მცირე ბიზნესი და მეწარმეობა

ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი - I კურსი

 მცირე ბიზნესი და მეწარმეობა
 მცირე საწარმო არის ფირმა,
 რომელსაც ფლობს დამოუკიდებელი მეწარმე
 არ წარმოადგენს დარგის დომინანტს
 დასაქმებულია 500-ზე ნაკლები ადამიანი
 საოჯახო (80-90%)
 საადვოკატო კანტორა, ყვავილების მაღაზია, საცხობი, სალონი
 სწრაფად მზარდი
 რეალიზაციის მოცულობა იზრდება 103%-ით
 თანამშრომლების რაოდენობა 23-ით
კონდინციონერი, თვითმფრივნავი, ვერტმფრენი, პერსონალური
კომპიუტერი, FM რადიო, გულის სარქველი და ა.შ.

2
 მცირე ბიზნესის სტანდარტი აშშ-ში
ეკონომიკური სექტორი სტანდარტი
მანუფაქტურა, მრეწველობა 500 დაქირავებული
საბითუმო ვაჭრობა 100 დაქირავებული
სოფლის მეურნეობა $ 750,000
საცალო გაყიდვები $ 7 მილიონი
მძიმე კონსტრუქცია $ 33,5 მილიონი
სპეციალური სავაჭრო საქმიანობა $ 14 მილიონი
სამოგზაურო სააგენტოები $ 3,5 მილიონი
ბიზნეს საკონსულტაციო მომსახურება $ 7 მილიონი
არქიტექტურა,ინჟინერია,კვლევა $ 4,5 მილიონი
მშრალი რეცხვა და მასთან დაკავშირებული $ 4,5 მილიონი
სერვისები

3
 მცირე ბიზნესის ევოლუცია
 ემიგრანტები აშშ-ში
 მასშტაბის ეფექტი
 ტექნოლოგიური სიახლეების სწრაფი დაგეგვმა, მართვის
მოქნილი სტრუქტურა და მომსახურების სფეროს
განვითარება
 საკუთარი ბიზნესისკენ სწრაფვა
 საკადრო ცვლილებები
 ემანსიპაცია

4
 მცირე ბიზნესი დღეს
 სამუშაო ადგილების ნახევარზე მეტი მოდის იმ ფირმებზე,
სადაც დასაქმებულია 100 კაცზე ნაკლები
 მცირე ფირმები ნახლებ ხელფას იხდიან
 არასრული სამუშაო დღის გრაფიკი (25%)
 დასაქმებულთა საშუალო ასაკი უფრო მაღალია
 დაბალი განათლების დონე და კომპეტენცია

5
 მცირე ბიზნესი (აშშ)
 წარმოადგენს 99,7%-ს საერთო ბიზნეს საქმიანობაში მთელი
ქვეყნის მასშტაბით
 ასაქმებს საერთო დასაქმებულთა 50%-ზე მეტს
 ქმნის სამუშაო ადგილების 65%-ს
 ასაქმებს დასაქმებულთა 43%-ს მაღალტექნოლოგიურ
სფეროში
 აწარმოებს 16,5 ჯერ მეტ დაპატენტებულ პროდუქტს, ვიდრე
დიდი ბიზნესი არსებობის პერიოდი %
პირველი 2 წელი 69%
5 წელი 50%
10 წელი 31%

6
 მცირე ბიზნესის დადებითი და უარყოფით მხარეები
 უპირატესობები
 პირადი ურთიერთობები თანამშრომლებთან თუ მომხმარებლებთან
 დამოუკიდებლობა ბიზნეს გადაწყვეტილებებში
 მოგება არავისთან არაა გასაყოფი
 ბიზნესის დაწყების სიმარტივე და შედარებით მცირე ხარჯები
 ბიზნეს ინფორმაციის საიდუმლოდ შენახვა

 ნაკლოვანებები
 დამარცხების მაღალი რისკი
 განვითარების შეზღუდული პოტენციალი
 კაპიტალის მოზიდვის შეზღუდული შესაძლებლობები

