You are on page 1of 125

სსიპ „საგანგებო სიტუაციების კოორდინაციისა და გადაუდებელი დახმარების ცენტრი“

ბაზისური ეკგ
და
არითმიების ინტერპრეტაცია
გულის ძირითადი ფუნქციები:

ავტომატიზმი
• გულის უნარი, წარმოქმნას ელექტრული იმპულსი გარე გაღიზიანების გარეშე.
გამტარებლობა
• გულის რომელიმე უბანში წარმოქმნილი იმპულსის მისი სხვა უბნებისკენ
გატარების უნარი
აგზნებადობა
• გულის უნარი აღიგზნოს იმპულსის ზემოქმედებით
კუმშვადობა
• აღგზნების საპასუხოდ გულის კუნთის შეკუმშვის უნარი

2
გულის ელექტრული გამტარი სისტემა

სინუსის (სინოატრიული) კვანძი


ჰისის კონა

ჰისის კონის მარჯვენა

მარცხენა ტოტები

ატრიო-ვენტრიკულური (ავ) კვანძი


პურკინიეს ბოჭკოები
3
პ ე ი ს მ ე კ ე რ ე ბ ი ს იერარქიული სისტემა
ავტომატიზმის I რიგის ცენტრი
o სინუსის კვანძი (S A ) 60 - 100/წთ

ავტომატიზმის II რიგის ცენტრი


o ატრიოვენტრიკულური შენაერთი (AV ) 40 - 60/წთ

ავტომატიზმის III რიგის ცენტრი

o ჰისის კონის ქვედა ნაწილი ≤ 30 - 40/წთ


o ჰისის კონის ტოტები
o პურკინიეს ბოჭკოები 5 – 10/წთ

4
გულის ელექტრული გამტარი სისტემა:

• ნორმაში, იკუმშებიან ჯერ წინაგულები, შემდეგ პარკუჭები,


რომელსაც უზრუნველყოფს ატრიოვენტრიკულური კვანძი.

5
ეკგ ფურცელი
ამპლიტუდა
10 მმ = 1 მილივოლტი
ხანგრძლივობა
1 პატარა უჯრა
 40 მილიწამი = 0.04 წმ
1 დიდი უჯრა ანუ 5 პატარა უჯრა
 200 მილიწამი = 0.2 წმ 

6
ეკგ ფურცელი
ჰორიზონტალურად - მანძილი / დრო
1 პატარა უჯრა 0.04 წმ (40 მწმ)
1 დიდი უჯრა 0.2 წმ (200 მწმ)
5 დიდი უჯრა 1 წმ
15 დიდი უჯრა 3 წმ
30 დიდი უჯრა 6 წმ
ვერტიკალურად - ვოლტაჟი

1 პატარა უჯრა ანუ 1 მმ - 0.1 მვ

2 დიდი უჯრა ანუ 10 მმ - 1 მვ

7
8
ნორმალური ეკგ კომპლექსი

9
P კბილი
• ფორმა: მომრგვალებული, ოდნავ ასიმეტრიული.
• თითო QRS კომპლექსის წინ უნდა იყოს თითო P
კბილი.
• პოლარობა:
o პოზიტიური I, II, aVF და V2-V6 განხრებში.
o პოზიტიური, ნეგატიური ან ბიფაზური III, AVL
და V1 განხრებში.
o ნეგატიური aVR განხრაში.
• ამპლიტუდა 1.5 - 2.5 მმ
• ხანგრძლივობა 0.06 - 0.1 წმ

10
PR ინტერვალი
• არის მონაკვეთი P კბილის დასაწყისიდან Q
ან R კბილის დასაწყისამდე.
• შედგება P კბილის და იზოელექტრული
ხაზისგან.
• ნორმაში არის მუდმივი.
• PR სეგმენტი არის იზოელექტრული ხაზის
ნაწილი, P კბილის დასასრულიდან Q ან R
კბილის დასაწყისამდე.

• ხანგრძლივობა ნორმაში: 0.12 - 0.2 წმ

11
PR ინტერვალი

12
QRS კომპლექსი
• მოყვება PR სეგმენტს
შემადგენელი ნაწილები:
•Q კბილი
- P კბილის შემდეგ პირველი ნეგატიური
კბილი. ამპლიტუდა ნორმაში R კბილის < 25%
•R კბილი - Q კბილის ან PR სეგმენტის შემდეგ
პირველი პოზიტიური კბილი
•S კბილი - R კბილის შემდეგ პირველი ნეგატიური
კბილი
პოლარობა
• პოზიტიური: I, II, III, aVL, aVF, V4-V6 გახნრებში
• ნეგატიური: aVR, V1-V3 განხრებში
• ბიფაზური: III, V2-V4 განხრებში
• ხანგრძლივობა ნორმაში: 0.06 - <0.12 წმ
13
QRS კომპლექსი

