให้ออกจากตาแหน่งใด ซึ่งต้อง มี


คะแนนเสียงเท่าใด
1. ไม่นอ้ ยกว่ำกึ่งหนึ่ง 2. 2 ใน 3
3. 2 ใน 5 4. 3 ใน 5

10. ให้ ก.ม.จ. จัดให้มีการทบทวนมาตรฐานทางจริยธรรมทุกระยะเวลากี่ปี


1. 3 ปี 2. 5 ปี
3. 10 ปี 4. 15 ปี

174 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


พามองภาพรวม

ในกำรทำโจทย์เรื่องนี ้ เนือ้ หำที่นอ้ งต้องรูอ้ ะไรบ้ำง


1. ข้อมูลเบือ้ งต้น
2. ควำมผิดต่อตำแหน่งหน้ำที่รำชกำร ม.147 – ม.166

1 ข้อมูลเบือ้ งต้น
เจ้ำพนักงำน บุคคลซึ่งกฎหมำยบัญญัติวำ่ เป็ นเจ้ำพนักงำนหรือได้รบั กำรแต่งตัง้ ตำมกฎหมำยให้ปฏิบตั ิ
หน้ำที่รำชกำร ไม่วำ่ จะเป็ นประจำหรือชั่วครำวและไม่วำ่ จะได้ค่ำตอบแทนหรือไม่
ควำมแตกต่ำงระหว่ำง เจ้ำ @ เจ้ำพนักงำน ไม่เจำะจงหน้ำที่รบั ผิดชอบ
พนักงำนและเจ้ำพนักงำนมี @ เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ เจำะจงหน้ำที่รบั ผิดชอบ
หน้ำที่
กระทำโดยทุจริต กำรกระทำอันเกิดจำกกำรแสวงหำประโยชน์ท่มี คิ วรได้ โดยชอบด้วยกฎหมำยสำหรับ
ตนเองหรือผูอ้ ื่น
กระทำโดยมิชอบ กำรกระทำอันก่อให้เกิดควำมเสียหำย
กลุ่มควำมผิด @ มำตรำ 147 – 156 กระทำโดยทุจริต
@ มำตรำ 157 กระทำโดยมิชอบและโดยทุจริต
@ มำตรำ 158 – 166 กระทำโดยมิชอบ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 175


2 ความผิดต่อตาแหน่งหน้าทีร่ าชการ ม.147-ม.166
ฐานความผิด การกระทาผิด
จำคุกตัง้ แต่ 5 ปี ถงึ 20 ปี หรือ @ มำตรำ 147 เจ้าพนักงานมีหน้าที่ ซือ้ จัดกำรหรือรักษำทรัพย์ เบียดบังทรัพย์นนั้ เป็ นของ
จำคุกตลอดชีวิตและปรับตัง้ แต่ ตนหรือเป็ นของผูอ้ ื่นโดยทุจริตหรือยอมให้ผอู้ ื่นเอำทรัพย์นนั้
2000 บำทถึง 40000 บำท @ มำตรำ 150 เจ้ำพนักงำน กระทำกำรหรือไม่กระทำกำรอย่ำงใดในตำแหน่ง โดยเห็นแก่
ทรัพ ย์สิน หรื อ ประโยชน์ซ่ึงตนได้เรี ยกรับหรื อยอมจะรับไว้ก่ อนที่ต นได้รับ แต่งตั้งเป็ นเจ้ำ
พนักงำนในตำแหน่งนัน้
@ มำตรำ 151 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ซือ้ จัดกำรหรือรักษำทรัพย์ ใช้ อำนำจในตำแหน่งโดย
ทุจริต อันเป็ นกำรเสียหำยแก่รฐั เทศบำล สุขำภิบำลหรือเจ้ำของทรัพย์
@ มำตรำ 154 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ เรียกเก็บหรือตรวจสอบภำษีอำกร ค่ำธรรมเนียมหรือเงิน
อื่นใด เรียกเก็บหรือละเว้นไม่เรียกเก็บภำษี อำกร ค่ำธรรมเนียมหรือเงินนัน้ หรือกระทำกำร
หรือไม่กระทำกำรอย่ำงใด เพื่อให้ผมู้ ีหน้ำที่เสียภำษีอำกรหรือค่ำธรรมเนียมนัน้ มิตอ้ งเสียหรือ
เสียน้อยไปกว่ำที่จะต้องเสีย
@ มำตรำ 155 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ กำหนดรำคำทรัพย์สินหรือสินค้ำใดๆ เพื่อเรียกเก็บภำษี
อำกรหรือค่ำธรรมเนียม กำหนดรำคำทรัพย์สินหรือสินค้ำนัน้ เพื่อให้ผมู้ ีหน้ำที่เสียภำษีอำกร
หรือค่ำธรรมเนียมนัน้ มิตอ้ งเสียหรือเสียน้อยไปกว่ำที่จะต้องเสีย
@ มำตรำ 156 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ตรวจสอบบัญชีตำมกฎหมำย กระทำกำรหรือไม่กระทำ
กำรอย่ำงใด เพื่อให้มีกำรละเว้นกำรลงรำยกำรในบัญชี ลงรำยกำรเท็จในบัญชี แก้ไขบัญชี
หรื อ ซ่ อ นเร้น หรื อ ท ำหลัก ฐำนในกำรลงบัญ ชี อัน จะเป็ น ผลให้ก ำรเสี ย ภำษี อ ำกรหรื อ
ค่ำธรรมเนียมนัน้ มิตอ้ งเสียหรือเสียน้อยกว่ำที่จะต้องเสีย

