Chuong 3 Cac Phuong Phap Do Cu Ly Phuong VI

PHẦN 1: NGUYÊN LÝ RADAR
CHƯƠNG 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐO CỰ LY

3.1 Nguyên lý đo cự ly và sai số:
Thời gian truyền từ đài radar

đến mục tiêu và trở về tr
2r
tr 
c
Neáu treân muïc tieâu coù ñaët maùy
τc traû lôøi,
- Thôøi gian chaäm cuûa tín hieäu
trong maïch
2r maùy traû lôøi:
tr   τc
c
c.(tr  tc )
r
2
Đối với đài radar sơ cấp, sai số trong đo cự ly do: c, tr
r r tr c tr c
dr  dc  dt dr  dc  dt r r  c  t r
c t r 2 2 2 2
3.1 Nguyên lý đo cự ly và sai số:
tr c
r  c  t r
2 2
Trong ñoù :
c - Sai soá ño toác ñoä truyeàn soùng do tính chaát cuûa moâi tröôøng luoân thay ñoåi.
tr - Sai soá ño thôøi gian giöõ chaäp tr do trong moâi tröôøng coù nhieãu,
máy đo,.. t r Δr Δc
Khi tr = 0 r  r c
2  r   c 
c r c
Nhận xét:
- Sai số do tốc độ truyền sóng khoảng 10-5

- Do môi trường truyền sóng là không lý tưởng nên giới hạn sai số đo cự ly là 10 -4
Các phương pháp đo thời gian giữ chậm tr:

- Đo cự ly bằng phương pháp pha
- Phương pháp tần số
- Phương pháp xung
3.1.1 Đo cự ly bằng phương pháp pha:
Nguyên lý: Cự ly được xác định bởi hiệu pha sóng phản xạ và phát xạ
Dao ñoäng cuûa maùy

phaùt taàn soá chuaån :
U1 = Um1sin [ct + c ]
Dao ñoäng cuûa tín hieäu nhaän

ñöôïc :
U2 = Um2sin[c.(t-tr )+ c - px - t ]
ôû ñaây : c - Pha ban ñaàu cuûa dao ñoäng chuaån

t - Dòch pha trong caùc maïch cuûa ñaøi radar
px - Dòch pha dao ñoäng chuaån trong caùc maïch maùy traû lôøi hay do phaûn xaï
cuûa muïc tieâu .
Hieäu pha dao ñoäng U1, U2 :
h = [ct + c ]- [c.(t-tr )+ c - px - t ]
 h = ctr + px + t
 h   px   t
tr 
ωc
2r
Mà tr 
c
2r  h   px   t c( h   px   t )
 r
c ωc 2ω c
Ưu điểm:
- Thay ñoåi taàn soá chuaån => vieäc ño cöï ly seõ coù nhieàu keát quaû hôn =>
xaùc suaát ño seõ chính xaùc hôn.
Nhược điểm:
- Radar sử dụng sóng liên tục, các tín hiệu ở các cự ly khác nhau chồng lên
nhau ở đầu vào máy thu tạo thành một tín hiệu phức tạp không thể tách
riêng thành các tín hiệu riêng rẽ.
Ví dụ: Một đài radar hoạt động tần số 183 Khz, sử dụng phương pháp đo cự ly bằng pha.
Độ lệch pha của tín hiệu thu và phát là 300, Độ lệch pha phản xạ từ tàu bay là 10 và độ
lệch pha do thời gian xử lý của các mạch trên tàu bay là 1 0 . Xác định cự ly?
3.1.2 Đo cự ly bằng phương pháp tần số:
- Dùng trong radar phát sóng liên tục, tín hiệu được điều chế trước khi phát xạ ra
ngoài không gian.
- Khi soùng tôùi muïc tieâu vaø soùng phaûn xaï veà töø muïc tieâu khi gaëp
nhau treân quyõ ñaïo truyeàn seõ gaây neân hieän töôïng taàn soá phaùch, do ñoù
vieäc ño cöï ly ñöôïc xaùc ñònh vôùi taàn soá phaùch.
Heä thoáng ño cöï ly theo phöông phaùp taàn

số
- Neáu taàn soá f thay ñoåi lieân tuïc theo quy luaät tuyeán tính vôùi toác ñoä 
df
vôùi:γ  Thì bieán thieân taàn soá dao ñoäng böùc xaï f sau thôøi gian lan truyeàn
dt
laø f   .ttín hieäu

