Განტოლებისა და

უტოლობის
გამოყენება
Კომპლექსური დავალება მათემატიკაში
Ზოგადი მიმოხილვა
სესხი, იგივე კრედიტი, ეს არის თანხა, რომელსაც
გამსესხებლისგან, იგივე კრედიტორისგან, დროებით იღებთ და
შეთანხმებულ ვადებში დამატებით სარგებელთან ერთად უკან
აბრუნებთ. თანხის სესხების შესახებ გადაწყვეტილების
მიღებამდე, მნიშვნელოვანია გაითვალისწინოთ, რომ სესხის
აღება დამატებითი, მათ შორის კრედიტორთან სესხის პირობების
დაზუსტების პასუხისმგებლობის აღებასაც უკავშირდება.

სესხის აღების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება

სხვადასხვა სურვილისა თუ საჭიროების
დაფინანსებასთან არის დაკავშირებული, მაშინ, როცა
ამისთვის თავად მსესხებელს საკმარისი სახსრები არ
გააჩნია. მაგალითად, როდესაც საჭიროა სწავლის
დაფინანსება, სახლის შეძენა, მოგზაურობის
დაფინანსება, საოჯახო ტექნიკის შეძენა და სხვ
Დარიცხული საურავი
• საურავი არის პირგასამტეხლო, რომელიც ეკისრება ვალდებულების მქონე
პირს, თუ ის ვალდებულებას არ მოემსახურება, ანუ არ გადაიხდის დროში
დადგენილ თანხას. ვალდებულება ხელშეკრულებით ან კანონით უნდა იყოს
განსაზღვრული. საურავი გადასახდელი თანხის ძირ თანხას ერიცხება .
ხელშეკრულებით განსაზღვრული ვალდებულების მაგალითია სესხზე
გადასახდელი ძირი თანხა და პროცენტი. თუ წინასწარ განსაზღვრულ
თარიღს გადააცილებ სესხის დაფარვას, ყოველ გადაცილებულ დღეზე
დაირიცხება საურავი (როგორც ჯარიმა). საურავის სიდიდე
ხელშეკრულებითვე არის განსაზღვრული.
• კანონით დადგენილი ვალდებულების მაგალითია გადასახადები ,
რომელთა გარკვეულ დროში არგადახდის შემთხვევაში ყოველ
გადაცილებულ დღეზე საურავი დაირიცხება და შესატანი თანხა
ყოველდღიურად გაიზრდება. საქართველოს კანონმდებლობით,
საგადასახადო დავალიანებას ყოველ ვადაგადაცილებულ დღეზე 0.05%
ერიცხება.
 რეალიზაცია
• Რეალიზაცია გაყიდვის ან სხვა სახით
გასაღების მიზნით სურსათის მზა
პროდუქციის საღად შენახვა და
ნებისმიერი ფორმით სხვა პირისათვის
გადაცემაა.

Ამოცანის პირობები
ვთქვათ ხილის გადამამუშავებელ
მა მცირე საწარმომ კომპოტების დ
ასამზა- დებელი მოწყობილობის შ
ესაძენად 2000 ლარის ოდენობის ე
რთთვიანი უპრო- ცენტო კრედიტი
(სესხი) მიიღო. ყოველი ერთი ქილ
ა კომპოტის დასამზადებ- დად 1,3
ლარია საჭირო და დაგეგმილია მ
ისი 2,4 ლარად გაყიდვა. სულ მცი
რე, ქილების რა რაოდენობის დამ
ზადება და რეალიზაციაა საჭირო
დასახელებული კრედიტის ერთ თ
ვეში გასასტუმრებლად?
II. ვთქვათ, ხილის გადამამუშავებელმა მც
ირე საწარმომ კომპოტების დასამზა- დებ
ელი მოწყობილობის შესაძენად 2000 ლა
რის ოდენობის ერთთვიანი უპრო- ცენტო
კრედიტი მიიღო. ყოველი ერთი ქილა კო
მპოტის დასამზადებლად 1,3 დარია საჭი
რო და დაგეგმილია მისი 2,4 ლარად გაყი
დვა. საწარმოს თვეში შეუძლია არაუმეტე
ს 1500 ქილის დამზადება და რეალიზაცია;
ამასთანავე, თუ საწარმო კრედიტს ერთ
თვეში სრულად ვერ დაფარავს, დაუფარა
ვ ნაწილზე მეორე თვიდან დაერიცხება ყ
ოველდღიური საურავი დარჩენილი თანხ
ის 0,1% და მისი დაფარვა საწარმოს მხო
ლოდ მომდევნო თვის ბოლოს შეეძლება.
სულ მცირე, ქილების რა რაოდენობის დ
ამზადება და რეალიზაციაა საჭირო დასახ
ელებული კრედიტის გასასტუმრებლად
x-ით აღვნიშნოთ ქილების ის რაოდენობა, რომლის
დამზადება და რეალიზაციაცაა საჭირო.

