1. Que é un sintagma?

É un conxunto de unidades que conforman unha oración. Representa a

organización xerárquica das palabras.

2. Indica se as regras recursivas se atopan no componente superficial ou

profundo da gramática.
Atópase no compoñente profundo. Mais en principio Chomsky atribuíuna
á superficial recorrendo ó compoñente gramático por excelencia.

3. Indica que é un conxunto recursivo e que é un conxunto recursivamente

enumerable. Con cal deles se pode identificar ó conxunto de oracións dunha
lingua?
O conxunto recursivo é aquel que remite a si mesmo de xeito mecánico, e que
termos computacionais nos permiten chegar a unha solución positiva do problema. O
procedemento recursivamente enumerable (dentro do cal se encadra o recursivo) pode
ben chegar á solución positiva do problema, ben non acadar ningunha solución e finalizar,
ou ben caer nun bucle sen pausa. A nivel gramatical o procedemento recursivamente
enumerable é aquel que non permite discernir cales son as oracións gramaticalmente mal
formadas. O procedemento recursivo ademais de amosarnos cales son as oracións
gramaticais válidas indica tamén cales non son gramaticais, e cales son gramaticalmente
inválidas, logo será o idóneo para identificar o conxunto de oracións dunha lingua.

4. Indica cando unha gramática é descritivamente adecuada e cando unha teoría

lingüística está explicitamente satisfeita.
É descritivamente adecuada cando un falante é capaz de entender as regras
gramaticais da súa lingua, partindo da súa predisposición innata para iso.
Unha teoría está explicitamente xustificada cando se constitúe unha teoría da
adquisición da linguaxe. É dicir, cando se explican as habilidades innatas específicas que
fan posible o fenómeno da linguaxe.

5. Sinala que indican as oracións ambiguas respecto ás relacións:

superficial/estrutura profunda, sintaxe/semántica.
Con respecto á estrutura superficial/profunda: debido á complexidade que se pode
dar na estrutura superficual pódese malinterpretar a estrutura profunda dunha oración.
Exemplo: “Xoán veu a Pedro enfadado” (quen estaba enfadado? Xoán ou Pedro?).
Respecto á sintaxe/semántica: dáse na ambigüidade polisémica.

6. Indica en que se diferencia o modelo estándar de Chomsky do modelo

estándar estendido respecto a aquilo que condiciona a estrutura superficial.
Indica os subcompoñentes do compoñente sintáctico dunha gramática
xenerativa.
No seu modelo estándar Chomsky exclúe a fonoloxía da estrutura superficial. En cambio
na teoría estándar estendida (revisión posterior da teoría estándar) asígnalle á estrutura
superficial tanto unha interpretación semántica como fonética. Os lingüistas chegan a un
punto no que recoñecen que non abonda coa interpretación semántica das oracións
limitándose a solucionar a ambigüidade das estruturas e palabras polisémicas, senón que
determinadas características do ámbito fonolóxico (como o acento de insistencia atribuído
a unha certa palabra da oración para darlle importancia) tamén influían no sentido do que
se quería transmitir. Por exemplo, se dicimos que: “Xoán agrediu a a Pepe” estamos
situando o foco da oración en Xoán, el é o axente da acción, o culpable da agresión. En
cambio, ó dicirmos “Pepe foi agredido por Xoán” trasladamos o foco a Pepe,
transmitimos máis preocupación polo feito de que Pepe fose agredido, e a identidade do
agresor é en certo modo secundaria.
O compoñente sintáctico divídese en:
i.Subcompoñente base, correspóndese á estrutura profunda e que contén as regras
de reescritura (independentes do contexto, regulan por exemplo a
formación de sintagmas mediante os elementos simples que os forman) e regras
de subcategorización léxica (dependentes do contexto, restrinxen a combinación
de pezas léxicas na oración para evitar sentenzas sen sentido como “a herba fuma
gatos”)
ii.Subcompoñente transformacional, que contén as regras transformacionais e cuxo
produto é a estrutura superficial (unha mesma estrutura profunda pódese
formular de xeitos distintos).