14
ST სეგმენტი
• QRS კომპლექსის და T კბილის შემაერთებელი ხაზი

• იწყება იზოელექტრული ხაზით S კბილიდან და


თანდათან იზრდება T კბილში

• QRS კომპლექსის და ST სეგმენტის გამყოფ წერტილს


ეწოდება J წერტილი

• ST სეგმენტი იზომება J წერტილიდან 0.04 წმ შემდეგ

• ნორმაში მდებარეობს იზოხაზზე, თუმცა


პრეკორდიულ განხრებში შესაძლებელია 1-2 მმ ცდომა

• ცდომა იზოხაზს ზემოთ - ST ელევაცია, იზოხაზს


ქვემოთ - ST დეპრესია

15
ST სეგმენტი

16
T კბილი
• მოზრდილი, ოდნავ ასიმეტრიული კბილია,
რომელიც მოყვება ST სეგმენტს
ამპლიტუდა
• ≤ 5 მმ სტანდარტულ განხრებში
• ≤ 10 მმ პრეკორდიულ განხრებში
პოლარობა
• ნორმაში იმეორებს QRS კომპლექსის
მიმართულებას
• პოზიტიური: I, II, V2-V6 განხრებში
• ნეგატიური: aVR განხრაში
• ბიფაზური: aVF, aVL, III და V1 განხრებში

17
18
QT ინტერვალი

• დისტანცია QRS კომპლექსის დასაწყისიდან T


კბილის დასასრულამდე.

• ასახავს პარკუჭების დეპოლარიზაციის და


რეპოლარიზაციის ჯამურ ხანგრძლივობას.

• ხანგრძლივობა ნორმაში: 0.36 - 0.44 წმ.

19
QT ინტერვალი

20
სსიპ "საგანგებო სიტუაციების კოორდინაციისა და
გადაუდებელი დახმარების ცენტრი“

P კბილი: 0.06 - 0.1 წმ

PR ინტერვალი: 0.12 - 0.2 წმ

QRS კომპლექსი: 0.06 - < 0.12 წმ

ST სეგმენტი: იზოელექტრული

QT ინტერვალი: 0.36 - 0.44 წმ

21
არითმიის შესაფასებელი 5 საფეხური:
1. შეაფასეთ რითმი: რეგულარულია თუ არარეგულარული?

2. შეაფასეთ სიხშირე: რამდენია გულის შეკუმშვათა სიხშირე წუთში?

3. შეაფასეთ P კბილები: წინ უძღვის თუ არა თითო, ერთნაირი P კბილი


თითოეულ QRS კომპლექსს?

4. შეაფასეთ QRS კომპლექსები: ხანგრძლივობა? ფორმა?

5. შეაფასეთ PR ინტერვალები: განირჩევა თუ არა PR ინტერვალი?


ხანგრძლივობა? მუდმივია თუ არა ის?

22
რითმის რეგულარულობის შეფასება

23
ნორმალური სინუსური რითმი

24
სინუსური ბრადიკარდია

25
სინუსური ტაქიკარდია

26
გშს გამოთვლა
რეგულარული რითმი

27
გშს გამოთვლა
გშს გამოთვლა
არარეგულარული რითმი

• 15 დიდ უჯრაში დათვალეთ QRS კომპლექსების რაოდენობა


• მიღებული რიცხვი გაამრავლეთ 20-ზე

29
გშს განსაზღვრა
რ ე გ უ ლ ა რ უ ლ ი რითმი არარეგულარული რითმი

,,300 მეთოდი“ ,,3 წამის მეთოდი“


 300 გავყოთ 2 QRS კომპლექსს  15 დიდ უჯრაში არსებული
შორის არსებული დიდი QRS კომპლექსის რაოდენობა
კვადრატების რაოდენობაზე. გაამრავლეთ 20-ზე.

