54. Có thể hoạt động mà không dùng cảm biến vị trí trục cam hay không? Vì sao?

- Động cơ vẫn sẽ hoạt động mà không cần cảm biến vị trí trục cam, điển hình là rất nhiều
động cơ không được trang bị loại cảm biến này. Nhưng nếu có cảm biến này thì động cơ
sẽ làm việc hiệu quả hơn, thời điểm đánh lửa chính xác hơn, tiết kiệm nhiên liệu hơn.
55. Giải thích ảnh hưởng của 𝜃𝑖𝑔𝑛 đến tính năng làm việc của động cơ?
Hiệu suất (g/kWh)
Công suất riêng (kW/kg)
Nhiệt độ nước làm mát
Nhiệt độ khí thải
Tính êm dịu
Đánh lửa sớm (hay còn gọi là "advance timing" trong tiếng Anh) là quá trình điều chỉnh
thời điểm đánh lửa trong động cơ để tăng hiệu suất và hiệu quả của nó. Tuy nhiên, nếu
đánh lửa sớm quá mức thì sẽ ảnh hưởng đến tính năng làm việc của động cơ.
Khi đánh lửa quá sớm, nhiệt độ trong buồng đốt sẽ tăng đột ngột và gây ra hiện tượng "kẻ
đánh lửa" (knocking) trong động cơ, khi các hạt nhỏ trong nhiên liệu cháy phát ra âm
thanh va chạm với các bề mặt trong động cơ. Hiện tượng này gây ra sự cộng hưởng âm
thanh và gây ra sự rung động mạnh trên động cơ. Khi xảy ra hiện tượng kẻ đánh lửa quá
thường xuyên, động cơ sẽ bị hư hại và giảm tính năng làm việc của nó.
Ngoài ra, đánh lửa sớm quá cũng có thể làm tăng khả năng xảy ra hiện tượng cháy động
cơ ngược (backfire) khi hỗn hợp không được đốt cháy trong động cơ và trở lại phía đầu
ra. Hiện tượng này cũng làm giảm hiệu quả và độ bền của động cơ.
Do đó, để đảm bảo tính năng làm việc tốt nhất của động cơ, đánh lửa cần được điều chỉnh
sao cho phù hợp với từng loại động cơ và điều kiện vận hành cụ thể.
56. Với một động cơ cụ thể, 𝜃𝑖𝑔𝑛 tối ưu là bao nhiêu? Giải thích?
Động cơ của một xe được thiết kế để hoạt động tốt nhất trong một phạm vi rộng của góc
đánh lửa sớm. Tuy nhiên, góc đánh lửa sớm tối ưu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm
kiểu động cơ, tỷ lệ nén, loại nhiên liệu và mục đích sử dụng của xe.
Trong những động cơ xăng hiện đại, góc đánh lửa sớm thường được điều khiển bởi hệ
thống điều khiển động cơ (ECU). Hệ thống này sử dụng nhiều cảm biến để giám sát các
thông số của động cơ, chẳng hạn như áp suất khí thải, vòng tua động cơ và nhiệt độ.
Vì vậy, để xác định góc đánh lửa sớm tối ưu, cần thực hiện các bài thử nghiệm và điều
chỉnh bằng cách sử dụng các thiết bị đo và phân tích để đánh giá hiệu suất của động cơ
trong các điều kiện khác nhau. Việc điều chỉnh góc đánh lửa sớm phù hợp sẽ giúp động
cơ hoạt động tốt hơn, tăng công suất và hiệu quả nhiên liệu.
Do đó, không có góc đánh lửa sớm tối ưu cố định cho tất cả các động cơ. Thay vào đó,
điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau và cần phải được điều chỉnh phù hợp với
từng loại động cơ và mục đích sử dụng.
57. Cho biết cơ sở của điều chỉnh 𝜃 𝑖𝑔𝑛?
Điều chỉnh góc đánh lửa sớm trong động cơ đốt trong được thực hiện dựa trên các thông
số và điều kiện vận hành của động cơ. Các thông số này bao gồm:
- Dung tích xi-lanh: Dung tích lớn yêu cầu góc đánh lửa sớm hơn để đảm bảo hỗn hợp
nhiên liệu khí có thời gian đủ để cháy trọn vẹn.
- Loại nhiên liệu: Độ cháy của nhiên liệu ảnh hưởng đến góc đánh lửa sớm. Nhiên liệu có
độ cháy cao yêu cầu góc đánh lửa sớm hơn.
