Professional Documents
Culture Documents
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
4 Vũ Bá Bình 22K610018
Thời đại công nghệ 5.0 phát triển vượt bậc đã ảnh hưởng đến mọi mặt của đời
sống xã hội, công việc, giáo dục và cả giải trí. Nhất là sự ảnh hưởng từ dịch bệnh
Covid - 19 trong năm 2020 và 2021, mọi người bắt buộc phải sống cách ly và giảm
sự tương tác, giao tiếp trực tiếp, thay vào đó tìm kiếm các hoạt động online. Qua đó,
nhiều nền tảng, ứng dụng và các công việc liên quan đã được ra đời, trong đó có
Tiktok cùng với sự bùng nổ của sáng tạo nội dung, làm video ngắn, bán hàng trực
tuyến.
TikTok đã được cài đặt trên các thiết bị hơn 3,5 tỷ lần trên toàn thế giới. Nó đạt ba tỷ
vào giữa năm 2021 và đứng đầu danh sách về cả lượt tải xuống và doanh thu cho các
ứng dụng không phải trò chơi trong nửa đầu năm 2022. Việt Nam xếp thứ 6 trong top
10 quốc gia có lượng người dùng TikTok lớn nhất thế giới, với khoảng 49,9 triệu
người dùng[1] . Theo số liệu của DataReportal, tính đến tháng 2/2023, có khoảng
77,93 triệu người dùng Internet tại Việt Nam. Như vậy, có tới hơn 64% người dùng
Internet tại Việt Nam đang sử dụng TikTok.Với nhóm đối tượng người dùng TikTok
cho mục đích giải trí chiếm 41% là từ 16 đến 24 tuổi [2]. Điều này cho thấy, Tiktok
đã thu hút phần lớn các bạn trẻ, sinh viên Đại học Thương Mại cũng nằm trong số đó.
Có thể kể đến các bạn sinh viên lớp CN19 - ECO đã và đang sử dụng TikTok với
nhiều mục đích khác nhau.
Bên cạnh những lý do thực tiễn, còn có những nghiên cứu có trước nghiên cứu về sự
ảnh hưởng của TikTok. Adsplus, “Thống kê người dùng TikTok 2021 – Mức độ tăng
trưởng đáng kinh ngạc” [3] , truy cập từ Adsplus.vn. Các thống kê trong nghiên cứu
đã cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của TikTok trên toàn thế giới. Đặc biệt tốc độ tăng
trưởng của TikTok đã cao hơn gấp đôi so với các ông trùm thị trường mạng xã hội
Facebook và Instagram.
Năm 2021, theo Bich Ly Hai Bui và Quyen Thi Ho “Ý định tiếp tục sử dụng mạng xã
hội TikTok do tác động của động cơ cá nhân”[4].Nghiên cứu này nhằm mục đích
khám phá những động lực cá nhân quan trọng ảnh hưởng đến ý định tiếp tục sử dụng
TikTok của Gen Z tại Thành phố Hồ Chí Minh. Mô hình nghiên cứu dựa trên Lý
thuyết sử dụng và hài lòng với 5 giả thuyết nghiên cứu được đề xuất. Trong đó, động
lực tương tác xã hội, động lực lưu trữ, động lực thể hiện bản thân, động lực nhìn trộm
và động lực thoát ly tương ứng có tác động tích cực đến ý định tiếp tục sử dụng
TikTok của người dùng thế hệ Z.
Theo một vài nghiên cứu nước ngoài, có thể kể đến Audrey Mekler ( 2021) “The
Effects of TikTok Use on College Student Learning” [5], “Bằng chứng ở độ tuổi
trưởng thành sinh viên có nhiều khả năng mất thời gian trên TikTok hơn, khi họ sử
dụng ứng dụng này nhiều hơn trong ngày. Điều này sau đó có thể tác động tiêu cực
đến cách những sinh viên đại học này có thể chú ý trong lớp và hoàn thành bài tập ở
trường. Những phát hiện này nhất quán về sở thích, giới tính, năm học đại học và
cảm giác về tình trạng trưởng thành. Điều này chỉ ra rằng những phát hiện này có thể
sẽ phổ biến ở những người trưởng thành các nước mới nổi ở trường đại học. Tuy
nhiên, một điều quan trọng cần lưu ý đa số đối tượng nghiên cứu này là nữ, vì vậy
cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn để xem xét số lượng nam và nữ bằng nhau hơn
để ghi nhận bất kỳ sự khác biệt hoặc thay đổi nào trong kết quả”.
