CHƯƠNG I

( )

Biên soạn và giảng dạy: TS. Bùi Thị Hồng Thuý

Nhóm sản xuất bài giảng: Hà Thu Giang
Đoàn Ngọc Đạt

BẢN QUYỀN THUỘC TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG

 II

( )

Phong trào cách Phong trào dân chủ Phong trào giải phóng Tính chất, ý nghĩa
mạng 1930 - 1931 và 1936 - 1939 dân tộc 1939 - 1945 và kinh nghiệm của
khôi phục phong trào cách mạng tháng
1932 - 1935 Tám năm 1945
Phong trào cách mạng 1930 - 1931

Luận cương chính trị của ĐCS Đông Dương (10/1930)

Cuộc đấu tranh khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng
 Nguyên nhân bùng nổ

• Nền kinh tế của các nước tư bản,

Khủng hoảng kinh tế đế quốc bị tàn phá nghiêm trọng.
1929 - 1933
➔ Các nước tư bản, đế quốc tăng
cường vơ vét, bóc lột các nước
thuộc địa để bù đắp thiệt hại.

• Việt Nam là thuộc địa của Pháp.

➔ Chịu ảnh hưởng sâu sắc từ hậu quả

của cuộc khủng hoảng:

Đời sống của người dân Việt Nam

vốn đã vô cùng khó khăn, vất vả thì
nay lại càng lầm than, cơ cực hơn.
 Nguyên nhân bùng nổ

Khủng hoảng kinh tế Khởi nghĩa Yên Bái

1929 - 1933 02/1930

Sau khởi nghĩa Yên Bái

Thực dân Pháp đã tiến hành

khủng bố, đàn áp phong trào
đấu tranh cách mạng Việt Nam.
 Nguyên nhân bùng nổ

Khủng hoảng kinh tế Khởi nghĩa Yên Bái Đảng CSVN ra đời,
1929 - 1933 02/1930 lãnh đạo cách mạng

Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam

(02/1930)
 Nguyên nhân bùng nổ

Khủng hoảng kinh tế Khởi nghĩa Yên Bái Đảng CSVN ra đời,
1929 - 1933 02/1930 lãnh đạo cách mạng

Phong trào cách mạng những năm 1930 - 1931 bùng nổ

 Diễn biến

01 / 1930 04 / 1930

Phong trào đấu tranh của công nhân Phong trào nông dân phát triển mạnh Hình ảnh cờ đỏ búa liềm và truyền đơn
lan rộng khắp mọi miền đất nước, đặc mẽ ở những địa bàn như là Hà Nam, đã xuất hiện ở Hà Nội và một số địa
biệt ở những trung tâm kinh tế, có Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh,… phương khác
nhiều công nhân sinh sống và làm
việc như Sài Gòn, Hải Phòng, Nam
Định, Bến Thủy,…
 Diễn biến

05 / 1930 08 / 1930

Diễn ra hàng trăm cuộc đấu tranh

của công nhân và nông dân trên
khắp mọi miền đất nước.

Đỉnh cao là phong trào đấu tranh tại

khu công nghiệp Vinh - Bến Thủy

Tượng đài Trường Thi - Bến Thủy ngày nay

 Diễn biến

09 / 1930

Nông dân Nghệ An và Hà Tĩnh nổi dậy chống chính quyền thực dân.

Ngày 12/09/1930, nông dân huyện

Hưng Nguyên nổi dậy biểu tình.

Thực dân Pháp đã huy động máy

bay ném bom để đàn áp cuộc biểu
tình, làm 171 người thiệt mạng.
Sự kết hợp đấu tranh của công nhân với nông dân đã tạo ra sức mạnh như
vũ bão khiến cho chính quyền đế quốc và tay sai ở đây lung lay và tan rã.

Chính quyền Xô Viết được thành lập.

Là chính quyền của nhân dân và do nhân dân lao động làm chủ

Ban bố rộng rãi quyền tự do dân chủ

Xóa nợ, giảm tô, thuế…

Mở mang giáo dục, phát triển văn hóa…

Là chính quyền của nhân dân và do nhân dân lao động làm chủ

Pháp tập trung lực lượng đàn áp khốc liệt:

Hàng nghìn chiến sĩ cộng sản và người yêu nước bị

giết hại, tù đày.

