‫اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول ‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪ ،11‬ﺻﺺ ‪106-73‬‬

‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان‬

‫*‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ‪1390/10/25 :‬‬ ‫ﺣﺴﻦ زارﻋﯽ ﻣﺘﯿﻦ‬
‫**‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺬﯾﺮش‪1391/3/6 :‬‬ ‫ﺳﯿﺪرﺿﺎ ﺳﯿﺪﺟﻮادﯾﻦ‬
‫***‬
‫ﻋﻠﯽ رﺣﯿﻢﭘﻮر‬
‫****‬
‫ﻣﺴﻠﻢ ﺑﺎﻗﺮي‬
‫ﭼﮑﯿﺪه‬
‫ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎ و ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺑﯽﺑﺪﯾﻞ اﯾﺮان‪ ،‬اﺳﺘﻌﺪاد ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي را ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺸﻮر در اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ؛ اﻣﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس آﻣﺎر ﺷﻮراي‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺳﻔﺮ و ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬در ﺳﺎل ‪) 2011‬از ﻣﯿﺎن ‪ 182‬ﮐﺸﻮر(‪ ،‬رﺗﺒﻪ اﯾﺮان از ﺣﯿﺚ‬
‫ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻣﻠﯽ‪ ،127 ،‬از ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺰان ﻣﺸﺎﻏﻞ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﺷﺎﻏﻼن آن‪ 135 ،‬و از ﺣﯿﺚ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري در ﺻﻨﻌﺖ‪138 ،‬‬
‫اﺳﺖ؛ و در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎﺻﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ %5‬از درآﻣﺪ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دﻫﺪ در ﺳﺎل ‪ 2011‬در ﺣﺪود ‪ %0/4‬از درآﻣﺪ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻧﺼﯿﺐ اﯾﺮان ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﺎن از وﺿﻌﯿﺖ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﺮدن از ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎ و اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي ﮐﺸﻮر دارد‪ .‬از اﯾﻦ رو ﺿﺮوري اﺳﺖ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﺪف و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫روش ﺗﺤﻘﯿﻖ آﻣﯿﺨﺘﻪ اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ در ﺑﺨﺶ‬
‫ﮐﯿﻔﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎري در ﺑﺨﺶ‬
‫ﮐﻤﯽ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﭘﺲ از دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﻔﺎﯾﺖ‬
‫ﻧﻈﺮي در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺎن و اﺟﺮاي روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ ﺑﺮ روي‬
‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ‪ ،‬اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ ‪22‬‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر در ‪ 4‬دﺳﺘﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻄﺢ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫واژﮔﺎن ﮐﻠﯿﺪي‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬روش ﺗﺤﻘﯿﻖ‬
‫آﻣﯿﺨﺘﻪ اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ‬

‫‪matin@ut.ac.ir‬‬ ‫* اﺳﺘﺎد داﻧﺸﮑﺪه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‬

‫‪rjavadain@ut.ac.ir‬‬ ‫** اﺳﺘﺎد داﻧﺸﮑﺪه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‬
‫*** اﺳﺘﺎدﯾﺎر و رﺋﯿﺲ ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫‪rahimpourali@yahoo.com‬‬
‫****‬
‫‪bagherm@ut.ac.ir‬‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮﺧﺘﻪ دﮐﺘﺮي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‬
 ‫‪ 74‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫‪Hall & Lew,‬‬ ‫اﻣﺮوزه‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و آﺛﺎر ﻣﺜﺒﺖ آن ﺑﺴﯿﺎر اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ )‬
‫‪ (2009, p. 1‬و اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻤﯽ را در رﻓﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﻮاﻣﻊ‬
‫ﻣﯿﺰﺑﺎن اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ )‪ .(Walker & Walker, 2011, p. 21‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻋﻼم ﺷﻮراي ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﺳﻔﺮ‪ ،‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫و اﯾﻦ اﻧﺘﻈﺎر وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺎﻟﯽ آن در ﺳﺎل ‪ 2011‬ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 6‬ﺗﺮﯾﻠﯿﻮن دﻻر‬
‫و ﺣﺪود ‪ %9‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﺮﺳﺪ و ﺑﯿﺶ از ‪ 260‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺷﻐﻞ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ؛ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ‪ %8/7‬از اﺳﺘﺨﺪام ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﯾﮏ ﺷﻐﻞ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ‪11/5‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺷﻐﻞِ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ )‪ .(WTTC: TRAVEL & TOURISM, 2011a‬ﮐﺮوز‬
‫در ﺗﺒﯿﯿﻦ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮاي ﺻﻠﺢ‪ :‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎي روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ اﻓﺮاد را از ﺣﯿﺚ ﻧﮋادﻫﺎ‪ ،‬رﻧﮓﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺬاﻫﺐ و در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻮﺷﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺗﺴﻬﯿﻞ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺣﻘﯿﻘﯽ در ﻣﯿﺎن اﻓﺮاد‪ ،‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ادراك ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ را ارﺗﻘﺎ ﺑﺨﺸﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮد و ﺑﻪ اﻓﺮاد‬
‫ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺗﻌﺼﺒﺎت ﺧﻮد ﻏﻠﺒﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬اﻫﻤﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ :‬ﻫﻢ ﮔﺮدﺷﮕﺮ و ﻫﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺰاﯾﺎي ﻓﺮاواﻧﯽ را‬
‫از ﺗﻌﺎﻣﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺠﺮﺑﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ دو ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮارد ﻓﺮاواﻧﯽ را از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﯾﺎد ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬اﻫﻤﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدي‪ :‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي داراي ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ ﻣﻌﻨﺎدار در اﻗﺘﺼﺎد ﺑﺴﯿﺎري از‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻟﺰي‪ ،‬ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺼﺮ اﺷﺎره ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ -4‬ﻏﻨﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪ :‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺣﻔﻆ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺸﺎرﮐﺖ‬
‫و دوﻟﺖﻫﺎ را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﮑﺎنﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ‪ ،‬ﮐﻮهﻫﺎ و ‪ ...‬ﺧﻮد ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺒﺎت اﺣﺘﺮام ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ و اﻋﺘﻤﺎد در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻒ را ﻓﺮاﻫﻢ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -5‬ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي اﺷﺘﻐﺎل‪ :‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي اﺷﺘﻐﺎل و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﺷﻐﻠﯽ را‬
‫ﺑﺮاي ﻣﯿﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻓﺮد ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪75‬‬

‫‪ -6‬ﻣﻘﺎﺻﺪ آﻣﻮزﺷﯽ‪ :‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬آﻣﻮزش اﻓﺮاد را از ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬

‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ :‬از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻦ درﺑﺎره دﯾﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ و ﻣﮑﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻣﺮدم در‬
‫) ‪Walker & Walker, 2011, p.‬‬ ‫ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﯿﺰﺑﺎن و از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﻔﺮ و ﭘﺪﯾﺪه ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫‪.(21‬‬
‫در ﺑﯿﺎن ﻧﮕﺎهﻫﺎ و اﻧﺘﻈﺎرات ﻣﺘﻔﺎوت و در واﻗﻊ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﮐﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي دارد ﺟﻌﻔﺮي‪ (2003) 2‬ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬
‫»در واﻗﻊ‪ ،‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي داراي ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﺮاي دوﻟﺖﻫﺎ داراي ﻣﻌﻨﯽ ﻣﻨﺒﻊ اﺷﺘﻐﺎل‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي‪،‬‬
‫ﺳﺮاﻧﻪ ﻣﺨﺎرج و اﺛﺮ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﮑﺎﺛﺮي‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻣﻌﺎﻧﯽاي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮوﯾﺞ )ﺗﺒﻠﯿﻎ(‪ ،‬درآﻣﺪﻫﺎ و ﻣﺪت اﻗﺎﻣﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ و اﯾﻦ‬
‫در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ﯾﺎدآور زﯾﺎرت‪ ،‬ﺟﺴﺖوﺟﻮي‬
‫ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ و ﺑﺮادري ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺴﺎنﺷﻨﺎﺳﺎن‪ ،‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬زﻣﯿﻨﻪاي‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺎﻣﻼت ﺑﯿﻦ ﻣﻬﻤﺎن )ﮔﺮدﺷﮕﺮ( و ﻣﯿﺰﺑﺎن‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ‪ ،‬ﮐﺎﻻ ﺷﺪن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ‪ ...‬ﻣﯽﺷﻮد ‪ ...‬و ﺑﺮاي ﺧﻮد ﮔﺮدﺷﮕﺮان‪،‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬رﻫﺎﯾﯽ از اﻣﻮر روزﻣﺮه‪ ،‬آزادي در ﭘﯿﮕﯿﺮي اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ‪،‬‬
‫اﺳﺘﺮاﺣﺖ و آﺳﻮدﮔﯽ و آﻣﻮزش را ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽدﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﯿﺎن ﻣﺴﺌﻠﻪ‬
‫اﯾﺮان از ﺟﻨﺒﻪ ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬داراي اﻧﻮاع اﻗﻠﯿﻢﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻀﺎﻫﺎ و ﻓﺼﻞﻫﺎﺳﺖ و از ﻧﻈﺮ‬
‫آﺛﺎر ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻔﺮﯾﺤﯽ و زﯾﺒﺎﯾﯽﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﯽﮐﻨﺪ )ﻣﺤﺴﻨﯽ‪(1388 ،‬؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬از ﻟﺤﺎظ اﺑﻨﯿﻪ و آﺛﺎر ﺗﺎرﯾﺨﯽ‪،‬‬
‫ﺟﺰء ‪ 9‬ﮐﺸﻮر ﻧﺨﺴﺖ دﻧﯿﺎ و از ﻟﺤﺎظ ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎي اﮐﻮﺗﻮرﯾﺴﺘﯽ در ﻣﯿﺎن ‪ 10‬ﮐﺸﻮر ﺑﺮﺗﺮ‬
‫دﻧﯿﺎ ﻗﺮار دارد )ارﻣﻐﺎن‪ ،1386 ،‬ص ‪(236‬؛ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﺳﺘﻌﺪاد و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ زﯾﺎد‬
‫ﮐﺸﻮر در ﺟﻬﺖ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس اﻓﻖ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﺎﯾﺪ ‪ 20‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﮔﺮدﺷﮕﺮ را در ﭘﺎﯾﺎن‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻔﺘﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ )در ﺳﺎل ‪ (1404‬ﺟﺬب ﮐﻨﺪ‪.‬‬
 ‫‪ 76‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﺟﺪول ‪ .1‬اﻫﺪاف ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر در اﻓﻖ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز )رﺣﯿﻢﭘﻮر‪(1387 ،‬‬

