Pagkakaroon ng Alternatibo sa Malinis na Tubig Fidelino, Julian Pitiquen, Guia Bautista, Jasmine Roque, Mikhael Dacanay, Casey Sanchez, Nichole Pilon, John Lester Vega, Cheska Panimula • Tubig ang pinaka-importanteng bagay sa mundo upang ang tao ay mabuhay. Nangangailangan ang lahat nito mapa-halaman, hayop o tao man. • Upang magkaroon ng tubig, kinakailangan munang makahanap ng mapagkukunan nito. Ang ilan sa mga pinagkukunan ng pang araw-araw na tubig na ating ginagamit ay ang tubig bukal at surface water. • Sa panahon ngayon, patuloy na tumataas ang populasyon na nangangahulugang tumataas din ang industriyalisasyon. Samu’t-sari ang mga pabrika na nagpapaandar at kabilaan din ang pagtatayo ng mga bagong establisyimento na mga pabrika. • Ang kakulangan sa suplay ng tubig ang isa pang problemang kinakaharap ng bansa ngayon. Dapat lang itong bigyang-pansin ngpamahalaan upang masolusyonan agad ito at hindi na lumala pa dahil ang mga tao rin ang mahihirapan. • Taong 2008 ay nabahala ang lahat nang lumabas ang krisis sa tubig. Sinasabi rito na nauubos na ang suplay ng tubig at marami ang maapektuhan nito. Dahil dito ay marami ang nabahala, kabilang na ang mga estudyante, dahil ang sinasabing susunod na henerasyon ay ang mga kabataan. Pagbanggit sa Suliranin • Paano makakatulong ang paggamit ng iba't ibang bato sa pagsasala ng tubig? • Maaari bang magamit ang alternatibong ito sa kasalukuyan? • Magkakaroon ba ng malaking pagbabago sa kalinisan ang tubig na dadaan sa filter? • Posible kayang mainom ng isang tao ang tubig na sasalain sa filter? Kahalagahan ng Pag-aaral • Ang eksperimentong gagawin ng mga mananaliksik ay makakatulong sa mga sumusunod:
oSa mga mag-aaral
oSa mga guro oSa gobyerno Kasaklawan at Katakdaan ng Pananaliksik • Sa gagawing experimental na pananaliksik, ang badyet para sa eksperimento ay aabot ng hindi bababa sa 500 hanggang sa 1000 piso lamang. • Ang mga kagamitan ay mga bato, uling, pino at buhangin galing sa tabing-dagat, tela at bote na gagamitin sa pagsasala ng tubig. • Ang pag-aaral na gagawin ay limitado lamang sa pagsasala ng tubig gamit ang mga bato. Ang ibang klase ng pagsasala at paglilinis ay hindi kasama sa gagawing eksperimento. Disenyo ng Pananaliksik • Ang naisagawang pag-aaral ay ginamitan ng pamamaraang eksperimental. Naniniwala ang mga mananaliksik na ito ang angkop na gamiting disenyo sa paksang pinag-aralan sapagkat sa disenyong ito makatutulong na mas mapadali ang pangangalap ng datos. Instrumento ng Pananaliksik UNANG PAGSUBOK
1. Ang mga mananaliksik ay gumupit ng bote na nanggaling sa
isang junk shop na kung saan ang boteng ito ay kumukunsumo ng anim na litrong tubig.
2. Inihanda ng mga mananaliksik ang 93 na gramo ng uling, 81
na gramo ng lupa, 215 na gramo ng buhangin, at ang 855 na gramo ng mga bato, nag handa rin sila ng malinis na tela. 3. Matapos ihanda ang mga materyales, isa-isa na itong inilagay sa bote, ang unang nilang inilagay ay ang tela isinunod nila ang uling, lupa, buhangin at ang nasa pinaka ibabaw ay ang mga bato.
4. Nilagyan nila ito ng isa pang lalagyan sa ilalim upang maging
taga-sapo ng mga sinasalang tubig, pag katapos nito ay sinumulan na nila itong lagyan ng 1400mL na tubig na nag-mula sa kanal.
5. Sinimulan ng obserbahan ang pagsasala.
IKALAWANG PAGSUBOK 1. Ang mga mananaliksik ay gumupit ng bote na nanggaling sa isang junk shop na kung saan ang boteng ito ay kumukunsumo ng anim na litrong tubig.
2. Iniayos ng mga mananaliksik ang mga materyales: 150 na
gramo ng lupa, 150 na gramo ng uling, 150 na gramo rin ng buhangin, 500 na gramo ng mga bato at ang malinis na tela.
3. Inilagay ang 1400mL na tubig-kanal sa parehong
pagkakasunod-sunod ng mga materyales na nakalagay sa pansala ng tubig.
