PAGBASA AT PAGSULAT

Demy, Renzle, Apple

 PAGBASA AT PAGSULAT

Tekst0ng Impormatibo
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Para sa iyong Kaalaman

Ang Tekstong Impormatibo, na kung
minsan ay tinatawag ding ekspositori, ay isang
anyo ng pagpapahayag na naglalayong
magpaliwanag at magbigay ng impormasyon.

Pangunahing layunin ng impormatibong

teksto ang magpaliwanag sa mga mambabasa ng
anomang paksa na matatagpuan sa tunay na
daigdig. Kaiba sa piksiyon, naglalahad ito ng
kuwento ng mga tunay na tao o nagpapaliwanag
ng mga konseptong nakabatay sa mga tunay na
pangyayari.
Ang ilan sa mga halimbawa ng Tekstong Impormatibo
ay:

1. BIYOGRAPIYA
Ang Biyograpiya o Talambuhay (mula
sa pinagsamang mga salitang "tala" at
"buhay" na may diwang "tala ng buhay")
ay isang anyo ng panitikan na nagsasaad
ng kasaysayan ng buhay ng isang tao
hango sa mga tunay na tala, pangyayari at
impormasyon
Ang ilan sa mga halimbawa ng Tekstong Impormatibo
ay:

2. Diksiyunaryo
Ang Diksiyunaryo (talahuluganan,
talatinigan ay isang aklat ng mga
nakatalang mga salita ng isang partikular
na wika na ang ayos ay ayon sa
pagkakasunud-sunod ng titik
ng ABAKADA o Alpabeto. Nakatala rin
dito ang mga kahulugan ng salita, maging
ang mga etimolohiya o pinagmulan ng
salita, mga pagbigkas (diksiyon), at iba
pang mga impormasyon;
Ang ilan sa mga halimbawa ng Tekstong Impormatibo
ay:

3. Ensiklopedya

Ang mga ensiklopedya ay

maaaring naglalaman ng malawak
na kaalaman sa iba't ibang
larangan. Isa itong koleksyon ng
kaalaman ng mga tao.
Ang ilan sa mga halimbawa ng Tekstong Impormatibo
ay:

4. Almanac
Aklat na nagtataglay ng
pinakahuling impormasyon
tungkol sa mga punto ng
kawilihan, mga pangyayari sa
isang kuwento
Ang ilan sa mga halimbawa ng Tekstong Impormatibo
ay:

5. Pananaliksik
 
ay ang proseso ng pangangalap ng mga totoong
impormasyon na humahantong sa kaalama.
Isinasagawa ito sa pamamagitan ng paggamit ng
kung ano ang nalalaman o napag-alaman na.
Matatanggap ang karagdagang kaalaman sa
pamamagitan ng pagpapatunay ng mga panukala
(teoriya) o mga pamamaraan (o sistema), at sa
pagsubok sa mas mainam na pagpapaliwanag ng
mga napapansin o obserbasyon. Isang prosesong
mapagsuri, sistematiko o maparaan, organisado
o nakaayos, at walang-kinikilingan.
Ang ilan sa mga halimbawa ng Tekstong Impormatibo
ay:

6. Dyaryo
 
Ang pahayagan, diyaryo, o peryodiko ay
isang uri ng paglilimbag na naglalaman
ng balita, impormasyon at patalastas,
kadalasang na imprenta sa mababang
halaga. Ito ay maaaring pangkalahatan o
may espesyal na interes, at kadalasan itong
inilalathala ng araw-araw o lingguhan.
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Para sa iyong Kaalaman

Mahalaga ang pagbabasa ng mga
tekstong nagbibigay ng
impormasyon sapagkat napaunlad
nito ang iba pang kasanayang
pangwika gaya ng pagbabasa,
pagtatala, pagtukoy ng mahalagang
detalye, pakikipagtalakayan,
pagsusuri, at pagpapakahulugan ng
impormasyon.
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Para sa iyong Kaalaman

Upang mas madaling
maunawaan ang anomang
tekstong impormatibo,
kadalasang gumagamit ang
manunulat ng iba’t ibang
pantulong upang gabayan ang
mga mambabasa na mabilis na
hanapin ang iba’t ibang
impormasyon.
Kabilang dito ang mga sumusunod;

