TH. Chương 1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
Khoa KHXH&NV
Bộ môn Lý luận chính trị
TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN

Dành cho bậc đại học – không chuyên lý luận chính trị
Mã môn học: 306102
GV: TS. Nguyễn Công Hưng

Email: nguyenconghung@tdtu.edu.vn
Tel: 0913001145
306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
7/14/2020 1
triết học trong đời sống XH
MỤC TIÊU MÔN HỌC
 Biết hệ thống quan điểm, hệ thống lý luận của Triết học Mác-
Lênin. Xác lập cơ sở lý luận cơ bản nhất để từ đó tiếp cận được
nội dung các môn học: Kinh tế - chính trị Mác-Lênin, Chủ nghĩa
xã hội khoa học, Tư tưởng Hồ Chí Minh và Lịch sử Đảng Cộng
sản Việt Nam.
 Khái quát được thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp
luận chung nhất để tiếp cận các khoa học chuyên ngành
 Giải quyết được các vấn đề thực tiễn đặt ra. Phân biệt đúng sai
và phản biện.
 Lựa chọn phương pháp hoạt động thực tiễn trên cơ sở phương
pháp luận của Triết học Mác-Lênin.
306102- Chương 1:Triết học và vai trò

7/14/2020 2
của triết học trong đời sống XH
CHUẨN ĐẦU RA MÔN HỌC
Thời lượng môn học: 2 tín chỉ - 30 tiết

Gọi tên được hệ thống các khái niệm, phạm trù, nguyên
lý, quy luật triết học.
Hiểu nội dung các khái niệm, phạm trù, nguyên lý, quy luật,
các mối liên hệ biện chứng và vị trí vai trò trong hệ thống.
Giải thích các hiện tượng, quá trình trong tự nhiên và xã hội.
Phân tích và phản biện các hiện tượng, quá trình và cơ sở lý
luận của Kinh tế, Chính trị, Văn hóa, Xã hội, Tư tưởng Hồ Chí
Minh và Đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước

7/14/2020 3
TÓM TẮT NỘI DUNG
 Căn cứ vào mục tiêu môn học, nội dung chương trình môn học
được cấu trúc thành 3 chương: Chương 1 bao quát những nội
dung cơ bản về triết học, vai trò của của triết học trong đời
sống xã hội; chương 2 trình bày nội dung cơ bản về thế giới
quan và phương pháp luận của triết học Mác- Lênin; chương 3
trình bày những nội dung cơ bản về chủ nghĩa duy vật lịch sử.
 Thời lượng môn học: 3 tín chỉ - 45 tiết

7/14/2020 4
YÊU CẦU ĐỐI VỚI NGƯỜI HỌC
 Chuyên cần:
 Tham dự đầy đủ các buổi học trên lớp; thực hiện đúng và đầy đủ quy chế học đường
của Nhà trường
 Xây dựng kế hoạch học tập của môn học, thái độ nghiêm túc trong giờ học.
 Tham gia đầy đủ các hoạt động trên lớp:
 Chủ động và hợp tác khi làm việc nhóm; tham gia thuyết trình, thảo luận và thực
hiện tất cả các yêu cầu của nhóm.
 Tích cực, tự giác phát biểu, trả lời câu hỏi hoặc tranh luận về học thuật.
 Hoàn thành các bài tập về nhà:
 Nghiên cứu trước giáo trình, sưu tầm, nghiên cứu các các tài liệu có liên quan đến
nội dung của từng phần, từng chương, mục hay chuyên đề theo sự hướng dẫn của
giảng viên
 Làm bài tập được giao đầy đủ và đúng tiến độ.
 Chủ động, thường xuyên lên thư viện đọc sách, tài liệu, tạp chí chuyên ngành phục
vụ hoạt động học tập
- Điều kiện dự thi cuối kỳ: Đạt 80% yêu cầu môn học
7/14/2020 5
HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ
STT Nôi dung Tỷ trọng Hình thức thi, kiểm tra Người thực
hiện
1 Quá trình 30% 1. Điểm danh theo dõi lớp; Giảng viên
Phần trên 2. Kiểm tra nhanh trên
lớp (40%) 3. Điểm thảo luận
2 Quá trình 1. Điểm bài tập cá nhân (hoặc bài luận) Giảng viên
Phần trên 2. Bài KT trên elearearning (trắc
elear. (60%) nghiệm)
3 Thi giữa kỳ 20% Trắc nghiệm Nhà trường
4 Thi hết môn 50% Trắc nghiệm Nhà trường

