Professional Documents
Culture Documents
Esp9 q4 Mod13 Personal Na Pahayag NG Misyon Sa Buhay v5
Esp9 q4 Mod13 Personal Na Pahayag NG Misyon Sa Buhay v5
Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikaapat na Markahan, Linggo 3 at 4 –
Modyul 13
Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna
ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay
pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
MgaTagapamahala
Tagapangulo: Roy Angelo E. Gazo, PhD, CESO V
Schools Division Superintendent
9
Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikaapat na Markahan, Linggo 3 at 4 -
Modyul 13
Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay
Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
This page is intentionally blank
Talaan ng Nilalaman
Mga Pahina
Alamin ......………………………........................... 1
Subukin ......………………………........................... 2
Balikan ......………………………........................... 3
Tuklasin ......………………………........................... 3
Linangin ......………………………........................... 4
Suriin ......………………………........................... 5
Pagyamanin ......………………………........................... 9
Isaisip ......………………………........................... 10
Isagawa ......………………………........................... 10
Buod ......………………………........................... 11
Tayahin ......………………………........................... 11
Sanggunian ......………………………........................... 13
This page is intentionally blank
Pangkalahatang Ideya ng Edukasyon sa Pagpapakatao 9
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa lipunan at
paggawa bilang paglilingkod tungo sa tamang pagpili ng kurso o hanapbuhay na magiging
makabuluhan at kapaki-pakinabang sa kaniya at sa lipunan.
Mula sa: Kagawaran ng Edukasyon, K to 12 Gabay Pangkurikulum ng Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 1-10. (Pasig City:
Kagawaran ng Edukasyon, 2016), 123
Nilalaman ng Modyul
Ang modyul na ito ay nagsisimula sa pagpakikilala ng paksa at pagpauunawa sa
mga mag-aaral ng halaga ng pagkatuto mula rito. Sumunod nito ang pagtataya ng kaalaman
ng mag-aaral tungkol sa paksa batay sa anim (6) na antas ng Bloom’s Taxonomy ng
Layuning Kognitibo. Nakabatay sa nilalaman ng babasahin sa Suriin ang mga paksa ng
bahaging Subukin. Sinusundan ito ng pag-uugnay ng pagkatuto mula sa nagdaang modyul
at ng kasalukuyang modyul sa bahaging Balikan.
Narito ang apat (4) na pangunahing bahagi ng modyul: Ang bahaging Tuklasin ay
tumataya sa mga dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa na nakabatay sa
kanilang karanasan upang matukoy ng guro ang kanilang mga maling kaalaman
(misconceptions). Tinutugunan ng bahaging ito ang unang Pinaka-Esensiyal na Kasanayang
Pampagkatuto (PKP1), na nakatuon sa pagsukat ng Kaalaman (Knowledge) sa Bloom’s
Taxonomy.
Mula kay: Luisita B. Peralta, “Power Point Presentation,” May 6, 2019, 49-57
i
Pangkalahatang Panuto
Ang modyul na ito ay sadyang binuo upang maunawaan mong mabuti ang mga
aralin sa Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 9 kahit hindi ka makapasok sa paaralan dahil
sa pandemya. Upang maging lubos ang iyong pag-unawa sa mga nilalaman ng aralin,
sundin mo nang tapat ang sumusunod na tagubilin o paalala:
2. Gumamit lamang ng gadget (hal. cellphone, tablet, laptop, computer) kung kinakailangan
ito sa iyong pinag-aaralan. Kung hindi ito kailangan, iwasan munang gumamit o
pansamantalang itabi ito upang maituon ang iyong buong atensiyon sa pag-aaral.
4. Unawaing mabuti ang nilalaman ng bahaging Alamin bago tumuloy sa ibang bahagi ng
modyul.
6. Sundin ang sinasabi ng iyong guro kung sa kuwaderno, Yellow paper o sa nakahandang
sagutang papel ipasusulat ang iyong mga sagot.
