Gebiedsgerichte warmte-uitwisseling Een handreiking

Presentatie Slimmer met de rest

2 november 2012

Lex Bosselaar Joop Bormans

Handreiking gebiedsgerichte warmteuitwisseling

1. 2. 3. 4. 5. Waarom een handreiking? Uitgangspunten en methodiek De primaire spelers De opzet van de Handreiking Enkele instrumenten nader toegelicht

Huidige activiteiten van Agentschap NL voor warmte

Het Nationaal Expertisecentrum Warmte NEW o De warmteatlas o De uniforme maatlat GO en industrie o Verkenning restwarmte o Voorbeelden restwarmteprojecten De IWB regeling (nu gesloten) Het programma MJA De EIA regeling

Waarom een handreiking?

Wie zien de kansen, maar weinig projecten gaan door Het kan wel, zie de voorbeelden Een warmteuitwisselingsproject is vaak complex Kennis uit projecten in kaart laten brengen door de Rebelgroup Kennis van Agentschap NL toegevoegd

Aanpak
Trias Energetica 1. Energiebesparen 2. Duurzaam opwekken 3. Efficint gebruik fossiele energie Integrale aanpak warmte 1. Energie intensificatie 2. Optimalisatie binnen de poort 3. Optimalisatie buiten de poort Warmteuitwisseling is optimaliseren buiten de poort.

Gebiedsgerichte aanpak van warmte uitwisseling

.Gebiedsgerichte aanpak Planmatig en gefaseerd Proces- en projectmanagement Kansen gedreven en risico gestuurd Duidelijke besluitvorming ondersteund met instrumenten

Gebiedsgerichte aanpak van warmte uitwisseling

Voldoende kansen Veelal geen technisch vraagstuk; Organisatorische uitdaging vraagt om Een sterke procesmatige aanpak; Een ketenregisseur;

Er is geen one-size-fits-all aanpak

gerealiseerd Lopend onderzoek

Doel van de handreiking

Handreiking: - Biedt gemeenschappelijke taal en een transparant proces; - Maakt gebruik van kennis en ervaring uit de gebiedsontwikkeling; - Betere benutting van warmte n aantrekkelijker maken van werkmilieus; - Het bevat nuttige tips en aandachtspunten vanuit praktijksituaties Doel:

- Identificeren van kansrijkheid van een project - Warmte-uitwisselingsproject nader vorm geven en stapsgewijs realiseren. - Het creren van een gemeenschappelijke taal.
Goede projecten succesvoller tot ontwikkeling brengen

Uitgangspunten (voorwaarden voor succes)

Initiatief Intensieve samenwerking Business case

Maatschappelijke baten
Risicoverdeling

Duurzame samenwerkingsovereenkomst

De Methodiek
Haalbaarheid Kansrijkheid

Risicoanalyse
Financiering BusinessCase

Overeenkomst

PPS
Stakeholdersanalyse

MKBA

Commitment

10

De belangen van de primaire spelers

Warmteproducent Warmteproducent Vergunningverstrekking Vergunningverstrekking Afname Afname (warmte(warmteafnameovereenkomst ) afnameovereenkomst) Betaling Betaling (warmte-afname (warmte-afname overeenkomst) overeenkomst ) Vergunningverlening en Vergunningverlening en concessieverstrekking concessieverstrekking Overheid Overheid

Alternatieve taak- en risicoverdeling mogelijk

Warmteleverancier Warmteleverancier Levering Levering (warmte(warmteleveringsovereenkomst leveringsovereenkomst ) )

Betaling Betaling (warmte(warmteleveringsovereenkomst) leveringsovereenkomst ) Eindgebruiker Eindgebruiker

11

De opzet van de handreiking

Instrumenten Stakeholder-analyse Business case

Verkenning Verdieping

Uitwerking Realisatie & Exploitatie

Maatschappelijke K/B Analyse Risicoanalyse en verdeling Projectfinanciering Aanbesteden (indien relevant)