7. Indica a diferenza entre o vocabulario categorial e o terminal dunha

gramática e di a cal deles pertence o nome.
O vocabulario categorial dunha gramática fai referencia ás categorías da linguaxe,
aos conceptos amplos, xerais e abstractos de clasificación. O vocabulario terminal fai
referencia aos conceptos concretos, ás palabras que realmente aparecen nunha oración. O
nome pertencería ao vocabulario categorial, xa que remite a un concepto clasificatorio da
gramática (aos substantivos, aos núcleos de sintagmas nominais).

8. Indica que é unha regra xenerativa. Que símbolo o inflúe no lado esquerdo?
A primeira regra. Que símbolos inflúen no lado dereito? As últimas regras.
É un conxunto de principios que predín correctamente as combinacións que
aparecen en oracións gramaticalmente correctas.
Exemplo: Oración (O) →Sintagma Nominal (SN) + Sintagma Verbal (SV)

9. Indica que é unha regra de subcategorización, para que serve e onde se inclúe
na árbore sintagmática.
É unha regra que introduce un trazo sintáctico para asegurar a compatibilidade das
subclases léxicas. Por exemplo, verbo transitivo/intransitivo.
Inclúense nos últimos niveis da árbore sintagmática, xa que leva a cabo unha
análise non-básico, posterior á análise xeral da estrutura.

10. Que relación hai entre polisemia, dicionarios e amalgamas?

As palabras polisémicas son aquelas que presentan diversos significados
relacionados entre si. Dado que unha das finalidades da linguaxe é a comunicación,
necesitamos que transmita do xeito máis preciso que sexa posible o sentido daquilo que
queremos expresar; máis as palabras polisémicas poden xerar ambigüidade, pois o seu
significado particular depende do contexto. Precisamos entón dunha teoría semántica que
nos axude a interpretar o sentido das oracións; os dicionarios conteñen o sentido das
diversas palabras. Ó analizar a estrutura profunda da oración empregando os dicionarios
e as regras xenerativas poderemos interpreta-lo seu sentido; para isto Chomsky propón
unha análise compoñencial (pensa que interpretar o seu sentido; basea na
composicionalidade, que o todo se pode reducir aos elementos básicos que o forman).
Así, realizando unha representación en árbore da estrutura profunda da oración, iremos
agrupando as palabras en amalgamas (subconxuntos que compoñen partes da oración); a
palabra polisémica presentará varias definicións, pero só unha terá sentido cando a
mesturemos có resto de compoñentes da oración, esa será a amalgama válida a nivel
semántico.

11. Que indica o caso de Jennie respecto á hipótese do período crítico (atraso
mental ou illamento, controversia).
A hipótese do período crítico defende que durante os primeiros anos de idade
(infancia e incluso puberdade temperá) o desenvolvemento da linguaxe dáse de xeito
rápido e sinxelo, máis unha vez superada esta etapa é moi difícil e mesmo improbable
asimilar a linguaxe correctamente. O exemplo de Jennie pode servir como xustificación
empírica desta hipótese, de xeito que o illamento permanente dun neno sen expoñelo a un
ambiente no que perciba o uso da linguaxe pode acabar por atrofiar a súa predisposición
innata a adquirila. Non é unha cuestión de atraso mental ou problemas cerebrais innatos,
senón unha incapacitación de exercer as súas facultades potenciais.

12. Que é unha gramática de estrutura sintagmática?

Unha gramática que permite xerar unha oración revelando os seus sintagmas, tamén
chamada gramática xenerativa.