7. Pag-isipang mabuti ang mga sagot sa bawat gawain bago ito isulat.
8. Maging tapat sa iyong sarili sa lahat ng pagkakataon. Laging isaalang-alang ang iyong
puso at damdamin sa pagsagot sa mga gawain. Gamiting gabay ang layuning
matuto, mapaunlad ang sariling pagkatao, at makapagtapos ng pag-aaral sa lahat ng mga
gawain.
Mula kay: Luisita B. Peralta, “MS Word,” September 26, 2017, 1-2
ii
Mga Icon na Ginagamit sa Modyul
Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga layunin na
Alamin
dapat makamit sa pag-aaral mo ng modyul na ito.
Isaisip
Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong
mahahalagang natutuhan sa aralin.
iii
This page is intentionally blank
Modyul
Personal na Pahayag ng
13 Misyon sa Buhay
Alamin
Naranasan mo na bang pumunta sa isang lugar na hindi mo alam ang tamang daan
ng iyong pupuntahan? Paano kaya kung ikaw ay magkamali? Paano kung ikaw ay maligaw?
Ano kaya ang maaaring mangyari sa yo?
Sa naunang modyul, naunawaan mo ang mga panloob at panlabas na salik na
kailangan mong isaalang-alang sa pagpili ng kurso o track sa Senior High School.
Magbibigay-daan ito sa iyo na magiging produktibo at makatutulong sa pagpapaunlad ng
ekonomiya ng bansa.
Layunin ng modyul na ito na magabayan ka upang magkaroon ng tamang direksiyon
sa kurso o karera na iyong pipiliin. Mula dito ay masasagot mo ang Mahalagang Tanong na:
Paano bumuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay?
Handa ka na ba? Simulan mo na ang iyong paglalakbay patungo sa pagbuo ng iyong
Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na
kaalaman, kakayahan, at pag-unawa:
A. Para sa kasalukuyang linggo ng iyong pag-aaral sa Ikaapat na Markahan
(Ikatlong linggo), ang una at ikalawang layunin ang iyong pag-aaralan:
14.1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay
14.2. Natutukoy ang mga hakbang sa pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay
B. Para sa susunod na linggo ng iyong pag-aaral sa Ikaapat na Markahan (Ikaapat
na linggo), ang ikatlo at ikaapat na layunin ang iyong pag-aaralan:
14.3. Nahihinuha na ang kanyang Personal na pahayag ng Misyon sa Buhay ay
dapat na nagsasalamin ng kanyang pagiging natatanging nilalang na
nagpapasiya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat
14.4. Nakapagbubuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay
Mula sa: Kagawaran ng Edukasyon, Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9. Modyul Para sa Mag-aaral. (Pasig City:
Kagawaran ng Edukasyon, 2015), 232
Subukin
Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng pinakaangkop na sagot.
1. Sino ang ay may-akda ng Seven Habits of Highly Effective People na naniniwalang
nararapat na ngayon pa lamang ay dapat malinaw na sa iyong isip kung ano ang nais
mong mangyari sa iyong buhay?
A. Jurgen Hubernas B. Howard Gardner C. Stephen Covey D. John Holand
2. Bakit mahalaga ang pagkakaroon ng Personal na Pahayag ng Mithiin sa Buhay (PPMB)?
A. Upang magkaroon ng gabay sa mga pagpapasiya at ng pokus sa pagtupad ng
itinakdang mithiin sa buhay
B. Upang higit na makilala ng tao ang kaniyang sarili
C. Upang masagot ang mga tanong sa buhay
D. Upang matuwa ang mga magulang
3. Natutuhan mo sa EsP 9 na mahalagang sigurado ka sa direksyong tatahakin upang
makamit mo ang iyong layunin sa buhay. Ano ang dapat mong gawin upang
mapagtagumpayan ang mga layunin mo sa buhay?
