(Ito po yung Pre-test or

PANIMULANG PAGTATAYA)

I. Panuto : Isulat ang letrang T kung ang ipinapahayag sa pangungusap ay

tama o wasto at M naman kung hindi wasto.Isulat sa patlan ang
watong sagot.

1. _______ Ang salitang impormatibo ay nagmula sa salitang ingles na

inform na nagangahulugang na magbigay inspirasyon o magpaliwanag
ng malinaw at walang pagkiling tungkol sa ibat-ibang paksa.
2. _______ Ang mga akdang impormatibo ay karaniwang makikita sa mga
pahayagan, teksbuk sa mga pangkalahatang sanggunian tulad ng
encyclopedia, gayundin ang ibat-ibang website ng internet.
3. _______ Hindi maaring magkaiba-iba ang layunin ng mga may-akda sa
pagsulat .
4. _______ Ang pangunahing ideya ay tinatawag ding organized markers
na nakatutulong upang agad Makita at malaman ng mababasa ang
pangunahing ideya ng babasahin.
5. _______ Mahalaga ang paglalagay ng angkop ng mga pangunahing
ideya o mga detalye upang makatulong mabuo sa isipan ng mababasa
ang pangunahing ideyag nais maitanim o maiwan sa kanila.
6. _______ Ang isa sa mga uri ng tekstong impormatibo na sanhi at
bunga ay nagpapakita ng pagkakaugnay ng pangyayari at ipinapakita
na walang relasyon ang dalawang bagay : kung bakit nangyari ang
isang bagay at naging resulta.
7. _______ Ang isa sa mga uri ng tekstong impormatibo na
paghahambing hindi ipinapakita ang pagkakaiba at pagkakatulad ng
anumang bagay.
8. _______ Ang isa sa mga uri ng tekstong impormatibo na pagbibigay
depenisyon ay ipinaliliwanag ang kahulugan ng isang salita, termino o
konsepto.Maaaring tungkol sa konkretong bagay o abstraktong ideya
9. _______ Ang isa sa mga uri ng tekstong impormatibo na paglilista ng
klasipikasyon ay nagsisimula sa pagtalakay sa pangkalahatang ideya at
bibigyang-kahulugan ang mga grupo sa ilalim nito.
10. _______ Ang tekstong impormatibo ay inatawag ding explosion na
isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong magpaliwanag at
magbigay impormasyon ang malawak na karanasan

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
11. _______ Hindi mahalaga ang malawak na karanasan sa pag-unawa ng
tekstong impormatibo dahil sapat na ang pananalisik upang
maunawaan ito.
12. _______ Bukod sa katumpakan , mahalagang kapaki-pakinabang ang
paksa ng isang tekstong impormatibo
13. _______Iisa lamang ang sinsunod na estruktura ng tekstong
impormatibo.
14. _______ Mahalaga ang malawak na bokabularyo ng mababasa sa
komprehensyon ng mga tekstong impormatibo.
15. _______ Hindi sinasagot ng tekstong impormatibo ang tanong na
“Bakit”

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Modyul
3
Tekstong Impormatibo

(Ito po yung Review or Balik-

aral)

Natalakay sa nakaraang aralin ang mga bahagi ng pagbasa , estratehiya sa

pagbasa ,pagkilala sa opinyon, pagkilala sa opinyon at katotohanan,
pananaw at damdamin ng teksto . Mula sa mga dayaram at larawan na
nasa ibaba, maipapaliwanag at matutukoy ba ang mga ito.

Layunin ng Teksto
1 _____________________

2 Pananaw ng teksto_________

Damdamin ng Teksto
________________ A. Bago Bumasa
3 B. Habang Nagbabasa
C. Pagkatapos bunasa

1. Literal na Pag-unawa Opinyo

Katotoh n
anan
2. Pag-uanawa sa kaisipan ng May-akda

3. Pagkilatis sa kahalagahan at kabisaan ng Ideya

4. Pagsasanib ng kaisipan at karanasan

5. Paglikha ng sariling kaisipan o reaksyon

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 (Ito po yung Activity 1/
Motivation )

Aralin 13 : Kahulugan ng Tekstong Impormatibo

- Mahalaga ang pagbabasa ng tekstong nagbibigay ng impormasyon
sapagkat napapaunlad nito ang iba pang kasanayang pangwika gaya
ng pagbabasa , pagtatla ng mga impormasyon. Mahalaga ang
katumpakan ng nilalaman at mga datos sa isang impormatibong
teksto bukod sa katumpakan , mahalaga rin na napapanahon ito at
makakatulong sa pag-unawa tungkol sa isang mahahalagang isyu o
usaping panlipunan . Upang masiguro ang katumpakan ng datos ,
mahalagang sumangguni sa mga babasahin at iba pang
pinagmulan ng datos na mapagkakatiwalaan.Narito ang ilan sa mga
pagpapakahulugan ng tekstong impormatibo at mga halimbawa
nito.
-
 Tinatawag ding expositori, ay isang anyo ng pagpapahayag
na naglalayong magpaliwanag at magbigay impormasyon
 Ito ay ang mga nalimbag na pagpapahayag na
naglalayong magbigay kaalaman at magpaliwanag sa mga
mambabasa nito.
 Sinasagot ang mga batayang tanong na ano, kalian, saan
sino at paano.
 Naglalahad ng ng kwento ng tunay na tao o
nagpapaliwanag ng mga konseptong batay sa mga tunay
na pangyayari o usaping panlipunan. Upang masiguro ang
katumpakan ng datos , mahalagang sumangguni sa mga
babasahin at iba pang pinagmulan ng datos na
mapagkakatiwalaan

Halimabawa ng Tekstong Impormatibo

 Pahayagan (news paper)
 Encyclopedia
 Posters
 Talambuhay at sariling talambuhay
 Libro at aklat-aralin
 Mga tala (notes)
 Listahan (directory)
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 Diksyunaryo
 Ulat
 Mga legal na dokumento
 Manwal panturo (instructional manual)

- Upang mas madaling maunawaan ang anumang tekstong

impormatibo,kadalasang gumagamit ang manulat ng iba’t ibang pantulong
upang gabayan ang mambabasa na mabilis na hanapin ang iba’t
ibang impormasyon.Kabilang ditto
1.Talaan ng nilalaman
2 Glosaryo para sa mahalagang bokabolaryo
3.Larawan at ilustrasyon
4.Kapsyon
5. Palatandaan para sa mga larawan, graph, at talahayan

Aralin 14 : Uri ng Tekstong Impormatibo

- Maaring magkaiba ang mga tekstong impormatibo batay sa

ekstruktura nito. Ang tekstong ito ay kinlasipika sa apat na uri.