2.r
 r 
c.f
r
c 2
- Do hieäu taàn soá dao ñoäng böùc xaï vaø dao ñoäng nhaän ñöôïc laø F r = f
c  Fr
r
2γ
Trong thực tế không thể điều chế tần số tăng liên tục hoặc giảm liên tục mà chỉ
có thể điều tần theo quy luật tuần hoàn:
- Điều chế hình răng cưa
- Điểu chế hình sin
Xét trường hợp: Mục tiêu đứng yên ở cự ly r và thời gian giữ chậm t r lúc này chỉ có
sự thay đổi tần số giữa sóng phát xạ và phản xạ về từ mục tiêu do việc điều chế tần
số mà không có tần số doppler.
Soùng böùc xaï töø ñaøi radar ñeán muïc tieâu , (goïi laø tín hieäu tröïc tieáp f tt )
bieán thieân theo quy luaät tuaàn hoaøn vôùi toác ñoä bieán thieân laø 
Tm
ftt = f1 + t Với: nTm  t nTm +
2 n là một số nguyên không âm
Tín hieäu phaûn xaï
fpx= f1 + (t - tr )
Hieäu cuûa hai tín hieäu :
fh = ftt - fpx = f1 + t - [f1 + (t - tr )] = tr
cf h
Chỉ cần đo được fh là sẽ xác định được cự ly r
2γ
Quan sát hình ta thấy hiệu của hai tín hiệu chính là tần số phách, hay nói cách
khác chỉ cần đo được tần số phách có thể xác định được cự ly
cf h cF
ph
r 
2γ 2γ
Maët khaùc taïi thôøi ñieåm thì taàn soá tín hieäu seõ bieán thieân moät giaù trò laø
fm Δf 2Δ f cT
γ m  m
r m Fph
T Tm 4Δ f m
m
2
Tm- chu kyø laëp laïi cuûa xung raêng cöa
fm- Ñoä leäch taàn
Fph- Taàn soá phaùch cuûa hai tín hieäu. Trong
tröôøng hôïp naøy Fph = fh
Ta xeùt nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa heä thoáng ño cöï ly theo phöông phaùp taàn
soá trong tröôøng hôïp ñieàu taàn daïng hình sin:
- Xung phaùt xaï töø ñaøi radar ñöôïc ñieàu cheá taàn soá theo daïng hình
sin
- Soùng ñieän töø naøy ñöôïc phaùt ra khoâng gian moät caùch lieân tuïc
- Soùng phaûn xaï töø muïc tieâu cuõng coù daïng ñieàu taàn hình sin
nhöng coù ñoä dòch taàn so vôùi taàn soá phaùt laø fm
- Tín hieäu phaùt theo daïng hình sin coù

taàn soá goùc laø m
fm
f tt  f 0  cos Ω m t
2
Trong ñoù : f0 - Giaù trò taàn soá trung bình