A. Magkaroon ng tamang batayan ng iyong gagawin na mga pagpapasiya sa araw-
araw
B. Magkaroon ng sapat na impormasyon tungkol sa iyong gustong makamit sa buhay
C. Magkaroon ng kakayahang kontrolin ang sarili sa lahat ng pagkakataon
D. Magkaroon ng maraming tagapayo tungkol sa kukunin na kurso
Balikan
Sa Modyul 12, natuklasan mo ang kahalagahan ng pagiging tugma ng iyong mga
personal na salik sa mga pangangailangan ng pipiliin mong kurso. Ang pagtutugmang ito ay
isang tulong sa pagkakaroon mo ng makabuluhang trabaho at negosyo na makatutulong sa
pagiging produktibo mo at pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng ating bansa. Sa
kasalukuyang modyul mararanasan mong bumuo at magkakaroon ng Personal na Pahayag
ng Misyon sa Buhay upang matahak ang tamang direksiyon tungo sa kurso o karera na
iyong pipiliin.
Handa ka na bang simulan ang mga gawain sa Ikatlong Linggo ng iyong pag-aaral
sa Ikaapat na Markahan? O, tayo na!
Tuklasin
Linangin
Gawain 2
Panuto: Naunawaan mo na ang kahalagahan ng pagkakaroon ng Personal na Pahayag ng
Misyon sa Buhay. Ang mga hakbang sa pagbuo ng iyong PPMB ang pokus sa
gawaing ito.
1. Suriin ang sarili mo at tukuyin kung ano ang apat na pangunahing ugali/katangian mo.
Isulat ang mga ito sa unang kolum.
2. Suriin at tukuyin din kung ano ang apat na pangunahing pinahahalagahan mo sa buhay.
Isulat ang mga ito sa ikalawang kolum.
3. Isipin at pagnilayan kung ano ang mga naging kontribusyon mo sa pamilya, paaralan,
pamayanan at simbahan. Isulat ang mga ito sa ikatlong kolum.
4. Pagkatapos, suriin mo naman ang iyong sarili kung ano ang iyong mithiin sa buhay
kaugnay sa lahat ng naitala mo sa mga naunang kolum. Isulat ito sa ikaapat na kolum.
Suriin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang sanaysay. Pagkatapos, sagutin ang mga tanong
sa Pagyamanin.
Tiyak (Specific). Kailangan ang lahat ng isusulat mo dito ay ispisipiko. Kung kaya’t
mahalaga na magnilay ka upang makita mo ang nais mong tahakin. Hindi makatutulong sa
iyo kung pabago-bago ka ng iyong nais. Kailangan mong siguraduhin ang iyong gagawin.
Nasusukat (Measurable). Nasusukat mo ba ang iyong kakayahan? Kailangan na ang
isusulat mo sa iyong PPMB ay kaya mong gawin at isakatuparan. Dapat mo ring
pagnilayang mabuti kung ito ba ay tumutugma sa iyong mga kakayahan bilang isang tao
dahil kung hindi, baka hindi mo rin ito matupad.
Naaabot (Attainable). Tanungin ang sarili: Makatotohanan ba ang aking PPMB? Kaya ko
bang abutin o gawin ito? Mapanghamon ba ito?
Angkop (Relevant). Angkop ba ito para makatugon sa pangangailangan ng iyong kapuwa?
Isa ito sa kinakailangan mong tingnan at suriin. Dito ay kailangang ituon mo ang iyong isip
na ang buhay ay kailangan na ibahagi sa iba.
Nasusukat ng Panahon (Time Bound). Kailangan na magbigay ka ng takdang
panahon o oras kung kailan mo maisasakatuparan ang iyong isinulat. Ito ang
magsasabi kung ang personal na pahayag ng misyon sa buhay ay iyong nagawa o
hindi. Kailangan rin na itakda ito kung pangmatagalan o pangmadalian lamang
upang maging gabay mo ito sa iyong mga pagpaplano at pagpapasiyang gagawin.
Kung ang isang barkong naglalayag sa dagat sa gabi at sa panahon ng bagyo ay
makaranas ng kawalan ng direksiyon, ano kaya ang gagabay dito upang maiwasan ang
pagkaligaw ng daan at malayo sa kapahamakan? Walang iba kundi ang lighthouse. Ito ay
tore o gusali na kumukuha ng ilaw mula sa mga lampara o lenses at ginagamit bilang gabay
ng mga naglalayag na barko laban sa mga panganib o pagkalubog sa dagat. Maituturing mo
ba ang iyong Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay bilang iyong lighthouse? Paano
kang makasesegurong makararating nang ligtas sa iyong destinasyon (iyong mga mithiin at
pangarap sa buhay) gamit ang iyong lighthouse?