ოველი ერთი ქილა კომპოტის დასამზადებლად თუა

საჭირო 1.3 ლარი, xცალი ქილის დასამზადებლად 1.3xია
საჭირო.

ხოლო ამ ქილას ყიდიან 2.4 ლარად, xცალი ქილის

რეალიზადიიდან იღებენ 2.4x ლარს.

შესაბამისად ერთ ქილა კომპოტზე მოგება გამოდის მათი

სხვაობა, ანუ 1.1 ლარი და xცალი კომპოტის დამზადებისა
და რეალიზაციიდან გამოდის მოგება 1.1x
 • 1 Მათ იმდენი ქილა კომპოტის
დამზადება და რეალიზება უნდა
შეძლონ, რომ კრედითად აღებული
2000 ლარი შესაბამის ვადაში, ერთ
თვეში გადაიხადონ.
• Ამისთვის შეგვიძლია შევადგინოთ
უტოლობა
• x(2.4-1.3) ≥ 2000
უტოლობები
• 2. მინიმუმ თუ შეიძლება 1500 ქილის დამზადება ერთ
თვეში, მაშინ 1თვეში 1500 ქილისგან მიღებული მოგება
იქნება 1.1* 1500=1650ლ.
• 1650 ლარის შეტანისას კრედიტის დასაფარად 350ლარი
იქნება დარჩენილი, რომლის 0,1% დაირიცხება
საურავად ყოველდღიურად თვის ბოლომდე, ანუ
ყოველდღე მათი საურავი იქნება 350*0,001=0.35ლარი,
რაც თვის ბოლოს ჯამურად 0.35*30=10.5ლარი გამოვა.
• ეგვიძლია შევადგინოთ უტოლობა

• 1500*1,1+1,1x-10,5≥2000
 • x(2.4-1.3) ≥ 2000
• 1.1x ≥2000
• x ≥1818

Ამოხსნა
• 1500*1,1+1,1x-10,5≥2000
• 1,1x+1639.5≥2000
• 1.1x ≥360.5
• x ≥328
 Break-even
point

• არის ტერმინი, რომელიც გამოიყენება ბიზნესში იმ წერტილის აღსაწერად, როდესაც კომპანიის მთლიანი
შემოსავალი უტოლდება მის მთლიან ხარჯებს. უფრო მარტივი სიტყვებით რომ ვთქვათ, ეს ის წერტილია,
სადაც ბიზნესი არც მოგებას იღებს და არც ზარალს.

როგორც კი ბიზნესი გადააჭარბებს წყვეტის წერტილს, შემოსავალი აღემატება მთლიან ხარჯებს, რაც იწვევს
მოგებას. საპირისპიროდ, თუ ბიზნესი წყვეტის წერტილს ქვემოთ ეცემა, ის ზარალს განიცდის.

წყვეტის წერტილის გაგება გადამწყვეტია ბიზნესისთვის, რათა მიიღონ ინფორმირებული გადაწყვეტილებები

ფასების, წარმოების დონისა და საერთო ფინანსური სტაბილურობის შესახებ.