YUNIT I

Aralin 3: Gamit ng
Wika sa Lipunan
Mga pamantayan sa
silid-aralan:
1. Umupo nang maayos
2. Makinig sa nagsasalita
3. Panatilihin ang katahimikan!
4. Ngunit, maging aktibo sa
talakayan!
2
Mga Layunin:
Sa pagtatapos ng aralin, ang mga mag-aaral
ay inaasahang:
1. Naiisa-isa at natutukoy ang kahulugan
ng mga gamit ng wika sa lipunan sa
pamamagitan ng mga larawan;

3
2. Naipahahayag ang kahalagahan ng gamit ng
wika sa lipunan at sarili at;
3. Nakabubuo ng sitwasyon mula sa mga
ibinigay na gamit at tungkulin ng wika sa
lipunan sa pamamagitan ng maikling
pagtatanghal.

4
Gawain: Hugot
lines, Action!
Suriing mabuti ang mga linyang
sumikat sa pelikulang One More
Chance (2007).
Script:
POPOY GONZALES: Eh ano nga kasing problema?
BASHA EUGENIO: Gusto mo ba talagang malaman? Ako! Ako
‘yung problema! Kasi nasasaktan ako kahit ‘di naman ako dapat
masaktan. Sana kaya ko nang tiisin yung sa akin na nararamdaman
ko, kasi ako ‘yung namili nito diba? Ako ‘yung may gusto. Sana
kaya ko nang sabihin sa iyo na masaya ako para sa iyo, para sa
inyo. Sana kaya ko, Sana kaya ko, pero hindi eh. Ang sama sama
kong tao. Kasi ang totoo, umaasa pa rin ako sa piling mo. Sana
ako pa rin. Ako na lang. Ako na lang ulit.
Script:
POPOY GONZALES: Mahal ko si Trisha.
BASHA EUGENIO: Alam ko.
POPOY: GONZALES: She had me at my worst. You had me at my
best. Pero binalewala mo lang lahat ‘yun.
BASHA EUGENIO: Popoy, ganun ba talaga ang tingin mo? I just
made a choice?
POPOY GONZALES: And you chose to break my heart.
“
Ano nga ba talaga ang
gamit ng wika sa ating
buhay at sa ating lipunan?

9
Bio-data: Kilalanin ang
Gamit ng Wika sa ating buhay
Magbasa, Makinig, Umunawa!
Talagang malaki ang ginagampanang papel ng wika sa
ating buhay sapagkat malaki ang naitutulong nito sa
pagbuo ng maayos na relasyon sa ating kapwa.
Nakatutulong din ito upang maisakatuparan ang
anumang layuning nais makamit.

11
 Hindi maipagkakaila na ang wika ay
sandigan ng pagkakaisa,
pagkakaunawaan, at kaunlaran ng isang
bansa. Hindi uusad ang lipunan kung
walang wikang ginagamit.

12
Michael Halliday
● Isang Australyanong lingguwista
● Explorations in the Functions of
Languange (1973)
● Mayroong pitong (7) pangkalahatang
gamit o tungkulin ng wika sa lipunan.

13
Bio-data: Kilalanin ang
Gamit ng Wika sa ating buhay

Makinig nang mabuti, dahil

mamaya kayo naman ang
magpapakilala sa kanila!
 1. Instrumental
Deskripsyon: • Ginagamit upang maisakatuparan ang nais na
mangyari;
• Upang matugunan ang pangangailangan ng
isang tao — pisikal, emosyonal, o sosyal na
pangangailangan.

Tungkulin ng “Gusto ko”

Wika: Nakikiusap o nag-uutos
Halimbawa: “Patawarin mo ako.”
“Mag-aral ka nang mabuti.”
“Gusto kong mahalin mo ako.”
15
“
Ginagamit ang instrumental kung
ang tao ay _____________
_____________________________
______.

16
 2. Regulatori
Deskripsyon: • Ginagamit upang kontrolin o magbigay
gabay sa kilos o asal ng ibang tao;
• Ito ang nagtatakda kung ano ang dapat o
hindi dapat gawin ng isang tao.