Qua tất cả các nghiên cứu trên, chúng tôi nhận thấy việc phân tích và thấu hiểu
những yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng TikTok của
sinh viên ECO19 trường Đại học Thương Mại năm 2023 là một việc vô cùng quan
trọng. Đây còn là một đề tài mới, có rất ít nghiên cứu thực nghiệm về vấn đề này, vì
nhiều lý do khác nhau. Nhưng đó là một vấn đề thiết thực với sinh viên cũng như đối
với xã hội ngày nay trên nhiều phương diện. Nhận thức được tầm quan trọng của nó,
chúng tôi nghiên cứu về đề tài trên nhằm điều tra, nghiên cứu các tác động của
TikTok nói chung và các nội dung được đăng tải trên đó nói riêng đối với sinh viên
Đại học Thương Mại, đặc biệt là đối với sinh viên lớp CN19 - ECO, từ đó hỗ trợ các
giảng viên và nhân viên Đại học Thương Mại hiểu và kết nối với sinh viên, cũng như
hỗ trợ chính các bạn trong cuộc sống và công việc sau này, nhất là khi lựa chọn
những công việc liên quan đến truyền thông và sáng tạo nội dung. Hơn nữa, với
mong muốn bổ sung và phát triển kiến thức khoa học có trước, đưa ra đánh giá khái
quát về tình hình nói chung ở trong nước và nước ngoài và kiểm tra và xác nhận tính
hiệu lực của các khung lý thuyết và mô hình đã được nghiên cứu trước đó trong các
ngữ cảnh khác nhau. Đó là lý do chúng tôi lớp CN 19- ECO chọn đề tài "Các yếu tố
ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng TikTok của sinh viên CN19
- ECO trường Đại học Thương Mại năm 2023. " làm vấn đề nghiên cứu.
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng TikTok của
sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại năm 2023.
e. Biến số
Nghiên cứu, điều tra những yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem
trên nền tảng TikTok của sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại
năm 2023
Theo Vinalink Academy: “Video Content là nội dung được thể hiện dưới
dạng video, trong đó có thể bao gồm hình ảnh, âm thanh, chữ viết, hoạt hình,
hiệu ứng, v.v. Video Content có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác
nhau, như giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, thương hiệu, chia sẻ kiến thức, kinh
nghiệm, câu chuyện, giải trí, v.v. Một số dạng Content Video phổ biến nhất đó
là: Vlogs, GIF (hình ảnh động), Testimonial (phỏng vấn cảm nhận khách
hàng), Bài giảng/thuyết trình được thu lại, Short Video, Webinars (hội thảo
trên mạng), Video livestream,...” [7]
Như trang Thế giới di động “Tầm quan trọng của Video Content là tạo ra nội
dung video hữu ích, giải trí và thú vị cho khán giả của bạn, đồng thời khuyến
khích họ tương tác với bạn hơn nữa. Hầu hết mọi người hiện nay đều ngại đọc
nội dung bài viết, thay vào đó hình ảnh và video được ưa chuộng nhiều hơn.”
[8]
Thời lượng video: Theo Anh Nguyen [2023] [11] Thời lượng video có thể
ảnh hưởng đến tương tác của người dùng trên TikTok. Video ngắn hơn thường
dễ dàng lan truyền và chia sẻ, khiến nó trở thành một công cụ tiếp thị mạnh
mẽ. Tuy nhiên, một video quá dài có thể khiến người xem mất hứng thú và
không tiếp tục xem đến hết.
