Komunikasyon at

Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pililipino
Generosa C. Fetalvero, MAEd.
MT – II, SHS Filipino
 YUGTO NG PAGKATUTO
YUGTO NG PAGKATUTO
 Kohesyong Gramatikal (Cohesive Device Reference)

HALIMBAWA:
Para sa lugar/ bagay/hayop:
Kung hindi ako nagkakamali, itong hawak ko ngayon ang
unang tsokoleyt na nakain ko, matapos ang ilang buwan.
Sa Luneta tayo unang nagkita , dito kita unang nakilala.
Para sa tao / hayop: sila, siya, tayo, kanila, kaniya
Si Jessica ang bunso sa magkakapatid. Siya ay ang
nagtatanging babae sa magkakapatid.
Ang pamilya nila Krystal ay nagmamay-ari ng maraming
building. Kanila ang condominium na tinitirahan natin
ngayon.
Ang Kohesyong Gramatikal o Cohesive Device Reference
ay nahahati sa dalawa na nagpapatungkol sa iba’t ibang bagay:
1. Anapora 2. Katapora

Anapora - ito ay panghalip na ginagamit sa hulihan bilang

pananda sa pinalitang pangalan sa unahan.
Halimbawa:
Kung makikita mo si manong, sabihin mo lamang na ibig ko
siyang makausap.
Si Rita’y nakapagturo sa paaralanang bayan, diyan siya
nakilala ng iyong anak.
Kinausap ko si Manolo, sinabi ko sa kaniya na ang kanyang
ginawa ay mahusay.
Katapora - ito ang panghalip na ginagamit sa unahan bilang
pananda sa pinalitang pangalan sa hulihan.

Halimbawa:
Siya’y hindi karapat – dapat na magtaglay ng aking
apelyido , si Pedring ay kahiya-hiya!
Ano ang mawawala sa akin pintasan man nila ako?

Gagamitin ang mga cohesive device sa pagpapaliwanag at

pagbibigay – halimbawa sa mga gamit ng wika sa lipunan upang
maging malinaw ang paguugnayan. Tiyaking ang cohesive device
na gagamitin ay angkop upang maayos na mabuo ang
pangungusap.
 Gawain 1
Panuto: A. Isulat sa sagutang papel ang iyong sagot. Batay sa nabuong paliwanag
hinggil sa mga gamit ng wika sa lipunan, ano ang nakita mong kahalagahan sa
paggamit ng mga cohesive devices sa pagbubuo ng pahayag?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

B. Bakit mahalagang gamitin ang mga cohesive device sa pagpapaliwanag at pagbibigay-

halimbawa sa mga gamit ng wika sa lipunan. (F11EP-le-31 )

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
 Mga Gamit ng Wika sa Lipunan
Pasalita man o pasulat, may kani-kaniyang gamit
ang wika sa lipunan. Mahalaga ang mga tungkuling
ito sa pakikipag-ugnayan. Nakatala sa ibaba ng mga
graphic clip ang gamit ng wika sa lipunan.
 PANG-INTERAKSYUNAL

Katangian: Nakapagpapanatili, nakapagtatatag ng relasyong sosyal

Pasalita Pasulat

Pormulasyong Panlipunan Liham Pangkaibigan

 Pangungumusta, pag-anyayang  Imbitasyon sa isang
kumain, pagtanggap ng bisita sa okasyon(kaarawan, anibersaryo,
bahay, pagpapalitan ng biro at programa sa
marami pang iba paaralan)
 PANG-IMAHINASYON

Katangian: Ang pagiging malikhain ng tao ay tungkuling nagagampanan niya sa

wika. Nalilikha ng tao ang mga bagay-bagay upang maipahayag niya ang kanyang
damdamin.