4. Sinimulan ng obserbahan ang pagsasala.
Paglalahad, Pagsusuri, at Pagpapakahulugan sa mga Impormasyong Nakalap 1. Paano makakatulong ang paggamit ng iba't ibang bato sa pagsasala ng tubig? -Ang mga mananaliksik ay gumamit ng 3 uri ng bato. Una, ang uling na nagtatanggal sa mga sediments, organic substances, chlorine, pangit na lasa, at sa mabahong amoy ng tubig. . Ang pangalawang uri ng bato na ginamit ay buhangin na tumutulong sa pagtanggal ng labo ng tubig at ng mga pathogenic organisms. Ang pangatlo naman ay ang loam. Ang loam ay nakatulong sa mabilis na pagdaloy ng tubig at pagpapanatili ng pagpapalusog o nutrients. Pang-apat ay ang maliliit na bato. Ito ang nagsisilbing tiga-harang ng mga pisikal na dumi na nasasala sa tubig. 2. Maaari bang magamit ang alternatibong ito sa kasalukuyan? -Ito ay magagamit sa alternatibong pamamaraan sa pagsasala ng tubig sa panahon ngayon. Ngunit hindi inirerekomenda ng mga mananaliksik na ito ay pwedeng mainom dahil sa kakulangan ng iba pang pagsusulit ng kalidad ng tubig.
3. Magkakaroon ba ng malaking pagbabago sa kalinisan ang tubig na
dadaan sa filter? -Gumamit ang mga mananaliksik ng Bromothymol Blue na kung saan malalaman ang pH level ng tubig. Unang sinuri ng mga mananaliksik ang tubig-kanal. Lumabas sa resulta ang berdeng kulay na nangangahulugang ang tubig-kanal ay acidic. Ang resulta naman na lumabas sa tubig na nasala mula sa unang pagsubok ay kulay asul na nangangahulugang ito ay may pH level na nagraranggo mula 8 hanggang 8.5. Ito ay nangangahulugang ang nasalang tubig ay isang alkaline. -Sa pangalawang datos naman na natamo mula sa tubig na nasala sa ikalawang pagsubok ay nagkaroon ito ng resultang kulay asul na nangangahulugang alkaline ang nasalang tubig at may pH level na nagraranggo mula 8 hanggang 8.5
- Makikita ang kaibahan ng orihinal na tubig-kanal mula sa
tubig na nasala mula sa dalawang pagsubok na ginawa. Nagbago ang pH level sa nasalang tubig. Mula sa acidic na tubig ay naging alkaline ang tubig na nanggaling sa kanal. 4. Posible kayang mainom ng isang tao ang tubig na sasalain sa filter? -Base sa pagsusuri na isinagawa ng mga mananaliksik, lumabas na alkaline ang mga nasalang tubig ngunit kakailanganin pa ng iba pang mga pagsusuri ng mga eksperto upang masabi kung ito ba ay ligtas inumin dahil lubhang madumi at nagtataglay ng maraming mikrobyo ang tubig kanal. Lagom • Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa layuning malaman kung naging epektibo ba ang paggamit ng pansala ng tubig gamit ang uling, lupa, buhangin at mga bato sa pagkakaroon ng mas malinis na mapagkukuhanan ng tubig. Ang ginamit na pamamaraan ng pananaliksik ay eksperimental.
• Gumawa ang mga mananaliksik ng isang pansala upang
gamitin sa tubig kanal at oobserbahan ang pagbabago nito sa kulay, kalinisan at iba pa para sa mga impormasyong kailangan. Ang buong pag-aaral ay isinagawa sa akademikong taon 2018- 2019. 1. Paano makakatulong ang paggamit ng iba't ibang bato sa pagsasala ng tubig? 2. Magkakaroon ba ng malaking pagbabago sa kalinisan ang tubig na dadaan sa filter? 3. Posible kayang mainom ng isang tao ang tubig na sasalain sa filter?
• • Base sa mga resultang nakuha, lumabas na kulay berde ang tubig
kanal na hindi idinaan sa pansala na nangangahulugang ito ay neutral. • • Naging asul naman ang kulay ng dalawang isinalang na tubig kanal na nagpapakita na ito ay alkaline base sa pH indicator chart. • • Base sa pagsusuring ginawa ng mga mananaliksik ay hindi maaaring inumin ang naisalang tubig kanal dahil sa presensya ng bakterya o mikrobyo pero pwedeng magamit sa iba pang paraan. Kongklusyon 1. Ang ganitong klase ng pansala ay isa sa mga pwedeng gawing alternatibo na maaaring gamitin sa iba't ibang sektor para makatulong sa pagkakaroon ng malinis na tubig.
2. Base sa pagsusuri, naging epektibo ang ginawang pansala
kung pagbabasehan ang pagbabago nito ng kulay sa dalawang pagsubok.
3. Lumabas na mas naging malinis ang nasalang tubig kapag
ginawang pare-pareho ang mga sukat o bigat ng bawat sangkap. Rekomendasyon
• Maaaring gawin ang pansala ng tubig sa ibang bote at
dami ng kayang sakupin nito, pwedeng gawin sa 1.5L, 2.0L at iba pa. • Salain ng maraming beses ang tubig upang makita kung magiging epektibo ba talaga ang pansala. • Gumamit ng ibang klase pa ng tubig katulad ng tubig ilog, tubig dagat at marami pang iba. • Maaaring gumawa ng iba pang mga test upang malaman kung nagkaroon ba talaga ng pagbabago ang nasalang tubig para magkaroon ng mas tamang resulta. • Subukang gawing pare-pareho ang dami ng ilalagay na bato, buhangin, lupa at uling.
Inirerekomenda ng mga mananaliksik na gumawa
pa ng ganitong uri ng pag-aaral tungkol sa pagsasala ng tubig upang mas higit pang mapatatag at mapabuti at madagdagan ang ating kaalaman sa ganitong gawain. Talasanggunian