13. Que é unha regra recursiva e cantos tipos de regras recursivas hai?
Unha regra que alude a un patrón recursivo, aquel que remite a si mesmo.
Hai dous tipos de regras recursivas, (i) laterais, baseadas na creación de secuencias ad
infinitum mediante a repitición (prohibido fixar carteis que prohiban fixar carteis ...) e (ii)
centrais ou autoincrustadas, que introducen un constitutivo no seo do outro, por exemplo
no momento en que introducimos unha oración dentro doutra utilizando un pronome de
relativo, pasando de: “Esa é a casa onde me criei” e “Esa casa é branca”, a “Esa casa na
cal me criei é branca”.

14. Indica que clases hai de gramáticas xenerativas e explica como a memoria
diferencia ás de tipo 3 ou regulares das de tipo 2 ou libras de contexto.
Exemplifícao empregando oracións dunha lingua.
Tipo 0: sen restricións. Inclúen tódalas gramáticas formais.
Tipo 1: sensibles ó contexto, dependen do contexto. Empregan un proceso
recursivo.
Tipo 2: libres de contexto. Xeran unha linguaxe independente do contexto.
Tipo 3: xeran os linguaxes regulares.
A memoria nas gramáticas de tipo tres é inexistente, un exemplo destas gramáticas sería
o caso da repetición coma recurso poético: chovía, e chovía, e chovía...Por outra banda,
nas gramáticas de tipo dous a memoria é existente pero de forma moi sinxela, e
corresponderíase cos denominados autómatas de pila.

15. Como se representa a estrutura sintagmática dunha oración? Esa

representación indica que as oracións son simples sucesións de palabras ou
que se agrupan en grupos xerarquizados. Explícao brevemente.
A estrutura sintagmática dunha oración pode representarse cunha árbore
sintagmática. Indica que se agrupan en conxuntos xerarquizados, xa que nunha oración
non tódolos elementos revisten da mesma importancia. As amalgamas aglutinan
subconxuntos de pezas léxicas nos que podemos descompoñer a sentenza. Por exemplo:
nun sintagma nominal podemos atopar un sintagma preposicional, que á súa vez divídese
en determinante e termo.
 16. Indica que é unha regra transformacional e que papel exerce respecto: á
oposición estrutura profunda/superficial, e a cambios na estrutura
superficial.
É aquela que nos permite modificar a organización dunha oración de modo que a súa
estrutura superficial póidase formular de formas diferentes mantendo a mesma estrutura
profunda.
Debido á gran variedade de regras transformacionais pódese construír diversas estruturas
superficiais a partir dunha mesma estrutura profunda.

17. Indica cal e o compoñente xenerativo e cales os compoñentes interpretativos

da linguaxe.
O xenerativo é o sintáctico (encargado da xeración da oración).
Os interpretativos son: o semántico, encargado do procesamento semántico da oración; e
o fonolóxico, encargado da asignación de representación fonética á oración.

18. Indica como se define unha gramática formal e cal é o seu papel no estudo das
linguas naturais.
Unha gramática formal é un conxunto de regras que definen unha linguaxe formal, é
dicir, libre de contexto, creada a partir dunha teoría establecida e non de xeito natural, de
carácter sintáctico e que non conta cun compoñente semántico fóra dás propiedades e
relacións que modifican e conectan as fórmulas. Serían exemplos as regras propias dá
linguaxe matemática ou da lóxica.
As linguaxes formais eliminan a maior parte do contido semántico e polo tanto evitan a
ambigüidade e vos problemas relacionados co sentido dás linguaxes naturais. Axúdannos
a tratar as linguaxes naturais dun xeito cómodo, analítico e redutor; buscan ou rigor.
Tamén pódense utilizar para verificar a gramaticalidade dunha secuencia de palabras.

19. De que elementos consta unha matriz de trazos?

Componse do símbolo categorial, símbolo que representa unha categoría dá linguaxe de
carácter abstracto e amplo (oración, verbo, etc); e terminais, ou concepto en se (bolígrafo).
Para determinar un concepto utilizamos unha especie de sistema binario baseado en máis
e menos, de xeito que pertence máis a unha categoría e menos a outra (máis un obxecto
físico que un mental...).