7
 სამეწარმეო იდეები
იდეა განმარტება
უფრო მაღალი კლასის აუცილებელია უკვე არსებული საქონლის
საქონელზე გადასვლა მოდერნიზება
უფრო დაბალი კლასის მაღალი ხარისხიანის საქონელზე
საქონელზე გადასვლა დანახარჯების, ფასების შემცირება
მეწარმეობის რამოდენიმე სფეროს
ბიზნესის გაერთიანება
გაერთიანება
თუ საქონელი კარგად იყიდება ერთ
ბიზნესის ტრანსპორტირება რეგიონში, მისი გადატანა სხვა
რეგიონებში
სპეციალიზირებული საქონლისათვის
მასობრივ ბაზარზე გასვლა
უფრო ფართო მომხმარებლის მოძებნა
ბაზრის შევიწროვება დიდი ბაზრის მცირე სეგმენეტის ათვისება
საქონლის ასორტიმენტის
სპეციალიზებული საქონლის გაყიდვა
შევიწროება
ფასების კონკურენცია საქონელის უფრო დაბალ ფასში გაყიდვა
8
მაგალითი
არსებული ნამცხვრის ან ტანისამოსის
მოდერნიზება მომხმარებლის გემოვნების
შესაბამისად
ავტომანქანების გაქირავება დამატებითი
მომსახურების გარეშე
ავტომატიზებული სამრეცხაო, სადაც იყიდება
საკვები ან გამაგრილებელი სასმელები
კვების ობიექტების გადაადგილება
შაქრის ან სარეცხი ფხვნილის დაფასოება და
ფართო მომხმარებელზე გაყიდვა
სოფლად საკაბელო ტელევიზიის დანერგვა
წიგნის მაღაზიები, რომლებიც ყიდიან მხოლოდ
დეტექტიური ჟანრის რომანებს, ან სპეციალურ
(ეკონომიკურ, იურიდიულ სამედიცინო და სხვა)
ლიტერატურას
საბითუმო ვაჭრობის ორგანიზება
 დაბეგვრის შეღავათიანი რეჟიმები
მიკრო და მცირე ბიზნესი

10
 სპეციალური დაბეგვრის რეჟიმები

მიკრო ბიზნესის სტატუსის მქონე

პირი

მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირი

ფიქსირებული გადასახადის გადამხდელის სტატუსის მქონე

პირი

11
 რა არის მიკრო ბიზნესის მახასიათებლები ?
 მიკრო ბიზნესის სტატუსი ენიჭება ფიზიკურ პირს თუ
 კალენდარული წლის განმავლობაში მისაღები ჯამური ერთობლივი
შემოსავალი არ აღემატება 30,000 ლარს
 არ იყენებს დაქირავებულ პირთა შრომას (დაქირავებულ პირებად
ოჯახის წევრები არ ჩაითვლებიან)
 დამოუკიდებლად ეწევა ეკონომიკურ საქმიანობას
 არ ახორციელებს საქართველოს მთავრობის №415 დადგენილებით
განსაზღვრულ მიკრო ბიზნესისთვის აკრძალული საქმიანობებს
• საქმიანობები, რომლებიც საჭიროებენ ლიცენზირებას ან ნებართვას
• სავალუტო ოპერაციების განხორციელება
• სამედიცინო, არქიტექტურული, საადვოკატო ან სანოტარო
­ , სააუდიტო,
საკონსულტაციო (მათ შორის, საგადასახადო
­ კონსულტანტთა) საქმიანობა
• სათამაშო ბიზნესი
12
წყარო: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1164635?publication=0
 შემოსავლის ის სახეები, რომლებიც გავლენას არ ახდენენ 30,000 ლარიან
ზღვარზე
 სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის მოყვანა, რომელიც ხორციელდება
­ ­ ტრაქტორებით ან კომბაინებით.
 ხალიჩებისა და ორხოვისებრი ნაწარმის წარმოება
 ტანსაცმლის წარმოება, გარდა მოდელების დემონსტრირებისა
­ ­ და ჩვენებისა
 საცვლების წარმოება
 თავსაბურავების წარმოება
 ხის სხვადასხვა ნაწარმის წარმოება
 ტანსაცმლისა და თავსაბურავების ხის საკიდების წარმოება
­
 ხის საოჯახო ნივთებისა და სამზარეულოს საკუთნოების წარმოება
 ფაიფურისა და ქაშანურის სამეურნეო-საყოფაცხოვრებო ნაკეთობების
­ ­ ­ წარმოება
 სამეურნეო-საყოფაცხოვრებო ჭურჭლისა და ინვენტარის წარმოება
­
 მუსიკალური ინსტრუმენტების წარმოება
 ცოცხებისა და ჯაგრისების წარმოება
 საყოფაცხოვრებო საქონლისა და პირადი მოხმარების საგნების
­ ­ რემონტი.
 ფეხსაცმლისა და ტყავის ნაწარმის რემონტი
 საათებისა და საიუველირო ნაწარმის რემონტი
 ტანსაცმლის გადაკეთება და რემონტი
 თეთრეულისა და სხვა საფეიქრო ნაწარმის რეცხვა და დამუშავება
­ ­
13  შინამეურნეობის გაძღოლასთან დაკავშირებული მომსახურება
­ ­ : https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1164635?publication=0
წყარო
 მიკრო ბიზნესის დაბეგვრის რეჟიმები
 თავისუფლდება საშემოსავლო გადასახადისაგან*

