Kakayahang Sosyolinggwistik

• Matutukoy ang kakayahang sosyolinggwistik sa

pagsasaprakitka ng teorya tungkol sa Ethnography of
Speaking/ Communication. Sa teoryang ito na
pinangunahan ni Dell Hymes, ipinakita na ang mga
sumusunod na component (Robinson sa Filione, 1993)
• Ang Magsasalita
• Ang Sasabihin
• Ang paraan ng pagsasabi
• Ang Panahon
• Ang kalgayang sosyal
• Layon ng Pag-uusap
Dell Hymes
Ipinanganak: Hunyo 7, 1927, Portland,
Oregon, Estados Unidos

Namatay: Nobyembre 13,

2009, Charlottesville, Virginia, Estados
Unidos

Edukasyon: Universidad ng Indiana,
Bloomington (1955), Reed College(1950)

Mga parangal: Guggenheim Fellowship

for Social Sciences, US & Canada
John R. Searle & John L. Austin
• Nakatuon din ito sa ugnayan ng wika at antropolohiya
(awainnt ang wika at kultura).

• Upang maunawaan ang komunikasyon sa awainnt na kultura,

narito ang paglalahad sa mga nabanggit na awainnt na dapat
isaalang-alang.

Komponent Pagkilala
• Ang mga taong kabilang sa
Speech Community proseso ng komunikasyon
Halimbawa: sa konteksto
ng banal na Misa
• Ang mga taong dumalo at
iba pang mga kabahagi sa
pagdaraos ng misa

• Ang kaganapan na • Ang misa

Speech situation kinapapalooban ng
pagsasalita at di
pagsasalita

• Ang tiyak na sitwasyon na • Ang palitan o tugunan,

nagtataglay ng simula at pagdarasal, pag-awit
Speech event wakas at nakabatay sa mga
panlipunang tuntunin sa
pagsasalita
 • Ang mga sistemang di-
Communication acts • Ang mga aksyong berbal, pagpila para sa
isinasagawa sa paggamit ng komunyon, pagbasbas ng
mga salita holy water

Communication style • Ang estilo na kumakatawan sa • Pormal ang rehistro ng

wikang gamit paggamit ng wika

• Sapagkat pormal, ang

pattern ng usapan ay may
seryosong tono at
Ways of speaking • Ang pattern o paraan ng nakabatay sa sinusunod
pakikipagtalasan awain-bahagi ng misa.

• Tiyak na ang pagkaka-

taong ng pagsasalita ng
pari at hangganan ng mga
dumalo.
Kaugnay nito, inilahad ni Farb (1975) ang akronim na SPEAKING
upang ipakilala pang lalo ang mga awainnt na inilahad in Hymes.

S Setting / Situation • Panahon, lugar, pisikal at sikolohikal na ugnay sa estilong

pormal o di pormal
P Participant • Panlipunang katayuan-edad, kasarian, katungkulan, estado sa
pamilya
E Ends • Layon ng pag-uusap, inaasahang bunga
A Act sequence • Porma at nilalaman
K Key • Tono ng pagbigay ng pahayag
I Instrumentalities • Ang midyum sa pagsasalita o sa kabuuan ng komunikasyon
N Norms • Nakagawiang awain ng nakararami sa paggamit ng wika
G Genre • Ang estilo ng pagpapahayag
Kakayahan sa Pragmatics
Halimbawa:

Ang ina ay siyang may hawak sa haligi ng tahanan.

Mauunawaan sa pangungusap sa itaas na hindi ang literal naa hawak ng ina

ang dingding ng tahanan. Sa pagbasa at pag-uunawa sa pangungusap,
mahihinuhang ang ina ay siyang may nasusunod at hindi ang ama.
Halimbawa:

Misis 1: Ang aking asawa ay sumakabilang buhay na.

Misis 2: Ang aking as away naman ay sumakabilang buhay na.

Kung susundan ang pattern ng usapan, ang patambbis na kahulugan ng sinasabi

ng pangalawang tagapagsalita ay patungkol sa awsawang lalaki na nakisama sa
ibang babae.

Sa mas lalong paglilinaw, isa pa.

Pragmatics

• Ugnayan ng wika at ng taong gumamit ng wika. Ito ay

nagpapahayag ng aksyon o awain. Ito rin ang pag-aaaral sa
kung paano naiimpluwensyahan ng konteksto ang paghahatid
ng bimpormasyon ng mga pahayag (Paz et al., 2003) o ang
pamaraan ng paggamit ng wika.
Halimbawa:
Namamasyal sa plasa si Jeth nung Makita ang pinagkakaguluhan ng mga bata na
tindahan n g mga mani at iba pang kutkutin. Ibinebenta ang mga iyon ayon sa
nakasulat sa bangketa, “Sampung piso, isang baso.”

Nalaman ni Jeth ang konteksto ng “sampung piso, isang baso” sa pag-lapit o pag-
imbestiga kung ano ang tinutukoy niyon at ang mga pagkilos sa loob ng sitwasyon.