m = 2 Fm - taàn soá goùc
ñieàu cheá
Xét mục tiêu không di dộng:
fm
f px  f 0  cos Ωm (t-t r )
2
Giaù trò tuyeät ñoái cuûa tín hieäu tröïc tieáp
vaø tín hieäu phaûn xaï :
Δf m
fh  [cosΩm t  cosΩm (t  t r )]
2
Δf m  t t
=  2[sin m r .sinΩm (t- r )]
2 2 2
 t t
 f sin m r .sinΩ (t- r )
m m
2 2
Mà: Fph = | fh |
 t t
F  f sin m r .sinΩ (t- r
m )
ph m 2 2
- Ta thấy khi tr = hằng số (mục tiêu là cố định) thì tần số phách vẫn thay đổi
theo quy luật hình sin
- Ngöôøi ta tìm ñöôïc giaù trò trung bình cuûa taàn soá phaùch
2 Δf m ω t
Fph  sin m r
π 2
cTm
r F
4 Δf m ph
Nguyên nhân sai số trong do cự ly bằng phương pháp
tần số:
- Taàn keá khoâng chính xaùc
- Đoä leäch taàn vaø taàn soá ñieàu cheá khoâng
oån ñònh
- Aûnh höôûng cuûa ñieàu bieân kyù sinh
- Do hieäu öùng doppler khi muïc tieâu chuyeån
Giaûm
ñoäng sai soá ño cöï ly (hay taêng cöï ly phaùt hieän muïc tieâu) thì caàn phaûi taêng
ñoä leäch taàn fm
Đo cự ly mục tiêu bằng điều tần hình tam giác khi mục tiêu chuyển động
Tín hiệu phát: ftt = f1 + t

2Vxt
Tín hiệu nhận được khi mục tiêu chuyển động: f px   f1   (t  tr )  (1  )
c
2Vxt 2V
Tần số hiệu f h  ftt  f px  [f1   t ]  [f1   (t  t r )  (f1   (t  t r )) ]   tr   f1   (t  tr )  xt
c c
f1.2.Vxt
Vì : f1   (t  tr ) f h   tr   f ph  f d
c
f 2  Fph  f d
f1  Fph  f d
f1  f 2
Fph 
2
f1  f 2
fd 
2
cTm
r F
4 Δf m ph
Tm
Cự ly lớn nhất mà đài radar có thể phát hiện được: tr 
2
c.Tm Tm
r Tần số phách Fph   .
4 2
- Mật độ phổ tần số
- Độ phân giải cự ly
c.tr c. t
r r  r
Mà: 2 2
Fph 
f m
.t
Tm . Fph
Tm r  tr 
2 2.f m
1 2
 FPh  
Mà: Tm Tm
2
c
r 
2.f m
Đo cự ly của nhiều mục tiêu:
- Neáu ñoàng thôøi coù nhieàu muïc tieâu => coù nhieàu tín hieäu phaûn xaï =>
coù hieän töôïng giao thoa giöõa tín hieäu tröïc tieáp vôùi töøng tín hieäu phaûn
xaï, cuõng nhö giöõa caùc tín hieäu phaûn xaï vôùi nhau => nhieàu taàn soá
phaùch => Phức tạp.
- Sử dụng maùy phaân tích phoå nhieàu ñöôøng coù theå quan saùt taát caû caùc
taàn soá phaùch cuøng moät luùc.
Khả năng phân biệt của máy phân tích phổ nhiều đường:
- Khi sử dụng máy phân tích phổ n đường thì khả năng phân biệt về cự ly:
rmax  rmin
n
Δrmin
Ví duï : rmax=150km, rmin=300m , rmin=300m, thì phaûi coù n=500
- ñöôøng
Giải pháp khi sử dụng máy phân tích phổ 1 đường:
 Dùng bộ lọc điều chỉnh tần số (khung cộng hưởng)
Dao ñoäng taïi choã ñöôïc ñieàu taàn ñoàng boä vôùi dao ñoäng queùt => Thời
gian xử lý tăng
Ưu và nhược điểm của phương pháp đo cự ly bằng tần số:
 Ưu điểm:
 Ñoä chính xaùc vaø khaû naêng phaân bieät veà cöï ly cao
 Ño ñöôïc cöï ly raát ngaén
 Neáu chæ ño cöï ly moät muïc tieâu thì keát caáu cuûa ñaøi töông ñoái ñôn
giaûn .
 Khuyeát ñieåm:
 Khoù thöïc hieän ño cöï ly nhieàu muïc tieâu cuøng moät luùc
 Khi coù aûnh höôûng cuûa ñòa vaät vaø hieäu öùng Doppler thì khoù ño ñaïc.
=> Khoâng ñöôïc duøng roäng raõi maø thöôøng duøng ôû radar ño cao treân
maùy bay khi haï caùnh
3.1.3 Đo cự ly bằng phương pháp xung:
Sơ đồ khối hệ thống
radar xung
2r
tr 
c
- Độ rộng xung x
- Chu kỳ lặp lại xung phát: Tl
1
Tần số lặp lại xung phát : Fl 
Tl
Để đảm bảo số xung phát hiện

