FILIPINOLOHI

YA
 KAHULUGAN NG FILIPINOLOHIYA

• Ang filipinolohiya ay binubuo ng

dalawang salita, “filipino" at "lohiya "
(logos) na ang ibig sabihin ay pag-aaral
ng wikang filipino.
 PILIPINOLOHIYA

Filipin Lohiy
oSistematikongaPag-aaral
 KAUGNAYAN NG FILIPINO SA KULTURA

• - ITINUTURING NA ANAK NG KULTURA ANG WIKA O LENGUWAHENG

GINAGAMIT.
• - NAGBIBIGAY DIWA AT SALOOBIN SA ISANG KULTURA.
• - NAG-UUGNAY SA MGA TAO
• • PROSPERO COVAR – ‘AMA NG FILIPINOLOHIYA”
• - ISA SA TATLONG NAMUMUNO NG “INDIGENIZATION MOVEMENTS”
• ANG FILIPINOLOHIYA AY ISANG SISTEMATIKONG
PAG-AARAL UPANG PALITAWIN ANG PAGKA-
PILIPINO SA IBA’T IBANG LARANGAN.
• - PILIPINONG KAISIPAN
• - PILIPINONG KULTURA
• - PILIPINONG LIPUNAN
• ANG KAISIPAN, KULTURA, AT LIPUNAN AY NAG-UGAT SA MGA
KARANASAN NG MGA KATUTUBONG FILIPINO – ITO ANG MGA
BASIHAN NG HOMONISASYON O PAGKATAO. MAAARING ANG
MGA ITO AY HAWIG SA IBA PANG LAHI, NGUNIT ANG PILIPINO,
BILANG ISANG PANG-URI NG IBA’T IBANG SANGKAP AY MAY
SARILING HEKUSYON, ESTETIKA, AT KAAYUSAN.
• – ANG MGA ITO ANG NAGGING PANANDA NG PAGIGING
MAKABANSA AT ISANG LAHI.
• ANG RELIHIYON, WIKA, AT
SAMBAHAYANA AY ILAN LAMANG SA
HALIMBAWA NG BAWAT LARANGAN
NA MERON ANG MGA PILIPINO.
 KASTILA AT AMERIKANO

• Sila ay may ambag sa akademikong disiplina sa

pilipinas. Ito ang dahilan kung bakit may roong
maayos at magandang edukasyon sa bansa. Subalit,
kabalikat nito, naging isip-kolonyal ang mga filipino
kung saan ang takbo ng pag-iisip ng bawat isa ay
mala kanluranin samantalang taga silangan sila.
• Pinalaganap nila ang unibersalismo kung saan
ang ethnic, parochial, at provincial ng bansa ay
unti-unti ng nawawala o napapalitan. Subalit,
kailangan din ng pilipinolohiya ang akademikong
disiplina upang mapalaya ang pilipinong kaisipan,
kultura, at lipunan at hindi ang kabaliktaran nito.
• Ang teorya sa pilipinolohiya ay nagbabalangkas ng mga
datos upang magbigay liwanag sa pag-unawa ng tatlong
larangan. Samakatuwid, pawang datos ang nagdidikta ng
metodo sa pag-aaral nito
• Ang dating philippine studies ay walang pantayong pananaw
dahil ito ay nakatuon sa mga banyaga o sa mga naturingang
pilipino na nanaliksik ayon din sa pananaw ng mga banyaga.
• Nag-ugat ang mga pananaw ng mga pilipino sa
mga katutubong kamulatan at kamalayan upang
mabuo ang makabansang kabihasnan at hindi
laman upang pag-aralan ang mga nangyari sa
mga pilipino at pilipinas.
 Kalikasan, kasaysayan at kamalayang bayan