Giới tính: Theo Điều 5 của Luật Bình đẳng giới 2006 [12], khái niệm “giới
tính” và “giới” được hiểu như sau: “Giới tính” là khái niệm chỉ các đặc điểm
sinh học của nam, nữ. Giới tính là khái niệm chỉ sự khác biệt giữa nam và nữ
về phương diện sinh học, có sẵn từ khi sinh ra, đồng nhất và không biến đổi
(trừ trường hợp có sự can thiệp của y học). Ví dụ nam giới có thể làm thụ thai,
phụ nữ có thể sinh con và cho con bú.
Sở thích: Theo Wikipedia [13]Sở thích là những hoạt động thường xuyên
hoặc theo thói quen để đem lại cho con người niềm vui, sự phấn khởi trong
khoảng thời gian thư giãn. Sở thích cũng chỉ về sự hứng thú, thái độ ham thích
đối với một đối tượng nhất định khiến tâm tư của họ được thoải mái, hạnh
phúc, hoặc có thể qua đó tạo thành động lực lớn để theo đuổi.
Theo maria jose rodan (2020) [14] Sở thích là một cách tận hưởng thời gian
giải trí bằng cách thực hiện một hoạt động thú vị. Có một sở thích hay còn
được gọi là có một sở thích. Trên thực tế, một sở thích là cần thiết để có thể
chăm sóc sức khỏe tinh thần của bất kỳ người nào, vì nó giúp bạn có thể ngắt
kết nối với thói quen hàng ngày và làm điều gì đó mà bạn thực sự thích làm.
Định hướng: Theo vtudien - từ điển tiếng Việt [15] phức hợp những phản xạ
không và có điều kiện của cơ thể (hoặc của con người) đối với một vật kích
thích mới bất kì, nhằm huy động hệ thống cơ thể đánh giá nhanh và chính xác
tình huống, kích thích mới để có những phản ứng hành động thích hợp. Thành
phần của phản xạ ĐH gồm có: hướng đầu và mắt về phía nguồn kích thích,
giãn mạch máu não, đồng thời lại thu hẹp các mạch máu ngoại vi, thay đổi
nhịp thở và điện trở da, tăng trương lực cơ cũng như nâng cao hoạt tính sinh lí
của vỏ bán cầu đại não, vv. Phản xạ ĐH còn được gọi là phản xạ tìm tòi, hay
phản xạ "cái gì thế", là cơ sở sinh lí thần kinh của tính tò mò nhận thức, khả
năng nghiên cứu.
Theo VMP academy [16] Kế hoạch phát triển cá nhân (tiếng Anh là Individual
Development Plan – IDP) là bản mô tả nguyện vọng phát triển của cá nhân và
trình tự các bước thực hiện để đạt được nguyện vọng này.
Tâm trạng: Theo Giáo Dục và Đời Sống ( 2023) [17] Trong tâm lý học, tâm
trạng là một trạng thái cảm xúc. Ngược lại với cảm xúc hay ảnh hưởng, tâm
trạng ít cụ thể hơn, ít căng thẳng hơn và ít có khả năng bị kích động hoặc bị
kích thích bởi một sự kích thích hoặc sự kiện đặc biệt. Tâm trạng thường được
mô tả là có giá trị dương hoặc âm. Nói cách khác, mọi người thường nói về
tâm trạng tốt hoặc tâm trạng xấu.
Theo Sita Nguyen [18] Cảm xúc tích cực đề cập đến tập hợp các cảm xúc có
liên quan đến cảm giác dễ chịu, hiểu tình hình là có lợi và được duy trì trong
một khoảng thời gian ngắn. Ví dụ về cảm xúc tích cực như là hạnh phúc, vui
vẻ, sảng khoái…
Cảm xúc tiêu cực được định nghĩa là tập hợp của các cảm xúc kích thích cảm
giác khó chịu và coi tình huống đang được xuất hiện tại ngay lúc đó là có hại,
cho phép người đó kích hoạt các nguồn lực nhằm để đối phó với tình huống
đó.
Xu hướng: Theo wikipedia [19] Xu hướng, trào lưu, xu thế, khuynh hướng,
chiều hướng hay thị hiếu (tiếng Anh: trend) có thể là: Mốt và xu hướng, tức
thái độ, phát ngôn hay hành vi tập thể vốn chỉ diễn ra trong một thời gian
ngắn.
