करणेसाठी (हिरव्या वैरणीची प्रत व दजाा कायम राखण्यासाठी) अहतररक्त हिरवी वैरण योग्य वेळी कापणी करुन वैरणीत 30 टक्के शुष्ाां क (ड्रायमॅटर) व 70 टक्के आर्द्ाता असताां ना कुट्टी करुन खड्डयात (घ्त्द्यद्म) मध्ये िवाबांद स्थितीत (अनअेरोबीक कांड्ीशन) मुरण्यासाठी/आां बहवण्यासाठी (फरमांटेशन) साठहवली जाते. या हिरव्या वैरणी साठहवण्याच्या / हटकहवण्याच्या पध्दतीला मुरघास बनहवणे सांबोहिले जाते. मुरघास म्हणजे काय ?
हिरवा चारा त्याच्या पौहिक अवथिेत असताना त्यातील
अन्नघटकाां चा नाश न िोऊ दे ता हकमान 45 हदवस िवाबांद करुन वेगवेगळ्या मागाां नी साठवून ठे वणे म्हणजे मुरघास िोय मुरघास म्हणजे काय ? मुरघास म्हणजे मुरलेला चारा असतो. िा चारा हिरवा असतो. मुरघास बनहवण्यासाठी मका, ज्वारी, बाजरी व कािी गवती चारा हपके वापरली जातात. यामध्ये मका या हपकाचा सवाा त जास्त वापर जगभरात केला जातो. मुरघास तयार करण्यापूवी सकाळी शेतातून मका चार तासाां पूवी तोड्ावा; पण तोड्ण्यापूवी मक्याची कणसे हुरड्यात असणे गरचेचे आिे . त्यामुळे तो मका तोड्ण्यास योग्य असतो. शेतातून मका आणून, कुटी मशीनवर दोन ब्लेड्ने कुटी करून घेणे आवश्यक असते.