30
არითმიების ეტიოლოგია:
• იმპულსის წარმოქმნის დარღვევა

o ავტომატიზმის დარღვევა

o ტრიგერული აქტივობა

• იმპულსის გამტარებლობის დარღვევა

o გამტარებლობის ბლოკი

o რეენტრი მექანიზმი

31
სუპრავენტრიკულური არითმიები:

• წინაგულოვანი ექსტრასისტოლა

• წინაგულთა ფიბრილაცია (მოციმციმე არითმია)

• წინაგულთა თრთოლვა

• სუპრავენტრიკულური ტაქიკარდია

32
33
წინაგულოვანი ექსტრასისტოლა

კრიტერიუმები
• სინუსური რითმის ფონზე ნაადრევად ჩნდება ვიწრო QRS კომპლექსი

• იმპულსი მოდის წინაგულოვანი დამატებითი აგზნების კერიდან

• P კბილს აქვს განსხვავებული მორფოლოგია/ღერძი

• თან ახლავს არასრული კომპენსატორული პაუზა (< 2xRR)

34
წინაგულოვანი ექსტრასისტოლა

35
წინაგულთა ფიბრილაცია:

• წინაგულებში ერთდროულად, ქაოსურად


წარმოიქმნება 400-600 იმპულსი წუთში

• წინაგულის მიოკარდიუმის ცალკეული უბნები


ერთმანეთისგან დამოუკიდებლად იკუმშება

• ატრიოვენტრიკულური კვანძი არ ატარებს ყველა


იმპულსს პარკუჭებისკენ

36
წინაგულთა ფიბრილაცია

37
წინაგულთა ფიბრილაცია

• წინაგულთა შეკუმშვის სიხშირის გამოთვლა


შეუძლებელია
• პარკუჭთა შეკუმშვის სიხშირე ვარიაბელურია
o ბრადისისტოლია
o ნორმოსისტოლია
o ტაქისისტოლია
• პარკუჭების შეკუმშვა არარეგულარულია

38
წინაგულთა ფიბრილაცია

კრიტერიუმები:
• ეკგ-ზე არ ფიქსირდება P კბილები
• იზოხაზზე აღინიშნება f ტალღები
• R-R ინტერვალები არათანაბარია

39
წინაგულთა თრთოლვა
• წინაგულების შეკუმშვათა სიხშირეა 240-400/წთ
• AV კვანძი არ ატარებს ყველა იმპულსს პარკუჭებისკენ
• პარკუჭების შეკუმშვის სიხშირე დამოკიდებულია AV ბლოკის ხარისხზე,
რომელიც შეიძლება იყოს
o ფ ი ქ ს ი რ ე ბ უ ლ ი : 1:1, 2:1, 3:1 ან 4:1 AV ბლოკი
o ვ ა რ ი ა ბ ე ლ უ რ ი : პარკუჭოვანი პასუხი არის არარეგულარული, შესაძლებელია
სხვადასხვა ბლოკის ხარისხის მონაცვლეობა ( მაგ. 3:1 და 4:1)

40
წინაგულთა თრთოლვა
კრიტერიუმები
• ეკგ-ზე არ ფიქსირდება P კბილები
• იზოხაზზე აღინიშნება F ტალღები
• R-R ინტერვალი უხშირესად თანაბარია, თუმცა შესაძლებელია
იყოს ვარიაბელური AV გამტარებლობა

41
წინაგულთა თრთოლვა

42
წ ი ნ ა გ უ ლ თ ა თ რ თ ოლ ვ ა

43
სუპრავენტრიკულური ტაქიკარდია
კრიტერიუმები
• რეგულარული, ვიწრო QRS, ტაქიკარდია სიხშირით
>140 /წთ
• ეკგ-ზე არ ფიქსირდება P კბილები ან ისინი მოყვება QRS
კომპლექსებს
• R-R ინტერვალი თანაბარია

რეენტრი AV კვანძში

44
სუპრავენტრიკულური
ტაქიკარდია

45
პარკუჭოვანი არითმიები

• პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლა

• პარკუჭოვანი ტაქიკარდია

• პარკუჭთა ფიბრილაცია

46
პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლა
კრიტერიუმები
• სინუსური რითმის ფონზე ნაადრევად ჩნდება ფართო QRS კომპლექსი
• იმპულსი მოდის პარკუჭოვანი დამატებითი აგზნების კერიდან
• QRS კომპლექსის წინ არ ფიქსირდება P კბილი
• თან ახლავს სრული კომპენსატორული პაუზა (= 2xRR)
პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლა

48
პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლა
მონოტოპური

49
პარკუჭოვანი ბ ი გ ე მ ი ნ ი ა

50
პარკუჭოვანი ტ რ ი გ ე მ ი ნ ი ა

51
პარკუჭოვანი კ ვ ა დ რ ი გ ე მ ი ნ ი ა

52
დამუქრებითი ექსტრასისტოლა

• ხშირი >15/წთ
• წყვილი, ჯგუფური
• პოლიტოპური
• ნაადრევი (R-T-ზე)

