Ինքնուրույն աշխատանք

Ֆակուլտետ-Հասարակական
գիտություններ
Բաժին -Հոգեբանություն,հեռակա
Կուրս-Առաջին

Առարկա-Հոգեբանության ներածություն
Թեմա-Խոսք
Կատարող-Վարոսյան Ինգա
Դասախոս-Մալումյան Տ.
 ԽՈՍՔ

Խոսքը որպես գործընթաց հաղորդակցումն է,որը

նշանային հատուկ համակարգի միջոցով պահպանում
և փոխանցում է մարդկային կենսափորձը և
հանդիսանում է հոգեկան զարգացման կարևորագույն
պայման։
 Լեզվի հիմնական ֆունկցիաները

Մյուս մարդկանց Ողջ մարդկության հասարակական-

անմիջական փորձն պատմական փորձն է։Փոքր երեխան
Յուրաքանչյուր ինքնուրույն չի իմանում աշխարհի
առանձին մարդու է,որը հաճախ
հասարակական մասին.տեղեկանում է ծնողներից,հարցերի
անձնական փորձն է։ միջոցով։Այդ պատասխաններում ընդհանուր
արժեք չի
ներկայացնում։ գիտելիքի մի մասնիկը անցնում է
երեխային,որը և նա հետագայում
օգտագործում է իր գործունեության
ընթացքում։Այստեղ լեզուն հանդես է գալիս իր
ամենակարևոր ֆունկցիաներից
մեկով`որպես հասարակական-պատմական
փորձի գոյության,հաղորդման,յուրացման
Խոսքային գործունեության ֆիզիոլոգիական
մեխանիզմները

Ցանկացած խոսքային գործունեություն չի կարելի

պատկերացնել որպես միևնույն ֆիզիոլոգիական
մեխանիզմների աշխատանքի հետևանք։Խոսքային
գործունեությունը կարող է ապահովվել մի քանի
սկզբունքորեն տարբեր ֆիզիոլոգիական
մեխանիզմներով։Դա կապված է այս կամ այն
գործողության կոնկրետ բովանդակությունից և
նպատակաուղղվածությունից։Խոսքի առաջացումը և նրա
ընկալումը կարող է ընթանալ պարզագույն
ռեֆլեկտորային գործունեության օրենքներին
համապատասխան,իսկ խոսքային գրգռիչները կարող են
լինել առաջին ազդարարային համակարգության
գրգռիչներ։
 Խոսքային գործունեության ֆիզիոլոգիական
մեխանիզմները
1861թ. Բրոկան հայտնագործեց,որ կեղևի ձախ կիսագնդի
ստորին ճակատային գալարի հետին երրորդական մասի
վնասվելու դեպքում հիվանդների մոտ ի հայտ են գալիս խոսքի
արտասանական խախտումներ։Նա եզրակացրեց,որ
գլխուղեղի այդ տեղամասը <<բառերի շարժողական
պատկերների կենտրոնն է>>,որոնք տեղայնացվում են ուղեղի
այդ շրջանում։1874թ.Վերնիկեն նկարագրելով ձախ կիսագնդի
վերին քունքային գալարի հետին երկրորդական մասի
վնասվելու հետևանքով խոսքի ընկալման խախտման մի
դեպք,եզրակացրեց,որ կեղևի այդ տեղամասում
տեղայնացվում են <<բառերի զգայական
պատկերները>>։Խոսքային գործունեության ֆիզիոլոգիական
մեխանիզմների մասին եղած
պատկերացումները,քննադատվել են Դ.Ջեկսոնի կողմից։Ըստ
Ջեկսոնի նյարդային համակարգության իրագործած
յուրաքանչյուր ֆունկցիա ապահովվում է ոչ թե բջիջների
սահմանափակ խմբով,այլ նյարդային համակարգության
ֆիզիոլոգիական կազմակերպվածության մակարդակների
բարդ հիերարխիայով։Որպեսզի մարդը կարողանա բառ
արտասանել,դեռևս բավական չէ ակտիվացնել մեծ
կիսագնդերի կեղևի դրա համար պատասխանատու բջիջների
 Խոսքի խանգարումներ

Աֆերենտային շարժողական աֆազիա

Դինամիկական աֆազիա

Էֆեկտորային շարժողական աֆազիա

Սենսորային աֆազիա
Սեմանտիկական աֆազիա
Մենախոսություն
z

Մենախոսությունը խոսքի հարաբերականորեն

ծավալուն տեսակ է։Դա նշանակում է,որ նրանում մենք
քիչ ենք օգտագործում ոչ-խոսքային այն
ինֆորմացիան,որ խոսակցության իրադրությունից
ստանում ենք մենք և մեր խոսակիցը։Առարկան ցույց
տալու փոխարեն մենք մենախոսության մեջ ստիպված
ենք ամենաքիչը հիշատակել այն,տալ նրա անունը,իսկ
եթե մեր ունկնդիրները ծանոթ չեն իրադրությանը,ապա
նաև նկարագրել այն։Մենախոսություն կատարելու
համար խոսողը պետք է որևիցե բովանդակություն
ունենա և այդ բովանդակության հիման վրա կառուցի իր
խոսքը։Մենախոսությունը խոսքի հատուկ
դաստիարակություն է պահանջում։
 Տրամախոսություն
( երկախոսություն)

Այս խոսքը մեծ չափով իրադրական է,այսինքն կապված է

իրադրության հետ,որտեղ տեղի է ունենում
խոսակցությունը և կոնտեքստային է,այսինքն
յուրաքանչյուր հաջորդ նախադասություն զգալի չափով
պայմանավորված է նախորդներով։Այն կծկված է,ռեակտիվ
և քիչ կազմակերպված։
z

 Ներքին խոսքը  Գրավոր խոսք

խոսքային մենախոսության
գործունեության հատուկ տարատեսակն է։Այն
տեսակ է։Այն հանդես է ավելի ծավալուն է քան
գալիս որպես պրակտիկ մենախոսությունը։Այն
և տեսական խոսքի
գործունեության ամենականխամտածվա
պլանավորման ծ տեսակն է։
փուլ։Ներքին խոսքին
բնորոշ է
հատուկությունը,կցկտու
րությունը։
Շնորհակալություն ուշադրության համար