Talaan ng
Nilalaman
Kabilang dito ang mga sumusunod;

Indek
Kabilang dito ang mga sumusunod;

Glosaryo
Kabilang dito ang mga sumusunod;

Larawan
Kabilang dito ang mga sumusunod;

Chart
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Para sa iyong Kaalaman

May iba’t ibang uri ng tekstong
impormatibo depende sa
estruktura ng paglalahad nito.
Ang mga estrukturang ito ay sa
pamamagitan ng pagtatalakay
ng sanhi at bunga,
paghahambing, pagbibigay
depinisyon, at paglilista ng
klasipikasyon.
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Sanhi at Bunga
Ito ay estraktura ng paglalahad na nagpapakita ng
pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari at kung paanong
ang kinalabasan ay nagging resulta ng mga naunang
pangyayari. Sa uring ito, ipinaliliwanag ng manunulat ang
malinaw na relasyon sa dalawang bagay at nagbibigay ng
pokus sa kung bakit nangyari ang mga bagay (sanhi) at ano
ang resulta nito (bunga).
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Paghahambing
Ang mga tekstong nasa ganitong
estruktura ay kadalasang nagpapakita ng
mga pagkakaiba at pagkakatulad sa
pagitan ng anomang bagay, konsepto, o
pangyayari.
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Pagbibigay-depinisyon
Ipinaliwanag ng ganitong uri ang kahulugan
ng isang salita, termino o konsepto. Maaring
ang paksa ay tungkol sa konkretong bagay
gaya ng hayop, puno o kaya naman
konkretong bagay gaya ng katarungan,
pagkakapantay-pantay at pag-ibig.
 TEKSTONG IMPORMATIBO

Paglilista ng
Klasipikasyon
Ang estrukturang ito naman ay kadalasang
naghahati-hati ng isang malaking paksa o ideya
sa iba’t ibang kategorya o grupo upang
magkaroon ng sistema ang pagtalakay.
Ayon kay Yuko Iwai mahalagang hasain ng isang
mahusay na mambabasa ang tatlong kakayahan
upang unawain ang mga tekstong impormatibo
Ang Pagpapagana ng Imbak na
Kaalaman ay may kinalaman sa
pag-alala ng mga salita at
konseptong dati nang alam na
ginamit sa teksto upang
ipaunawa ang mga bagong
impormasyong sa mambabasa.

Ang pag-alala at pagbuo ng

ugnayan ay makakatulong
upang mabilis na maunawaan
ang isang teksto
Ang Pagbuo ng Hinuha naman ay
may kinalaman sa pagbasa ng mga
bahagi ng teksto na hindi gaanong
malinaw sa pamamagitan ng pag-
uugnay nito sa iba pang bahagi na
malinaw. Ito ay matalinong paghula
ng maaring kahulugan ng isang
bahagi na hindi direkta o tahasang
ipinaliwanag sa teksto. Mahalagang
sanayin ang isang mambabasa ang
kritikal na pag-iisip sa ganitong mga
kaso upang hindi maantala ang
pagbasa sa kabuon ng Teksto.
Mahalaga rin ang Pagkakaroon ng
mayamang karanasan sa pagbabasa
ng iba’t ibang teksto at pagdanas sa
mga ito. Halimbawa, kung ang isang
mambabasa ay may malawak na
karanasan at pag-unawa sa iba’t
ibang uri ng hayop, mas magaling
madali na sa kaniya ang pagbuo ng
mga kategorya at pag-unawa sa iba’t
ibang grupo nito batay sa mga
katangiang kaniya nang nasaksihan.
MaramingSalamat
 Ang
Tanong?
Tignan ang ilalim
ng inyong Arm Chair
at sagutin ang
nakahandang tanong

