Professional Documents
Culture Documents
Pangkasarian
1
Layunin ng Sesyon:
1. Nauunawan ang iba’t-ibang konsepto at terminolohiya
tungkol sa Kasarian at Lipunan.
TUGON SA MGA
ISYU SA KASARIAN
AT LIPUNAN
Aralin 3
3
• 11:30 – 11:45
ACTIVITY 1:MR and MS Q&A
4
CHECHNYA
5
#chechen100
GENDER ROLES
Tumutukoy sa pamantayang panlipunan
(norms) na nagtatakda sa mga kilos o
gawaing mainam, katanggap-tanggap at
kanais-nais para sa isang tao batay
sa kanyang sex
7
Pag-iba ng kahulugan ng sex at
kasarian
• Dati ay walang pinagkaiba ang kahulugan ng
sex at kasarian
• Biyo-pisyolohikal • Sosyo-sikolohikal
• Panlahat (universal) • Kultural/nakatali sa kultura
Simone de Beauvoir,
Pranses na
intelektwal, pilosopo,
at manunulat. May
akda ng librong “The
Second Sex” na
nalimbag noong 1949.
19
GENDER ROLES SA PILIPINAS
Panahon Lalaki Babae
Pre-kolonyal Maraming asawa; Pagmamayari ng lalaki;
(Boxer Codex) maaaring makipag maaaring patayin pag
hiwalay sumama sa ibang lalaki;
maaaring makipag
hiwalay
Espanyol Mas malawak ang mga Limitado ang mga
karapatan karapatan; maaaring
sumama sa pag-aalsa
Amerikano Pareho sa itaas Hindi lang para sa bahay
at simbahan; karapatang
bumoto (plebesito noong
Abril 30, 1937)
Hapones Pareho sa itaas Bahagi ng pag-aalsa
https://www.youtube.com/watch?v=g5zPATaOxqA
23
MGA TAONG LGBT SA LIPUNAN
a) lesbian/lebyana
b) gay
c) bisexual
d) transgender
LESBIAN O LESBYANA
• Jane Lynch,
Amerikanang artista sa
Glee, isang palabas sa
telebisyon
GAY
• Lady Gaga
ALPABETO NA SOPAS
• LGBT/LGBTIQA
• Inisyalismo para sa
Lesbian Gay Bisexual
at Transgender
(LGBT) or Lesbian
Gay Bisexual
Transgender Intersex
Questioning/Queer at
Allies
TRANSGENDER
• Genderqueers—mga taong
itinatakwil ang gender binary o
ang konsepto na dalawa lang
ang kasarian. Minsathoseere are
only two genders. Naniniwala
ang ibang genderqueer na sila ay
walang kasarian (agender) o
kombinasyon ng kasarin
(intergender). Hal. Riki
Wilchins, isang manunulat.
MGA TAONG TRANSGENDER
• Panggagahasa
• Sexual harassment
• Isa sa apat na mga babaeng kasal na may edad 15-49 ang nakaranas
ng emosyonal, pisikal at/o pananakit na sekswal mula sa kanilang mga
asawa.
International
• CEDAW- Committee on the Elimination
on Discrimination Against Women
• Millennium Development
Goals/Sustainable Development Goals
41
42
• Ang Mga Prinsipyo ng Yogyakarta
(Yogykarta Principles) – ay ang aplikasyon
ng mga batayang karapatang pantao sa sexual
orientation at gender identity. Binuo ang 29 na
karapatang pantao ng mga eksperto noong
Nobyembre 2006 sa Yogyakarta, Indonesia.
43
Ang Mga Prinsipyo ng
Yogyakarta
• Prinsipyo 1
ANG KARAPATAN SA UNIBERSAL NA PAGTATAMASA NG MGA KARAPATANG
PANTAO
Lahat ng tao ay isinilang na malaya at pantay sa dignidad at mga karapatan. Bawat isa,
anuman ang oryentasyong seksuwal at pagkakakilanlang pangkasarian ay nararapat na
ganap na magtamasa ng lahat ng karapatang pantao.
• Prinsipyo 2
ANG MGA KARAPATAN SA PAGKAKAPANTAY-PANTAY AT KALAYAAN SA
DISKRIMINASYON
Bawat isa ay may karapatang magtamasa ng lahat ng karapatang pantao nang
walang diskriminasiyong nag-uugat sa oryentasyong seksuwal o pagkakakilanlang
pangkasarian. Dapat kilalanin na ang lahat ay pantay-pantay sa batas at sa proteksiyon
nito, nang walang anumang diskriminasiyon, kahit may nasasangkot na iba pang
karapatang pantao. Ipagbabawal sa batas ang ganoong diskriminasiyon at titiyakin, para
sa lahat.
44
• Hunyo 2011 – nagkaroon ang UN
Human Rights Council (UNHRC)
ng resolusyon para sa isang pag-
aaral ng mga paglabag sa
karapatang pantao base sa sexual
orientation at gender identity
46
NATIONAL
Philippine Constitution
Magna Carta for Women
RA 10627- Anti-Bullying Act of 2013
47
RESPONSIBILDAD NG PILIPINAS BILANG
STATE PARTY
Maraming mambabatas na
sumusuporta nito sa
Kongreso habang ito ay
ihinain sa Senado ni Sen.
Risa
ACTIVITY 2: I - ACT MO
#MMK
53
SLMB’s 10-point agenda
“…enrich curricular reforms
on anti-illegal drugs,
reproductive health, and
disaster preparedness.”
56