Professional Documents
Culture Documents
Sawickiego
Opracowa: Przemysaw Waszak
UKAD
LIMFAT
YCZNY
UKAD LIMFATYCZNY
Skada si z:
ODPORNO NIESWOISTA
(wrodzona)
dorana i szybka obrona, np. tkanki skry-naskrek,bony luzowebariera mechaniczna, ruchome rzski, luz
mechanizm zapalenia na pow kom nab, tucznych
dendrytycznych, makrofagw i neutrofili s receptory PRR (TLR,
NLR, RLH rozpoznaj budow czst patogenw- PAMP i
odrniaj je od kom gospodarza): zwizanie, aktywacja czynnikw
transkrypcji, aktywacja genw, translacja mier kom lub synteza
peptydw i biaek (defensyn, cytokin)
Defensyny- ludzkie antybiotyki peptydy, wbudowuj si w
cian bakterii i grzybw i czyni ich b. przepuszczalnymi i
powoduj ich mier
Cytokiny zapalne wyzwalane prozapalnych i przeciwzapalnych
reakcji w mechanizmie zapalenia (TNF, IL-1, IL-6)
Lizozym enzym rozkadajcy cian kom. bakteryjnych
biaka dopeniacza pdobnie jak defensyny i lizozym
Ukad MCH
glikoproteiny ukadu MCH- geny gwnego ukadu zgodnoci tkankowej,
znajdujce si w 6.chromosomie, istniej MHC I i MHC II- ludzkie geny
leukocytarne HLA I i II
MHC I
na powierzchni wszystkich kom jdrowych,
niewiele na erytrocytach,
odrzucanie przeszczepw,
niszcz kom. zakaonych przez limf Tcytotoks, bo MHCI + antygen i
mikroglobulina 2 s exponowane na zew
dziaanie: biako wirusa ubikwitynowane i rozoone na peptydy> transport
do zbiornikw SER> poczenie z MCH klasy I + peptydy antygenowe +
mikroglobulina 2, kompleks do AG i za zew. b. kom.> zawizanie z limf.
Tcytotoks
MHC II i kom dendrytyczne
wyspecjalizowane do prezentacji antygenw,
liczne w skrze, cianie przew oddech, narzdach limfat obwodowych,
liczne wypustki,
kilka receptorw TLR ktre mog wiza PAMP> endocytoza czstek
biaka antygenow do endosomu wczesnego> aktywacja i wdrwka do
narzd limfatycznego obwod> rozkad antygnu i eksponow obcego
peptydu
ODPOWIED IMMUNOLOG
HUMORALNA
ODPOWIED IMMUNOLOG HUMORALNA - bior udzia limf. B
Limfoc B: powstaj i rnicuj si w szpiku kostnym gdzie wi si z kom
zrbu co zmienia ich genom> powstanie prolimfocytw B> niedojrzaych limf
B- eksponuj glikoproteiny IgM i potem IgD> dojrzae limf B dziewicze>
migracja z krwi i limf do narz limfat obwod> zetknicie zantygenem i
aktywacja> proliferujce centroblasty> centrocyty> kom plazmatyczne lub
pod wpywem limf T pomoc i kom dendryt powstaj limfocyty B pamici
glikoproteiny swoiste dla limf B:
CD19, CD21, CD22, CD40, CD72, maj na swojej pow ok 100 tys czst
przeciwcia (Ig)-czsto nazywane BCR ,
obok kadego Ig jest kompleks biak: Ig, Ig, Ig- przekazuj sygna od Ig
do lecych pod b enzymw- kinazy tyrozynowej(rozpocz. kaskad
fosforylacji biaek, transkrypcj i syntez przeciwcia) i fosfolipazy C
(wytwarza informator II rzedu trifosforan inozytolu zwiksza st.