20. Indica que papel teñen as matrices de trazos na construción de oracións

gramaticais que inclúen palabras polisémicas.
As matrices de trazos establecen relacións lingüísticas e lóxicas. Cando unha oración
contén unha palabra polisémica atopámonos cun problema a nivel semántico; a matriz de
trazos clarifica o sentido da palabra no contexto da estrutura profunda a analizar,
amósanos a definición que estamos a utilizar no caso particular.

21. Relaciona os termos filosofía, pensamento e coñecemento segundo Pescador.

A filosofía correspóndese coa construción da teorías do máis alto nivel abstracto e xeral;
é unha interpretación que aspira a ser total, xa que non hai obxecto que non poida ser
interpretado por ela, é razonada porque precisa de xustificación, é autónoma, xa que a súa
xustificación non provén de ningún outro tipo de pensamento que non sexa da mesma. É
unha forma de pensamento, aínda que non precisamente de coñecemento. Inclúe a
sabedoría, que autores coma Piaget consideran a diferencia do coñecemento, propia da
filosofía.
 22. Distingue entre lingua, linguaxe e fala en Saussure.
Segundo Saussure, a linguaxe é unha facultade común a tódolos seres humanos e propia
da súa natureza. Por outro lado, a lingua, defínea coma un produto social da facultade de
linguaxe e un conxunto de convencións sociais necesarias que permiten o exercicio desa
facultade dos individuos. En canto a fala, constitúe o conxunto de actuacións lingüísticas
individuais nas que se actualizan esas convencións que constitúen a lingua.
Saussure, ao distinguir lingua e fala, fai unha división na realidade lingüística
entre o social e o individual, o esencial e o accesorio, respectivamente.

23. Distingue sistema e norma segundo Coseriu. Exemplifica.

Coseriu presenta os conceptos de sistema e norma para resolver a insuficiencia da
dicotomía que establece Saussure entre a lingua e a fala como social e individual,
respectivamente. Para isto, propón dous grados sucesivos de formalización e abstracción
realizados a partir da realidade lingüística concreta: a fala.
O primeiro grado é a norma, que conten tódalas estruturas (fonolóxicas, morfolóxicas,
sintácticas e semánticas) que son tradicionais e caracterízan a comunidade, a un subgrupo
desta ou ó individuo. Refírese tanto ó social como ó individual, mais é o social o que ten
un papel máis decisivo na lingüística. Algunhas normas son a linguaxe familiar, a
linguaxe popular, a lingua literaria, etc. O segundo grado correspóndese có sistema, grado
anterior de abstracción que contén tódolos elementos “esenciais e indispensables” na
lingua, é dicir, o conxunto de “oposicións funcionais” que a conforman.
Na transición da fala á norma, prescíndese de todo aquilo que é individual, ocasional ou
momentáneo. Ao pasar da norma ó sistema, abandónase todo canto é pura repetición e
hábito individual como toda costume social ou tradición dun grupo.

24. Cando coinciden competencia e actuación nun suxeito lingüístico?

A actuación fai referencia ao uso da linguaxe en situacións concretas, mentres que
competencias refírese á interiorización do individuo do sistema entendido como
mecanicismo xerador da lingua (o coñecemento tácito, inconsciente que o falante ten da
gramática da súa lingua). A competencia fai posible a actuación, maniféstase nela. Deste
xeito, competencia e actuación soamente coinciden nun falante-oínte ideal, aquel que
pertence a unha comunidade lingüística homoxénea, coñece a súa lingua, e non se atopa
condicionado polos elementos extralingüísticos como distraccións, a memoria, erros, etc.
Así, este falante-oínte ideal, é o obxecto da teoría lingüística xa que esteas é alí onde
aparecerá o sistema da lingua de forma clara.