‫درآﻣﺪ ارزي در ﺳﺎل‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﮔﺮدﺷﮕﺮان در ﺳﺎل‬ ‫ﻣﯿﺰان رﺷﺪ‬
‫ﺳﺎلﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﺑﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر(‬ ‫ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﺑﻪ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ(‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫‪1/5‬‬ ‫‪2/6‬‬ ‫‪%30‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎرم )‪(84-88‬‬
‫‪4/5‬‬ ‫‪6/5‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ )‪(89-93‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪%15‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺸﻢ )‪(94-98‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪%10‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻔﺘﻢ )‪(99-1403‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮ ﺷﻮراي ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﺳﻔﺮ‪ ،‬رﺗﺒﻪ اﯾﺮان در ﺳﺎل ‪) 2011‬از ﻣﯿﺎن ‪182‬‬
‫ﮐﺸﻮر( در ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻣﻠﯽ‪ ،127 ،‬در ﻣﯿﺰان ﻣﺸﺎﻏﻞ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﺷﺎﻏﻼن آن‪ 135 ،‬و از ﺣﯿﺚ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري در اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ‪138 ،‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﻮرا‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺮاي اﯾﺮان در ﻃﻮل ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 2011‬ﺗﺎ ‪ 2021‬در ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﯾﻦ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻣﻠﯽ‪ ،‬رﺗﺒﻪ ‪ ،112‬در اﺷﺘﻐﺎل‪ ،‬رﺗﺒﻪ ‪ 83‬و در ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري‪ ،‬رﺗﺒﻪ‬
‫‪ 108‬را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ )‪ (WTTC: TRAVEL & TOURISM, 2011b‬ﮐﻪ ﺗﺪاوم وﺿﻊ‬
‫ﻓﻌﻠﯽ‪ ،‬ﻧﺸﺎن از ﻋﺪم ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﭼﺸﻢاﻧﺪاز در ﺣﻮزه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر دارد‪.‬‬
‫اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺮان‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎﺻﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﻮﺟﻮد در آن‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﯾﺪ ‪%5‬‬
‫از درآﻣﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دﻫﺪ )ﻣﺤﺴﻨﯽ‪ (1388 ،‬و ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫درآﻣﺪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ‪ 6‬ﺗﺮﯾﻠﯿﻮن دﻻري ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺳﺎل ‪ 2011‬و درآﻣﺪ ‪341462‬‬
‫ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎﻟﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان )ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ آﺛﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ( در ﺳﺎل ‪WTTC: TRAVEL & TOURISM, ) 2011‬‬
‫‪ ،(2011b‬درآﻣﺪ اﯾﺮان در ﺣﺪود ‪ %0/4‬درآﻣﺪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺷﻮراي ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﺳﻔﺮ و ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬درآﻣﺪ ﺣﺎﺻﻞ از ورود ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر را در ﺳﺎل‬
‫‪ 29284 ،2011‬ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل‪ ،‬ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﺗﺪاوم روﻧﺪ ﻓﻌﻠﯽ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﺷﻮرا‪ ،‬درآﻣﺪ ﺣﺎﺻﻞ از ورود ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ را ﺑﻪ ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل ‪43949 ،2021‬‬
‫ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل ﺑﺮآورد ﮐﺮده اﺳﺖ )‪ (WTTC: TRAVEL & TOURISM, 2011b‬ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻣﯿﺰان ﮐﻤﺘﺮ از ﯾﮏﺳﻮم ﻣﻘﺪار ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﺷﺪه ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در اﻓﻖ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‬
‫اﺳﺖ؛ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن از وﺿﻌﯿﺖ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر و اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﺮدن از‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪77‬‬

‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎ و اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي ﮐﺸﻮر و ﺗﺤﻘﻖ ﺗﻨﻬﺎ ‪ %30‬از اﻫﺪاف ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﻓﻖ‬
‫ﭼﺸﻢاﻧﺪاز دارد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دادهﻫﺎي ﻓﻮق و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ آﻧﻬﺎ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اذﻋﺎن ﺧﺒﺮﮔﺎن و ﻓﻌﺎﻻن‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ آﺳﯿﺐﺷﻨﺎﺳﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﻋﻤﺪه آن و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﺪف ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫در ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ روﺷﯽ ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪،‬‬
‫ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻨﺪ اﻣﺎ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻘﺎﻻت ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺑﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬
‫ﻓﺮزﯾﻦ و ﺻﻔﺮي )‪ (1388‬ﺑﻪ ﻧﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺠﺎرت اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ و‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از اﯾﻦ ﻧﻈﺎم در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر اﺷﺎره ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺻﺪر ﻣﻤﺘﺎز و آﻗﺎ رﺣﯿﻤﯽ )‪ (1389‬در ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮيِ ﺳﻼﻣﺖ و ﭘﺰﺷﮑﯽ در‬ ‫‪‬‬
‫ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﯿﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻣﺘﻮﻟﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﭘﺰﺷﮑﯽ‪ ،‬ﻓﻘﺪان‬
‫ﻧﻈﺎم ﺟﻤﻊآوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ورود ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﭘﺰﺷﮑﯽ‪ ،‬ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪي ﻧﻈﺎم‬
‫اﻃﻼعرﺳﺎﻧﯽ درﺑﺎره ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﭘﺰﺷﮑﯽ و ﮐﻤﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻻزم ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ اﺷﺎره ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﺪﻫﻮﺷﯽ و ﻧﺎﺻﺮﭘﻮر )‪ (1382‬در ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻠﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪﻧﯿﺎﻓﺘﮕﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در‬
‫اﺳﺘﺎن ﻟﺮﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﻌﺪد ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮي‪ ،‬ﺿﻌﻒ اﻣﮑﺎﻧﺎت زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ و ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﺿﻌﻒ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ و ﻓﻘﺪان ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﺬﯾﺮش ﮔﺮدﺷﮕﺮ اﺷﺎره ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﭘﺎپ زن و دﯾﮕﺮان )‪ (1389‬در ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﻮد درﺑﺎره ﻣﻮاﻧﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫روﺳﺘﺎﯾﯽ )ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي روﺳﺘﺎي ﺣﺮﯾﺮ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه( ﺑﻪ ﻣﻮاﻧﻌﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻓﻘﺪان اﻣﮑﺎﻧﺎت‬
‫زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ و رﻓﺎﻫﯽ‪ ،‬ﻋﺪم درك ﺻﺤﯿﺢ روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن و ﻣﺴﺌﻮﻻن ﮔﺮدﺷﮕﺮي روﺳﺘﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫ﮐﻢرﻧﮓ ﺷﺪن ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ روﺳﺘﺎ‪ ،‬ﻓﻘﺪان ﺷﺒﮑﻪ اﻃﻼعرﺳﺎﻧﯽ ﺻﺤﯿﺢ و ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ‪،‬‬
‫ﻋﺪم ﺣﻤﺎﯾﺖ و ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ دوﻟﺖ و ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﻓﻘﺪان اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ آﻣﺎري و‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻗﻠﯿﻤﯽ اﺷﺎره ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪ 78‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺴﺌﻮﻻن و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻧﯿﺰ در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ و ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ‬

‫ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺷﺎره ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ آزاد ﻗﺸﻢ ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮﻧﺪﺳﺎزي‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﮑﺮدن ﺑﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ را ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻣﯽداﻧﺪ )ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻓﺎرس‪1390 ،‬‬
‫اﻟﻒ(‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﻋﻀﻮ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﺠﻠﺲ‪ ،‬ﻧﯿﺎز اﺻﻠﯽ ﺑﺤﺚ ﮔﺮدﺷﮕﺮي را ﺛﺒﺎت‬ ‫‪‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪﺳﺎزي ﺟﺎي ﺛﺒﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ )ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻣﯿﺮاث ﭘﺮس‪.(1390 ،‬‬
‫دﺑﯿﺮ ﮐﺎﻧﻮن داﻧﺶ و ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻋﻠﻤﯽ رﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري ﻧﯿﺰ‬ ‫‪‬‬
‫ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻣﺘﻮﻟﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺨﺶ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﻫﻢاﮐﻨﻮن ﺑﯿﺶ از ‪ 30‬ﻧﻬﺎد و ﺳﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺘﻮﻟﯽ ﺑﺨﺶ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ‬
‫)ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺧﺒﺮي ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻗﺪس آﻧﻼﯾﻦ‪.(1390 ،‬‬
‫‪ ‬ﻫﺘﻞﻫﺎي ﺳﻮاﺣﻞ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺑﺎ ﻃﻮل ﻋﻤﺮي در ﺣﺪود ‪ 40‬ﺳﺎل و ﻧﯿﺎز اﺳﺎﺳﯽ‬
‫آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺎزﺳﺎزي‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻧﯿﺮوﻫﺎي آﻣﻮزشدﯾﺪه در ﮐﺎدر ﻫﺘﻞ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺘﻦ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻋﺮﺿﻪ ﻧﺸﺪن ﺗﺴﻬﯿﻼت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺘﻞداري و ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﻧﮑﺮدن ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﯿﭻﯾﮏ از ﻫﺘﻞﻫﺎي اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﯽ‬
‫ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺗﻮان رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻫﺘﻞﻫﺎي دﺑﯽ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪،‬‬
‫‪.(1391‬‬
‫‪ ‬دﺑﯿﺮ اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻔﯽ دﻓﺎﺗﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻫﻮاﯾﯽ ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي ﻧﯿﺰ ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﻋﻤﯿﻖ‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﻣﺸﮑﻞ اﺻﻠﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر اﺳﺖ )ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻓﺎرس‪ 1390 ،‬ب(‪.‬‬
‫در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات آبوﻫﻮا‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﯿﻤﺖﻫﺎ )ﻏﺬا‪،‬‬
‫ﻧﻔﺖ و ‪ ،(...‬ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣﯿﺎن ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬وﺿﻌﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻧﯽ‪ ،‬اﻣﻨﯿﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮان‬
‫و ‪ ...‬ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد )‪.(Tarlow, 2011‬‬
‫‪ .1-2‬ﺳﺆاﻻت ﺗﺤﻘﯿﻖ‬
‫اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﮐﺪاماﻧﺪ؟‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪79‬‬

