SJHK 3113-SEJARAH SABAH dan

SARAWAK 1945-1963
Membincangkan perkembangan politik di
Sabah dan Sarawak selepas 1963.

Nama: Yeoh Sin Ying

Nama pensyarah:Pn. Lim Li Bin
 BAH
SA
 Krisis Politik
• Parti politik di Sabah menjalankan politik perkauman.
Peristiwa: Perselisihan di antara dua buah parti politik
bumiputera yang utama iaitu Parti United Pasokmomugun
Kadazan Organization (UPKO) dan United Sabah
National Organization (USNO)
Disebabkan Donald Stephens dan Datu Mustapha cuba
meluaskan pengaruh masing-masing.
• UPKO- Mementingkan negeri Sabah dan kaum
kadazan (bersifat kenegerian)
• USNO- Bersuara kaum bumiputera Islam ingin
bekerjasama dengan Kerajaan Pusat dan Parti
Perikatan Tanah Melayu.
Donald Stephens dilantik sebagai Ketua Menteri Sabah
Tidak
Datu Mustapha dilantik sebagai Yang Dipertuan Negara bersefahaman
Sabah

Donald Stephens melantik John B. Dusing sebagai

Setiausaha Negeri Sabah dan ditentang oleh Datu Mustapha.

Kerajaan Pusat telah campur tangan dalam soal ini dan

menyebelahi Datu Mustapha.

Perbalahan dapat diselesaikan:

Donald Stephens dilantik sebagai Menteri Hal Ehwal Sabah
dan Pertahanan Awam dalam Kabinet Kerajaan Pusat

1 Jan 1965- Jawatan Ketua Menteri diambilahli oleh Peter Lo

(SCA)
Bilangan calon yang dikemukakan dalam
pilihanraya peringkat negeri
Dalam peringkat kebangsaan terdapat 16
kerusi, USNO berjaya menang majoriti

April 1967- kesulitan timbul tentang bilangan

calon yang diletakkan oleh parti masing-masing
di pilihanraya untuk Dewan Negeri Sabah

USNO UPKO Akhirnya

• 18 • 13 Kerusi • 14
Kerusi(USNO) (USNO) Kerusi(USNO)
• 8 Kerusi(UPKO) • 13Kerusi(UPKO) • 13 Kerusi(UPKO)
• 6 Kerusi(SCA) • 6 Kerusi(SCA) • 4 Kerusi(SCA)
 1
Donald Stephens (UPKO) meminta mengkaji
semula kemasukan Sabah ke Malaysia.

UPKO mencabar Kerajaan Pusat

Singapura berpisah 2
mengadakan satu pangutan suara di Sabah
dengan Malaysia
pada tahun 1965. Namun, permintaan tidak dapat sokongan
3
dan layanan daripada anggota kabinet
Malaysia serta diamaran oleh Tengku Abdul
Rahman

4 Akhirnya, Beliau meletakkan jawatan

sebagai anggota Kabinet Persekutuan.
• UPKO menjadi lemah
• Peter Mojuntin meletak
jawatan Setiuasaha • Parti politik Cina Bersatu
Agung
dan menjadi kuat
• Datu Mustapha meletak
jawatan Yang Dipertuan
Negara Sabah
 Pada Disember 1967, Parti
1 UPKO dibuburkan.

2 Ahli diseru masuk ke USNO

3 Donald Stephens mengaku tunduk

kepada Datu Mustapha
 Percayaan ahli UPKO
dapat wujud politik
stabil
Mengelakkan ahli
UPKO keluar dan
masuk parti lain

Sebab Menyatuan suku kaum

pembubaran bumiputera
UPKO
Masa hadapan UPKO
gelap

Menjadi USNO untuk

mengawal kepentingan
bumiputera
PERKEMBANGAN POLITIK DI SARAWAK SELEPAS 1963

• PANAS keluar daripada Parti Perikatan

15 April 1963 Sarawak kerana rasa kecurigaan
• Berjuang sebagai pembangkang
bersama SUPP

• PANAS dan BERJASA bergabung Disember 1966

Disember 1966

membentuk Parti Bumiputera

 Selepas
p e m be n t u
kan Ma
la y si a

Stephen Kalong Ningkan (SNAP)

sebagai Ketua Menteri Sarawak 1963.

Dicabar oleh komponen Parti Perikatan

Dipecatkan dan ganti dengan Penghulu Tawi Sli

 • PESAKA dan Parti Bumiputera turut
membentuk Parti Pesaka
Januari 1973 Bumiputera Bersatu (PBB)

• Kemenangan 24 kerusi pada pilihanraya

1970,SUPP 12 kerusi dan SNAP 12 kerusi.
• Semua parti bersetuju menyertai Parti Pilihanraya
Perikatan Sarawak (Termasuk SUPP) 1970
• Membolehkan menjadi anggota Barisan
Nasional
• Selepas pembentukan kerajaan campuran,
politik Sarawak kembali stabil
 • Tun Abdul Taib Mahmud
• Mengharamkan Parti Bangsa Banyak
Sarawak (PBDS)
• Mengelakkan perpecahan etnik Dayak

Pilihanraya 1970

Mac 1981
• Tun Abdul Rahman Ya’kub( Parti
Bumiputera) sebagai Ketua Menteri
Sarawak
• Mengekalkan keamanan serta
kestabilan politik