BÁO CÁO GIỮA KỲ

Điều khiển quá trình – EE3550

NHÓM 8: Quá trình chưng cất dầu thô
Nhà máy lọc dầu Dung Quất & Crude Charge Heater

GV hướng dẫn: TS. Đinh Thị Lan Anh

►Hà Nội, 2023◄

 DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM

Nguyễn Quang Trường MSSV: 20202546

Nguyễn Mai Chi MSSV: 20203332

Trần Đăng Khoa MSSV: 20202424

Nguyễn Nam Khánh MSSV: 20200320

Nguyễn Thế Anh MSSV: 20202295

NỘI DUNG TRÌNH BÀY

I. TỔNG QUAN NHÀ MÁY LỌC DẦU DUNG QUẤT

II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ TẠI PHÂN XƯỞNG CDU
NHÀ MÁY LỌC DẦU DUNG QUẤT

III.CRUDE CHARGE HEATER

IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO

3
I. TỔNG QUAN NHÀ MÁY LỌC DẦU DUNG
QUẤT
• Nhà máy lọc dầu Dung Quất là một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất tại Việt
Nam được quản lý và vận hành bởi Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
• Nhà máy là một trong những cơ sở hạ tầng quan trọng của ngành công nghiệp dầu khí
tại Việt Nam, đóng góp đáng kể cho nền kinh tế tỉnh Quảng Ngãi và cả nước Việt
Nam.

Hình 1. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam PVN. Hình 2. Nhà máy lọc dầu Dung Quất.

4
I. TỔNG QUAN NHÀ MÁY LỌC DẦU DUNG
QUẤT
• Sản phẩm chính sản xuất từ dầu thô nhập
từ Kuwait, Saudi Arabia, Qatar, UAE, Nga
và Indonesia.
• dầu diesel
• dầu nhờn
• xăng
• Nhà máy có khả năng sản xuất đến 5,2
triệu tấn sản phẩm/năm.
• Sản xuất đến 148.000 thùng dầu mỗi ngày,
cung cấp cho thị trường nội địa và xuất
khẩu.
Hình 3. Một số sản phẩm của nhà máy.

Hình 4. % sản lượng xăng, diesel, dầu nhờn Nhà máy đóng góp cho thị trường Việt Nam.
5
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Phân xưởng Chưng cất dầu thô CDU tại Nhà máy lọc dầu Dung Quất
• Phân xưởng chưng cất dầu thô ở áp suất khí quyển (CDU) là phân xưởng “cửa ngõ”
của nhà máy lọc dầu Dung Quất, là phân xưởng cung cấp nguồn nguyên liệu cho hầu
hết các phân xưởng khác trong nhà máy lọc dầu. ​

Hình 5. Phân xưởng CDU Nhà máy lọc dầu Dung Quất.

6
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Khái quát lý thuyết quá trình chưng cất dầu thô
• Chưng cất là quá trình tách một dung dịch bằng cách đun sôi và ngưng tụ hơi bay ra để
thu được 2 thành phần.
• Phần nhẹ: distillat có nhiệt độ sôi thấp.
• Phần nặng: cặn chưng cất (residue).
• Để chưng cất dầu thô, phân xưởng CDU trải qua các công đoạn chính sau:

Gia nhiệt
Khử Chưng Lọc,
cho dầu
muối dầu cất dầu Ổn định
thô sau sấy khô
thô thô
khử muối

7
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Quá trình hoạt động
Khử muối

Ổn
định
Naptha
Gia
nhiệt

Chưng Lọc
cất Kerosene
LGO Sấy
HGO khô

Hình 10. PFD quá trình Chưng cất dầu thô Nhà máy lọc dầu Dung Quất.
8
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Các thiết bị chính
1. Hệ thống khử muối
• Mục đích: loại bỏ muối ra khỏi dầu thô trước khi dầu được chưng cất.
• Hoạt động:
• Dầu thô chứa muối được pha loãng bằng nước tươi → bộ trộn tĩnh.
• Sau đó, hỗn hợp dầu/nước được phân tách qua quá trình tĩnh điện.
• Dầu đã lọc muối nổi lên, trong khi nước mặn được chuyển đến phía dưới nơi để xả vào bộ
phận xử lý nước thải.

Hình 6. Hai thiết bị khử muối.

9
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Các thiết bị chính
2. Lò nhiệt dầu thô
• Mục đích: gia nhiệt dầu thô đến
nhiệt độ cần thiết trước khi đi vào
quá trình tiếp theo.
• Hoạt động:
• Lò nhiệt nạp dầu thô dẫn dầu
thô đi qua và tiếp xúc với các
bề mặt có nhiệt độ cao.
• Khi đó, nguồn nhiệt ngoại vi đi
vào trong dầu thô và làm nóng
chúng trước khi chúng đi vào
quá trình chưng cất.

Hình 7. Lò nhiệt dầu thô.

10
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Các thiết bị chính
3. Tháp chưng cất chính
• Mục đích: tách dầu thô thành các phân
đoạn thích hợp dựa vào nhịêt độ sôi của
các cấu tử và không làm phân huỷ chúng.
• Hoạt động:
• Dòng nguyên liệu dầu thô đưa vào khu
vực bay hơi của tháp chưng cất.
• Sản phẩm sau khi được phân tách:
• Naptha
• Kerosene
• LGO
• HGO
• Residue
RESIDUE

Hình 8. Tháp chưng cất chính – Thiết bị

quan trọng nhất quá trình chưng cất.
11
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Các thiết bị chính
4. Tháp ổn định Naptha
• Mục đích: giảm nồng độ các chất có thể
gây nguy hiểm và tăng tính ổn định của
Naptha sản xuất.
• Hoạt động:
• Khi Naptha đi qua tháp ổn định,
nhiệt độ cao và áp suất thích hợp
được áp dụng để loại bỏ các chất
gây nguy hiểm và tăng độ ổn định
của Naptha.

Hình 9. Tháp ổn định Naptha.

12
II. QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT DẦU THÔ
Quá trình hoạt động

Hình 10. PFD quá trình Chưng cất dầu thô Nhà máy lọc dầu Dung Quất.
13
P&ID QUÁ TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐỐT CHÁY LÒ NHIỆT DẦU
THÔ

Sơ đồ điều khiển được thiết

kế sao cho:
• Khi cần tăng chế độ làm
việc, lưu lượng không khí
được tăng trước khi tăng
lưu lượng khí nhiên liệu.
• Khi cần giảm công suất,
khí nhiên liệu sẽ giảm
trước khi lưu lượng không
khí giảm.
Đảm bảo luôn có đủ khí đốt
trong quá trình vận hành.

Hình 11. P&ID quá trình Điều khiển đốt cháy Lò nhiệt dầu thô.

14
P&ID QUÁ TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐỐT CHÁY LÒ NHIỆT DẦU
THÔ

Yêu cầu về nhiệt độ:

• TIC-070 sử dụng hai relay
lựa chọn để đáp ứng yêu cầu
về nhiệt và điều khiển quá
trình đốt.
• Relay đảm bảo rằng:
• Khi nhu cầu về nhiên liệu
tăng, điểm đặt lưu lượng
không khí được tăng trước,
sau đó mới đến điểm đặt
nhiên liệu.
• Khi nhu cầu về nhiên liệu
giảm, điểm đặt lưu lượng
nhiên liệu được giảm
trước, sau đó mới đến điểm
đặt không khí.

Hình 11. P&ID quá trình Điều khiển đốt cháy Lò nhiệt dầu thô.

15
P&ID QUÁ TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐỐT CHÁY LÒ NHIỆT DẦU
THÔ
Xét bộ chọn tín hiệu cao
(Tăng nhu cầu về nhiên liệu)

Hình 11. P&ID quá trình Điều khiển đốt cháy Lò nhiệt dầu thô.

16
P&ID QUÁ TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐỐT CHÁY LÒ NHIỆT DẦU
THÔ
Xét bộ chọn tín hiệu cao
(Tăng nhu cầu về nhiên liệu)

Hình 11. P&ID quá trình Điều khiển đốt cháy Lò nhiệt dầu thô.

17
P&ID QUÁ TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐỐT CHÁY LÒ NHIỆT DẦU
THÔ
Xét bộ chọn tín hiệu thấp
(Giảm nhu cầu về nguyên liệu)

Hình 11. P&ID quá trình Điều khiển đốt cháy Lò nhiệt dầu thô.

18
P&ID QUÁ TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐỐT CHÁY LÒ NHIỆT DẦU
THÔ
Xét bộ chọn tín hiệu thấp
(Giảm nhu cầu về nguyên liệu)

Hình 11. P&ID quá trình Điều khiển đốt cháy Lò nhiệt dầu thô.

19
III. CRUDE CHARGE HEATER
1. Định nghĩa – Nguyên lý hoạt động:
• Crude Charge Heater (CCH) là một thiết bị trong
quá trình lọc dầu, được sử dụng để gia nhiệt dầu
thô trước khi qua quá trình chưng cất.
• Nguyên lí hoạt động:
• Dựa trên nguyên lí truyền nhiệt và sự gia nhiệt
dầu thô.
• Dầu thô được dẫn qua các bề mặt có nhiệt độ
cao, như đường ống nhiệt hoặc bể nhiệt, để
tiếp xúc với nguồn nhiệt từ các nguồn nhiệt
ngoại vi như lò đốt, khí đốt...
• Nguồn nhiệt này sẽ truyền vào dầu thô và làm
nóng nó.

Hình 12. Crude Charge Heater

Nhà máy lọc dầu Dung Quất.

20
III. CRUDE CHARGE HEATER
2. Chức năng
GIA NHIỆT DẦU THÔ
Bằng cách truyền nhiệt vào dầu thô, CCH làm tăng nhiệt độ của dầu thô để
phân tách các thành phần khác nhau.
ĐẢM BẢO NHIỆT ĐỘ SÔI
Đảm bảo rằng dầu thô đạt được nhiệt độ sôi cần thiết để tách thành phần khác
nhau Hiệu quả để tách dầu thô thành xăng, diesel, dầu nhờn.

KIỂM SOÁT NHIỆT ĐỘ

Duy trì mức nhiệt độ ổn định và an toàn trong quá trình gia nhiệt. Đảm bảo
rằng nhiệt độ dầu thô đạt đúng mức yêu cầu và không vượt quá giới hạn an
toàn.
TĂNG HIỆU SUẤT QUÁ TRÌNH CHƯNG CẤT
Tăng hiệu suất quá trình chưng cất bằng cách đảm bảo rằng dầu thô đạt đủ
nhiệt độ để phân tách thành phần khác nhau.
BẢO VỆ CÁC ĐƠN VỊ XỬ LÝ
Bảo vệ các đơn vị xử lý khỏi những yếu tố bất lợi như tắc nghẽn hoặc hư hỏng
do dầu thô không đạt nhiệt độ yêu cầu.

21
III. CRUDE CHARGE HEATER
3. Cấu tạo
• Vỏ ngoài
• Vững chắc
• Thường làm bằng thép carbon hoặc hợp kim thép chịu nhiệt
• Bể nhiệt/Ống nhiệt
• Bể nhiệt: dầu thô chảy qua một bể chứa chất nhiệt đổi nhiệt
• Ống nhiệt: dầu thô chảy qua các ống nhiệt
• Bề mặt truyền nhiệt
• Thường được làm bằng thép không gỉ hoặc hợp kim thép chịu
nhiệt.
• Các bề mặt này tiếp xúc với dầu thô và truyền nhiệt từ nguồn
nhiệt đến dầu thô, tăng nhiệt độ của nó
• Hệ thống đốt nhiên liệu
• Bao gồm bộ đốt và các thiết bị liên quan: bình chứa nhiên liệu, hệ
thống cấp nhiên liệu, hệ thống điều khiển đốt
• Hệ thống kiểm soát nhiệt độ
• Đảm bảo nhiệt độ ổn định & an toàn quá trình gia nhiệt
Hình 12. Mô hình 3D Crude Charge Heater.

22
III. CRUDE CHARGE HEATER
4. Phân loại
Bể nhiệt: Sử dụng một bể chứa chất nhiệt đổi nhiệt để truyền
nhiệt vào dầu thô.​
Dựa trên thiết kế
Ống nhiệt: Sử dụng một mạng lưới các ống nhiệt để truyền
nhiệt vào dầu thô.​

Đốt dầu: dùng dầu làm nguyên liệu.

Dựa trên
nguyên liệu
Đốt khí: dùng khí tự nhiên hoặc các khí khác làm nguyên
liệu.

Trực tiếp: dầu thô tiếp xúc bề mặt truyền nhiệt.

Dựa trên cách
thức truyền nhiệt
Gián tiếp: dầu thô không được tiếp xúc trực tiếp với nguồn
gia nhiệt mà phải thông qua các chất trung gian.​

23
III. CRUDE CHARGE HEATER

Hình 13. Thông số kỹ thuật Crude Charge Heater Nhà máy lọc dầu Dung Quất.

24
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
• [1] ARAMIS Development Ltd (2008). Vendor Document No. TPC-DQR-002-TRM-OPS-011,
Rev. 1, Training Module: Crude Distillation Unit (CDU).
• [2] Trang web chính thức của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN): https://www.pvn.vn/
• [3] Trang web chính thức của nhà máy lọc dầu Dung Quất:
http://www.bsr.com.vn/vi-vn/Pages/default.aspx
• [4] Báo cáo về nhà máy lọc dầu Dung Quất trên trang web của Kuwait Petroleum International
(KPI): https://www.kpi.com.kw/our-operations/refining/dung-quat-refinery
• [5] Bài viết về nhà máy lọc dầu Dung Quất trên trang web của VietnamNet:
https://vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/thi-truong/nha-may-loc-dau-dung-quat-chuyen-sang-san-xua
t-dau-dau-vao-nam-sau-777722.html

• [6] Bài viết trên VnExpress về việc nâng cấp nhà máy lọc dầu Dung Quất:
https://vnexpress.net/nang-cap-nha-may-loc-dau-dung-quat-3933190.html
• [7] https://chemicjsc.com/qua-trinh-chung-cat-dau-tho-trong-cong-nghiep-dau-khi/
• [8] https://www.uni-group.vn/blogs/news/thiet-bi-trao-doi-nhiet-nha-may-loc-hoa-dau

25
Thank you for taking the
time to listen to
our presentation.

26