2.

4 Kanya-kanyang
kaligiran

2.5 Distribusyong
Komplimentaryo

2.6 Malayang Marsol O. Niez

Pagpapalitan Tagapag-ulat
Suriin ang kalagayan ng /t/ sa salitang

top at stop - [thap]:[stap]

Nasa magkatulad nakaligiran ba ang [th] at [t]?
 Hindi, sapagkat ang [th] ay na sa pusisyong
inisyal samantalang ang [t] ay nasa
pusisyong midyal.
Kanya-kanyang Kaligiran
 Ang kaligiran ng [t] at [th] sa mga salitang top at
stop ay hindi magkatulad. Ang [t], gaya ng
nabanggit na sa una ay hindi maaring ipalit sa
[th] nang hindi susunod sa anyo nito.
 Gayundin naman ang [th] ay hindi maaring
ipalit sa [t] nang hindi susunod sa anyo nitong
huli.
 Sa ibang salita, ang [t] at [th] sa Igles,
bilang Alopono ng mga ponema, ay may
kanya-kanyang lugar o kaligiran; na ang
[t] ay hindi maaring matagpuan sa
kinalalagyan o kaligiran ng [th].
Distribusyong Komplimentaryo
 Ang dalawang tunog na [t] at [th] sa mga
salitang top [thap] at stop [stap] ay may kanya-
kanyang kaligirang katatagpuan. Ang [t] ay may
posisyong inisyal. Sagayong kalagayan, sinasabi
nating ang [t] at [th] ay nasa distribusyong
komplimentaryo.
 Kailanman, ang mga tunog na nasa
ditribusyong komplimentaryo ay hindi
nagkokontrast sapagkat ang mga ito ,gaya
ng nabanggit na, ay hindi matatagpuan sa
magkatulad na kaligiran.
Malayang Nagpapalitan

 Ito ay pares ng mga salita na katatagpuan

ng mga magkaibang ponema sa
magkatulad na kaligiran ngunit hindi
nakaapekto o nakapagpapabago ng
kahulugang taglay ng mga salita.
 Sa Ingles ay hindi nagaganap ang
pagpapalitan ng alinmang dalawang
ponema nang hindi nagkakaroon ng
epekto sa kahulugan ng salita.

 Subalit sa Pilipino ay maituturing na

karaniwang-karaniwan ang ganitong
penomena.
Ang mga ponemang matatagpuan sa
magkatulad na kaligiran ngunit hindi
nagpapabago sa kahulugan ng salita
ay sinasabing nasa malayang
pagpapalitan.
Sa ibang salita, ang isang ponema ay
maaaring ipalit sa pusisyon ng ibang
ponema nang hindi nababago ang
kahulugun ng salita.
Halimbawa:

u-o: pinanunuod - pinanunood

r-d: marusing – madusing
r-l: karsada – kalsada
 Subalit sa kabila ng ganitong karaniwang
nagaganap sa pagpapalitan ng di-iilang
ponema sa Pilipino, hindi rin naman
mapasusubalian na ang mga halimbawa ng
ponema kanina ay sadyang magkakaibang
ponema.
tulad ng mapatutunayan sasumusunod na
mga pares minimal:

u-o : uso – oso

r-d : riles – diles
r-l : loro - lolo
Maraming Salamat 