Tungkulin ng “Gawin mo kung ano ang sinabi ko”

Wika: Pagbibigay ng patakaran o panuto
Halimbawa: “Tumawid sa tamang tawiran.”
“Huwag tatawid, nakamamatay.”
“Huwag mandaya sa oras ng pagsusulit.”
17
“
Ang regulatori ay ginagamit
kapag
________________________
__________.
18
 3. Representasyunal
Deskripsyon: • Ginagamit ng tao sa pagbabahagi ng impormasyon
— mga pangyayari, makapagpahayag ng detalye,
makapagdala at makatanggap ng mensahe sa iba.

Tungkulin ng “May sasabihin ako sa iyo”

Wika: Pagbibigay ng impormasyon ng mga bagay-bagay sa
mundo
Halimbawa: “Ang salitang lengguwahe o lengwahe ay mula sa
salitang lingua ng Latin, nangangahuluhang “dila”
sapagkat nagagamit ang dila sa paglikha ng maraming
kombinasyon ng mga tunog.”

19
“
Ginagamit ang representasyunal
kapag ang tao ay _______________
_______________________________.

20
 4. Interaksyunal
Deskripsyon: • Ginagamit ito ng tao sa pagpapanatili at
pagpapatatag ng relasyong sosyal sa
kapwa.
• Pormularyong Panlipunan
Tungkulin ng “Ikaw at ako”
Wika: Mapatatag ang relasyon sa kapwa
Halimbawa: “Magandang umaga”
“Kamusta ka?”

21
“
Ang interaksyunal ay ginagamit ng tao
upang ___________________
________________________________
_____.

22
 5. Personal
Deskripsyon: • Ginagamit ito ng tao sa pagpapahayag ng sariling
personalidad batay sa sariling kaparaanan,
damdamin, pananaw o opinyon.

Tungkulin ng “Ito ako”

Wika: Pagpapahayag ng sariling damdamin o personal na
nararamdaman
Halimbawa: “Palaban ako at hindi ako magpapaapi”
“Talagang nakakagalit at nakakainis ang mga
pangyayari sa ating bansa ngayon!”

23
“
Ang personal ay ginagamit ng tao sa
_____________________________
_________________.

24
 6. Heuristiko
Deskripsyon: • Ginagamit sa paghahanap o paghingi ng
impormasyon upang makapagtamo ng iba’t
ibang kaalaman sa mundo;

Tungkulin ng “Sabihin mo sa akin kung bakit”

Wika: Makapagtamo ng kaalaman hinggil sa kanyang
kapaligiran

Halimbawa: “Bakit nagkakaroon ng low tide?”

“Bakit may araw at gabi?”

25
“
Ang heuristiko ay ginagamit sa
________________________________
_________________.

26
 7. Imahinatibo
Deskripsyon: • Ginagamit ng tao ang wika sa pagpapalawak ng
kanyang imahinasyon;
• Ginagamit ang wika upang makabuo ng
malikhaing pagsulat o maipakita ang pagiging
malikhain.

Tungkulin ng “Kunyari ganito”

Wika: Dala lamang ng malikot na pag-iisip

Halimbawa: “Kung ikaw ay bibigyan ng super powers, ano kaya

ito at bakit?”

27
“
Sa pamamagitan ng imahinatibo, ang
tao ay ______________________
____________________________.

28
 TIGNAN ANG
MGA LARAWAN
29
30
trending ngayon:

“Ang paggamit ng wika sa

sariling kaparaanan ay susi sa
pagpapahayag ng tunay na
sarili.”

31
Tayo’y
magpangkatan,
Lahat ay makilahok,
Walang maiiwan!

32
Magpangkatan tayo!
Ang klase ay hahatiin sa tatlong pangkat, ang bawat
pangkat ay bibigyan ng mga gamit at tungkulin ng wika
at kailangang maiugnay nila ito sa pang-araw-araw na
pamumuhay sa pamamagitan ng pagbuo ng isang
sitwasyon na kanilang itatanghal sa klase.

