Doğrusal Hareket

Konum : Hareketlinin bir başlangıç noktasına olan uzaklığıdır.

Yer Değiştirme: hareketinin son konumu ile konumu arasındaki vektörel

uzaklıktır.

Alınan yol = 7 m

Ye
r
d
ve eğiş
kt tir
ör m
ü e

Alınan yol
Ort. Sürat
Geçen zaman

(Sürat vektörel bir büyüklük değildir.)

Hız : Hareketlerinin birim zamandaki yer değiştirmesine hız denir.

-

Vektörel bir büyüklüktür.

Yer değiştirme
µ son !lk

Geçen zaman t t son t"k

İsmail OFLİ
- Hız zaman grafiğinin altındaki alan yer değiştirmeyi verir.

Un V. t Ht

£
+
a

° Zaman
t 2T

Ortalama Hız:
→
→
v". üs
-

Yort .
=

DET z

Anlık Hız : Anlık sürat ve hız değerleri sadece bir ana ait değerlerdir.

=
Örneğin araçlardaki hız göstergesi anlık hız göstermektedir.

İvme : Hareketlinin birim zamandaki hız değişimine ivme denir.

ğ
U Uson kl"k
t tson t"k
- İvme zaman grafiğin altındaki alan hız değişimini verir.

an

U at

Zaman
° t
İsmail OFLİ
 E.
tana
z
U tan B ¥ a

Ortalama İvme : Hareketlinin hızındaki değişim miktarına denir.

Hız
K - L hareketinin
ort. ivmesi

Zaman

a"t taa
¥
İsmail OFLİ
 Tek Boyutta Sabit İvmeli Hareket
( Grafikler )

÷"""÷
÷"÷÷"""."
/ ! I.
.

!
- -

İsmail OFLİ
-

Hız - zaman grafiğinde grafik çizgisi X ekseninde yer

değiştirirse, yön değiştirirmiş demektir.

Yer değiştirme pozitif çıkarsa cisim ( + ) yönde yol almış, negatif

çıkarsa ( - ) yönde yol almıştır. Yer değiştirme sıfır ise hareketli
tekrar başlangıç noktasına gelmiştir.

Hareket Denklemleri

-1
Katı ! a.
E

z Us U at
.

} Uİ 4 2A .

Düzgün hızlanan

Düzgün yavaşlayan

İsmail OFLİ
 Bağıl Hareket
-

Gözlenen cisim ile gözlemcinin hızlarının fark vektörüdür.

÷Bağıl Gözlenen

Otobüs ( O )
Gözlemci

Ms

Yer

Hostesin yere göre hızı ? ( burada gözlemci yerdir )

U
HY UH U U
Yer
(z =
12
O

Hostesin sporcuya göre hızı ?

U
HY
U U U U U 125 -

H S H O S

V. IU
Sporcunun hostese göre hızı ?

U U U
H
U
O
5 2 -

SH S
(Hostes, sporcuyu ters yönde 7 m/s hızla gidiyormuş gibi görür. ) İsmail OFLİ
 Otobüsün hostese göre hızı ?

U U U 10 12 2W
OY HY
OH
V

U Hostes, otobüsü 2 m/s

U u U U
O Y Y
-

hızla geriye doğru gidiyor

O Y
görür.
10 O
2 -

Otobüsün sporcuya göre hızı ?

U U U 10 5=+5
OS OY SY

Ö
L’ deki gözlemci K aracını nasıl görür?

3Duı§
FÎ
"

°
to

u ve ".
KL K L →

L cismi K’ yı Kuzey 102 m/s hızla kuzeydoğuya gidiyor gibi görür.

-

İsmail OFLİ
 Sabit 4V hızı ile doğuya doğru giden K trenindeki
çocuk sabit V hızıyla batıya doğru koşarken, L treni
güneye doğru 3V hızıyla gidiyor görünüyor.

Buna göre , L treni hangi yönde ve yere göre hangi hızda

hareket etmektedir?
Çoçuğun yere göre hızı ;

ha
U U U U
K Ç Y
ÇY

U 30
4U

" ° ? "
LY

ÇY
B 3

U 3U
Güneydoğu
µ LÇ
LY

•
U = U U
LÇ LY ÇY

Birbirine göre bağıl durum incelendiğinde mutlaka yere göre hızlar

karşılaştırılmalıdır.
İsmail OFLİ
 Konum
^

3x."t
K aracının yere göre hızı V ise, K
aracındaki gözlemciye göre L aracının
hızı kaç V’ dir?

Zaman

K ve L zıt yönde hareket etmektedir.

3 2
UK U
2T 2T

2 2 4 -40
U
L
2T 2T

U U -
U 40 U 50
LK L K

İsmail OFLİ
 Hız

Ü:÷"
^
K ve L araçları doğrusal bir yolda, t=0
anında, aynı noktadan, yere göre u K ve oL
hızlarıyla doğuya doğru harekete başlamıştır.

Zaman

Buna göre, L’ deki gözlemciye göre, K’nın hareketi için neler söylenebilir?

K’nın hızı L’ye göre daha fazla olduğundan ve K aracı

doğuya doğru giderken yavaşladığından, L aracı K’yı
I. ve II. Bölge
doğuya giderken yavaşlıyor olarak görür.

K’nın hızı L’ye göre daha az olduğundan ve K aracı

III. Bölge her geçen saniye L’ den daha yavaş uzaklaştığından,
L aracı K’yı batıya doğru yavaşlıyor olarak görür.

İsmail OFLİ
 Hız

Zaman

K’nın L’ye göre hızı ?

0 - t aralığı : Doğuya doğru hızlanıyor gibi görür.

t - 2t aralığı : Doğuya doğru 2V sabit hızla gidiyor görür.

2t - 3t aralığı : Doğuya doğru yavaşlıyor gibi görür.

İsmail OFLİ
 Akıntı Problemleri
-

Ua

UU
→

-
K yüzüncüsünün yere göre hız vektörü ve Yer
aa

L yüzüncüsünün yere göre hız vektörü u ü aa

Yer
-

Ya

µ Uyer

uu"u.ua ev"
Yer
veya
Yer

İsmail OFLİ
 🔴
🔴
* 🔴

Ya :#
🔴

d v. t

4. t

t
Uye .
.

dart
Ua
tang
U.tv

İsmail OFLİ
 Sağ
* Sol ← →

U
a

Y Uy

÷
U V. cosa
Uy V. s"na

aa U Ua Yüzücü L’nin soluna çıkar.

aa U Ua Yüzücü L noktasına çıkar.

aa U Ua Yüzücü L’ nin sağına çıkar.

Suya göre → Akıntı hızı hariç

Yere göre → Akıntı hızı dahil

İsmail OFLİ
Akıntılı bir nehirde yüzücü karşıya hangi noktada çıkar?

U
÷ L
K

U
K
aa

) K
aa
.

İsmail OFLİ