Ban chấp hành TW Đảng bị bắt không còn lại một

ủy viên nào.
 Ý nghĩa

Cho thấy vai trò, năng Rèn luyện cho cán bộ, Để lại nhiều bài học
lực lãnh đạo của Đảng đảng viên, quần chúng kinh nghiệm quý báu
Phong trào cách mạng 1930 - 1931

Luận cương chính trị của ĐCS Đông Dương (10/1930)

Cuộc đấu tranh khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng
 ( )
Hội nghị lần thứ nhất BCH TW Đảng (10/1930)

Đổi tên thành Đảng Cộng sản Đông Dương

Đảng Cộng sản Việt Nam Đảng Cộng sản Đông Dương

Việt Nam Việt Nam

Lào

Campuchia
 ( )
Hội nghị lần thứ nhất BCH TW Đảng (10/1930)

Đổi tên thành Đảng Cộng sản Đông Dương

Bầu Ban chấp hành TW do đồng chí Trần Phú làm Tổng Bí thư

Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên

(Giai đoạn 1930 – 1931)
 ( )
Hội nghị lần thứ nhất BCH TW Đảng (10/1930)

Đổi tên thành Đảng Cộng sản Đông Dương

Bầu Ban chấp hành TW do đồng chí Trần Phú làm Tổng Bí thư

Thông qua luận cương chính trị do đồng chí Trần Phú soạn thảo
 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Giai cấp Giai cấp

bị trị thống trị
Mâu thuẫn giai cấp

Thợ thuyền, dân cày, Địa chủ phong kiến,

các phần tử lao khổ tư bản, đế quốc
 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Đảng chỉ rõ:

Phương hướng chiến lược “ Cách mạng tư sản dân quyền có “ Phát triển bỏ qua thời kỳ tư bổn mà
tính chất thổ địa và phản đế đấu tranh thẳng lên con đường XHCN

Chống phong kiến, Chống đế quốc để

thực hiện người cày giải phóng dân tộc
có ruộng
 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Đánh đổ các di Đánh đổ đế quốc

tích phong kiến, chủ nghĩa Pháp,
thực hành cách làm cho Đông
mạng ruộng đất Dương hoàn toàn
Nhiệm vụ cách mạng
triệt để độc lập

“Vấn đề thổ địa là cái CỐT của

cách mạng tư sản dân quyền
Cương lĩnh T2/1930
Nhiệm vụ dân tộc là
Cái CỐT là cái cơ bản, chủ yếu, Nhiệm vụ dân chủ Nhiệm vụ dân tộc nhiệm vụ số 1, nhiệm
xương sống của cuộc cách mạng (Nhiệm vụ hàng đầu) vụ quan trọng nhất.
 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Động lực cách mạng

Vô sản Nông dân

mạnh mẽ nhất

Cương lĩnh T2/1930

Động lực: Vô sản, nông dân và các
tầng lớp khác
 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Đảng Cộng sản:

Có đường lối chính trị đúng đắn

Lãnh đạo cách mạng Có kỷ luật tập trung

Mật thiết liên lạc với quần chúng

Từng trải đấu tranh mà trưởng thành

 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Võ trang bạo động - dùng bạo lực cách mạng để chống lại
Phương pháp cách mạng bạo lực phản cách mạng

➔ Phải tuân theo khuôn phép nhà binh.

 ( )
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị

Cách mạng Đông Dương là một bộ phận của cách mạng thế giới:

Đoàn kết quốc tế

Đoàn kết giai cấp vô sản thế Liên hệ với cách mạng ở
giới, nhất là vô sản Pháp thuộc địa và nửa thuộc địa
 ( )
Đánh giá

Ưu điểm Hạn chế

Đã xác định được nhiều vấn đề Không nêu rõ mâu thuẫn xã hội,
cơ bản về chiến lược cách mạng nặng về đấu tranh giai cấp

Không có chiến lược liên minh

dân tộc và đoàn kết rộng rãi

Ngày 18/11/1930, Đảng ra chỉ thị về vấn đề thành lập Hội phản đế Đồng Minh
Một hình thức tập hợp lực lượng đại đoàn kết dân tộc, hướng quần chúng vào
cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
Phong trào cách mạng 1930 - 1931

Luận cương chính trị của ĐCS Đông Dương (10/1930)

Cuộc đấu tranh khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng
 Thực trạng Việt Nam sau phong trào 1930 - 1931

