ANG

PAGSASALITA
 Ano ang pagsasalita?

A: “Saan ka nag-aaral?”
B. “Sa JILCF.”
 PONETIKA

Tumatalakay sa kung
paano nagsasalita ang
isang tao
Ang Pagsasalita Ay Napag-aaralan Sa
Ponetika Tatlong Paraan:

Articulatory phonetics
Auditory phonetics
Acoustic phonetics
 Ang Pagsasalita Ay Napag-aaralan Sa
Tatlong Paraan:

 Articulatory phonetics- sa pamamagitan ng pag-

aaral at paglalarawan sa mga sangkap ng pananalita
 Auditory phonetics- sa pamamagitan ng pag-aaral
at paglalarawan sa mga naririning na alon ng mga
tunog.
 Acoustic phonetics- sa pamamagitan ng
paglalarawan sa mga alon ng tunog na nalilikha sa
pagsasalita.
3 Salik O Kaparaanan Upang
Makapagsalita Ang Tao:

Pinanggagalingang lakas o
enerhiya- baga
Pumapalag na bagay- kwerdas
pantinig
Patunugan o resonador- bibig
 Ang pagsasalita ay
pangalawang resulta lamang
ng paghinga.
Implosibo o Pahigop
Eksplosibo o Pabuga
 Ang pinagmumulan ng enerhiyang kailangan sa pagsasalita ay ang
presyon ng palabas na hiniga.
 Ang pumapalag na mga bagay ay ang dalawang kwerdas pantinig na
matatagpuan sa laringhe
 Ang hanging mula sa mga baga ay nakakaabot sa laringhe sa
pamamagitan ng pagdaraan sa Trakya
 Ang laringhe ay binubuo ng kartilago o lamad
 Ang daanan ng hangin sa pagitan ng dalawang kwerdas pantinig ay
tinatawag na glottis
 Kung tayo’y magsasalita, ang glottis ay bahagyang bubukas at
magkakaroon ng tension
 Ang presyon ng palabas na hininga ang siyang nagpapapalag sa mga
kwerdas pantinig.
 Napapadalas o napapabagal ang pagpalag ng mga kwerdas pantinig sa
pamamagitan ng pagpapalakas pagpapahina ng tension sa mga ito.
PUNTO NG ARTIKULASYON
Inilalarawan sa limang punto
ng artikulasyon kung saang
bahagi ng bibig nagaganap
ang saglit na pagpigil o pag-
abala sa pagpapalabas ng
hangin sa pagbigkas ng isang
katinig.
1. PANLABI
/p, b, m/
Ang babang labi ay
dumidiit sa labing itaas
2. PANGNGIPIN
/t, d, n /
Ang dulo ng dila ay
dumidiit sa loob ng mga
ngiping itaas
3. PANGGILAGID

/ s, l, r /
Ang ibaba ng dulong
dila ay lumalapit o
dumidiit sa punong
gilagid
4. PANGNGALANGALA
MATIGAS (PALATAL)- dumidiit
sa matigas na bahagi ng
ngalangala ang ibabaw ng
punong dila. /y/
MALAMBOT (VELAR)- dumidiit
sa malambot na bahagi ng
ngalangala ang ibabaw ng
punong dila. / k, g, ng/
 PARAAN NG
ARTIKULASYON

Inilalarawan kung paano

gumagana ang ginagamit
na mga sangkap sa
pagsasalita.
 1. PASARA-

Ang daanan ng hangin

ay harang na harang.
/p, t, b, d, g/
 2. PAILONG
Ang hangin ay nahaharang dahil
sa pagtikom ng mga labi,
pagtukod ng dulong dila sa itaas
ng ngipin, o kaya’y dahil sa
pagbaba ng malambot na
ngalangala ay hindi sa bibig
kundi sa ilong lumalabas.
/m, n, ng/
 3. PASUTSOT
Ang hanging lumalabas ay
nagdaraan sa makipot na
pagitan ng dila at ng
ngalangala o kaya’y ng
mga babagtingang
pantinig. /s, h/
 4. PAGILID

ang hangin ay lumabas sa

mga gilid ng dila sapagkat
ang dulong dila ay
nakadikit sa punong
giladid. /l/
 5. PAKATA

Ang hangin ay ilang ulit na

hinaharang at pinabayaang
lumabas sa pamamagitan ng
ilang beses na pagpalag sa dulo
ng maarkong dila. /r/
 6. MALAPATINIG

Nagkakaroon nng galaw

mula sa isang posisyon ng
labi o dila patungo sa
ibang posisyon. /w,y/
PONEMANG PATINIG

AYOS NG BAHAGI NG DILA

DILA HARAP SENTRAL LIKOD

Mataas i u

Gitna e o

mababa a