25. Que distingue unha traza definitoria dun universal lingüístico?

Unha traza definitoria é un trazo necesario propio da linguaxe, mentres que os
universais lingüísticos son continxentes, son características ou trazos comúns a tódalas
linguas e, polo tanto, universais. Estes, non son tan claros ou evidentes como as trazas
definitorias, coñecelos implica aumentar o coñecemento sobre determinada lingua; son
como hipóteses de falsación ou verificación, traballo que forma parte da labor de
investigación lingüística.

26. Distingue entre universal lingüístico substantivo e universal lingüístico

formal. Pon un exemplo.
A distinción entre universais lingüísticos substantivos e formais foi establecida
por Chomsky. Os universais substantivos son un conxunto de elementos os cales
pertencen os elementos dese tipo que aparecen en todas as linguas, o que non quere dicir
que todos aparezan en todas as linguas. Este tipo de universais fan referencia, di
Chomsky, ao vocabulario de descrición dunha lingua, por exemplo o conxunto dos trazos
fonéticos por medio dos cales se pode caracterizar os fonemas de todas as linguas. Por
outra banda, os universais formais, consisten en cumprir con certas condicións abstractas
que se refiren ao carácter de regras gramaticais de toda lingua. A diferenza dos
substantivos, estes fan referencia a características máis abstractos da gramática de
calquera lingua, por exemplo a condición de que existen regras transformacionais que
converten as estruturas profundas en estruturas superficiais. É neste tipo de universais,
nos formais, onde Chomsky inclúe a súa gramática xenerativa-transformacional.

27. Sinala tres factores que distingan á linguaxe da protolinguaxe.

➢ Na linguaxe hai xerarquía, na protolinguaxe non.
➢ A protolinguaxe é moito máis ambigua que a linguaxe debido á ausencia de
xerarquía (imprecisión).
➢ Na linguaxe hai recursividade plena, na protolinguaxe non.
➢ Na protolinguaxe o contexto serve para dilucidar cuestión que teñen que ver có
significado, mentres que na linguaxe se orientan máis a discernir cuestións
relacionadas coa forma.
➢ Na linguaxe é posible recuperar os elementos elípticos segundo o contexto, na
protolinguaxe non.
➢ A protolinguaxe carece de elementos que só serven para estruturar as oracións,
como poden ser as preposicións.
28. Indica qué es un árbol sintagmático y con qué tipo de reglas se configura.
Ejemplifica tú respuesta.
Es un sistema que representa la generación de las oraciones en el subcomponente base,
revelando que estas tienen geometría: el elemento principal es la oración (se
fundamenta en el axioma de que “todos tenemos la capacidad de generar oraciones”) y
esta se encuentra a su vez integrada por un conjunto de sintagmas (unidades mínimas
con significado que viene determinado por los nodos bajo los que se agrupan los
elementos; el sintagma se define en función de lo que recae debajo de sus nodos).
Este árbol se rige por las reglas de generación o de reescritura, que nos permite convertir
las categorías de acuerdo con un alfabeto categorial y el vocabulario semántico de un
alfabeto terminal.
Los árboles sintagmáticos muestran que la construcción del lenguaje es una
construcción jerárquica creciente y nunca decreciente.

29. ¿Se puede dar una explicación mecanicista del conjunto de la conducta
humana según la lingüística racionalista o cartesiana? ¿Por qué?

No. Se podría dar una explicación mecanicista de la conducta animal, pues son animales
instintivos. Los seres humanos, sin embargo, somos animales racionales y controlamos
nuestros instintos a través de la razón. El lenguaje humano es creativo porque no está
gobernado por los instintos gracias a la razón. Descartes divide la constitución del ser
humano en dos partes: principio mecánico (el cuerpo) y principio creador (el
pensamiento, la razón).

