12/3/2022

PHÁP LUẬT VỀ
PHÁ SẢN
Th.s Phạm Vân Anh

Nội dung chính

1
 12/3/2022

I – KHÁI QUÁT
VỀ PHÁ SẢN

Khái niệm cơ bản

1. Phá sản

2. Chủ nợ

3. Người tiến hành thủ tục phá sản

4. Người tham gia thủ tục phá sản

2

Đặc điểm phá sản
Thủ tục phục hồi DN đặc biệt
• Là thủ tục tư pháp do TA quyết
định. Là một giai đoạn trong quá
trình PS
• Là sự thỏa thuận giữa chủ nợ và
con nợ, nếu một trong hai bên
không đồng ý thì thủ tục này
không diễn ra
• Được thực hiện dưới sự giám sát
chặt chẽ của TA và các chủ nợ.
12/3/2022
1.1. Phá sản
Phá sản là tình trạng của DN, HTX
mất khả năng thanh toán và bị Tòa
aaaaaaaaán nhân dân ra quyết định
aaaaaaaaaaaaaâatuyên bố phá sản.
DN, HTX mất khả năng thanh toán là
DN, HTX không thực hiện nghĩa vụ
thanh toán khoản nợ trong thời hạn
03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh
toán.
5
Thủ tục thanh lý nợ đặc biệt
• Mang tính tập thể.
• Tiến hành thông qua TA.
• Được tiến hành trên cơ sở số tài sản
còn lại của DN (trừ chủ DNTN và TV
hợp danh)
• Phải tuân theo trình tự và nguyên tắc
luật định
6
3
 12/3/2022

Giải thể vs Phá sản

Giải thể - Phá sản

• Về lý do dẫn đến phá sản và giải thể: Lý do dẫn đến giải thể rộng hơn so với
phá sản.
• Thủ tục giải quyết một vụ phá sản là thủ tục tư pháp, do Tòa án có thẩm
quyền giải quyết; trong khi đó thủ tục giải thể doanh nghiệp là thủ tục
hành chính do chủ sở hữu doanh nghiệp tiến hành.
• Giải thể bao giờ cũng dẫn đến sự chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp (bị
xoá tên khỏi Sổ đăng ký kinh doanh); trong khi đó doanh nghiệp bị tuyên
bố phá sản vẫn có thể tiếp tục hoạt động nếu như một người nào đó mua
lại toàn bộ doanh nghiệp.

4
 12/3/2022

1.2. Chủ nợ
Chủ nợ là cá nhân, cơ quan, tổ
chức có quyền yêu cầu doanh
nghiệp, hợp tác xã thực hiện nghĩa
vụ thanh toán khoản nợ, bao gồm
chủ nợ không có bảo đảm, chủ nợ
có bảo đảm một phần và chủ nợ có
bảo đảm

Các loại chủ nợ

Chủ nợ không có Chủ nợ có bảo Chủ nợ có bảo đảm

bảo đảm đảm một phần

Cá nhân, cơ quan, tổ chức

Cá nhân, cơ quan, tổ chức
Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền yêu cầu doanh
có quyền yêu cầu doanh
có quyền yêu cầu doanh nghiệp, hợp tác xã phải
nghiệp, hợp tác xã phải
nghiệp, hợp tác xã phải thực hiện nghĩa vụ thanh
thực hiện nghĩa vụ thanh
thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ được bảo
toán khoản nợ không
toán khoản nợ được bảo đảm bằng tài sản của
được bảo đảm bằng tài
đảm bằng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã
sản của doanh nghiệp, hợp
doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc của người thứ ba mà
tác xã hoặc của người thứ
hoặc của người thứ ba. giá trị tài sản bảo đảm
ba.
thấp hơn khoản nợ đó.

10

10

5

1.3. Người tiến hành thủ tục
phá sản
Chánh án Tòa án nhân dân, Thẩm
phán; Viện trưởng Viện kiểm sát
nhân dân, Kiểm sát viên; Quản tài
viên, doanh nghiệp quản lý, thanh
lý tài sản; Thủ trưởng cơ quan thi
hành án dân sự, Chấp hành viên
trong quá trình giải quyết phá sản.
11
II –THỦ TỤC GIẢI
QUYẾT YÊU CẦU
PHÁ SẢN
12
12/3/2022
1.4. Người tham gia thủ tục phá
sản
Chủ nợ; người lao động; doanh nghiệp,
hợp tác xã mất khả năng thanh toán; cổ
đông, nhóm cổ đông; thành viên hợp
tác xã hoặc hợp tác xã thành viên của
liên hiệp hợp tác xã; người mắc nợ của
doanh nghiệp, hợp tác xã và những
người khác có quyền lợi, nghĩa vụ liên
quan trong quá trình giải quyết phá sản.
11
12
6
 12/3/2022

