Giới thiệu một số khái niệm

Điểm trung bình chưa có trọng lượng đối với một chỉ tiêu là trung bình cộng các kết quả đánh giá đối với
chỉ tiêu đó của cả hội đồng.

Hệ số quan trọng là hệ số biểu thị mức độ quan trọng của từng chỉ tiêu cảm quan riêng biệt và được qui định
trong tiêu chuẩn đánh giá cảm quan của từng loại sản phẩm.

Điểm trung bình có trọng lượng của một chỉ tiêu cảm quan là tích của điểm trung bình chưa có trọng lượng
và hệ số quan trọng của chỉ tiêu đó.

Điểm chung là tổng số điểm có trọng lượng của tất cả các chỉ tiêu cảm quan.

Để phân cấp chất lượng của sản phẩm, người ta căn cứ trên điểm chung có trọng lượng. Tiêu chuẩn Việt Nam
3215 – 79 qui định các cấp chất lượng đối với các sản phẩm thực phẩm căn cứ trên điểm chung có trọng
lượng như bảng sau:

Bảng : Cơ sở phân cấp chất lượng sản phẩm thực phẩm dựa trên điểm chung có trọng lượng

Yêu cầu về điểm trung bình chưa có trọng

Cấp chất lượng Điểm chung
lượng đối với các chỉ tiêu

Loại tốt 18,6 ÷ 20,0 Các chỉ tiêu quan trọng nhất ≥4,7

Loại khá 15,2 ÷ 18,5 Các chỉ tiêu quan trọng nhất lớn ≥3,8

Loại trung bình 11,2 ÷ 15,1 Mỗi chỉ tiêu ≥2,8

Loại kém (không đạt mức chất lượng qui

định trong tiêu chuẩn nhưng còn khả năng
7,2 ÷ 11,1 Mỗi chỉ tiêu ≥1,8
bán được)

Loại rất kém (không có khả năng bán nhưng sau

khi tái chế thích hợp còn sử dụng được) 4,0 ÷ 7,1 Mỗi chỉ tiêu ≥1,0

Loại hỏng (không còn sử dụng được) 0 ÷ 3,9 -

Để đạt yêu cầu về chất lượng (tương ứng từ mức trung bình trở lên), điểm trung bình chưa có trọng lượng của
mỗi chỉ tiêu cảm quan phải đạt ít nhất là 2,8 và số điểm chung ít nhất phải là 11,2 đối với một sản phẩm.

Ngoài ra, khi tổng hợp kết quả cuối cùng cần chú ý thêm một số điểm sau đây :

Nếu một chỉ tiêu nào đó có điểm “0” thì nên tiến hành đánh giá lại chỉ tiêu đó. Khi hội đồng đã quyết định
cho một chỉ tiêu nào đó điểm “0” thì sản phẩm đó bị đánh giá với số điểm chung là 0.

Khi nhận xét của một thành viên trong hội đồng chênh lệch quá 1,5 so với điểm trung bình của các thành viên
khác nhận xét của thành viên đó có thể bị bác bỏ.

Khi tiến hành đánh giá cảm quan một sản phẩm thực phẩm theo Tiêu Chuẩn Việt Nam, cần phải xây dựng qui
trình chung làm cơ sở cho việc đánh giá. Qui trình gồm một số nội dung chính như sau :

- Sơ lược về sản phẩm.

- Danh mục các chỉ tiêu và hệ số quan trọng.
- Xây dựng bảng điểm .
Kiểm nghiệm hóa lý thực phẩm chỉ là một khâu trong công tác kiểm nghiệm thực phẩm nói chung, để xác
định chính xác phẩm chất và chất lượng thực phẩm cần phân tích trạng thái cảm quan và vi sinh vật.