- Động cơ làm mát bằng nước hay không: Động cơ làm mát bằng nước yêu cầu góc đánh
lửa sớm hơn do nhiệt độ làm mát thấp hơn so với động cơ làm mát bằng khí.
- Áp suất động cơ: Áp suất cao yêu cầu góc đánh lửa sớm hơn để đảm bảo hỗn hợp nhiên
liệu khí cháy đầy đủ.
- Tốc độ động cơ: Tốc độ cao yêu cầu góc đánh lửa sớm hơn do thời gian nạp hỗn hợp
khí-nhiên liệu vào xi-lanh ngắn hơn.
Các thông số và điều kiện vận hành này sẽ được cài đặt trong hệ thống điều khiển động
cơ. Hệ thống này sẽ tính toán góc đánh lửa sớm tối ưu để đảm bảo hiệu suất và tiết kiệm
nhiên liệu của động cơ.
58. So với tốc độ cầm chừng, 𝜃𝑖𝑔𝑛 cần được điều chỉnh tăng hay giảm khi động cơ
làm việc ở tốc độ lớn hơn? Tại sao?
Tại tốc độ cao, quá trình nén của hỗn hợp nhiên liệu và khí oxy diễn ra nhanh hơn và
động cơ cần thời gian ngắn hơn để hoàn thành chu trình nén. Do đó, nhiên liệu cần được
đánh lửa sớm hơn để đảm bảo đốt cháy hoàn toàn và tối ưu hóa hiệu suất động cơ. Vì
vậy, góc đánh lửa sớm cần được điều chỉnh tăng tại tốc độ cao hơn.
Tuy nhiên, việc điều chỉnh góc đánh lửa sớm phải được thực hiện cẩn thận và phải tuân
thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh tình trạng động cơ quá nóng hoặc đốt cháy
không hoàn toàn.
59. So với mức tải cầm chừng, 𝜃𝑖𝑔𝑛 cần được điều chỉnh tăng hay giảm khi động cơ
làm việc ở mức tải lớn hơn? Tại sao?
Khi động cơ hoạt động ở mức tải lớn hơn, cần điều chỉnh góc đánh lửa để tối ưu hóa hiệu
suất của động cơ. Cụ thể, góc đánh lửa cần được điều chỉnh để đảm bảo rằng hỗn hợp
nhiên liệu và không khí được đốt cháy hoàn toàn và hiệu quả nhất có thể.
Khi động cơ hoạt động ở mức tải cao, thường có nhiều nhiên liệu được đưa vào động cơ
để đảm bảo động cơ có đủ năng lượng để hoạt động. Khi đó, góc đánh lửa cần được điều
chỉnh để phù hợp với hỗn hợp nhiên liệu và không khí đó, đảm bảo sự phản ứng cháy xảy
ra đúng thời điểm và ở đúng vị trí trên vòng quay động cơ.
Nếu góc đánh lửa quá muộn, hỗn hợp nhiên liệu và không khí sẽ cháy chậm và không
đầy đủ, gây ra sự tiêu hao nhiên liệu và tăng khả năng phát sinh khí độc như CO, HC,
NOx. Nếu góc đánh lửa quá sớm, hỗn hợp nhiên liệu và không khí sẽ cháy quá nhanh
hoặc cháy trước khi động cơ kịp hoàn tất chu trình nén ép, gây ra hiện tượng kêu máy,
rung lắc động cơ, hao mòn các bộ phận và tăng khả năng phát sinh khói đen.
Vì vậy, điều chỉnh góc đánh lửa là cần thiết để đạt được hiệu suất cao nhất, tiết kiệm
nhiên liệu và giảm khí thải độc hại.
60. Vì sao khi khởi động, 𝜃𝑖𝑔𝑛 cần phải nhỏ?
Khi khởi động động cơ, góc đánh lửa cần phải được thiết lập nhỏ để đảm bảo việc đánh
lửa xảy ra đúng thời điểm và ở đúng vị trí trong vòng quay của động cơ.