จำคุกตัง้ แต่ 5 ปี ถงึ 20 ปี หรือ @ มำตรำ 148 เจ้ำพนักงำน ใช้อำนำจในตำแหน่งโดยมิชอบ ข่มขืนใจหรือจูงใจเพื่อให้บุคคล


จำคุกตลอดชีวิต และปรับตัง้ ใด มอบให้หรือหำมำให้ซ่งึ ทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่ตนเองหรือผูอ้ ื่น
แต่ 2000 บำทถึง 40000 บำท @ มำตรำ 149 เจ้ำพนักงำน สมำชิกสภำนิติบญ ั ญัติแห่งรัฐ สมำชิกสภำ จังหวัดหรือสมำชิก
หรือประหำรชีวิต สภำเทศบำลเรียกรับหรือยอมจะรับทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดสำหรับตนเองหรือผูอ้ ื่น เพื่อ
กระทำกำรหรือไม่กระทำกำรอย่ำงใดในตำแหน่ง

จำคุกตัง้ แต่ 1 ปี ถงึ 10 ปี และ @ มำตรำ 152 เจ้ำ พนัก งำนมีห น้ำที่ จัด กำรหรื อ ดูแ ลกิจ กำรใด เข้ำ ไปมี ส่ว นได้เสี ยเพื่อ
ปรับตัง้ แต่2000 บำทถึง 20000 ประโยชน์สำหรับตนเองหรือผูอ้ ื่นเนื่องด้วยกิจกำรนัน้
บำท @ มำตรำ 153 เจ้ำ พนัก งำนมี ห น้ำ ที่ จ่ ำ ยทรัพ ย์ จ่ ำ ยทรัพ ย์นั้น เกิ น กว่ ำ ที่ ค วรจ่ ำ ยเพื่ อ
ประโยชน์สำหรับตนเองหรือผูอ้ ื่น