 თავისუფლდება საკონტროლო-სალარო აპარატების გამოყენების

ვალდებულებისაგან

 არ იხდის მიმდინარე გადასახდელებს

 სასაქონლო ზედნადების გარეშე ტრანსპორტირებისა და

აღურიცხველი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების
გამოვლენის შემთხვევაში არ ჯარიმდება

 დეკლარაციის წარდგენა ხდება საანგარიშო წლის მომდევნო წლის

14 1 აპრილამდე
* გარკვეული შემთხვევების გარდა
 მიკრო ბიზნესის შემოსავლის სახეები, რომლებიც არ
დაიბეგრება
სპეციალური დაბეგვრის რეჟიმით
 ქონების იჯარით გაცემა
 სესხის გაცემიდან მიღებული შემოსავალი
 სათამაშო ბიზნესიდან მიღებული მოგებები
 ჩუქებით მიღებული შემოსავალი
 ნამეტი შემოსავალი, რომელიც მიღებულია შემდეგი ქონების
­ რეალიზაციით:
 უძრავი ქონება
 ავტოსატრანსპორტო საშუალება
 ფასიანი ქაღალდები
 მემკვიდრეობით მიღებული ქონების სახით მიღებული შემოსავალი
­ ­
 დივიდენდის სახით მიღებული შემოსავალი
 პროცენტის სახით მიღებული შემოსავალი
 როიალტის სახით მიღებული შემოსავალი.
 ვალის პატიებით მიღებული შემოსავალი
15
წყარო: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1164635?publication=0
 მიკრო ბიზნესის სტატუსის მინიჭება და გაუქმება
 მიკრო ბიზნესის სტატუსის მინიჭება შესაძლებელია
 ელექტრონულად შემოსავლების სამსახურის ოფიციალურ ვებ-
გვერდზე www.rs.ge არსებული განაცხადის რეგისტრაციით
 შემოსავლების სამსახურის ნებისმიერ სერვისცენტრში

 მიკრო ბიზნესის სტატუსი უქმდება

 ფიზიკური პირის შესაბამისი განცხადებით
 თუ ინვენტარიზაციით დადგინდა, რომ ფიზიკური პირის სასაქონლო–
მატერიალური მარაგების ნაშთი აღემატება 45,000 ლარს
 ფიზიკური პირი დარეგისტრირდა დღგ–ს გადამხდელად
 ფიზიკურმა პირმა გამოიყენა შრომის კანონმდებლობის საფუძველზე
დაქირავებული ფიზიკური პირი
16
 რა არის მცირე ბიზნესის მახასიათებლები ?
 მცირე ბიზნესის სტატუსი ენიჭება მეწარმე ფიზიკურ პირს თუ
 კალენდარული წლის განმავლობაში მისაღები ჯამური ერთობლივი
შემოსავალი არ აღემატება 500,000 ლარს
 ვალდებულება აქვს შემოსავლები აღრიცხოს საკონტროლო-სალარო
აპარატის გამოყენებით
 არ ახორციელებს საქართველოს მთავრობის №415 დადგენილებით
განსაზღვრულ მცირე ბიზნესისთვის აკრძალული საქმიანობებს
• საქმიანობები, რომლებიც საჭიროებენ ლიცენზირებას ან ნებართვას
• სავალუტო ოპერაციების განხორციელება
• სამედიცინო, არქიტექტურული, საადვოკატო ან სანოტარო
­ , სააუდიტო ,
საკონსულტაციო (მათ შორის, საგადასახადო
­ კონსულტანტთა ) საქმიანობა
• სათამაშო ბიზნესი
• პერსონალით უზრუნველყოფა
• აქციზური საქონლის წარმოება
17
წყარო: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1164635?publication=0
 მცირე ბიზნესის დაბეგვრის რეჟიმები
 საერთო დასაბეგრი შემოსავალი იბეგრება 1%-ით, ხოლო თუ
მისმა ეკონომიკური საქმიანობიდან მიღებულმა ერთობლივმა
შემოსავალმა 500,000 ლარს გადააჭარბა, 3%-ით

 სასაქონლო ზედნადების გარეშე ტრანსპორტირებისა და

აღურიცხველი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების
გამოვლენის შემთხვევაში არ ჯარიმდება