71
 BÀI ĐỌC THÊM

Quản lý chất lượng toàn diện (TQM)

Nguồn: www.saga.vn

TQM (Total Quality Management): là phương pháp quản lý của một tổ chức-doanh nghiệp, định hướng vào chất lượng dựa
trên sự tham ra của mọi thành viên nhằm đem lại sự thành công dài hạn thông qua sự cải tiến không ngừng của chất lượng
nhằm thoả mãn nhu cầu khách hàng và lợi ích của mọi thành viên của công ty cũng như tham ra vào lợi ích cho xã hội.

Mục tiêu của TQM là không ngừng cải tiến chất lượng sản phẩm để thoả mãn ở mức cao nhất cho phép nhu cầu của
khách hàng.

Đặc điểm phương pháp:

1- Chất lượng là số một, là hàng đầu

2- Định hướng không phải vào người sản xuất mà vào người tiêu dùng
3- Đảm bảo thông tin và xem thống kê là một công cụ quan trọng
4- Sự quản lý phải dựa trên tinh thần nhân văn
5- Quá trình sau là khách hàng của quá trình trước
6- Tính đồng bộ trong quản lý chất lượng
7- Quản lý theo chức năng và hội đồng chức năng
Các bước thực hiện quản lý chất lượng đồng bộ:
• Am hiểu về chất lượng
• Cam kết và lãnh đạo
• Tổ chức chất lượng
• Đo lường chất lượng
• Giá của chất lượng
• Hoạch định chất lượng
• Thiết kế chất lượng
• Hệ thống thiết kế và nội dung
• Hệ thống tư liệu đánh giá
• Công cụ kỹ thuật để đạt chất lượng
• Một vài kỹ thuật bổ sung khi thiết kế,duy trì và thực hiện giá thành
• Thay đổi nhận thức nhờ vào nhóm chất lượng
• Truyền thống về chất lượng
• Đào tạo về chất lượng
• Thực hiện TQM
Mối quan hệ giữa ISO 9000 và TQM

Trong giai đoạn phát triển ở Việt Nam hiện nay, các doanh nghiệp rất quan tâm tới hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn ISO
9000 đồng thời TQM cũng đã bắt đầu được chú ý.Vậy sự giống và khác nhau giữa hai phương pháp trên là gì? Đó là câu
hỏi đầu tiên cho các nhà tổ chức khi áp dụng thực hiện quản lý ISO 9000 hay TQM cho doanh nghiệp mình.

Xét tổng thể cả hai đều có chung những nguyên tắc cơ bản quan trọng là nhằm tăng trưởng kinh tế, đem lại lợi ích cho
người tiêu dùng, cho tổ chức, cho thành viên trong tổ chức đó và cho toàn xã hội. Cả hai đều quan tâm tới chất lượng
nhưng không phải chỉ quan tâm tới lợi nhuận mà nó đem lại mà còn đề cập tới các vẫn đề xã hội : sức khoẻ, môi trường,
an sinh...

Về bản chất ISO 9000 là phương pháp quản lý "từ trên xuống" tức là quản lý chất lượng từ cấp lãnh đạo cao nhất xuống
tới công nhân. Còn TQM là phương pháp quản lý "từ dưới lên", ở đó chất lượng được thực hiện nhờ ý thức trách nhiệm,
lòng tin cây của mọi thành viên của doanh nghiệp.

72
ISO 9000 dựa vào hệ thống văn bản trên cơ sở các hợp đồng và quy tắc đề ra. Còn các nhà quản lý theo TQM thường coi
hợp đồng chỉ là hình thức bên ngoài mà quan tâm nhiều tới yếu tố chủ quan. Tinh thần trách nhiệm và lòng tin cậy được
đảo bảo bằng lời nói thể hiện ở chất lượng mà không có bằng chứng.

ISO 9000 nhấn mạnh đảm bảo chất lượng trên quan điểm người tiêu dùng còn TQM đảm bảo chất lượng trên quan điểm
của người sản xuất.