Pagyamanin
O kamusta? Dito nagtatapos ang iyong mga gawain sa Ikatlong linggo. Para sa
Ikaapat na linggo, gawin ang mga gawain sa ibaba. Balikan ang babasahin sa Suriin bilang
gabay mo sa pagsasagawa ng mga gawain simula sa Pagyamanin Gawain 3b.
Ano-ano ang konsepto at Ano ang aking pagkaunawa Ano-anong hakbang ang
kaalamang pumukaw sa at reyalisasyon sa bawat aking gagawin upang
akin? konsepto at kaalamang ito? mailapat ang mga pang-
unawa at reyalisasyong ito
sa aking buhay?
1. Personal na Pahayag
ng Misyon sa Buhay
2. Bokasyon
Isaisip
Gawain 4a: Paghihinuha ng Batayang Konsepto
Panuto: Matapos mong basahin at pagnilayan ang babasahin, kailangang masagot mo ang
Mahalagang Tanong na: Paano bumuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay?
1. Mula sa iyong mga pagkatuto sa babasahin, punan ng mga angkop na salita ang
pangungusap sa ibaba upang mabuo ang Batayang Konsepto.
2. Hanapin ang sagot sa loob ng kahon.
Isagawa
Gawain 5: Pagganap
Panuto: Nais mo bang makamit ang iyong mithiin sa buhay? Halina balikan natin ang nabuo
mong Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB) noong ikaw ay nasa
Baitang 7. May nais ka bang baguhin o paunlarin nito?
1. Balikan ang nagawa mong PPMB ayon sa kasalukuyang natutuhan mo sa pagbuo nito
upang baguhin o paunlarin ito.
2. Kung wala ka pang PPMB, bumuo ka nito gabay ang halimbawa sa pahina 8 ng bahaging
Suriin.
3. Pagkatapos mong mabuo ito, maaaring pumili mula sa dalawang mungkahing paraan ng
presentasyon ng output mo rito.
a. Maaaring isulat ito nang maayos sa isang short size bond paper at lagyan ng disenyo
ang margin. Ilagay ito sa dingding sa harap ng mesa kung saan ka nag-aaral para
makikita mo lagi ang iyong PPMB pagkatapos ma-tsek at maibalik ito sa iyo ng iyong
guro.
b. Maaari namang i-encode ito na may disenyo din, ipa-print at ipa-laminate na kasing
laki ng school ID at gawing bag tag. Ngunit, habang may pandemya pa, ilagay mo
muna ito sa mesa kung saan ka nag-aaral para makikita mo lagi ang iyong PPMB
pagkatapos ma-tsek at maibalik ito sa iyo ng iyong guro.
Narito ang kraytirya para sa Pagtataya ng output sa Gawain 5:
5 - Makatotohanan, tiyak, angkop at malinaw ang nabuong Personal na Pahayag ng Misyon
sa Buhay (PPMB)
4 - May tatlo sa apat na kraytirya na nabanggit mula sa makakuha ng limang (5) puntos
3 - May dalawa sa apat na kraytirya na nabanggit sa makakuha ng limang (5) puntos
2 - May isa sa apat na kraytirya na nabanggit sa makakuha ng limang (5) puntos itaas
1 – Wala sa apat na kraytirya na nabanggit sa makakuha ng limang (5) puntos
Buod
Ang Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay ay dapat na nagsasalamin ng
pagiging natatanging nilalang ng tao na nagpapasiya at kumikilos nang mapanagutan tungo
sa kabutihang panlahat.
Tayahin
Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng pinakaangkop na sagot.