30. Indica que es el periodo crítico en el aprendizaje de una lengua y qué

conclusiones se extraen de las cosas que permitieron el “experimento
prohibido”.
Chomsky afirmó que todo ser humano nace dotado genéticamente de una gramática
universal que dará lugar, mediante el proceso de socialización a la concreción de esa
gramática universal en la gramática de una lengua concreta. La hipótesis del periodo
crítico defiende que durante los primeros años (infancia y pubertad temprana) el
desarrollo del lenguaje se da de forma rápida y sencilla, pero una vez superada esa etapa
es muy difícil e incluso improbable asimilar el lenguaje correctamente.

El ejemplo de Jennie puede servir como justificación empírica de esta hipótesis, de

manera que el aislamiento permanente de un niño sin exponerlo a un ambiente en el que
perciba el uso del lenguaje puede acabar por atrofiar su predisposición innata a adquirirlo.
Supone una incapacitación de ejercer sus facultades mentales.

31. ¿Qué distingue un rasgo definitorio de uno universal? Pon ejemplos de

universal sustantivo y formal.

Los trazos definitorios son un conjunto de características compartidas por todos los
lenguajes sin las cuales no podría ser considerada como tal, es decir, son condiciones
necesarias. Los universales lingüísticos se creen comunes a todos o a la mayoría de los
lenguajes, pero deben ser constatados en la práctica y su ausencia en una lengua no es
condición determinante ni necesaria para negar su estatuto. Por tanto, son contingentes,
porque:

1. No se definen por la proposición “todo A es B”.

2. Son inferidos a través de una muestra de 30 ejemplos, por lo que se trata de una verdad
de hecho y no de razón.

Ejemplo de universal formal: todas las lenguas tienen sintagmas.

Ejemplo de universal sustantivo: todas las lenguas tienen nombres propios.

32. Describe qué es una regla recursiva e indica si su lenguaje natural es recursivo
o recursivamente numerable. Justifica tu respuesta.

Una regla recursiva es aquella que se remite a sí misma de forma mecánica y que en
términos computacionales nos permite llegar a una solución positiva del problema. Un
sistema recursivo, por tanto, nos permite diferenciar aquello que es gramatical de aquello
que no lo es. Sin embargo, un procedimiento recursivamente numerable, nos permitirá
decidir que es gramatical y que no, pero entre aquello que no es gramatical también se
contempla la noción de bucle.

Se dice que el lenguaje humano es recursivamente numerable porque no tiene criterios

para determinar si las oraciones en bucle que se encuentran incompletas son o no
gramaticalmente correctas.

33. Describe la dualidad e indica con qué otro rasgo está relacionado según
Hocket.

La dualidad o doble articulación es un trazo definitorio del lenguaje postulado por Hocket.
El lenguaje se estructura en dos sistemas o niveles: uno fonológico, que guarda relación
con la oralidad y uno gramatical, relacionado con la forma que adoptan las palabras y las
oraciones. Desde Marinet, este doble componente es conocido como doble articulación:
el lenguaje consta de unidades de la primera articulación (fonemas, unidades no
significativas) que se agrupan para dar lugar a unidades de la segunda articulación
(morfemas, unidades significativas).

La dualidad está relacionada con otro trazo definitorio, la discretización, por la que las
partes del sistema son totalmente reconocibles.

34. Indica qué es una regla de subcategorización y a que componente del lenguaje
pertenecen. Ejemplifica.

Las reglas de subcategorización dotan de significado a las oraciones gramaticales

permitiendo que el sujeto pueda ejecutar la acción del verbo. Constituyen un restrictivo
que se aplica en la estructura profunda de la oración y recogen las propiedades esenciales
de las palabras, no las accidentales. Pertenecen a la parte categorial del subcomponente
base del lenguaje, perteneciente al componente sintáctico.

Una regla de subcategorización es una regla que introduce un trazo sintáctico para
asegurar la compatibilidad de las subclases léxicas. Se incluye en los últimos niveles del
árbol sintagmático, ya que lleva a cabo un análisis no básico, posterior al análisis general
de la estructura.

35. Describe el papel del componente fonológico en la versión estándar extendida

de la gramática generativa.