176 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


จำคุกตัง้ แต่ 1 ปี ถงึ 10 ปี หรือ @ มำตรำ 157 เจ้ำพนักงำน ปฏิบตั ิหรือละเว้นกำรปฏิบตั ิหน้ำที่โดยมิชอบ เพื่อให้เกิดควำม
ปรับตัง้ แต่ 2000 บำทถึง เสียหำยแก่ผหู้ นึ่งผูใ้ ดหรือปฏิบตั ิหรือละเว้นกำรปฏิบตั ิหน้ำที่โดยทุจริต
20000 บำท หรือทัง้ จำทัง้ ปรับ
จำคุกไม่เกิน 7 ปี และปรับไม่ @ มำตรำ 158 เจ้ำพนักงำน ทำให้เสียหำย ทำลำย ซ่อนเร้น เอำไปเลียหรือทำให้สญ ู หำยหรือ
เกิน 14000 บำท ทำให้ไร้ประโยชน์ ซึ่งทรัพย์หรือเอกสำรใด อันเป็ นหน้ำที่ของตนที่จะ ปกครองหรือรักษำไว้
หรือยินยอมให้ผอู้ ื่นกระทำ
@ มำตรำ 162 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ทำเอกสำร รับเอกสำรหรือกรอกข้อควำมลงในเอกสำร
กระทำกำรดังนีใ้ นกำรปฏิบตั ิกำรตำมหน้ำที่
(1) รับรองเป็ นหลักฐำนว่ำ ตนได้กระทำกำรอย่ำงใดขึน้ อันเป็ นควำมเท็จ
(2) รับรองเป็ นหลักฐำนว่ำ ได้มีกำรแจ้งข้อควำม อันมิได้มีกำรแจ้ง
(3) ละเว้น ไม่จดข้อควำม ซึ่งตนมีหน้ำที่ตอ้ งรับจด
(4) รับรองเป็ นหลักฐำน ซึ่งข้อเท็จจริงในเอกสำรนัน้ มุ่งพิสจู น์ควำมจริงอันเป็ นควำมเท็จ
จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่ มำตรำ 159 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ดูแล รักษำทรัพย์หรือเอกสำรใด กระทำกำรอันมิชอบด้วย
เกิน 10000 บำท หรือทัง้ จำทัง้ หน้ำที่ โดยถอน ทำให้เสียหำย ทำลำยหรือท่ำให้ไร้ประโยชน์หรือโดย ,ยินยอมให้ผอู้ ื่นกระทำ
ปรับ ซึ่งตรำหรือเครื่องหมำยที่เจ้ำพนักงำนได้ประทับหรือหมำยไว้ท่ที รัพย์เพื่อเป็ นหลักฐำนในกำร
ยึดหรือรักษำสิ่งนัน้
มำตรำ 160 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ รักษำหรือใช้ดวงตรำหรือรอยตรำของรำชกำรกระทำกำร
อันมิชอบด้วยหน้ำที่ โดยใช้ดวงตรำหรือรอยตรำนัน้ หรือยินยอมให้ผอู้ ื่นกระทำ ซึ่งอำจทำให้
ผูอ้ ื่นหรือประชำชนเสียหำย
มำตรำ 163 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ในกำรไปรษณีย ์ โทรเลขหรือ โทรศัพท์ กระทำกำรอันมิ
ชอบด้วยหน้ำที่ดงั นี ้
(1) เปิ ดหรือยอมให้ผอู้ ื่นเปิ ดจดหมำยหรือสิ่งอื่นที่ส่งทำงไปรษณียห์ รือโทรเลข
(2) ทำให้เสียหำย ทำลำย ทำให้สญ ู หำยหรือยอมให้ผอู้ ื่นทำให้เสียหำย ทำลำยหรือทำให้สญ ู
หำย ซึ่งจดหมำยหรือสิ่งอื่นที่ส่งทำงไปรษณียห์ รือโทรเลข
(3) กัก ส่งให้ผิดทำง หรือส่งให้แก่บุคคลซึ่งรูว้ ่ำมิใช่เป็ นผูร้ บั ซึ่งจดหมำยหรือสิ่งอื่นที่ส่งทำง
ไปรษณียห์ รือโทรเลข
(4) เปิ ดเผยข้อควำมที่ส่งทำงไปรษณีย ์ ทำงโทรเลขหรือทำงโทรศัพท์
มำตรำ 164 เจ้ำพนักงำน รูห้ รืออำจรูค้ วำมลับในรำชกำร กระทำโดยประกำรใดๆ อันมิชอบ
ด้วยหน้ำที่ให้ผอู้ ื่นล่วงรูค้ วำมลับนัน้
มำตรำ 166 เจ้ำพนักงำน ละทิง้ งำนหรือกระทำกำรอย่ำงใดๆ เพื่อให้งำนหยุดชะงักหรือ
เสียหำย โดยร่วมกระทำกำรเช่นนัน้ ด้วยกันตัง้ แต่ 5 คนขึน้ ไป
จำคุกไม่เกิน 10 ปี และปรับไม่ @ มำตรำ 161 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ทำเอกสำร กรอกข้อควำมลงในเอกสำรหรือดูแลรักษำ
เกิน 20000 บำท เอกสำร กระทำกำรปลอมเอกสำรโดยอำศัยโอกำสที่ตนมีหน้ำที่นนั้
จำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่ @ มำตรำ 165 เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ ปฏิบตั ิกำรให้เป็ นไปตำมกฎหมำยหรือคำสั่ง ซึง่ ได้ส่งั
เกิน 2000 บำท หรือทัง้ จำ ทัง้ เพื่อบังคับ ป้องกันหรือขัดขวำงมิให้เป็ นไปตำมกฎหมำยหรือคำสั่งนัน้
ปรับ