ISO 9000 được coi như "giấy thông hành" để đi tới chứng nhận chất lượng. Thiếu sự đánh giá và công nhận theo hệ thống
thì doanh nghiệp sẽ khó tham gia vào guồng lưu thông thương mại quốc tế. Tuy nhiên sự tham gia này không nhất thiết
dẫn tới lợi nhuận, trừ trường hợp trình độ cạnh tranh về chất lượng và giá của doanh nghiệp cao hơn đối thủ. TQM giúp
tăng cường cạnh tranh có lãi bằng mọi hoạt động trong toàn doanh nghiệp với sự giáo dục đào tạo thường xuyên.

ISO 9000 cố gắng thiết lập mức chất lượng sau đó duy trì chúng. Còn TQM thì không ngừng cố gắng cải tiến chất lượng
sản phẩm.

ISO 9000 xác định rõ trách nhiệm về quản lý về đảm bảo chất lượng việc thực hiện và đánh giá chúng.Còn TQM không
xác định các thủ tục nhưng khuyến khích từng hãng tự phát triển chúng để thúc đẩy điều khiển chất lượng tổng hợp
Các chuyên gia kinh tế cho rằng việc nghiên cứu kỹ về ISO 9000 và TQM thì sẽ thấy có sự khác biệt càng lớn. Tuy vậy,
họ vẫn cho rằng cần hoà trộn và kết hợp hai hệ thống đó, quản lý tốt và áp dụng đúng hướng sẽ là tiền đề cho sự phát triển
không ngừng của doanh nghiệp.

73
 BÀI ĐỌC THÊM

HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TOÀN DIỆN - TQM

Mô hình quản lý chất lượng toàn diện của Nhật Bản, gọi tắt là TQM cũng được nhiều nước trên thế giới
đánh giá là một hệ thống quản lý chất lượng mang lại hiệu quả cao. Chính nhờ áp dụng thành công TQM mà
chất lượng sản phẩm của Nhật sau vài thập niên từ yếu kém đã nâng lên một trình độ cao, có uy tín trên thế
giới. Thành công của Nhật sau khi áp dụng TQM đã khiến cho các doanh nghiệp của nhiều nước tìm đến
TQM và áp dụng TQM
I. Sự ra đời và ý tưởng của TQM
Bước khởi đầu hình thành Hệ thống quản lý chất lượng toàn diện là từ kiểm soát chất lượng tổng hợp-TQC
(Total Quality Control) do ông Faygenbao xây dựng từ năm 1950 khi ông làm việc ở hãng General Electric
với tư cách là một người lãnh đạo của hãng chịu trách nhiệm về quản lý chất lượng và quản lý nghiệp vụ sản
xuất. TQC được định nghĩa như “một hệ thống có hiệu quả để hợp nhất các nỗ lực về triển khai chất lượng,
duy trì chất lượng và cải tiến chất lượng của các bộ phận khác nhau trong một tổ chức sao cho nó có thể sản
xuất và thực hiện dịch vụ ở mức kinh tế nhất thoả mãn được người tiêu dùng". Fâygenbao còn khẳng định
trách nhiệm của mọi người trong hãng đối với chất lượng như sau:
Người chịu trách nhiệm về chất lượng không phải là cán bộ kiểm tra mà chính là những người
làm ra sản phẩm, người đứng máy, đội trưởng, khâu giao nhận hàng, cung ứng v.v.. tuỳ vào
từng trường hợp cụ thể.
Quá trình phát triển từ những hoạt động riêng biệt về kiểm soát chất lượng trong các công ty của Nhật Bản
với những đúc kết trao đổi kinh nghiệm QLCL hàng năm đã dẫn tới hình thành phương thức Quản lý chất
lượng toàn diện Nhật Bản. TQM là bước hoàn thiện của TQC với những ý tưởng cơ bản sau đây:
- Quản lý chất lượng là trách nhiệm của mỗi người, mỗi bộ phận trong công ty;
- Quản lý chất lượng toàn diện là một hoạt động tập thể đòi hỏi phải có những nỗ lực chung của mọi
người;
- Quản lý chất lượng toàn diện sẽ đạt hiệu quả cao nếu mọi người trong công ty, từ chủ tịch công ty
đến công nhân sản xuất, nhân viên cung tiêu cùng tham gia;
- Quản lý chất lượng tổng hợp đòi hỏi phải quản lý có hiệu quả mọi giai đoạn công việc trên cơ sở
sử dụng vòng quản lý P-D-C-A ( kế hoạch, thực hiện, kiểm tra, hành động);
- Hoạt động của các nhóm chất lượng là một phần cấu thành của quản lý chất lượng tổng hợp.
II. Nội dung cơ bản của Quản lý chất lượng toàn diện TQM
Quản lý chất lượng toàn diện là cách tiếp cận về quản lý chất lượng ở mọi công đoạn nhằm nâng cao năng
suất và hiệu quả chung của doanh nghiệp hay của tổ chức. Mặc dù có nhiều quan niệm, triết lý khác nhau của
nhiều tác giả, nhưng nhìn chung mọi người đều cho rằng TQM là sự lưu tâm đến chất lượng trong tất cả các
hoạt động, là sự hiểu biết, sự cam kết, hợp tác của toàn thể thành viên trong doanh nghiệp/tổ chức, nhất là ở
các cấp lãnh đạo.
Các đặc trưng của TQM cũng như những hoạt động của nó có thể gói gọn vào 12 điều mấu chốt dưới đây và
đó cũng đồng thời là trình tự căn bản để xây dựng hệ thống TQM:
Nhận thức: Phải hiểu rõ những khái niệm, những nguyên tắc quản lý chung, xác định rõ vai trò, vị trí của
TQM trong doanh nghiệp.
Cam kết: Sự cam kết của lãnh đạo, các cấp quản lý và toàn thể nhân viên trong việc bền bỉ theo đuổi các
chương trình và mục tiêu về chất lượng, biến chúng thành cái thiêng liêng nhất của mỗi người khi nghĩ đến
công việc.
Tổ chức: Đặt đúng người vào đúng chỗ, phân định rõ trách nhiệm của từng người.
Đo lường: Đánh giá về mặt định lượng những cải tiến, hoàn thiện chất lượng cũng như những chi phí do
những hoạt động không chất lượng gây ra.
Hoạch định chất lượng: Thiết lập các mục tiêu, yêu cầu về chất lượng, các yêu cầu về áp dụng các yếu tố của
hệ thống chất lượng.