En su modelo estándar extendido, Chomsky concluyó que las reglas de interpretación

fonológica como el foco o la presuposición (que actúan sobre la estructura superficial de
una oración) también pueden influir en cierta medida en el significado de la oración, que
hasta entonces solo podría depender de la sintaxis de las estructuras profundas.

Por esta razón, en el modelo estándar extendido, el componente profundo es el que

determina la estructura superficial, pero también el componente fonológico puede
condicionar el componente semántico que hasta aquel momento solo venía determinado
por las reglas de reescritura, subcategorización y léxicas de la estructura profunda.

36. Indica qué es la adecuación descriptiva y la explicativa de una gramática

según Chomsky. Ejemplifica.

Una gramática es descriptivamente adecuada si es capaz de generar infinitas oraciones

correctas que se corresponden con la intuición de un hablante nativo para un conjunto
significativo de casos. Una gramática es explicativamente adecuada si además puede dar
cuenta de como lo hace.

37. ¿Que señalan las oraciones ambiguas en la gramática generativa de

Chomsky? Ejemplifica.

Señalan que dos oraciones comparten la misma estructura superficial, pero no la misma
estructura profunda. Ejemplo: Habló sobre la mesa.
 38. ¿Qué es un sintagma?

Un conjunto de unidades que conforman una oración. Representa la organización

jerárquica de las palabras.

39. Indica si las reglas recursivas se encuentran en el componente superficial o

profundo de la gramática.

En un primer momento de la teoría de Chomsky, la recursividad es tomada como una

transformación generalizada que afecta solo a la estructura superficial. Las reglas
recursivas actuarían de tal forma que, dadas dos oraciones O y O cada una con su
1 2

significado completo, se unirían bajo una única oración, bien por coordinación de ambas
o bien incrustando una en otra. No obstante, se comenzó a observar que estos cambios sí
suponían un cambio de significado (indicando temporalidad, por ejemplo). Es así como,
en su teoría extendida, Chomsky tuvo que aceptar que la recursividad debía ser marcada
en la estructura profunda, pudiendo ser explicada a través de la extensión de las reglas de
reescritura o generativas.

Ejemplo: El coche ha atropellado a un peatón y se ha estrellado contra un árbol. // El

coche se ha estrellado contra un árbol y ha atropellado a un peatón.

40. Indica cuando una gramática es descriptivamente adecuada y cuando una

teoría lingüística está explícitamente satisfecha.

Una teoría está explícitamente satisfecha cuando:

1. Explica como generamos las oraciones de modo estructurado o reglado.

2. Cómo la sintaxis determina la semántica y la fonología.

41. Indica en qué se diferencia el modelo estándar de Chomsky del modelo

estándar extendido respecto a aquello que condiciona la estructura
superficial. Indica los subcomponentes del componente sintáctico de una
gramática generativa.

En su modelo estándar, Chomsky excluye la fonología de la estructura superficial. En

cambio, en la teoría estándar extendida (revisión posterior de la teoría estándar) le asigna
a la estructura superficial tanto una interpretación semántica como fonética. Los lingüistas
reconocen que determinadas características en el ámbito fonológico también influían en
el sentido de lo que se quería transmitir. El componente sintáctico se divide en:

1. Subcomponente base: Determina la estructura profunda y se define en base a

las reglas de reescritura o generativas. Está formado por una parte léxica y una
categorial.

2. Subcomponente transformacional: Transforma las estructuras profundas en

superficiales, proyectando las primeras sobre las segundas. Vienen dadas por las
reglas transformacionales en combinación con la aplicación de reglas generativas.
 42. Indica la diferencia entre el vocabulario categorial y el terminal de una
gramática y di a cuál de ellos pertenece el nombre.

El vocabulario categorial de una gramática hace referencia a las categorías del lenguaje,
esto es, a los conceptos amplios, generales y abstractos de clasificación. El vocabulario
terminal hace referencia a los conceptos concretos, a las palabras que realmente aparecen
en una oración.