Thema's Rollen en belangen Publiekprivate samenwerking

Resultaat
12

Samenwerkings Realisatie Intentie overeenkomst overeenkomst overeenkomst

Exploitatie overeenkomst

Fase 1: Verkenning
Geen core business, weinig prioriteit, onvoldoende kennis Vaak marginale businesscase Vooringenomen standpunten

Zijn er mogelijkheden en zijn deze kansrijk Commitment bij partners om haalbaarheid verder te onderzoeken
De vrijheid en ongedwongenheid in het gesprek tussen partijen was van groot belang. De nadruk lag in het proces vooral op het ontwikkelen van ideen, hoe deze slim te realiseren en wat daarbij een haalbare risico- en taakverdeling was. Doordat partijen open waren over belangen en bereid waren vertrouwelijke informatie te delen, ontstond een beeld hoe het stoomproject op een voor alle partijen rendabele manier gerealiseerd kon worden. Pas laat in het proces is echt over de harde financile kant onderhandeld. Herbert Colmer, Delfzijl

Fase 2: Verdieping
Draagvlak verkrijgen, organisatie van het traject vormgeven Zicht op haalbaarheid verkrijgen Knelpunten: > Technische, Economische, Juridische, Financile, Maatschappelijke toets Vraag en aanbod, inpassing, verdeling van baten en lasten

Nadruk op Businesscase, risicoverdeling, maatschapp. KBA en financiering.

In het begin van het proces zijn er vaak vele partijen betrokken die potentieel genteresseerd lijken te zijn in een rol. Voor de snelheid in verdere het proces is het belangrijk om zo snel als mogelijk door te selecteren en aan tafel te komen met de partijen die echt genteresseerd zijn en zich ook hard willen maken voor het project. George Brouwer, RCI Rotterdam

Fase 3: Uitwerking
Besluit om wel of niet over te gaan op uitvoering Laatste onduidelijkheden bij partijen wegnemen Keuze voor al dan niet aanbesteden Feitelijke projectfinanciering en de entiteit die daarbij hoort

Publiek en privaat kunnen niet zonder elkaar. De gemeente heeft meerdere cruciale rollen (financier,intermediair en afnemer) vervuld. Toch was het project niet tot stand gekomen zonder het ondernemerschap van Ammerlaan. Hij heeft het project naar zich toegetrokken en echt de rol van aanjager en trekker vervuld. De rol van de gemeente verschoof toen meer van facilitator naar warmteafnemer en het zorgdragen voor provinciale en rijkssubsidies. Peter Bell, Gemeente Pijnacker-Nootdorp

Stakeholders analyse
Speelveld:
Provincie

Spelers

Belangen
Rol en invloed

Brede publiek

Financier Investeerder Vastgoed gebruikers Gemeente (ontwikkelaar) NMa Warmte Warmte producent Leverancier Installateur Ministerie van Warmte Infrastructuur en project Milieu Aannemer Uitvoerend Agentschap NL Adviseurs verantwoordelijk Eindverant woordelijk Ondersteunend Consulteren Informeren

Samenwerking

16

Handreiking toets aan de praktijk

Herbert Colmer, Delfzijl over de businesscase en het belang van een haalbare risico- en taken verdeling

Leon Ammerlaan en Peter Bell, Pijnacker-Nootdorp over rollen en het belang van publiek en private samenwerking

George Brouwer, RCI over het belang van de Initiatiefnemer en het betrekken van de juiste partijen. Het Groene Net proces evaluatie a/d hand van fasering handreiking

Waar te vinden
http://www.agentschapnl.nl/ programmas-regelingen/ handreiking-gebiedsgerichte-warmte-uitwisseling
Joop Bormans
joop.bormans@agenstchapnl.nl Team Netwerk Bedrijven Ketenefficiency 088-6022294 Lex Bosselaar

Lex.bosselaar@agentschapnl.nl Nationale Expertise Centrum Warmte

088-6022495

Bedankt voor uw aandacht

18