‫‪ -2‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟‬

‫‪ .3‬روش ﺗﺤﻘﯿﻖ‬
‫‪3‬‬
‫راﻫﺒﺮد ﭘﮋوﻫﺶ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ روش ﺗﺤﻘﯿﻖ آﻣﯿﺨﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي آﻣﯿﺨﺘﻪ‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎﯾﯽ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﮐﯿﺐ دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ روشﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽرﺳﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً در اﻧﺘﺨﺎب ﻋﻨﻮان ﻃﺮحﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻘﯽاي ﮐﻪ ﺑﺎ روشﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻖ آﻣﯿﺨﺘﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد از ﻋﺒﺎرتﻫﺎ ﯾﺎ واژهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ روشﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ‪ ،4‬ﻣﺪل آﻣﯿﺨﺘﻪ‪،5‬‬
‫ﺑﻪﻫﻢﺗﻨﯿﺪﮔﯽ‪ ،6‬روش ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ‪ ،7‬روشﺷﻨﺎﺳﯽ آﻣﯿﺨﺘﻪ‪ 8‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ در‬
‫اﯾﻦ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ آﺷﮑﺎر اﺳﺖ‪ ،‬در روشﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻖ آﻣﯿﺨﺘﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ‪،‬‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﺑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدن ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ روشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺳﺎس آنﻫﺎ ﭘﺎراداﯾﻢﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻧﺎﻣﻌﯿﻦ را ﻣﯿﺴﺮ و ﻓﺮآﯾﻨﺪ آن را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ )ﺑﺎزرﮔﺎن‪،1387 ،‬‬
‫‪.(165-162‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬در اﺑﺘﺪا‪ ،‬دادهﻫﺎي ﮐﯿﻔﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس راﻫﺒﺮد ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ‪ ،‬ﮔﺮد آﻣﺪه و ﺳﭙﺲ‪ ،‬دادهﻫﺎي ﮐﻤ‪‬ﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس راﻫﺒﺮد ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ ﺟﻤﻊ ﻣﯽﺷﻮد ﻟﺬا روش ﺗﺤﻘﯿﻖ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬آﻣﯿﺨﺘﻪ اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .1-3‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ‬
‫ﻫﺴﯿﻪ‪ 9‬و ﺷﺎﻧﻮن‪ (2005) 10‬ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ‪ ،‬روش ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ذﻫﻨﯽ ﻣﺤﺘﻮاي دادهﻫﺎي ﻣﺘﻦ از ﻃﺮﯾﻖ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻧﻈﺎمﻣﻨﺪ ﮐﺪﮔﺬاري و ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎ و اﻟﮕﻮﻫﺎي آﻧﻬﺎ اﺳﺖ و ﻣﯿﺮﯾﻨﮓ‪ (2000) 11‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ را روﯾﮑﺮد‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﮐﻨﺘﺮلﺷﺪه‪ ،‬روشﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺗﺠﺮﺑﯽ از ﻣﺘﻮن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ارﺗﺒﺎﻃﯽ آﻧﻬﺎ‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﻗﻮاﻋﺪ و ﻣﺪل ﺧﻮد‪ ،‬ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم‪ ،‬ﺑﻪ دور از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻤ‪‬ﯽ ﺷﺪن‬
‫ﺗﺒﻌﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ‪ ،‬روﺷﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ دادهﻫﺎ و ﺣﺲ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺟﻬﺖ‬
‫اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻌﻨﯽ از آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ روش ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﺮوه وﺳﯿﻌﯽ از دادهﻫﺎي‬
‫ﻣﺘﻨﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎي ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺛﺒﺖﺷﺪه‪ ،‬ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﺳﺆاﻻت‬
‫ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺎز‪ ،‬ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎ‪ ،‬راﯾﺎﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و رﺳﺎﻧﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺎﺷﯽﻫﺎ‪ ،‬ﻋﮑﺲﻫﺎ و ﻓﯿﻠﻢ )وﯾﺪﺋﻮ(‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮا‪ ،‬روﺷﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﭼﺎرﭼﻮب و روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﻧﻈﺮي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﻈﺮﯾﻪ‬
 ‫‪ 80‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫دادهﺑﻨﯿﺎد و ﭘﺪﯾﺪارﺷﻨﺎﺳﯽ اﺳﺖ و در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭼﯿﺴﺘﯽ‪ 12‬و ﭼﺮاﯾﯽ‪ 13‬و ﺗﺤﻠﯿﻞ ادراﮐﺎت‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد )‪.(Given, 2008, p. 120‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮ اﻟﻮ‪ 14‬و ﮐﯿﻨﮕﺎس‪ (2008) 15‬ﭘﺲ از ﺗﻌﯿﯿﻦ واﺣﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ در ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ و اﯾﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﮔﺎمﻫﺎي ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ در زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت اﺳﺘﻘﺮاﯾﯽ اﺟﺮاﺷﺪه و ﻓﺎﻗﺪ ﻓﺮﺿﯿﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز‪ :‬ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎ و ﺳﺮﻓﺼﻞﻫﺎ در‬
‫ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺳﭙﺲ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺠﺪد ﺷﻮد و ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﺿﺮوري و‬
‫ﺣﯿﺎﺗﯽ در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﯾﺎدداﺷﺖ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻫﻤﻪ اﺑﻌﺎد ﻣﺤﺘﻮا را ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ‪ :‬در اﯾﻦ ﮔﺎم‪ ،‬ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﯾﺎدداﺷﺖﺷﺪه در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﺘﻮن ﺑﻪ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺠﺰاﯾﯽ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﺗﺎ ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﺟﻬﺖ اﺳﺘﺨﺮاج دﺳﺘﻪﻫﺎ ﺑﺮ روي آﻧﻬﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬
‫‪ -3‬ﮔﺮوهﺑﻨﺪي ﮐﺮدن‪ :‬ﭘﺲ از ﻣﺮﺣﻠﻪ اول و دوم‪ ،‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﮐﺪﻫﺎي ﺑﺎز ﺑﺎ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﮐﻠﯽﺗﺮ ﮔﺮوهﺑﻨﺪي ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﺮوهﺑﻨﺪي‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﮐﺪﻫﺎ ﺑﺎ ادﻏﺎم ﮐﺪﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﮐﺪﻫﺎي ﮐﻠﯽﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -4‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﮐﺮدن‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ادﻏﺎم ﻣﯽﺷﻮد و‬
‫دﺳﺘﻪﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺮوهﻫﺎي ذﯾﻞ ﻫﺮ دﺳﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ آن ﺗﻌﻠﻖ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺪف از اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺑﺰاري ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ ﭘﺪﯾﺪه ﺑﺮاي‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﻬﻢ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ داﻧﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -5‬اﻧﺘﺰاع‪ :‬اﻧﺘﺰاع ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻓﺮﻣﻮﻟﻪ ﮐﺮدن ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﮐﻠﯽ از ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ دﺳﺘﻪﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬زﯾﺮدﺳﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎ روﯾﺪادﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ دﺳﺘﻪﻫﺎ‬
‫و دﺳﺘﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺸﮑﯿﻞ دﺳﺘﻪ اﺻﻠﯽ‪ ،‬ادﻏﺎم ﻣﯽﺷﻮد )‪.(ELO & KYNGA¨S, 2008‬‬
‫‪ .2-3‬روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ‬
‫در ﺑﺨﺶ دوم اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﯿﺰ از راﻫﺒﺮد ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﻤ‪‬ﯽ ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﺑﺮاي آزﻣﻮن‬
‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﮐﯿﻔﯽ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ اول )راﻫﺒﺮد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ( در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم از‬
‫ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎي ‪ LISREL 8.5‬و ‪ SPSS 17‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪81‬‬

‫‪ .3-3‬ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري و ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي‬

‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري ﺗﺤﻘﯿﻖ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮان‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان و اﺳﺘﺎدان ﺣﻮزه‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي و اﺳﺘﺎدان داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ آﺷﻨﺎ ﺑﺎ ﺣﻮزه ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ‬
‫اﺳﺎس ﺑﺎ ‪ 17‬ﻧﻔﺮ از ﺧﺒﺮﮔﺎن اﯾﻦ ﺣﻮزه‪ ،‬ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﺪ و اﯾﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ‬
‫ﺑﻪ ﮐﻔﺎﯾﺖ ﻧﻈﺮي )اﺷﺒﺎع( اداﻣﻪ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ اﺧﺬ ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫اﺳﺘﺨﺮاجﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﺎﻣﻞ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان‪،‬‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺰ ﺑﻮد؛ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن‪ ،‬ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ اﻓﺮاد ‪ 320‬ﻧﻔﺮ )ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان( ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﺪول‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي ﻣﻮرﮔﺎن‪ ،‬ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ ‪ 175‬ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬
‫اﻓﺮاد‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ‪ 220‬ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﺷﺪ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ 175 ،‬ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻊ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4-3‬روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر از روش‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي زﻧﺠﯿﺮهاي ﯾﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺮﻓﯽ )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن اﻓﺮادي ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ اﻓﺮاد‬
‫ﻣﻨﺘﺨﺐ‪ ،‬واﺟﺪ ﺷﺮاﯾﻂ و داراي اﻃﻼﻋﺎت ذيﻗﯿﻤﺘﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ( و در ﻣﺮﺣﻠﻪ آزﻣﻮن ﻣﺪل ﻧﯿﺰ‬
‫از روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5-3‬ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ و رواﯾﯽ اﺑﺰار ﺗﺤﻘﯿﻖ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻋﺘﻤﺎد )ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ(‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش آﻟﻔﺎي ﮐﺮوﻧﺒﺎخ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
‫اوﻟﯿﻪاي ﺷﺎﻣﻞ ‪ 35‬ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‪ ،‬ﭘﯿﺶآزﻣﻮن ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دادهﻫﺎي اﯾﻦ‬
‫ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ و ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻧﺮماﻓﺰار آﻣﺎري ‪ SPSS 17‬ﻣﯿﺰان ﺿﺮﯾﺐ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺎ روش آﻟﻔﺎي‬
‫ﮐﺮوﻧﺒﺎخ ﺑﺮاي اﯾﻦ اﺑﺰار ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﺪد ‪ 0/906‬ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن از ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ‬
‫ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ داﺷﺖ‪.‬‬
‫‪ .6-3‬رواﯾﯽ‪ 16‬ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ رواﯾﯽ اﺑﺰار ﺗﺤﻘﯿﻖ‪ ،‬ﻫﻢ از ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ از ﺧﺒﺮﮔﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ )ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺲ از ﺗﺪوﯾﻦ‪ ،‬اﺳﺘﺎدان ﻣﺠﺮب‪ ،‬رواﯾﯽ آن را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﺮدﻧﺪ( و ﻫﻢ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺳﻨﺠﺶ رواﯾﯽ‬
 ‫‪ 82‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﺳﺎزه‪ ،‬اﺑﻌﺎد ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﺄﯾﯿﺪي ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻣﺪل ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎري و‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺮماﻓﺰار ‪LISREL 8.5‬‬

‫‪ .4‬ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش ﺗﺤﻘﯿﻖ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از دو روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ و‬
‫ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ دو روش ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ .1-4‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺨﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﭘﮋوﻫﺶ و روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ‬
‫در ﮔﺎم اول ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﻮﺟﻮد در آنﻫﺎ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ‪ ،‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﺪ و در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم‪ ،‬ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺸﺎﺑﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺮوهﺑﻨﺪي ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﺟﺪول ‪ 2‬ﺧﺮوﺟﯽﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﮔﺎم اول ﺗﺎ ﺳﻮم ﭘﮋوﻫﺶ را اراﺋﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﮐﻪ در آن از ‪ 95‬ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺴﺘﺨﺮج در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول و دوم‪ 22 ،‬ﮔﺮوه در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﺳﻮم ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول‪ .2‬اﺳﺘﺨﺮاج )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز(‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖﺑﻨﺪي و ﮔﺮوهﺑﻨﺪي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪1/1‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‪ ،‬ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت اﻗﺎﻣﺘﯽ و ‪...‬‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ و ﻏﻔﻠﺖ از ﺣﻮزه ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪2/1‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫دﯾﺪﮔﺎه ﻣﻨﻔﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﮔﺮدﺷﮕﺮ‬ ‫‪3/1‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان و ﭼﻨﺪﺷﻐﻠﻪ ﺑﻮدن ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﺎن‬ ‫‪4/1‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﻧﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬ ‫ﻣﺘﻌﺪد ﺑﻮدن دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﺛﺮﮔﺬار در ﺻﻨﻌﺖ و ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫‪1/2‬‬ ‫‪5‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﯿﻦ آنﻫﺎ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺟﺪي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪن ﺻﻨﻌﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰيﻫﺎي ﮐﻼن ﮐﺸﻮر‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪6‬‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﻣﺜﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫ﻓﻘﺪان ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ‬
‫ﺿﻌﻒ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻓﻘﺪان ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎم ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪3/2‬‬ ‫‪7‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪4/2‬‬ ‫‪8‬‬
‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫ﺑﯽﺗﻮﺟﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﻪ ﮐﺎرﻫﺎي زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ آنﻫﺎ‬ ‫‪5/2‬‬ ‫‪9‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪83‬‬

‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬

‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪6/2‬‬ ‫‪10‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎ و ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ‬
‫‪7/2‬‬ ‫‪11‬‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﺪوﯾﻦﺷﺪه ﻣﺜﻞ اﻓﻖ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ‪1404‬‬
‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و‬
‫ﻧﻔﻬﻤﯿﺪن ﻣﻔﻬﻮم ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﻓﻘﺮ‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در‬ ‫‪1/3‬‬ ‫‪12‬‬
‫ﻧﻈﺮي(‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪2/3‬‬ ‫‪13‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺗﺴﻠﻂ و ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ دوﻟﺖ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ راﻧﺖﯾﺮ ﺑﻮدن‬
‫‪3/3‬‬ ‫‪14‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫دوﻟﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫وﺟﻮد ﻧﮕﺎه ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪4/3‬‬ ‫‪15‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﻧﺒﻮد اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪5/3‬‬ ‫‪16‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺒﻮد راﻫﺒﺮد ﻣﺸﺨﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪6/3‬‬ ‫‪17‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻋﻤﺪه )ﻣﺜﻞ ﺗﻮرﺳﺎب ﺗﺮﮐﯿﻪ(‬
‫‪7/3‬‬ ‫‪18‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ارﺗﺒﺎط ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺑﺎ دﻧﯿﺎ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﺿﻌﻒ در ﺣﻮزه ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪19‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺿﻌﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺄﻣﻮرﯾﺖﻫﺎ در‬
‫‪2/4‬‬ ‫‪20‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬ ‫ﻓﺮاﺑﺨﺸﯽ ﺑﻮدن ﻣﺄﻣﻮرﯾﺖ ﺳﺎزﻣﺎن و ﻫﻤﮑﺎري ﻧﮑﺮدن‬
‫‪3/4‬‬ ‫‪21‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶﻫﺎي درﮔﯿﺮ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬ ‫اﺟﺮا ﻧﺸﺪن ﻣﺼﻮﺑﺎت ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﯽ ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و‬
‫‪4/4‬‬ ‫‪22‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ رﻓﺘﺎري )ﻣﻮاﻧﻊ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ(‬ ‫‪5/4‬‬ ‫‪23‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺘﻌﺎرض‬ ‫‪6/4‬‬ ‫‪24‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
 ‫‪ 84‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬

‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪7/4‬‬ ‫‪25‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ‬
‫اﺟﺮا ﻧﺸﺪن ﺗﻌﻬﺪات ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺆﺳﺴﺎت‬ ‫‪8/4‬‬ ‫‪26‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﮑﺮدن ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارﻫﺎي‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮي‬ ‫‪9/4‬‬ ‫‪27‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺻﻨﻌﺖ در ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫‪10/4‬‬ ‫‪28‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫اداره ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪29‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﻓﻨﺎوريﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و ارﺗﺒﺎﻃﯽ در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪2/5‬‬ ‫‪30‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي‬ ‫ﻧﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪3/5‬‬ ‫‪31‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻧﻘﺸﻪ ﺟﺎﻣﻊ ﺣﺘﯽ ﺑﺮاي ﺳﺎل آﯾﻨﺪه‬ ‫‪4/5‬‬ ‫‪32‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﮑﺮدن ﺷﯿﻮه دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‬ ‫‪5/5‬‬ ‫‪33‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬
‫ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻧﮑﺮدن ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر در ﺧﺎرج‬ ‫‪6/5‬‬ ‫‪34‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ‬
‫ﻣﺎﻧﻊ دﯾﺪن ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ از ﺳﻮي ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪7/5‬‬ ‫‪35‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد‬ ‫ﻋﺪم اﻣﮑﺎن ورود ﻫﺮ ﻧﻮع ﮔﺮدﺷﮕﺮ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ‬
‫‪1/6‬‬ ‫‪36‬‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫ارزشﻫﺎ و ﺑﺎورﻫﺎ‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻣﺜﻞ ﺣﺠﺎب و ‪...‬‬ ‫‪2/6‬‬ ‫‪37‬‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪3/6‬‬ ‫‪38‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻋﺪم اﺟﻤﺎع روي ﭼﻬﺎرﭼﻮب ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﮐﺸﻮر‬ ‫‪4/6‬‬ ‫‪39‬‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪85‬‬

‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬

‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و‬
‫دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻦ داﻧﺶ و ﻋﻠﻢ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﻄﻠﻮب‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در‬ ‫‪5/6‬‬ ‫‪40‬‬
‫ﺧﻮد‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻫﻤﺴﻮ ﻧﺒﻮدن ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي آﻣﻮزﺷﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺑﺎ‬
‫‪6/6‬‬ ‫‪41‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺎزار‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬ ‫ﻣﯿﺎنﺑﺨﺸﯽ ﺑﻮدن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﻧﺒﻮد ﻫﻤﮑﺎري و‬
‫‪1/7‬‬ ‫‪43‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آن‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﻮﭘﺎ ﺑﻮدن و ﺑﻪروز ﻧﺒﻮدن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬ ‫‪2/7‬‬ ‫‪44‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﮑﺮدن ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪1/8‬‬ ‫‪45‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫ﺗﺨﺼﺼﯽ ﮐﺎر ﻧﮑﺮدن ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪2/8‬‬ ‫‪46‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬ ‫ﻓﻘﺪان ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ درﺑﺎره ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ‬
‫‪3/8‬‬ ‫‪47‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬ ‫ﺟﻬﺎن‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬ ‫وارد ﻧﺸﺪن ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬
‫‪4/8‬‬ ‫‪48‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪5/8‬‬ ‫‪49‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺒﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ﻣﺪون ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪1/9‬‬ ‫‪50‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﻣﯿﺎنﺑﺨﺸﯽ ﺑﻮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪2/9‬‬ ‫‪51‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﻣﻬﯿﺎ ﻧﺒﻮدن ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻓﺮﻫﻨﮓ آن ﺑﺮاي ﭘﺬﯾﺮش ﮔﺮدﺷﮕﺮ‬ ‫‪3/9‬‬ ‫‪52‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪن ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺶ دﺳﺖ دوم در‬
‫‪4/9‬‬ ‫‪53‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﺑﯿﻦ ﻣﺮدم ﮐﺸﻮر‬ ‫‪1/10‬‬ ‫‪54‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﻮدن ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫‪2/10‬‬ ‫‪55‬‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
 ‫‪ 86‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬

‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫ﯾﮑﯽ ﺑﻮدن ﻣﺪﯾﺮ و ﻣﺎﻟﮏ در ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪3/10‬‬ ‫‪56‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﮕﺎه ﺻﺮﻓﺎً ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﺒﻮد‬
‫ﻧﮕﺎه ﺻﺮﻓﺎً ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫‪4/10‬‬ ‫‪57‬‬
‫ﻧﮕﺎه اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﺗﻠﻘﯽ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از ﮔﺮدﺷﮕﺮ )ﺟﺎﺳﻮس‪ ،‬ﻓﺤﺸﺎء و ‪(...‬‬ ‫‪5/10‬‬ ‫‪58‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد‬
‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻣﺠﻤﻮع ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﺪودﯾﺖزا‬ ‫‪6/10‬‬ ‫‪59‬‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪1/11‬‬ ‫‪60‬‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و‬
‫ﺿﻌﻒﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ در ﺣﻮزه ﭘﮋوﻫﺶ و ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺣﻮزه‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در‬ ‫‪2/11‬‬ ‫‪61‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﮔﻠﻮﮔﺎهﻫﺎ‬ ‫‪3/11‬‬ ‫‪62‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫ﻧﺎآﮔﺎﻫﯽ ﻣﺴﺌﻮﻻن از ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪4/11‬‬ ‫‪63‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ و ﺳﯿﻤﺎي اﯾﺮان در ﺑﯿﺮون‪ :‬ﺳﻔﺮ ﺑﻪ اﯾﺮان داراي ﺧﻄﺮ‬
‫‪5/11‬‬ ‫‪64‬‬
‫ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬ ‫و ﻧﺎاﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺿﻌﻒ در ارﺗﺒﺎﻃﺎت‬
‫ﻣﻨﺰوي ﺑﻮدن در ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬ ‫‪6/11‬‬ ‫‪65‬‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻋﻘﺐﻣﺎﻧﺪﮔﯽ در رﻗﺎﺑﺖ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ در ﺣﻮزه ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪7/11‬‬ ‫‪66‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻓﺮﻣﻮﻟﻪ ﻧﮑﺮدن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫‪8/11‬‬ ‫‪67‬‬
‫ذيرﺑﻂ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﯽ‪ ،‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ و اداري‬ ‫‪9/11‬‬ ‫‪68‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺒﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻣﻊ و ﮐﺎرﺑﺮدي ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪1/12‬‬ ‫‪69‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪87‬‬

‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬

‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و‬
‫ﮐﺎرﺑﺮدي ﻧﺒﻮدن داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ و آﻣﻮزشﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه در‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در‬ ‫‪2/12‬‬ ‫‪70‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺒﻮد ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﻪ ﻣﺒﻨﺎي ﻋﻤﻞ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫‪1/13‬‬ ‫‪71‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺣﻠﻘﻪﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪2/13‬‬ ‫‪72‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﻧﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪3/13‬‬ ‫‪73‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﮑﺮدن ﺑﻪ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ در‬ ‫ﻋﺪم اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي‬ ‫‪4/13‬‬ ‫‪74‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬ ‫اﯾﺠﺎد ﻣﺎﻧﻊ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﺮﺧﯽ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﻣﺜﻞ وزارت ﺻﻨﻌﺖ و‬
‫‪5/13‬‬ ‫‪75‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺗﺠﺎرت‬
‫ﻧﺒﻮد ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺎآﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪6/13‬‬ ‫‪76‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در داﺧﻞ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎزوي اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫‪1/14‬‬ ‫‪77‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫در ﺳﻄﺢ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮﻧﺪﮔﺎن ﮐﻼن ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪2/14‬‬ ‫‪78‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺒﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪3/14‬‬ ‫‪79‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪن ﺷﯿﻮه دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‬ ‫‪4/14‬‬ ‫‪80‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫اﺟﺮاﯾﯽ ﻧﺸﺪن ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬ ‫‪5/14‬‬ ‫‪81‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮدن ﻧﻮع ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﮐﺸﻮر‬ ‫‪6/14‬‬ ‫‪82‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
 ‫‪ 88‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ )ﮐﺪﮔﺬاري ﺑﺎز و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﮐﺪﻫﺎ(‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ردﯾﻒ‬

‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫ﻧﮕﺎه ﻏﯿﺮﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪1/15‬‬ ‫‪83‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻓﻘﺪان ﺗﺨﺼﺺ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫‪2/15‬‬ ‫‪84‬‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫واﺑﺴﺘﮕﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻧﻔﺖ و ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪1/16‬‬ ‫‪85‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﻣﺜﺒﺖ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮان ﮐﻼن ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪2/16‬‬ ‫‪86‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد اراده ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬ ‫‪3/16‬‬ ‫‪87‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻮدن ﺻﻨﻌﺖ و ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺣﻠﻘﻪﻫﺎ‬ ‫‪4/16‬‬ ‫‪88‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺪي ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﮐﻼن آن‬ ‫‪5/16‬‬ ‫‪89‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻧﺒﻮد ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﻧﯿﺎز ﮔﺮدﺷﮕﺮان‬ ‫‪6/16‬‬ ‫‪90‬‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﻧﺒﻮد آﻣﺎرﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪1/17‬‬ ‫‪91‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪2/17‬‬ ‫‪92‬‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪3/17‬‬ ‫‪93‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻧﺎآﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﺪﯾﺮان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪4/17‬‬ ‫‪94‬‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪5/17‬‬ ‫‪95‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬

‫ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﯿﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ‪ ،‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﻫﺮ‬
‫ﯾﮏ از ﮔﺮوهﻫﺎ در دو دﺳﺘﻪ ﻓﺮﻋﯽ و اﺻﻠﯽ‪ ،‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در‬
‫ﺟﺪول ‪ 3‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﯽ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ اﻓﺮاد‬
‫ﻓﻌﺎل در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮد در دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﮔﺮوهﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﻋﻤﻞ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪89‬‬

‫ﺟﺪول‪ .3‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬

‫دﺳﺘﻪ اﺻﻠﯽ‬ ‫دﺳﺘﻪ ﻓﺮﻋﯽ)زﯾﺮ دﺳﺘﻪ(‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫ردﯾﻒ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪1‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪2‬‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪3‬‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫‪4‬‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪5‬‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪6‬‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪7‬‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪8‬‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪9‬‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬ ‫ﺿﻌﻒ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺸﻮر‬ ‫‪10‬‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪11‬‬
‫ﺿﻌﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪12‬‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪13‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬ ‫‪14‬‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪15‬‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫‪16‬‬
‫ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪17‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪18‬‬
‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ و‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪19‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫‪20‬‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺘﯽ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﻧﮕﺎه ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪21‬‬
‫ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺘﯽ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬ ‫‪22‬‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬
 ‫‪ 90‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﻨﺠﻢ و ﭘﺎﯾﺎﻧﯽِ ﺑﺨﺶ اول ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﭘﮋوﻫﺶ در ﺟﺪول ‪4‬‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول‪ .4‬ﻣﺪل ﺗﺒﯿﯿﻨﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬
‫دﺳﺘﻪ اﺻﻠﯽ‬ ‫دﺳﺘﻪ ﻓﺮﻋﯽ)زﯾﺮ دﺳﺘﻪ(‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫ردﯾﻒ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪1‬‬
‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫‪2‬‬
‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪3‬‬
‫ﺿﻌﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫‪4‬‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪5‬‬
‫درون ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪6‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪7‬‬
‫ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪8‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪9‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪10‬‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪11‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪12‬‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪13‬‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪14‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪15‬‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫‪16‬‬
‫ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪17‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪18‬‬
‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪19‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬ ‫‪20‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬ ‫ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬ ‫‪21‬‬
‫ﺿﻌﻒ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺸﻮر‬ ‫‪22‬‬

‫‪ .2-4‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﮐﻤﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ‬

‫در ﺑﺨﺶ دوم ﭘﮋوﻫﺶ از ﻃﺮﯾﻖ روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﺮﺣﻠﻪ اول‪،‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻣﺎ ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ درﺑﺎره ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮدن ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪91‬‬

‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ رواﯾﯽ ﺳﺎزه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﺄﯾﯿﺪي و ﻧﺸﺎن‬
‫دادن ﻧﺤﻮه ﺗﻮزﯾﻊ دادهﻫﺎ از آزﻣﻮن ﮐﻮﻟﻤﻮﮔﺮوف‪-‬اﺳﻤﯿﺮﻧﻮف اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺑﺨﺶ اول‪ ،‬ﺳﺆال اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ ﻣﺪل اﻧﺪازهﮔﯿﺮي‪ ،‬ﻣﺪل‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان اﺳﺖ؟ ﺑﺮاي‬
‫ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺎﯾﺪ آﻣﺎره ‪ x2‬و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﺑﺮازش ﻣﺪل‪،‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪x2= 658, df= 292, p-Value=0.000‬‬
‫‪Goodness of Fit Index (GFI)= 0.94‬‬
‫‪Adjusted Goodness of Fit Index (AGFI) = 0.91‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﺮوﺟﯽ ﻟﯿﺰرل ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺪل اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان‪ ،‬ﻣﺪل ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ اﺳﺖ ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﮐﺎيدو ﺑﻪ ‪ df‬ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از ‪3‬‬
‫و ﻣﻘﺪار ‪ GFI‬و ‪ AGFI‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ %90‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﺪل در ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﻣﻌﻨﯽداري و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎر ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﻤﺎم ﺳﺆاﻻت ﮐﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ 0/3‬اﺳﺖ از ﺗﻤﺎم‬
‫ﺳﺆاﻻت در آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﯿﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .1-2-4‬آزﻣﻮن ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮدن )ﮐﻮﻟﻤﻮﮔﺮوف‪-‬اﺳﻤﯿﺮﻧﻮف( ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦ آزﻣﻮن ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻓﺮﺿﯿﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫دادهﻫﺎ ﻧﺮﻣﺎل اﺳﺖ )دادهﻫﺎ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺮﻣﺎل آﻣﺪه اﺳﺖ( ‪H0:‬‬
‫دادهﻫﺎ ﻧﺮﻣﺎل ﻧﯿﺴﺖ )دادهﻫﺎ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺮﻣﺎل ﻧﯿﺎﻣﺪه اﺳﺖ( ‪H1:‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻨﯽداري ﺑﺰرگﺗﺮ از ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎ )‪ (0/05‬ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮض ﺻﻔﺮ را ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ و در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻨﯽداري ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از ﺧﻄﺎ )‪ (0/05‬ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮض ﯾﮏ‬
‫را ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ .5‬ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﻮن ﮐﻮﻟﻤﻮﮔﺮوف‪-‬اﺳﻤﯿﺮﻧﻮف ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي‬ ‫ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻓﺮﺿﯿﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽداري‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬
‫ﻧﺮﻣﺎل اﺳﺖ‬ ‫‪H0‬‬ ‫‪0/05‬‬ ‫‪0/730‬‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان‬

‫ﭼﻮن ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻨﯽداري ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0/730‬و ﺑﺰرگﺗﺮ از ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎ )‪ (0/05‬اﺳﺖ ﭘﺲ‬
‫ﻓﺮض ﺻﻔﺮ را ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان ﻧﺮﻣﺎل‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2-2-4‬ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻌﻨﯽداري ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦ آزﻣﻮن ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻓﺮﺿﯿﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻧﯿﺴﺖ ‪H0:‬‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ ‪H1:‬‬
 ‫‪ 92‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﺟﺪول ‪ .6‬ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺳﺘﺨﺮاجﺷﺪه‬

‫اﻧﺤﺮاف‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺷﺎﺧﺺ‬
‫ﻣﻌﯿﺎر‬
‫‪0/80650‬‬ ‫‪4/2114‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪0/81077‬‬ ‫‪4/4114‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬
‫‪1/00583‬‬ ‫‪4/0743‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫‪0/82597‬‬ ‫‪4/1371‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺿﻌﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬
‫‪0/77638‬‬ ‫‪4/0800‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺑﺨﺶ‬
‫‪0/75105‬‬ ‫‪3/8971‬‬ ‫‪175‬‬
‫دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪0/95853‬‬ ‫‪4/0172‬‬ ‫‪174‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪0/81549‬‬ ‫‪4/0857‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪0/83452‬‬ ‫‪4/2114‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫‪0/87091‬‬ ‫‪4/1314‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪0/82123‬‬ ‫‪4/0971‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ‪ 4‬ﻋﺎﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺑﺨﺶ‬
‫‪0/71517‬‬ ‫‪3/9943‬‬ ‫‪175‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪0/65905‬‬ ‫‪4/6114‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫‪0/83844‬‬ ‫‪4/3600‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬
‫‪0/66496‬‬ ‫‪4/2514‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ )ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‪،‬‬
‫‪0/83840‬‬ ‫‪4/0629‬‬ ‫‪175‬‬
‫ﻫﺘﻞﻫﺎ و ‪(...‬‬
‫‪0/82343‬‬ ‫‪4/1314‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫‪0/83196‬‬ ‫‪4/2457‬‬ ‫‪175‬‬ ‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫‪0/80507‬‬ ‫‪4/1886‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫‪0/88036‬‬ ‫‪4/0286‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﮕﺎه ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫‪1/19901‬‬ ‫‪3/8171‬‬ ‫‪175‬‬ ‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ‪ 10‬ﻋﺎﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺳﻄﺢ‬
‫‪0/66089‬‬ ‫‪4/0000‬‬ ‫‪175‬‬
‫ﻣﻠﯽ ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫‪0/61471‬‬ ‫‪4/4971‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬
‫‪0/54263‬‬ ‫‪4/5543‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬
‫‪0/65965‬‬ ‫‪4/3143‬‬ ‫‪175‬‬ ‫ﺿﻌﻒ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ‪ 3‬ﻋﺎﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺳﻄﺢ‬
‫‪0/60853‬‬ ‫‪4/2457‬‬ ‫‪175‬‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪93‬‬

‫ﺟﺪول‪ .7‬ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﻮن ‪T‬‬

‫اﻧﺤﺮاف‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫درﺟﻪ‬
‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺣﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫‪t‬‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎداري‬ ‫آزادي‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫‪1/3318‬‬ ‫‪1/0911‬‬ ‫‪1/21143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪19/871‬‬
‫راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪1/5324‬‬ ‫‪1/2905‬‬ ‫‪1/41143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪23/029‬‬ ‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪1/2244‬‬ ‫‪0/9242‬‬ ‫‪1/07429‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪14/129‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﺿﻌﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫‪1/2604‬‬ ‫‪1/0139‬‬ ‫‪1/13714‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪18/212‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ‬
‫‪1/1958‬‬ ‫‪0/9642‬‬ ‫‪1/08000‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪18/402‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي‬
‫‪1/0092‬‬ ‫‪0/7851‬‬ ‫‪0/89714‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪15/802‬‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﻋﻤﺪه ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ‬
‫‪1/1607‬‬ ‫‪0/8738‬‬ ‫‪1/01724‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪173‬‬ ‫‪13/999‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره‬
‫‪1/2074‬‬ ‫‪0/9640‬‬ ‫‪1/08571‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪17/612‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬
‫‪1/3359‬‬ ‫‪1/0869‬‬ ‫‪1/21143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪19/204‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫‪1/2614‬‬ ‫‪1/0015‬‬ ‫‪1/13143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪17/186‬‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ‬
‫‪1/2197‬‬ ‫‪0/9746‬‬ ‫‪1/09714‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪17/673‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ‪ 4‬ﻋﺎﻣﻞ‬
‫‪1/1010‬‬ ‫‪0/8876‬‬ ‫‪0/99429‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪18/392‬‬ ‫ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪1/7098‬‬ ‫‪1/5131‬‬ ‫‪1/61143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪32/345‬‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪1/4851‬‬ ‫‪1/2349‬‬ ‫‪1/36000‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪21/458‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
 ‫‪ 94‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫اﻧﺤﺮاف‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫درﺟﻪ‬

‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺣﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎداري‬ ‫آزادي‬
‫‪t‬‬

‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬

‫‪1/3506‬‬ ‫‪1/1522‬‬ ‫‪1/25143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪24/896‬‬
‫درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي‬
‫‪1/1879‬‬ ‫‪0/9378‬‬ ‫‪1/06286‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪16/770‬‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ )ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ‬
‫ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‪ ،‬ﻫﺘﻞﻫﺎ و ‪(...‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫‪1/2543‬‬ ‫‪1/0086‬‬ ‫‪1/13143‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪18/177‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
‫وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد‬
‫‪1/3698‬‬ ‫‪1/1216‬‬ ‫‪1/24571‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪19/808‬‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و‬
‫‪1/3087‬‬ ‫‪1/0685‬‬ ‫‪1/18857‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪19/530‬‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺗﻮرﯾﺴﻢ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﮕﺎه ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﻪ اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫‪1/1599‬‬ ‫‪0/8972‬‬ ‫‪1/02857‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪15/456‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫‪0/9960‬‬ ‫‪0/6383‬‬ ‫‪0/81714‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪9/016‬‬
‫در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ‪10‬‬
‫‪1/0986‬‬ ‫‪0/9014‬‬ ‫‪1/00000‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪20/016‬‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﻋﻤﺪه ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ ﺑﺮون ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬
‫‪1/5889‬‬ ‫‪1/4054‬‬ ‫‪1/49714‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪32/219‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬
‫ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از‬
‫‪1/6352‬‬ ‫‪1/4733‬‬ ‫‪1/55429‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪37/892‬‬
‫ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬
‫ﺿﻌﻒ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬
‫‪1/4127‬‬ ‫‪1/2159‬‬ ‫‪1/31429‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪26/357‬‬
‫ﮐﺸﻮر‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ‪3‬‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﻓﻮق در ذﯾﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫‪1/3365‬‬ ‫‪1/1549‬‬ ‫‪1/24571‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪27/080‬‬
‫ﻋﻤﺪه ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮون‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪95‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ در دو ﺟﺪول ‪ 6‬و ‪ ،7‬ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﯽداري ﻫﻤﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ )‪(0/000‬‬
‫ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از ﻣﯿﺰان ﺧﻄﺎ )‪ (0/05‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮض ﺻﻔﺮ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪ ،‬رد و ﻓﺮض‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ اﻃﻤﯿﻨﺎن ‪ %95‬ﺗﻤﺎم‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﺬﮐﻮر در ﻣﺪل ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺪل ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر را در ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻤﻮدار‬
‫‪ 1‬اراﺋﻪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺪل ﻣﯽﺗﻮان ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﮐﺮد‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي ﻧﮑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻧﺒﻮد ﺳﻨﺪ راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫اﺟﺮاي آن ﺗﻌﻬﺪ وﺟﻮد دارد و اﻫﺪاف و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺰ ﮐﻪ در دﻫﻪ ‪ 80‬ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد اﺟﺮاﯾﯽ ﻧﺸﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﺳﺎﻟﯿﺎن ﻣﺘﻤﺎدي‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺎزﻧﮕﺮي و اﺻﻼح اﺳﺖ‪ .‬در اﻓﻖ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‬
‫ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺰ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ اﻫﺪاف ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي )ورود ‪ 20‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﮔﺮدﺷﮕﺮ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر‪،‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﺮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﻮدن ﮔﺮدﺷﮕﺮيِ اﻧﺒﻮه ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽورزﻧﺪ( ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﻣﺎ ﺳﺎزﮐﺎرﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﺮحرﯾﺰي ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻫﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻟﻔﻆ ﺟﺎﻣﻊ )در ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ( ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬اﻣﺮي ﻓﺮاﺑﺨﺸﯽ اﺳﺖ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫زﯾﺎدي در آن درﮔﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ در اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ و ﺟﺎﯾﮕﺎه آنﻫﺎ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد و ﺗﻌﻬﺪ ﺑﻪ اﺟﺮاي آﻧﺎن ﻧﯿﺰ اﺧﺬ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاردي دﯾﮕﺮي ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ آن ﻋﻨﺎﯾﺖ ﮐﺮد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر ﺑﺮ‬
‫ﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤﯿﻦ ﻃﺮح راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ 96‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﻧﻤﻮدار ‪ .1‬ﻣﺪل ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬

‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪97‬‬

‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان‬ ‫‪‬‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪهاي ﮐﻪ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ‪-‬ﺑﻪ‬
‫وﯾﮋه در ﺳﺎﻟﯿﺎن اﺧﯿﺮ‪ -‬ﺑﺎ آن روﺑﻪرو ﺑﻮده اﺳﺖ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ و ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮔﺴﺘﺮده ﻣﺪﯾﺮان و‬
‫ورود و ﺧﺮوج ﮔﺴﺘﺮده ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ‬
‫در ﻃﯽ ﯾﮏ ﺳﺎل )از زﻣﺴﺘﺎن ‪ 1389‬ﺗﺎ زﻣﺴﺘﺎن ‪ (1390‬ﺑﯿﺶ از ‪ 5‬ﺑﺎر‪ ،‬ﻣﻌﺎون ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺧﻮد‪ ،‬آﺷﮑﺎرا‪ ،‬ﻧﺸﺎن از‬
‫ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان دارد ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ اﺟﺮاﯾﯽ ﻧﺸﺪن اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻮﻟﯽ و ﻣﺒﻨﺎﯾﯽ و‬
‫ﮔﺮاﯾﺶ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﮐﻮﺗﺎهﻣﺪت‪ ،‬ﺳﻄﺤﯽ و زودﺑﺎزده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ‪-‬ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺳﺎﻟﯿﺎن اﺧﯿﺮ‪ -‬ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن‬
‫ﺻﻨﻌﺖ و ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ در ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﻣﺪﯾﺮان اﺷﺎره ﺷﺪ ورود و ﺧﺮوج ﮔﺴﺘﺮده‬
‫ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺣﺘﯽ در اذﻫﺎن ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﯿﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن را ﺣﯿﺎت ﺧﻠﻮت ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺮاد ﺳﯿﺎﺳﯽ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻔﻮذ در دوﻟﺖ ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪن‪ ،‬ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫و اﯾﺠﺎد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺟﻬﺖ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﮐﺸﻮر در زﻣﯿﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺿﻌﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت اﺻﻠﯽ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻻزم و‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در اﯾﻦ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻓﺎﻗﺪ‬
‫ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻻزم ﺑﺮاي اداره ﺻﻨﻌﺖ ﻓﺮاﺑﺨﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﻪ در آن‪،‬‬
‫وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﺰرگ درﮔﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﺳﺖ و ﺳﻌﯽ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻫﺪاف ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﮐﺸﻮر را در ﺣﻮزه ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺧﻮد اﯾﺠﺎد‬
‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ و ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‪ ،‬از ﺑﺨﺶ‬
 ‫‪ 98‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ، 1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫دوﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﻧﻌﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺧﻮد ﯾﺎد ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ را ﺑﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﺳﻮدآوريِ ﺻﺮف‪ ‬ﺧﻮد و ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﯽ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺼﻮرات‪ ،‬اﺻﻼح ﻧﺸﻮد و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﯿﻦ‬
‫اﯾﻦ دو ﺑﺨﺶ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺧﻮد‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻻزم را ﮐﺴﺐ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻻن ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر وﯾﮋه‪ ،‬ﺑﺮ آن ﺗﺄﮐﯿﺪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺗﻤﻠﮏ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ دوﻟﺖ و ﻣﺎﻧﻌﯿﺖ آن ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ و واﮔﺬاري ﻧﮑﺮدن اﺧﺘﯿﺎرات و اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺧﻮد ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬رﺷﺪ ﻻزم را ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﮐﻼن‬
‫ﺻﻨﻌﺖ در اﻓﻖ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﻓﻌﺎﻻن ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﻪ در ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻧﻬﺎدﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮرﺳﺎب‪ ،17‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﻧﻬﺎدﻫﺎﯾﯽ را در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻣﻄﺮح ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ در اداره ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ‪-‬ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪهﺷﺪﻧﯽ اﺳﺖ‪ -‬ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺧﻮد را در‬
‫ﻗﺎﻟﺐﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾﮑﯽ ﺑﻮدنِ ﻣﺎﻟﮏ )ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬار( و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬در اﯾﻦ‬
‫ﺷﯿﻮه‪ ،‬ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬار و ﻣﺎﻟﮏ‪ ،‬داﻧﺶ و آﺷﻨﺎﯾﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺪارد و ﻣﻮﺟﺐ اداره‬
‫ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺳﺎزﻣﺎن ذيرﺑﻂ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ورود ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده و ﭘﺮاﮐﻨﺪه و ﻋﺪم ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﻣﺰﯾﺖ‬
‫رﻗﺎﺑﺘﯽ از دﯾﮕﺮ ﻣﻌﺎﯾﺐ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ و ﻧﻈﺎم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮي و اﺟﺮاي آنﻫﺎ در ﺻﻨﻌﺖ در ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آن‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮاﮐﺰ اﻗﺎﻣﺘﯽ )ﻫﺘﻞﻫﺎ و ﻣﻬﻤﺎنﭘﺬﯾﺮﻫﺎ(‪ ،‬ﻣﺮاﮐﺰ ﭘﺬﯾﺮاﯾﯽ و ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪99‬‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‪،‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺸﻮد و ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن و ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺻﻨﻌﺖ از ﺧﺪﻣﺎت‪ ،‬رﺿﺎﯾﺖ ﮐﺎﻓﯽ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﻮﻣﯽ ﻧﯿﺰ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫ﺗﺪوﯾﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ ﺑﻮدن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﻧﻘﺶ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ در‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻣﺎ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻨﺰل ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دﻻﯾﻠﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻓﻘﺪان اﺳﺘﺎدان ﻣﺘﺨﺼﺺ در‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻧﺒﻮدن ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر و ﻧﺒﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬رﻋﺎﯾﺖ ﻧﮑﺮدن ﻧﻈﺎم ﺷﺎﯾﺴﺘﻪﺳﺎﻻري در ﺟﺬب ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ دﻻﯾﻞ ﻧﺒﻮد ﻧﯿﺮوي ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎم ﺟﺎﻣﻊ ﻧﻈﺎرﺗﯽ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪ ،‬اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫ﺑﺮﺧﯽ ﻓﻌﺎﻻن اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻓﺮدي ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﺧﺪﺷﻪ وارد ﮐﻨﺪ؛ ﻣﺜﻼً ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﺎن ﺑﺎ ﺑﯿﺎن و ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻋﺮﺿﻪ‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ‪ ‬ﺧﺎرج از ﺗﻮانِ ﺧﻮد و ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮان‬
‫ﺧﺎرﺟﯽ و ﺑﺪ ﻧﺎم ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪،‬‬
‫آﻧﻬﺎ در ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﺘﻞ ‪ 5‬ﺳﺘﺎره را وارد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از ﻫﺘﻞﻫﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻫﺘﻞ ‪ 5‬ﺳﺘﺎره را رﻋﺎﯾﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ‬
‫ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر از دﯾﺪﮔﺎه ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان‪،‬‬
‫واﺑﺴﺘﮕﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻧﻔﺖ و راﻧﺖﺑﺮ ﺑﻮدن دوﻟﺖ و ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﺎﯾﻊ دﯾﮕﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺪي ﺑﻪ آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰيﻫﺎي ﮐﻼن‬
 ‫‪ 100‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ،1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﮐﺸﻮر ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﻣﺮوزه در‬
‫ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و ﺑﺮ اﺳﺎس اﻋﻼم ﺷﻮراي ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﺳﻔﺮ و ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ 18‬ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻪ ‪%9‬‬
‫) & ‪WTTC: TRAVEL‬‬ ‫و درآﻣﺪ آن ﺑﻪ ﺣﺪود ‪ 6‬ﺗﺮﯾﻠﯿﻮن دﻻر در ﺳﺎل ‪ 2011‬رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‬
‫‪ (TOURISM, 2011a‬ﺑﺴﯿﺎري از ﻓﻌﺎﻻن داﺧﻠﯽ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ از ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺻﻨﻌﺖ و ﻧﮕﺎه ﻏﯿﺮاﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ آن ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮ )ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺻﻨﻌﺖ(‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري ﻧﮑﺮدن ﮐﻼن دوﻟﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻣﺎﻟﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺟﻮد در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ‪-‬ﺑﻪ وﯾﮋه در زﻣﯿﻨﻪ ﺟﺬب‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮ ﺧﺎرﺟﯽ‪ -‬ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر اﺳﺖ؛ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫اﻣﺮ ﻣﻮاردي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﮕﺎه ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮ و ﺗﻠﻘﯽ از ﮔﺮدﺷﮕﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺟﺎﺳﻮس دﺷﻤﻦ و ﯾﺎ ﮐﻮﻟﻪﺑﺎري از ﻓﺴﺎد و ﻓﺤﺸﺎء ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺧﻮد ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ وﯾﺮوس‪،‬‬
‫ﻓﺴﺎد را در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ارزشﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮان و ارزﺷﻤﻨﺪ ﻓﺮض ﻧﺸﺪن ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮان در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﯽ‪ ،‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ و اداري ﺑﺎ ﮔﺮدﺷﮕﺮ ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫در ﺑﺪو ورود ﻓﺮد ﺑﻪ ﮐﺸﻮر و ﭘﺲ از آن را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ﺷﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻓﺮاﺑﺨﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و‬
‫ﺣﺘﯽ وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي درﮔﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر‪،‬‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﯽرﻏﻢ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﯽ ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺳﺎل ‪ 1379‬ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺼﻮﺑﺎت اﯾﻦ ﺷﻮرا ﻫﻨﻮز اﺟﺮاﯾﯽ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺣﺘﯽ آﻣﺎر رﺳﻤﯽ و دﻗﯿﻘﯽ از ﻣﯿﺰان‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮان واردﺷﺪه ﺑﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ و ﺣﺘﯽ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻓﻌﺎﻻن ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪،‬‬
‫از ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ وزارت ﺻﻨﻌﺖ و ﺗﺠﺎرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﻧﻊ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪101‬‬

‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫‪‬‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻧﺒﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻄﻠﻮب و ﻣﻨﻄﺒﻖ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ ﻫﻮاﯾﯽ‪،‬‬
‫رﯾﻠﯽ و ﺟﺎدهاي ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺿﻌﻒ ﮐﺸﻮر در اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﯽ‪ ،‬ﻣﻌﻤﺎري‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺧﯽ ﻫﺘﻞﻫﺎ و ﻣﺮاﮐﺰ اﻗﺎﻣﺘﯽ‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﺳﺮوﯾﺲﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺑﯿﻦ‬
‫ﻣﺴﯿﺮﻫﺎ و ‪ ...‬اﺷﺎره ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﯾﮕﺮ را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﻧﺎﺷﯽ از آن‬
‫داﻧﺴﺖ ﻧﺒﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻌﻀﺎً‬
‫ﻗﻮاﻧﯿﻨﯽ ﺣﺘﯽ ﻣﺘﻌﺎرض در ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺟﺪي در ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬وﺟﻮد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي زﯾﺎد ﺑﺮاي ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاﻧﻌﯽ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ وﺟﻮد دارد ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي‬
‫ﻓﺮاواﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮ از‬
‫ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ و اﺳﻼﻣﯽ ﮐﺸﻮر ﻣﺎﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﺻﺪور روادﯾﺪ و‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﮔﻤﺮك ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ‪ ،‬ﺧﻮد ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﯽ و ﻣﺎﻧﻊ ﺣﻀﻮر ﮔﺮدﺷﮕﺮان‬
‫در ﮐﺸﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺿﻌﻒ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش و ﭘﮋوﻫﺸﯽ‬
‫ﮐﺸﻮر در ﺣﻮزه ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻮاردي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﺒﻮد وﺟﻮد دﮐﺘﺮاي‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎدان ﻏﯿﺮﺗﺨﺼﺼﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺪرﯾﺲ دروس ﺗﺨﺼﺼﯽ‬
‫در داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮاي ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ دروس ﻣﻘﺎﻃﻊ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽارﺷﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬
‫)ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ ﭘﯿﺶ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ(‪ ،‬اﺟﺮا ﻧﺸﺪن ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده در‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،19‬ﻧﺒﻮد ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ داﻧﺸﮕﺎه و ﺻﻨﻌﺖ و ﮐﺎرﺑﺮدي ﻧﺪاﻧﺴﺘﻦ‬
 ‫‪ 102‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ،1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫آﻣﻮزشﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎه از ﺳﻮي ﺻﻨﻌﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ وﺟﻮد ﻓﻘﺮ ﻧﻈﺮي در ﺑﯿﻦ آﺣﺎد ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫و ﺑﻪ وﯾﮋه ﻣﺴﺌﻮﻻن ﮐﺸﻮر را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﺻﺮف ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪهاي ﮐﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر وﺟﻮد دارد و ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺪم‬
‫ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻣﺴﺌﻮﻻن و ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮان ﮐﺸﻮر در ﺣﻞ ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﺷﺪه ﻧﮕﺎه ﺻﺮف‪ ‬ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي آن ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬از ﻣﻨﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﮕﺎه ﺷﻮد و آن را ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در اﻗﺘﺼﺎد‬
‫و رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﮐﺸﻮر ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻪ آن ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در اﯾﻦ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻠﻘﯽﻫﺎي ﻧﺎدرﺳﺘﯽ ﮐﻪ از ﮔﺮدﺷﮕﺮ در ﮐﺸﻮر‬
‫وﺟﻮد دارد و در ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﺒﻮد ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﺪ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪ راﻧﺪه ﺷﺪه و اﻫﺘﻤﺎﻣﯽ ﺟﺪي در رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ و ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از‬
‫ﻣﺰاﯾﺎي اﻗﺘﺼﺎدي آن ﺻﻮرت ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬
‫‪ ‬زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻧﮑﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد‬
‫ﻗﺪرت اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ در واﻗﻊ‪ ،‬ﮔﺮدﺷﮕﺮ‪ ،‬ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺮرﺳﯽ و‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪاي )ﮐﺸﻮر و ﻣﻨﻄﻘﻪاي( را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮي را ﻋﺮﺿﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻫﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻤﺘﺮي ﺑﺮاي او در ﭘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻣﺎ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﻓﺮاوان و ﻋﺮﺿﻪ ﻧﺸﺪن ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﻧﯿﺰ در آن زﯾﺎد اﺳﺖ )ﺑﻪ دﻟﯿﻞ رﻋﺎﯾﺖ ﻧﮑﺮدن اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي اﻧﺮژي‪،‬‬
‫ﺗﻮرم زﯾﺎد ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ و ‪ (...‬ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎري از ﮔﺮدﺷﮕﺮان‪ ،‬آن را ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺼﺪ ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻧﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫د‪ -‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‬
‫ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ از‬
‫اﯾﺮان و ﺳﻔﺮ ﺑﻪ آن ﺑﻪ ﻣﺮدم دﻧﯿﺎ اراﺋﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬واﻗﻌﯿﺖ اﻣﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوزه رﺳﺎﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪103‬‬

‫ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮي ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب از ﮐﺸﻮر را ﺗﺒﻠﯿﻎ و ﺳﻔﺮ ﺑﻪ اﯾﺮان را داراي ﺧﻄﺮ و ﻧﺎاﻣﻦ ﺟﻠﻮه‬
‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ اﺛﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺪي را ﺑﺮ ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺧﺎرﺟﯽ دارد‪.‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر‬ ‫‪‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﮐﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر وﺟﻮد دارد ﻧﺒﻮد ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺑﺎزارﻫﺎي ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳﺖ )ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺒﻮد ﺗﺒﻠﯿﻎ‪ ،‬در داﺧﻞ ﻧﯿﺰ وﺟﻮد‬
‫دارد و ﻣﺮدم ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر آﺷﻨﺎﯾﯽ ﮐﺎﻓﯽ‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ( و ﻋﻠﯽرﻏﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﮐﻪ ذﮐﺮ آن رﻓﺖ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﺧﺎﺻﯽ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽ دﻫﺪ و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﺮدم دﻧﯿﺎ‪ ،‬اﯾﺮان را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻨﺪ و آن را ﺑﺎ‬
‫ﺑﺮﺧﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺮاق اﺷﺘﺒﺎه ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ؛ ﯾﺎ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ درﺑﺎره ﻣﻘﺎﺻﺪ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﻧﺪارﻧﺪ و ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎي ﮐﺸﻮر در ﺧﺎرج ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﺧﺎﺻﯽ را ﺟﻬﺖ آﺷﻨﺎ ﮐﺮدن ﻣﺮدم ﮐﺸﻮر ﺣﺎﺿﺮ در آن ﺑﺎ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر اﻧﺠﺎم‬
‫ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ و ﺣﺘﯽ در ﺑﯿﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﻫﺪﻓﻤﻨﺪي ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر ﺻﻮرت ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬
‫‪ ‬ﺿﻌﻒ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‪ ،‬رواﺑﻂ ﺑﺎ دﯾﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ وﯾﮋه ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻨﺎن آنﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻔﺮِ ﺧﺎرج از ﻣﺮزﻫﺎ ﻣﺒﺎدرت‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ﻟﺬا ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺒﻮد ارﺗﺒﺎط ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺎ آﻧﻬﺎ و ﺑﻪ وﯾﮋه ﮐﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﯾﯽ و دﯾﮕﺮ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬اﯾﺮان ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ در ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮان‬
‫ﺧﺎرﺟﯽ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﮐﺴﺐ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬از ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﮐﺸﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮ و ﺣﺘﯽ‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎﻧﻤﺎن )ﻧﻈﯿﺮ ﺗﺮﮐﯿﻪ( ﻧﯿﺰ در ﮔﺴﺘﺮش ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ و ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﯿﺎن ﮐﺮد ﮐﻪ اﻣﺮوزه‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي‪ ،‬در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر اﻫﻤﯿﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺣﺘﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﻪ زودي ﺑﻪ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ دﻧﯿﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬رﻗﺎﺑﺖ‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهاي در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن در ﺑﯿﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد‬
‫آﻣﺪه و ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮﺧﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ‪-‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﻪ‪ -‬در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻮﻓﯿﻘﺎت ﭼﺸﻢﮔﯿﺮي دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد آﻧﮑﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﺎ از‬
 ‫‪ 104‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ،1391‬ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ ‪11‬‬