Khi động cơ đang ở trạng thái không hoạt động, hệ thống đánh lửa không có dòng điện
chạy qua nên ngọn lửa sẽ không được tạo ra. Khi khởi động động cơ, các bộ phận cần
thiết phải được vận hành để tạo ra điện áp đủ để đánh lửa. Trong giai đoạn này, góc đánh
lửa cần phải được thiết lập ở mức nhỏ để đảm bảo ngọn lửa được tạo ra đúng thời điểm
và ở đúng vị trí trên bề mặt xilanh. Khi động cơ đã hoạt động ổn định, góc đánh lửa sẽ
được điều chỉnh để đạt hiệu suất và khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt nhất.
Nếu góc đánh lửa được thiết lập quá lớn khi khởi động, ngọn lửa sẽ xảy ra quá sớm hoặc
quá muộn, gây ra hiện tượng kêu và rung động của động cơ, gây hao hụt nhiên liệu và
làm giảm hiệu suất của động cơ. Nếu góc đánh lửa quá nhỏ, động cơ sẽ khó khởi động
hoặc không khởi động được, hoặc sẽ bị tắt đột ngột sau khi khởi động
61. Vì sao 𝜃 𝑖𝑔𝑛 nhỏ giúp động cơ nóng nhanh hơn sau khi khởi động?
Góc đánh lửa là góc giữa thời điểm bắt đầu đốt cháy và điểm tối đa của áp suất trong quá
trình nén của động cơ. Khi góc đánh lửa sớm hơn, điểm bắt đầu đốt cháy xảy ra sớm hơn
so với thời điểm tiêu chuẩn và áp suất tăng lên nhanh hơn trong quá trình nén.
Khi áp suất tăng nhanh hơn, nhiên liệu sẽ cháy nhanh hơn và động cơ sẽ nóng nhanh hơn.
Nói cách khác, việc đánh lửa sớm giúp tăng tốc quá trình đốt cháy và tăng áp suất trong
xi lanh, do đó nó sẽ giúp động cơ nóng nhanh hơn sau khi khởi động.
62. Ở các xe dùng hộp số tự động, khi đạp mạnh ga để trả số cưỡng bức, có thể quan
sát được lửa phụt ra ở ống thải. Tại sao?
Khi đạp mạnh ga, lượng nhiên liệu được bơm đến động cơ tăng lên đột ngột, và động cơ
phải làm việc nặng hơn để giữ được tốc độ. Khi động cơ hoạt động nặng hơn, lượng khí
thải và hơi nước tăng lên, và đôi khi đủ để làm nóng đầu xả của hệ thống.
Nếu đầu xả quá nóng, nó có thể làm cho dầu và các chất bẩn khác trên bề mặt của đầu xả
bốc cháy. Khi có sự kết hợp giữa khí thải nóng và dầu bốc cháy, đó là nguyên nhân gây
ra lửa phụt ra ở ống thải.
Điều này đặc biệt xảy ra trong các loại động cơ cũ hơn, nơi hệ thống xả không được làm
mát bằng cách sử dụng dầu hoặc chất bảo vệ khác để giữ nhiệt độ đầu xả ở mức an toàn.
Trong các loại động cơ hiện đại hơn, hệ thống xả được thiết kế để làm mát đầu xả và
giảm nguy cơ lửa phụt ra ở ống thải.
63. 𝜃𝑖𝑔𝑛 sẽ tăng hay giảm một lượng (∆𝜃𝑖𝑔𝑛) bao nhiêu khi các chi tiết sau được
xoay lệch một góc tương đối ∆𝜃 theo chiều quay của rotor?
- Mấu cam quay lệch 1 góc so với roto sẽ làm đánh lửa sớm tức 𝜃𝑖𝑔𝑛 tăng.
- Mâm vít lửa khi quay lệch 1 góc tương đối ngược chiều so với roto sẽ làm đánh lửa sớm
tức 𝜃𝑖𝑔𝑛 tăng.
- Vỏ delco khi quay lệch 1 góc tương đối không ảnh hưởng đếnn thời điểm đánh lửa.
64. Đặc tính điều chỉnh 𝜃 𝑖𝑔𝑛 theo tốc độ dùng cơ cấu ly tâm được quyết định bởi
những thông số kết cấu nào?
Đặc tính điều chỉnh góc đánh lửa sớm của động cơ đốt trong được ảnh hưởng bởi các
thông số kết cấu của cơ cấu ly tâm, bao gồm:
Kích thước và hình dạng của cơ cấu ly tâm: Kích thước và hình dạng của cơ cấu ly tâm
ảnh hưởng đến tốc độ quay và độ chính xác của góc đánh lửa sớm.