Giới tính:
Audrey Mekler ( 2021) “The Effects of TikTok Use on
College Student Learning”
Sở thích:
Audrey Mekler ( 2021) “The Effects of TikTok Use on
College Student Learning”
Xu hướng:
Audrey Mekler ( 2021) “The Effects of TikTok Use on
College Student Learning”
b. Giả thuyết nghiên cứu đề xuất:
H1: Thời lượng của video có ảnh hưởng tới việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19-ECO trường Đại Học Thương Mại.
H 2: Đặc điểm giới tính cá nhân có ảnh hưởng tới việc lựa chọn nội dung xem trên
nền tảng TikTok của sinh viên CN19-ECO trường Đại Học Thương Mại.
H3: Sở thích tác động tới việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng TikTok của sinh
viên CN19-ECO trường Đại Học Thương Mại.
H4: Định hướng cá nhân có tác động tới việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19-ECO trường Đại Học Thương Mại.
H5: Cảm xúc ảnh hưởng tới việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng TikTok của
sinh viên CN19-ECO trường Đại Học Thương Mại.
H6: Nội dung thịnh hành ảnh hưởng tới việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19-ECO trường Đại Học Thương Mại.
- Phương pháp nghiên cứu: Kết hợp định lượng và định tính cùng thu thập
thông tin bằng bảng câu hỏi khảo sát và câu hỏi phỏng vấn sâu
PP Định lượng: Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương
pháp nghiên cứu định lượng nhằm kiểm định lại các thang đo trong mô
hình nghiên cứu thuông qua các câu hỏi khảo sát sinh viên. Tổng thể
mục tiêu nghiên cứu là sinh viên CN19-ECO Đại học Thương Mại nên
tất cả các phiếu điều tra được sử dụng kỹ thuật phỏng vấn trực tiếp và
toàn bộ dữ liệu được thu thập từ chính người được phỏng vấn, không có
sự can thiệp của người nghiên cứu nên dữ liệu hoàn toàn mang tính
khách quan. Mẫu được chọn theo phương pháp lấy ngẫu nhiên. Từ dữ
liệu thu thập được, tiến hành phân tích mẫu nghiên cứu, kiểm định thang
đo bằng phần mềm SPSS. Khi có kết quả kiểm định thang đo bằng phần
mềm SPSS tiến hành phân tích các kết quả và xác định mức độ ảnh
hưởng của các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định nội dung xem trên nền
tảng Tiktok của sinh viên CN19-ECO Đại học Thương Mại năm 2023.
PP Định tính: Để hiểu rõ hơn về việc quyết định lựa chọn các nội dung
xem và các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đó của sinh viên CN19-
ECO, cũng như đề xuất giải pháp nhằm giúp đỡ các giảng viên và các
bạn sinh viên về nhiều mặt như đã nêu trên. Chúng tôi sẽ tiến hành
nghiên cứu định tính để sử dụng các kỹ thuật thu thập dữ liệu như
phỏng vấn, thăm dò thử, thảo luận và lấy ý kiến bằng phương pháp
chuyên gia dựa trên bảng câu hỏi theo mô hình nghiên cứu từ đó thêm
bớt các biến khi cần thiết. Sau khi hình thành bảng câu hỏi sẽ tiến hành
khảo sát thử 10 sinh viên tại lớp CN19-ECO Trường đại học Thương
Mại. Nội dung cuộc thăm dò này là cơ sở hiệu chỉnh thang đo, kết hợp ý
kiến chuyên gia rồi bổ sung hoàn chỉnh lần cuối cho phù hợp với yếu tố
ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nội dung xem của sinh viên Trường
đại học Thương Mại. Sau đó, hoàn thành một bảng câu hỏi để chuẩn bị
cho nghiên cứu chính thức.
4. Mã hóa thang đo
Dựa vào các bài nghiên cứu trước đó, câu hỏi hoàn chỉnh sẽ tổng
hợp, chọn lọc, bổ sung và đưa vào khảo sát với câu hỏi chi tiết, được
thiết kế sẵn theo thang đo Likert 5 bậc (1-5) với mức độ đồng ý tăng
dần từ 1 đến 5:
mức 1 - hoàn toàn không đồng ý
mức 2 - không đồng ý
mức 3 - không có ý kiến
mức 4 - đồng ý
mức 5 - hoàn toàn đồng ý.
1 2 3 4 5
Bạn có xem những video xem có nội dung thường dưới 30s
Bạn có xem những video xem có nội dung thường trong khoảng
30s-60s
Bạn có xem những video xem có nội dung thường trên 60s
Bạn có xem thời lượng 1 video (dài, ngắn) làm ảnh hưởng đến việc
bạn thích và theo dõi nó
2. Yếu tố giới tính ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại.
1 2 3 4 5
Bạn có xem video xem có nội dung phù hợp với giới tính hoặc bản
dạng giới
Bạn có xem video xem có tính công kích giới tính hoặc bản dạng
giới
Bạn có xem video xem có nội dung gây tác động, thay đổi giới tính
hoặc bản dạng giới
Bạn có xem video xem có nội dung cho mọi giới tính và bản dạng
giới
3. Yếu tố sở thích ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại.
1 2 3 4 5
Bạn có xem video xem có nội dung chính xác theo sở thích vốn có
Bạn có xem video xem có nội dung không giống hẳn theo sở thích
vốn có (
Bạn có xem video xem có nội dung khác với sở thích vốn có
Bạn có xem video có nội dung về những vấn đề, sự vật giúp khơi
gợi sở thích mới
4. Yếu tố định hướng cá nhân ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên
nền tảng TikTok của sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại.
1 2 3 4 5
Bạn có xem video có nội dung phù hợp với định hướng cá nhân của
bạn
Bạn có xem video khơi gợi các định hướng mới cho bạn
Bạn có xem video có nội dung không phù hợp với định hướng cá
nhân vốn có
Bạn có xem video giúp xác định và định hướng cho bạn
(bạn chưa có định hướng cho riêng mình hoặc đang mất phương
hướng)
5. Yếu tố sở tâm trạng ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại.
1 2 3 4 5
Bạn có xem video có nội dung phù hợp với tâm trạng của bạn
Bạn có xem video có nội dung trái ngược trái ngược với tâm trạng
của bạn
Bạn có xem video có nội dung giúp thay đổi tâm trạng của bạn tốt
hơn
Bạn có xem video có nội dung khiến tâm trạng của bạn tệ hơn
6. Yếu tố xu hướng ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung xem trên nền tảng
TikTok của sinh viên CN19 - ECO trường Đại học Thương Mại.
1 2 3 4 5
Bạn có xem video có nội dung theo kịp xu hướng đang thịnh hành
(trend)
Bạn có xem video có nội dung theo xu hướng nhưng xu hướng đó
đã bị bão hòa
Bạn có xem video có nội dung không theo xu hướng thịnh hành
Bạn có xem video có nội dung khởi tạo nên xu hướng mới
Cảm ơn sự hợp tác của bạn! Chúng tôi xin cam kết mọi thông tin sẽ được bảo mật.
Chúc bạn những điều tốt đẹp nhất!
Giới tính:
Bạn có thấy có sự khác biệt về nội dung video trên TikTok giữa nam và
nữ không? Nếu có, bạn có thể cho ví dụ không?
Bạn có thích xem video của người cùng giới hay người khác giới với
bạn trên TikTok? Tại sao?
Bạn có thấy giới tính của người tạo video ảnh hưởng đến cách bạn lựa
chọn nội dung xem trên TikTok không? Tại sao?
Bạn có thấy giới tính của bạn ảnh hưởng đến cách bạn tương tác với
nội dung video trên TikTok không? Tại sao?
Sở thích:
Bạn thích xem video về chủ đề gì trên TikTok? Bạn có thể liệt kê một
số chủ đề yêu thích của bạn không?
Bạn có thường tìm kiếm video theo chủ đề hay theo người tạo video
trên TikTok? Tại sao?
Bạn có thường theo dõi hay đăng ký kênh của những người tạo video
mà bạn thích trên TikTok không? Tại sao?
Bạn có thường bình luận, chia sẻ hay tương tác với những video mà
bạn thích trên TikTok không? Tại sao?
Tâm trạng:
Bạn có thường xem video trên TikTok khi bạn cảm thấy vui, buồn, tức
giận hay lo lắng không? Tại sao?
Bạn có thấy việc xem video trên TikTok làm bạn cảm thấy vui, buồn,
tức giận hay lo lắng hơn không? Tại sao?
Bạn có thường xem video trên TikTok để thay đổi tâm trạng của bạn
không? Tại sao?
Bạn có thường chia sẻ tâm trạng của bạn với những người tạo video
hay những người xem video khác trên TikTok không? Tại sao?
Xu hướng:
Bạn có thường xem những video nổi bật, hot hay viral trên TikTok
không? Tại sao?
Bạn có thường tham gia vào những thử thách, trào lưu hay hashtag trên
TikTok không? Tại sao?
Bạn có thường tạo ra những video theo những xu hướng trên TikTok
không? Tại sao?
Bạn có thường khám phá những video mới, độc đáo hay sáng tạo trên
TikTok không? Tại sao?
[1]https://marketingai.vn/15-so-lieu-thong-ke-dang-gom-ve-nen-tang-tiktok-
nam-2023-194149098.htm?fbclid=IwAR0EkZgm_Ws39yjHt-
GnDULb4gicaFsZsyLum6q3bG-SrXaR3TqGjY9jOpI
[2]https://adsplus.vn/blog/thong-ke-do-tuoi-nguoi-dung?
fbclid=IwAR2dHZJ447z7UCOesmlGjwynogtTAH6rBsllhmr-
RqxTBuaSHXmSVvpDYnQ
[3] Thống kê người dùng TikTok 2021 - Mức độ tăng trưởng đáng kinh ngạc
(adsplus.vn)
[4]Intention to continue using the social network TikTok under the impact of
personal motivation – A case study on gen Z | VNUHCM Journal of Economics,
Business and Law (scienceandtechnology.com.vn)
[5]https://vc.bridgew.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1515&context=undergrad_rev
[6]https://www.quora.com/What-is-the-best-content-for-teenagers-on-TikTok
[7]https://vinalink.edu.vn/thu-vien-kien-thuc/video-content-la-gi#:~:text=Video
%20Content%20l%C3%A0%20n%E1%BB%99i%20dung,c%C3%A2u%20chuy
%E1%BB%87n%2C%20gi%E1%BA%A3i%20tr%C3%AD%2C%20v.v.
[8]https://vieclam.thegioididong.com/tin-tuc/video-content-la-gi-tam-quan-trong-cua-
video-content-trong-marketing-254
[10]Tiktok là gì? Yếu tố nào tạo nên sự thành công của Tiktok? (fpt.edu.vn)
[11]Video TikTok Tối Đa Bao Nhiêu Phút: Tất Cả Những Gì Bạn Cần Biết -
Naototnhat.com
[12]Luật Bình đẳng giới 2006 số 73/2006/QH11 mới nhất (thuvienphapluat.vn)
[14]Sở thích là gì và tại sao nó lại tốt cho bạn? Tài nguyên trợ giúp bản thân
(recursosdeautoayuda.com)
[15]"định hướng" là gì? Nghĩa của từ định hướng trong tiếng Việt. Từ điển Việt-Việt
(vtudien.com)
[16]https://vmptraining.com/idp-04-buoc-lap-ke-hoach-phat-trien-ca-nhan/
[17]Tâm Trạng Là Gì? Tìm Hiểu 13+ điều Cần Biết Về Tâm Trạng - Giáo Dục Và
Đời Sống (giaoduc.info.vn)
[18]Cảm xúc tích cực và tiêu cực là gì? Các liệt kê đầy đủ | sitanguyen.com
[20]Trend là gì? Cách bắt trend để làm marketing hiệu quả (mona.media)