74
Thiết kế chất lượng: Thiết kế công việc, thiết kế sản phẩm và dịch vụ, là cầu nối giữa marketing với chức
năng tác nghiệp.
Hệ thống quản lý chất lượng: Xây dựng chính sách chất lượng, các phương pháp, thủ tục và quy trình để
quản lý các quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
Sử dụng các phương pháp thống kê: theo dõi các quá trình và sự vận hành của hệ thống chất lượng.
Tổ chức các nhóm chất lượng như là những hạt nhân chủ yếu của TQM để cải tiến và hoàn thiện chất lượng
công việc, chất lượng sản phẩm.
Sự hợp tác nhóm được hình thành từ lòng tin cậy, tự do trao đổi ý kiến và từ sự thông hiểu của các thành
viên đối với mục tiêu, kế hoạch chung của doanh nghiệp.
Đào tạo và tập huấn thường xuyên cho mọi thành viên của doanh nghiệp về nhận thức cũng như về kỹ năng
thực hiện công việc.
Lập kế hoạch thực hiện TQM: Trên cơ sở nghiên cứu các cẩm nang áp dụng TQM, lập kế hoạch thực hiện
theo từng phần của TQM đẻ thích nghi dần, từng bước tiếp cận và tiến tới áp dụng toàn bộ TQM.
III. Áp dụng ISO 9000 và TQM như thế nào ?
Để áp dụng có kết quả, khi lựa chọn các hệ thống chất lượng, các doanh nghiệp
cần nắm vững những đặc điểm cơ bản của từng hệ thống, phải xác định rõ mục
tiêu và yêu cầu chất lượng mà doanh nghiệp cần phấn đấu để lựa chọn mô hình
quản lý chất lượng cho phù hợp với từng giai đoạn phát triển sản xuất, kinh
doanh và dịch vụ của mình. Theo các chuyên gia chất lượng của Nhật Bản thì
ISO 9000 là mô hình quản lý chất lượng từ trên xuống dựa trên các hợp đồng và
các nguyên tắc đề ra, còn TQM bao gồm những hoạt động độc lập từ dưới lên
dựa vào trách nhiệm, lòng tin cậy và sự bảo đảm bằng hoạt động của nhóm chất
lượng. ISO 9000 thúc đẩy việc hợp đồng và đề ra các qui tắc bằng văn bản nhưng
lại sao nhãng các yêú tố xác định về mặt số lượng. Còn TQM là sự kết hợp sức
mạnh của mọi người, mọi đơn vị để tiến hành các hoạt động cải tiến, hoàn thiện liên tục, tích tiểu thành đại
tạo nên sự chuyển biến. Các chuyên gia cho rằng giữa ISO 9000 và TQM có thể có 7 điểm khác nhau liệt kê
trong bảng dưới đây:

ISO 9000 và TQM

ISO 9000 TQM

- Xuất phát từ yêu cầu của khách hàng
- Giảm khiếu nại của khách hàng
- Hệ thống nhằm duy trì chất lượng
- Đáp ứng các yêu cầu của khách hàng
- Không có sản phẩm khuyết tật
- Làm cái gì
- Phòng thủ (không để mất những gì đã có)
- Sự tự nguyện của nhà sản xuất
- Tăng cảm tình của khách hàng
- Hoạt động nhằm cải tiến chất lượng
- Vượt trên sự mong đợi của khách hàng
- Tạo ra SP có chất lượng tốt nhất
- Làm như thế nào
- Tấn công (đạt đến những mục tiêu cao hơn)

Các chuyên gia Nhật Bản cho rằng, các công ty nên áp dụng các mặt mạnh của hai hệ thống quản lý chất
lượng này . Đối với các công ty lớn đã áp dụng TQM thì nên áp dụng và làm sống động các hoạt động bằng
hệ thống chất lượng ISO 9000. Còn đối với các công ty nhỏ hơn chưa áp dụng TQM thì nên áp dụng ISO
9000 và sau đó hoàn thiện và làm sống động bằng TQM.

75
 CHƯƠNG 3 – HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN HÓA

Hệ thống tiêu chuẩn trong chương này được đề cập bao gồm hệ thống tiêu chuẩn trong
nước và hệ thống tiêu chuẩn quốc tế

1. Hệ thống tiêu chuẩn trong nước

Hệ thống tiêu chuẩn trong nước bao gồm: tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn ngành và tiêu
chuẩn cơ sở.

Tiêu chuẩn Việt Nam được viết tắt là TCVN, dùng làm kí hiệu tiền tố cho các bộ tiêu
chuẩn do Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng của Việt Nam đề ra và được coi là
chuẩn của quốc gia. Do phạm vi rất rộng lớn của vấn đề kiểm định đo lường chất lượng nên
phần lớn các bộ tiêu chuẩn TCVN xxxx đều xa lạ với người dân Việt Nam trừ những ai làm
trong các lĩnh vực có liên quan..

Tiêu chuẩn ngành viết tắt là TCN, tiêu chuẩn này quy định thống nhất tên gọi và định
nghĩa các thuật ngữ chuyên ngành

Tiêu chuẩn ngành là cấp tiêu chuẩn đã được thừa nhận trong hệ thống tiêu chuẩn Việt Nam
từ năm 1963. Tháng 12-2006, tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng cho biết việc phân
định đối tượng tiêu chuẩn VN (TCVN) và tiêu chuẩn ngành thường gặp nhiều khó khăn,
không có chuẩn cứ rõ ràng và trong nhiều trường hợp không có những lý giải thỏa đáng. Do
đó, tổng cục đã đề xuất giải pháp nhập TCVN và tiêu chuẩn ngành thành một cấp tiêu
chuẩn chung là TCVN với nghĩa cấp tiêu chuẩn quốc gia. Đến nay, Việt Nam có khoảng
3.500 Tiêu chuẩn ngành hiện hành phải chuyển đổi cho phù hợp với quy định của Luật Tiêu
chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật.