1. Sanhi- Bunga
 Nagpapakita ng pagkakaugnay ng pangyayari
 Ipinakita ang relasyon ng dalawang bagay : kung
bakit nangyari ang isang bagay (sanhi) at naging
resulta

Narito ang halimbawa ng impormatibong tekstong nasa estruktura ng

sanhi at bunga

Pagdodroga: Sanhi at Bunga

            Ang pagdodroga, ay ang pag-iinom, paghihinga, o pagyoyosi ng

mga iba’t ibang mapanganib na bagay. Itong mga bagay ay naglalason sa
inyong katawan at nagbibigay ng maraming problema sa inyong buhay.
Maraming iba’t ibang klaseng droga ang naroroon.  Ang pinaka-karaniwan
na droga na yinoyosi ng mga tao dito sa Pilipinas ay ang marihuana. Ang
marihuana ay nagpaparamdam sa iyo ng malakas na damdamin. Pwede ito
ay kalungkutan o kasiyahan. Pag-yosi mo nito, bibilis ang kibo ng iyong
puso. Magiging pula and iyong mata, at palagin kang kulang sa tulog at
nagugutom. Pwede rin na umiba ang tingin mo sa mundo. And inyong

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
kapwa ay magiging inyong kaaway, ang kapatid mo magiging demonyo, at
iba pa. Ang pagyoyosi rin ng marihuana ay nagbibigay sa inyo ng problema
sa baga at puso. Isa pang halimbawa ng droga ay ang heroin. Ang heroin
ay pumapasok sa inyong katawan sa pamamagitan ng iniksyon o sa
paninigarilyo. Ang pag-iniksyon nito sa inong katawan ay nagbibigay ng
hilo, pahirap na huminga at antok. Sasakit ang inyong tiyan at masusuka
ka. Para sumarap ulit ang pakiramdam, nag-iiniksyon uli ng heroin ang
tao para mawala ang sakit ng ilang minuto. Marami pang iba’t ibang mga
droga na iniinom o yinoyosi ng mga tao, ang ecstasy, depressants,
methamphetamine, nicotine, cocaine at alak.

            Iniisip siguro ninyo, “Bakit naman nagdodroga sila kung ganun

lang pala ang mangyayari sa kanila?” May iba’t ibang sanhi ang mga tao sa
pagsisimula nag pagdodroga. Para sa iba, ito ang kanilang solusyon para
maka-iwas ng mga problema nila. Ang iba naman, para wala silang
maramdam na sakit. Sa ibang mga bata na walang kaibigan, ang kanilang
ginagawa ay nagdodroga para maging sikat sila. Ang iba naman ay nag-
eeksperimento para maintindihan nila ang sarili nila.

            Dapat natin alamin na ang pagdodroga ay hindi nakakatanggal ng

mga problema natin. Ang pagdodroga ay nagbibigay ng maraming
masamang epekto sa ating mga katawan. Kung halimbawa, may problema
ka sa bahay mo. Kung magsimula ka ng droga, siguro hindi ka magiging
masiyadong malungkot at magiging masarap na ang pakiramdam mo. Pero
pagkatapos ng ilang taon ibabalik din ito sa iyo. Magkakaroon ka ng
kanser sa baga o sa puso. Hindi ka magkakaroon ng mahaba at masayang
buhay.

            Ang pagdodroga ay ang pagtatapon lang ng inyong buhay.

Binigyan tayo ng desisyon. Magpili tayo ng mabuti.

 Source: www.health.nsw.gov.au

- Sa halimbawang ito, malinaw na ipinakita ang suliranin sa pagkalulon sa

iba’t ibang uri ng droga nng mga taong gustong makaiwas sa mga
problema o makaiwas sa sakit na kanilang nararamdaman o maari rin
namang naghahangad ng atensyon na hindi nila nakukuha sa mga taong
nakapaligid sa kanila. Dahil sa pagkalulon sa droga ay maaring maging
bunga ng masamang epekto sa katawan at pag-iisip ng isang tao. Dahil
ang kinalabasan o bunga na tinalakay sa teksto ay isang suliranin.
Kapansin-pansin din na sa bandang huiay nagbigay ito ng mga
posiblengsolusyon kung paano maiiwasan ang sanhi ng suliranin.

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 2. Paghahambing
 Nagpapakita ng pagkakaiba at pagkakatulad ng
anumang bagay, konsepto , o pangyayari

- Narito ang halimabawa ng teksto na naghahambing sa

pinagkukunang yaman ng kalikasan na maaring
renewable o non-renewable.

Kalikasan ay dapat pangalagaan

By: Charlene Calica
                       
          Ang kalikasan ang nagbibigay kula sa ating kapaligiran na sadyang
pinagkaloob ng ating panginoon. Dapat natin itong ingatan at alagaan.
Pahalagahan natin ang kalikasan, dahil pinagkukunan ito ng pagkain,
malinis na hangin at pangsangga sa anumang kalamidad na darating. At
ito ay mahalagang bagay na dapat nating palaguin at huwag abusuhin
para sa kapakanan sa susunod na henerasyon.
          Ang kalikasan ay pinagmulan ng iba't-ibang pinagkukunang
yaman. Ang mga yamang ito ay maaring renewable at non-renewable. Ano
nga ba ang renewable at non-renewable? Ang renewable energy ay mga
energy na napapalitan ng mabilis, hindi katulad ng non-renewable energy
na aabutin pa ng milyong taon. Ibig sabihin ang renewable energy ay isang
bagay na mabilis lamang itong palitan at halimbawa nito ay tulad ng
tubig, hangin, at solar energy. Kabaliktaran naman nito ang non-
renewable , dahil ang non-renewable ay matagal na mawala o maglaho.
Halimbawa nito ay carbon-based, organic na nagmula sa gasolina at oil o
gas. Dito rin nagmula ang materyales sa paggawa ng mga bahay at iba't-
ibang mga gusali. Ang kalikasan ay tumutulong na mabawasan ang mga
dumi at usok na dulot ng proseso ng produksiyon at pagkonsumo.
          Ngunit anong ginawa natin? Ito ay unti-unting winasak at inabuso
na kung saan-saan natin tinatapon ang basura sa dagat na kung saan
nilalason natin ang mga isda at manira pa. Dapat na hindi natin ito
ginawa. Sa una pa lang dapat nating pinangalagaan ang kalikasan dahil
tayo rin naman ang makikinabang nito. Kung ikukumpara mo ang
kalikasan noon at ngayon, ay ang dami na itong pinagbago.
          Kung mas lalo natin itong pababayaan. Dahil magkakaroon ito ng
maraming epekto sa kalikasan. Tulad ng pagkakaroon ng pagbaha,
landslide, Flashfloods at marami pang iba na makakasama sa ating
kalikasan. Halimbawa nito ay katulad ng bagyong Yolanda, nagkaroon ito
ng pagbaha at pagFlashFlood, Ang tanong, Ano ang sanhi nito? Isa na dito
ay ang pagpapabaya sa ating kalikasan.
          Ayon kay Bernie sa komento nya sa isang Blog Post, "Tunay nga na
mahalaga ang kalikasan sapagkat hindi mabubuhay ang tao kung wala
ito, nakadepende ang bawat tao sa kung ano ang maibibigay sa kanya ng
kapaligiran. Minsan sobra, minsan naman kulang, subalit hindi ito sapat
na dahilan upang tayo ay umabuso at dapat simulan natin ang pagbabago
ng ating mga sarili". 
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
         Ang kanyang pahayag ay makahulugan pero marami parin ang
pwedeng gawin para hindi ito mangyari ulit. Na kailangan gawin ang mga
wastong gawain, tulad ng wastong pagtapon ng basura, upang mabawasan
ang pagbaha. At alagaan ito ng may pagmamahal sa ating kalikasan

- Sa halimbawang teksto, maliwanag na ipinakita na nag kalikasan ay

pinagmulan ng iba’t ibang pinagkukunang yaman. Maaring
renewable energies at non-renewable energy na maaring may buti at
masamasamg dulot sa kalikasan . Ang dulot nito ay maaring
nakadepende sa kung sa wasto o maling gawain kung
pangangalagaan ang kalikasan at gagamitin ng wasto ang mga non-
renewable energies maiiwasan ang pagkasira ng kalikasan