18
 მცირე ბიზნესის შემოსავლის სახეები, რომლებიც არ
დაიბეგრება
სპეციალური დაბეგვრის რეჟიმით
 ქონების იჯარით გაცემა
 სესხის გაცემიდან მიღებული შემოსავალი
 სათამაშო ბიზნესიდან მიღებული მოგებები
 ჩუქებით მიღებული შემოსავალი
 ნამეტი შემოსავალი, რომელიც მიღებულია შემდეგი ქონების
­ რეალიზაციით :
 უძრავი ქონება
 ავტოსატრანსპორტო საშუალება
 ფასიანი ქაღალდები
 ­ ­
მემკვიდრეობით მიღებული ქონების სახით მიღებული შემოსავალი
 დივიდენდის სახით მიღებული შემოსავალი
 პროცენტის სახით მიღებული შემოსავალი
 როიალტის სახით მიღებული შემოსავალი.
 ვალის პატიებით მიღებული შემოსავალი
 პარტნიორის წილის რეალიზაციით მიღებული ნამეტი
19
წყარო: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1164635?publication=0
 მცირე ბიზნესის სტატუსის მინიჭება და გაუქმება
 მცირე ბიზნესის სტატუსის მინიჭება შესაძლებელია
 ელექტრონულად შემოსავლების სამსახურის ოფიციალურ ვებ-
გვერდზე www.rs.ge არსებული განაცხადის რეგისტრაციით
 შემოსავლების სამსახურის ნებისმიერ სერვისცენტრში

 მცირე ბიზნესის სტატუსი უქმდება

 ფიზიკური პირის შესაბამისი განცხადებით
 თუ ინვენტარიზაციით დადგინდა, რომ ფიზიკური პირის სასაქონლო–
მატერიალური მარაგების ნაშთი აღემატება 150,000 ლარს
 ერთობლივი შემოსავალი კალენდარული წლის განმავლობაში
გადააჭარბებს 500,000 ლარს
 საკონტროლო-სალარო აპარატების გამოუყენებლობისათვის 3-ჯერ
დაეკისრა სანქცია კალენდარული წლის განმავლობაში
20
 ფიქსირებული გადასახადი
 ფიქსირებული გადასახადის სტატუსი ენიჭება პირს,
რომელიც:
 არ არის დამატებული ღირებულების გადასახადის (დღგ)
გადამხდელი
 ახორციელებს ფიქსირებული გადასახადით დასაბეგრ ერთ ან ერთზე
მეტ საქმიანობას (საქართველოს მთავრობის დადგენილება N415)

 ფიქსირებული გადასახადის განაკვეთი

 დაბეგვრის ობიექტზე − 1 ლარიდან 2,000 ლარის ფარგლებში

21
 ფიქსირებული გადასახადის გადამხდელის
სტატუსის მინიჭება
 პირი, სტატუსის მინიჭების მიზნით განცხადებით მიმართავს საგადასახადო
ორგანოს

 განცხადებაში უნდა მითითებული იყოს საქმიანობის სახე

 დასაბეგრი საქმიანობის მისამართი

 გაიცემა ფიქსირებული გადასახადის გადამხდელის სერტიფიკატი (ცალ-ცალკე

დასაბეგრი საქმიანობის თითოეულ მისამართზე)

 პირი ფიქსირებული გადასახადის გადამხდელად ითვლება სტატუსის მინიჭების

თვის მომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან

 პირს უფლება აქვს, ფიქსირებული გადასახადით დაბეგვრის რეჟიმზე გადავიდეს

საანგარიშო წლის ნებისმიერ თვეს
22
 ფიქსირებული გადასახადის გადამხდელის
უფლება-ვალდებულებები

 არ სარგებლობს, საშემოსავლო და მოგების გადასახადებზე

საქართველოს საგადასახადო კოდექსით დადგენილი
საგადასახადო შეღავათებით

 ფიქსირებული გადასახადით დასაბეგრი საქმიანობ(ებ)ის

განმახორცილებელ პირებზე მიკრო და მცირე ბიზნესის სტატუსი არ
გაიცემა

 არ ჯარიმდება სასაქონლო ზედნადების გარეშე ტრანსპორტირებისა

და სააღრიცხვო დოკუმენტაციაში აღურიცხველი და პირველადი
საგადასახადო დოკუმენტის გარეშე სასაქონლო-მატერიალური
ფასეულობების გამოვლენის შემთხვევაში
23
 ფიქსირებული გადასახადით დასაბეგრი საქმიანობები

24
გმადლობთ ყურადღებისთვის