Pháp điên cuồng đàn áp, khủng bố trắng Cấp độ cao nhất của khủng bố.
Pháp tuyên bố xóa sạch, xóa trắng tổ chức Đảng và
dập tắt phong trào đấu tranh cách mạng ở Việt Nam.
 Thực trạng Việt Nam sau phong trào 1930 - 1931

Pháp điên cuồng đàn áp, khủng bố trắng Cách mạng Việt Nam tổn thất nặng nề:

Ban chấp hành TW bị bắt không còn một ủy viên nào

Tổ chức Đảng bị triệt phá nặng nề

18/04/1931, Tổng Bí thư Trần Phú bị bắt tại Sài Gòn

Nhu
cầu

Khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng Việt Nam

 Hoạt động cách mạng trong lòng nhà tù thực dân

Đối với những người cộng sản, những người yêu nước bị bắt vào các nhà tù của thực dân

Nhà tù Hỏa Lò Khám lớn Sài Gòn Nhà tù Côn Đảo

Địa ngục
trần gian
 Hoạt động cách mạng trong lòng nhà tù thực dân

Đối với những người cộng sản, những người yêu nước bị bắt vào các nhà tù của thực dân

Phải hứng chịu những đòn roi tra tấn vô cùng man rợ của kẻ thù

Địa ngục
trần gian
 Hoạt động cách mạng trong lòng nhà tù thực dân

Ngay trong lòng nhà tù thực dân, những cán bộ chiến sĩ cộng sản ấy vẫn âm thầm hoạt động

Hô khẩu hiệu

“ Việt Nam độc lập “ Đông Dương độc lập

“ Đảng Cộng sản Đông Dương muôn năm
“ Đả đảo thực dân Pháp
 Hoạt động cách mạng trong lòng nhà tù thực dân

Ngay trong lòng nhà tù thực dân, những cán bộ chiến sĩ cộng sản ấy vẫn âm thầm hoạt động

Hô khẩu hiệu

Tuyệt thực

Tuyên truyền, giác ngộ cho bạn tù

Tổ chức lớp huấn luyện cán bộ chính trị

Dịch sách, xuất bản báo

Kết nạp Đảng viên

Hoạt động cách mạng trong lòng nhà tù thực dân

Di tích Nhà tù Hỏa Lò

Số 1 Hỏa Lò, Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
 Những tấm gương hy sinh tiêu biểu

Trần Phú Lý Tự Trọng

(1904 – 1931) (1914 – 1931)

“ Hãy giữ vững trí khí chiến đấu. “ Con đường của thanh niên chỉ
--- Trần Phú ---
có thể là con đường cách mạng.
--- Lý Tự Trọng ---
 Quá trình khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng

1932 1934 1935

Đảng công bố Theo chỉ đạo của Quốc tế CS Tổ chức Đảng được phục hồi
Chương trình hành động lập ra Ban chỉ huy ở ngoài
của ĐCS Đông Dương của ĐCS Đông Dương

Mục đích:
Lê Hồng Phong
Khôi phục tổ chức của Đảng và phong (1902 - 1942)
trào cách mạng
 Quá trình khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng

03/1935 Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất diễn ra tại Macao - Trung Quốc

Đề ra 3 nhiệm vụ:
1. Củng cố và phát triển Đảng
2. Đẩy mạnh cuộc vận động tập hợp quần chúng
3. Mở rộng tuyên truyền chống đế quốc, chống chiến
tranh, ủng hộ Liên Xô và ủng hộ CM Trung Quốc…

Bầu Ban chấp hành Trung ương:

Đ/c Lê Hồng Phong làm Tổng bí thư
Nguyễn Ái Quốc được cử làm đại biểu của Đảng ở
Quốc tế Cộng sản
Macao - Trung Quốc
 Quá trình khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng

03/1935 Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất diễn ra tại Macao - Trung Quốc

Đại hội chủ trương

“ Người ta không làm cách mạng phản đế, sau đó mới làm cách mạng điền địa. Cách mạng sẽ chỉ thắng lợi
nếu hai cuộc cách mạng ấy gắn bó chặt chẽ với nhau và cùng đi với nhau.