2.1. Nộp hồ
sơ yêu cầu và 2.3. Tuyên bố
mở thủ tục DN, HTX phá
phá sản sản

2.2. Phục hồi 2.4. Thi hành

hoạt động quyết định
kinh doanh tuyên bố DN,
HTX phá sản

13

13

2. 1. Nộp hồ sơ yêu
cầu và mở thủ tục
phá sản

14

14

7
 12/3/2022

Câu hỏi cơ bản

a. Chủ thể nộp đơn
b. Hồ sơ mở thủ tục phá sản
c. Cơ quan thụ lý
d. Trình tự thụ lý đơn

15

15

a. Chủ thể nộp hồ sơ (1)

• Chủ nợ không có bảo đảm, chủ nợ có bảo đảm một phần

• Người lao động, công đoàn cơ sở, công đoàn cấp trên trực
tiếp cơ sở ở những nơi chưa thành lập công đoàn cơ sở
• Cổ đông hoặc nhóm cổ đông.
• Thành viên hợp tác xã hoặc người đại diện theo pháp luật
của hợp tác xã thành viên của liên hiệp hợp tác xã

16

16

8
 12/3/2022

a. Chủ thể nộp hồ sơ (2)

• Người đại diện theo pháp luật của doanh

nghiệp, hợp tác xã

• Chủ doanh nghiệp tư nhân, Chủ tịch Hội

đồng quản trị của công ty cổ phần, Chủ tịch
Hội đồng thành viên của công ty trách nhiệm
hữu hạn hai thành viên trở lên, chủ sở hữu
công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên,
thành viên hợp danh của công ty hợp danh

17

17

b. Hồ sơ yêu cầu mở thủ tục PS

Đơn yêu cầu

Lưu ý: Nội dung đơn
và yêu cầu về tài liệu
chứng cứ kềm theo là
Tài liệu chứng cứ kèm theo khác nhau giữa các loại
chủ thể nộp đơn

18

18

9
 12/3/2022

c. Cơ quan có thẩm quyền

TAND cấp tỉnh

• DN, HTX ĐKKD tại cơ quan ĐKKD ở tỉnh và vụ việc phá sản có các
yếu tố đặc biệt (có yếu tố nước ngoài, có chi nhánh, VPĐD, tài sản
là bất động sản ở nhiều quận huyện khác nhau, hoặc tòa cấp tỉnh
lấy lên giải quyết)

TAND cấp huyện

• DN, HTX có trụ sở chính tại đó và không thuộc thẩm quyền của
TAND cấp tỉnh
19

19

d. Trình tự mở thủ tục

B1 B2 B3
Thụ lí Mở thủ Sau khi
đơn yêu tục phá mở thủ
cầu sản tục phá
sản

20

20

10
 12/3/2022

QĐ mở thủ tục PS DN, HTX mất

Các chủ nợ
khả năng TT
được gửi tới

VKSND cùng cấp, cơ Đăng trên Cổng thông

quan THA DS, cơ quan tin đăng ký DN quốc
Người nộp đơn thuế, cơ quan đăng ký gia, Cổng thông tin
KD nơi DN, HTX có điện tử của TAND và
trụ sở chính báo địa phương 2 số
liên tiếp.

21

21

B3. Sau
khi có 1. Chỉ định Quản tài viên, doanh nghiệp
quyết quản lý, thanh lý tài sản
định mở 2. Kiểm kê tài sản
thủ tục
3. Gửi giấy đòi nợ

4. Lập danh sách chủ nợ

5. Lập danh sách người mắc nợ

22

22

11
 12/3/2022

Quản tài viên là cá nhân hành nghề

quản lý, thanh lý tài sản của doanh
Quản tài viên nghiệp, hợp tác xã mất khả năng
thanh toán trong quá trình giải quyết
phá sản.

Doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài

Doanh nghiệp
sản là doanh nghiệp hành nghề quản
quản lý, thanh lý lý, thanh lý tài sản của doanh nghiệp,
tài sản hợp tác xã mất khả năng thanh toán
trong quá trình giải quyết phá sản.