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 177


ตัวอย่างข้อสอบจริง
1. การกระทาโดยทุจริตหมายถึง
1. กำรกระทำอันเกิดจำกกำรแสวงหำประโยชน์ท่มี ิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมำยสำหรับตนเองหรือผูอ้ ่ืน
2. กำรกระทำอันเกิดจำกกำรแสวงหำประโยชน์และก่อให้เกิดควำมเสียหำย
3. กำรกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมำย เพื่อแสวงหำผลประโยชน์ให้ตวั เอง
4. กำรกระทำที่ไม่โปร่งใสเพื่อแสวงหำผลประโยชน์ให้ตวั เอง

2. ข้อใดมีอัตราโทษประหารชีวิต
1. เป็ นเจ้ำพนังงำนมีหน้ำที่ซือ้ ทำ จัดกำรหรือรักษำทรัพย์ใด เบียดเบียนทรัพย์นนั้ เป็ นของตนโดยทุจริต
2. เป็ นเจ้ำพนักงำน ใช้อำนำจในตำแหน่งข่มขืนใจเพื่อให้บคุ คลใดหำมำให้ซ่งึ ทรัพย์สิน
3. เป็ นเจ้ำพนังงำนดูแลกิจกำรใด เข้ำไปมีสว่ นได้เสียกับกิจกำรนัน้
4. เป็ นเจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่จ่ำยทรัพย์ จ่ำยทรัพย์มำกเกินกว่ำที่ควรจ่ำย

3. นายปวินเป็ นปลัดอาเภอมีหน้าที่รับคาขอและสอบสวนเรื่องราวเกี่ยวกับการขออนุญาตให้และมี
อาวุธปื น แล้วทาความเห็นเสนอต่อนายอาเภอ ได้เอาเงินค่าธรรมเนียมการขออนุญาตให้และมีอาวุธ
ปื น ไว้เป็ นของตนเองส่วนหนึ่ง นายปวินมีความผิดฐานใด
1. เรียกรับสินบน
2. ยักยอกทรัพย์
3. ขืนใจเอำทรัพย์
4. เข้ำไปมีสว่ นได้เสียในกิจกำรหน้ำที่

4. ข้อใดถือเป็ นการกระทาโดยทุจริต
1. นำยเอ เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ในกำรไปรษณียเ์ ปิ ดจดหมำยที่สง่ ทำงไปรษณีย์
2. นำยบี เจ้ำพนักงำนทำลำยและซ่อนเร้น เอกสำรของทำงรำชกำร
3. นำยซี เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่ทำเอกสำร กรอกข้อควำมลงใน เอกสำรกระทำกำรปลอมเอกสำร
4. นำยดี เจ้ำพนักงำนมีหน้ำที่จดั กำรหรือดูแลกิจกำร เข้ำไปมีสว่ นได้เสียเพื่อประโยชน์สำหรับตนเอง

178 ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY


5. ผู้ใดเป็ นเจ้าพนักงาน ละทิง้ งานหรือการกระทาการอย่างใดๆ เพื่อให้งานหยุดชะงักหรือเสียหาย
โดยร่วมกระทาการเช่นนั้นด้วยกันตั้งแต่ห้าคนขึน้ ไป ต้องระวางโทษ
1. จำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับไม่เกิน 20000 บำท หรือทัง้ จำทัง้ ปรับ'
2. จำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 14000 บำท หรือทัง้ จำทัง้ ปรับ'
3. จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 10000 บำท หรือทัง้ จำทัง้ ปรับ'
4. จำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 2000 บำท หรือทัง้ จำทัง้ ปรับ'

ความฝั นจะเป็ นจริงได้ ที่นี่ เพราะเราคือครอบครัวเดียวกัน AWS FAMILY 179

You might also like