2.

0 Pendahuluan
2.1 Definisi Maqasid Syariah
Setiap ciptaan Allah mempunyai hikmah dan tujuannya yang tersendiri dan mustahil bagi
Allah untuk menjadikan sesuatu perkara tanpa tujuan dan matlamat. Manusia harus yakin
bahawa penciptaan tersebut adalah bertujuan untuk memberi kebaikan dan menyelsaikan
kemaslahatan kepada manusia.
Manusia diperintahkan untuk bertafakur serta bersyukur melihat hikmah di sebalik
ciptaan Allah. Allah SWT telah memberi panduan kepada manusia untuk melaksanakan
tanggungjawab tersebut menurut syariat yang dikenali sebagai maqasid syariah.
Maqasid syariah adalah tujuan yang dikehendaki Allah di dlama setiap hukum. Al Quran
secara terang menjelaskan pentingnya ianya dijaga.
Maqasid berasal daripada perkataan maqsud atau maqsad yang memberi makna
kehendak matlamat atau tujuan. Maqasid juga bermaksud mewujudkan kebaikan dan menolak
kebaikan serta menghilangkan kemudaratan. Oleh itu maqasid syariah bermaksud tujuan atau
maksud yang dikehendaki oleh syarak melalui dalil Al-quran dan Sunnah.
Maqasid syariah perlu dipelajari dan sangat penting di dalam setiap ulama fiqh supaya
setiap pendapat dan ijtihad yang diberikan menepati syariat Islam. Dr Ahmad Raisuni telah
membahagikan ilmu maqasid syariah kepada dua iaitu:
1. Maqasid Al-Khitab
Maqasid Al-Khitab adalah maksud yang tersirat disebalik ayat-ayat Al-Quran dan hadis.
Digunakan apabila nas-nas syarak mempunyai dua maksud.

Bukan Maksud
o Ayat-ayat difahami tetapi perlu dijelaskan oleh ulama.
Maksud
o Ayat-ayat tidakdifahami dan perlu diperjelaskan oleh ulama.

2. Maqasid Ahkam
Maqasid Ahkam merupakan jawapan serta penerangan kepada persoalan-persoalan yang
timbul daripada kehendak syarak dalam Maqasid Al-Khitab.

Contohnya, andainya terdapat dalil yang perlu ambil sebahagian dari harta orang
islam untuk dijadikan sebagai zakat, maka Maqasid Al-Khitab akan menentukan
sama ada perintah ini perlu dipatuhi oleh semua orang islam sehinggakan
pemimpin negara sekalipun terikat dengan perintah ini, oleh itu Maqasid AlAhkam yang akan menerangkan kenapa kenapa kita perlu ambil harta orang dan
beri zakat kepada orang lain.

Islam meneliti bahawa bahagian harta sebagai antara aspek di dalam suatu sistem
kepercayaan yang menyeluruh. Harta merupakan hak milik Allah. Manusia hanyalah sebagai
khalifah Allah SWT di muka bumi yang telah diberi tugas untuk menguruskan dan mentadbir
harta-harta tersebut dengan sebaik mungkin dan amanah. Cara untuk mendapatkan dan
menguruskan harta mestilah sesuai dengan perintah Allah.

Menjalankan perniagaan dengan bretika adalah kewajipan yang perlu dipikul oleh setiap
manusia yang beriman. Hal ini bertujuan untuk mendapat keredhaan Allah SWT. Antara konsep

pelaksanaan syarak di dalam Islam ialah membatasi perbuatan agar ia tidak terjerumus kepada
perkara yang dilarang.
Agama Islam tidak melarang umatnya daripada memiliki harta kekayaan namun begitu di
dalam Islam harta kekayaan yang dimiliki oleh manusia tidak dianggap sebagai penghalang
kepada seseorang itu untuk mendapat hidayah daripada Allah SWT.
Sebagai contoh, di dalam kalangan sepuluh orang sahabat yang diberikan jaminan oleh
Rasulullah SAW akan dimasukkan ke dalam syurga, antaranya ialah Abdul Rahman bin Auf yang
merupakan seorang hartawan dan dermawan di kota Madinah. Jelas sekali bahawa kekayaan
yang dimiliki oleh beliau tidak menghalang beliau daripada memasuki syurga.
Beliau dijamin ke syurga kerana beliau memperolehi harta daripada sumber dan cara
yang halal. Harta tersebut juga telah digunakan olehnya untuk melakukan ibadat dan melaburkan
ke jalan kebaikan serta tidak sedikit pun melalaikannya daripada mengingati Allah SWT.
Terdapat di dalam riwayat bahawa beliau pada suatu ketika ingin mendermakan seluruh
keuntungan daripada perniagaannya untuk menebus kelewatannya ke masjid untuk menunaikan
solat secara berjemaah.
Peniaga yang amanah tidak akan menaikkan harga barang dengan sesuka hati ataupun
mengambil kesempatan denga tujuan yang tertentu untuk menaikkan harga barang-barang.
Sekiranya inilah yang digunakan sebagai salah satu strategi perniagaan, seseorang itu hanya
mendapat keuntungan di dalam bentuk zahir sahaja sedangkan untuk mendapat keberkatan Ilahi,
ia amat jauh sekali.

Matlamat akhir perniagaan di dalam Islam bukanlah keuntungan semata-mata tetapi apa
yang mustahak ialah mendapat keredhaan Allah SWT sedangkan kekayaan hanya menjadi
wasilah sahaja. Tegasnya, Islam sentiasa melihat Allah SWT sebagai pencipta dan pemilik segala
sesuatu sedangkan manusia hanyalah sebagai khalifah Allah SWT dan penerima amanah.
Sistem muamalat Islam memberikan kesejahteraan dan keadilan kepada semua pihak
yang terlibat dalam perniagaan. Sehubungan itu, sistem muamalat Islam telah menggariskan
banyak peraturan dan undang-undang supaya keadilan dan juga kemakmuran dapat dikecapi oleh
semua pihak dalam masyarakat.
Pemilikan harta hendaklah diusahakan melalui cara dan pendekatan yang diharuskan.
Misalnya syariah Islam telah mengharuskan jual beli dan mengharamkan riba. Dalam usaha
pemilikan harta selain daripada riba, syariah Islam juga telah mengharamkan perjudian, rasuah
dan pengurangan atau penipuan dalam timbangan.
Syariah Islam turut menetapkan cara dan kaedah tersendiri bagi belanjakan harta seperti
wajibkan zakat kepada harta-harta tertentu dan amat mengalakkan sedekah dan pemberian
hadiah dalam keadaan tertentu.
Sistem muamalat Islam dengan tasawwur keimanan yang jelas, mengawal aktiviti
perniagaan yang selaras dengan kelangsungan hidup manusia yang bermaruah, berakhlak dan
bertamaddun. Segala bentuk perniagaan yang bertentangan dengan maqasid syariah adalah tidak
diterima kerana aktiviti-aktiviti perniagaan ini boleh meruntuhkan masyarakat manusia yang
bertamaddun.

Rujukan.
http://www.slideshare.net/affwanlokman/maqasid-al-syariah-pengenalan
http://www.ikim.gov.my/index.php/en/utusan-malaysia/8509-maqasid-al-syariah-sebagai-dasarperniagaan-orang-islam
http://abdullahhusin.blogspot.my/2015/05/maqasid-khitab-dan-ahkam.html
http://fiqhsyariah.blogspot.my/2012/12/apakah-maqasid-syariah.html