33
Pangkat:
Instrumental, Interaksyunal,
1 Personal

Heuristiko, Interaksyunal,
2 Representasyunal

Imahinatibo, Interaksyunal,
3 Regulatori
34
Rubriks sa pagtatanghal:
Pamantayan Napakahusay! Pwede na! Galingan pa!
3 2 1
Nilalaman Nagamit nang angkop ang lahat ng mga Nagamit ang dalawa sa mga gamit at Nagamit ang isa sa mga gamit at
gamit at tungkulin ng wika sa tungkulin ng wika sa ginawang tungkulin ng wika sa pagtatanghal.
pagtatanghal. pagtatanghal.
Tinig Naging malinaw, at angkop ang lakas ng Hindi gaanong malinaw ang boses sa Hindi naging malinaw at mahina ang
boses sa ginawang pagtatanghal. ginawang pagtatanghal. boses sa ginawang pagtatanghal.

Presentasyon Naging maayos at sistematiko ang Hindi gaanong naging maayos at Hindi naging maayos at walang
pagtatanghal dahil maayos ang daloy ng sistematiko ang pagtatanghal na sistema ang ginawang pagtatangahal.
ginawang sitwasyon. ginawa.

Pakikilahok Ang lahat ay handa at buong husay na May isa o dalawang hindi nakilahok Ang grupo ay hindi handa sa
nakilahok sa ginawang pagtatanghal. sa ginawang pagtatanghal. ginawang pagtatanghal.

Hikayat sa manunuod Nahikayat ang lahat na makinig at May ilang hindi napukaw ang Hindi naging interesado ang mga
manuod dahil sa mahusay na atensyon sa ginawang pagtatanghal. manunuod dahil hindi handa ang
pagtatanghal. grupo.

Kabuoan: 15 puntos
35
Magsimula na!

36
10
37
Huling

9
minuto
38
Huling

8
minuto
39
Huling

7
minuto
40
Huling

6
minuto
41
Huling

5
minuto
42
Huling

4
minuto
43
Huling

3
minuto
44
Huling

2
minuto
45
Huling

1
minuto
46
Tapos na ang
itinakdang oras!

47
Pagtatanghal

100%
Tagumpay!
48
Rubriks sa pagtatanghal:
Pamantayan Napakahusay! Pwede na! Galingan pa!
3 2 1
Nilalaman Nagamit nang angkop ang lahat ng mga Nagamit ang dalawa sa mga gamit at Nagamit ang isa sa mga gamit at
gamit at tungkulin ng wika sa tungkulin ng wika sa ginawang tungkulin ng wika sa pagtatanghal.
pagtatanghal. pagtatanghal.
Tinig Naging malinaw, at angkop ang lakas ng Hindi gaanong malinaw ang boses sa Hindi naging malinaw at mahina ang
boses sa ginawang pagtatanghal. ginawang pagtatanghal. boses sa ginawang pagtatanghal.

Presentasyon Naging maayos at sistematiko ang Hindi gaanong naging maayos at Hindi naging maayos at walang
pagtatanghal dahil maayos ang daloy ng sistematiko ang pagtatanghal na sistema ang ginawang pagtatangahal.
ginawang sitwasyon. ginawa.

Pakikilahok Ang lahat ay handa at buong husay na May isa o dalawang hindi nakilahok Ang grupo ay hindi handa sa
nakilahok sa ginawang pagtatanghal. sa ginawang pagtatanghal. ginawang pagtatanghal.

Hikayat sa manunuod Nahikayat ang lahat na makinig at May ilang hindi napukaw ang Hindi naging interesado ang mga
manuod dahil sa mahusay na atensyon sa ginawang pagtatanghal. manunuod dahil hindi handa ang
pagtatanghal. grupo.

Kabuoan: 15 puntos
49
Napagtagumpayan ba ang araw na
ito?
Naiisa-isa at natutukoy ang kahulugan ng mga
11

gamit ng wika sa lipunan sa pamamagitan ng mga

larawan;
Naipahahayag ang kahalagahan ng gamit ng wika sa
22

lipunan at sarili at;

Nakabubuo ng sitwasyon mula sa mga ibinigay na

33

gamit at tungkulin ng wika sa lipunan sa pamamagitan

ng maikling pagtatanghal.
50
Nawa’y marami kayong natutunan.
Maraming Salamat sa pakikiisa!

Bb. Alexandrea C. Iyo

51