Ca2+ i aktywuje kinazy biakowe),
>kom plazmatyczne- nie oddziauj ani zantygenami ani zlimf T,
produkuj przeciwciaa
L
I
M
F
O
C
Y
T
Y
B
ODPOWIED IMMUNOLOG
HUMORALNA
PRZECIWCIAA
Odpowied immunologiczna
komrkowa
rnicowane w grasicy,
w pobliu TCR jest glikoprot CD3- obie przekaz sygna o zwizaniu antygenu do kinazy tyrozyn
cytoplazmy
3etapy:
1.Rozpoznawanie antyg I aktywacja,
2.Proliferacja kom,
3.Podjcie swoistych funkcji komrek
>Limf T pomocn (Th)
reaguj na antygen porednio wytwarzajc cytokiny, interleukiny i limfokiny (aktyw kom, pobudz do
prolifer),
ok10%we krwi,
wi si za pomoc recept zkom (tak jak Tc) i wydziel biaka- perforyn i proteazy oraz TNFczynnik martwicy nowotworw
LIMFOCYTY T
UKAD
LIMFATYCZNY
UKAD LIMFATYCZNY- pochodzi zmezodermy (naczynia, zrb, misz), oprcz zrbu grasicyktry powstaje znab endodermalnego
LIMFOCYTY TKANKI CZNEJ I NABONKOWEJ
MALT- tk limfat b luz- ukad czynnociowy zoony z:
limfoc B i kom plazmat- (w tk cz b luzowej),
Tc i NK-(w nab),
i kom dendrytycznych, po zetkniciu zantyg kom dendryt wdruj zlimf/krwi do wzw
limfat i/lub ledziony gdzie prezentuj antygeny limfocytom ktre rozmnaaj si i: Limfocyty B
wracaj do bon luzowych I rnicuj si do komrki plazmatycznych ktre wydzielaj IgA I
IgM, ktre: -dziaaj bakteriostatycznie -powoduj aglutynacj bakterii -zapobiegaj adhezji i
wnikaniu bakterii do nabonka -neutralizuj toksyny bakteryjne
GRUDKI LIMFATYCZNE (samotne, skupione)
limfocyty B, T, kom plazmat, makrofagi, fibroblasty, kom dendrytycz,
brak torebki cznotkank, zrbem tk cz luna, wyrnia si czci:
rodkow-orodek rozmnaania, duo limfoblast- (proliferujce limfocyty, jasne jdra, duo
cytopl, luno uoone), jasna rozrzedz strukt
obwodow- duo upakow maych limfocyt o silnie zabarw jdrach, ciemna zbita struktura
limfoblasty=centroblasty, limfocyty=centrocyty
UKAD LIMFATYCZNY
MIGDAKI
g limf B, mao limf T, kom plazmat, tuczne, granulocyty, makrofagi,
zgrupowania grudek limfat w b luz,
s otoczone tk czn waciw i nabonkiem,
wyrnia si: M. gardowy, jzykowy, podniebienne, trbkowe, okrela si je jako NALT- tk limfat
nosa,
znajduj si w obrbie jamy nosowo-gardowej i tworz tzw. piercie Waldeyera
>Krypty- rodzaj bruzd wytwarz przez nab wnikajcy w gb- wzd krypt le grudki limfat, brak K.
w gardowym
>Komrki M- s w nab, w odrnieniu od innych kom nab maj na pow mae fady a nie
mikrokosmki, s miejscem przenikania przez nab patogenw (wirusy endocytowane przez K.M,
transcytoza przez cytopl, uwalnianie do tk cz)
>M. podniebienne- midzy podnieb mikkim a ukami podnieb-gard, pokryte w-warst nab pas nierogowtworzy 10-20 krypt gdzie jest niecigy, obficie nacieczony limfoc, wiato krypt ma zuszcz kom nab,
limfoc, granuloc i bakterie
>M. jzykowe- u nasady jzyka, mniejsze ni inne M., zazwyczaj kilka, pokryte w-warst nab pas, ktry
tworzy 1 krypt wzdu ktrej ukadaj si grudki chonne
>M. gardowy- w tylno-grnej cz garda, pojedycza struktura, pokryty nab w-rzd walcow urzs a czc
nab w-war pas, brak krypt, misz zgrudek limfat i licznych limfoc lecych midzy nimi
KPKI PEYERA
grupy grudek limfat skupionych, od kilku do 25grudek w b luz i podluz jelita krtego i grubego,
zrb- tk cz wac luna, misz- limfoc B, mao limf T, kom plazmatycz, kom dendrytycz, makrofagi
i in.,
od str wiata jelita kpki pokryte nab 1warstw walcow, ktry ukada si w kopu, w skad nab
wchodz kom M
KRYPTOKPKI: s w cianie jelita i przew oddech,
skad: kilkaset limfocyt T
WZY LIMFATYCZNE
1.kor: warstw zew wza, zanika w jego wnce, grudki limfat uoone w szereg, gw limfoc B, kom
plazmat, kom dendryt, makrofagi, strefa grasiconiezalena,
2.cz przykorow: gsto uoone limfocyty lece midzy grudkami limfatycznymi oraz midzy kor a
rdzeniem, gwnie limfocyty T, strefa grasicozalena
3.rdze: wew cz wza, liczne pasma gsto uo limfoc, kom plazmat, makrofagw i fibroblastw, wiele yek
o szeciennym rdbonku- przenikanie limfocytw zkrwi do miszu wza
>selektyny E- glikoproteiny bonowe kom szeciennego rdbonka yek rdzenia, wi si przejciowo
zselektynami limfocytw co zwalnia ich przepyw wzgldem rdbonka i pozwala przej limfoc pod rdbonek
dziki integrynom
>Przepyw limfy przez Wza: znaczy limfat doprowadzajcych do wolnych przestrzeni pod torebk (zatok W.
