sarili. Ipaliwanag ang simbolong iginuhit. • Bakit ito ang napili mong simbolo sa iyong sarili? • Sapat ba na makabuo ka ng isang talambuhay ng ibang tao gamit lamang ang basic information niya? Ipaliwanag. • Ano-ano ang mga sangkap upang makabuo ng talambuhay ng isang tao? LARAHULA: Gamit ang mga larawan, tukuyin ang salitang mabubuo sa tulong ng mga titik sa loob ng kahon. LAYUNIN: • Natutukoy ang katuturan ng bionote; • Nakasusulat ng halimbawa ng bionote; at • Napapahalagahan ang pagsulat ng bionote sa pamamagitan ng pagsunod sa hakbang. GAWAIN: Buuin sa isang talata ayon sa pagkakasunod-sunod ang mahahalagang tala ng isang manunulat ng aklat na “Filipino sa Piling Larang (Akademik). Dito rin siya kasalukuyang nagtuturo ng mga kurso sa panitikan, wika at araling Filipino. Aktibo rin siyang kontribyutor sa mga akademikong journal sa iba’t ibang pamatasan at institusyong pangkultura. Nagtapos siya ng kanyang doktorado sa larangan ng Panitikan ng Pilipinas sa Departamento ng Filipino at Panitikan ng Pilipinas sa University of the Philippines -Diliman. Si Galileo S. Zafra ay isang propesor, mananaliksik, manunulat at tagasalin. Nakapaglathala na siya ng mga aklat tulad ng Balagtasan: Kasaysayan at Antolohiya (1999), at nakapag-edit ng serye ng Sawikaan: Mga Salita ng Taon at Ambagan: Mga Salita Mula sa Iba’t ibang Wika sa Filipinas na kapwa proyekto ng Filipinas Institute of Translation sa UP Press. Si Galileo S. Zafra ay isang propesor, mananaliksik, manunulat at tagasalin. Nagtapos siya ng kanyang doktorado sa larangan ng Panitikan ng Pilipinas sa Departamento ng Filipino at Panitikan ng Pilipinas sa University of the Philippines -Diliman. Dito rin siya kasalukuyang nagtuturo ng mga kurso sa panitikan, wika at araling Filipino. Aktibo rin siyang kontribyutor sa mga akademikong journal sa iba’t ibang pamatasan at institusyong pangkultura. Nakapaglathala na siya ng mga aklat tulad ng Balagtasan: Kasaysayan at Antolohiya (1999), at nakapag-edit ng serye ng Sawikaan: Mga Salita ng Taon at Ambagan: Mga Salita Mula sa Iba’t ibang Wika sa Filipinas na kapwa proyekto ng Filipinas Institute of Translation sa BIONOTE Ang Bionote ay maituturing ding isang uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng personal profile ng isang tao. Ayon kay Duenas at Sanz (2012) sa kanilang aklat na Academic Writing for Health Sciences, ang bionote ay tala sa buhay ng isang tao na naglalaman ngbuod ng kanyang academic career na madalas ay makikita o mababasa samga journal, aklat, abstrak ng mga sulating papel, websites, at iba pa. Kadalasan, ito ay ginagamit sa paggawa ng bio-data, resume, o anumang kagaya ng mga ito upang ipakilala ang sarili para sa isang propesyonal na layunin. Ito rin ang madalas na mababasa sa bahaging “Tungkol sa Iyong Sarili” na makikita sa mga social network o digital communication sites. KATANGIAN NG BIONOTE 1. Maikli ang nilalaman 2. Gumagamit ng ikatlong panauhang 3. Kinikilala ang mga mambabasa o ang target market. 4. Gumagamit ito ng baligtad na tatsulok. 5. Nakatuon lamang sa mga angkop na kasanayan o Halimbawa: “Si Pedro ay guro, manunulat, negosyante, environmentalist at chef “. Kung ibig pumasok bilang guro sa panitikan, halimbawa hindi na kailangan banggitin sa bionote ang pagiging negosyante at chef. 6. Binabanggit ang degree o tinapos kung kinakailangan . Kung may PhD halimbawa at nagsusulat ng artikulo tungkol sa kultura ng Ibanag sa Cagayan, mahalagang isulat sa bionote ang kredensyal na ito. 7. Maging matapat sa pagbabahagi ng impormasyon. Mga Dapat tandaan sa Pagsulat ng Bionote 1. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli. Kung ito ay gagamitin saresume, kailangang maisulat ito gamit ang 200 salita. Kung ito naman ay gagamitin para sa networking site, sikaping maisulat ito sa loob ng lima (5) hanggang anim (6) na pangungusap. 2. Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na impormasyon o detalye tungkol sa iyong buhay. Maglagay rin ng mga detalye tungkol sa iyong mga interes. Itala rin ang iyong mga tagumpay na nakamit, gayunman, kung ito ay marami, piliin lamang ang dalawa (2) o tatlong (3) na pinakamahalaga. 3. Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan upang maging litaw na obhetibo ang pagkakasulat nito. 4. Gawing simple ang pagkakasulat nito. Gumamit ng mga payak na salita upang madali itong maunawaan at makamit ang totoong layunin nitong maipakilala ang iyong sarili sa iba sa maikli at tuwirang paraan. 5. May ibang gumagamit ng kaunting pagpapatawa para higit na maging kawili-wili ito sa mga babasa, gayunman iwasang maging labis sa paggamit nito. Tandaan na ito ang mismong maglalarawan kung ano at sino ka. 6. Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng iyong bionote. Maaring ipabasa muna ito sa iba bago tuluyan itong gamitin upang matiyakang katumpakan at kaayusan nito. PANGKATANG GAWAIN: Hahatiin ang klase sa apat na pangkat, sa bawat bahagi ng silid itatalaga ang mga sumusunod na manunulat at gagawan ito ng bionote. Kailangang maisulat ito gamit ang 200 salita. Pangkat 1 – Nick Joaquin Pangkat 2 – Bienvenido Lumbera Pangkat 3 – Lope K. Santos Pangkat 4 – Francisco Balagtas Kung ihahalintulad ang isang uri ng paglalagom kagaya ng bionote sa iba pang asignatura ano ang kahalagahan nito? Bilang isang mag-aaral ng SHS, bakit kailangang pag- aralan ang isang uri ng paglalagom kagaya ng bionote? Indibidwal na Gawain: Sumulat ng iyong sariling bionote. Sundin ang wastong pamamaraan sa pagsulat nito. Gawin ito sa isang buong papel. RUBRIKS Kompleto ang detalye. Malinaw ang nilalaman at may maayos na pagkakasunod-sunod. 20 Gumamit ng wastong bantas. May sapat na detalye. Bahagyang malinaw ang nilalaman at may maayos na 18 pagkakasunod-sunod. Gumamit ng wastong bantas. Kulang sa detalye Di gaanong malinaw ang nilalaman 15 Gumamit ng wastong bantas Hindi ganap ang paglalahad ng detalye Hindi malinaw ang nilalaman 14 Hindi wasto ang bantas na ginamit Takdang Aralin: Kapanayamin/interbyuhin mo ang isa sa iyong mga guro sa Senior High School tungkol sa kanyang Bionote. Maghanda ng mga makabuluhang tanong na may kaugnayan sa kanyang propesyon bilang guro. Sundin ang mga pamantayan sa wastong pakikipanayam at sa wastong pagsulat ng bionote. Gawin ito sa A4 na bond paper at sikaping lakipan ito ng larawan ng kinakapanayam.