Pasalita Pasulat

Pagbigkas ng Tula, Paggganap sa Pagsulat ng akdang Pampanitikan

Teatro

PANREGULATORI NA GAMIT

Katangian: Kumukontrol/ gumagabay sa kilos at asal ng iba

Pasalita Pasulat

Pagbibigay ng Resipe, direksiyon sa isang lugar,

panuto/direksiyon,Paalaala panuto sa pasusulit at paggawa ng
isang bagay, tuntunin sa batas na
ipinapatupad
Panuto: Basahin ang mga sitwasyon. Ilapat ang naunawaang
kahulugan ng gamit ng wika sa lipunan sa nasabing sitwasyon.
Isulat kung Panregulatori, Panginteraksyunal, Pampersonal,
Pangheuristiko, Pangrepresentatibo, at Pang-imahinasyon
ang gamit ng wika sa bawat sitwasyon.
1. Pagpapahayag ng pananaw o damdamin ukol sa mga pangyayari
sa isang pelikula.
__________________________________________________

2. Paggawa ng sarbey ukol sa pinakaninanais na trabaho o

hanapbuhay.
__________________________________________________
  
3. Pinaalalahanan ng ina ang anak na huwag magpagabi sa pag-uwi.
__________________________________________________
4. Pag-uulat sa klase ukol sa BOL (Bangsamoro Organic Law).
__________________________________________________
5. Paggawa ng liham pagtatanong tungo sa pamunuan ng
unibersidad/kolehiyo ukol sa paraan ng pagkuha ng libreng paaral na
programa ng eskwelahan.
__________________________________________________
6. Paggamit ng “Po” at “Opo” habang kinakausap ang mas
nakatatanda.
__________________________________________________
7. Pakikisuyo sa magpabili ng gamot sa parmasya.
__________________________________________________
8. Pagbibigay paalala ukol sa mga dapat gawin at tandaan sa
lakbay-aral.
__________________________________________________
9. Pagsulat ng tesis.
__________________________________________________
10. Pakikipanayam sa ilang kabataan kung paano makatutulong sa
magulang kahit nag-aaral pa.
__________________________________________________
11. Pagbuo ng kanta.
__________________________________________________
12. Paggawa ng resipe ng isang pagkaing pinoy.
__________________________________________________
13. Pagpapaalala ng tatay na dapat matutong mamili ng kaibiganin.
__________________________________________________
14. Pag-anyaya sa panauhin na tikman ang inihandang pagkain ng
pamilya.
__________________________________________________
15. Paglikha ng tauhang kakaiba ang hitsura sa kuwentong isusulat.
__________________________________________________
 D. ISAGAWA

D. ISAGAWA
Ikaw ba ay kabilang sa maraming kabataang nah uhumaling at
minuminutong nagba-browse sa internet gamit ang kanilang cellphone?
Tanggap na ng marami na ang cellphone ay kailangan na ngayon sa
Ikaw ba ay kabilang sa maraming kabataang nah uhumaling at
pamumuhay ng mga tao. Hayag na rin sa marami ang mabuti at masamang
minuminutong nagba-browse
dulot nito. Subukin mong gamitinsa
anginternet gamit ang ng
wika sa pamamagitan kanilang
social cellphone?
Tanggap
media na ng marami na ang cellphone ay kailangan na ngayon sa
sa pakikipag-ugnayan.
pamumuhay ng mga tao. Hayag na rin sa marami ang mabuti at masamang
dulot nito. Subukin mong gamitin ang wika sa pamamagitan ng social
media sa pakikipag-ugnayan.
Panuto: Panoorin ang video sa Youtube na America’s Got Talent
WOW Marcelito Pomoy “The Prayer “.
Isulat ang iyong naramdaman o reaksiyon habang pinapanood ang video
 Ngayon ay napatunayan mo na sa iyong sarili na tunay ngang
mahalaga ang kaalaman ukol sa gamit ng wika sa lipunang ating
ginagalawan. Sa ayaw at sa gusto mo, tungkulin ng wika na ikaw ay pagalawin
upang makipag-ugnayan sa mga taong nakapaligid sa iyo sa araw-araw na
pamumuhay. Magiging daan ito upang mapaunlad mo ang iyong sarili sa iba’t
ibang larangan na nais mong tahakin sa buhay. May mga pagkakataong
kinakailangan mong kumalinga sa kapwa na dumaranas ng kalungkutan at
ang husay mo sa paggamit ng wika ang siyang maging kaagapay mo upang
mapahinahon ang kanyang damdamin.
Ayon kay Jocson ( 2016-pp90), ang wika ay nakabatay sa ating kultura ,
saan man tayo paparoon ay lagi nating bitbit ang kaalaman na ito at maaari
pang maimpluwensyahan mula sa iba pang kultura.

Magaling! Binabati kita! Maayos mong natapos ang ikalimang modyul.