Professional Documents
Culture Documents
NNL-chương 1
NNL-chương 1
Khoa KHXH&NV
Bộ môn Lý luận chính trị
Biết hệ thống quan điểm, hệ thống lý luận của Triết học Mác-
Lênin.
Khái quát được thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp
luận chung nhất để tiếp cận các khoa học chuyên ngành
Hệ thống được các khái niệm, phạm trù, nguyên lý, quy luật
triết học.
Hiểu nội dung các khái niệm, phạm trù, nguyên lý, quy luật,
các mối liên hệ biện chứng và vị trí vai trò trong hệ thống.
Giải thích các hiện tượng, quá trình trong tự nhiên và xã hội.
1.2 Quá trình 1. Điểm bài tập lớn (cá nhân) Giảng viên
Phần trên 2. Bài KT trên elearearning (trắc
elear. (60%) nghiệm) Nhà trường
哲
đạt đến tri thức để hiểu, giải thích TG)
Triết học Ấn độ: là sự chiêm nghiệm,
là sự suy ngẫm để đạt tới
“Chân lý tuyệt đối” (Đức Phật Thích ca
ngồi thiền sau 49 ngày dưới cây Bồ đề
đã thấu tỏ chân lý Vũ trụ và Nhân sinh)
7/14/2020 306102- Chương 1:Triết học và vai trò của 12
triết học trong đời sống XH
b. Khái niệm triết học
Triết học là gì ?
Trung Quốc: Triết = Trí: sự truy tìm bản chất
của đối tượng nhận thức, thường là con người,
xã hội, vũ trụ và tư tưởng tinh thần
Ấn Độ: Triết = “darshana”, có nghĩa là
“chiêm ngưỡng” là con đường suy ngẫm để dẫn
dắt con người đến với lẽ phải, thấu đạt được
chân lý về vũ trụ và nhân sinh
Phương Tây:
Philosophia vừa mang nghĩa là giải
thích vũ trụ, định hướng nhận thức và
hành vi, vừa nhấn mạnh đến khát vọng
7/14/2020 tìm kiếm chân lý của con người.
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
triết học trong đời sống XH
13
Khái niệm về Triết học
Triết học (Philosophia) xuất phát từ tiếng (Hy lạp)
Philosophia = Philo (Tình yêu) + sophia (sự
thông thái)
Từ điểm Oxford: Philosophy có 2 nghĩa:
1. Nghiên cứu về bản chất và ý nghĩa của vũ trụ và
của xã hội;
2. Một tập hợp hoặc hệ thống niềm tin cụ thể bắt
nguồn từ việc tìm kiếm kiến thức về cuộc sống và
vũ trụ;
Heghen: Triết học là khoa học của mọi khoa học
7/14/2020
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
14
triết học trong đời sống XH
Nguồn gốc của Triết học
Trước khi triết học xuất hiện thế giới quan thần thoại
đã chi phối hoạt động nhận thức của con người.
Phân công lao động xã hội dẫn đến sự phân chia lao
động là nguồn gốc dẫn đến chế độ tư hữu, trí óc tách
rời khỏi lao động chân tay, dẫn đến xuất hiện tầng
lớp trí thức, giai cấp.
Triết học khác với các khoa học khác ở tính đặc thù của hệ
thống tri thức khoa học và phương pháp nghiên cứu.
Là khái niệm triết học chỉ hệ thống các tri thức, quan
điểm, tình cảm, niềm tin, lý tưởng xác định về thế giới
và về vị trí của con người (bao gồm cá nhân, xã hội và
cả nhân loại) trong thế giới đó. Thế giới quan quy định
các nguyên tắc, thái độ, giá trị trong định hướng nhận
thức và hoạt động thực tiễn của con người.
Cách nhìn nhận đời sống, công tác, xã hội, lịch sử, dựa
theo lợi ích của giai cấp mình. Nhân sinh quan cách
mạng. Nhân sinh quan của giai cấp công nhân đấu tranh
để cải tạo xã hội. Nhân sinh quan cộng sản. Nhân sinh
quan của những người cộng sản đấu tranh để thực hiện
chủ nghĩa cộng sản, đầy lòng tin tưởng ở tương lai tốt
đẹp của loài người và sẵn sàng hi sinh chiến đấu cho
tương lai ấy.
Nhân sinh quan tiến bộ, khoa học giúp con người, giai
cấp có được thế giới quan khoa học, tạo niềm tin và
động lực để con người hoạt động, tin tưởng vào thế giới
quan và tương lai.