Madali para sa kanya o sa sinumang dadaan sa bangket na maunawaan na hindi baso

ang ipinagbili sa halagang sampung piso kundi ang mga kutkutin. Malinaw na may
nagaganap kasing pagtitinda at pagbili.
Intensyon

Sa kabuuan ng pragmatics, mauunawaan ang

mensahe ng pahayag ng pahayag ng tagapagsalita
kung nalalaman ang nangingibabaw na intesyon sa
pag-usal ng mensaheng iyon.
Lokusyunaryo
• Ang Gawi kung nagpapahayag ng literal na paglalarawan at
pagkaunawa sa ginagamit na wika.

Halimbawa:
• Inuulat ko na ang tungkol sa komunikasyon.
(Sinasabi ang aktuwal na ginagawa-nag-uulat.)
• Pinapalitan ko ang mga maling sagot.
(Sinasabi ang aktuwal na ginagawa-nag-papalit.)
• Tinatanong niya ako kung gusto ko siya.
(Sinasabi ang aktuwal na ginagawa-nag-tatanong.)
• Sinusubok ko lamang ang iyong kakayaha.
(Sinasabi ang aktuwal na ginagawa-nag-susubok.)
Ilokusyunaryo
• Ang akto kung nagpapahayag ng tungkulin sa pagsasakatuparan
ng bagay o mensahe batay sa nais o intension ng tagapaghatid.

Halimba:
• Sasamahan kitang humarap sa dekana ng kolehiyo.
( ang ginagawa ay pangako)
• Maari mo ba akong samahang humarap sa dekana ng
kolehiyo?
(pakiusap)
• Samahan mo akong humarap sa dekana ng kolehiyo.
(pautos)
Perlokusyonaryo
• Ang akto kung nagpapahayag ng bisa, puwersa o epekto ng
pahayag ng aktong ilokusyunaryo. Ang puwersa ng komunikasyon
ay nakikita sa layon at hindi sa gumawa ng pagkilos.

Halimbawa:
• Tinupad niya ang kanyang pangako.
• Isinakatuparan ng binata ang pakikiusap ng dalaga.
• Sinunod niya ang utos ng kamag-anak.
Kakayahang Discoursal
• Teksto – ay ang wika o ideyang itinatawid o pinagpapalitan sa diskurso
samantalang ang kahulugang (berbal o di berbal) kargado ng mga iyoon ay ang
tinatawag na konteksto.

• Konteksto - ay sitwasyon o kondisyong nagbibigay-kahulugan (berbal o di

berbal) kargado ng mga iyon ay ang tinatawag na konteksto.
Halimbawa:
A: Nais mo bang kumain na tayo nang sabay?
B: Nais kong sumabay sa aking sarili sa pagkain. Sana ay gusto mo
rin ng ganoon.
A: paumanhin, nalalaman kong mainit talaga ang panahon
ngayon.
Sa pagtalakay nina Paz et al. (2003), ang konteksto ay maituturing na pisikal, kultural, linggwistik at
sosyal.

Sa piskal na konteksto
• Isinaalang-alang ang lugar, pagkilos ng mga taong nakikipagdiskurso, mga
bagay sa paligid , personal na anyo.
Sa kultural na konteksto
• May pagsasalang-alang sa paniniwala, tradisyon, kaugalian ng kasangkot
sa diskurso.
Sa linggwistik na konteksto
• Tinitingnan at sinusuri ang mga naunang sinabi ng kausap.
Sa sosyal na konteksto
• Isinaalang-alang dito ang ugnayan ng mga taong kasangkot sa diskurso.
“Mainit.” sa maraming pagkakataon maibibigay ang
kahulugan ng pahayag na ito. Naririto ang mga pagpapalagay.

Konteksto Pagpapalagay sa pahayag na “Mainit.”

Psiskal Kung sa gitna ito ng maraming tao sa Divisoria sinabi,

maaring ang nais tukuyin ng umusal ay damdamin ng taong
nakikipagsiksikan.
kultural Kung ang panonood bg bakbakang Paquiao at kalabang Mexico,
maaring naibulalas ito sa walang tigil na suntukan ng dalawang
boksingero. Bahagi ng kukturang Pilipino na kahit sa telebisyon
pinapanood ang laban ay bumabanat ng mga pahayag na parang
nasa gitna run ng aksyon.
Linggwistik Kung ang mga nauunang pahayag ay
naglalaman ng mga awain sa vakasyon,
maaring nais na ipahiwatig aang
pagpunta sa beach.

Sosyal Kung ang ugnayan ng nagdidiskurso ay

matalik na magkaibigan, nais ipahiwatig ng
isa ang paghihiling ng maiinom na maaring
tugunan ng isa
 Salamat po!
Thank you!
谢谢！ ʕ•‫•ﻌ‬ʔ
감삼함니다 ~~~ ♡
ありがとうございました ! :))
Je vous remercie!
Grazie!