Hạn chế Ưu điểm

Chính sách của Đại hội chưa phù hợp Đại hội đã đánh dấu sự phục hồi hệ
với CMVN do chưa nhận thức sâu sắc thống tổ chức của Đảng và phong trào
mâu thuẫn cơ bản trong lòng xã hội cách mạng quần chúng
Việt Nam thuộc địa nửa phong kiến
 II

( )

Phong trào cách Phong trào dân chủ Phong trào giải phóng Tính chất, ý nghĩa
mạng 1930 - 1931 và 1936 - 1939 dân tộc 1939 - 1945 và kinh nghiệm của
khôi phục phong trào cách mạng tháng
1932 - 1935 Tám năm 1945
Điều kiện lịch sử và Phong trào đấu tranh đòi tự do,
chủ trương của Đảng dân chủ, cơm áo, hòa bình
 Khủng hoảng kinh tế 1929 - 1933 ➔ Chủ nghĩa Phát xít xuất hiện

? Tại sao Chủ nghĩa Phát xít xuất hiện? Chủ nghĩa Phát xít xuất hiện và thắng thế ở 3 nước:
Vì đây là một trong những biện pháp khắc phục
khủng hoảng kinh tế của các nước tư bản

? Chủ nghĩa Phát xít là gì?

Phát xít Đức Phát xít Ý Phát xít Nhật
Là phát xít hóa bộ máy thống trị
Đối nội
Dùng bạo lực đàn áp phong trào đấu tranh 3 nước này liên kết với nhau lập ra phe Trục
của quần chúng nhân dân. Phát xít, tuyên bố:

Đối ngoại Chống lại quốc tế cộng sản;

Ráo riết chạy đua vũ trang, phát động chiến Chống lại Liên Xô;
tranh, chia lại thế giới. Phát động chiến tranh, chia lại thế giới.
Trục Phát xít
 Đại hội lần thứ VII Quốc tế Cộng sản (07/1935)

Kẻ thù: Nhiệm vụ: Thành lập

Chủ nghĩa Chống Phát xít, Mặt trận
Phát xít bảo vệ hòa bình nhân dân
 Đại hội lần thứ VII Quốc tế Cộng sản (07/1935)

Việt Nam lần đầu tiên tham dự với tư cách đại biểu chính thức
đại diện cho ĐCS Đông Dương, do đồng chí Lê Hồng Phong
làm trưởng đoàn.

Tại đại hội này, đồng chí Lê Hồng Phong

được bầu giữ cương vị Ủy viên BCH Quốc
tế Cộng sản.

Lê Hồng Phong
(1902 - 1942)
 Tình hình nước Pháp

05/1935 1936

Mặt trận nhân dân Thành lập Chính phủ

Pháp ra đời Mặt trận nhân dân Pháp

Nới lỏng các quyền tự do, dân chủ ở các

nước thuộc địa trong đó có Việt Nam
 Tình hình Đông Dương

Mọi tầng lớp nhân dân mong muốn được cải cách dân chủ

Để thoát khỏi:

Chính sách hà khắc của khủng bố trắng

Sự ngột ngạt của khủng hoảng kinh tế

 Chủ trương của Đảng Cộng sản Đông Dương

Hội nghị TW 2 được triệu tập vào tháng 07/1936

Nhiệm vụ Yêu cầu Hình thức đấu tranh

Chống phát xít;
Chống chiến tranh đế quốc;
Chống phản động thuộc địa
và tay sai;
Đòi tự do, dân chủ, cơm áo
và hòa bình
Thành lập Mặt trận nhân dân
phản đế rộng rãi
Nhằm tập hợp lực lượng, đấu
tranh đòi những quyền dân chủ
đơn sơ
Chuyển từ bí mật không hợp
pháp sang công khai nửa công
khai, hợp pháp nửa hợp pháp

Đảng tiếp tục bổ sung và hoàn thiện các chủ trương tại Hội nghị TW lần 3 và 4 năm 1937
 Chủ trương của Đảng Cộng sản Đông Dương

Văn kiện chung quanh vấn đề chiến sách mới của Đảng (10/1936)

“ Cuộc dân tộc giải phóng không nhất thiết “ Nếu phát triển của đấu tranh chia đất mà ngăn
phải kết chặt với cuộc cách mạng điền địa. trở cuộc đấu tranh phản đế thì phải lựa chọn
vấn đề nào quan trọng hơn mà giải quyết trước.