53
პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლა
პოლიტოპური

54
პარკუჭოვანი კ უ პ ლ ე ტ ი

55
პარკუჭოვანი ტრიგემინია + პარკუჭოვანი კუპლეტი

56
პარკუჭოვანი ტ რ ი პ ლ ე ტ ი

57
ნ ა ა დ რ ე ვ ი ექსტრასისტოლა (R-T-ზე)

58
ნ ა ა დ რ ე ვ ი ექსტრასისტოლა (R-T-ზე)

59
პარკუჭოვანი ტაქიკარდია
კრიტერიუმები
• ფართო QRS ტაქიკარდია
• პარკუჭების შეკუმშვათა სიხშირეა 120-300/წთ
• არ არის კავშირი P კბილებსა და QRS კომპლექსებს
შორის (AV დისოციაცია)
• R-R ინტერვალი უხშირესად თანაბარია

60
პარკუჭოვანი ტაქიკარდია
მ ო ნ ო მ ო რ ფ უ ლ ი პარკუჭოვანი ტაქიკარდია

62
პ ო ლ ი მ ო რ ფ უ ლ ი პარკუჭოვანი
ტაქიკარდია

63
პ ო ლ ი მ ო რ ფ უ ლ ი პარკუჭოვანი პაროქსიზმული ტაქიკარდია

64
პირუეტი

65
პირუეტი

66
პარკუჭთა ფიბრილაცია

კრიტერიუმები

• პარკუჭებში ერთდროულად, ქაოსურად წარმოიქმნება


400-600 იმპულსი წუთში

• პარკუჭების მიოკარდიუმის ცალკეული უბნები


ერთმანეთისგან დამოუკიდებლად იკუმშება

• ეკგ-ზე არ განირჩევა რომელიმე ტალღა/კბილი

67
პარკუჭთა ფ ი ბ რ ი ლ ა ც ი ა

68
69
ასისტოლია

70
ასისტოლია

71
აგონალური რითმი

72
P E A
თუ პაციენტი უგონოა, არ სუნთქავს და ცენტრალური პულსი არ
ისინჯება, მონიტორზე დაფიქსირებული ნებისმიერი რითმი ჩაითვლება
უპულსო ელექტრულ აქტივობად (P E A ), გარდა შემდეგი რითმებისა:

• პარკუჭოვანი ფიბრილაცია
• უპულსო პარკუჭოვანი ტაქიკარდია
• ასისტოლია

73
ატრიოვენტრიკულური (A V ) ბლოკები

• I ხარისხის
• II ხარისხის ტიპი 1 (მობიტც 1)
• II ხარისხის ტიპი 2 (მობიტც 2)
• III ხარისხის (სრული)

74
I ხარისხის AV ბლოკი
კრიტერიუმები
• PR ინტერვალი გახანგრძლივებულია (> 0.2 წმ)
• PR ინტერვალი მუდმივია

75
I ხარისხის AV ბლოკი

76
II ხარისხის AV ბლოკი, ტიპი 1 (მობიტც 1)
კრიტერიუმები
• PR ინტერვალი პროგრესულად ხანგრძლივდება (ე.წ. ვენკებახი), სანამ ერთ-ერთი
P კბილი არ დაიბლოკება (არ მოყვება QRS კომპლექსი), შემდეგ ციკლი მეორდება
• PR ინტერვალი ვარიაბელურია

77
II ხარისხის AV ბლოკი, ტიპი 2 (მობიტც 2)
კრიტერიუმები
• PR ინტერვალის პროგრესული გახანგრძლივების გარეშე ხდება ერთ-ერთი P კბილის
ბლოკირება.
• PR ინტერვალი მუდმივია.

78
II ხარისხის AV ბლოკი ტიპი 2 (3:1 გატარებით)

79
III ხარისხის (სრული) AV ბლოკი
კრიტერიუმები
• ეკგ-ზე არცერთი P კბილი არ ტარდება
პარკუჭებისკენ (AV დისოციაცია)
• მუდმივია P-P და R-R ინტერვალები,
წინაგულების სიხშირე მეტია
პარკუჭების სიხშირეზე
• ჩანაცვლებითი რითმის კომპლექსები
შეიძლება იყოს
o ვიწრო (სუპრაჰისური წარმოშობის)
o ფართო (ინფრაჰისური წარმოშობის)

80
III ხარისხის (სრული) AV ბლოკი

81
III ხარისხის (სრული) AV ბლოკი
ფეისერის რითმი
ფეისერის რითმი

84
მოსაზღვრე განხრები

85
განხრების ანატომიური პროექცირება

86
ჰისის კონის მარჯვენა ფეხის ბლოკი

კრიტერიუმები
• QRS > 0.12 წმ (სრული ბლოკი)
• QRS < 0.12 წმ (არასრული ბლოკი)
• rSR’, rSr’, rsr’ ან RSR’ მორფოლოგია V1-V2
განხრებში
• გაფართოებული/ღრმა S კბილი V5-V6
განხრებში
• რეპოლარიზაციის მეორადი დარღვევები
მარჯვენა პრეკორდიულ განხრებში

