Kahapon, Ngayon, at

Bukas
Ni Aurelio Tolentino
 Sinasabing ang dula sa Pilipinas ay
kasintanda ng kasaysayan ng bansa. Bahagi
ito ng tradisyon na nagbigay ng katauhan sa
mga Pilipino.
Iisa ang layunin ng mga mandudula- ang
aliwin ang mga mamamayan at bigyang-
buhay ang mga pangyayari sa buhay- Pilipino
 Ang Teatro bilang isang anyo ng Pakikipaglaban-
Sa Kamaynilaan, gumamit ng ibang paraan ang
Pilipino upang maipakita ang pagtutol nila sa
pamunuang Amerikano. Ginamit ng ilan ang teatro
upang maiparating ng mga mandudula sa kanilang
mga manonood ang damdaming makabansa at
pagtuligsa sa mga Amerikano.
Sanggunian: Bayanihan 6
Panuto: Ibigay ang kahulugan ng salita batay sa pagbabago
ng istruktura nito.

1. inom=_______________________________________
mag-iinuman=_________________________________
iinumin=_____________________________________

2.sayaw=_______________________________________
magsasayawan=________________________________
sasayaw=_____________________________________
3. sisi=____________________________________
magsisisi=_______________________________
sisisihin=_________________________________
4. lumbay=_________________________________
nangalulumbay=___________________________
malulumbay=_____________________________
5. awit=___________________________________
mag-aawitan=____________________________
await=__________________________________
 Mga Tauhan
INANGBAYAN------------------------------------PILIPINAS
DILAT-NA-BULAG------------------------------ESPANYA
BAGONGSIBOL----------------------------------AMERIKA
MASUNURIN-------------------------------------PILIPINA
TAGA-ILOG---------------------------------------ANG KATAGALUGAN
MATANGLAWIN--------------------------------GOBYERNO NG KASTILA
MALAYNATIN-----------------------------------GOBYERNO NG AMERIKA
ASALHAYOP--------------------------------------MAPAGLILONG TAGALOG
DAHUMPALAY-----------------------------------MAPAGLILONG TAGALOG
HALIMAW-----------------------------------------PRAYLE
WALANG-TUTOL-------------------------------PILIPINO
HARINGBATA-----------------------------------HARING INTSIK
MGA TANONG:
1. Tungkol saan ang akda?
2. Ano ang kaugnayan ng dula sa kasasysayan ng ating
bansa? Ipaliwanag.
3. Bakit ganoon na lamang ang pagtangis ni Inangbayan?
4. Anong ugaling Pilipino ang ipinakita sa dula? Dapat ba
natin itong pagyamanin? Bakit?
5. Paano mo maipakikita ang pagpapahalaga sa kalayaang
pinagbuwisan ng buhay ng mga dakilang tao?
MGA EKSPRESYONG
NAGPAPAHAYAG NG
KATOTOHANAN
 Sa komunikasyon, dapat makilala ng nagsasalita at
nakikinig kung ang mga pangyayari ay umaayon sa
katotohanan ng buhay. Dapat bihasang kumilala sa mga
pahayag kung iyon ay may katotohanan o isang opinyon
lamang.(Batayang aklat)
Bahagi ng buhay ng tao ang makarinig o makakuha ng
impormasyon, kaalaman o iba pa. Kaya nararapat lamang na
maging maingat sa pagpili at pagtanggap ng mga nasabing
impormasyon. Kinakailangan ng masusing pagbeberipika at
pagsusuri upang malaman kung ang mga ito’y makatotohanan
o hindi.
 Ang isang pahayag ay makatotohanan kung ito’y may
suportang datos, pag-aaral, pananaliksik, at suportang
impormasyong napatunayang tama o mabisa para sa lahat.
Ang ganitong uri ng pahayag ay karaniwang may
siyentipikong batayan gaya ng agham at siyensiya.
Sa pagpapahayag ng katotohanan, kailangang maging
tumpak at wasto ang mga pahayag, salita, at gramatikang
gagamitin sa pagpapahayag. Ang mga parirala sa ibaba ay
ilan sa mga ginagamit sa pagpapahayag ng katotohanan.
oBatay sa pag-aaral totoong….
oMula sa mga datos na aking nakalap, talagang….
oAng mga patunay na aking nakalap ay tunay na…..
oAyon sa mga dalubhasa, napatunayan na…
oIsang mabisang pag-aaral at pagsusuri ang isinagawa kaya
napatunayang…
oNapatunayang mabisa ang….
oMula sa pagbeberipika ng mga datos at impormasyon,
napatunayan ang…
 Ginagamit ang mga salita at pariralang oo, opo, tunay, talaga, siya
nga, ganoon nga, mangyari pa, at iba pa sa pagpapahayag ng
katotohanan.
Halimbawa:

1. Tunay na maraming mahihirap na pamilya ang nabiyayaan ng tulong ng

programang 4Ps ng pamahalaan.
2. Sadyang malaki na rin ang ipinagbago ng ating lipunan sa kasulukuyan.
3. Ganoon nga ang nangyari sa konsyertong dinaluhan ng mga kabataan.
4. Sa totoo lang, kahanga-hanga ang ipinamalas niyang bilis sa pagtakbo.
5. Talagang mabilis ang pag-unlad ng ating bayan.