1. Ang sumusunod ay mga hakbang sa pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay (PPMB) maliban sa:
A. Alamin ang iyong mga layunin sa buhay
B. Suriin ang iyong mga pagpapahalaga
C. Pagnilayan ang nais mong marating
D. Makipag-usap sa mga kaklase
2. Alin sa mga situwasiyon ang napapakita ng hakbang na angkop sa pagbuo ng
makabuluhang Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)?
A. Si Martin ay marami ng naisulat na mga sanaysay.
B. Si Lory ay nagninilay sa kaniyang pansariling salik at mga katangian.
C. Si Jason ay nagkalap ng impormasyon sa mga kurso sa Senior High School.
D. Si Earl ay palaging nakikinig sa mga sinasabi ng ibang tao tungkol sa kaniya.
3. Bakit mahalaga na magkaroon ng tamang direksiyon sa buhay ang isang tao?
A. Upang makamit ang itinakdang mithiin sa buhay
B. Upang hindi siya magkamali kailanman
C. Upang purihin siya ng iba
D. Upang yumaman
4. Bilang mag-aaral sa Baitang 9 na may pangarap sa buhay, ano ang iyong
gagawin upang maisakatuparan ito?
A. Alamin at unawain ko ang mga panloob at panlabas na salik sa pagpili ng track o
kurso
B. Maging kampante na maabot ko ang aking pangarap
C. Maging bilib sa sarili sa lahat ng pagkakataon
D. Makinig sa lahat ng sinasabi ng ibang tao
5. Paano maipakikita ng isang mag-aaral sa kaniyang PPMB na siya ay nagpapasiya at
kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat?
A. Naipahahayag ang kaniyang napagninilayang misyon sa buhay
B. Naisa-isa ang mga kagustuhan niya sa buhay
C. Naisulat lahat ng kaniyang mga ginagawa
D. Naisaisip ang mga sinasabi ng magulang
Karagdagang Gawain
Gawain 6: Pagsasabuhay
Panuto: Ano ang nararapat mong gawin sa nabuo mong Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay upang siguradong makamit mo ang mithiin mo rito?
1. Tingnan uli ang nabuo mong Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
2. Gumawa ng konkretong plano ng pagsasabuhay ng iyong PPMB gamit ang kraytiryang
SMART. Malaki ang maitutulong nito upang mapatingkad ang pagiging natatanging
nilalang mo na nagpapasiya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang
panlahat.
3. Gamitin mong gabay ang tsart sa pahina 8 ng bahaging Suriin.
Narito ang rubrics para sa Pagtataya ng output sa Gawain 6:
5 – Makikita ang limang kraytiryang SMART sa Plano ng Pagsasabuhay ng PPMB
4 - May apat sa kraytiryang SMART ang makikita sa Plano ng Pagsasabuhay ng PPMB
3 - May tatlo sa kraytiryang SMART ang makikita sa Plano ng Pagsasabuhay ng PPMB
2 - May dalawa sa kraytiryang SMART ang makikita sa Plano ng Pagsasabuhay ng PPMB
1 - May isa sa kraytiryang SMART ang makikita sa Plano ng Pagsasabuhay ng PPMB
Susi sa Pagwawasto
Subukin
Tayahin
Sanggunian
Kagawaran ng Edukasyon, Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9. Modyul para sa Mag-
aaral. Pasig City: Kagawaran ng Edukasyon, 2015.
Kagawaran ng Edukasyon, K to 12 Gabay Pangkurikulum ng Edukasyon sa Pagpapakatao,
Baitang 1-10. Pasig City: Kagawaran ng Edukasyon, 2016.
Peralta, Luisita B. “Ang EsP Bilang Asignatura.” Powerpoint Presentation at the National
Training of Trainers on the K To 10 Critical Content in Edukasyon sa Pagpapakatao,
Guimaras Province, May 6, 2019.
Peralta, Luisita B. “Modyul 1: Mga Angkop at Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon
ng Pagdadalaga/Pagbibinata”. Module presented at the Alignment, Revision and
Finalization of the OHSP Modules with the K-12 Curriculum, Tagaytay City,
September 26, 2017.
Para sa mga katanungan at puna, maaaring sumulat o tumawag: