Statistics for Business and Economics (13e)

Statistics for
Slides by

Johnand Economics (13e)

Business
Loucks
Anderson, Sweeney, Williams, Camm, Cochran
St. Edward’s
© 2017 Cengage Learning
University

Slides by John Loucks

St. Edwards University

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
1
 Statistics for Business and Economics (13e)

Chapter 7
Chọn Mẫu và Phân Phối Mẫu (Sampling and Sampling Distributions)
• Lựa chọn Mẫu
• Ước Lượng Điểm
• Giới thiệu các phân phối mẫu
• Phân phối mẫu của
• Phân phối mẫu của
• Các phương pháp chọn mẫu khác

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
2
 Statistics for Business and Economics (13e)

Introduction

• Một Phần tử (element) là đối tượng mà dữ

liệu được thu thập.
• Tổng thể (population) là tập hợp tất cả các
phân tử trong một nghiên cứu.
• Một Mẫu (sample) là một tập hợp con của
tổng thể.
• Tổng thể chọn mẫu (sampled population)
là tổng thể mà từ đó người ta rút một số
phần tử ra để thành mẫu nghiên cứu.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use. 3
 Statistics for Business and Economics (13e)

Introduction
• Người ta chọn mẫu nhằm thu thập dữ liệu để trả lời câu hỏi về các đặc tính của
tổng thể quá lớn (khó có thể ước lượng hết được tổng thể).
• Những ước lượng mẫu tính toán các ước lượng về đặc tính của mẫu (nhưng
không phải là chính xác tuyệt đối).
• Nguyên nhân cơ bản là để đơn giản hóa việc thu thập dữ liệu, mẫu chỉ một tỷ
lệ nhỏ quan sát so với tổng thể.
• Với các phương thức chọn mẫu hợp lý, các ước lượng từ mẫu sẽ đem lại các
ước lượng “tốt” về các đặc tính của tổng thể.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
4
 Statistics for Business and Economics (13e)

Chọn Mẫu từ một Tổng thể hữu hạn

• Tổng thể hữu hạn (Finite populations) thường là những danh sách quan sát như:
• Tổng số nhân viên của một công ty (có thể đếm được có bao nhiêu người)
• Các tài khoản thẻ tín dụng (biết được có bao nhiêu thẻ tổng cộng)
• Số hàng hóa có trong kho hàng (có thể đếm được có bao nhiêu hàng nếu bỏ
thời gian kiểm đếm)
• Một mẫu lựa chọn ngẫu nhiên đơn giản có quy mô n quan sát từ một tổng thể hữu
hạn có quy mô N là một mẫu được lựa chọn sao cho các tập mẫu có cùng quy mô
n sẽ có cùng xác suất được lựa chọn.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
5
 Statistics for Business and Economics (13e)

Chọn Mẫu từ một Tổng thể hữu hạn

• Example: Electronics Associates, Inc. (EAI)

Giám độc nhân sự của công ty EAI cần

có thông tin về 2500 quản lý của tổng
công ty (chủ yếu là lương và và tỷ lệ
số quản lý đã hoàn thành chương trình
đào tạo về quản trị của công ty tổ
chức). Các quản lý được đánh số thứ
tự, từ 1 đến 2500. Giám đốc nhân sự
này muốn chọn ra 1 mẫu 30 quản lý để
đơn giản việc ước lượng.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use. 6
 Statistics for Business and Economics (13e)

Chọn Mẫu từ một Tổng thể hữu hạn

• Example: EAI
Bước 1: Ngẫu nhiên gán nhãn cho 2500 quản lý này theo thứ tự 1 đến 2500.
Số ngẫu nhiên này có thể được tạo ra bởi hàm Excel’s
RAND.

Bước 2: Chọn 30 profiles quản lý từ 30 số thứ tự nhỏ nhất.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
7
 Statistics for Business and Economics (13e)

Chọn Mẫu Bằng

GG Forms
https://docs.google.com/forms/d/
1iknbJYJQFHNuWjnOfEiFqAQBHSgqKd
rHp-oCn3L5_e4/edit?usp=sharing

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or 8
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước Lượng Điểm (Point Estimation)

• Ước lượng điểm là một dạng của suy diễn thống kê (statistical inference).
• Trong ước lượng điểm ta sử dụng dữ liệu từ một mẫu để ước lượng các giá trị
thuộc tính về tổng thể.
• Ta dùng ký hiệu như ước lượng điểm của giá trị trung bình (mean) của tổng thể.
• s là ký hiệu ước lượng điểm của độ lệch chuẩn (standard deviation) của tổng thể.
• là ước lượng điểm của tỷ lệ của tổng thể p.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
9
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước Lượng Điểm

• Example: EAI
Quay lại ví dụ EAI với 2500 profile của quản lý.
Trong một cuộc họp sẽ diễn ra trong vài giờ nữa, CEO muốn biết về mức
lương trung bình và tỷ lệ quản lý đã hoàn thành chương trình đào tạo quản lý,
đối với 2500 quản lý.

Tuy nhiên, tuy nhiên, dữ liệu đầy đủ của tất cả quản lý (2500 profiles)
vẫn chưa được thu thập để lưu trong cơ sở dữ liệu của công ty. Do đó, Giám
đốc nhân sự sẽ ước lượng các giá trị thông số trên của một tập mẫu nhỏ hơn.
Một mẫu gồm 30 quản lý được chọn bằng phương pháp chọn ngẫu nhiên trên
máy tính.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
10
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước Lượng Điểm

• (mean of sample) là ước lượng điểm của  (mean of population)
= = $51,814
• s (standard deviation of sample) là ước lượng điểm của  (standard deviation of

𝑠=√ ∑ ¿ ¿ ¿ ¿
sample)

• (proportion of sample) là ước lượng điểm của p (proportion of sample)

=

Note: Việc chọn mẫu ngẫu nhiên có thể dẫn đến việc hình thành các mẫu khác nhau (nếu chọn đi
chọn lại nhiều lần) và cho ra các ước lượng điểm khác nhau.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
11
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước Lượng Điểm (Point Estimation)

• Trong trường hợp dữ liệu tổng thể của tất cả 2500 được cung cấp, các tham số
của tổng thể tính được sẽ là.
• Thu nhập trung bình của tổng thể:
𝜇=
∑ 𝑥𝑖
=$ 51,800
2500
• Độ lệch chuẩn thu nhập của tổng thể

𝜎= √∑ ¿¿¿¿¿
• Tỷ lệ quản lý hoàn thành khóa đào tạo quản trị trong tổng thể
= .60

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
12
 Statistics for Business and Economics (13e)

Tóm tắt sự sai khác giữa giá trị ước lượng điểm của mẫu
và giá trị thực của tổng thể
Tham số Giá trị các Ước lượng Giá trị
tổng thể tham số điểm ước lượng
m = Thu nhập trung bình $51,800 = Thu nhập trung $51,814
của tổng thể bình của mẫu
s = Độ lệch chuẩn về $4000 s = Độ lệch chuẩn về $3348
thu nhập của thu nhập của
tổng thể mẫu dữ liệu
p = Tỷ lệ hoàn thành .60 = Tỷ lệ hoàn thành .63
chương trinh quản lý chương trình quản lý
của tổng thể của mẫu

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
13
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu của

• Quy trình Suy Diễn Thống Kê

Trung bình Một tập mẫu n phần tử được lựa chọn.

tổng thể m
được xác định

Giá trị được sử dụng để suy diễn Mẫu dữ liệu cung cấp
ra giá trị trung bình của ước lượng trung bình của
tổng thể m. mẫu .

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
14
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu của

• Phân phối mẫu của là phân phối xác suất của tất cả các giá trị khả dĩ của
trung bình mẫu (khi nhiều mẫu khác nhau được thu thập).
• Giá trị kỳ vọng của
E() = 
Khi:  = Giá trị trung bình của tổng thể
• Khi giá trị kỳ vọng của các ước lượng điểm bằng với giá trị của tham số
tổng thể, ta nói ước lượng điểm đó (không bị lệch) unbiased.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
15
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu của

• Các ký hiệu sau đây được sử dụng để tính giá trị độ lệch chuẩn của .

= Độ lệch chuẩn của

s = Độ lệch chuẩn của tổng thể
n = Quy mô mẫu
N = Quy mô tổng thể

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
16
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu của

• Độ lệch chuẩn của
Cho mẫu hữu hạn Cho mẫu vô hạn

𝜎 𝑥=
𝑁 −𝑛 𝜎
𝑁 − 1 √𝑛 √ ( ) 𝜎 𝑥=
𝜎
√𝑛
• Một mẫu hữu hạn sẽ được coi là vô hạn nếu như n/N < .05.

• còn được gọi là (sai số chuẩn) standard error của giá trị trung bình.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
17
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu

• Khi tổng thể tuân theo phân phối chuẩn (phân phối hình chuông), phân
phối mẫu của cũng sẽ tuân theo phân phối chuẩn.
• Trong phần lớn trường hợp, phân phối mẫu sẽ xấp xỉ tuân theo phân phối
chuẩn nếu mẫu có quy mô mô từ 30 trở lên.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
18
 Statistics for Business and Economics (13e)

Định lý giới hạn trung tâm (Central Limit Theorem)

• Ứng dụng khi dữ liệu tổng thể tuân theo phân phối chuẩn.

ĐỊNH LÝ GIỚI HẠN TRUNG TÂM

Khi lựa chọn quy mô mẫu n từ một
tổng thể, phân phối mẫu của giá trị trung
binh sẽ càng lúc càng trở thành một
phân phối chuẩn khi quy mô mẫu trở lên
lớn hơn.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
19
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu

• Example: EAI

Phân phối mẫu

của đối với = = 730.3
Thu nhập

𝑥
𝐸 ( 𝑥 )=51,800

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
20
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu

• Example: EAI
• Xác suất 30 profiles cung cấp ước lượng về thu nhập trung bình nằm trong
khoảng +/-500 của thu thập trung bình thực thế của tổng thể?

• Hoặc, tính xác suất mà nằm trong khoảng từ 51,300 và 52,300?

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
21
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu

• Example: EAI

Phân phối mẫu đối với

= 730.3 Thu nhập

Xác suất =
Diện tích = .7517

𝑥
51800 52300

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
22
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu của

• Example: EAI

Phân phối mẫu của đối

= 730.3 với thu nhập

Xác suất =
Diện tích = .2483

𝑥
51300 51800

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
23
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu

• Example: EAI

Xác suất để ước lượng tổng thể giá trị trung bình thu
nhập nằm trong khoảng 51300 và 52300:

P(51300 < < 52300) = 0.7517 - 0.2483

= 0.5034

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
24
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối mẫu của

• Example: EAI

Phân phối mẫu của đối

với thu nhập
= 730.3

Diện tích = .5034

𝑥
51300 51800 52300

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
25
 Statistics for Business and Economics (13e)

Mối quan hệ giữa quy mô mẫu và phân phối mẫu

• Example: EAI
• Giả sử bây giờ ta chọn ra một mẫu có 100 profiles thay vì 30 như ban đầu.

• E() = bất kể quy mô mẫu là bao nhiêu. Trong ví dụ, E() vẫn là 51,800.

• Khi quy mô mẫu tăng dần, sai số chuẩn của giá trị trung bình sẽ giảm dần.
Khi tăng quy mô mẫu lên n = 100, sai số chuẩn (standard error) của giá trị
trung bình giảm từ 730.3 thành:
= = 400

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
26
 Statistics for Business and Economics (13e)

Mối quan hệ giữa quy mô mẫu và phân phối mẫu của

• Example: EAI

Khi n = 100,
Khi n = 30,

𝑥
𝐸 ( 𝑥 )=51,800
© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
27
 Statistics for Business and Economics (13e)

Các phương pháp chọn mẫu khác

• Stratified Random Sampling – Lấy mẫu ngẫu nhiên phân tầng
• Cluster Sampling – Lấy mẫu theo cụm
• Systematic Sampling – Lấy mẫu hệ thống
• Convenience Sampling – Lấy mẫu thuận tiện
• Judgment Sampling – Lấy mẫu phán đoán

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
28
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy mẫu ngẫu

nhiên phân tầng
• Một tổng thể được chia thành các nhóm
được gọi là strata.
• Mỗi phần tử trong tổng thể thuộc một và
chỉ một strata.
• Kết quả tốt nhất thu được khi các phần tử
trong mỗi tầng càng giống nhau càng tốt.
• Ví dụ: người ta phân strata theo đơn vị, vị
trí địa lý, tuổi, ngành, ...

29
© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy Mẫu Theo Cụm

• Tổng thể trước tiên được chia ra thành các

nhóm gọi là các cụm (clusters).
• Tốt nhất, mỗi cụm sẽ là một đại diện quy
mô nhỏ của của tổng thể.
• Một mẫu ngẫu nhiên đơn giản các cụm
được lấy ra.
• Tất cả các phần tử trong các cụm được lựa
chọn sẽ được sử dụng tạo thành mẫu.

30
© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy Mẫu Hệ Thống - Systematic Sampling

• Nếu quy mô mẫu n được chọn từ
một tổng thể N phần tử, ta có thể
chọn một phần tử khi bỏ qua N/n
phần tử của tổng thể.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or 31
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy Mẫu Thuận Tiện - Convenience Sampling

• Mẫu được lựa chọn chủ yếu
dựa trên sự tiện lợi.
• Example: Một giáo sư đại học
sử dụng sinh viên tình nguyện
để tạo một mẫu đơn giản bởi vì
họ sẵn lòng và sẽ tham gia như
đối tượng nghiên cứu với rất ít
chi phí (giáo sư trả rất ít tiền
cho họ để phòng vấn họ).

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or 32
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy Mẫu Thuận Tiện - Convenience Sampling

• Ưu điểm: Tương đối đơn giản để thực hiện.
• Nhược điểm: Không thể đánh giá chất lượng đại diện cho tổng thể của mẫu
thu thập được.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
33
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy mẫu phán đoán - Judgement Sampling

• Người am hiểu nhất về chủ đề nghiên cứu

được lựa chọn các phần tử của tổng thể mà
người đó cảm thấy có tính đại diện cho tổng
thể nhiều nhất.
• Example: Một phóng viên có thể lấy mẫu 2
hoặc 3 chính khách, đánh giá rằng các chính
khách này phản ánh quan điểm chung của tất
cả các chính khách trong quốc hội.

34
© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

Lấy mẫu phán đoán

• Ưu điểm: Tương đối đơn giản để thực hiện.
• Nhược điểm: Chất lượng của mẫu phụ thuộc vào chất lượng phán đoán của
người chọn mẫu.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
35
 Statistics for Business and Economics (13e)

Chapter 8
Ước Lượng Khoảng - Interval Estimation
• Trung bình tổng thể: khi đã biết s
• Trung bình tổng thể: khi không biết s
• Xác định quy mô mẫu

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
36
 Statistics for Business and Economics (13e)

Sai số biên và Ước lượng khoảng

• Do các ước lượng điểm không thể cung cấp được giá trị chính xác của các
tham số tổng thể, Ước lượng khoảng sẽ được sử dụng (Interval Estimation).
• Một khoảng ước lượng có thể được tính bằng cách cộng hoặc trừ sai số biên
vào giá trị ước lượng điểm.
Ước lượng điểm Sai số biên
• Mục đích của ước lượng khoảng là để cung cấp thông tin ước lượng đã đạt
gần tới mức nào giá trị thực của tham số tổng thể.

• Dạng tổng quát của ước lượng khoảng cho trung bình tổng thể là:

+ Sai số biên

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
37
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Để xây dựng ước lượng khoảng của trung bình tổng thể, sai số biên được tính
toán dựa trên:
• Độ lệch chuẩn của tổng thể s , hoặc
• Độ lệch chuẩn của mẫu s
• s phần lớn các trường hợp là chưa biết. Tuy nhiên, nhờ vào các dữ liệu lịch sử
liên quan có sẵn, ta có thể ước lượng được độ lệch chuẩn tổng thể trước khi
lấy mẫu.
• Ta gọi trường hợp này là s đã biết.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
38
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

Ta có một xác suất bằng 1 -  giá trị trung bình của mẫu
sẽ có một sai số biên bằng hoặc nhỏ hơn.