Tiêu chuẩn cơ sở viết tắt là TCCS, là yêu cầu kỹ thuật về chất lượng thực phẩm của một sản
phẩm (có chung tên sản phẩm, nhãn hiệu, tiêu chuẩn chất lượng chủ yếu, tiêu chuẩn vệ sinh) do
thương nhân tự xây dựng, công bố và chịu trách nhiệm trước pháp luật và người tiêu dùng.
Tiêu chuẩn cơ sở thường không được thấp hơn tiêu chuẩn Việt Nam và tiêu chuẩn ngành.

Theo đó, kể từ ngày 1/1/2007, hệ thống tiêu chuẩn của Việt Nam còn hai cấp là Tiêu chuẩn
quốc gia và Tiêu chuẩn cơ sở, không còn cấp Tiêu chuẩn ngành (TCN). Các Tiêu chuẩn ngành
đã được ban hành theo Pháp lệnh Chất lượng hàng hoá năm 1999 và theo các luật, pháp lệnh
khác phải được xem xét, chuyển đổi thành tiêu chuẩn Việt Nam hoặc quy chuẩn kỹ thuật quốc
gia. Trong thời hạn này, các Tiêu chuẩn ngành còn chưa được chuyển đổi vẫn tiếp tục được sử
dụng để phục vụ nhu cầu quản lý và sản xuất, kinh doanh của các ngành.
Cũng theo Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, hệ thống TCVN có trên 5.600 tiêu
chuẩn nhưng 76% trong số đó không hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế.

76
2. Hệ thống tiêu chuẩn quốc tế
Hiện nay, các nước tham gia WTO đều có nghĩa vụ thực hiện Hiệp định TBT (Technical
Barriers to Trade - Hiệp định về hàng rào kỹ thuật trong thương mại). Mục đích cơ bản của
Hiệp định TBT là thiết lập sự cân bằng giữa quyền tự do thiết lập các tiêu chuẩn kỹ thuật và
yêu cầu đối với một cơ chế pháp lý, nhằm tối thiểu hoá những bất hợp lý ảnh hưởng đến
thương mại giữa các nước. Mỗi quốc gia trên thế giới đều đưa ra những qui định riêng cho
các tiêu chuẩn kỹ thuật của sản phẩm khi lưu thông trên thị trường. Các qui định về tiêu
chuẩn kỹ thuật thực tế là những yêu cầu về đặc tính kỹ thuật mà hàng hoá đảm bảo, nhằm bảo
vệ sức khoẻ người tiêu dùng, bảo vệ môi trường, động thực vật và sinh thái của các quốc gia.
Các qui định này có thể hợp lý và bình thường nhưng không giống nhau; thủ tục kiểm duyệt
chất lượng sản phẩm của các nước cũng khác nhau. Vì thế để giải quyết vấn đề này, các nước
thành viên của WTO đã thống nhất ký kết Hiệp định về hàng rào kỹ thuật trong thương mại.

Hiện nay đối với các doanh nghiệp ngành thực phẩm chế biến thường công bố đáp ứng một
hoặc một số các hệ thống quản lý chất lượng như ISO 9000, ISO 14000, HACCP, GMP,
GAP, EUREP – GAP, SQF 1000, SQF 2000, SSOP, ISO 22000: 2005.