23

23

Các quy định nhằm bảo toàn tài sản của DN,
HTX

Tạm đình chỉ giải Cấm DN, HTX thực

Giám sát h/động Xác định các giao
quyết yêu cầu của hiện một số hoạt
của DN, HTX sau dịch bị coi là vô
DN, HTX thực hiện động sau khi có
khi có QĐ mở TTPS hiệu
nghĩa vụ về tài sản QĐ mở TTPS

Tạm đình chỉ, đình

Tạm đình chỉ, đình Đăng ký giao dịch
Áp dụng biện pháp chỉ thi hành án DS
chỉ thực hiện HĐ bảo đảm của DN,
khẩn cấp tạm thời hoặc g/quyết vụ
đang có hiệu lực HTX mất k/năng TT
án

24

24

12
 12/3/2022

2.2. Thủ tục

phục hồi kinh
doanh

25

25

Ai có quyền và lợi ích ảnh hưởng nhiều nhất khi

DN, HTX phá sản?
Đình chỉ giải quyết
phá sản

Hội nghị chủ nợ Thủ tục phục hồi

Tuyên bố doanh
nghiệp phá sản
26

26

13
 12/3/2022

a. Hội nghị chủ nợ

27

27

Câu hỏi cơ bản

a. Thẩm quyền triệu tập hội
nghị
b. Thành phần tham gia hội
nghị
c. Điều kiện tổ chức hội nghị
d. Quyết định quan trọng hội
nghị thông qua

28

28

14
 12/3/2022

Thẩm phán gửi thông báo triệu tập HNCN

Thẩm quyền triệu tập chậm nhất là 20 ngày kể từ ngày kết thúc
việc kiểm kê TS

29

29

Thành phần tham dự

 Chủ nợ có tên trong DS chủ nợ
 Đại diện cho NLĐ, đại diện công
đoàn được NLĐ uỷ quyền
 Người bảo lãnh (chủ nợ không
có bảo đảm) sau khi đã trả nợ
thay cho DN, HTX
 Chủ DN hoặc người đại diện hợp
pháp của DN, HTX mất khả năng
thanh toán

30

30

15
 12/3/2022

Đại diện
51% tổng
số nợ
Người không đảm
Điều kiện hợp lệ của tham bảo
HNCN gia
Quản tài
viên

31

31

Nội dung hội nghị chủ nợ (1)

• Thẩm phán thông báo với HNCN về thành phần tham gia HNCN và nội
dung việc giải quyết đơn yêu cầu mở thủ tục PS;

• QTV thông báo cho HNCN về tình hình KD, thực trạng tài chính của
DN, HTX mất khả năng TT; kết quả kiểm kê TS, danh sách chủ nợ,
danh sách người mắc nợ và các nội dung khác nếu xét thấy cần thiết

32

32

16
 12/3/2022

Nội dung hội nghị chủ nợ (2)

• Chủ DN hoặc người đ.diện hợp pháp trình bày ý kiến về nội
dung do QTV đã thông báo cho Hội nghị, đề xuất phương án,
giải pháp tổ chức lại hoạt động KD, khả năng và thời hạn TT
nợ;

• Chủ nợ hoặc người đại diện hợp pháp của chủ nợ trình bày về
những vấn đề cụ thể yêu cầu giải quyết, lý do, mục đích và căn
cứ của việc yêu cầu giải quyết PS;
33

33

Nội dung hội nghị chủ nợ (3)

• Những người có liên quan, người làm chứng, người giám định... trình
bày ý kiến

• HNCN thảo luận về các nội dung do QTV đã thông báo và ý kiến của
những người tham gia HNCN;

34

34

17
 12/3/2022

Quyết định quan trọng

của hội nghị là gì?

NQ của HNCN được thông

qua khi có quá nửa tổng số
Quyết định được thông C.nợ không có bảo đảm có
mặt và đại diện cho từ 65%
tổng số nợ không có bảo
qua khi nào? đảm trở lên biểu quyết tán
thành

35

35

b. Thủ tục phục hồi

36

36

18
 12/3/2022

Xây dựng phương án phục hồi hoạt động kinh doanh

Hội nghị chủ nợ thông qua phương án phục hồi hoạt động kinh doanh
của doanh nghiệp, hợp tác xã (lần 2)

Thực hiện phương án phục hồi hoạt động kinh doanh

Giám sát thực hiện Sửa đổi, bổ sung Đình chỉ thủ tục phục
phương án phục hồi phương án phục hồi hồi hoạt động kinh
hoạt động kinh doanh hoạt động kinh doanh doanh

37

37

Xây dựng phương án phục hồi

Ai xây dựng
• DN, HTX
phương án
Nội dung phương
• Biện pháp phục hồi sản xuất, kinh doanh
án
• 30 ngày sau khi HNCN thông qua NQ áp dụng thủ tục
Thời hạn
phục hồi

• Thẩm phán, chủ nợ, QTV cho ý kiến

Phương án nộp • Thẩm phán xem xét phương án và đưa ra HNCN lần 2
cho ai sau 15 ngày kể từ khi nhận được phương án đã được
Thẩm phán, chủ nợ, QTV cho ý kiến
38

38

19
 12/3/2022

Các biện pháp để phục

hồi kinh doanh
• Huy động vốn
• Giảm nợ,miễn nợ, hoãn nợ;
• Thay đổi mặt hàng sx, kd;
• Đổi mới công nghệ sản xuất;
• Tổ chức lại bộ máy quản lý, sáp nhập
hoặc chia tách bộ phận sx;
• Bán CP cho chủ nợ và những người
khác;
• Bán hoặc cho thuê tài sản;
• Các biện pháp khác không trái pháp
luật.
39

39

Hội nghị chủ nợ

(lần 2)

40

20
 12/3/2022

Câu hỏi cơ bản

a. Thẩm quyền triệu tập hội
nghị
b. Thành phần tham gia hội
nghị Cơ bản giống
hội nghị lần 1
c. Điều kiện tổ chức hội nghị
d. Quyết định quan trọng hội
nghị thông qua

41

41

Quyết định quan trọng

của hội nghị

Có thông qua phương án

phục hồi KD không

Thời hạn để thực hiện

phương án phục hồi hoạt
động KD

42

42

21
 12/3/2022

Thực hiện phương án phục hồi sản

xuất, kinh doanh

43

43

Giám sát thực hiện phương án phục hồi

hoạt động kinh doanh
• Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản, chủ nợ
giám sát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác
xã.
• Sáu tháng một lần, doanh nghiệp, hợp tác xã phải lập báo
cáo về tình hình thực hiện phương án phục hồi hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã cho Quản tài viên,
doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản.

44

44

22
 12/3/2022

Sửa đổi, bổ sung phương án phục hồi hoạt

động kinh doanh

Thỏa thuận về việc sửa đổi, bổ

Trong quá trình thực hiện phương
sung phương án phục hồi được
án phục hồi, các chủ nợ và doanh
chấp nhận khi được quá nửa tổng
nghiệp, hợp tác xã có quyền thỏa
số chủ nợ không có bảo đảm có
thuận về việc sửa đổi, bổ sung
mặt và đại diện cho từ 65% tổng
phương án phục hồi hoạt động
số nợ không có bảo đảm trở lên
kinh doanh.
biểu quyết tán thành.

45

45

Đình chỉ thủ tục phục hồi

c) Hết thời hạn thực hiện

a) Doanh nghiệp, hợp tác b) Doanh nghiệp, hợp tác phương án phục hồi hoạt
xã đã thực hiện xong xã không thực hiện được động kinh doanh nhưng
phương án phục hồi hoạt phương án phục hồi hoạt doanh nghiệp, hợp tác xã
động kinh doanh; động kinh doanh; vẫn mất khả năng thanh
toán.

Không còn mất khả

Tuyên bố phá sản Tuyên bố phá sản
năng thanh toán

46

46

23
 12/3/2022

2.3 Tuyên bố
doanh nghiệp,
HTX phá sản

47

47

Câu hỏi cơ bản

a. Ai ra quyết định tuyên bố
phá sản
b. Khi nào ra quyết định tuyên
bố phá sản
c. Thay đổi quyết định (đề
nghị xem xét lại/kháng nghị)
d. Hậu quả quyết định tuyên
bố phá sản

48

48

24
 12/3/2022

Thẩm quyền Tòa án nhân dân

49

49

Trường hợp ra QĐ tuyên bố PS

DN, HTX không còn tiền, tài sản khác để nộp lệ phí phá sản, tạm ứng
1 chi phí phá sản hay nộp chi phí phá sản sau khi thụ lý đơn yêu cầu
mở thủ tục phá sản

2 Không tổ chức HNCN lần 1 hoặc lần 2 do không triệu tập đủ số chủ
nợ tham dự

3 Không thông qua thủ tục phục hồi theo NQ của HNCN

4 Áp dụng thủ tục phục hồi KD nhưng DN, HTX không xây dựng/thực
hiện được phương án phục hồi

50

25
 12/3/2022

Lưu ý
Thủ tục ra quyết định khác nhau trong
trường hợp khác nhau:
• Điều 105. Tuyên bố doanh nghiệp,
hợp tác xã phá sản theo thủ tục rút
gọn
• Điều 106. Quyết định tuyên bố phá
sản khi Hội nghị chủ nợ không thành
• Điều 107. Quyết định tuyên bố doanh
nghiệp, hợp tác xã phá sản sau khi có
Nghị quyết của Hội nghị chủ nợ

51

51

10 ngày kể từ ngày ra QĐ tuyên bố PS,

TAND phải thông báo cho:
• Người nộp đơn, DN, HTX mất khả
Gửi và năng TT, chủ nợ, VKSND cùng cấp, cơ
quan THA dân sự, cơ quan thuế, cơ
thông báo quan ĐKKD nơi DN, HTX có trụ sở
chính.
QĐ • Đăng trên Cổng thông tin ĐKDN
quốc gia, Cổng thông tin điện tử của
TAND và 02 số báo địa phương liên
tiếp

52

52

26
 12/3/2022

Đề nghị xem xét lại, kháng nghị quyết định

tuyên bố doanh nghiệp, hợp tác xã phá sản

 Những người có quyền và lợi
ích liên quan có quyền đề nghị
xem xét lại, Viện kiểm sát nhân
dân cùng cấp có quyền kháng
nghị
Thời hạn đề nghị xem xét lại,
kháng nghị là 15 ngày kể từ
ngày nhận được quyết định
hoặc được thông báo hợp lệ
quyết định

53

53

Hậu quả pháp lý của QĐ (1)

Thanh lý tài sản và

Chấm dứt hoạt động Chấm dứt quyền hạn
bán đấu giá tài sản
của DN, HTX phá sản của đại diện DN, HTX
còn lại của DN, HTX

Cấm đảm nhiệm chức

Phân chia giá trị tài vụ sau khi doanh
sản của DN, HTX nghiệp, hợp tác xã bị
tuyên bố phá sản

54

54

27
 12/3/2022

Hậu quả pháp lý của QĐ (2)

Lưu ý
Quyết định tuyên bố doanh nghiệp, hợp tác xã
phá sản không miễn trừ nghĩa vụ về tài sản
của chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên
hợp danh của công ty hợp danh đối với chủ
nợ chưa được thanh toán nợ
55

55

2.4. Thi hành

quyết định tuyên
bố DN, HTX phá
sản

56

56

28
 12/3/2022

Thẩm quyền Cơ quan thi hành án

57

57

Thủ tục thi hành quyết định

Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định tuyên
bố phá sản, cơ quan thi hành án dân sự có trách nhiệm chủ
động ra quyết định thi hành, phân công Chấp hành viên thi hành
quyết định tuyên bố phá sản.

58

58

29
 12/3/2022

Chấp hành viên thực hiện nhiệm vụ

Mở một tài
khoản tại Thực hiện Thực hiện
Giám sát
ngân hàng cưỡng chế để phương án
Quản tài viên,
đứng tên cơ thu hồi tài phân chia tài
doanh nghiệp
quan thi hành sản, giao tài sản theo
quản lý, thanh
án dân sự để sản cho người quyết định
lý tài sản thực
gửi các khoản mua được tài tuyên bố phá
hiện thanh lý
tiền thu hồi sản trong vụ sản.
tài sản;
được của DN, việc phá sản
HTX

59

59

Xác định tiền lãi đối với khoản

nợ (Điều 52)
Công việc
trước khi
phân chia Xử lý các khoản nợ có bảo đảm
tài sản (Điều 53)

60

60

30
 12/3/2022

Thứ tự phân chia tài sản (Điều 54)

(1) Chi phí phá sản;

(2) Khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với
người lao động, quyền lợi khác theo hợp đồng lao động và thỏa ước lao
động tập thể đã ký kết;

(3) Khoản nợ phát sinh sau khi mở thủ tục phá sản nhằm mục đích phục hồi
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã;

(4) Nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước; khoản nợ không có bảo đảm phải
trả cho chủ nợ trong danh sách chủ nợ; khoản nợ có bảo đảm chưa được
thanh toán do giá trị tài sản bảo đảm không đủ thanh toán nợ.

61

61

31