87
ჰისის კონის მარჯვენა ფეხის ბლოკი

88
ჰისის კონის მარჯვენა ფეხის სრული ბლოკადა

89
ჰისის კონის მარცხენა ფეხის ბლოკი

კრიტერიუმები
• QRS > 0.12 წმ (სრული ბლოკი)
• QRS < 0.12 წმ (არასრული ბლოკი)
• rS, QS ან ღრმა S კბილი მარჯვენა
პრეკორდიულ განხრებში
• მაღალი, გაფართოებული R კბილი მარცხენა
პრეკორდიულ, ასევე I და aVL განხრებში
• რეპოლარიზაციის მეორადი დარღვევები

90
ჰისის კონის მარცხენა ფეხის სრული ბლოკადა

91
ჰისის კონის მარცხენა ფეხის სრული ბლოკადა

92
RBBB LBBB

93
კვანძოვანი რითმი

94
კვანძოვანი რითმი

95
იდიოვენტრიკულური რითმი

96
იდიოვენტრიკულური რითმი

97
W P W
სინდრომი

98
W P W სინდრომი
• აგზნება წინაგულებიდან პარკუჭებისაკენ
ტარდება ძირითადი და დამატებითი გზით
- ,,კენტის კონით”.
• ,,კენტის კონა” შეიძლება მდებარეობდეს AV
რგოლის ირგვლივ, მარჯვნივ ან მარცნივ,
ნებისმიერ ადგილას.
• კენტის კონა უფრო სწრაფად ატარებს იმპულსს,
პარკუჭების აგზნება იწყება მაშინვე, რაც იწვევს PR
ინტერვალის დამოკლებას <0.12 წმ.

99
WPW სინდრომის ძირითადი ეკგ ნიშნები

• P-R ინტერვალის დამოკლება < 0.12


• QRS კომპლექსის შემადგენლობაში აგზნების
დამატებითი ∆ ტალღის არსებობა
• QRS კომპლექსის გახანგრძლივება და მცირე
დეფორმაცია
• QRS კომპლექსის მიმართ ST სეგმენტის
დისკორდანტული ცდომა და T კბილის პოლარობის
ცვლილება

100
WPW

101
W P W სინდრომი

102
დეფიბრილატორი
ძირითადი ფუნქციები
დეფიბრილაცია
• ასინქრონული ელექტრული შოკი
• გამოიყენება პარკუჭთა ფიბრილაციის და უპულსო
პარკუჭოვანი ტაქიკარდიის კუპირების მიზნით
კარდიოვერსია
• პაციენტის QRS კომპლექსთან სინქრონიზებული
ელექტრული შოკი
• გამოიყენება არასტაბილური ტაქიარითმიების კუპირების
მიზნით
• აუცილებელია “SYNC” ღილაკის წინასწარ ჩართვა!
კარდიომონიტორინგი
•შესაძლებელია ეკგ მონიტორინგის განხორციელება
პაციენტის ტრანსპორტირებისას

103
ნორმალური სინუსური რითმი

104
სინუსური ბრადიკარდია

105
სინუსური ტაქიკარდია

106
კვანძოვანი რითმი

107
იდიოვენტრიკულური რითმი

108
სუპრავენტრიკულური პაროქსიზმული ტაქიკარდია

109
წინაგულების ციმციმი (ფიბრილაცია)

110
წინაგულების თრთოლვა

111
მონოტოპური პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლა

112
მონომორფული პარკუჭოვანი პაროქსიზმული ტაქიკარდია

113
WPW

114
პოლიმორფული პარკუჭოვანი პაროქსიზმული ტაქიკარდია

115
,,პირუეტი“

116
I ხარისხის AV ბლოკადა

117
II ხარისხის AV ბლოკი ტიპი 1 (მობიტც 1)

118
II ხარისხის AV ბლოკი ტიპი 2 (მობიტც 2)

119
სრული AV ბლოკადა

120
ჰისის კონის მარჯვენა ფეხის სრული ბლოკი

121
ჰისის კონის მარცხენა ფეხის სრული ბლოკი

122
ნაადრევი ექსტრასისტოლა (R-T-ზე) + პარკუჭოვანი ბიგემინია

123
პარკუჭთა ფიბრილაცია

124
P კბილოვანი ასისტოლია

125

You might also like