Dưới đây là nội dung chi tiết của các tiêu chuẩn đó

2.1. Hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9000

2.1.1. ISO 9000 là gì?

• ISO 9000 là bộ tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng dựa trên:

- Các thông lệ quản lý tốt được thừa nhận trên phạm vi quốc tế,
- Các thành tựu của khoa học quản lý chất lượng.
• Được ban hành bởi tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế - ISO – là tổ chức tập hợp của các cơ
quan tiêu chuẩn quốc gia,

• Hướng tới tiêu chuẩn hoá và cải tiến hiệu lực của các hoạt động,

• Có thể áp dụng cho mọi loại hình doanh nghiệp, mọi lĩnh vực, mọi quy mô.

2.1.2. Ai cần ISO 9000?

• Các doanh nghiệp muốn khẳng định khả năng thường xuyên cung cấp các sản phẩm/dịch
vụ đạt được:

- Đáp ứng các yêu cầu chất lượng của khách hàng,
- Đáp ứng các yêu cầu luật định, và hướng đến:
+ Nâng cao sự thoả mãn của khách hàng, và
+ Thường xuyên cải tiến hiệu quả hoạt động nhằm đạt được các mục tiêu.

77
2.1.3. Tại sao chọn ISO 9000?
• Áp lực từ thị trường:
- Khách hàng của Doanh nghiệp yêu cầu,
- Cơ quan quản lý nhà nước yêu cầu,
- Cải tiến hiệu quả hoạt động để tạo và duy trì lợi thế cạnh tranh,
- Xu thế hội nhập quốc tế.

• Áp lực từ chủ sở hữu, cổ đông:

- Duy trì, phát triển sản xuất kinh doanh thông qua duy trì và phát triển thị trường,
- Nâng cao hiệu quả đầu tư thông qua nâng cao hiệu suất hoạt động.

• Áp lực từ nhân viên:

- Nâng cao thu nhập nhờ vào sự phát triển và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp,
- Nâng cao năng lực cá nhân.

2.1.4. Lợi ích từ ISO 9000?

- Cải thiện tình trạng tài chính từ việc hoạch định và đạt được các kết quả thông
qua các quá trình có hiệu quả và hiệu lực,
- Cải thiện uy tín của doanh nghiệp nhờ nâng cao khả năng thoả mãn khách hàng
của Doanh nghiệp,
- Tăng lượng hàng hoá/dịch vụ bán ra nhờ nâng cao khả năng thoả mãn các nhu
cầu của khách hàng của doanh nghiệp,
- Giảm chi phí nhờ các quá trình được hoạch định tốt và thực hiện có hiệu quả,
- Nâng cao sự tin tưởng nội bộ nhờ các mục tiêu rõ ràng, các quá trình có hiệu lực
và các phản hồi với nhân viên về hiệu quả hoạt động của hệ thống,
- Các nhân viên được đào tạo tốt hơn,
- Nâng cao tinh thân nhân viên nhờ sự hiểu rõ đóng góp với mục tiêu chất lượng,
đào tạo thích hợp, trao đổi thông tin hiệu quả và sự lãnh đạo,
- Khuyến khích sự cởi mở trong tiếp cận các vấn đề chất lượng, nhờ đó khả năng
lặp lại ít hơn,
- Tạo cơ sở cho hoạt động chứng nhận, công nhận và thừa nhận:
- Được sự đảm bảo của bên thứ ba,
- Vượt qua rào cản kỹ thuật trong thương mại,
- Cơ hội cho quảng cáo, quảng bá.

78
2.1.5 Các bước thực hiện ISO 9000?
- Lãnh đạo cam kết
- Đánh giá và lập kế hoạch
- Thiết lập văn bản
- Áp dụng hệ thống
- Đánh giá, cải tiến
- Chứng nhận
Với quy trình quản lý sản xuất có tính hệ thống, ISO sẽ giúp cải tiến việc kiểm soát các quá
trình chủ yếu, giúp lãnh đạo quản lý hiệu quả hoạt động của cơ sở, nâng cao chất lượng sản
phẩm, thúc đẩy nề nếp làm việc tốt... Nhờ vậy quy trình này sẽ đem lại lòng tin cho khách
hàng; Tăng lợi nhuận nhờ sử dụng hợp lý các nguồn lực và tiết kiệm chi phí, nâng cao uy
tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. Việc đạt chứng nhận sẽ
giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được tiền bạc và thời gian vì khách hàng không phải đánh
giá lại hệ thống chất lượng của cơ sở.