• isang arkipelago ang pilipinas kung kaya nagkaroon ng

maraming katutubong wika.
• 1935 konstitusyon
• nabanggit ang pagkakaroon ng wikang pambansa.
• Nakasaad sa artikulo 14 seksyon 3 na "ang kongreso ay
gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at
pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa
mga umiiral na katutubong wika.
 AMA NG WIKANG
PAMBANSA

• • NOBYEMBRE 13, 1936-

ITINATAG NI
PANGULONG MANUEL
QUEZON ANG SURIAN
NG WIKANG PAMBANSA.
• - Tungkulin ng surian ba nagsagawa ng
pananaliksik, gabay at alituntunin na magiging
batayan sa pagpili ng wikang pambansa.
• - Jaime de Veyra, tagapangulo ng komite na
nagsagawa ng pag-aaral at napili ang tagalog
bilang batayan ng wikang pambansa.
• 1937- inilabas ni pangulong quezon ang kautusang
tagapagpaganap blg 134 na nag-aatas na tagalog
ang batayan sa pagpili ng wikabg pambansa.
• 1940- kautusang tagapagpaganap blg 203 na
nagpapahintulot sa pagpapalimbag ng talatinugang
tagalog-ingles at balarila.
• - Nagsimula ang pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng
paaralan sa buong bansa.
• •1959- kagawaran ng edukasyon kalihim jose romero ng
kautusang blg 7 na pilipino ang opisyal na tawag sa wikang
pambansa.
• •1973- ayon sa saligang batas, itinakda ang panibagong tawag
sa wikang pambansa ay filipino.
 ANO ANG WIKANG FILIPNO?

• Filipino
• - ang pambansang wika at isa sa mga opisyal na wika
sa bansang pilipinas;
• (ang ingles ang isa pa—ayon sa saligang batas ng
1987 ang wikang ginagamit ng mga pilipino)
• - isa itong pamantayang bersiyon ng wikang tagalog.
•- Pambansang linggwa franka, wikang
3emester, wika sa opisyal na
komunikasyon at opisyal na wikang
panturo.
 ANO ANG KULTURA?
• KULTURA
• - ANG PAGSALIN-SALIN NA KAUGALIAN, TRADISYON, PANINIWALA, SINING AT PAMUMUHAY
NG MGA TAO SA ISANG LUGAR.
• KAUGNAYAN NG FILIPINO SA KULTURA
• - ITINUTURING NA ANAK NG KULTURA ANG WIKA O LENGUWAHENG GINAGAMIT.
• - NAGBIBIGAY DIWA AT SALOOBIN SA ISANG KULTURA.
• - NAG-UUGNAY SA MGA TAO
• - ANG WIKA AY NALILINANG DAHIL SA KULTURA.
• - ANG WIKA AY ANG SUSI SA TAGUMPAY NG PAG-USBONG NG ISANG LAHI SA PAGLIKHA AT
PAGPAPANATILI NG KULTURA
 MAIKLING KASAYSAYAN
• PEBRERO 28, 2001- INIHARAP NI PROP. GANDHI CARDENAS
( DATING TAGAPANGULO NG KAGAWARAN NG FILIPINOLOHIYA)SA
TULONG NI PROP. BAYANI ABADILLA ANG FILIPINOLOHIYA BILANG
PROGRAMANG PANG-AKADEMIKO SA PUP UNIVERSITY
CURRICULUM EVALUATION COMMITTEE
• TAONG-ARALAN 2001-2002 ( UNANG 3EMESTER) BINUKSAN ANG
PROGRAMANG AB FILIPINOLOHIYA BILANG PROGRAMANG PANG-
AKADEMIKO AT TUMANGGAP NA NG MGA MAG-AARAL
• SA TAON DING ITO PINALITAN ANG KAGARAWAN NG FILIPINO NG
KATAWAGANG KAGAWARAN NG FILIPINOLOHIYA.
 KAHULUGAN
• ( MULA KAY PROF CARDENAS)