mục tiêu: N x  5  25
Fmin  Fl  Fmax
Đặc điểm tín hiệu phản xạ

về?
- Nguyên nhân gây sai số và độ chính xác đo cự ly trong radar xung
 Toác ñoä truyeàn soùng thay ñoåi :
Vôùi radar kieåm soaùt

khoâng löu (vi goùc taø töø
50  250, ñoä aåm 0  100%)
sai soá trung bình bình
phöông ño cöï ly:
khoâng quaù 10 12m
 Tín hieäu bò giöõ chaäm trong caùc maïch, ñoàng boä khoâng oån ñònh :
 Ñöôøng queùt khoâng tuyeán tính: Dùng điện áp răng cưa để biểu thị
tr
 Đèn điện tử không ổn đinh :
 Do người đđọc
 Do tạp âm
2.5. SO SAÙNH CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑO CÖÏ LY
Tiêu chí PP Pha PP tần số PP xung

Nguyên so pha cuûa tín hieäu phaùt löôïng thay ñoåi Ñoä roäng xung, daõi
lý xaï vôùi tín hieäu phaûn xaï taàn so cuûa tín thoâng taàn maùy thu,
trôû veà töø muïc tieâu hieäu phaùt xaï va ñöôøng kính cuûa tia
tín hieäu phaûn xaï queùt treân hieän soùng
töø muïc tieâu
Ưu điểm - ño ñöôïc cöï ly raát - Ño ñöôïc cöï ly - Ño ñöôïc nhieàu
nhoû vôùi ñoä chính nhoû, ñoä chính muïc tieâu cuøng
xaùc cao xaùc cao moät luùc
- caáu taïo ñôn giaûn
Khuyết - Khoù thöïc hieän vieäc - Khoù quan saùt - Ñoä chính xaùc, khaû
điểm quan saùt khi coù vaø ño nhieàu muïc naêng phaân bieät
3.1.5 Phương pháp đo vận tốc xuyên tâm mục tiêu:
ump = Umpcos[2f0 t + mp ]
Fd  λ
v xt 
2
u = U0cos[2(f0 + fñ )t +  ]
3.2 Nguyên lý của radar xung:
3.2.1 Các phương pháp đo tọa độ góc trong radar xung
Ño toïa ñoä goùc laø xaùc ñònh höôùng cuûa muïc tieâu so vôùi ñaøi radar
nghiaõ laø phaûi ño goùc taø vaø goùc phöông vò cuûa muïc tieâu.
H = Rsin
3.2.1.1 Ño toaï ñoä goùc baèng phöông phaùp pha trong radar xung
3.2.1.4 Ño toaï ñoä goùc baèng phöông biên độ trong radar xung
Lợi dụng tính định hướng

của anten để xác định góc
 Biên độ cực đại
 Biên độ cực tiểu
 PP cân bằng biên độ tín
hiệu phản xạ
 PP so sánh
a. Phương pháp biên độ cực đại
Phöông vò cuûa muïc tieâu ñöôïc xaùc ñònh khi höôùng cöïc ñaïi cuûa giaûn
ñoà höôùng caùnh soùng phaùt xaï töø anten ñaøi radar truøng vôùi höôùng
chuyeån ñoäng cuûa muïc tieâu
Ưu điểm:
 Đôn giaûn
 tyû soá tín / taïp lôùn => muïc tieâu ôû xa
Khuyết đđiểm:
 ñoä chính xaùc keùm vì taïi ñænh cuûa giaûn ñoà
höôùng khoâng nhoïn
Khaû naêng phaân bieät theo phöông vò khi ñònh höôùng muïc tieâu baèng phöông
phaùp cöïc ñaïi :
Mục tiêu 1
Mục tiêu 2
Daïng caùnh soùng phaùt xaï töø anten cuûa ñaøi radar:
a. Phương pháp biên độ cực tiểu
söû duïng loaïi anten coù 2 caùnh soùng
phöông phaùp bieân ñoä tín hieäu phaûn xaï

