EŞYA KAVRAMI

EŞYA

• Eşya, genel anlamda, cismani, kendi başına bir varlığı bulunan ve üzerinde hakimiyet kurulabilen
şeylerdir.
• Ancak hukuki anlamda eşya kavramında, eşyanın yalnızca fiziki anlamda niteliklerine değil, aynı zamanda
ekonomik işlevi ve iş hayatındaki düşünceler ve ahlaki görüşler de dikkate aınır.
EŞYANIN ÖZELLİKLERİ

• Cismani olma
• Sınırlandırılmış Olma
• Üzerinde Hakimiyet Kurmaya Elverişli olma
• Ekonomik bütünlük arz etme
• İnsan vücuduna ait olmama
CİSMANİ OLMA

• Medeni Kanun, maddi varlığı olan yani cismani şeyleri eşya olarak kabul etmiştir.
• Bu kuralın istinası da mevcuttur. Örneğin doğal güçler mülkiyet hakkına, alacaklar ve devredilebilir diğer
haklar intifa ve rehin hakkına
SINIRLANDIRILMIŞ OLMA

• Sınırlandırılmış olma, doğal veya yapay yönden meydana gelen maddi fiziki bir bütünlüğü ifade eder.
• Katı nesnelerde bu bütünlük kendiliğinden varken; sıvı ve gazlar, içinde bulundukları kabın şeklini almak
suretiyle sınırlandırılmışlığa konu olur.
ÜZERİNDE HAKİMİYET KURMAYA ELVERİŞLİ
OLMA

• Bir şeyin hukuki anlamda eşya sayılabilmesi için o şey hem fiili hm de hukuki hakimiyet kurmaya elverişli
olmalıdır.
1. Fiili hakimiyet kurmaya elverişli olma: Şeyin insan iradesine tâbi olabilmesi.
2. Hukuki hakimiyet kurmaya elverişli olma: Bir yandan hak konusu olmaya elverişliliği, diğer yandan da
hukuk düzeninin buna izin vermesini ifade eder.
EKONOMİK BÜTÜNLÜK ARZ ETME

• Cismani bütünlük aynı zamanda ekonomik bir bütünlük de arz etmelidir.

• Örneğin bir pirinç, küçük bir cam parçası, bir nohut, fiziki bütünlüğü olmakla beraber, ihtiyaca cevap
cevap verecek miktarda veya özellikte olmadıkça hukuki anlamda eşya olarak kabul edilemez
İNSAN VÜCUDUNA AİT OLMAMA

• Yaşayan insan vücudu ve vücutla organik bağ içinde bulunan kısımları üzerinde kişinin kişilik hakkı vardır
ve bu malvarlığına ilişkin bir hak değildir.
• İnsan vücudundan ayrılmış parçalarda ise, kesilmiş saç, tırnak, çekilmiş diş, insan vücuduna ait değildir,
dolayısıyla eşya statüsüne sahiptir.
• Organ ve doku nakillerinde ise, kişiden alınacak organ bir başkasına nakledilecekse, vücuttan ayrıldıktan
sonra eşya niteliğini taşıyan parça, bir başkasına nakledilmek suretiyle eşya niteliğini kaybeder.