QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN

XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH

ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT
GV: Thái Ngọc Như Quỳnh

Contact: giadinhbaton21468@gmail.com
 I
KHÁI NIỆM
CƠ BẢN
Lực lượng sản xuất - Quan hệ sản xuất
VÍ DỤ
VÍ DỤ
VÍ DỤ
QUAN HỆ SẢN XUẤT
Quan hệ giữa người với người trong quá trình sản
xuất (sản xuất và tái sản xuất xã hội)
Bao gồm các kết cấu sau:
+ Quan hệ sở hữu về tư liệu sản xuất.
+ Quan hệ tổ chức quản lý
+ Quan hệ phân phối sản phẩm lao động.
Những quan hệ sản xuất này tồn tại trong những quan hệ thống
nhất và chi phối, tác động lẫn nhau trên cơ sở quyết định của
quan hệ sở hữu về tư liệu sản xuất
 Kết luận:
Lực lượng sản xuất là nhân tố cơ bản, tất yếu tạo thành
nội dung vật chất của quá trình sản xuất. Thế nhưng chỉ
có lực lượng sản xuất vẫn chưa thể diễn ra quá trình sản
xuất thực hiện được mà cần phải có những mối quan hệ
sản xuất đóng vai trò là hình thức xã hội của quá trình
sản xuất ấy.
 II
NỘI DUNG
QUY LUẬT
 NỘI DUNG QUY LUẬT

Mối quan hệ giữa Mối quan hệ giữa LLSX

LLSX và QHSX là mối và QHSX là mối quan hệ
quan hệ thống nhất thống nhất, bao hàm khả
biện chứng năng chuyển hóa thành
các mặt đối lập và phát
sinh mâu thuẫn
 1. Mối quan hệ giữa LLSX và QHSX là mối quan hệ
thống nhất biện chứng
“Tới một giai đoạn phát triển nào đó của
chúng, các lực lượng sản xuất vật chất của xã
hội mâu thuẫn với những quan hệ sản xuất
hiện có… trong đó từ trước đến nay các lực
lượng sản xuất vẫn phát triển. Từ chỗ là
những hình thức phát triển của LLSX, những
quan hệ ấy trở thành những xiềng xích của các
LLSX. Khi đó bắt đầu thời đại một cuộc cách
mạng xã hội.”
—Someone Famous
Xu hướng của sản LLSX là yếu tố LLSX là nội Mâu thuẫn giữa
xuất vật chất là đông nhất, cách dung, QHSX là LLSX với QHSX tất
không ngừng biến mạng nhất, nó hình thức sản yếu dẫn đến sự đấu
đổi và phát triển. luôn luôn vận xuất của quá tranh giai cấp mà
Sự biến đổi đó bao động và biến đổi trình sản xuất. Sự đỉnh cao của nó là
giờ cũng bắt đầu trong quá trình biến đổi trong cách mạng xã hội
bằng sự biến đổi và lịch sử LLSX sớm muộn nhằm xóa bỏ “xiềng
phát triển của cũng kéo theo sự xích trói buộc”
LLSX mà trước hết biến đổi trong LLSX để xác lập
là công cụ lao động QHSX QHSX mới phù hợp
với tính chất và
trình độ của LLSX
Ví dụ: Phương thức sản xuất chiếm hữu nô lệ (cũ) mất đi, phương
thức sản xuất phong kiến (mới) ra đời thay thế nó. Phương
thức sản xuất phong kiến (cũ) mất đi, phương thức sản xuất
TBCN (mới) ra đời thay thế nó.
 Sự tác động ngược lại của
QHSX đối với LLSX
QHSX quy định mục Động lực thúc đẩy
đích của sản xuất, tác PHÙ HỢP
LLSX phát triển
động đến thái độ của
con người trong lao
động sản xuất, đến phát
triển và ứng dụng khoa
học công nghệ,… do đó
tác động đến sự phát Kìm hãm sự phát
KHÔNG PHÙ HỢP triển của LLSX
triển của LLSX
Ví dụ:
Do sự tác động của hệ thống các quy luật
xã hội, trong đó quy luật Quan hệ sản xuất
phù hợp với trình độ phát triển của Lực
lượng sản xuất là quy luật cơ bản nhất

CỘNG
TƯ BẢN SẢN CHỦ
PHONG CHỦ NGHĨA
KIẾN NGHĨA
CHIẾM HỮU
NÔ LỆ
CÔNG XÃ
NGUYÊN
THỦY
 2. Mối quan hệ giữa LLSX và QHSX là mối quan hệ
thống nhất, có bao hàm khả năng chuyển hoá thành các
mặt đối lập và phát sinh mâu thuẫn