Nhận thức mới đã khắc phục hạn chế của Luận cương (10/1930), phù hợp với tinh thần Cương lĩnh (2/1930)
Điều kiện lịch sử và Phong trào đấu tranh đòi tự do,
chủ trương của Đảng dân chủ, cơm áo, hòa bình
 Các hình thức đấu tranh

◆ Thu thập nguyện vọng của quần chúng, đưa đơn dân
nguyện lên người lãnh đạo

◆ Xuất bản báo chí, sách chính trị

◆ Thành lập Hội truyền bá chữ quốc ngữ (1938)

◆ Hội nghị TW 3/1938, quyết định thành lập Mặt trận

Dân chủ Đông Dương
Nhằm tập hợp quần chúng nhân dân thực hiện việc đấu
tranh đòi quyền dân chủ cho người Đông Dương;
Bầu đ/c Nguyễn Văn Cừ làm Tổng Bí thư.
 Kết quả

Năm 1939, Cách mạng Phong trào đấu Cuộc vận

chiến tranh Pháp bị tranh ở các nước động dân chủ
thế giới II đàn áp thuộc địa của Pháp 1936 - 1939
bùng nổ cũng bị đàn áp kết thúc
 Ý nghĩa

Đội quân chính trị của Uy tín của Đảng được Đảng tích lũy được
quần chúng được tập hợp, mở rộng; tổ chức được những kinh nghiệm
giác ngộ và rèn luyện củng cố, phát triển lãnh đạo cách mạng
 II

( )

Phong trào cách Phong trào dân chủ Phong trào giải phóng Tính chất, ý nghĩa
mạng 1930 - 1931 và 1936 - 1939 dân tộc 1939 - 1945 và kinh nghiệm của
khôi phục phong trào cách mạng tháng
1932 - 1935 Tám năm 1945
Bối cảnh lịch sử Cao trào kháng Nhật cứu nước

Chủ trương chiến lược mới của Đảng Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Phong trào chống Pháp – Nhật, đẩy mạnh

chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang
 Tình hình thế giới

01/09/1939

Phát xít Đức tấn công Ba Lan

Chiến tranh thế giới thứ II bùng nổ

 Tình hình thế giới

01/09/1939 06/1940 06/1941

Phát xít Đức tấn công Ba Lan Đức tấn công Pháp Đức tấn công Liên Xô

Chiến tranh thế giới thứ II bùng nổ

Chiến dịch Barbarossa của Đức

 Tình hình thế giới

Sau khi Liên Xô tham chiến trong cuộc chiến tranh thế giới thứ II, tính chất của cuộc chiến đã thay đổi

Lực lượng bảo vệ hòa bình, dân chủ

Lực lượng phát xít phản động
do Liên Xô đứng đầu
 Tình hình trong nước

Chiến tranh đã tác động mạnh mẽ đến Việt Nam

28/09/1939, Toàn quyền Đông Dương (quan chức cai

trị thuộc địa Pháp) ra nghị định:

Cấm tuyên truyền cộng sản, đặt ĐCS Đông Dương

ra ngoài vòng pháp luật

Giải tán các hội, nghiệp đoàn, đóng cửa các tờ

báo, các nhà xuất bản, cấm hội họp và tụ tập
đông người
Toàn quyền Đông Dương tạm thời Georges Catroux
(23/08/1939 - 25/06/1940)
 Tình hình trong nước

Chiến tranh đã tác động mạnh mẽ đến Việt Nam

Chính sách phản động thời chiến của Pháp tập trung:

Đàn áp phong trào cách mạng của nhân dân,

đánh vào ĐCS Đông Dương

Ban bố lệnh tổng động viên, vơ vét sức người, sức

của phục vụ cho chiến tranh

7 vạn thanh niên Việt Nam bị đưa sang Pháp làm bia đỡ đạn
trong chiến thanh thế giới thứ II
 Tình hình trong nước

22/09/1940, Nhật đánh vào Đông Dương

Quân Pháp đóng ở Lạng Sơn không đủ sức chống

đỡ quân đội Nhật.

➔ Pháp đầu hàng phát xít Nhật, quỳ gối dâng Đông
Dương cho Nhật.

➔ Việt Nam phải chịu cảnh một cổ hai tròng áp

bức, bóc lột của Pháp và Nhật.

Quân đội Nhật kéo vào Việt Nam theo ngả đường Lạng Sơn
Bối cảnh lịch sử Cao trào kháng Nhật cứu nước

Chủ trương chiến lược mới của Đảng Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Phong trào chống Pháp – Nhật, đẩy mạnh

chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang
 Hội nghị TW 8
(05/1941)
Hội nghị TW 7
(11/1940)

Hội nghị TW 6
(11/1939)
 Hội nghị BCH TW 6 (11/1939)

Đảng khẳng định:

“ Bước đường sinh tồn của các dân tộc Đông “ Đứng trên lập trường giải phóng dân tộc, lấy
Dương không có con đường nào khác hơn quyền lợi dân tộc làm tối cao, tất cả mọi vấn đề
là con đường đánh đổ đế quốc Pháp… của cuộc cách mệnh, cả vấn đề điền địa cũng
phải nhằm vào cái mục đích ấy mà giải quyết.