‫ﻟﺤﺎظ اﺑﻨﯿﻪ و آﺛﺎر ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺟﺰء ‪ 9‬ﮐﺸﻮر ﻧﺨﺴﺖ دﻧﯿﺎ و از ﻟﺤﺎظ ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎي اﮐﻮﺗﻮرﯾﺴﺘﯽ‬
‫در ﻣﯿﺎن ‪ 10‬ﮐﺸﻮر ﺑﺮﺗﺮ دﻧﯿﺎ ﻗﺮار دارد اﻣﺎ در ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﭼﻨﺪاﻧﯽ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ و ﺧﺒﺮﮔﺎن و ﻓﻌﺎﻻن ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﺪاوم روﻧﺪ ﻓﻌﻠﯽ‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ دﺳﺖ ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﺪ و ﺑﻪ‬
‫اﻫﺪاف ﭼﺸﻢاﻧﺪاز در اﻓﻖ ﺳﺎل ‪ 1404‬ﻧﺎﺋﻞ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از اﯾﻦ رو ﺿﺮوري اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر را ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و در ﺟﻬﺖ رﻓﻊ آنﻫﺎ اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫ﻻزم ﻣﺒﺬول ﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﯿﻔﯽ ﺑﻪ ‪ 22‬ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻋﻤﺪه‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﻪ در واﻗﻊ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺄ و ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﻏﺎﻟﺐ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ در ‪4‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ و ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ اﺷﺎره ﺷﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻻزم اﺳﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي و ﺟﺎﻣﻊ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻃﺮحرﯾﺰي و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ آن‪ ،‬راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺗﺨﺎذ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﺴﺘﺮش اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﮐﺸﻮر و دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﺰاﯾﺎي ﻣﺘﻌﺪد آن در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎي‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ‪ ...‬ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬
‫ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎ‬

‫‪1. Cruz‬‬
‫‪2. Jafari‬‬
‫‪3. mixed Method‬‬
‫‪4. integrated Method‬‬
‫‪5. mixed model‬‬
‫‪6. triangulation‬‬
‫‪7. multi-method‬‬
‫‪8. mixed methodology‬‬
‫‪9. Hsieh‬‬
‫‪10. Shannon‬‬
‫‪11. Mayring‬‬
‫‪12. what‬‬
‫‪13. why‬‬
‫‪14. Elo‬‬
‫‪15. Kynga¨ s‬‬
‫‪16. Validity‬‬
‫‪ .17‬اﺗﺤﺎدﯾﻪ آژاﻧﺲداران و دﻓﺎﺗﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮﺗﯽ ﺗﺮﮐﯿﻪ‬
‫‪18. WTTC‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ‪105‬‬

‫‪ .19‬در ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻃﻮل ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 75‬ﺗﺎ ‪ 86‬ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎ‪ 172 ،‬ﻣﻮرد‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ %72‬آنﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽارﺷﺪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ )ﻋﺒﺪي‪.(1387 ،‬‬

‫ﮐﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ‬
‫ارﻣﻐﺎن‪ ،‬ﺳﯿﻤﯿﻦ )‪ ،(1386‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﻧﻘﺶ آن در ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ‪ ،‬اﺳﻼمﺷﻬﺮ‪ :‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ‬
‫اﺳﻼمﺷﻬﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺎزرﮔﺎن‪ ،‬ﻋﺒﺎس )‪ ،(1387‬ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮ روشﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﯿﻔﯽ و آﻣﯿﺨﺘﻪ؛ روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﻣﺘﺪاول در‬
‫ﻋﻠﻮم رﻓﺘﺎري‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬دﯾﺪار ‪.‬‬
‫ﭘﺎپ زن‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪ؛ ﻗﺒﺎدي‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪ؛ زراﻓﺸﺎﻧﯽ‪ ،‬ﮐﯿﻮﻣﺮث و ﮔﺮاوﻧﺪي‪ ،‬ﺷﻬﭙﺮ )‪،(1389‬‬
‫»ﻣﺸﮑﻼت و ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺑﻨﯿﺎﻧﯽ )ﻣﻮرد‪ :‬روﺳﺘﺎي‬
‫ﺣﺮﯾﺮ‪ ،‬اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه(«‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي روﺳﺘﺎﯾﯽ‪ ،‬دوره اول‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ص ‪.52-25‬‬
‫ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺧﺒﺮي‪-‬ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻗﺪس آﻧﻼﯾﻦ )‪ ،(1390‬ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﺟﺪي ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ‪24 ،‬‬
‫دي‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‪http://www.qudsonline.ir/NSite/FullStory/News/?Id=33238 :‬‬
‫ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻓﺎرس )‪ 1390‬اﻟﻒ(‪ ،‬ﺑﺮﻧﺪﺳﺎزي ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﺸﻮر اﺳﺖ‪ 1 ،‬آذر‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‪http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13900901001370 :‬‬
‫ﻫﻤﻮ )‪ 1390‬ب(‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻧﮕﺎه ﻋﻤﯿﻖ ﺑﻪ ﺗﻮرﯾﺴﻢ ﻣﺸﮑﻞ اﺻﻠﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﺳﺖ‪ 5 ،‬آذر‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‪http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13900904000779 :‬‬
‫ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻣﯿﺮاث ﭘﺮس )‪ ،(1390‬ﺣﺎﺷﯿﻪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺛﺒﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 11 ،‬دي‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ‪http://miraspress.ir/show/?id=4960‬‬
‫ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ )‪ ،(1391‬ﻫﺘﻞﻫﺎي ﺳﻮاﺣﻞ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺗﻮان رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻫﺘﻞﻫﺎي دﺑﯽ‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‪:‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﯽ‬ ‫اردﯾﺒﻬﺸﺖ‪،‬‬ ‫‪11‬‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ‪،‬‬ ‫را‬
‫‪http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=97623&Serv=2&SGr=24‬‬
‫رﺣﯿﻢﭘﻮر‪ ،‬ﻋﻠﯽ )‪» ،(1387‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي اﯾﺮان در ﺑﺎزار ﺗﺠﺎرت‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮي«‪ ،‬ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺳﺎل اول‪ ،‬ﺷﻤﺎره اول‪ ،‬ﺻﺺ ‪.15-8‬‬
‫ﺻﺪر ﻣﻤﺘﺎز‪ ،‬ﻧﺎﺻﺮ و آﻗﺎ رﺣﯿﻤﯽ‪ ،‬زﻫﺮا )‪» ،(1389‬ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﭘﺰﺷﮑﯽ در اﯾﺮان‪:‬‬
‫راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ«‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪) 7‬وﯾﮋه ﻧﺎﻣﻪ(؛ ﺻﺺ ‪-516‬‬
‫‪.524‬‬
 11 ‫ ﺷﻤﺎره ﭘﯿﺎﭘﯽ‬،1391 ‫ ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‬،‫ ﺷﻤﺎره اول‬،‫ ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‬،‫ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ راﻫﺒﺮدي‬106

‫ ﻣﺮﮐﺰ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي‬:‫ ﺗﻬﺮان‬،‫ ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﮔﺮدﺷﮕﺮي در اﯾﺮان‬،(1387) ‫ ﻋﺒﺎس‬،‫ﻋﺒﺪي‬

.‫ﮔﺮدﺷﮕﺮي داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‬
‫ »ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﻈﺎم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻘﺼﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮي و ﭼﺎﻟﺶ‬،(1388) ‫ ﺳﺎرا‬،‫ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ و ﺻﻔﺮي‬،‫ﻓﺮزﯾﻦ‬
.118-93 ‫ ﺻﺺ‬،16 ‫ ﺷﻤﺎره‬،‫ ﺳﺎل ﻫﻔﺘﻢ‬،‫ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬،«‫ﺗﻮﺳﻌﻪ آن در اﯾﺮان‬
‫ ﻓﻀﺎي‬،«‫ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ و راﻫﮑﺎرﻫﺎ‬:‫ »ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﭘﺎﯾﺪار در اﯾﺮان‬،(1388) ‫ رﺿﺎﻋﻠﯽ‬،‫ﻣﺤﺴﻨﯽ‬
.171-149 ‫ ﺻﺺ‬،28 ‫ ﺷﻤﺎره‬،‫ ﺳﺎل ﻧﻬﻢ‬،‫ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬
‫ »ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻮاﻧﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در اﺳﺘﺎن‬،(1382) ‫ ﻧﺎدر‬،‫ ﻣﻬﺮداد و ﻧﺎﺻﺮﭘﻮر‬،‫ﻣﺪﻫﻮﺷﯽ‬
.58-25 ‫ ﺻﺺ‬،28 ‫ ﺷﻤﺎره‬،‫ ﺳﺎل ﻫﻔﺘﻢ‬،‫ ﭘﮋوﻫﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ‬،«‫ﻟﺮﺳﺘﺎن‬

Elo, S. & Kyng¨s, H. (2008), “The qualitative content analysis process”, Journal of
Advanced Nursing, Vol. 62, No. 1, Pp. 107–115.
Given, L. M. (2008), The Sage encyclopedia of qualitative research methods,
London: SAGE.
Hall, M. & Lew, A. (2009), Understanding and managing tourism impacts: an
integrated approach, London: Routledge.
Hsieh, H. F. & Shannon, S. E. (2005), “Three approaches to qualitative content
analysis”, Qualitative Health Research, Vol. 15, No. 9, Pp. 1277-1288.
Jafari, J. (2003), “Research and scholarship: The basis of tourism education”,
journal of tourism studies, Vol. 14, No. 1, Pp. 6-16.
Mayring, P. (2000), “Qualitative content analysis”, Forum: Qualitative Social
Research, Vol. 1, No. 2, Reteived at: http://217.160.35.246/fqs-texte/2-00/2-
00mayring-e.pdf.
Tarlow, E. P. (2011), Tourism confronts a world in turmoil, Reteived at:
http://www.eturbonews.com/22007/tourism-confronts-world-turmoil.
Walker, J. & Walker, J. (2011), Tourism concepts and practices, New Jersey:
Prentice Hall.
WTTC: Travel & Tourism (2011a), Reteived at:
http://wttc.org/site_media/uploads/downloads/traveltourism2011.pdf.
Id. (2011b), Reteived at: http://wttc.org/site_media/uploads/downloads/iran.pdf.