7/14/2020 6
TÀI LIỆU HỌC TẬP
Giáo trình chính:

Bộ Giáo dục và đào tạo, 2019, Giáo trình triết học Mác-
Lênin, NXB Chính trị quốc gia, Hà nộ
Tài liệu tham khảo chính:
Hội đồng TW chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các môn khoa
học Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, 2010, Giáo trình triết học
Mác-Lênin, NXB Chính trị quốc gia, Hà nội
Tài liệu tham khảo khác:
[1]. Nguyễn Hữu Vui, 2014, Lịch sử triết học, NXB Chính trị
quốc gia, Hà nội
[2]. C.Mác, F. Angghen, 1999, C.Mác, F. Angghen toàn tập
(Tập 50), NXB Chính trị quốc gia, Hà nội
[3]. V. Lênin, 1999, Lênin toàn tập (tập 55), NXB Chính trị
quốc gia
7/14/2020 7
TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN
Kết cấu môn Triết học Mác-Lênin

Chương 1: Triết học và vai trò của triết học trong đời sống XH
Chương II: Chủ nghĩa duy vật biện chứng
Chương III: Chủ nghĩa duy vật lịch sử
I. Học thuyết hình thái kinh tế - xã hội
II. Giai cấp và dân tộc
III. Nhà nước và cách mạng xã hội
IV. Ý thức xã hội
V. Triết học về con người

7/14/2020 8
Chương I. TRIẾT HỌC VÀ VAI TRÒ CỦA
TRIẾT HỌC TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
Kết cấu chương I

I.Triết học và vấn đề cơ bản của triết học
1.Khái lược về triết học
2.Vấn đề cơ bản của triết học
3.Biện chứng và siêu hình
II. Triết học Mác-Lênin và vai trò của triết học Mác-Lênin
trong đời sống xã hội
1.Sự ra đời và phát triển của triết học Mác-Lênin
2.Đối tượng và chức năng của triết học Mác-Lênin
3.Vai trò của triết học Mác-Lênin trong đời sống xã hội và trong
sự nghiệp đổi mới ở Việt nam hiện nay
7/14/2020 9
1. Khái lược về triết học
I. Triết học và vấn đề 2. Vấn đề cơ bản của triết học

cơ bản của triết học
3. Biện chứng và siêu hình
1. Sự ra đời và phát triển của triết học Mác

– Lênin
II. Triết học Mác
- Lênin và vai trò 2. Đối tượng và chức năng của triết học
của triết học Mác Mác – Lênin
- Lênin trong đời
3. Vai trò của triết học Mác-Lênin trong đời
sống xã hội sống xã hội và trong sự nghiệp đổi mới ở
7/14/2020 10
Việt Nam
triết học trong đờihiện
sống XHnay
I.Triết học và vấn đề cơ bản của triết học
1. Khái lược về Triết học

a. Nguồn gốc của triết học
d. Triết học - hạt nhân lý luận của thế giới quan

7/14/2020 11
a. Nguồn gốc của triết học
• Triết học ra đời: khoảng từ TK VIII đến TKVI tr.CN cả ở phương
Đông (Ấn độ và Trung hoa) và phương Tây (Hy lạp)
• Triết học là một hình thái ý thức xã hội, là một bộ phận của kiến
trúc thượng tầng

7/14/2020 12
a. Nguồn gốc của triết học: 2 nguồn gốc
Nguồn gốc nhận thức
 Nhận thức là nhu cầu khách quan Thực chất
 Thế giới quan thần thoại – loại hình nguồn gốc nhận
triết lý đầu tiên chi phối hoạt động thức của TH là
nhận thức của con người quá trình hình
 Triết học là hình thức tư duy lý luận đầu tiên thành và phát
triển của tư duy
và thể hiện khả năng tư duy trừu tượng, năng
trừu tượng,
lực khái quát của con người để giải quyết tất
khái quát của
cả các vấn đề nhận thức chung về tự nhiên,
con người
xã hội, tư duy
7/14/2020 13
a. Nguồn gốc của triết học: 2 nguồn gốc
Nguồn gốc xã hội
 Phân công lao động xã hội phát triển & XH phân chia thành
giai cấp đối kháng.
 Khi xã hội có sự phân chia giai cấp, triết học bản thân nó đã
mang “tính đảng” (nhiệm vụ của nó là luận chứng và bảo vệ
lợi ích của một giai cấp xác định).
Chú ý: Sự phân chia nguồn gốc nhận thức &