• ➢ Disiplina ng karunungan na nakasalig sa makaagham

na pag-aaral sa pinagmulan, kalikasan, at ugnayan ng
wika, panitikan, kultura, lipunan, kasaysayan,
komunikasyon at iba pang batis ng karunungang
pilipino. Nililinang din nito ang mga karunungang
ambag ng mga pilipino sa daigdig ng mga karunungan
➢ Nakatuon sa pagkakadalubhasa sa pagtuturo at
pagkatuto ng wikang filipino, gayundin sa holistikong
pag-uugnay nito sa ibang batis ng karunungan pilipino
na bumubukal sa panitikan, kultura, kasaysayan,
antropolohiya, agham, sikolohiya at iba pang disiplina na
nangangahulugan ng pagtataglay nito ng
interdisiplinaryong paraan ng pag-aaral
 AB FILIPINO-LOHIYA (BILANG PROGRAMANG PANG-
AKADEMIKO)
• TUMUTUGON SA :

• PAGPAPATAAS NG PAGKILALA AT PAGPAP[AHALAGA SA PAGKA-

PILIPINO
• PAKIKISANGKOT SA PAGTATATAG NG ISANG LIPUNANG
MAKABANSA, MALAYA, MAUNLAD MAKATAO AT MAKA-DIYOS ( SA
PANAHON NG SIBILISASYONG CYBERSPACE)
• PAGKAKAMIT SA KARUNUNGAN SA DALAWANG WIKA FILIPINO AT
INGLES
• ( MULA SA ABF KURIKULUN TA 2001-02)
 MULA KAY APIGO (BUNGA NG PAGTATANGKANG
DUMUGTONG SA PAGPALALIM NG FILILPINOLOHIYA)

• Kahulugan
❖ agham na nakatuon sa pag-aaral ng pilipinong
kalinangan at karanasan na kinapapalooban ng
pilipinong pag-iisip, pilipinong kultura at pilipinong
lipunan tungo sa pagbuo ng karunungan at kabihasnan
na mula tungo at para sa pilipino
❖ Bilang disiplina at larangan ay nagsiislbing kasangkapan,
tagapagtago o imbakan at daluyan nito ang wikang filipino na
maituturing na siyang pinakanukleyo nito

❖pag-aaral sa filipino na tao at filipino na (mga wika) at sa

ugnayan ng dalawang ito na tinatawag na lipunang pilipino na
kinapapalooban ng kultura, pulitika at ekonomiyang pilipino sa
pamamgitan ng marami at iba-ibang larangan o displina hal,
agham at sining.
 ANO ANG WIKANG FILIPINO?

• • WIKANG FILIPINO
• ❑ AYON SA KONSTITUSYON 1987 NG
PILIPINAS, ARTIKULO 14 SEKSYON 6:
• ▪ OPISYAL NA WIKA AT PAMBANSANG WIKA
NG PILIPINAS
• ▪ AY BATAY SA LAHAT NG MGA WIKANG
UMIIRAL SA PILIPINAS AT SA IBA PANG MGA
WIKA
 AYON KAY ERNESTO CONSTANTINO

NATURAL
BUHAY
DAYNAMIKO
EGALITARIAN
DEMOKRATIKO YUNIPAYING
DE HURE AT DE FAKTO
 P/FILIPINOLOHIYA

• AYON KAY NI COVAR, ITO AY “SISTEMATIKONG PAG-AARAL NG

PILIPINONG KAISIPAN, PILIPINONG KULTURA, AT PILIPINONG
LIPUNAN UPANG PALITAWIN ANG PAGKAPILIPINO.” LAHAT NG
TAO AY MAY KAISIPAN, KULTURA, AT LIPUNAN: MGA UGAT NA
BASIHAN NG PAGKATAO. ANG LAMAN NG 3 MALALAKING
ANTAS NG KARUNUNGAN NG PILIPINOLOHIYA AY BUNGA NG
PILIPINONG PAG-IISIP AT KARANASAN.
 AYON KAY SALAZAR
•ITO AY ANG PAG-AARAL NG
KAPILIPINUHAN, PAGKAPILIPINO AT
MGA ANYO’T PARAAN NG
PAGPAPAKAPILIPINO.”
 MGA LARANGAN NG P/FILIPINOLOHIYA