1. Pagbibigay Depinisyon
 Ipinaliliwanag ang kahulugan ng isang
salita, termino o konsepto
 Maaring tungkol sa konkretong bagay o
ang halimbawa
 Mahalagang pag-ibahin ang kahulugang
denotatibo at konotatibo

- Naritoang halimbawa ng teksto na maglalahad ng iba’t ibang

depenisyon ng pambubulas o pagmamaton

Ang paghahari-harian, pagmamaton o pambubulas (Ingles: bullying)
ay isang uri ng pang-aapi o panunupil, na isa ring uri
ng ugaling mapanalakay, mapaghandulong, o agresyon na kinakikitaan ng
paggamit ng dahas, pamimilit o pamumuwersa, o koersiyon (sapilitan)
upang maapektuhan ang ibang tao, partikular na kung ang ugali ay
kinagawian at kinasasangkutan ng kawalan ng katimbangan o hindi patas
ang kapangyarihan. Maaari itong kasangkutan ng panliligalig na
binabanggit, pagsalakay o pamimigil na pangkatawan, at maaaring
nakatuon nang paulit-ulit sa isang partikular na biktima, marahil dahil
sa lahi, relihiyon, kasarian, seksuwalidad, o kakayahan.[1][2] Ang kawalan
ng balanse ng kapangyarihan o lakas ay maaaring isang kapangyarihan
panlipunan at/o lakas na pisikal. Ang biktima ng pangmamaton ay
paminsan-minsan tinutukoy bilang isang "puntirya" o ang "pinupukol".
Ang paghahari-harian ay kinabibilangan ng tatlong saligang mga uri
ng pang-aabuso – emosyonal, sinasambit, at pisikal. Karaniwang itong
kinasasangkutan ng mapitagang mga paraan ng pamumuwersa katulad
ng pananakot o intimidasyon. Ang paghahari-harian ay maaaring bigyan
ng kahulugan sa maraming iba't ibang mga kaparaanan.
Ang Nagkakaisang Kaharian ay kasalukuyang walang pambatas na
kahulugan ng pagmamaton,[3] samantalang ang mga estado ng Estados
Unidos ay mayroon mga batas na laban dito.
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Sumasaklaw ang paghahari-harian mula sa payak na isang tao sa isa
pang tao na paghahari-harian (nag-aastang parang hari) sa mas
kumplikadong pagmamaton kung saan ang maton ay maaaring mayroong
isa o maraming mga 'tenyente' na tila nagnanais na tulungan ang
pangunahing maton sa kanyang mga gawain ng paghahari-harian. Ang
paghahari-harian sa paaralan at sa pook ng trabaho ay tinatawag
ding pang-aabuso ng kauri o pang-aabuso ng kapantay na tao.[5] Sinuri
ni Robert W. Fuller ang pagmamaton sa diwa ng rankismo. Mayroon
ding pagmamaton sa Internet.
Maaaring maganap ang pagmamaton sa anumang konteksto kung saan
ang mga tao ay nakikipag-ugnayan o nakikipagkapwa sa bawat isa.
Kabilang dito ang paaralan, simbahan, mag-anak, trabaho, tahanan, at
pamayanan. Ito ay isa ring pangkaraniwang dahilan ng pagtulak na nag-
uudyok ng migrasyon. Maaaring umiral ang pagmamaton sa pagitan ng
mga pangkat na panlipunan, mga klaseng panlipunan, at pati na sa
pagitan ng mga bansa (tingnan ang jinggoismo). Sa katunayan, sa
sukatang pandaigdigan, ang nawawatasan o tunay mga kawalan ng
pagkakapantay-pantay sa pagitan ng mga nasyon, kapwa sa mga
sistemang pang-ekonomiya at sa mga sistemang pangtratado o
pangkasunduan, ay kadalasang binabanggit bilang ilan sa pangunahing
mga sanhi ng Unang Digmaang Pandaigdig at ng Ikalawang Digmaang
Pandaigdig.

- Ang halimbawang teksto na nagbibigay depenisyon sa

pagmamaton ay nagpapaliwanag ng iba’t ibang pagpapakahulugan,
kaganapan,gawain o bagay na may ipinapakita ayon sa manunulat
nito.
3. Paglilista ng klasipikasyon.
 Paghahati ng isang malaking paksa sa iba’t ibang
kategorya
 Nagsisimula sa pagtalakay sa pangkalahatang
ideya at bibigyang-kahulugan ang mga grupo sa
ilalim nito.

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 Relihiyon

Ang relihiyon ay isang kalipunan ng mga sistemang paniniwala, mga

sistemang kultural at pananaw sa daigdig na nag-uugnay ng sangkatuhan
sa espiritwalidad at minsan ay sa moralidad.[1] Ang maraming mga
relihiyon ay may mga mitolohiya, mga simbolo, mga tradisyon at mga
sagradong kasaysayan na nilalayon na magbigay kahulugan sa buhay o
ipaliwanag ang pinagmulan ng buhay o sansinukob. Ang mga ito ay
humahango ng mga moralidad, etika, mga batas relihiyoso o pamumuhay
mula sa mga ideya nito ng kosmos at kalikasan ng tao. Tinatayang may
mga 4,200 relihiyon sa mundo sa kasalukuyan. [2] Ang karamihan ng mga
relihiyon ay may organisadong mga pag-aasal, pinuno (gaya ng kaparian
at pastor) o tagapagtatag, isang depinisyon ng kung ano ang bumubuo sa
pagiging kasapi o pagsunod dito, mga banal na lugar at mga kasulatang
relihiyoso. Ang pagsasanay ng relihiyon ay kinabibilangan rin ng
mga ritwal, mga sermon, mga pag-alaala o benerasyon ng isang diyos, mga
diyos o mga diyosa, mga paghahandog, mga pista, mga transiya, mga
inisiasyon, mga puneral, mga matrimonyo, meditasyon, panalangin,
musika, sining, sayaw, o iba pang mga aspeto ng kultura ng tao. [3]
Ang salitang relihiyon ay minsang ginagamit upang ipalit
sa pananampalataya. Gayunpaman, ayon kay Émile Durkheim, ang
relihiyon ay iba sa pananamapalataya o paniniwalang pansarili o pribado
dahil ang relihiyon ay isang panininiwala na natatanging pang
panlipunan.
Ang salitang Tagalog na relihiyon na hinango sa Espanyol na religión o
Ingles na religion mula sa Lumang Pranses na religion (pamayanang
reliyoso) mula sa Latin na religionem (nom. religio) "paggalang sa sagrado,
paggalang para sa mga diyos, obligasyon, pagbubuklod sa pagitan ng tao
at mga diyos ay hinango mula sa Latin religiō na ang pinagmulan ay hindi
maliwanag. Ang posibilidad ay isa itong paghango mula sa muling
kinopyang *le-ligare na isang interpretasyong mula kay Cicero na nag-
uugnay ng lego (basa), i.e (muli) + lego sa kahulugan ng pagpili, muling
suriin o maingat na isaalang alang". Ang mga modernong skolar gaya nina
Tom Harpur at Joseph Campbell ay pumapabor sa paghango mula sa
ligare "buklod, umugnay" na malamang ay mula sa may panlaping re-ligar
i.e. re (muli) + ligar (muling makipag-ugnayan) na pinasikat ni Augustine
kasunod ng interpretasyon ni Lactantius. Ang paggamit mediebal ay
pumapalit sa orden sa pagtatakda ng mga magkakabuklod na pamayan
tulad ng mga orden na monastiko. Ayon sa pilolohistang si Max Müller,
ang ugat ng salitang Ingles na religion na salitang Latin na religio ay
orihinal na ginamit upang pakahulugan lamang ang "paggalang sa diyos o
mga diyos, maingat na pagninilay nilay ng mga bagay na pang-diyos,
kabanalan" na karagdagan pang hinango ni Cicero upang pakahulugang
dilihensiya. Inilarawan ni Max Müller na ang maraming mga ibang kultura
sa buong mundo kabilang ang Ehipto, Persia at India bilang may isang
katulad na istruktura ng kapangyarihan sa puntong ito ng kasaysayan.
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Ang tinatawag ngayong sinaunang relihiyon ay kanila lamang tinatawag
na "batas".