Đảng chủ trương thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất phản đế Đông Dương

Nhằm tập hợp lực lượng cách mạng ở Đông Dương tham gia đấu tranh chống thực dân Pháp
 Hội nghị BCH TW 7 (11/1940)

Đảng khẳng định:

“ Cách mạng phản đế và cách mạng thổ địa phải đồng thời tiến, không thể cái làm trước, cái làm sau.

Nhiệm vụ dân tộc và dân chủ ngang hàng với nhau, tiến hành song song với nhau

Nhận thức này chưa phù hợp với yêu cầu thực tiễn của cách mạng Việt Nam lúc bấy giờ
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

Sự trở về của Nguyễn Ái Quốc

Nguyễn Ái Quốc ra đi
Tại sao Người lại trở về thời điểm này?
tìm đường cứu nước
Vì tình thế cách mạng đã xuất hiện ngày 05/06/1911

➔ Nguyễn Ái Quốc trở về nước để lãnh đạo phong trào

cách mạng Việt Nam.

Nguyễn Ái Quốc trở về ngày

Sau khi trở về, Nguyễn Ái Quốc chuẩn bị hội nghị TW 8
28/01/1941
(05/1941)

➔ Hội nghị đã đánh dấu sự chuyển hướng chỉ đạo chiến

lược của Đảng.
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

Pháp
NỘI Dân tộc
DUNG Mâu thuẫn chủ yếu
Việt Nam
Nhật
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

“ Trong lúc này nếu không giải

quyết được vấn đề dân tộc giải
phóng, không đòi được độc lập
Đây là cơ hội để giải phóng dân tộc.
tự do cho toàn thể dân tộc, thì
NỘI Nếu không giải phóng được dân tộc
DUNG Nhiệm vụ cách mạng chẳng những toàn thể quốc gia
thì vấn đề giai cấp, vấn đề dân chủ
Đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa
dân tộc lên hàng đầu cũng không có cơ hội để thực hiện.
trâu, mà quyền lợi của bộ phận,
giai cấp đến vạn năm cũng
không đòi lại được.
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

Hội nghị chủ trương:

Gác lại khẩu hiệu: Thực hiện khẩu hiệu:

“ Đánh đổ địa chủ chia “ Tịch thu ruộng đất của đế quốc và
NỘI ruộng đất cho dân cày. Việt gian chia cho dân cày nghèo.
DUNG Nhiệm vụ cách mạng
Đặt nhiệm vụ giải phóng
dân tộc lên hàng đầu

Chưa đánh địa chủ vội, Hỗ trợ cho nhiệm vụ

giành lực lượng để giải giải phóng dân tộc
phóng dân tộc
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

Hội nghị quyết định thành lập ở mỗi nước 1 mặt trận:

NỘI Giải quyết vấn đề dân tộc Việt Nam độc lập đồng minh Ai - Lao độc lập đồng minh Cao Miên độc lập đồng minh
DUNG ở mỗi nước Đông Dương (Mặt trận Việt Minh)

Đông Dương độc lập đồng minh

 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

NỘI
DUNG
Lực lượng của Mặt trận Việt Minh

Mọi lực lượng người Việt Nam

 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

NỘI Thành lập nhà nước VN dân chủ cộng hòa

DUNG sau khi giành được chính quyền
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

NỘI Chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang

DUNG là nhiệm vụ trung tâm
 Hội nghị BCH TW 8 (05/1941)

Hoàn thiện chủ trương Là kim chi nam đưa sự

NỘI chiến lược của Đảng, đặt nghiệp đánh Pháp đuổi
DUNG
nhiệm vụ giải phóng dân Nhật của nhân dân Đông
tộc lên hàng đầu. Dương đi tới thắng lợi.
Bối cảnh lịch sử Cao trào kháng Nhật cứu nước

Chủ trương chiến lược mới của Đảng Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Phong trào chống Pháp – Nhật, đẩy mạnh

chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang
 Các cuộc khởi nghĩa lớn