cöïc tieåu cao hôn nhieàu so vôùi phöông
phaùp bieân ñoä cöïc ñaïi
c. Ño phöông vò cuûa muïc tieâu baèng phöông phaùp caân baèng tín hieäu
phaûn xaï:
hai caùnh soùng ñöôïc taïo ra bôûi heä thoáng anten phaùt truøng leân nhau moät
phaàn
tín hieäu phaûn xaï chæ ñaït giaù trò nhoû nhaát chöù khoâng ñaït giaù trò 0
phöông vò cuûa muïc tieâu naèm ôû khu vöïc doác cuûa giaûn ñoà
höôùng
d. Ño phöông vò cuûa muïc tieâu baèng phöông phaùp so saùnh tín hieäu phaûn
xaï:so: saùnh tyû soá cuûa bieân ñoä tín hieäu thu ñöôïc töông öùng treân hai ñaëc tính
ñònh höôùng giao nhau moät phaàn .
hai ñaëc tính ñònh höôùng theo cöôøng ñoä tröôøng cuûa anten gioáng nhau,
goùc taïo bôûi höôùng cuûa muïc tieâu vaø höôùng caân baèng tín hieäu laø 
3.2.1.5 Ño toaï ñoä goùc baèng phöông phaùp bieân ñoä - pha trong radar
xung
3.2.1.5 Ño toaï ñoä goùc baèng phöông phaùp bieân ñoä - pha trong radar
xung
UΣ = U1 + U2;
UΔ = U1 – U2
Φ = (2π/λ) Δr = (2π/λ) d sinӨ;
UΔ/UΣ = (U1-U2) / (U1+U2)

= (U1 sinΦ/2) / (U1 cosΦ/2)
= tg[(π/λ) d sinӨ].
3.2.1.5 Ño toaï ñoä goùc
baèng phöông phaùp bieân
ñoä - pha trong radar xung
3.3.1 Bài tập trắc nghiệm
3.3.1 Bài tập trắc nghiệm
3.3.2 Bài tập phần điền từ + Yes/No question
3.3.3 Bài tập tự luận
3.3.3 Đáp án bài tập tự luận

Chuong 3 Cac Phuong Phap Do Cu Ly Phuong VI

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 3 Cac Phuong Phap Do Cu Ly Phuong VI

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PHẦN 1: NGUYÊN LÝ RADAR

CHƯƠNG 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐO CỰ LY

Thời gian truyền từ đài radar

- Sai số do tốc độ truyền sóng khoảng 10-5

Các phương pháp đo thời gian giữ chậm tr:

Dao ñoäng cuûa maùy

Dao ñoäng cuûa tín hieäu nhaän

ôû ñaây : c - Pha ban ñaàu cuûa dao ñoäng chuaån

Heä thoáng ño cöï ly theo phöông phaùp taàn

- Tín hieäu phaùt theo daïng hình sin coù

Trong ñoù : f0 - Giaù trò taàn soá trung bình

Tín hiệu phát: ftt = f1 + t

Để đảm bảo số xung phát hiện

Đặc điểm tín hiệu phản xạ

Vôùi radar kieåm soaùt

Tiêu chí PP Pha PP tần số PP xung

Lợi dụng tính định hướng

söû duïng loaïi anten coù 2 caùnh soùng

phöông phaùp bieân ñoä tín hieäu phaûn xaï

UΔ/UΣ = (U1-U2) / (U1+U2)

You might also like