Жан де Лафонтен

Од Марко Атанасовски
Живот
• Жан де Лафонтен, (роден на 8 јули 1621, Шато-Тиери, Франција -
починал на 13 април 1695 година, Париз).
Лафонтен е роден во регионот Шампањ во буржоаско семејство.
Таму, во 1647 година, тој се оженил со наследничката Мари
Херикарт, но тие се разделиле во 1658 година. Меѓутоа, токму во
Париз ги остварил своите најважни контакти и ги поминал своите
најпродуктивни години како писател.
Извонредна карактеристика на неговото постоење беше неговата
способност да ја привлече добрата волја на патроните подготвени
да го ослободат од одговорноста за обезбедување на неговата
егзистенција.
Живот
• Во 1657 година тој станал еден од штитениците на Николас Фуке,
богатиот началник за финансии.
Од 1664 до 1672 година служел како господин во чекање на
војвотката од Орлеанс во Луксембург.
За 20 години, од 1673 година, тој беше член на домаќинството на
г-ѓа де Ла Саблиер, чиј салон беше прославено место за
состаноци на научници, филозофи и писатели.
Во 1683 година бил избран за Француската академија по одредено
противење од страна на кралот на неговиот неконвенционален и
нерелигиозен карактер.
Басни
• Басните несомнено го претставуваат врвот на достигнувањето на
Лафонтен. Првите шест книги, познати како premier recueil („прва
збирка“), беа објавени во 1668 година и беа проследени со уште
пет книги
(the second recueil) во 1678-79 и дванаесеттата книга во 1694
година. Басните во втората збирка покажуваат уште поголема
техничка вештина од оние во првата и се подолги, порефлексивни
и повеќе лични.
Одреден пад на талентот најчесто се забележува во дванаесеттата
книга.
Басни
• Лафонтен не го измислил основниот материјал на неговите Басни. Тој
го зел главно од езопската традиција и во случајот на втората збирка,
од источноазиската. Тој неизмерно ги збогати едноставните приказни
што претходните фабулисти генерално беа задоволни да ги
раскажуваат перфункторно, потчинувајќи ги на нивната тесно
дидактичка намера. Измислуваше прекрасни минијатурни комедии и
драми, истакнувајќи се во брзата карактеризација на неговите актери,
понекогаш со вешти скици на нивниот изглед или укажувања на
нивните гестови и секогаш со експресивниот дискурс што тој го
измислил за нив. Во поставките обично рустикален, тој го евоцираше
повеќегодишниот шарм на селата. Во компасот од околу 240 басни,
опсегот и разновидноста на темата се зачудувачки.
Скакулецот и мравката
• Заснована на басната на Езоп „Скакулецот и мравката“, ја
раскажува приказната за трудољубивата мравка и скакулецот кои
летото го поминуваат пеејќи, само за да увидат дека не ги
направила потребните одредби за зимата. Таа, затоа, оди да моли
од Мравката, која ја одвраќа. Традиционално, оваа басна се
толкува како да нуди морална лекција за доблестите на преземање
одговорност за себе, планирање за иднината и жнеење на
наградите од сопствената напорна работа.
Дабот и трската
• „Дабот и трската“ е уште една басна заснована на дело на Езоп.
Во приказната, дабот ја спротивставува нивната способност да се
спротивстави на ветриштата и „сончевиот отсјај“ со трската, која
не само што е удирана од ветрот туку и расте на влажните граници
на кралството бурата наместо да се засолни под настрешницата од
лисјата на Дабот. Трската, сепак, одговара со „Се наведнувам, но
никогаш не се кршам“, од што ја извлекуваме поговорката
„подобро свивам отколку кршим“. Наскоро, Трската се докажува
дека е во право кога „најлошата бура што северот некогаш ја
развил во својата утроба бесно се буди, и го искорнува Дабот
додека Трската останува безбедно закотвен на брегот на реката.
 Лафонтен

1. Претставник на францускиот класицизам како фабулист.

2. Биографски податоци:
- Бил роден на 8 јули 1621 во Шато-Тиери
- Починал на 13 април 1695 година во Париз
- Ги остварувал најпродуктивните години како писател во Париз.
3. Измислуваше прекрасни литературни дела.
4. Создал околу 240 басни.
5. Првите 6 книги (прва збирка) биле објавени во 1668, со тоа што
беа проследени со уште 5 книги (втора збирка).