Phân phối mẫu

của

1 -  of all
/2 values /2


𝑥
← ← →→
❑ 𝑧 𝛼 /2 𝜎 𝑥 ❑ ❑ 𝑧 𝛼 /2 𝜎 𝑥 ❑
© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
39
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

Sai số mẫu
của

1 -  of all
/2 values /2

𝑥
←

→← →
Khoảng giá trị ❑ 𝑧 𝛼 /2 𝜎 𝑥 ❑
❑ 𝑧 𝛼 /2 𝜎 𝑥 ❑ Khoảng giá trị
Không chứa m [ −− −−− 𝑥 −−− −− ] có chứa m
[ −− −−− 𝑥 −−− −− ]

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
40
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Ước lượng khoảng cuả m
𝜎
𝑥 ± 𝑧 𝛼/ 2
√𝑛
Với: là trung bình của mẫu
1 -  : Hệ số tin cậy
z/2 z value cung cấp diện tích
/2 in the upper tail of the standard
normal probability distribution
s is the population standard deviation
n is the sample size

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
41
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Các giá trị za/2 phổ biến nhất:

Confidence Table
Level a a/2 Look-up Area za/2
90% .10 .05 .9500 1.645
95% .05 .025 .9750 1.960
99% .01 .005 .9950 2.576

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
42
 Statistics for Business and Economics (13e)

Meaning of Confidence
• Bởi vì 90% các khoảng tin cậy được xây dựng sử dụng + sẽ chứa luôn trung
bình tổng thể, ta có thể nói rằng có khả năng 90% khoảng tin cậy +
bao gồm trung bình tổng thể m.
• Ta có thể nói rằng khoảng này được xây dựng ở độ tin cậy 90%.
• Giá trị 0.90 được gọi là hệ số tin cậy (confidence coefficient).

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
43
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Example: Discount Sounds
Discount Sounds có 260 cửa hàng bán lẻ trải khắp United States. Công ty
đang lên kế hoạch mở ra một cửa hàng bán lẻ mới, dựa một phần trên thu
nhập trung bình của dân cư khu vực họ đang định xây dựng cửa hàng bán lẻ
mới.
Một quy mô mẫu n = 36 được lựa chọn; trung bình thu nhập của mẫu này
bằng $41,100. Tổng thể được tin là không bị lệch nhiều và phân phối khá
giống hình chuông. Độ lệch chuẩn của tổng thể được ước lượng bằng $4,500,
và hệ số tin cậy được sử dụng là 0.95.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
44
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Example: Discount Sounds
95% của trung bình mẫu có thể quan sát bên trong + 1.96 của trung bình
tổng thể . Sai số biên bằng:

𝑧 𝛼/ 2
𝜎
√𝑛
=1.96
4,500
√ 36
=1,470
( )
Vậy, với mức 95% độ tin cậy, sai số biên bằng $1,470.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
45
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Example: Discount Sounds
Ước lượng khoảng  bằng:

$41,100 + $1,470 = $39,630 to $42,570

Ta có thể tin tưởng rằng 95% khả năng khoảng ước lượng này sẽ chứa
trung bình của tổng thể.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
46
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Example: Discount Sounds
Confidence Margin
level of error Interval estimate
90% 1,234 39,866 to 42,334
95% 1,470 39,630 to 42,570
99% 1,932 39,168 to 43,032

Để đạt được độ tin cậy cao hơn, sai số biên và độ rộng của ước lượng
khoảng cần phải lớn hơn.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
47
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s đã biết

• Quy mô mẫu phù hợp
• Trong phần lớn các trường hợp, một quy mô mẫu n 30 được xem là phù hợp.
• Nếu phân phối tổng thể có dạng lệch về phải hoặc tồn tại các giá trị dị biệt,
quy mô mẫu 50 hoặc lớn hơn được coi là phù hợp.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
48
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s chưa biết
• Nếu như ước lượng độ lệch chuẩn của tổng thể s không thể được ước lượng
trước khi tiến hành lấy mẫu, ta dùng độ lệch chuẩn mẫu s để ước lượng s .
• Đây là trường hợp s chưa biết.
• Trong trường hợp này, ước lượng khoảng của m sẽ được tính theo phân phối t
distribution.
• (Ta giả định rằng tổng thể tuân theo phân phối chuẩn.)

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
49
 Statistics for Business and Economics (13e)

t Distribution
• Phân phối t (t distribution) thuộc họ phân phối có hình thức giống với phân
phối chuẩn.
• Phân phối t phụ thuộc vào một tham số được gọi là bậc tự do (degrees of
freedom).
• Bậc tự do là số lượng thành phần của thông tin được đưa vào để tính toán
giá trị s.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
50
 Statistics for Business and Economics (13e)

t Distribution
• Một phân phối t với nhiều bậc tự do hơn sẽ ít phân tán hơn.

• Khi bậc tự do tăng lên, sự khác biệt giữa phân phối t và phân phối chuẩn
tiêu chuẩn sẽ ít dần.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
51
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối t
Phân phối chuẩn Phân phối t
(20 bậc tự do)

Phân phối t
(10 bậc tự do)

z, t
0

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
52
 Statistics for Business and Economics (13e)

Phân phối t

• Trong trường hợp lớn hơn 100 bậc tự do, phân phối
chuẩn tiêu chuẩn z-value cung cấp các giá trị xấp xỉ
rất tốt cho t-value.
• Các giá trị z-values có thể thấy ở dòng mức vô hạn
bậc tự do ( ) trong bảng phân phối t distribution.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or 53
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
 Statistics for Business and Economics (13e)

t Distribution
Số Bậc Area in Upper Tail
Tự Do .20 .10 .05 .025 .01 .005
. . . . . . .
50 .849 1.299 1.676 2.009 2.403 2.678
60 .848 1.296 1.671 2.000 2.390 2.660
80 .846 1.292 1.664 1.990 2.374 2.639
100 .845 1.290 1.660 1.984 2.364 2.626
∞ .842 1.282 1.645 1.960 2.326 2.576
(bottom row is standard normal z values)

Or Using some online platform for calculation:

https://stattrek.com/online-calculator/t-distribution.aspx

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
54
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s chưa biết
• Ước lượng khoảng
𝑠
𝑥 ± 𝑡 𝛼/ 2
√𝑛
Với: = trung bình mẫu
1 -  = hệ số tin cậy
t/2 = t -value cung cấp một diện tích/2
ở phần đuôi trên của một phân phối t
với n - 1 bậc tự do
s = độ lệch chuẩn của mẫu
n = quy mô mẫu

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
55
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s chưa biết
• Example: Apartment Rents
Một nhà báo của một tạp chí về sinh viên đang viết bài phóng sự về chi phí
thuê nhà cho sinh viên. Một mẫu gồm 16 căn hộ 1 phòng ngủ cho ra kết quả
về trung bình mẫu bằng $750/tháng và một độ lệch chuẩn mẫu bằng $55.

Ta cần tìm kiếm khoảng ước lượng 95% độ tin cậy của tiền thuê nhà trung
bình hàng tháng cho tổng thể của tất cả các căn hộ 1 phòng ngủ quanh
trường. Người ta giả định rằng tổng thể tuân theo phân phối chuẩn.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
56
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s chưa biết
• Ở mức tin cậy 95%,  = 0.05, and /2 = 0.025.
• t.025 dựa trên n - 1 = 16 - 1 = 15 bậc tự do.

Số Bậc Area in Upper Tail

Tự Do .20 .10 .05 .025 .01 .005

15 .866 1.341 1.753 2.131 2.602 2.947

16 .865 1.337 1.746 2.120 2.583 2.921
17 .863 1.333 1.740 2.110 2.567 2.898
18 .862 1.330 1.734 2.101 2.520 2.878
19 .861 1.328 1.729 2.093 2.539 2.861
. . . . . . .

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
57
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s chưa biết
• Ước Lượng Khoảng:
𝑠
𝑥 ± 𝑡 .025
√𝑛
750 + 2.131 = 750 + 29.30

Ta có thể tự tin ở mức 95% rằng giá căn hộ trung bình

theo tháng của tất cả các căn hộ một phòng ngủ quanh
trường nằm trong khoảng $720.70 và $779.30.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
58
 Statistics for Business and Economics (13e)

Ước lượng khoảng của Trung bình Tổng Thể: s chưa biết
• Quy mô mẫu phù hợp

• Thống thường, quy mô mẫu n 30 là phù hợp khi khi sử dụng công thức để
xây dựng khoảng ước lượng của trung bình tổng thể.

• Nếu như tổng thể bị lệch nhiều hoặc tồn tại các giá trị dị biệt, quy mô
mẫu lớn hoặc hoặc bằng 50 được coi là phù hợp.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
59
 Statistics for Business and Economics (13e)

Tóm tắt quy trình ước lượng khoảng cho trung bình tổng thể

Yes Độ lệch chuẩn của No

tổng thể s có được biết
trước hay không?

Dùng độ lệch chuẩn mẫu

s để ước lượng s

Dùng công thức Dùng công thức

𝜎 s Đã biết s Chưa biết 𝑠
𝑥 ± 𝑧 𝛼/ 2 𝑥 ± 𝑡 𝛼/ 2
√𝑛 √𝑛

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
60
 Statistics for Business and Economics (13e)

Quy Mô Mẫu Cho Ước Lượng Khoảng Của Trung Bình Tổng Thể
• Với E = Sai số biên mong muốn.

• E là lượng được +/- vào ước lượng điểm để xây dựng ước lượng khoảng.

• Nếu một sai số biên mong muốn được lựa chọn trước đó cho việc chọn
mẫu, quy mô mẫu cần thiết để thỏa mãn sai số biên có thể được xác định.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
61
 Statistics for Business and Economics (13e)

Quy Mô Mẫu Cho Ước Lượng Khoảng Của Trung Bình Tổng Thể
• Sai số biên - Margin of error
𝜎
𝐸 = 𝑧 𝛼/ 2
√𝑛

• Quy mô mẫu cần thiết - Necessary Sample Size

n=

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
62
 Statistics for Business and Economics (13e)

Quy Mô Mẫu Cho Ước Lượng Khoảng Của Trung Bình Tổng Thể
• Phương trình xác định quy mô mẫu cần thiết yêu cầu một giá trị cho độ
lệch chuẩn của tổng thể s .
• Nếu s chưa biết, một giá trị tiên lượng cho s có thể được sử dụng trong
phương trình.
1. Sử dụng một độ lệch chuẩn tổng thể được được tính toán từ một nghiên
cứu nào đó đi trước.
2. Sử dụng một pilot study để lựa chọn mẫu ban đầu và sử dụng độ lệch
chuẩn mẫu từ nghiên cứu.
3. Sử dụng sự phán đó có cơ sở để lựa chọn giá trị s.

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
63
 Statistics for Business and Economics (13e)

Quy Mô Mẫu Cho Ước Lượng Khoảng Của Trung Bình Tổng Thể
• Example: Discount Sounds
Quay lại ví dụ của Discount Sounds đang đánh giá vị trí tìm năng để đặt cửa hàng bán lẻ mới,
trong số các tiêu chi, tiêu chí về thu nhập trung bình của người dân sống trong khu vực marketing
mà hàng sẽ lựa chọn là một tiêu chí quan trọng.
Giả sử team quản trị của Discount Sounds muốn tìm được trung bình tổng
thể sao cho có một xác suất 0.95 rằng lỗi của mẫu chỉ là khoảng $500 hoặc
nhỏ hơn.
Quy mô mẫu cần ở đây là bao nhiêu để đạt được yêu cầu như trên?

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
64
 Statistics for Business and Economics (13e)

Quy Mô Mẫu Cho Ước Lượng Khoảng Của Trung Bình Tổng Thể
𝜎
𝐸=𝑧 𝛼/ 2 =500
√𝑛
Ở mức 95% độ tin cậy, z0.025 = 1.96. Và  = 4,500.

𝑛 =¿ ¿
Một mẫu với quy mô 312 quan sát là cần thiết để
đạt được mức chính xác + $500 ở mức 95% độ tin
cậy

© 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, except for use as permitted in a license distributed with a certain product or service or
otherwise on a password-protected website or school-approved learning management system for classroom use.
65