Khởi nghĩa Bắc Sơn Khởi nghĩa Nam Kỳ Binh biến Đô Lương
(09/1940) (11/1940) (01/1941)

Những tiếng súng báo hiệu cho cuộc khởi nghĩa toàn quốc
 Pháp đàn áp phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân Việt Nam

Ngày 28/8/1941, Pháp tử hình những người cộng sản yêu nước

Năm 1942, đ/c Lê Hồng Phong hy sinh tại nhà tù Côn Đảo

Tháng 08/1942, Hồ Chí Minh bị bắt tại Trung Quốc Mộ đ/c Lê Hồng Phong tại nghĩa trang Hàng Dương - Côn Đảo

Nơi giam giữ Hồ Chí Minh ở Trung Quốc từ 08/1942 - 09/1943

 Các bước chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang

25/10/1941, Mặt trận Việt
Minh ra đời trên thực tế.
Nhằm tập hợp lực lượng,
đại đoàn kết dân tộc.
1943, Đảng công bố Đề 1944, Hội Văn hóa cứu
cương Văn hóa Việt Nam. quốc ra đời.
Nguyên tắc: dân tộc, khoa Trở thành một mặt trận
học, đại chúng. cùng với quân sự, chính trị,
kinh tế,… tham gia vào trận
tuyến chống quân thù.
06/1944, Đảng dân
chủ Việt Nam được
thành lập
Thực hiện đại đoàn
kết, tham gia mặt trận
Việt Minh.
Bối cảnh lịch sử Cao trào kháng Nhật cứu nước

Chủ trương chiến lược mới của Đảng Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Phong trào chống Pháp – Nhật, đẩy mạnh

chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang
 Thực trạng năm 1945

Chiến tranh thế giới thứ II đi vào hồi kết

Thắng lợi nghiêng hẳn về phía Liên Xô và

quân đồng minh
 Thực trạng năm 1945

Ở Đông Dương, Nhật và Pháp cấu kết chặt chẽ với nhau để thống trị nhưng có mâu thuẫn ngầm

“ Cả hai quân thù Nhật - Pháp đều đang

sửa soạn tiến tới chỗ tao sống mày
chết, quyết liệt cùng nhau.
 Thực trạng năm 1945

Ở Đông Dương, Nhật và Pháp cấu kết chặt chẽ với nhau để thống trị nhưng có mâu thuẫn ngầm

09/03/1945, Nhật đảo chính Pháp Nhật lập ra Chính phủ Trần Trọng Kim
Độc chiếm cai trị ở Đông Dương Thâm nhập để thực hiện các ý đồ chính trị
 Chỉ thị của Đảng

Ngay khi Nhật đảo chính Pháp thì ngày 12/03/1945, Đảng ra chỉ thị Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta

Kẻ thù Khẩu hiệu Phát động

Phát xít Nhật Đánh đuổi phát xít Nhật Cao trào kháng Nhật cứu nước
 Chỉ thị của Đảng

? Cao trào kháng Nhật cứu nước là gì? Là cao trào phá kho thóc của Nhật: Trước là cứu đói
Sau là làm cách mạng

Nạn đói năm 1944 - 1945 Hơn 2 triệu người Việt Nam chết vì nạn đói
 Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kỳ tại Hiệp Hòa - Bắc Giang (15/04/1945)

Thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân

Cứu quốc quân Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân
Tiền thân là đội du kích Bắc Sơn Thành lập ngày 22/12/1944
Đứng đầu là đ/c Võ Nguyên Giáp
 Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kỳ tại Hiệp Hòa - Bắc Giang (15/04/1945)

Thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân

Xây dựng các chiến khu và phát triển hơn nữa lực lượng vũ trang và nửa vũ trang
Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị tổ chức Ủy ban giải phóng Việt Nam (16/04/1945)
 Các cuộc khởi nghĩa từng phần nổ ra ở thượng du và trung du Bắc bộ

Khu giải phóng được thành lập

Gồm 6 tỉnh: Cao - Bắc - Lạng, Thái - Hà - Tuyên

7 chiến khu ra đời ở cả ba miền:

4 chiến khu ở miền Bắc: Trần Hưng Đạo, Lê Lợi,
Hoàng Hoa Thám, Quang Trung

2 chiến khu ở miền Trung: Phan Đình Phùng, Trưng Trắc

1 chiến khu ở miền Nam: Nguyễn Tri Phương

Phong trào Phá kho thóc của Nhật đã lôi cuốn hàng triệu quần chúng tham gia
Bối cảnh lịch sử Cao trào kháng Nhật cứu nước

