binubuo ng mga kabanata. ANG PAGHUHUKOM (Bahagi ng Nobela) Isinulat ni Chart Kobjith Isinalin sa Filipino ni Lualhati Bautista Mga Panloob at Panlabas na Tunggalian Isa sa sangkap ng maikling kuwento ay ang tunggalian na humuhubog sa pagkatao ng tauhan at siyang nagtutulak sa mga pangyayari sa kuwento. Ang maikling kuwento ay may isang tunggalian lamang, sa nobela ay maaaring higit sa isa ang tunggalian na maaaring panloob (tao laban sa sarili) o panlabas (Tao laban sa tao, tao laban sa kalikasan, tao laban sa lipunan, at tao laban sa tadhana). 1. Tao laban sa Sarili – ito ay panloob na tunggalian dahil nangyayari ito sa loob ng tauhan. Halimbawa nito ang suliraning may kinalaman sa moralidad at paniniwala. Karaniwang pinoproblema ng tauhan kung ano ang pipiliin- ang tama o mali, mabuti o masama? Maaari rin namang tungkol ito sa pagsupil sa sariling damdamin. Ang tauhan lamang ang nakareresolba sa hinaharap niyang suliranin. Ang panloob na tunggalian ay nagbibigay ng humanidad sa tauhan. 2. Tao laban saTao – ang tunggaliang ito ay ang pangunahing uri ng panlabas na tunggalian. Dito, ang tauhan ay nakikipagbanggaan sa isa pang tauhan ito ay labanan ng klasikong bida laban sa kontrabida o mabuting tao laban sa masamang tao. Maaaring magdulot ito ng pagkakaiba nila sa pamantayan, moralidad, posisyon sa lipunan, o paniniwala. Halimbawa: a. Ang tunggalian nina Emma at Georgia sa teleseryeng “Ika-6 na Utos. b. b. Tunggalian nina Cardo at Hipolito sa teleseryeng “FPJ’s : Ang Probinsiyano 3. Tao laban sa Kalikasan – karaniwang nangyayari ito kapag ang tauhan o mga tauhan ay direktang naapektuhan ng mga puwersa ng kalikasan. Halimbawa: a. Ang karanasan ng mga tauhan habang at pagkatapos ng isang natural na kalamidad o ang biglaang pagsabog ng bulkan. b. Ang tauhang na-trap sa isang isla o palutang-lutang sa gitna ng dagat sakay ng isang lifeboat ay halimbawa rin ng 4. Tao laban sa Lipunan – umiiral ang panlabas na tunggaliang ito kapag lumilihis ang tauhan o mga tauhan sa mga pamantayang itinakda ng lipunan. Nangyayari din ito kapag tahasang binabangga o binubuwag ng tauhan ang kaayusang sa tingin niya ay sumusupil sa kaniya. Ang mga nobelang may mga tauhang nakikipagtunggali sa mapaniil na kultura at ideolohiya ay katangian ng tunggaliang tao laban sa lipunan. Dalawa ang maaaring kahihinatnan nito: magtagumpay ang tao o magapi siya ng sinumang kinakalabang sistema. Halimbawa : a. Mga tao na hindi sumusunod sa ipinatutupad na patakaran o polisiya ng pamahalaan sa panahon ng pandemic, tulad ng pagsunod sa physical at social distancing kapag lumalabas. 5. Tao laban sa Tadhana- nangyayari ang tunggaliang ito kapag ang tadhana ang nagdidikta sa mga nangyayari sa tauhan. Maaari niya itong labanan. Sasabihin niyang siya ang magtatakda ng kaniyang kapalaran at gagawa siya ng paraan upang baguhin ang takbo ng kaniyang buhay. Ngunit sa huli ay karaniwang nagwawagi Halimbawa: a.Ang pagbalik sa nakaraan sa pamamagitan ng time machine upang maiwasan ang pagkamatay ng minamahal ay halimbawa ng ganitong tunggalian. b. Tipikal na halimbawa rin ang mga kuwento ng mga ordinaryong tao na 6.Iba pang Tunggalian - maidadagdag din sa uri ng tunggalian ang tunggaliang tao laban sa Diyos. Kabilang dito ang mga