Tốc độ quay của cơ cấu ly tâm: Tốc độ quay của cơ cấu ly tâm ảnh hưởng đến thời điểm
xảy ra chuyển động của búa gạt và do đó ảnh hưởng đến góc đánh lửa sớm.
Độ nghiêng của búa gạt: Độ nghiêng của búa gạt ảnh hưởng đến thời điểm mà búa gạt
đẩy cơ cấu ly tâm và do đó ảnh hưởng đến góc đánh lửa sớm.
Thông số của bộ truyền động: Thông số của bộ truyền động, bao gồm tỉ số truyền và độ
nhớt của dầu bôi trơn, cũng ảnh hưởng đến tốc độ quay của cơ cấu ly tâm và do đó ảnh
hưởng đến góc đánh lửa sớm.
Những thông số kết cấu này sẽ quyết định mức độ điều chỉnh được góc đánh lửa sớm
theo tốc độ dùng cơ cấu ly tâm của động cơ.
65. Cho biết chiều quay roto, giải thích?

- Roto quay theo chiều kim đồng hồ, vì nhìn vào kết cấu quả văng, khi quay theo chiều
kim đồng hồ thì quả văng mới bị lực ly tâm kéo văng ra xa.
66. Cho biết mối liên hệ giữa tải và áp suất chân không trong đường ống nạp? Giải
thích?
Trong đường ống nạp, tải và áp suất chân không có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.
Khi động cơ hoạt động, nó sẽ hút không khí từ bên ngoài thông qua đường ống nạp và
bơm vào xi lanh để đốt cháy nhiên liệu. Nếu lượng không khí được hút vào không đủ,
động cơ sẽ không hoạt động hiệu quả hoặc không hoạt động được.
Áp suất chân không được tạo ra do động cơ hút không khí ra khỏi đường ống nạp, tạo ra
một vùng trống (hay còn gọi là áp suất thấp hơn) so với áp suất xung quanh. Tuy nhiên,
nếu có quá nhiều tải trên đường ống nạp, lượng không khí được hút vào động cơ sẽ bị
hạn chế và áp suất chân không sẽ giảm.
Vì vậy, mối liên hệ giữa tải và áp suất chân không trong đường ống nạp là: khi tải trên
đường ống nạp tăng lên, áp suất chân không sẽ giảm. Ngược lại, khi tải trên đường ống
nạp giảm, áp suất chân không sẽ tăng lên. Do đó, việc thiết kế đường ống nạp phải đảm
bảo đủ khả năng cung cấp không khí cho động cơ và đồng thời hạn chế tải trên đường
ống nạp để đảm bảo áp suất chân không tốt nhất để hút không khí vào động cơ.
67. Đặc tính điều chỉnh 𝜃 𝑖𝑔𝑛 theo tốc độ dùng cơ cấu áp thấp được quyết định bởi
những thông số kết cấu nào?
Điều chỉnh góc đánh lửa sớm để phù hợp với tốc độ động cơ và cấu trúc áp thấp được
quyết định bởi những thông số kết cấu sau:
- Tải: Mức tải càng thấp thì áp suất chân không trong đường ống nạp càng tăng do bướm
ga đóng kín nhiều hơn. Áp suất chân không này tạo ra lực hút tấm màng và qua đó kéo
mâm vít lửa xoay 1 góc tương ứng với chiều quay của bộ cam đánh lửa.
68.Vẽ hoàn chỉnh lắp đặt đường ống áp thấp trên động cơ?

69. Cho biết chiều quay của rotor?

- Ngược chiều kim đồng hồ
70. Giải thích chiều di chuyển (xoay) của cuộn dây cảm biến khi tải lớn?
- Khi tải lớn, độ chân không phía sau bướm ga giảm làm lò xo hồi vị đẩy thanh kéo làm
mâm xoay quay ngược chiều kim đồng hồ về vị trí ban đầu, góc đánh lửa được trả về vị
trí cũ.
71. Nêu ưu điểm của điều chỉnh 𝜃 𝑖𝑔𝑛 bằng máy tính?
- Thời điểm đánh lửa chính xác: dựa trên những thông tin có được từ các cảm biến mà
ECU sẽ quyết định thời điểm đánh lửa.
- Độ bền cao do không sử dụng tiếp điểm đóng ngắt.
- Dòng điện ổn định, ít bị tổn thất năng lượng trên đường dây cao áp.