You are on page 1of 12

სამართალი და ენა

 ენა ქმნის სამყაროს

 სამართლის ნორმა ენობრივი ფორმით


გამოხატული აზრობრივი სტრუქტურაა

 სამართალი არის ჰერმენევტიკული მეცნიერება

 სამართალი ცხოვრობს სიტყვაში და სიტყვის


მეშვეობით
ენის ცოდნა არსებითად იმპლიციტური ცოდნაა

- სამართლის ნორმის ცოდნა ყოველთვის არის ექსპლიციტური ცოდნა

ენის ცოდნა არის იმ წესებისა და სტრუქტურების ცოდნა,


რომლებიც აწესრიგებენ ენობრივ ურთიერთობებს

სამართლის ცოდნა გულისხმობს როგორც ქცევის


განსაზღვრული წესების, ასევე იმ ინსტიტუტების ცოდნას,
რომლებიც წარმოადგენენ ამ წესების დაცვის გარანტს
მეტაენა არის ენა ენის შესახებ

მეტაენის ფორმით მოცემული წინადადებები უმეტეს


შემთხვევებში ბრჭყალებშია მოქცეული

- მსჯელობა - “თბილისი მდებარეობს მდინარე


მტკვარზე” - არის ჭეშმარიტი.
ენა და მეტაენა

მეტაენის აუცილებლობა და არსი სემანტიკური ანტინომიების შემთხვევაში

- “ყველა კრეტელი მატყუარაა” - თქვა ერთ-ერთმა კრეტელმა

თუ ამ კრეტელის გამონათქვამი ჭეშმარიტია , მაშინ იგი მატყუარაა და მაშასადამე მისი


მსჯელობაც მცდარია.

ნორმათა ლოგიკა ერთმანეთისგნა განასხვავებს


ნორმატიულ (ჯერარსულ) წინადადებას

დეონტურ წინადადებას - წინადადებებს ჯერარსული წინადადებების შესახებ.


სამართლის ენა, როგორც დარგობრივი ენა
კანონის ენა

მეცნიერული ენა

განაჩენისა და გადაწყვეტილების ენა

მოხელეთა ენა

დარგობრივ ენას ახასიათებს


მისწრაფება ფორმალიზაციისა და სტანდარტიზაციისაკენ
ოფიციალური და ფუნქციური ხასიათი
ნომინალური, აბსტრაქტული და არაპერსონიფიცირებული სტილი
სიტყვათა ლექსიკური მარაგის გაფართოება და ცალკეული მორფოლოგიური
თავისებურებები

კანონის ენა არის ავთენტური, რადგან მასში გამოხატულია


კანონმდებლის ნება
კანონის გაგების ასპექტები

კანონმდებელი უნდა აზროვნებდეს როგორც ფილოსოფოსი


და
ლაპარაკობდეს, როგორც გლეხი

კანონის ტექსტის გაგება


ჰერმენევტიკული ასპექტით

კოგნიტური ასპექტით

აკუსტიკური და ოპტიკური აღქმით


კანონის გაგების კრიტერიუმები

სიმარტივე და უბრალოება

დაყოფა - წესრიგი (სტრუქტურა)

წინადადებათა მოცულობა და სიზუსტე

დამატებითი სტიმულატორები
კანონის გაგების კრიტერიუმები

სიმარტივე და უბრალოება

აზრი წარმოდგენილია აზრი წარმოდგენილია


მარტივად, უბრალოდ რთულად

აზრი გადმოცემულია მოკლე, აზრი გადმოცემულია გრძელი,


მარტივი წინადადებებით რთული წინადადებებით

ახსნიალია სპეციალური ტერმინები, ცნებები არაა


ტერმინები, ცნებები ახსნილი
ტექსტისათვის ტექსტისათვის
დამახასიათებელია დამახასიათებელია
კონკრეტულობა აბსტრაქტულობა
ტექსტი თვალსაჩინოა ტექსტი არაა თვალსაჩინო
კანონის გაგების კრიტერიუმები
დაყოფა - წესრიგი (სტრუქტურა)

ტექსტი დაყოფილია ტექსტი არაა დაყოფილი

თანმიმდევრულობა დაცულია ტექსტი არაა დაყოფილი

ტექსტი ნათელია ურთიერთკავშირი


დარღვეულია
ძირითადი იდეა ე.წ. “წითელი ტექსტი ბუნდოვანია, ე.წ.
ხაზი” შესამჩნევია “წითელი ხაზი” ხშირად
იკარგება
ლოგიკური თანმიმდევრობა ყველაფერი არეულია
დაცულია ერთმანეთში
კანონის გაგების კრიტერიუმები

წინადადებათა მოცულობა და სიზუსტე

წინადაებები მოკლეა და წინადადებები ძალიან გრძელია


შემოიფარგლება არსებითის
გადმოცემით
კომპაქტურადაა დაწერილი, მრავლადაა არაარსებითი
მთლიანად დებულებები
კონცენტრირებულია
ინფორმაციაზე
მსჯელობა მოკლეა, ყველა ტექსტი არაა ინფორმაციაზე
სიტყვა საჭიროა და არა კონცეტრირებული
ზედმეტი
ბევრი სიტყვა ზედმეტი და
მათი გამოყენების
აუცილებლობა არ არსებობს
კანონის გაგების კრიტერიუმები

დამატებითი სტიმულატორები

ტექსტი მიმზიდველია, ტექსტი მშრალია და უსახური


იკითხება საინტერესოდ
საკანონმდებლო ტექნიკის კრიტერიუმი

საკანონმდებლო ტექნიკის კრიტერიუმია


თვალსაჩინოება

თვალსაჩინოების ელემენტები
 ეკონომიურობა

 სისტემური წესრიგი

 გამოქვეყნების, კანონის ტექსტის საჯაროობისა და


ხელმისაწვდომობის

You might also like