 Ang Prehistorikong relihiyon na isang pangkalahatang termino na

tumutukoy sa mga paniniwalang relihiyoso at kasanayan ng mga taong
prehistoriko. Ito ay sumasaklaw sa relihiyon ng mga panahong
Gitnang Paleolitiko (300,000 hanggang 50,000 taong
nakakalipas), Mesolitiko, Neolitiko.
o Relihiyon ng Gitnang Paleolitiko:
 Ang ilang pinakamaagang ebidensiya ng mga kasanayang
relihiyon ay mula sa panahong ito. Ang intensiyonal na libingan
na may mga isinamang bagay ang pinakamaagang matutukoy na
anyo ng pagsasanay relihiyon. Ito ay nagpapakita ng "isang
pagkabahala para sa namatay na lumalagpas sa pang-araw araw
na buhay."[16] Bagaman tinutulan ng ilan, ang ebidensiya ay
nagmumungkahing ang mga Neanderthal ang unang
mga hominid na intensiyonal na naglibing ng kanilang mga
namatay sa mga mabababaw na libingan kasama ng mga
kasangkapang bato at mga buto ng hayop. [17] Ang ilang mga
arkeologo ay nagmungkahi na ang mga lipunan ng Gitnang
Paleolitiko gaya ng mga Neanderhtal ay maaaring nagsanay ng
pinakamaagang anyo ng totemismo o pagsamba ng hayop bukod
sa kanilang paglilibing ng mga namatay. Iminungkahi ni Emil
Bächler ang ebidensiyang arkeolohikal na ang isang malawakang
kulto ng oso ng mga Neanderthal ay umiral noong Gitnang
Paleolitiko.[18]

Mga relihiyon ng Panahong Tanso (3300 BCE hanggang 1200 BCE)

at Panahong Bakal (mula 1200 BCE) na kinabibilangan ng mga
sumusunod::

Mga relihiyon ng Sinaunang Malapit na Silangan na sinanay

sa Sinaunang Malapit na Silangan. Ang pinakamaagang sanggunian
ng mga relihiyong ito ay mula 2500 BCE na pumapayag na
masulyapan ang mga mitolohiyang Mesopotamian at Ehipsiyo. Ang
mga sinaunang kabihasnan sa Sinaunang Malapit na Silangan ay
malalim na naimpluwensiyahan ng kanilang mga paniniwalang
espiritwal.[22] Sila ay naniniwala na ang aksiyon ng diyos ay
umiimpluwensiya sa lahat ng mga pangdaigdigang bagay. Sila ay
naniniwala rin sa dibinasyon o kakayahan na manghula ng
hinaharap.[22] Ang mga omen ay kadalasang isinusulat sa sinaunang
Ehipto at Mesopotamia.[22] May mga malawak na kasanayan ang
mga relihiyon sa Sinaunang Malapit na Silangan na karaniwang
pinagsasaluhan: Mga Puripikasyon at mga ritwal ng paglilinis, mga
templo, mga pista, mga batas na moral o legal, mga saserdote o

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 pari, mga himno at panalangin, mga propesiya at mga propeta,
kabilang buhay, mga diyos, anghel/espirito at demonyo at
mga multo, mga nagagalit na diyos, mga mito ng paglikha at mga
manlilikhang diyos/diyosa, mga paghahandog (handog na hayop at
halaman, mga libasyon), politeismo ngunit ang ilan gaya ng Ehipto
ay henoteistiko (pagsamba sa iisang diyos ngunit tumatanggap sa
pag-iral ng ibang mga diyos) o monolatrista gaya ng Mardukite. Ang
Israel sa simula ay politeistiko ngunit tumungo
sa monolatrismo (pagsamba sa isang diyos ngunit kumikilala sa
pag-iral ng ibang mga diyos) at kalaunan ay
naging monoteistiko pagkatapos ng ika-6 siglo
BCE, teokrasya, dibinasyon (dibinasyon sa pamamagitan ng mga
panaginip, dibinasyon sa pamamagitan ng palabunutan) at iba pa.
Ang mga relihiyon ng Sinaunang Malapit na Silangan ay
kinabibilangan ng mga sumusunod:

Relihiyong Assyro-Babilonian
 Relihiyong Sumerian
 Mitolohiyang Mesopotamian
 Relihiyon ng Elam
 Relihiyon ng Sinaunang Ehipto
 Atenismo ang relihiyong monoteistiko na itinatag ng paraon
na si Akhenaten noong mga 1348/1346 BCE
 Relihiyong Cananeo na mga relihiyon sa Levant gaya ng Ugarit
 Mitolohiyang Hittite, Mitolohiyang Hurrian
 Urartu
 Relihiyong Minoan Mesopotamia
 Relihiyon ng mga Israelita
o Relihiyon ng Sinaunang Roma
o Relihiyon ng Sinaunang Gresya
o Vedismo ng India.
o Panahong Axial
Mga Relihiyong Abrahamiko
Ang mga Mga Relihiyong Abrahamiko ang mga relihiyon na nag-aangkin
ng karaniwang pinagmulan kay Abraham.[23] o kumikilala sa tradisyong
pang-espiritwal na nauugnay sa kanya.[24][25][26]