suliraning may kinalaman sa mga halimaw, alien, multo, lamang-lupa. Isama pa ang tao laban sa makina o teknolohiya. Sa tunggaliang ito, nilalabanan ang tauhan ang mga entidad na may artipisyal na katalinuhan o artificial intelligence katulad ng mga robot. Piliin sa Kolum B ang titik ng tamang sagot sa mga tunggaliang nasa Kolum A. Isulat sa patlang bago bilang ang sagot. HANAY A 1. Katulad ding hindi na HANAY B niyon mapipigil ang kamay ni A.Tao laban sa Sarili Fak sa pagabot sa bote ng B.Tao laban sa Tao alak at pagdadala roon sa kanyang bibig. Kaya ang C.Tao laban sa dumaraang mga araw at gabi Kalikasan ay sumaksi sa walang D. Tao laban sa Lipunan humpay na paginom ni Fak E. Tao laban sa Tadhana sa mga oras na siya’y gising. F. Iba pang Tunggalian HANAY A HANAY B 2. Hindi natutuwa si A.Tao laban sa Sarili Fak tungkol sa B.Tao laban sa Tao C.Tao laban sa pagkakakabit ng Kalikasan koryente at wala siyang D. Tao laban sa Lipunan nadaramang inggit o E. Tao laban sa Tadhana panibugho sa iba F. Iba pang Tunggalian Magbabahagi ng dalawang pangyayari na napanood na teleseryeng Asyano na nagpapakita ng tunggaliang Tao Laban sa Sarili
Opinyon? Mga Pahayag sa Pagbibigay ng Matatag na Opinyon
1.Buong igting kong sinusuportahan ang...
Halimbawa: Buong igting kong sinusuportahan ang Bayanihan To Heal As One Act kahit na marami ang sumusuway at hindi buo ang tiwala ng iba sa implementasyon nito. 2. Kumbinsido akong... Halimbawa: Kumbinsido akong baka bumalik tayo ng pauli-ulit sa Enhanced Community Quarantine (ECQ) kapag hindi tayo sumunod sa mga patakaran. 3. Lubos kong pinaniniwalaan... Halimbawa: Lubos kong pinaniniwalaan na nasa sarili nating mga kamay kung mahahawa tayo ng COVID 19 o hindi. Mga Pahayag sa Pagbibigay ng Neutral na Opinyon Kapag sinabing neutral nasa gitna lang ang inyong pahayag na opinyon.
1. Kung ako ang tatanungin...
Halimbawa: Kung ako ang tatanungin mas mainam na hindi namatay si Elvin sa “Onanay” para hindi nagulo ang buhay ni Onay. 2. Kung hindi ako nagkakamali... Halimbawa: Kung hindi ako nagkakamali baka kung hindi sinabi ni Helena kay Onay na si Lucas ang ama ni Myla ay hindi lalabas ang katotohanan 3. Sa tingin ko.. Halimbawa: Sa tingin ko kahit na pinagagalitan ni Onay si Myla palagi ay hindi nangangahulugan na hindi niya mahal ang anak niya. 4. Sa aking palagay... Halimbawa: Sa aking palagay hindi natin masasabi na si Helena ay hindi naging mapagmahal na lola kay Natalie kahit na pinalaki niya ito sa kasinungalian. Magbigay ng halimbawa ng pangungusap ng matatag at neutral na opinyon. Panuto: Basahin ang sitwasyon sa ibaba nito. Pagkatapos ay ilahad ang iyong opinyon o pananaw hinngil dito. Sikaping magamit ang mga pahayag sa pagbibigay ng opinyon. Sitwasyon: Kamakailan ay napabalita sa telebisyon ang hinggil sa resulta ng mga isinasagawang pananaliksik ng ilang mga bansa sa pagtuklas at pagdedebelop ng mabisang bakuna kontra Covid-19. Kaugnay ng prosesong dapat pagdaanan ng pananaliksik ay ang pagsasagawa ng vaccine test sa mga hayop tulad ng unggoy. Gaya ng dapat asahan, matapos mapatunayang positibo at epektibo ang resulta ng mga isinagawang pananaliksik ay maaari namang isunod ang pagsasagawa ng vaccine test sa mga tao. Ano ang iyong masasabi o opinyon tungkol dito