A estrutura da palabra

1. A estrutura da palabra

2. Tipos de palabras de acordo coa súa estrutura

 1. A estrutura da palabra

Anota as seguintes palabras no teu caderno e responde

as cuestións que se formulan a continuación:
• Papel naiciña
• cadriño
• el
• avogada
• carballeira
• con
• ensanchaba
• tesoiras
1. Que segmentos teñen singificado léxico, isto é, significan conceptos
ou entidades (seres, obxectos, cualidades, accións, estados)?

papel cadriño carballeira ensanchaba tesoira avogada

Morfemas léxicos
2. Que segmentos permiten crear palabras novas palabras uníndose a un lexema?

ensanchaba carballeira

Morfemas derivativos
prefixo sufixo
4. Que segmentos se colocan entre o prefixo/ sufixo e o lexema e carecen de
significado?

naiciña ensanchaba

Morfemas derivativos

interfixo interfixo
• Carecen de significado
• Evitan cacofonías
 4. Que segmentos engaden matices á palabra sen provocar un
cambio de categoría?
cadriño sufixo

Morfemas Matices de tamaño,

afectividade, valoración
apreciativos
5. Que segmentos fan referencias a categorías gramaticais (xénero, número,
conxugación, tempo, modo, persoa)?

Ensanchaba
avogada tesoiras

Morfemas gramaticais
dependentes
xénero número verbal
6. Que morfema non precisa da unión con outro morfema léxico, xa
que constitúe unha palabra con significado propio?

Con El

Morfemas gramaticais independentes

Non hai que confundilos cos morfemas léxicos,

xa que non non fan referencia a seres, obxectos,
cualidades, accións, estados
1. A estrutura da palabra
Léxicos significan conceptos ou entidades avogada

Prefixos desmontaba
Derivativos permiten crear palabras
novas palabras Sufixos carballeira

Interfixos naiciña

Apreciativos engaden matices á palabra

Sufixos cadriño
(tamaño, valoración,
afectividade)

Xº e nº Tesoiras avogada

dependentes
Conxugación, tempo,
Gramaticais modo, nº, persoa Ensanchaba

independentes determinantes, pronomes,

preposicións, conxuncións
 2. Tipos de palabras

Simples 1. Lexema (+ morfemas gramaticais)

2. Morfemas gramaticias independentes

Derivadas
lexema + Morfemas derivativos/ morfemas apreciativos

Compostas lexema + lexema

O prefixo e o sufixo engádense de xeito simultáneo.

A palabra carece de sentido sen un deles.
Parasintéticas
 2. Tipos de palabras

Simples 1. Lexema (+ morfemas gramaticais) Neg-a-ba Escur-o

2. Morfemas gramaticias independentes porque

lexema + Morfemas derivativos/ morfemas apreciativos

Pre-xuízo prefixación

Derivadas
Cas-ucha sufixación

In-soborn-able Prefixación e sufixación

2. Tipos de palabras
Derivadas lexema + Morfemas derivativos (prefixo/sufixo)
/ morfemas apreciativos (sufixo)

AMPLIAR COS
APUNTAMENTOS DA AULA
VIRTUAL!!
2. Tipos de palabras

lexema + lexema
Compostas Pasa-tempo aglutinación

Arco da vella xustaposición

2 lexemas greco-latinos
Cefa-alxia Composta culta
Cefa-: cabeza
-alxia. dor

Exercicio 15 páxina 20
 O prefixo e o sufixo engádense de xeito simultáneo.
A palabra carece de sentido sen un deles.
Parasintéticas
Em-pequen-ecer *empequeno

*pequenecer
Esquemas máis habituais para crear verbos parasintéticos

A- ..... AR: EN-/EM-...ECER

acortar encarecer

EN-/EM-...AR DES-...AR

embarcar deslumbrar
Esquemas máis habituais para crear adxectivos parasintéticos

A- ..... ADO

A-diñeira-ado

DES-...ADO/IDO

Des-alma-ado
 Actividades
Páxina 26

CAZA-A-DOR-ES

Caz-: lexema
-a-: resto de vogal temática
-dor-: morfema derivativo sufixo
-es: morfema gramatical dependente de número
XUBIL-OS-O-S

xubil-: lexema
-os-: morfema derivativo sufixo
-o-: morfema gramatical dependente de xénero
-s: morfema gramatical dependente de número

VERDAD-EIR-A

Verdad-: lexema
-eir-: morfema derivativo sufixo
-a-: morfema gramatical dependente de xénero
INGLÉS-A

Inglés-: lexema
-a: morfema gramatical dependente de xénero

NACION-AL

Nacion-: lexema
-al: morfema derivativo sufixo

FUS-ÍS

Fus-: lexema
-ís: morfema gramatical dependente de número
PRE-HISTÓR-IC-O

Pre-: morfema derivativo prefixo

-histór-: lexema
-ic-: morfema derivativo sufixo
-o: morfema gramatical dependente de xénero

HOTEL-EIR-O
Hotel-: lexema
-eir-: morfema derivativo sufixo
-o: morfema gramatical dependente de xénero
DES-ARM-AR
Des-: morfema derivativo prefixo
-arm-: lexema
-ar: morfema gramatical dependente verbal (-a-: vogal
temática; -r morfema de infinitivo
Actividades
 IMPORTANTE!
Estudar cadros radicais das linguas clásicas PÁXINA 24

PÁXINA 25
 Formación de palabras
Acrónimo
Telecomunicación informática telemática
Unión dos extremos opos de dúas palabras

Dispositivo intrauterino diu

Combinación de letras e/ou sílabas dunha denominación máis extensa

Sigla
Tipo de abreviatura na que se representan as letras ADEGA
iniciais de cada palabra dunha denomación
complexa
Poden converterse en substantivos normais ovni
Actividades
Actividades