limfat), wzdu beleczek i w rdzeniu, uchodzi do naczy limfat odprowadzajcych
>>Zatoki: brzene-podtorebkowe, promieniste kory, promieniste rdzenia
Zatoki wysane s rdb- jednolita bona od str torebki wza i beleczek a od str miszu midzy kom rdb
ma due rozstpy- wymiana limfa-misz,
midzy w siateczk liczne kom dendrytyczne- (w korze nazwane kom grudkowymi, w rdzeniu kom
splatajcymi si) i makrofagi,
kom dendryt i fibroblasty oddaj liczne wypustki cytoplazmat ktre wnikaj do wiata zatok tworzc gst
sie wychwytujc antygeny z limfy
>Funkcje wzw chonnych:
LEDZIONA
najw obwod narz limfat, masa 100-200g, najw skupisko limfoc, nie jest niezbdna do ycia,
otoczona torebk cznotkank od ktrej odchodz liczne beleczki- s tam miocyty gad-moliwo
obkurczania si (rezerwa krwi wyrzucana do krwiobiegu),
zrb: tk cz waciwa luna- wkna siateczkowe i nieliczne fibroblasty
misz:
1.miazga biaa- wew, limfoc(B i T-60:40), kom plazmat, makrofagi, kom dendrytycz prezentuj antyg,
grudki limfat-g limfoc B, rozrzucone przypadkowo rodkowa cz rozmnaania i cz obwodowa ,
strefa okoottnicza- limfoc (gwn T) otaczaj t rodkow (strefa grasicozalena),
strefa brzena- na obwodzie, mao kom, duo zatok brzen-fosa dookoa M.B, krew zodgazie t
rodk, przez ciany zatok przenikaj limf T do strefy okoottn i limf B do grudek limfat
2.miazga czerwona- zewn, podobna do gbki,
sznury komrkowe (pasma sledzionowe Billrotha)- duo erytrocyt i makrofagi, monocyty, dendryt
kom prezent antyg, fibroblasty, limfocyty, leukocyty, granulocyty, pytki krwi,
>Czynnoci:
-Filtr krwi- zatrzymuje antyg i niszczy je pezez makrofagi i granuloc,
-Miejsce proliferacji limfoc B w grudkach limfat miazgi bia i limfoc T w strefie okoott miazgi bia,
-Prezentacja antygenw limfocytom przez kom dendryt,
-Niszczenie zuytych erytroc-makrofagi okolicy zatok miazgi czerw,
-Wydziela przeciwciaa,
-Rezerwuar krwi
Unaczynienie:
T. ledzionowa ->tt beleczkowe ->tt rodkowe (do miazgi biaej) -> tt pdzelkowe -> naczynia zatokowe
ledziony (brzene- miazga biaa, waciwe- miazga czerwona),
s naczyniami wosowat, rdbonek zdugich wrzecionowat kom rwnoleg do osi naczy, midzy kom
rozstpy dla przenikania pynu i kom, bl podstawna rdb nie jest ciga, dookoa rdb s w siateczk,
krew zzatok do yek-> beleczkowe-> ledzion
SPLEEN
GRASICA
GRASICA
BARIERA KREW-GRASICA:
niedopuszczanie antygenw do dojrzewajcych limfocytw T miszu kory zrazikw,
naczynia wosowate o specjalnej budowie ciany: nieprzepuszczalny rodbonek, gruba
ciga bl podstawna zcienk warstw tk cz wac,
naczynia szczelnie otoczone kom nab zrbu
LIMFOC T- proliferacja rnicowanie mier
w strefie podtorebkowej pacikw grasicy zachodzi intensywna proliferacja limfobl T,
podtorebkowe limfoc T-(tymocyty) nie maj na powierzchni ani CD4 ani CD8 (s CD4- i CD8-),
limfocyty wspdziaaj zkom pielgnujcymi w wyniku czego na ich pow pojawia si CD4 i CD8
oraz antyg kom T (TCR)
>Selekcja pozytywna:
limfoc T CD4+, CD8+ cz si z MHC I + wasny antygen lub MHC II + wasny antygen,
ktre s na pow kom nabonk zrbu grasicy.
Te, ktre pocz si zMHC I trac CD4 i staj si CD8+, -> limf Tcytotoksyczne
te ktre poczyy si zMHC II trac CD8 i staj si CD4+- czyli limf T pomocniczymi
>Selekcja negatyw:
zudziaem kom dendryt i makrofagw,
gin te limfoc ktre wi si silnie przez swoje receptory TCR zwasnymi czstecz MHC,
Oraz zkompleksami wasne MHC+wasny antygen,
te gin te ktre nie maj TCR i nie wi siw ogle
To wszystko zapobiega chorobom autoagresji
w wyniku selekcji negat ginie ok 95% limfoc T grasicy
Biaka AIRE:
biaka za pomoc ktrych odbywa si aktywacja genw kodujcych wasne biaka (wzorce
kom rznycz narzdw) > w grasicy nauka limf T rozpoznawania swoich kom,
zaburzenia funkcjonow AIRE prowadz do zwalczania przez limf T wasnych biaek
choroba autoimmunologiczna
NACZYNIA LIMFATYCZNE