nguồn gốc XH chỉ mang tính tương đối
7/14/2020 14
b. Khái niệm triết học
哲
Trong Hán tự: Triết có 2 nghĩa
* sự bác bẻ, lập luận
* trí tuệ (hướng dẫn đạt đến trí thức để hiểu & giải thích TG)
Triết học Ấn độ: “darshana”, là sự chiêm
nghiệm, tức suy ngẫm để đạt tới “Chân lý
tuyệt đối” (Đức Phật Thích ca ngồi thiền sau
49 ngày dưới cây Bồ đề đã thấu tỏ chân lý
Vũ trụ và Nhân sinh)
Châu Âu (Hy lạp)
Philosophia = Philo (yêu mến, yêu thích) + sophia (sự thông thái)
Tức yêu mến sự thông thái
Heghen: Triết học là khoa học của mọi khoa học
7/14/2020 15
Theo Mác-Lênin Triết học là hệ thống tri thức lí luận

chung nhất về thế giới, về con người
GTN XH và vị trí con người trong thế giới đó,
Con
là khoa học về những quy luật vận
người
động, phát triển chung nhất của tự
nhiên, xã hội và tư duy.
TH hình thành ở những dân tộc phát triển nhận thức cao:
Trung quốc: Khổng tử & Lão tử
Ấn độ: Đức Phật Thích ca
Hy lạp: Platon, Aristot, Đemocrit
Anh, Pháp …
Đức: I.Cantơ, G. Heghen, L. Phơbách
Đặc biệt C.Mác, Ph.Ăngghen, V.I.Lênin
7/14/2020 16
Đặc thù của triết học:
Triết học khác với các khoa học khác ở tính đặc thù của hệ thống
tri thức khoa học và phương pháp nghiên cứu.
Sử dụng các công cụ lý tính, các tiêu chuẩn lôgíc và những kinh
nghiệm khám phá thực tại của con người để diễn tả, khái quát thế
giới quan bằng lý luận.
Chú ý: Mỗi học thuyết triết học – cho dù là khoa học hay không
đều là những “vòng khâu” đóng góp ít nhiều cho sự hình thành
Tri thức khoa học triết học
7/14/2020 17
c. Vấn đề đối tượng của triết học trong lịch sử
Thời cổ đại
Triết học nghiên cứu mọi lĩnh vực của thế giới
song triết học phương Đông thiên về con người và
xã hội; triết học phương Tây thiên về giới tự nhiên
Thời trung cổ
Triết học Tây Âu lý giải và chứng minh cho sự
đúng đắn của Kinh Thánh

7/14/2020 18
d. Triết học - hạt nhân lý luận của thế giới quan
 Thế giới quan
TGQ là toàn bộ những Thế giới quan quy

Tri thức,
quan niệm, quan điểm về định các nguyên tắc,
quan điểm
thế giới, về con người và Bao Tình cảmthái độ,giá trị trong
vị trí, vai trò của con gồm định hướng nhận thức
Niềm tin và hoạt động thực
người trong thế giới ấy
Lý tưởng tiễn của con người.
Là khái niệm triết học chỉ hệ thống các tri thức, quan điểm, tình cảm,
niềm tin, lý tưởng xác định về thế giới và về vị trí của con người (bao
gồm cá nhân, xã hội và cả nhân loại) trong thế giới đó. Thế giới quan
quy định các nguyên tắc, thái độ, giá trị trong định hướng nhận thức và
hoạt động thực tiễn của con người.
7/14/2020 19
2. Vấn đề cơ bản của triết học

7/14/2020 20
Vấn đề cơ bản của triết học
+ Xác định VĐCB + Cách giải quyết VĐCB
+ Nội dung VĐCB
* VĐCB: Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức, giữa tồn tại và tư duy
* Nội dung VĐCB : Gồm 2 mặt
Bản thể luận Nhận thức luận
Mặt 1: Vật Mặt 2: Con
chất, ý thức Vấn người có thể
cái nào có đề nhận thức
trước, cái nào cơ được thế giới
quyết định bản khách quan
cái nào 306102- Chương 1:Triết học và vai trò của không?
7/14/2020 21
b. Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm
Ba hình thức cơ bản của CNDV - CNDV biện chứng: hình thức phát
triển cao nhất của chủ nghĩa duy vật
•Ba hình thức của chủ nghĩa duy vật
•Đặc trưng chủ yếu
Đêmôcrit (460-370 tr.CN)
BẢN CHẤT THẾ GIỚI? 306102- Chương 1:Triết học và vai trò của
7/14/2020 22
Là vật chất triết học trong đời sống XH T.Hopxon(1588-1679)
b. Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm

Duy tâm KQ: Ý thức, tinh thần khách
Điểm chung:
Chủ quan có trước và tồn tại độc lập với
cho rằng ý
nghĩa con người (Platon; Hêghen)
thức, tinh
thần quyết duy
định vật chất tâm
Duy tâm chủ quan: ý thức, tinh thần
của từng người cá nhân - G.Berkeley,
Hume, G.Fichte)

7/14/2020 23
c. Thuyết có thể biết (Khả tri luận) và thuyết không thể biết
(Bất khả tri luận)
Khả tri luận Bất khả tri luận Hoài nghi luận
Khẳng định con Con người không thể

hiểu được bản chất của Nghi ngờ trong
người về nguyên việc đánh giá
tắc có thể hiểu đối tượng; Tri thức của
con người về tính chất, tri thức đã đạt
được bản chất của được và cho
đặc điểm… của đối tượng
sự vật; những tri rằng conngười
dù có tính xác thực, cũng
thức của con không cho phép con không thể đạt
người về nguyên người đồng nhất chúng đến chân lý
tắc là phù hợp với với đối tượng vì nó khách quan
chính sự vật. không đáng tin cậy
7/14/2020 24
Biện chứng KQ: là biện Biện chứng chủ quan: là
Biện
chứng của thế giới VC (các sự phản ánh BCKQ vào
chứng
mối liên hệ, sự vận động & bộ não con người. Đây là
phát triển diễn ra ngoài YT, biện chứng của quá trình
Không phụ thuộc vào YT) nhận thức, của YT
Thuyết ngũ hành

7/14/2020 25
3. Biện chứng và siêu hình

7/14/2020 26
II. Triết học Mác - Lênin và vai trò của triết học
Mác - Lênin trong đời sống xã hội
1. Sự ra đời và phát triển của triết học Mác - Lênin
2. Đối tượng và chức năng của triết học Mác - Lênin

3. Vai trò của triết học Mác - Lênin trong đời sống xã
hội và trong sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay

7/14/2020 27
1. Sự ra đời và phát triển của triết học Mác - Lênin

7/14/2020 28
2. Đối tượng và chức năng của triết học Mác - Lênin

7/14/2020 29
3. Vai trò của triết học Mác - Lênin trong đời sống xã hội và
trong sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay
Triết học Mác - Lênin là thế giới quan, phương pháp luận
khoa học và cách mạng cho con người trong nhận thức và
thực tiễn
Triết học Mác - Lênin là cơ sở thế giới quan và phương pháp
luận khoa học và cách mạng để phân tích xu hướng phát triển
của xã hội trong điều kiện cuộc cách mạng khoa học và công
nghệ hiện đại phát triển mạnh mẽ.
Triết học Mác - Lênin là cơ sở lý luận khoa học của công cuộc
xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giới và sự nghiệp đổi mới
theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
7/14/2020 30

TH. Chương 1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TH. Chương 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG

TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN

GV: TS. Nguyễn Công Hưng

306102- Chương 1:Triết học và vai trò

Thời lượng môn học: 2 tín chỉ - 30 tiết

306102- Chương 1:Triết học và vai trò

306102- Chương 1:Triết học và vai trò

4 Thi hết môn 50% Trắc nghiệm Nhà trường

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

Giáo trình chính:

Kết cấu môn Triết học Mác-Lênin

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

Kết cấu chương I

I. Triết học và vấn đề 2. Vấn đề cơ bản của triết học

1. Sự ra đời và phát triển của triết học Mác

I.Triết học và vấn đề cơ bản của triết học

1. Khái lược về Triết học

d. Triết học - hạt nhân lý luận của thế giới quan

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

Chú ý: Sự phân chia nguồn gốc nhận thức &

Theo Mác-Lênin Triết học là hệ thống tri thức lí luận

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

TGQ là toàn bộ những Thế giới quan quy

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

Đêmôcrit (460-370 tr.CN)

b. Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

Khẳng định con Con người không thể

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

2. Đối tượng và chức năng của triết học Mác - Lênin

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

2. Đối tượng và chức năng của triết học Mác - Lênin

306102- Chương 1:Triết học và vai trò của

You might also like