Thế giới quan triết học quy định mọi quan niệm khác
Thứ của con người
tư
TGQ DVBC là đỉnh cao của TGQ do nó dựa trên quan
7/14/2020 niệm duy vật về vật chất và ý thức, trên các nguyên
30 lý,
306102- Chương 1:Triết học và vai tr của
2. Vấn đề cơ bản của triết học
CNDV
CNDT
BẤT KHẢ TRI
7/14/2020 (Không
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của thể nhận thức)32
triết học trong đời sống XH
a. Nội dung vấn đề cơ bản của
triết học
Tại sao vấn đề Con người có thể nhận thức được thế
giới khách quan không vấn đề cơ bản ?
Thứ nhất: Đây là vấn đề cơ bản trong việc khi
nghiên cứu vai trò, vị trí con người (là một nội dung
cơ bản của triết học).
Thứ hai: Đây là ranh giới phân biệt các trường
phái Triết học (Duy vật, Duy tâm).
Thứ ba: Là vấn đề mà các trường phái Triết học
phải giải quyết trước khi đi vào các vấn đề khác.
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
7/14/2020 35
triết học trong đời sống XH
b. Chủ nghĩa duy vật và chủ
nghĩa duy tâm
Việc giải quyết vấn đề cơ bản thứ nhất của Triết học đã
chia các Nhà triết học thành hai trường phái lớn:
Trường phái Duy vật: Cho rằng vật chất là cái có trước
và quyết định ý thức của con người.
Trường phái Duy tâm: Cho rằng ý thức, tinh thần, ý
niệm, cảm giác là cái có trước giới tự nhiên, vật chất.
Trường phái Duy tâm giải thích toàn bộ thế giới bằng các
nguyên nhân tinh thần, tư tưởng.
Các trường phái Duy vật và Duy tâm đều có những hình
thức tương ứng sự phát triển của xã hội loài người.
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
7/14/2020 36
triết học trong đời sống XH
Chủ nghĩa duy vật
CNDVBC
CNDVSH Do C.Mác &
(TK XVII-XVIII) Ph.Ănghen sáng lập –
V.I.Lênin phát triển:
Quan niệm thế giới
Khắc phục hạn chế
CNDV chất phác như một cỗ máy
của CNDV trước đó
(thời Cổ đại) khổng lồ, các bộ
=> Đạt tới trình độ:
phận biệt lập tĩnh
Quan niệm về DV triệt để trong cả
tại. Tuy còn hạn chế
thế giới mang TN & XH; biện
về phương pháp
tính trực quan, chứng trong nhận
luận siêu hình, máy
cảm tính, chất thức; là công cụ để
móc nhưng đã
phác nhưng đã nhận thức và cải tạo
chống lại quan điểm
lấy bản thân giới thế giới
duy tâm tôn giải
tự nhiên để giải thích về thế giới. Hình thức cao nhất
thích thế giới.
7/14/2020 306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
triết học trong đời sống XH
của CNDV
37
Chủ nghĩa duy vật cổ đại
Đặc điểm
CNDT cho rằng tinh thần có trước, vật chất có sau, thừa
nhận sự sáng tạo thế giới của các lực lượng siêu nhiên
Chủ
nghĩa - Là thế giới quan của giai cấp thống trị và các
duy tâm lực lượng xã hội phản động
Sự xuất
xuất hiện
hiện
Sự củng
củng cố
cố Thực tiễn CM
và
và phát triển Của
phát triển Của GCVS
GCVS trêntrên
Của GCVS
của PTSX TBCN vũ đài
PTSX TBCN đài lịch
lịch sử
sử -cơ sở chủ yếu
trong
trong điều
điều kiện
kiện -- nhân
nhân tố
tố CT-XH
CT-XH Và trực tiếp
CM
CM CNCN quan
quan trọng
trọng
Hi ốn nề ng
i a đ ề u á c l ớp
kh ng ã đứ
ểu kh n
ạt tíc à
v
tro n đ CCN
.M g
độ h
sâ ổ SX n l
tần
nê a G
u
ng
củ
sắ của T i íc
từ
C
c
Ph n n thân
cu GC CN h
thự th gh g
ho
n
ộc C
c t m en
cự .Ăn hư
Nhân tố chủ
trê ất
số N
i ễn g
t rê
Xu
quan trong sự
g
ng
B
a
hình thành
ợ
c
Triết học Mác - Lênin là cơ sở lý luận khoa học của công cuộc
xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giới và sự nghiệp đổi mới
theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
7/14/2020 306102- Chương 1:Triết học và vai trò
65
của triết học trong đời sống XH
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
7/14/2020 66
triết học trong đời sống XH