GÃY XƯƠNG HỞ

ĐỊNH NGHĨA GÃY XƯƠNG HỞ

- Gãy xương hở là tình trạng gãy
xương có sự phá vỡ lớp da và
mô mềm dưới da, thông trực tiếp
với ổ gãy và ổ máu tụ quanh ổ
gãy.
TRIỆU CHỨNG GÃY XƯƠNG HỞ
- Có các triệu chứng của gãy xương, phát hiện được vị trí gãy
- Có vết thương phần mềm gần nơi xương gãy.
- Thấy được xương gãy lộ ra.
- Thấy được dấu hiệu vết thương thông vào ổ gãy (dấu hiệu chảy máu váng
mỡ- những giọt mỡ li ti từ tủy xương chảy ra. Nếu không thấy dấu hiệu này
cũng phải nghi ngờ nếu thấy vết thương da gần ổ gãy).
PHÂN ĐỘ GÃY XƯƠNG HỞ (Theo Gustilo và Anderson)
VẾT MỨC ĐỘ
LOẠI TỔN THƯƠNG MÔ MỀM TỔN THƯƠNG XƯƠNG
THƯƠNG NHIỄM BẨN

I Dài <1cm Sạch Tối thiểu Đơn giản, có mảnh nhỏ

II Dài >1cm Trung bình Trung bình, dập cơ ít Có mảnh trung bình

Thường gãy nát nhiều

Thường
IIIA Nặng Nặng, dập cơ nhiều mảnh, mô mềm che phủ
>10cm
được xương

Mô mềm không che phủ

Thường
IIIB Nặng Rất nặng, mất mô được xương, thường cần
>10cm
phẫu thuật tái tạo

Rất nặng, mất mô, tổn Mô mềm không che phủ

Thường
IIIC Nặng thương mạch máu chính được xương, thường cần
>10cm
nuôi chi phẫu thuật tái tạo
TIẾP CẬN GÃY XƯƠNG HỞ
1. Đánh giá ban đầu:
- Đánh giá tình trạng mất máu của BN
- Tránh bỏ sót tổn thương, có thể chụp CT scan toàn thân nhanh để đánh giá
thương tổn đầu, cổ, cột sống, ngực, khung chậu.
2. Thăm khám:
- Đánh giá tổng trạng BN.
- Đánh giá toàn bộ mạch máu tứ chi.
- Đánh giá vết thương: kích thước, vị trí, chiều hướng (dọc; ngang hay phức
tạp), chiều sâu của vết thương (có lộ xương, gân, cơ?).
- Chú ý tình trạng da kế bên vết thương.
- Đánh giá thần kinh, vận động, cảm giác của chi
 Triệu chứng tổn thương mạch máu

Triệu chứng chính Triệu chứng liên quan

- Mất mạch hoặc yếu hơn so
với bên bình thường.
- Chảy máu nghiêm trọng từ
vết thương.
- Khối máu tụ lớn dần và có
mạch đập.
- Có âm thổi
- Tê bì hoặc yếu liệt có liên
quan.
- Đoạn chi bên dưới lạnh.
- Mất đổ đầy tĩnh mạch.
- SpO2 không đo được.
Chỉ số Mangled Extremity
Severity Score (MESS):

- Trong TH gãy xương hở

nặng từ Gustilo IIIB cần
đánh giá chỉ số MESS.
Điểm >7 nhiều khả năng
đoạn chi cao.
XỬ TRÍ BAN ĐẦU GÃY XƯƠNG HỞ
1. Xử trí theo ABCD để đảm bảo tính mạng cho BN.
2. Băng vết thương.
3. Bất động chi gãy.
4. Kháng sinh: có chỉ định trong tất cả các loại gãy xương hở, càng sớm càng tốt.
● Nếu không có nhiễm bẩn do chất hữu cơ, nước thải thì có thể dùng
Cephalosporin thế hệ I hoặc II.
● Gãy hở độ III Gustilo thêm nhóm Aminoglycoside
● TH nhiễm bẩn nặng: Penicillin +/- Metronidazole
● Giảm đau.
● Ngừa uốn ván.
ĐIỀU TRỊ VẾT THƯƠNG VÀ XƯƠNG GÃY
1. Mục tiêu điều trị gãy xương hở:
● Ngừa/ giảm biến chứng, đặc biệt nhiễm trùng.
● Lành vết thương và xương.
● PHCN
2. Cắt lọc vết thương: cắt lọc càng sớm càng tốt giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm
trùng, tạo điều kiện phẫu thuật kết hợp xương thành công.
3. Phương tiện kết hợp xương:
● Gãy hở nặng độ III thường ưu tiên sử dụng cố định ngoài để tránh nguy cơ
nhiễm trùng.
● Gãy hở độ I và II: có thể KHX bên trong bằng đinh nội tủy hoặc nẹp vít.
4. Phục hồi chức năng.