9. Hemoglobina pozakrwinkowa jako czynnik obniajcy stenie tlenku azotu.
10. Karboksyhemoglobina oraz methemoglobina powstawanie, skutki biologiczne oraz
formy obrony przed ich wytwarzaniem. 11. Mioglobina budowa i funkcje oraz rnice w stosunku do hemoglobiny. 11) Mioglobina monomeryczne biako hemowe o strukturze III rzdowej (acuch zbudowany ze 153 reszt aminokwasowych). Budowa mioglobiny jest podobna do budowy podjednostki Beta w hemoglobinie. Silnie upakowana w przyblieniu kulista czsteczka, ktra jest bogata w helisy alfa 75% acucha w formie omiu prawoskrtnych zbudowanych z 7-20 reszt aminokwasowych, ktre oznacza si literami od A do H zaczynajc od koca aminowego. Powierzchnia mioglobiny jest polarna natomiast wntrze czsteczki zawiera oprcz dwch reszt polarnych reszty niepolarne jak Leu, Val, Phe, Met. Resztami hydrofilowymi wewntrznymi s His E7 i F8 znajdujce si w pobliu elaza hemowego biorcego udzia w wizaniu tlenu. Funkcj mioglobiny jest magazynowanie tlenu w miniach jako rezerwy wykorzystywanej w razie jego niedoboru. Tlen uwalniany jest z mioglobiny dopiero po intensywnym wysiku fizycznym w warunkach niedoboru tlenu, gdy cinienie parcjalne tlenu spada do 5 mm Hg, ktry w mitochondriach jest wykorzystywany do biosyntezy ATP, umoliwiajcej kontynuacje pracy mini. Rnice z hemoglobin wynikaj m.in. z budowy: Hemoglobina jest biakiem o strukturze 4 rzdowej zbudowanym z 4 podjednostek (heterotetramerem). Mioglobina jest biakiem o strukturze 3 rzdowej, zbudowane z jednej domeny(monomeryczne). Ale rnice wida te w funkcji: Hemoglobina jest biakiem transportujcym tlen i dwutlenek wgla oraz protony. Mioglobina jest biakiem, ktre magazynuje tlen w miniach. 10) Karboksyhemoglobina trwae poczenie hemoglobiny z tlenkiem wgla(II) potocznie nazywanym czadem. Powstaje ju przy niewielkiej zawartoci CO we wdychanym powietrzu. Bardzo trudno jest znie dziaanie CO czyli wyprze go z hemoglobiny i dzieje si to tylko podczas podwyszonego cinienia tlenu. Poczenie Hb-CO jest bardzo toksyczne dla organizmu i wzrastajce iloci w powietrzu oraz ich wizanie moe doprowadzi do mierci z powodu upoledzonego (zbyt niskiej iloci) transportowanego tlenu, ktry jest niezbdny do waciwego dotleniania tkanek i narzdw. Niebezpieczne jest rwnie dugotrwae przebywanie w pomieszczeniach z wyszym steniem CO moe prowadzi do zawrotw gowy, halucynacji i utraty przytomnoci. Methemoglobina to utleniona forma hemoglobiny jaka powstaa w wyniku nieodwracalnej reakcji przyczania tlenu, co zwizane jest ze zmian stopnia utlenienia elaza wchodzcego w skad hemoglobiny z II na III. Uniemoliwia to wizanie i transport tlenu. W warunkach prawidowych za redukcje Fe(III) methemoglobiny do Fe(II) jest odpowiedzialna reduktaza methemoglobinowa. Przyczyn powstawania methemoglobiny moe by utlenienie jej przez takie czynniki jak sulfonamidy czy te konsekwencj dziedziczenia hemoglobiny M albo obniona aktywno reduktazy methemoglobinowej. 9) (?)