 Ang Hudaismo ang relihiyon na nagmula sa bansang Israel na

pinaniwalaang lumitaw noong Panahong Bakal (ca. 1200 BCE). Ang
mga Israelita ay inaangking ang mga inapo ni Jacob (na pinangalanang
Israel) na anak ni Isaac na anak naman ni Abraham. Ang mga inapo ng
mga patriarkang ito na mga Israelita ay itinuturing na bansang
hinirang ng diyos na si YHWH. Ang mga Israelita ay nakipagtipan kay
YHWH na siya ang kanilang magiging diyos at ang Israel ang kanyang
magiging bayan. Ang kasalukuyang nanaig na Hudaismo mula pa
noong ika-6 siglo CE ang Rabinikong Hudaismo. Hindi tinatanggap ng
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 mga Hudyo ang Bibliya ng mga Kristiyano (Bagong Tipan) at hindi sila
naniniwalang si Hesus ang mesiyas.
 Ang Kristyanismo ang relihiyong batay sa mga katuruan
ni Hesukristo na pinaniwalaang umiral noong unang siglo CE. Siya ay
pinaniniwalan rin ng mga Kristiyano na tagapagligtas at
ang mesiyas na inaasahan ng mga Hudyo. Si Hesus ay pinaniwalaan
ring inapo ni Abraham. Ang Kristiyanismo ay nahahati sa pangunahing
tatlo mga sekta; Katolisismo, Silangang Kristiyanismo (na
kinabibilangan ng Silangang Ortodokso, Oriental na
Ortodokso, Simbahan ng Silangan) at Protestantismo na humiwalay sa
Romano Katolisismo noong ika-16 na siglo. Ang mga sektang ito na
nahahati pa sa iba't ibang mga sekta. Marami ring mga sekta ng
Kristiyanismo na kamakailan lang lumitaw gaya ng Mormonismo,
mga Adbentista (Sabadista), Jehovah's Witnesses, mga Baptist,
mga Ebanghelikal, mga karismatiko at marami pang iba.
 Ang Islam ang relihiyon na itinatag ng Muslim na Propeta na
si Muhammad noong ika-7 siglo CE. Ang anak ni Abraham sa labas na
si Ismael ay pininiwalaang propeta sa Islam at ninuno ni Muhammad.
Ang Islam ay dominante sa Hilagang Aprika, Timog Asya at Gitnang
Silangan. Katulad ng Kristyanismo ang Islam ay nahahati pa sa mga
pangunahing sektang Shia at Sunni na nahahati pa sa iba't ibang mga
sekta. Ang mga Muslim ay naniniwala sa mga propeta ng Bibliya
kabilang si Hesus ngunit hindi tinatanggap ang
kasalukuyang bibliya ng mga Hudyo at Kristiyano sa paniniwalang ang
mga ito ay naglalaman ng korupsiyon.
 Pananampalatayang Bahá'í ay isang relihiyon na tinatanggap ang
lahat ng mga propeta galing sa Hudaismo, Kristyanismo at Islam, at
mayroong rin mga dinagdag na mga propeta katulad ng kanilang
tagapagtatag Bahá'u'lláh.
 Mayroong mga maliliit na mga grupo nasa ilalim ng relihiyong
Abrahamiko katulad ng Druze, Rastafari, Mandaeismo, atbp.

Mga relihiyong Indiyano[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang Mga Relihiyong Indiyano ay sinimulan o sinasanay sa
subkontinente ng Indiya.

 Ang Vedismo ang relihiyon ng mga sinaunang Indiyano sa panahong

Vedic (1500 BCE hanggang 500 BCE[27])na nagsasalita ng maagang
Lumang mga dialektong Indiko na nagmula sa wikang Proto-Indo-
Europeo. Ito ang historikal na predesesor ng Hinduismo. Ang liturhiya
ay naingatan sa tatlong mga Vedic Samhitas: the Rigveda, Sama-
Veda at Yajur-Veda. Sa mga ito, ang Rigveda ang pinakamatanda na
isang kalipunan ng mga himno na may petsang 1700 BCE hanggang
1100 BCE at posibleng may petsang mula pa noong 4000 BCE.[28]
 Ang Hinduismo ay isang synecdoche na naglalarawan ng mga
magkakatulad na pilosopiya ng Vaishnavismo, Shaivismo at mga
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 kaugnay na pangkat na sinanay o itinatag sa subkontinenteng
Indiyano. Ang mga konseptong karaniwang pinagsasaluhan ng mga ito
ay kinabibilangan
ng karma, caste, reinkarnasyon, mantras, yantras at darśana. Ang
Hinduismo ang pinakamatandang aktibo pa ring relihiyon sa
kasalukuyan. Ang Hinduismo ay hindi isang monolitikong relihiyon
ngunit isang kategoryang relihiyoso na naglalaman ng mga dose
dosenang magkakahiwalay na mga pilosopiya ng pinagsama bilang
Sanātana Dharma na pangalan na ang Hinduismo ay kilala sa buong
kasaysayan ng mga tagasunod nito.
 Ang Hainismo na pangunahing itinuro ni Parsva (ika-9 na siglo BCE)
at Mahavira (ika-6 siglo BCE) ay isang sinaunang relihiyon ng Indiya
na nag-aatas ng isang landas na hindi marahas para sa lahat ng mga
anyo ng nabubuhay na nilalang sa mundong ito. Ang mga Hain ay
pangunahing matatagpuan sa Indiya.
 Ang Budismo ay itinatag ni Siddharta Gautama noong ika-6 siglo BCE.
Ang mga buddhist ay naniniwala na si Gautama ay naglayon na
tulungan ang mga may kamalayang nilalang na wakasan ang kanilang
pagdurusa (dukkha) sa pamamagitan ng pag-unawa sa tunay na
kalikasan ng phenomena at sa gayon ay tumatakas sa siklo ng
pagdurusa at muling kapanganakan (saṃsāra) na pagtatamo
ng Nirvana. Ang dalawang kilalang bagong mga sektang Budismo
ang Hòa Hảo at ang Dalit na Budismo na hiwalay na umunlad noong
ika-20 siglo.
o Ang Theravada Budismo na pangunahing sinasanay sa Sri Lanka at
Timog Silangang Asya ay nagsasalo ng ilang mga katangian ng mga
relihiyong Indiyano. Ito ay batay sa isang malaking kalipunan ng
mga tekstong tinatawag na Kanon na Pali.
o Ang Mahayana Budismo (o ang Dakilang Sasakyan) ay nagsimula sa
pagpapaunlad nito sa Tsina at sinasanay pa rin sa Vietnam, Korea,
Hapon, Europa at Estados Unidos. ito ay kinabibilangan ng mga
hindi magkakatulad na katuruan gaya ng Zen, Dalisay na Lupain
at Soka Gakkai.
o Ang Vajrayana Budismo ay unang lumitaw sa Indiya noong ika-3
siglo CE. Ito ay sinasanay sa mga rehiyong Himalaya at sa buong
Asya.
 Ang Sikhismo ay isang relihiyon na itinatag batay sa mga katuruan
ni Guru Nanak at 10 mga sunod sunod na Gurung Sikh noong ika-15
siglo sa Punjab. Ang karamihan nito ay matatagpuan sa Indiya.

Mga relihiyong Iraniano[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang mga relihiyong Iraniano o relihiyong Irani ang mga sinaunang
relihiyon na ang mga ugat ay nauna sa Islamisasyon ng Iran. Sa
kasalukuyan, ang mga relihiyong ito ay sinasanay lamang ng mga
minoridad.

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 Ang Zoroastrianismo ay isang relihiyon at pilosopiya na batay sa mga
katuruan ng propetang si Zoroaster noong ikaanim na siglo BCE. Ang
mga Zoroastrian ay sumasamba sa manlilikhang si Ahura Mazda. Sa
Zoroastrianismo, ang kabutihan at kasamaan ay may mga natatanging
pinagmulan. Ang masama ay sumusubok na wasakin ang nilikha ni
Ahura Mazda at ang kabutihan ay sumusubok na panatilihin ito. Ang
relihiyong ito ay pinaniniwalaan ng mga skolar na may malaking
impluwensiya sa mga mga paniniwala sa Hudaismo.
 Ang Mandaeismo ay isang monoteistikong relihiyon na may malakas na
pananaw ng daigdig na dualistiko. Ang mga Mandean ay minsang
tinatawag na mga Huling Gnostiko.
 Ang mga relihiyong Kurdish ay kinabibilangan ng mga tradisyonal na
paniniwala ng Yazidi, Alevi, at Ahl-e Haqq. Ang mga ito ay minsang
tinatawag na Yazdânismo.
Mga relihiyong katutubo[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Relihiyong katutubo ay tumutukoy sa hindi mas organisadong mga
pagsasanay ng mga katutubo. Ito ay tinatawag
ring paganismo, shaminismo, animismo, pagsamba ng ninuno, relihiyong
pang-aina o totemismo. Ang kategoryang relihiyong katutubo ay
pangkalahatang kinabibilangan ng anumang relihiyon na hindi bahagi ng
isang organisasyon. Ang mga modernong neopagano ay humahango mula
sa relihiyong katutubo para sa inspirasyon.