LLSX phát Phá vỡ sự LLSX và QHSX

nảy sinh mâu
triển thống nhất
thuẫn
với QHSX

Thiết lập quan hệ sản xuất mới phù hợp

SUY RA với trình độ phát triển của LLSX mới
 TRƯỚC NĂM 1986
Nước ta là một nước nông nghiệp, nghèo nàn, lạc hậu, lực lượng sản xuất thấp
kém, trình độ quản lí thấp với nền sản xuất nhỏ tự cung, tự cấp, tự túc
Sau khi giành được chính quyền, nước ta vẫn là một nước nông nghiệp, lực
lượng sản xuất chưa phát triển, chủ yếu với tư liệu lao động thô xơ, lực lượng
lao động còn thấp kếm, tụt hậu, không động đều
Trước yêu cầu xây dựng chủ nghĩa xã hội, nước ta đã vứt bỏ hết các yếu tố tư
bản chủ nghĩa với quan niệm tư bản chủ nghĩa là xấu, không áp dụng nó chỉ cho
tồn tại những quan hệ chủ nghĩa xã hội, nước ta xóa bỏ nhanh chế độ tư hữu
chuyển sang chế độ công hữu với hai hình thức toàn dân và tập thể lúc đó được
coi là điều kiện chủ yếu, quyết định, tính chất, trình độ xã hội hoá sản xuất cũng
như sự thắng lợi của chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Song trong thực tế cách làm này đã không mang lại kết quả như mong muốn,
vì nó trái quy luật quan hệ sản xuất phải phù hợp với tính chất và trình độ
của lực lượng sản xuất, trong khi lực lượng sản xuất còn yếu kém thì quan hệ
sản xuất lại quá phát triển,phát triển với mức độ cao, đã để lại hậu quả là:
kinh tế kiệt quệ,nguy cơ nghèo đói tăng cao
=> Cần phải đổi mới quan hệ sản xuất sao cho phù hợp với lực lượng sản
xuất của nước ta
TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY
● Đối với đất nước của chúng ta, đi lên chủ nghĩa xã hội là con đường hợp
với xu thế của thời đại và điều kiện cụ thể của nước ta. Tuy nhiên, chúng
ta tiến lên chủ nghĩa xã hội từ một nền kinh tế phổ biến là sản xuất nhỏ,
bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, nên phải trải qua thời kỳ quá độ
 TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY
● Tại Đại hội lần thứ VI (năm 1986), Đảng ta đã đề ra đường lối đổi mới toàn
diện đất nước, trong đó lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm với nội dung cơ bản
là phát triển nền kinh tế nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa
Từ đó đến nay, đất nước ta đã có những bước phát triển vượt bậc, thoát khỏi cuộc
khủng hoảng kinh tế - xã hội và luôn đạt mức tăng trưởng cao. Những thành tựu
đó khẳng định tính đúng đắn của đường lối đổi mới nói chung và chủ trương phát
triển nền kinh tế nhiều thành phần nói riêng.
● Hiện nay, Đảng ta đang lãnh đạo đất nước thực hiện công cuộc công nghiệp hóa -
hiện đại hóa, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ.
● Muốn làm tốt trọng trách này, thì phải tạo điều kiện cho bản thân nền kinh tế, trong
đó thành phần kinh tế tư nhân là một thành phần rất năng động, hiệu quả.
● Trong suốt quá trình đổi mới 25 năm qua, Ðảng ta không ngừng tìm tòi, phát triển
nhận thức về mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trên tổng thể
và đối với từng yếu tố cấu thành của quan hệ sản xuất
 TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY
● Qua 25 năm đổi mới, hệ thống pháp luật, chính sách và cơ chế vận hành của
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được xây dựng tương đối
đồng bộ.
● Hoạt động của các loại hình doanh nghiệp trong nền kinh tế nhiều thành phần
và bộ máy quản lý của Nhà nước được đổi mới một bước quan trọng.
● Đạt được những thành tựu như trên là do Đảng và Nhà nước ta vận dụng đúng
quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản
xuất ở nước ta đem lại
Với những thành tựu mà nước ta đã đạt được ta thấy hiệu quả của việc Đảng
và Nhà nước ta đã nhạy bén với thời cuộc, xem xét, nắm bắt tình hình nước ta
một cách chính xác để đưa ra các chính sách phù hợp, và không thể phủ nhận
hiệu quả của việc vận dụng quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ của
lực lượng sản xuất của nước ta trong công cuộc đổi mới đất nước.