• Para kay Covar – wika, sikolohiya, pilosopiya, relihiyon,

musika, pagguhit, eskultura, sayaw, arkitektura, drama,
panitikan, at pelikula.
• Para kay Salazar – maaaring isama ang larangan ng agham,
teknolohiya, politika, komersyo, pamamahala, ekonomiya at
iba pa basta ito ay may kinalaman sa mga pilipino,
pagkapilipino at mga anyo’t paraan ng pagpapakapilipino.
ARALIN 2: WIKANG FILIPINO
AT/AY DISKURSONG
MAMAMAYAN
 WIKANG FILIPINO

• ✓ Wika ang pangunahing instrumento sa

komunikasyon.
• ✓ Ito ang midyum na kung saan mas marami ang
nagkakaunawaan at nagkakaroon ng mas
makabuluhan at makahulugang diskurso.
 TUNGKULIN NG WIKA

• ▪ Interaksyonal – nakapagpapanatili, nakapagpapatatag ng

relasyong sosyal.
• ▪ Instrumental – tumutugon sa mga pangangailangan.
• ▪ Regulatory – kumokontrol, gumagabay sa kilos/ asal ng iba.
• ▪ Personal – nakapagpapahayag ng sariling damdamin o
opinyon.
• ▪ Imajinativ – nakapagpapahayag ng imahinasyon sa
malikhaing paraan.
• ▪ Heuristik – naghahanap ng informasyon/datos.
• ▪ Informativ – nagbibigay ng imformasyon/datos.
 DISKURSO

• ✓ Ang diskurso ay pasalita o pasulat na pahayag na mauuri

batay sa piniling mga salita at estruktura ng mga pangungusap
at ang mga paraan ng paggamit nito sa pagpapahayag ng
impormasyon, tema o paksa, estilo at balangkas ng
kaalamang ibinabahagi at inaasahang interpretasyon ng
mambabasa.
• ✓ Nagmula ito sa middle english na “discours”, na mula sa
medieval at late latin na “discursus”.
• ✓ Ito ay nangangahulugang “argumento” at “kumbersasyon”.
• ✓ Tumutukoy din ito sa kakayahan sa pagsasaayos ng
kaisipan, pamamaraan o ang pagiging makatuwiran ng isang
tao.
DALAWANG TAONG NAGBIGAY KAHULUGAN
SA DISKURSO

• 1. NOAH WEBSTER (1974)

• ✓Ayon kay webster, ang diskurso ay tumutukoy sa berbal na
komunikasyon tulad ng kumbersayon.
• ✓Maaari rin itong isang pormal at sistematikong eksaminasyon
ng isang paksa, pasalita man o pasulat tulad ng halimbawa ng
disertasyon.
 2. LEO JAMES ENGLISH (2007)

• ✓Ayon kay leo james english, ang kahulugan ng diskurso ay

may kinalaman sa pagsasalita at pagtatalumpati.
• ✓Ang diskurso ay isang pagbibigay ng pagtatalakay sa iba’t
ibang paksa, pasulat man o pasalita.
 KUMBERSASYON

• Ay isang klase ng pag-uusap o komunikasyon na kadalasang nauuwi

sa walang saysay na usapan.
• Pasalita At Pasulat Na Diskurso
1. Pasalitang Diskurso
• - Binubuo ito ng mga makahulugang tunog na isinasaayos sa
tamang organisasyon upang makabuo ng mga makahulugang salita.
• - Sistema ng mga tunog at sistema ng mga salita.
• - Karaniwang magkaharap ang mga participant kung kaya’t bukod sa
kahalagahan ng mga salitang sinasambit, pinagtutuunan din ng
bawat kasapi ang ibang sangkap ng komunikasyon
 MGA DISKURSONG PASALITA

