Ceshtja shqiptare ne Koferecene Paqes ne Paris

dhe kongresi i Lushnjes

Lenda: Histori
Mesuesja e lendes: Renata Gogu
 Ceshtja shqiptare ne Koferecen e Paqes ne Paris
U organizua nga pese Fuqite e
SHBA
medha
Angli
France
Itali
Japoni

Qellimi Perfundimi i traktateve te paqes me vendet nderluftuese

U diskutua gjate ceshtja shqiptare:
 Italia kerkonte zbatim te Taktatit te Fshehte te Londres
 Greqia kerkonte te aneksonte korcen dhe Gjirokastren
13 janar 1920, u arrit nje projekt marreveshje ndermjet perfaqesuesve te Anglise,
 Shteti SKS, ne rast coptimi te Shqiperise kerkonte pjesen e tij
Frances dhe Italise, ku do te zbatoheshin vendimet e Traktatit te Fshehte te Londres,
dhe Shqiperia do ndahej ndermjet Italise, Serbise e Greqise

Presidenti Willson e hodhi poshte kete projektmarreveshje dhe denoi Traktatin e

Fshehte te Londres dhe u shpreh se nuk pranonte coptimin e Shqiperise
  Delegacioni zyrtar me ne krye Turhan
Pashe Permetin, paraqiti ne konference,
kerkesat e veta per nje Shqiperi ne kufijte
e saj natyror.

Ky delegacion, ne pranveren e1919, filloi

te percahej nga trysnisa italiane dhe
coptimi I Shqiperise. Duke kerkuar
mbrojtje e Italise.

 Nje grupim tjeter kerkoi

mandatin e nje fuqie te larget si
SHBA-ja

Vetem pas marreveshjes se 13 janrit 1920, delegacioni

hoqi dore nga kerkesa per te vene Shqiperine nen
protektorate te huaja,
 Kongresi I Lushnjes ; vendimet e tij
Kongresi u mblodh ne Lushnje me 21-31 janar ne kryesine e Aqif
pashe Elbasanit. Moren pjese 50 delegate nga te gjitha krahinat e
vendit

 Hodhi poshte projektet e Konferences se Paqes per Shqiperine.

 U shpreh ashper kunder cdo lloj protektorati te huaj ,
 Kerkoi pavaresine e plote te vendit me terresine territorial te Shqiperise me
kufijte e saj
 Kongresi e shpalli te shkarkuar qeverine e Durresit me argumentin se ,
kishte shkelur programin e Kongresit te Durresit
 E cilesoi ANTIKOMBETARE
 Shkarkoi edhe delegacionin zyrtar ne Konferencen e Paqes dhe formoi nje
delegacion te ri.
 Statuti Organik i Lushnjes
Qeveria e Durresit u zevendesua me nje qeveri te re te kryesuar nga
Suljeman Delvina

U miratua Statuti Organik i Lushnjes , nje akt juridik i rendesishem prej

gjashte nenesh .

 Sipas Statutit u ruajt perkohesisht forma monarkike e qeverisjes ,

deri ne thirrjen e nje asambleje kushtetuse
 U krijua Keshilli i Larte i Shtetit i perbere nga perfaqesues te kater
komuniteteve kryesore fetare
 U zgjodh nje Keshill Kombetar te quajtur Senat , me funksione
legjislative, i cili pati kompetenca me te gjera, ne raport me Keshillin
e Larte
 Nuk u percaktua nje fe zyrtare
 E drejta e prones.
 Percaktoi barazine e qytetareve perpara ligjit.
 Qeveria e Sulejman Delvines dhe masat e para te
saj.
11 Shkurt 1920, qeveria e Sulejman
Delvines vendoset ne Tirane

Qeveria i kushtoi vemendje:

 Rinjohjes se pavaresise se Shqiperise.

 Teresise tokesore.
 Shtrirjes se autoritetit ne te gjitha kahinat.
 Largimin e italisa nga Vlora e krahinat perreth.

 28 maj 1920 u nenshkrua protokolli me qeverine greke, sipas te ciles, Greqia do njihte kufijte e vititi 1913 deri ne perfudim te Konference
se Paqes, por do mbante trupat e saj ne 26 fshatrane JL te vendit.

 13 qershor 1920, eleminimi i Esat pashe Toptanit nga Ani Rustemi, mbyll ceshtjen separatiste –esadiste

 3 qershor shperthen kryengritja neVlore, fitore e shqiptareve, 2 gusht nenshkrimi i protokollit midis pales shqiptare dhe asaj italiane sipas
te cilit:

- italianjihte pavaresine e Shqiperise.

- Sovranitetin shqiptar mbi Vloren.
- teresine tokesore te Shqiperise
- Sazanin do ta mbante Italia.

 17 dhjetor 1920 Shqiperia pranohet ne Lidhjen e Kombeve.