 Ang Aprikanong tradisyonal na relihiyon ay isang kategorya na

kinabibilangan ng anumang uri ng relihiyon na sinanay sa Aprika bago
ang pagdating Islam at Kristiyanismo gaya ng relihiyong Yoruba o
relihiyong San. Maraming mga iba't ibang relihiyon na pinaunlad ng
mga Aprikano sa Amerika na hinango sa mga paniniwalang Aprikano
kabilang Santería, Candomblé, Umbanda, Vodou, at Oyotunji.
 Ang mga relihiyong katutubo ng mga Amerika ay kinabibilangan ng
relihiyon ng Aztec, relihiyon ng Inca, relihiyon ng Maya, at mga
modernong paniniwalang Katoliko gay ang Birhen ng Guadalupe. Ang
relihiyon ng katutubong Amerikano ay sinasanay sa buong kontinente
ng Hilagang Amerika.
 Ang kulturang Aborihinal na Australya ay naglalaman ng isang
mitolohiya at mga sagradong kasanayan na katangian ng relihiyong
katutubo.
 Ang relihiyong katutubo ng Tsinana sinasanay ng mga Tsino sa buong
mundo ay pangunahing isang panlipunang pagsasanay kabilang ang
mga popular na elemento ng Confucianismo at Taoismo na may ilang
mga labi ng Mahayana Budismo. Ang karamihan ng mga Tsino ay hindi
kumikilala sa mga sarili nito bilang reliyoso sanahi ng malakas na
impluwensiyang Maoista ngunit ang pagsunod sa mga seremonyang
relihiyoso ay nananatiling karaniwang. Ang mga bagong kilusang ito ay
kinabibilangan ng Falun Gong at I-Kuan Tao.

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 Ang tradisyonal na relihiyong Koreano ay sinkretikong pagsasama ng
Mahayana Budismo at shamanismong Koreano. Hindi tulad
ng Shinto ng Hapon, ang shamanismo ng Korea ay hindi kailanman
isinabatas at ang Budismo ay hindi kailanman ginawang
pangangailangang panlipunan.
 Ang tradisyonal na relihiyong Hapones ay pagsasama ng Mahayana
Budismo at sinaunang katutubong mga kasanayan na isinabatas
bilang Shinto noong ika-19 siglo. Ang mga Hapones ay nagpanatili ng
kaugnayan sa parehong Budismo at Shinto sa pamamagitan ng mga
seremonyang panlipunan ngunit ang kawalang relihiyon ay karaniwan
sa bansang Hapon. Ang pananampalatayang ito'y naniniwala sa Kami,
mga spiritong naninirihan sa mundo.
 Ang katutubong relihiyon sa Pilipinas ang animismo na sinanay bago
ang pagdating ng mga Kastila. Ito ay kalipunan ng mga paniniwala
gaya ng paniniwala sa mga espirito, mga diwata at iba pa. Kabilang sa
mga sinasambang diyos ay sina Bathala, Adlaw, Mayari, Tala, Kan-
Laon at iba pa. Ang iba ay nagsasanay ng pagsamba sa mga ninuno o
mga anito. Ang paniniwalang mga katutubo sa Pilipinas na
pinaniniwalaan pa rin ng ilan hanggang sa kasalukuyan ay
kinabibilangan ng paniniwala sa mga pamahiin, mangkukulam,
mambabarang, aswang, dwende at iba pa.
Ang mga sosyolohikal na klasipikasyon ng mga kilusang relihiyon ay
nagmumungkahi na sa loob ng anumang ibinigay na pangkat relihiyoso,
ang isang pamayanan ay maaaring kamukha ng iba't ibang mga uri ng
istruktura kabilang ang "mga simbahan", "mga denominasyon", "mga
sekta", "mga kulto" at "mga institusyon".

- Ang tekstong impormatibo ang iba’t ibang klasipikasyon

manipestasyon ng relihiyon sa iba’t ibang bansa sa iba’t ibang
panahoN.
-
Aralin 15 :Elemento ng Tekstong Impormatibo

1) Layunin ng may Akda- Nilalahad dito ang pangunahing ideya sa

pamamagitan ng paglalagay ng pamagat.

2) Pangunahing Ideya- dito dagling inilalahad ang pangunahing ideya sa

tekstong impormatibo. Ginagamit nito Organizational Markers upang
makita at mabasa agad ng mambabasa ang pangunahing ideya.

3) Pantulong na kaisipan- makatulong mabuo sa isipan ng mga

mambabasa ang pangunahing ideya nais niyang maitanim o maiwan sa
isipan.

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
4) Mga Estilo sa Pagsususlat, Kagamitan, Sangguniang magtatampok sa
mga bagay na binibigyan-diin:

a) Paggamit ng mga nakalarawang representasyon- paggamit ng

larawan, diagramo chart.

b) Pagbibigay diin sa mga mahahalagang salita- pag bold ng letra,

gawing italic o ang paglalagay ng guhit sa mga salita. Upang mabigyan
diin ang mahahalagang salita.

c) Pagsusulat ng mga Talasanggunian- paglalagay ng credits upang

mapatunayan ang totoo (Bibliography
Ayon kay Yuko Iwai (2007) sa artikulung “Developing ESL/EFL
Learner’s Reading Crisis: Why poor Children Fall Behind” Mahalagang
hasaain ng isang mahusay na mamababasa ang tatlong kakayahan
upang unawain ang mga tekstong impormatibo. Ang mga kakayahang
ito ay ang pagpapagana ng mga imbak na kaalaman, pagbuo ng mga
hinuha, pagkakaroon ng mayamang karanasan.

Aralin16 : Kakayahan upang unawain ang Tekstong

Impormatibo.
Pagpapagana ng imbak na kaalaman
May kinalaman sa pag-alala ng mga salita at konseptong dati ng
alam na ginagamit sa teksto upang ipaunawa ang mga bagong
impormasyon sa mambabasa.
Halimabwa:
kung nag babasa ang isang mag-aaral tungkol sa iba’t ibang uri ng
pamumuno, maari niyang balikan ang nauna na niyang nalalaman
tungkol sa presedente, minister, o iba pang uri ng pinuno upang
iugnay sa mga bagong matutuklasang impormasyon.
Pagbuo ng hinuha
May kinalaman sa pagbasa ng mga bahagin ng teksto na hinfi
gaanong malinaw. Ito ay matalinong paghula ng maaaring kahulugan
ng isang bahagi na hindi direkta o tahasang ipinaliwanag sa teksto.
Mahalagang sanayin ng isang mambabasa ang kritikal na pag-iisip sa
ganitong mga kaso upang hindi maantala ang pagbabasa sa kabuoan
ng teksto.
Pagkakaroon ng mayamang karanasan
Mahalaga rin ang pagkaroon ng mayang karansan sa pagbasa ng
iba’t ibang teksto at pagdanas sa mga ito.
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Halimbawa:
Kung ang isang mambabasa ay may malawak na karanasan at
pag-unawa sa iba’t ibang uri ng hayop, mas magiging madali na sa
kaniya ang pagbuo ng mga kategorya at pagunawa sa iba’t ibang grupo
nito sa batay sa mga katangiang kaniya nang nasaksihan.