Chủ trương chiến lược mới của Đảng Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Phong trào chống Pháp – Nhật, đẩy mạnh

chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang
 Chiến tranh thế giới II kết thúc

07/05/1945, Phát xít Đức ký văn kiện đầu hàng 02/09/1945, Nhật ký văn kiện đầu hàng
Liên Xô và có hiệu lực từ ngày 09/05/1945 quân Đồng minh
 Thời cơ cách mạng Việt Nam xuất hiện

15/08/1945 Thời cơ giành chính quyền Đầu tháng 09/1945

Nhật đầu hàng quân Quân đồng minh vào Việt Nam
Đồng minh để tước khí giới của Nhật

“ Đây là một cuộc chạy đua nước rút

giành chính quyền.
--- Hồ Chí Minh ---
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Hội nghị toàn quốc của Đảng (13 - 15/08/1945) quyết định phát động toàn dân Tổng khởi nghĩa

Khẩu hiệu Nguyên tắc Chính sách đối nội Chính sách đối ngoại
“Phản đối xâm lược Tập trung, thống nhất, Mười chính sách Bình đẳng, hợp tác,
Hoàn toàn độc lập kịp thời lớn của Việt Minh thêm bạn, bớt thù
Chính quyền nhân dân
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Hội nghị toàn quốc của Đảng (13 - 15/08/1945) quyết định phát động toàn dân Tổng khởi nghĩa

Ngày 13/08/1945, Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lâp, ra lệnh Tổng khởi nghĩa trong toàn quốc

Ngày 16/08/1945, Đại hội Quốc dân Tân Trào được triệu tập, tán thành quyết định Tổng khởi nghĩa

Tên nước Quốc ca Quốc kỳ

Việt Nam dân chủ cộng hòa Tiến quân ca Lá cờ đỏ sao vàng
Nhạc sĩ Văn Cao
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Hồ Chí Minh được bầu là Chủ tịch Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam

“ Giờ quyết định cho vận mệnh dân

tộc ta đã đến. Toàn thể đồng bào
hãy đứng dậy đem sức ta mà giải
phóng cho ta… Chúng ta không
thể chậm trễ. Tiến lên! Tiến lên!
--- Hồ Chí Minh ---
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Ngày 19/08/1945, nhân dân Ngày 23/08/1945, nhân dân Ngày 25/08/1945, nhân dân
Hà Nội giành chính quyền Huế khởi nghĩa thắng lợi Sài Gòn nổi dậy
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Ngày 30/08/1945, vua Bảo Đại xuống chiếu thoái vị và giao nộp ấn, kiếm cho Chính phủ Việt Nam

“ Từ nay… lấy làm vui được làm dân

tự do của một nước độc lập.
--- Bảo Đại ---
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Ngày 30/08/1945, vua Bảo Đại xuống chiếu thoái vị và giao nộp ấn, kiếm cho Chính phủ Việt Nam

Chính phủ Việt Nam trân trọng mời Bảo Đại Trong một chuyến công tác nước ngoài, Bảo Đại đã ở
giữ cương vị cố vấn tối cao lại, đứng về phía Pháp chống lại CMVN
 Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa

Ngày 02/09/1945, Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình

Tuyên bố với toàn thể quốc dân đồng bào và

nhân dân thế giới về sự ra đời của nước Việt
Nam dân chủ cộng hòa, một quốc gia độc lập,
thống nhất, có chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.

Lịch sử Việt Nam bước sang một kỷ nguyên

mới, kỷ nguyên độc lập.
Quảng trường Ba Đình, ngày 02/09/1945
 II

( )

Phong trào cách Phong trào dân chủ Phong trào giải phóng Tính chất, ý nghĩa
mạng 1930 - 1931 và 1936 - 1939 dân tộc 1939 - 1945 và kinh nghiệm của
khôi phục phong trào cách mạng tháng
1932 - 1935 Tám năm 1945
Tự nghiên cứu giáo trình và trả lời các câu hỏi dưới đây:

? Nêu những tính chất của cách mạng tháng Tám năm 1945?

? Cách mạng tháng Tám có ý nghĩa như thế nào đối với cách mạng Việt Nam?

? Những bài học kinh nghiệm được rút ra từ cách mạng tháng Tám năm 1945?