Ang mga nakasagot

ng tanong ay hindi
na kasali sa mga
magta-take ng
Activity. Goodluck!
 _ N
a ng CL U E:
N_ L_ L _ _

n lim
g A _ N _

a y a T_ _
A
g
Ibi ase ng K _
) k l g n a I_D
_
(5 lo n R _ O
t u S _
pan mit sa __O
N
g a A
gin ong _ _ W
L _

e k s t t ibo R _
T r m a C _ _ A
o
Imp
 h i n g
_ n a g u n a n g
_ __ _ Pa n it o a
_ _ _ _ n in n
a g
A n g n a y la yu
li w a n
6.) i n sa a g pa
n g m ding g m a
ku a g sa n m g a n g
a w y i sa b a s
it nat sitori, a m
ma ang p
b a a k s a
s p o
ek n g g n a a n o m
y o y a
an apaha n a g p u a n
a g p n g a t a t a
p l ay o g a t m y n a
a g l a an a t u n a
n a l i w sa g .
g p n g d i
m a
i g a y . daig
g b o n
ma rmasy
p o
im
 ay
_ ____
_ _ _ _
A n g n g  
7.) a n y o
g
isa ikan na
n
a n it n g
p s a a d
g s a n n g o
na s a y a
n g t a
y a
kas y ng is a tunay
a
u h a m g r i
b o s a ya y a
a n g a n g
h l a , p o n
a t a a s y
n p o r m
a t i m
 _ a y
_ _ __
_ _ __ g a
A ng n g m it a
8. ) k la t s a l
g a m g a a
is an n g l ar n
a t a la rt ik u
n ak p a s a y
s a n g a y o
i
ng na ang
ik a n o d
w s a d - s u o
o n n u D A
ay akasu A K A
a g k   A B la r in
p ik n g a t a
t it N a k
n g e to .
lp a b g a ta
A ng m sa li
o a n g
dit lugan
k a h u
 it o ,
r in g g n g
Sa u liliwana g
g i n a t a n o n
ra n ip n u la la sy
k tu n u r e
e s tra ma aw na bagay
t o a y a a lin a n g
9. ) I a d n m la w n g
h a y
a g l al a
i t a n g
n a y sa d gbibiga g bakit
p a p ak ay-ug t t na k u n a
a g p g n ri a a s a m g
n ak a u ya ya o k u s
a n g
a g k a n g g p a r i a n g
p g a p g an g n g y n o
m o n g g in n a a t a
ng p a a n
y n a g a y
n g n a b a n i to
ku b asa a u lt a
k in a la
g m g
y a ri . res
lt a n g y a
n
resu ang pa
a u n
n
 ton g
g a teks
n g m
0. ) A t o n g
1 g a ni
y
nasa ktura a
u
estr lasang ng mga
kada apakita t
a g p a a
n ak aib s a
k d
pag akatula omang
a gk g a n o
p a n n p t o,
g i t n s e
pa y, ko
a g a ar i .
b y ay
g
pan
 y ng
b ig a
M ag ) n a
M ( 6 g
I
AN bawa n
h a lim G
T O N O
S IB
TEK RMAT
P O
IM
 n a g
l i w a
p i n a N G
7 . ) I A Y
1 I G n g
A G B IB N a
O
M
P A S I Y
A
E N g
T D E P a n n
u l u g
kah salita,
o a n g
is i n o o
m
ter epto.

AL I k o n s

M
 n g

A M A
T
g a ga a
ha l a
M a n g m n g
.)
18 abas a ig a y
b g b ib k a t

o
g
pa ong n a pa g
t n s a ib a
s
tek rmasy to ang o
p o d n i
im unla g

I
a y a n
nap kasana a ng

A L
n g g a y t a l a ,
p a ik a ta ng

M
g w p a g g a
pan abasa, mahala
b
pag ukoy ng
t ,
pag ye, k a y a n
t a l a la
de ipagt g
a k i k , a t n n
p u s u ri l u g a
s u
pag apakah .
p n
pag rmasyo
o
imp
 A M A
ay aga n,
T
o
  p a h
) A n g g
20. ryo, y is an
a   a a

I
 d iy ik o g   n

L
ry o d m b a ,
e l i a

A
o  p a g li ba l it
 p g  

M
ri n g a n n
u l a m
a g la s y on
n r m a
p o ta s ,
im talas a g
p a n an
at  lasang a b ab
a d a s a m
k e n ta
r
imp a.
a la g
h