- Sa kabuuan, mas madaling nauunawaan ang kaghulugan ng

isang tekstokung agad na nakukuha ng mambabasa ang gamit
na padron o estruktura ngpaglalahad ng manunulat sa
isang tekstong impormatibo. Kapag naunawaan angestruktura,
nabubuo sa sip ng mambabasa ang kabuuang balangkas na
nakatutulongsa kaniya upang unawain ang kahulugan at ugnayan
ng bawat bahagi nito

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 (Ito po yung Review or Balik-
aral)

Gawain 1: Mula sa paksang tinalakay na uri tekstong impormatibong

sanhi at bunga na may pamagat na “ Pagdodroga” :
Tukuyin mga mga salitang nagpapahayag ng Sanhi at
Bunga. Isulat ang kasagutan sa loob dayagram.

_______ _______ _______ _______

Sanhi

Bunga

_______ _______ _______ _______

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Gawain 2 Mula sa paksang tinalakay na uri tekstong impormatibong
paghahambing na may pamagat na “Kalikasan ay Dapat
Pangalagaan” : Tukuyin mga mahalagang salitang
pinaghambing sa tekstong binasa at pagkatapos ay ibigay ang
mga kahulugan ang mga katangian binaggit sa teksto. Isulat
ang kasagutan sa loob Venn dayagram.

Pinagka
iba

renewable Non-
renewable

Pagkak
atulad

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Gawain 3 Mula sa paksang tinalakay na uri tekstong impormatibong
paggbibigay depenisyon na may pamagat na “Pambubulas o
pamamaton” : Itala ang mga ibinigay na kahulugan nito sa loob
ng dayaram na nasa ibaba. At pagkatapos ay sumulat ng
sariling halimbawang teksto tungkol sa pambubulas sa
teknolohiya, gumamit ng mga cohesive devices sa gagawing
pagsulat.Kumuha ng angkop na datos upang mapaunlad ang
sariling tekstong isusulat.

____________ ____________
____________ ____________

Pambubulas
Kahulugan sa loob ng
teksto

______________ ____________
_____________ ____________

Pambubulas o Pagmamaton sa Social Media

(Tekstong nagbibigay bibigay kahulugan)

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Gawain 4 Mula sa paksang tinalakay na uri tekstong impormatibong
paglilista ng klasipikasyon na may pamagat na
“Relihiyon” : Itala ang klasipikasyon inilahad tungkol sa
relihiyon. At pagkatapos ay Ilahad ang mg kaisipang
nakapaloob sa binasang teksto.Mula sa kaisipang, iugnay
ang binasang teksto sa sarili, pamilya , komunidad, bansa
at daigdig

.
. .
. .

. Reliihiyon .
Kaisipan______________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________

Sarili____________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Pamilya_________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Komunidad_____________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
bansa___________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
daigdig__________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

(Ito po yung bahagi ng

Discussion of Activity 1/
Lesson)

Gawain 5 : Sumulat ng isang tiyak na halimbawa ng tekstong

impormatibo tukad ng isang biograiya, maaring sariling
biograpiya o sa iba.Pagkatapos ay itala ang mga elemento ng
tekstong impormatibo mula sa iyong isnulat na teksto.

Lubos na Maaring Hindi

Naisagawa
Pamantayan naisagawa naisagawa naisagawa
(20%)
(25%) (15%) (5%)
Napakahusay na Hindi kakikitaan
Pagkamalikhain Di-gaanong
naipamalas ang Naging malikhain ng
(25%) malikhain SA
pagkamalikhain sa sa paglalahad pagkamalikhain
paglalahad
paglalahad SA paglalahad
Pagkakabuo Di-gaanong
Napakahusay na Mahusay na nabuo Di nabuo ang
(25%) nabuo ang
nabuo ang gawain ang gawain gawain
gawain
Napakahusay ang Mahusay ang Di-gaanong
Di naipaliwanag
Kalinawan pagpapapaliwanag pagpapapaliwanag naipaliwanag
ang mga
(25%) sa mga layunin sa mga layunin ang mga layunin
layunin nais
nais nais nais
isakatuparan
maisakatuparan maisakatuparan maisakatuparan
Pagsunod sa Di-gaanong
Napakahusay sa Mahusay na Di-nasunod ang
Panuto nasunod ang
pagsunod sa nasunod ang mga panuto na
(25%) mga panuto na
panuto na ibingay panuto na ibingay ibingay
ibingay

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Biograiya:
_____________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

Elemento ng tekstong impormatibo

1) Layunin sa akda-
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

2) Pangunahing Ideya-
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
3) Pantulong na kaisipan
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
4) Mga Estilo sa Pagsusulat, Kagamitan, Sangguniang magtatampok sa
mga bagay na binibigyan-diin:

a) Paggamit ng mga nakalarawang representasyon-

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
b) Pagbibigay diin sa mga mahahalagang salita
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 (Ito po yung Generalization)

Gawain 6 :Naiisip –Nararamdaman-Gagawin -Ibahagi ang katangian at kalikasan

ng iba’t ibang teksto binasa itala ito sa hanay ng naiisip , Itala naman
sa nararamdaman an gang kaisipang nakapaloob sa binasamng teksto
sa sarili, pamilya, komunidad bansa at daigdig, at sa huling bahagi
naman na gagawin ay sumulat ng sariling halimbawa ng tekstong
impormatibo gamit ang cohesive devise.

Naiisip Nararamdaman Gagawin

___________________ ___________________ ___________________

___________________ ___________________ ___________________
___________________ ___________________ ___________________
___________________ ___________________ ___________________
___________________ ___________________ ___________________
___________________ ___________________ ___________________
___________________ ___________________ ___________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 (Ito po yung Application)

Gawain 7 Sumulat ng isang halimbawa ng tekstong impormatibo tulad ng

balita sa pahayagan. Balita tungkol sa napapanahong isyung
panlipunan. Kumuha o kumalap ng mga angkop na datos
upang mapaunlad ang sariling tekstong isusulat.
Lubos na Maaring Hindi
Naisagawa
Pamantayan naisagawa naisagawa naisagawa
(20%)
(25%) (15%) (5%)
Napakahusay na Hindi kakikitaan
Pagkamalikhain Di-gaanong
naipamalas ang Naging malikhain ng
(25%) malikhain SA
pagkamalikhain sa sa paglalahad pagkamalikhain
paglalahad
paglalahad SA paglalahad
Pagkakabuo Di-gaanong
Napakahusay na Mahusay na nabuo Di nabuo ang
(25%) nabuo ang
nabuo ang gawain ang gawain gawain
gawain
Napakahusay ang Mahusay ang Di-gaanong
Di naipaliwanag
Kalinawan pagpapapaliwanag pagpapapaliwanag naipaliwanag
ang mga
(25%) sa mga layunin sa mga layunin ang mga layunin
layunin nais
nais nais nais
isakatuparan
maisakatuparan maisakatuparan maisakatuparan
Pagsunod sa Di-gaanong
Napakahusay sa Mahusay na Di-nasunod ang
Panuto nasunod ang
pagsunod sa nasunod ang mga panuto na
(25%) mga panuto na
panuto na ibingay panuto na ibingay ibingay
ibingay

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 (Ito po yung Assessment)

Pagsasanay 1
Panuto : hanapin at bilugan sa loob ng kahon ang mga halimbawa ng
tekstong impormatibo.
1. Pahayagan (news paper)
2. Encyclopedia
3. Posters
4. Talambuhay
4. Aklat
5. Mga tala (notes)
6. Listahan (directory)
7. Diksyunaryo
8. Ulat
9. Mga legal na dokumento

L E G A L N A D O K U M E N T O
D I K S Y U N A A O P T A L I D
O P O S T E B H M S A A K L A I
Y O U P J D A F A T H L L N S K
R S L T M Y V S L E A A A A N S
A T A R A U R G A R Y M A G A Y
N R K G G E I O T S A B K A H U
U O A L T U L K A S G U L Y A N
Y N F S L E G A G S A H A A T A
S O O Y A H U B M A L A T H S R
K P A H A Y A G E M O S A A I E
I E N C Y C L O P E D O E P L E
D I A I D E P O L C Y C N E A U

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Pagsasanay 2 :
Panuto : Hanapin sa hanay b ang kahulugan ng mga salitang hinahnap sa
hanay A. Isulat sa patlang ang titik ng tamang sagot.