• 1. USAPAN O KUMBERSASYON
• 2. USAPAN SA TELEPONO
• 3. INTERBYU
• 4. PANGKATANG DISKUSYON
• 5. TALUMPATI
• 6. DEBATE
• 7. BALAGTASAN
 2. PASULAT NA DISKURSO

• - Nangyayari ito sa pamamagitan ng mga simbolo gaya ng letra, bilang at

mga larawang nagdadala ng mensahe sa tatanggap nito.
• - Maaaring maganap ang pagrerebisa at matamang paghahanda ng
isusulat na mensahe
• - higit na pag-iingat ang isinasagawa ng isang manunulat. Sa sandaling
ang mensaheng nakapaloob sa isang sinulat na diskurso ay nakarating sa
tatanggap at ito’y kanyang nabasa, hindi na maaaring baguhin ng
manunulat ang kanyang sinulat.
 PAGKAKAIBA NG PASALITA AT PASULAT

• 1. KASAYSAYAN
• 2. SA PARAAN NG PAGHAHATID NG MENSAHE
• 3. SA PANAHONG GINUGUGOL SA PAG-AARAL
• 4. SA SITWASYON
 KONTEKSTO NG DISKURSO

• • Ang konteksto ng isang diskurso ay maaaring

interpersonal, panggrupo, pang-organisasyon,
pangmasa, intercultural at pangkasarian.
• 1. KONTEKSTONG INTERPERSONAL - USAPAN NG MAGKAIBIGAN
• 2. KONTEKSTONG PANGGRUPO – PULONG NG PAMUNUAN NG
ISANG SAMAHANG PANGMAG-ARAL.
• 3. KONTEKSTONG PANG-ORGANISASYON MEMORANDUM NG
PANGULO NG ISANG KUMPANYA SA LAHAT NG EMPLEYADO (O
PAGNAGPOPROMOTE)
• 4. KONTEKSTONG PANGMASA - PAGTATALUMPATING ISANG
PULITIKO SA HARAP NG MGA BOTANTE.
• 5. KONTEKSTONG INTERKULTURAL – PAGPUPULONG NG MGA
PINUNO NG MGA BANSANG ASEAN
• 6. KONTEKSTONG PANGKASARIAN – USAPAN NG MAG-ASAWA
 APAT NA PARAAN NG
PAGPAPAHAYAG O URI
NG DISKURSO
• 1. PASALAYSAY O NARATIV
• - MAY LAYUNING MAGKUWENTO NG MAGKAKAUGNAY NA
PANGYAYARI; MAKUKULAY NA KARANASAN SA BUHAY.
• 2. PAGLALARAWAN O DESKRIPTIV
• - NAGLALAYONG MAKABUO NG IMAHE O LARAWAN SA ISIP
NG MGA MAMBABABSA O TAGAPAKINIG; PAGPAPAHAYAG
NG ATING NAKIKITA, NARIRINIG AT NADARAMA.
• 3. PAGLALAHAD O EKSPOSITORI
• - TUNGKULIN NITO NA HUMANAP NG KALINAWAN AT HUMAWI SA
ULAP NG PAG-AALINLANGANG.
• - GINAGAMIT SA PAGSAGOT SA MGA TANONG NA
NANGANGAILANGAN NG PAGSASANAY NA KASAGUTAN;
PAGSULAT NG MGA ULAT TUNGKOL SA AGHAM AT KASAYSAYAN;
PAGSUSURI SA MAIKLING KUWENTO AT MGA NOBELA AT
PAGPAPALIWANAG SA IBA’T IBANG ARALIN SA PAARALAN
• 4. PANGANGATWIRAN O ARGUMENTATIV
• - MAY LAYUNING MANGHIKAYAT AT MAGPANIWALA SA
PAMAMAGITAN NG MAKATUWIRANG PANANALITA.