na pangungusap na umiikot sa isa lamang na paksa. Ito ay masasabing mahusay kung nagtataglay ng kaisahan, kohesyon at kalinawan. PORMAL NA SANAYSAY Ang pormal na sanaysay ay karaniwang nagpapahayag tungkol sa seryosong paksa at karaniwang isinusulat na may taglay na maiging pag-aaral o pananaliksik ng may akda. Ito ay naglalaman ng impormasyon tungkol sa ibat-ibang paksa maging: tao, hayop, bagay, okasyon o pangyayari. Ang tono ng pagsulat ay seryoso at pormal din pormat nang pagkakasulat. DI-PORMAL NA SANAYSAY Ang di-pormal na sanaysay naman ay maaring tungkol sa karaniwang mga paksa, personal na pananaw o mga sulat na naglalayong makapagbigay aliw sa mambabasa. Ang tema at pormat nang pagsulat nang ganitong uri ng sanaysay ay kadalasan may bakas ng personalidad ng may akda at parang nakikipag-usap lamang sa isang kaibigan at hindi gaanong pormal ang mga salitang gamit sa pagsulat. Katangian ng Mahusay na Sanaysay
Kaisahan o unity. Ang pagtalakay sa paksa ay kailangang tiyak at hindi masaklaw. Kohesyon.
Sa pagpapalutang ng isang diwa, kailangang
wasto ang pagkakasunud-sunod/pag- uugnay-ugnay ng mga pangungusap. Kalinawan.
Sa kabuuan ay tumutukoy sa linaw ng pokus
ng ideyang nais ihatid ng manunulat. MGA BAHAGI NG SANAYSAY SIMULA – Dito karaniwang naglalagay nang pang-akit atensyon ang nagsusulat ng sanaysay. Dito makakapag-isip ang mambabasa kung magpapatuloy pa sa pagpabasa. KATAWAN O GITNA – Dito naman nakalagay ang malaking bahagi ng sanaysay, dito maisasaad ang mga mahahalagan impormasyon o ideya ng may akda tungkol sa paksa. Dito nagpapahayag ng mensahe and tagapagsulat. WAKAS – Ito ang pansarang bahagi ng sanaysay. Dito maaring magsulat ng konklusyon, buod ng sanaysay o mensaheng habilin ng manunulat sa mambabasa. Maari ding maglagay ng sulat na makakapag-hamon sa pag-iisip ng mga nagbabasa ng akda. Ang Kahalagahan ng Edukasyon ( Tagalog na Sanaysay) Ang pagkakaroon ng isang mataas at matibay na edukasyon ay isang saligan upang mabago ang takbo ng isang lipunan tungo sa pagkakaroon ng isang masaganang ekonomiya. Mataas na edukasyon na hindi lamang binubuhay ng mga aklat o mga bagay na natutunan sa ating mga university at paaralan. Bagaman, kasama ito sa mga pangunahing elemento upang magkaroon ng sapat na edukasyon, ang praktikal na edukasyon na nakabase sa ating araw- araw na pamumuhay ang siya pa ring dapat na piliting maabot. Matibay ang isang edukasyon kung ito ay pinagsamang katalinuhan bunga ng mga pormal na pag-aaral tungkol sa Mathematics, Science, English at mga bagay na tungkol naman sa buhay at kung paano mabuhay ng maayos. Ang edukasyon ang nagiging daan tungo sa isang matagumpay na hinaharap ng isang bansa. Kung wala nito, at kung ang mga mamamayan ng isang lipunan ay hindi magkakaroon ng isang matibay at matatag na pundasyon ng edukasyon, magiging mahirap para sa kanila na abutin ang pag-unlad. Marapat lamang na maintindihan na ang edukasyon ay siyang magdadala sa kanila sa kanilang mga inaasam na mga mithiin. Ang unang layunin ng edukasyon ay upang magkaroon ng kaalaman sa mga bagay-bagay at impormasyon sa kasalukuyan, sa hinaharap at sa kinabukasan. Ito ang nagsisilbing mekanismo na humuhubog sa isipan, damdamin at pakikisalamuha sa kapwa ng isang tao. Ito rin ang dahilan ng mga mabubuti at magagandang pangyayari sa ating mundo at ginagalawang kapaligiran. Ang edukasyon ay kailangan ng ating mga kabataan sapagkat ito ang kanilang magiging sandata sa buhay sa kanilang kinabukasan. Ang kanilang kabataan ang siyang estado kung saan nila hinahasa ang kanilang mga kaisipan at damdamin sa mga bagay na kailangan nila sa kanilang pagtanda. Ang edukasyon ay mahalaga sapagkat ito ang nagiging daan sa isang tao upang magkaroon ng mga kaalaman tungkol sa kanyang buhay, pagkatao at komunidad na ginagalawan. Ito ang naghuhubog ng mga kaisipan tungo sa isang matagumpay na mundo na kailangan ng bawat isa upang lubusang mapakinabangan ang daigdig at malaman ang mga layunin nito. Ang kabataan ay nararapat lamang na magkaroon ng sapat na edukasyon sa pamamagitan ng kanilang karanasan at pormal na programa na nakukuha sa mga paaralan. Ito ang kanilang magiging armas upang maharap nila ang mga bagay na kaakibat ng kanilang magiging kinabukasan. At dahil sila ang ating pag-asa, nararapat lamang na ibigay natin sa kanila ang lahat ng edukasyon na kailangan nila upang maabot nila ang mga pangarap na nais nilang matupad.
Ang Talumpati Ay Isang Buod NG Kaisipan o Opinyon NG Isang Tao Na Pinababatid Sa Pamamagitan NG Pagsasalita Sa Entablado para Sa Mga Pangkat Na Mga Tao