Hanay A Hanay B

2. ______Sanhi- Bunga
3. ______Paghahambing
4. ______Pagbibigay
Depinisyon
5. ______Paglilista ng
klasipikasyon.
6. ______Tekstong
impoormatibo
7. ______Layunin ng may
Akda-
8. _____Pantulong na
kaisipan-
9. ______Pangunahing
Ideya-
10. ______Encyclopedia
11. ______Mga Estilo sa
Pagsusulat
A. Nagpapakita ng
pagkakaugnay ng pangyayari
B. Paghahati ng isang malaking
paksa sa iba’t ibang
kategorya
C. Ipinaliliwanag ang
kahulugan ng isang salita,
termino o konsepto
D. pinakita ang relasyon ng
dalawang bagay : kung bakit
nangyari ang isang bagay
(sanhi) at naging resulta
E. Tinatawag ding expositori, ay
isang anyo ng pagpapahayag
na naglalayong magpaliwanag
at magbigay impormasyon
F. Nilalahad dito ang pangunahing
ideya sa pamamagitan ng
paglalagay ng pamagat.
G. Ginagamit nito Organizational
Markers upang makita at mabasa
agad ng mambabasa ang
pangunahing ideya.
H. makatulong mabuo sa isipan ng
mga mambabasa ang
pangunahing ideya nais niyang
maitanim o maiwan sa isipan.
I. Ito ay isang halimbawa ng
teksto
J. Paggamit ng mga nakalarawang
representasyon- paggamit ng
larawan, diagramo chart.

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 (Ito po yung
Additional Activities)

Gawain 8: Mula sa halimbawa ng tekstong impormatibo tulad ng

encyclopedia o iba pang aklat tukuyin ang iba pang kahulugan
at katangian ng mahahalagang salitang ginamit ng ibat ibang
uri ng tekstong binasa.
Droga:
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Relihiyon:
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Kalikasan:
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Renewable
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Non-Renewable
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Pambubulas
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Gawain 9 : Sagutin ang mga susmusunod na tanong batay sa
nauunawaan sa aralin.
1. Ano –ano ang iba’t ibang uri ng tekstong impormatibo ?Ipaliwanag
ang pagkakaiba ng bawat isa batay sa iyong naging pag-unawa sa
aralin?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

2. Ano ang mga layunin ng tekstong impormatibo?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

3. Ano-ano ang mga kakayahan upang maging mabisa ang pang-unaw

sa isang tekstong impormatibo?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

4. Bakit mahalaga ang malawak na bokabularyo sa pag-unawa ng

tekstong impormatibo?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
5.Naniniwala ka bang mahalaga ang malawak na karanasan upang
makabo o makaunawa ng isang mahusay na tekstong impormatibo ?
pangatwiranan ang iyong sagot>
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
PULSO NG MAG-AARAL

Madali Katamtaman Mahirap

Narito ang mga natutuhan kong kaalaman sa aralin na ito.

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

ü _____________________________________________________________

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Sanggunian

Aklat:

De Laza, C. S. Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang Uri ng Teksto Tungo sa

Pananaliksik. Manila: Rex Bookstore, Inc.

Lartec, J. K. et. Al. (2011). Introduksiyong Modyular sa

Pananaliksik.Mandaluyong City: Anvil Publishing, Inc.

Guerrero, Perla P. et. Al.,Kayumanggi : Batay sa Kurikulum na K-12(Grade

VII-Ikalawang Markahan. Cavite: LEO-ROSS Publishing

Guerrero, Perla P. et. Al.,Kayumanggi : Batay sa Kurikulum na K-12(Grade

VII-Unang Markahan. Cavite: LEO-ROSS Publishing

Pacay III, W. L.,(2016). Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Uri ng Teksto

Tungo sa Pananaliksik. Pasay City: JFS Publishing Services, Inc.

Tanawan, D. S. et. Al.(2011) Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik.

Quezon City: Trinitas Publishing , Inc.

Pagbasa at Pagsulat(2017). Iba’t Ibang Uri ng Pagbasa. Nakuha noong

Hulyo 12, 2020 galing sa
pagbasaatpagsulat.wordpress.com/2017/03/11/ibat-ibang-uri-ng-
pagbasa/

Internet
Stem2 (2016)Iba’t ibang uri ng tekstong impormatibo : Para sa iyong
kaalaman .Nakuha noong Hulyo 13, 2020 galing sa
http://uringteksto.blogspot.com/2016/12/tekstong-deskriptibo.html
Villanrez, K.C . Tekstong Impomatibo para sa iyong kaalaman nakuha
noong Hulyo 13, 2020. galing
https://www.academia.edu/33824138/Tekstong_impormatibo_Para_sa
_iyong_Kaalaman
Friedlander, J. , Pagdodroga : Sanhi at Bunga. Nakuha noong Hulyo 13,
2020 galing sa https://sites.google.com/a/my.xs.edu.ph/jason-
friedlander-14/filipino-1/sanhi-at-bunga-ng-pagdodroga
Wikepedia . (2016).Paghahari-harian Nakuha noong Hulyo 13, 2020
galing sa https://tl.wikipedia.org/wiki/Paghahari-harian
Wikepedia . (2020).Relihiyon. Nakuha noong Hulyo 13, 2020 galing sa
https://tl.wikipedia.org/wiki/Paghahari-harian

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
Rudz06. (2017) Mga Elemento Ng Tekstong Impormatibo At Kahulugan Ng
Bawat Elemento. Nakuha noong Hulyo 13,
2020https://brainly.ph/question/1029454

Alejandra Maria.(2019). Fish Bone Skeleton Clip Art - Fish Bone Vector
Png, Transparent Png.Nakuha noong Hulyo 13, 2020 galing sa
https://www.kindpng.com/imgv/hwimox_fish-bone-skeleton-clip-art-
fish-bone-vector/
Calica, C.(2016). Kalikasan ay dapat pangalagaan. Nakuha noong Hulyo
13, 2020 galing sa
http://srnhshumssnews.blogspot.com/2016/11/kalikasanay-dapat-
pangalagaan.html

KAGAWARAN NG EDUKASYON
REPUBLIKA NG PILIPINAS
 REPUBLIKA NG PILIPINAS
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Pre-test Gawain 1 Gawain 2.
M
T
T
M
T
M
M
T
T
M
M
T
M
T
T
Gawain 3 Gawain 4 Gawain 5
 REPUBLIKA NG PILIPINAS
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Gawain 6 Gawain 7-8 Pagsasanay 2
B
A
C
D
E
F
H
G
I
J
Gawain 3
Pagsasanay 1