BSc Media dhe Komunikim

Lenda : Format e komunikimit

Leksion 2
Format e komunikimit
Konteksti historik e kulturor

23.10.2019 Dr. Votim Hanoli

 Historiku i komunikimit
• Komunikimi - rezultat i nje levizjeje te
jashtezakonshme emancipimi shoqeror, kulturor
dhe politik, lindur ne Perendim para me shume se
dy shekujsh.
• Komunikimi ka ekzistuar qysh prej kohes kur njerezit
jetonin ne shoqeri te mbyllur primitive. Komunikimi
-- si vlere dhe si realitet pakundershtueshtueshem
ne marredheniet njerezore dhe shoqerore -nje
shoqeri e levizshme, e hapur drejt ndryshimit.
 Komunikimi

barazohet me;

- te drejten e shprehjes
- lirine e mendimit
- pluralizmin politik
 Gjuha

• Mjeti themelor dhe universal i komunikimit

• Ne fillim gjuha e tingujve, gjesteve dhe
mimikes, (komunikimi joverbal) dhe me pas
gjuha e folur (komunikimi verbal).

• Gjuha e folur me superiore.

verba (latinisht) - fjale
 Pse lindi gjuha e folur?
• Lindi 40000 vjet p.e.s
• Darvini thoshte se duart duhet te jene te lira per te punuar,
luftuar dhe per veprimtari te jetes.
• Faktor i rendesishem ne zhvillimin e qyteterimit te hershem.
• Ka karakter memorizues, (tradita, kultura, folklori).
• Komunikimi mes fiseve ne hapesira me te medha si fshatrat
dhe qytetet.
• Ruajtja e historise. (kujtesa kolektive).
• Nevoja per te regjistruar pasurine, kafshet dhe prodhimin.
(lindja e shkrimit).
 Shkrimi
• Cfare simbolesh do te perdoreshin.
- Shkrimi simbolik(simboli=vizatim+ shembellim)
- Shkrimi fonetik (tingullor) – Alfabeti
- Nje tingull-nje shkronje

• Ku do te shkruheshin simbolet
-balta, argjila te sumeret, papiruset (hieroglifet) te
egjiptianet, pergamenet prej lekure te greket, letra
te kinezet shek 100 e.s.
Evoluimi i shkrimit
 Ndikimi i shkrimit ne shoqeri

• Krijoi ndarje te re ne shoqeri. (jo te gjithe

mesonin te shkruanin, vetem shtresa e larte.
• Mundesoi krijimin e perandorive, Greqia dhe
Roma e lashte. (regjistrimi i pasurise,
administrimi, pagesa e ushtrise).
• Mundesoi ruajtjen dhe transmetimin e dijeve,
kultures, trashegimise, historise etj)
 Efekti Gutenberg 1453
• Lehtesoi zhvillimin e gjuheve te shkruara
• Luajti rol ne ndryshimin dhe emancipimin e fese.
U perkthye Bibla ne gjuhe te ndryshme.
• Levizja e Reformacionit dhe Martin Luteri.
• Ndihmoi ne realizimin e zbulimeve te medha
gjeografike. (shenimet e udhetimeve tashme
dokumentoheshin).
• Mundesoi perhapjen e lajmit. (botimi gazetave te
para fillimi I shek XVII.
 Procesi i komunikimit dhe elementet e komunikimit.

• Skema sipas Roman Jakobson

• kodi
dhenesi – kanali – konteksti – kanali -- marresi
mesazhi
 Procesi i komunikimit
• Burimi (dhenesi)– ai qe ka nje mendim apo ide dhe do tua
coje te tjereve qe mund te kete ose jo njohuri rreth marresit).
• Kodimi- veprime permes te cilave burimi transmeton
mendime e ide qe te perceptohen permes kuptimeve. (truri
dhe gjuha punojne per te formuar fjale, truri dhe gishtat per
te prodhuar shkrimin).
• Mesazhi –produkti fizik qe kodon burimi.
• Kanali – jane mjetet dhe rruget qe perdor mesazhi deri te
marresi.
• Dekodimi (deshifrimi) – kthimi i mesazhit ne nje forme
kuptimi te caktuar per marresin.
 Procesi i komunikimit
• Marresi – objektivi i mesazhit., qellimi final.
• Feedbacku – te gjitha pergjigjet e marresit qe formojne
dhe ndryshojne mesazhet e mepasshme te burimit.

Dy arsye per dobine e feedbackut

- I dobishem per dhenesin
- I rendesishem per marresin
- Zhurma - detaj, mjet qe pengon shperndarjen e mesazhit.
- (zhurma semantike, mekanike, mjedisore)
 Teorite kritike mbi komunikimin dhe rolin e medias ne
demokracite moderne

• Shkolla e Cikagos dhe pragmatizmi amerikan.

• Shkolla e Frankfurtit dhe teoria e kultures masive.
• Lazarsfeldi dhe efektet e kufizuara
• Modeli matematik dhe antropologjia e komunikimit. Shkolla e
Palo Altos.
• Mcluhan determinizmi teknologjik
• Nga semiologjia te pragmatika.
• Sociologjia e praktikave kulturore, Pierre Bourdieu
• Teoria ee hapesires publike e Jurgen Habermas dhe Nancy
Fraser.
• Masmedia dhe interneti