2.2. Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14000

2.2.1. ISO 14000 là gì?

• ISO 14000 là bộ tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý môi trường dựa trên:

- Các thông lệ quản lý tốt được thừa nhận về QL môi trường trên phạm vi quốc tế
- Các thành tựu của khoa học quản lý.
• ISO 14000 được ban hành bởi tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế - ISO – là tổ chức tập hợp
của các cơ quan tiêu chuẩn quốc gia,

• Có thể áp dụng cho mọi loại hình doanh nghiệp, mọi lĩnh vực, mọi quy mô.

2.2.2. Ai cần ISO 14000?

• Các Doanh nghiệp muốn:
- Tự khẳng định sự tuân thủ của mình với các chính sách về môi trường,
- Khẳng định sự tuân thủ này với các bên quan tâm khác,
- Được chứng nhận bởi bên thứ ba cho hệ thống quản lý môi trường của mình.

2.2.3. Tại sao chọn ISO 14000?

• Áp lực từ thị trường:
- Khách hàng của Doanh nghiệp yêu cầu,
- Cơ quan quản lý nhà nước về môi trường yêu cầu,
- Cộng đồng dân cư xung quanh,
- Cải thiện hiệu quả KT của hoạt động môi trường để tạo và duy trì lợi thế cạnh tranh
- Xu thế hội nhập quốc tế.

79
• Áp lực từ chủ sở hữu, cổ đông:
- Muốn đảm bảo đầu tư của họ được duy trì “sạch” về môi trường,
- Cải thiện hành ảnh của Doanh nghiệp đối với khách hàng và các bên quan tâm.

• Áp lực từ nhân viên:

- Có được môi trường làm việc an toàn,
- Đảm bảo tương lai sức khoẻ và gia đình.

2.2.4. Lợi ích từ ISO 14000:

• Về mặt thị trường:
- Nâng cao uy tín và hình ảnh của Doanh nghiệp với khách hàng,
- Nâng cao năng lực cạnh tranh nhờ nâng cao hiệu quả KT trong hoạt động MT
- Phát triển bền vững nhờ đáp ứng các yêu cầu của cơ quan quản lý môi trường và
cộng đồng xung quanh.

• Về mặt kinh tế:

- Giảm thiểu mức sử dụng tài nguyên và nguyên liệu đầu vào,
- Giảm thiểu mức sử dụng năng lượng,
- Nâng cao hiệu suất các quá trình sản xuất và cung cấp dịch vụ,
- Giảm thiểu lượng rác thải tạo ra và chi phí xử lý,
- Tái sử dụng các nguồn lực/tài nguyên,
- Tránh các khoản tiền phạt về vi phạm yêu cầu pháp luật về môi trường,
- Giảm thiểu chi phí đóng thuế môi trường,
- Hiệu quả sử dụng nhân lực cao hơn nhờ sức khoẻ được đảm bảo trong môi
trường làm việc an toàn,
- Giảm thiểu các chi phí về phúc lợi nhân viên liên quan đến các bệnh nghề
nghiệp,
- Giảm thiểu tổn thất kinh tế khi có rủi ro và hoặc tai nạn xảy ra.

• Về mặt quản lý rủi ro:

- Thực hiện tốt việc đề phòng các rủi ro và hạn chế thiệt hại do rủi ro gây ra,
- Điều kiện để giảm chi phí bảo hiểm,
- Dễ dàng hơn trong làm việc với bảo hiểm về tổn thất và bồi thường.
- Tạo cơ sở cho hoạt động chứng nhận, công nhận và thừa nhận:
- Được sự đảm bảo của bên thứ ba,
- Vượt qua rào cản kỹ thuật trong thương mại,
- Cơ hội cho quảng cáo, quảng bá.

80