El nombre pertenecería al vocabulario categorial, ya que remite a un concepto

clasificatorio de la gramática.

43. Indica qué es una regla generativa. ¿Qué símbolo influye en el lado izquierdo?
La primera regla. ¿Qué símbolos influyen en el lado derecho? Las ultimas
reglas.

Las reglas generativas son las que dan lugar a la estructura profunda de una oración, pues
permiten generar las expresiones con un buen orden. Son un conjunto de principios que
predicen correctamente las combinaciones que aparecen en las oraciones
gramaticalmente correctas.

44. ¿Que es una regla recursiva y cuantos tipos de reglas recursivas hay?

Una regla recursiva es aquella que se remite a sí misma. Hay 2 tipos de reglas recursivas:

1. Recursividad directa: Una oración se define en términos de sí misma y algo más

(oración=oración+oración).

2. Recursividad indirecta: Una oración se rescribe como un sintagma nominal seguido de

un sintagma verbal y un sintagma verbal como verbo seguido de una oración.

45. Indica que es una regla transformacional y que papel ejerce respecto: a la
oposición estructura profunda/superficial, y a cambios en la estructura
superficial.

Una regla transformacional es aquella que nos permite modificar (insertando, borrando o
desplazando de posición los elementos) la organización de una oración de modo que su
estructura superficial se puede formular de formas diferentes manteniendo la misma
estructura profunda.

46. Indica cual es el componente generativo y cales los componentes

interpretativos del lenguaje.

El componente generativo es el sintáctico (encargado de la generación de la oración). Los

interpretativos son el semántico (encargado de asignar representaciones al componente
sintáctico de base) y el fonológico (encargado de la asignación de representación fonética
a la oración); ambos derivan del componente nuclear del lenguaje, el sintáctico.

47. ¿De que elementos consta una matriz de trazos?

Símbolo categorial: representa una categoría del lenguaje de carácter abstracto y amplio
(oración, verbo, etc).
Terminal o concepto en sí (bolígrafo).
Para determinar un concepto se utiliza una especia de sistema binario basado en + y -, de
forma que pertenece más a una categoría y menos a otra.
48. Indica que papel tienen las matrices de trazos en la construcción de
oraciones gramaticales que incluyen palabras polisémicas.
Las matrices de trazos, definidas por las reglas de subcategorización, permiten señalar el
conjunto de significados de una palabra polisémica a través de la diferenciación de sus
trazos categoriales. El resultado de la combinación de matrices de trazos es una
amalgama, que indica como agrupar las palabras escogiendo las acepciones adecuadas.
Una vez que la matriz de trazos nos indica las posibles significaciones de una palabra, en
función de la estructura profunda que existe en la oración, elegiremos aquella que se
ajuste al contexto y amalgaremos todos los términos, es decir, los agruparemos para darle
un sentido pleno a la oración.

49. ¿Cuándo coinciden competencia y actuación en un sujeto lingüístico?

La competencia es el conocimiento interiorizado que todos los seres humanos poseen de

una gramática universal (pues todas las lenguas están regladas), haciendo referencia a
algo ideal. La actuación es real, haciendo referencia al uso del lenguaje en situaciones
concretas.

Competencia y actuación solamente coinciden en un hablante-oyente ideal, aquel que

pertenece a una comunidad lingüística homogénea, que conoce su lengua y no se
encuentra condicionado por elementos extralingüísticos como las distracciones, la
memoria, errores, etc. Este hablante-oyente no es real en el mundo material.

50. Distingue entre lenguaje, lengua y habla en Saussure.

-Lenguaje: Capacidad de comunicarse.

-Lengua: Producto de la facultad del lenguaje; conjunto de convenciones

adoptadas por un cuerpo social para permitir el ejercicio de esa facultad en los
individuos.

-Habla: Realización individual de la lengua. Es la parte más accesoria y

complementaria del lenguaje, pues se puede prescindir de ella.